AMASYA İLİ CRABRONIDAE (INSECTA: HYMENOPTERA) TÜRLERİ ÜZERİNE FAUNİSTİK ARAŞTIRMALAR VE BAZI EKOLOJİK GÖZLEMLER Erdoğan BESLER Yüksek Lisans Tezi Yrd. Doç. Dr. Yaşar GÜLMEZ 2011 Her Hakkı Saklıdır
GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİYOLOJİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS TEZİ AMASYA İLİ CRABRONIDAE (INSECTA: HYMENOPTERA) TÜRLERİ ÜZERİNE FAUNİSTİK ARAŞTIRMALAR VE BAZI EKOLOJİK GÖZLEMLER Erdoğan BESLER TOKAT 2011 Her hakkı saklıdır
TEZ BEYANI Tez yazım kurallarına uygun olarak hazırlanan bu tezin yazılmasında bilimsel ahlak kurallarına uyulduğunu, başkalarının eserlerinden yararlanılması durumunda bilimsel normlara uygun olarak atıfta bulunulduğunu, tezin içerdiği yenilik ve sonuçların başka bir yerden alınmadığını, kullanılan verilerde herhangi bir tahrifat yapılmadığını, tezin herhangi bir kısmının bu üniversite veya başka bir üniversitedeki başka bir tez çalışması olarak sunulmadığını beyan ederim. Erdoğan BESLER
AMASYA İLİ CRABRONIDAE (INSECTA: HYMENOPTERA) TÜRLERİ ÜZERİNE FAUNİSTİK ARAŞTIRMALAR VE BAZI EKOLOJİK GÖZLEMLER Erdoğan BESLER Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı Danışman: Yrd. Doç. Dr. Yaşar GÜLMEZ Bu çalışmada Amasya ili Crabronidae (Insecta: Hymenoptera) familyası faunistik olarak araştırılmış ve örneklerin doğal habitatlarıyla ilgili ekolojik gözlemler kaydedilmiştir. 2009 2010 yılları arasında, familyaya ait toplam 490 örnek toplanmıştır ve 78 takson tespit edilmiştir. Bölgede örneklerin toplandıkları habitat çeşitleri ve ergin böceklerin besin bitkileri tespit edilmiştir. Teşhis edilen taksonlardan 40 ı Amasya için yeni kayıttır. Metindeki taksonlar sistematik sırada düzenlenmiş ve her bir takson için incelenen materyal, örneklerin bulundukları habitat çeşitleri, üzerinde örnek toplanan bitkiler, Dünyadaki ve Türkiye deki yayılışları verilmiştir. Sonuçlar faunistik açıdan tartışılmış ve bölgeden yeni kayıt olan tür sayısı literatür verileriyle bir tablo ile karşılaştırılmıştır. 2011, 42 sayfa Anahtar Kelimeler: Crabronidae, Hymenoptera, fauna, ekoloji, habitat, Amasya, Türkiye. i
ABSTRACT Ms Thesis FAUNISTIC STUDIES AND SOME ECOLOGICAL OBSERVATIONS ON CRABRONIDAE (INSECTA: HYMENOPTERA) SPECIES OF AMASYA PROVINCE Erdogan BESLER Gaziosmanpaşa University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Biology Supervisor: Asst. Yrd. Doç. Dr. Yaşar GULMEZ In this study, the family Crabronidae (Insecta: Hymenoptera) in Amasya province was investigated faunistically and some ecological observations related to specimens natural habitats were recorded. 490 specimens belonging to this family were collected between 2009-2010 and 78 taxa were identified. Habitat types and food plants of adult insects were determined in the region. Of the identified taxa, 40 are new records for the fauna of Amasya. The taxa were arranged by systematical order in the text and for each taxa, materials examined, habitat types that specimens found, plants that specimens collected on, and distributions in the world as well as in Turkey were given. Results were discussed from the faunistical standpoint and the number of species that newly recorded from the region were compared that of literary data by a table. 2011, 42 pages Keywords: Crabronidae, Hymenoptera, fauna, ecology, habitat, Amasya, Turkey. ii
ÖNSÖZ Doğada binlerce tür içeren ve birleriyle bir denge oluşturan canlılardan yalnızca belli bir grubuna yönelik yapılan bu çalışmanın öncelikle Amasya ili daha sonra da Türkiye faunasına katkı sağlayacağını ümit ediyorum. Bu konuyla ilgilenen herkese ve ileriki zamanlarda yapılacak olan çalışmalara da ışık tutacağı kanaatindeyim. Bana araştırma konusunu veren, gerekli olanağı sağlayan ve çalışmanın her aşamasında beni yönlendiren danışman hocam, Sayın Yrd. Doç. Dr. Yaşar GÜLMEZ (Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen - Edebiyat Fakültesi) e şükranlarımı arz ederim. Örneklerin üzerinde toplandığı bitkilerin teşhisi konusunda yardımlarını esirgemeyen hocam, Sayın Dr. Cengiz YILDIRIM (Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi) a, ayrıca her türlü manevi desteği sağlayan aileme, örneklerin toplanmasında yardımcı olan arkadaşlarım Faruk Tolga ÇUBUK a, Akif DİZER e ve Adem KESKİN e teşekkür ederim. Bu tez çalışması Tokat-Gaziosmanpaşa Üniversitesi Araştırma Fon Saymanlığı tarafından 2009/43 nolu proje kapsamında desteklenmiştir. Erdoğan BESLER Ocak 2011 iii
İÇİNDEKİLER Sayfa ÖZET...i ABSTRACT...ii ÖNSÖZ... iii ÇİZELGELER DİZİNİ... v 1. GİRİŞ... 1 2. KAYNAK ÖZETLERİ...3 3. MATERYAL VE YÖNTEM... 5 4. ARAŞTIRMA BULGULARI... 7 4.1. Altfamilya Astatinae Lepeletier de Sain Fargeau, 1845... 7 4.2. Altfamilya Bembicinae Latreille, 1802... 9 4.3. Altfamilya Crabroninae Latreille, 1802... 17 4.4. Altfamilya Pemphredoninae Dahlbom, 1835... 30 4.5. Altfamilya Philanthinae Latreille, 1802... 32 5. TARTIŞMA ve SONUÇ... 37 KAYNAKLAR... 40 ÖZGEÇMİŞ... 42 iv
ÇİZELGELER DİZİNİ Sayfa Çizelge 5.1. Amasya ilinden Crabronidae familyasına ait literatürde verilen ve yeni kayıt olan türlerin alt familyalara göre dağılımı... 37 v
1. GİRİŞ Hymenoptera, bal arıları ve karıncalar gibi sosyal yaşayan böceklerin de içinde bulunduğu en büyük böcek takımlarından biridir. Bu takıma ait bazı böcekler testereli arılar, karıncalar, eşek arıları ve bal arılarıdır. Birçoğunda bir çift kanat bulunmaktadır. Ön ve arka kanatlar hamuli denen yapı ile birbirine bağlanarak, uçuş sırasında eş zamanlı hareket eder. Dişilerde yumurta bırakma görevi gören ovipositor bulunur. Kurtçuk benzeri larval evre ve hareketsiz olan pupadan sonra yetişkin böcek şeklinde gelişim gösterirler. Ağız parçaları genellikle çiğneyici tipte ve mandibulları iyi gelişmiştir. Hymenoptera türlerinin tercih ettiği besin, türlere göre farklılık göstermekle birlikte, larvaları genellikle yaprak ve çam iğneleri ile beslendiklerinden herbivordur. Ancak yaban arılarının larvaları predatör olup özellikle av olan canlıları yiyerek beslenirler. Bal arılarının erginleri nektar ve polenle beslenirler. Crabronidae familyası, Hymenoptera (Zar Kanatlılar) takımı içinde yer alan ve dünyada yaklaşık 8740 civarında türü bulunan geniş bir familyadır (Pulawski, 2010). Bu familyaya ait Türkiye de şimdiye kadar 378 tür saptanmıştır (De Beaumont, 1967; Pulawski, 1967; Hensen and Van Ooijen 1987; Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Crabronidae familyasına ait türlerin çoğunluğu soliter yaşarlar. Birçok türün bacaklarının kazmaya uygun olması ve toprağa yuva kazmaları nedeniyle kazıcı arılar olarak da adlandırılırlar. Familya bireyleri, larvalarına besin olmak üzere örümcekler ve çeşitli böceklerin ergin ve larvalarını sokarak felç eder ve yuvalarına taşırlar. Larvaları diğer türleri yiyerek beslendiklerinden, doğal olarak biyolojik dengenin korunmasında rol alırlar. Bu özellikleri nedeniyle, bu familya türleri insanlar tarafından bazı tarım zararlısı olan türlerin kontrol altına alınmasında da kullanılmaktadır. Örneğin önemli bir tarım zararlısı olan danaburnu Gryllotalpa gryllotalpa (Korotneff, 1884) üzerinde parazit olan Larra türleri bu amaçla kullanılmıştır (Bohart and Menke, 1976). Larvaları etcil olan crabronidlerin erginleri çeşitli gıdalarla beslenir. Türlerin çoğunun ağız parçaları kısa olduğundan, Compositae, Euphorbiaceae, Polygonaceae ve Umbelliferae familyalarına ait kısa korollası olan bitkilerden nektar almaktadırlar, bazı türler sadece belirli bitkilere özelleşmişlerdir. Beslenme sırasında bitkiler arasında polen
2 transferi yaptıkları için bir dereceye kadar çiçekli bitkilerin tozlaşmasına da katkı sağlarlar. Çalışmanın yapıldığı Amasya ili, 230 m ile 2061 m arasında değişen yükseltilere sahip olup, yağışlı Karadeniz iklimi ile kurak İç Anadolu iklimi arasında geçiş bölgesi olduğundan her iki bölgenin de floristik elementlerini bulundurmaktadır. Coğrafik konumu, bitki örtüsü ve iklimsel özellikleri nedeniyle farklı habitatlara sahip olan bölgenin zengin bir böcek faunasına da sahip olduğu tahmin edilmektedir. Çoğunlukla yabancı bilim adamlarının ülkemize seyahatleri sırasında topladıkları materyalleri değerlendirmeleri sonucu, Amasya ilinden toplam 93 tür kaydı verilmiştir (De Beaumont 1967, Pulawski 1967). Türkiye de mevcut tür sayısı ile karşılaştırıldığında, Amasya ili nden şimdiye kadar tespit edilen tür sayısı az olup ilin faunasını tam olarak temsil etmemektedir. Bölgede yapılacak kapsamlı bir araştırma ile elde edilecek veriler, hem ilin faunistik yapısını ortaya koyacak, hem de ülkemizin biyolojik zenginlikleri ile ilgili güncel bilgiler sağlayacaktır. Bu çalışmada, Amasya İli nin Crabronidae familyasına ait türlerinin Mart Ekim ayları arasında mümkün olduğu kadar doğal bitki örtüsünün hakim olduğu bölgelerdeki yaşam ortamlarında erginlerinin toplanması, teşhisi ve elde edilen sonuçların literatür verileriyle birlikte değerlendirilmesi ve örneklerin bulunduğu habitatlarla ilgili gözlem yapılması amaçlanmıştır.
3 2. KAYNAK ÖZETLERİ Türkiye Hymenoptera faunası ile ilgili çalışmalar 1845 yıllarına dayanmaktadır (Lepeletier de Saint Fargeau, 1845). Bundan sonra Türkiye nin bazı bölgelerinde lokal olarak çeşitli bilim adamları tarafından örnekler toplanmış ve yayınlanmıştır. Bu çalışmalardan bazıları şunlardır: Fahringer and Friese (1921), Fahringer (1922), De Beaumont (1969), Hensen and van Ooijen (1987), Tüzün ve ark. (1999), Gülmez and Tüzün (2005). Amasya ili Crabronidae faunası ve ilde tespit edilen türlerin sistematik özellikleri ile ilgili günümüze kadar yapılmış olan çalışmaların içerikleri, aşağıda özetlenmiştir. İl faunası ile ilgili ilk kayıt, De Beaumont (1967) tarafından yayınlanmıştır. Bu çalışmada, British Museum (Natural History) için örnek toplama programı çerçevesinde 1959, 1960 ve 1962 yıllarında Guichard ve Harvey (1967) tarafından, Türkiye nin çeşitli illerinden toplanan örnekler değerlendirilmiştir. Pulawski, 1971 yılında, palearktik bölgedeki Tachysphex cinsine ait türlerin teşhisi için yapmış olduğu revizyon çalışmasında, 13000 den fazla örneği incelemiş ve bu cinse ait tür teşhis anahtarı hazırlamıştır. Bitsch and Leclercq (1993), Crabroninae altfamilyasına ait Crossocerus, Ectemnius, Entomognathus, Lestica, Lindenius ve Oxybelus cinslerine ait Avrupadaki türleri incelemişler ve bunlarla ilgili tür teşhis anahtarları hazırlamışlardır. Bitsch ve ark. (1997) Mellininae altfamilyasına ait Mellinus cinsinin, Nysoninae altfamilyasına ait Alysson, Ammotomus, Bembecinus, Bembix, Gorytes, Harpactus, Nysson, Oryttus, Psammaecius, Sphecius ve Stizus cinslerinin, Philanthinae altfamilyasına ait Cerceris ve Philanthus cinslerinin tür teşhis anahtarlarını vermişlerdir. Bitsch ve ark. (2001) Pemphredoninae altfamilyasına ait Diodontus, Mimesa, Passaloecus, Pemphredon, Psenulus cinslerinin, Astatinae altfamilyasına ait Astata, Dryudella, cinslerinin, Larrinae altfamilyasına ait, Larra, Liris, Tachytes, Tachysphex, Prosopigastra, Solierella, Miscophus, Nitela, Pison, Trypoxylon cinslerinin,
4 Pemphredoninae altfamilyasına ait Entomosericus cinsinin tür teşhis anahtarlarını vermişlerdir. Bohart and Menke (1976) familyaya ait tüm dünyadaki örnekleri cins düzeyinde kapsamlı şekilde ele almışlardır. Çalışmada, familyaya ait altfamilya ve cinslerin teşhis anahtarları ile davranış, morfoloji ve zoocoğrafya bilgileri ve sinonimlerinin belirtildiği katalog yer almaktadır. Bytinski Salz (1956) Anadolu da 1951 yılında bir seyahat esnasında toplanan Coleoptera ve Hymenoptera takımlarına ait çeşitli türleri ve toplama yerleri hakkında bilgi vermiştir. Dollfuss (1995) Pemphredon cinsine ait dünya revizyonu yapmış ve hem eski hem de yenidünya türlerinin tür teşhis anahtarlarını ve morfolojilerini bazı vücut kısımlarının çizimi ile birlikte vermiştir. Hensen ve Van Ooijen (1987) Türkiye de toplamış oldukları Tachysphex cinsine ait türlerin morfolojilerini kısaca anlatmışlardır. E. Yıldırım and T. Ljubomirov (2005) Türkiye de tespit edilmiş Crabronidae familyasına ait türlerin geçerli isimleri ve sinonimleri ile birlikte Türkiye dağılışlarını göstermişlerdir. Nemkov (1991, 1993, 1996a, 1996b) Rusya ve komşu ülkelerden toplanmış olan, Gorytes, Oryttus, Sphecius Ammatomus ve Harpactus cinslerine ait türlerin tür teşhis anahtarını ve bu türlere ait vücut parçalarının çizimlerine yer vermiştir. Schmid Egger (2000), Entomosericus cinsine ait türlerin revizyon çalışmasını yapmış ve bu türlerin tür teşhis anahtarları ile bazı vücut kısımlarının çizimlerini vermiştir. Gülmez and Tüzün (2005) Pemphredoninae ve Astatinae altfamilyalarına ait 49 türün Ankara ilindeki dağılışları ve bitki kayıtlarını vermişlerdir.
5 3. MATERYAL VE YÖNTEM Araştırma çalışmaları, Haziran 2009 ile Ekim 2010 tarihleri arasında yapılmıştır. Ergin arılar gün içinde en fazla faal oldukları 09:00 18:00 saatleri arasında atrapla toplanmıştır. Toplanan örnekler, Potasyum siyanür (KCN) veya Etil Asetat (EtOAc) ile hazırlanmış kavanozlar içinde öldürülmüş ve kutular içerisinde laboratuvara getirilmiştir. Laboratuvarda örnekler özel olarak nemlendirilmiş yumuşatma kaplarında yumuşatılmış, germe tahtaları veya strofor üzerinde belli standartlarda gerilerek tekrar kurutulmuştur. Bütün örnekler, toplama ile ilgili kısa bilgileri içeren lokalite etiketleri ile birlikte koleksiyon kutularına yerleştirilmiştir. Araziden toplanan örneklerin tür düzeyinde teşhisleri, tez danışmanı tarafından Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Entomoloji Araştırma Laboratuarı nda yapılmıştır. Teşhisler, literatürlerde bulunan teşhis anahtarlarından yararlanılarak Bitsch ve ark. (1993, 1997, 2001); Bohart and Menke (1976); De Beaumont (1949, 1951, 1953a, 1953b, 1954, 1956, 1960, 1961a, 1961b); Dollfuss (1995); Kazenas (2001a); Nemkov (1991, 1993, 1996a, 1996b); Pulawski (1962, 1971, 1979); Schmid-Egger (2000) Leika S6E marka stereomikroskop yardımı ile gerçekleştirilmiş ve laboratuarda bulunan karşılaştırma materyali ile karşılaştırılarak doğrulanmıştır. Bu tezde familya grubu isimlerinde Bohart and Menke (1976); vücut yapıları ile ilgili terminoloji için Bohart and Menke (1976) ve Goulet and Huber (1993) den yararlanılmıştır. Toplama esnasında ergin böceklerin besin bitkileri ve/veya üzerine konduğu bitkiler mümkün olduğunca tespit edilmeye çalışılmıştır. Üzerinde örnek toplanan bitkiler, Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Görevlisi Dr. Cengiz YILDIRIM tarafından teşhis edilmiştir. Ayrıca toplama lokalitelerinde baskın olarak bulunan bitki gruplarına göre habitat çeşidi kaydedilmiştir. Arazide toplama yapılan habitatlar ve örneklerin üzerine konduğu bitkiler tespit edilmiştir. Crabronidae familyasına ait türler soliter olarak yaşadıkları için arazide her bir örnek için beslendikleri bitkileri tespit etmek oldukça zordur. Örneklerin bir kısmı beslenme esnasında bitki üzerinde yakalanmasına karşın bir kısmı ise havada uçarken,
6 kayalar üzerinde ya da toprak zeminde yakalanmıştır. Bu sebepten bazı örneklere ait habitat bilgileri ile besin bitki kayıtları verilmemiştir. Bu tez kapsamında, bölgeden toplanarak incelenen örnek sayısı 490 adettir. Yapılan teşhisler sonunda bunların toplam 5 alt familyaya ait, 78 tür oldukları belirlenmiştir. Tez metninin ARAŞTIRMA BULGULARI bölümünde araştırma alanından tespit edilen her tür, ait olduğu alt familya içerisinde verilmiştir. Her takson, geçerli bilimsel ismi, yazarı, yayın tarihi ile birlikte yazım kurallarına uygun olarak yazılmıştır. Söz konusu takson daha önce Amasya dan tespit edilmiş ise, buna dair referanslara yer verilmiştir. Bu referansların altında, bölgeden toplanan ve değerlendirilen materyal toplam örnek sayısı, eşeylerle birlikte verilmiş, ayrıca Amasya daki ilçeler dikkate alınarak toplama lokaliteleri, deniz seviyesinden yükseklikleri ve toplama tarihleriyle birlikte belirtilmiştir. Ergin bireylerin toplanma kayıtlarına göre düzenlenen uçuş dönemleri Fenoloji başlığı altında verilmiştir. Örneklerin toplandıkları habitatlar, Toplama yapılan habitat çeşitleri ve eğer bitki üzerinde toplanmış ise bu bitkiler, Üzerinde toplama yapılan bitkiler şeklinde her tür için kaydedilmiştir. Ayrıca türlerin Dünyadaki ve Türkiye deki yayılışları da verilmiştir. Tezin Kaynaklar bölümünde, metin içerisinde adı geçen yayınlar, tez yazım esasları çerçevesinde düzenlenmiş, yazarların soyadlarına göre alfabetik ve tarih sırasına göre dizilmiştir.
7 4. ARAŞTIRMA BULGULARI 4.1. Altfamilya Astatinae Lepeletier de Sain-Fargeau, 1845 Astata boops boops (Schrank, 1781) rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez Yeşil Yenice Kasabası nda tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Amasya merkez Yeşil Yenice Kasabası, 650 m, 31.07.2009, 1. Fenoloji: Temmuz. Toplama yapılan habitat çeşitleri: Step, orman kenarı. Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Batı Asya, Kuzey Afrika, Hindistan (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Adana, Afyonkarahisar, Ankara, Artvin, Aydın, Bilecik, Burdur, Çanakkale, Erzurum, Eskişehir, İçel, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Kars, Kocaeli, Konya, Rize, Tokat, Trabzon (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Astata costae costae A. Costa, 1867 rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez Ziyaret Kasabası nda tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Amasya merkez Ziyaret Kasabası, 550 m, 31.07.2009, 1. Fenoloji: Temmuz. Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Kuzey Afrika (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Antalya, Erzurum, Hatay, Kars, Kütahya, Samsun (Ljubomirov and Yıldırım, 2008).
8 Astata miegii scapularis Kohl, 1889 İncelenen Materyal (Toplam: 2 ): Amasya merkez Yeşil Yenice Kasabası, 650 m, 31.07.2009, 1 ; Taşova, 300 m, 13.07.2010, 1. Fenoloji: Temmuz. Dünyadaki yayılışı: Güneybatı Avrupa, Güney Fransa (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Aksaray, Amasya, Ankara, Bilecik, Çankırı, Erzincan, Erzurum Gümüşhane, İzmir, Kars, Kütahya, Manisa, Tokat (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Astata minor Kohl, 1889 rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez Yağmur Köyü nde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Amasya merkez Yağmur Köyü, 850 m, 17.06.2010, 1. Fenoloji: Haziran. Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Güneybatı Rusya, Kuzey Afrika (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Ankara, Bilecik, Erzurum Gümüşhane, Hatay, Kars (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Dryudella tricolor eurygnatha (Pulawski, 1967) İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Amasya Taşova, 300 m, 23.07.2010, 1. Fenoloji: Temmuz. Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Vitis sp. Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Batı Asya (Bohart and Menke, 1976), Avusturya, Cezayir, Çekoslavakya, Fas, Fransa, İspanya, İtalya, Macaristan, Portekiz, Tacikistan, Türkiye, Ukrayna ( Pulawski, 2010 ). Türkiye deki yayılışı: Amasya, Aydın, Balıkesir, Erzurum, Hatay, İçel, Konya, Nevşehir, Sinop (Ljubomirov and Yıldırım, 2008).
9 4.2. Altfamilya Bembicinae Latreille, 1802 Alysson ratzeburgi Dahlbom, 1843 rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez ilçesinde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 2 ): Amasya merkez Yağmur Köyü, 800 m, 07.06.2009, 2. Fenoloji: Haziran. Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Paliurus sp. Dünyadaki yayılışı: Avrasya (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Tokat (Çubuk, 2010). Nysson trimaculatus (Rossi, 1790) Bu türün şimdiye kadar Amasya da bulunduğuna dair herhengi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Taşova ilçesinde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 4 ): Amasya Taşova, 300 m, 13.07.2010, 4. Fenoloji: Temmuz. Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Paliurus sp. Dünyadaki yayılışı: Avrupa (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Bursa (Fahringer, 1922). Gorytes quinquecinctus quinquecinctus (Fabricius, 1793) rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez Yağmur Köyü nde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Amasya merkez Yağmur Köyü, 800 m, 14.06.2009, 1. Fenoloji: Haziran. Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Euphorbia sp.
10 Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Kuzey Afrika, Orta Doğu (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Antalya, Bilecik, Bursa, Erzurum, Gaziantep, Hatay, Isparta, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Konya, Manisa, Muğla, Şanlıurfa, Şırnak (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Gorytes quinquefasciatus quinquefasciatus (Panzer, 1804) rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez Yağmur Köyü nde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Amasya merkez Yağmur Köyü, 800 m, 14.06.2009, 1. Fenoloji: Haziran. Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Paliurus sp. Dünyadaki yayılışı: Avrasya (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Ankara, Artvin, Batman, Bursa, Erzurum, Giresun, İçel, Kastamonu, Konya, Muğla, Tokat (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Harpactus affinis (Spinola, 1808) İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Amasya merkez Yavru Köyü, 1000 m, 14.06.2009, 1. Fenoloji: Haziran. Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Paliurus sp. Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Orta Doğu (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Amasya, Bursa, Erzincan, Erzurum, İçel, İstanbul, Kırşehir, (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Harpactus elegans elegans Lepeletier de Saint-Fargeau, 1832 rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez ilçesinde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Amasya merkez, 850 m, 17.06.2010, 1.
11 Fenoloji: Haziran. Toplama yapılan habitat çeşitleri: Step, orman kenarı. Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Orta Doğu (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Ankara, Artvin, Erzincan, Erzurum, İçel, Kars, Konya, Sinop (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Harpactus morawitzi Radoszkowsky, 1884 İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Amasya merkez Yavru Köyü, 1000 m, 06.06.2010, 1. Fenoloji: Haziran. Dünyadaki yayılışı: Doğu ve Güney Avrupa, Orta Doğu (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Adana, Amasya, Eskişehir, İçel, Kayseri, Konya, Tekirdağ, Trabzon (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Psammaecius punctulatus (Vander Linden, 1829) rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Taşova ilçesinde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 3 ): Amasya Taşova Dereköy, 300m, 13.07.2010, 2 ; Amasya Taşova Umutlu Köyü, 230m, 23.07.2010, 1. Fenoloji: Temmuz. Toplama yapılan habitat çeşitleri: Step, nehir kenarı. Dünyadaki yayılışı: Avrasya (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Balıkesir, Erzincan, Erzurum, Iğdır, Kars, Konya, Muş (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Ammatomus coarctatus (Spinola, 1808) İncelenen Materyal (Toplam: 4 1 ): Amasya merkez Yağmur Köyü, 850m, 17.06.2010, 2 ; Amasya merkez Yavru Köyü, 1000 m, 06.06.2010, 1 ; Amasya Taşova, 250 m, 07.08.2010, 1 ; Amasya merkez Yağmur Köyü, 850 m, 17.06.2010, 1. Fenoloji: Haziran Ağustos.
12 Dünyadaki yayılışı: Cezayir, Kıbrıs, Güney Avrupa dan Güneybatı Rusya ya kadar, İran (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Adana, Amasya, Ankara, Antalya, Artvin, Bursa, Çankırı, Denizli, Erzincan, Eskişehir, Hatay, Iğdır, İçel, Kahramanmaraş, Kars, Konya, Kütahya, Manisa, Şanlıurfa, Tekirdağ, Tokat (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Ammatomus rogenhoferi (Handlirsch, 1888) İncelenen Materyal (Toplam: 13 7 ): Amasya merkez Yağmur Köyü, 800 m, 14.06.2009, 3 1 ; Amasya Yavru Köyü, 700 m, 06.06.2009, 2 3 ; Amasya merkez 650 m, 06.06.2010, 7 2 ; Amasya merkez, 650 m, 13.06.2010, 1 ; Amasya merkez, 1000 m, 16.07.2010, 1. Fenoloji: Haziran Temmuz. Dünyadaki yayılışı: Avrasya (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Adana, Amasya, Ankara, Artvin, Bilecik, Bursa, Denizli, Erzurum, Hatay, İçel, İzmir, Kahramanmaraş, Konya, Kütahya, Manisa, Niğde, Şanlıurfa (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Bembecinus nigrolabrum Schmid-Egger, 2004 rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez ilçesinde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Amasya merkez, 650 m, 18.07.2010, 1. Fenoloji: Temmuz. Toplama yapılan habitat çeşitleri: Kum. Dünyadaki yayılışı: Türkiye (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Ağrı, Nevşehir, Van (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Bembecinus peregrinus A. Costa, 1859 İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Amasya Taşova, 300 m, 23.07.2010, 1. Fenoloji: Temmuz. Toplama yapılan habitat çeşitleri: Kum, nehir kenarı.
13 Dünyadaki yayılışı: Güney Avrupa, Orta Doğu (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Adana, Adıyaman, Ağrı, Amasya, Ankara, Antalya, Aydın, Batman, Bilecik, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Hakkari, Hatay, İçel, İzmir, Konya, Malatya, Muğla, Nevşehir, Ordu, Siirt, Şanlıurfa, Van (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Bembecinus tridens tridens (Fabricius, 1781) İncelenen Materyal (Toplam: 12 1 ): Amasya Merzifon, 460 m, 11.09.2010, 7 1 ; Amasya Taşova, 300 m, 23.07.2010, 4 ; Amasya Taşova Uluköy Kasabası, 270 m, 13.07.2010, 1. Fenoloji: Temmuz Eylül. Toplama yapılan habitat çeşitleri: Kum. Dünyadaki yayılışı: Avrasya (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Adana, Adıyaman, Afyonkarahisar, Amasya, Ankara, Antalya, Artvin, Aydın, Balıkesir, Bursa, Denizli, Erzurum, Erzincan, Eskişehir, Gaziantep, Hakkâri, Hatay, Iğdır, İçel, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kars, Kayseri, Konya, Kütahya, Malatya, Manisa, Niğde, Samsun, Sinop, Şanlıurfa, Şırnak, Tekirdağ, Tokat, Trabzon, Tunceli, Yozgat, Van (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Stizoides tridentatus tridentatus (Fabricius, 1775) rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez Ziyaret Kasabası nda tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Amasya merkez Ziyaret Kasabası, 550 m, 31.07.2009, 1. Fenoloji: Temmuz. Dünyadaki yayılışı: Orta Asya, Akdeniz (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Adana, Ağrı, Ankara, Antalya, Artvin, Bursa, Çankırı, Elazığ, Erzurum, Kars, Samsun, Zonguldak (Ljubomirov and Yıldırım, 2008).
14 Stizus pubescens pubescens (Klug, 1835) rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez Ziyaret Kasabası, Taşova ilçesi, Durucasu Köyü nde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 5 ): Taşova ilçesi Durucasu Köyü, 350 m, 05.09.2009, 3 ; Amasya merkez Ziyaret Kasabası, 650 m, 28.07.2010, 1 ; Taşova ilçesi, 300 m, 23.07.2010, 1. Fenoloji: Temmuz Eylül. Toplama yapılan habitat çeşitleri: Step, nehir kenarı kumluk alan. Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Conyza sp, Eryngium sp. Dünyadaki yayılışı: İspanya, İsrail, İran, Kıbrıs, Malta, Mısır, Portekiz, Sicilya, Tacikistan, Yunanistan ( Pulawski, 2010). Türkiye deki yayılışı: Ankara, Antalya, Denizli, Hatay, İçel, Kahramanmaraş, Kayseri, Niğde, Yozgat (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Bembix bidentata Vander Linden, 1829 İncelenen Materyal (Toplam: 5 4 ): Amasya merkez, 650 m, 28.07.2010, 1 1 ; Amasya merkez Ziyaret Kasabası, 550 m, 31.07.2009, 1 1 ; Amasya Taşova ilçesi, 300 m, 13.07.2010, 1 1 ; Amasya Taşova Kışlacık Köyü, 400 m, 13.07.2010, 1 ; Taşova ilçesi Durucasu Köyü, 350 m, 05.09.2009, 1 1. Fenoloji: Temmuz Eylül. Toplama yapılan habitat çeşitleri: Kumluk, nehir kenarı. Dünyadaki yayılışı: Avrasya (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Afyonkarahisar, Amasya, Ankara, Antalya, Artvin, Aydın, Balıkesir, Bingöl, Bitlis, Burdur, Çankırı, Denizli, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Giresun, Gümüşhane, Hatay, Isparta, İçel, Kars, Konya, Kütahya, Samsun, Sivas, Tokat (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Bembix oculata oculata Panzer, 1801 rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez, merkez Ziyaret Kasabası, Taşova ilçesi, Taşova Durucasu köyü ve Gümüşhacıköy ilçesinde tespit edilmiştir.
15 İncelenen Materyal (Toplam: 26 26 ): Amasya merkez, 650 m, 28.07.2010, 18 15 ; Amasya merkez Ziyaret Kasabası, 550 m, 31.07.2009, 1 ; Taşova ilçesi, 300 m, 23.07.2010, 1 6 ; Taşova Durucasu Köyü, 350 m, 05.09.2009, 2 ; Gümüşhacıköy ilçesi, 700 m, 12.09.2010, 7 2. Fenoloji: Temmuz Eylül. Toplama yapılan habitat çeşitleri: Kum, nehir kenarı. Dünyadaki yayılışı: Afganistan, Güney Avrupa, İran, Orta Doğu (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Adana, Afyonkarahisar, Antalya, Artvin, Aydın, Balıkesir, Burdur, Çanakkale, Erzincan, Hatay, Iğdır İçel, İstanbul, İzmir, Kars, Kilis, Mardin, Muğla (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Bembix rostrata rostrata (Linnaeus, 1758) rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez Kışlacık Köyü nde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Amasya merkez Kışlacık Köyü, 350 m, 17.08.2009, 1. Fenoloji: Ağustos. Toplama yapılan habitat çeşitleri: Kum. Dünyadaki yayılışı: Palearktik bölge (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Balıkesir, Erzurum, İstanbul, İzmir, Kars, Kayseri, Muğla, Sinop (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Bembix sinuata sinuata Panzer, 1804 rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez, Amasya merkez Ziyaret Kasabsı, Taşova ilçesi, Taşova Durucasu köyünde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 5 ): Amasya merkez, 650 m, 23.07.2010, 1 ; Amasya merkez Ziyaret Kasabası, 550 m, 31.07.2009, 2, Taşova ilçesi, 300 m, 23.07.2010, 1 ; Taşova Durucasu Köyü, 350 m, 05.09.2009, 1. Fenoloji: Temmuz Eylül.
16 Toplama yapılan habitat çeşitleri: Kum, nehir kenarı. Dünyadaki yayılışı: Avrupa (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Balıkesir, Erzurum, İzmir, Kars, Manisa, Muğla (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Bembix tarsata Latreille, 1809 rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez, Amasya merkez Yeşil Yenice Kasabasında tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 2 ): Amasya merkez 650 m, 28.07.2010, 1 ; Amasya merkez Yeşil Yenice Kasabası, 650 m, 31.07.2009, 1. Fenoloji: Temmuz. Toplama yapılan habitat çeşitleri: Kum. Dünyadaki yayılışı: Afganistan, Güney Avrupa, İran, Orta Doğu (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Yeni kayıt Bembix zonata Klug, 1835 rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez, Taşova ilçesi, Gümüşhacıköy ilçesinde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 1 10 ): Amasya merkez, 650 m, 28.07.2010, 1 7 ; Taşova ilçesi, 300 m, 23.07.2010, 2 ; Gümüşhacıköy ilçesi, 700 m, 11.09.2010, 1. Fenoloji: Temmuz Eylül. Toplama yapılan habitat çeşitleri: Kum. Dünyadaki yayılışı: Güney Avrupa, İran, Orta Doğu (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Yeni kayıt.
17 4.3. Altfamilya Crabroninae Latreille, 1802 Liris (Leptolarra) niger niger (Fabricius, 1775) rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez, Amasya merkez Yeşil Yenice Kasabasında tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 1 1 ): Amasya merkez, 550 m, 18.07.2010, 1 ; Amasya merkez Yeşil Yenice Kasabası, 650 m, 31.07.2009, 1. Fenoloji: Temmuz. Dünyadaki yayılışı: Güney Avrupa, Kuzey Afrika, Güneybatı Rusya, Irak, Afganistan, Hindistan (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Adana, Ankara, Antalya, Artvin, Aydın, Burdur, Bursa, Çorum, Denizli, Erzincan, Erzurum, Hatay, İçel, Kars, Konya, Malatya, Manisa, Şanlıurfa Tokat (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Prosopigastra bulgarica Pulawski, 1958 rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez Ziyaret Kasabasında tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Amasya merkez Ziyaret Kasabası, 550 m, 31.07.2009, 1. Fenoloji: Temmuz. Dünyadaki yayılışı: Bulgaristan, Türkiye (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Ankara, Kırıkkale, Hakkâri (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Tachysphex erythropus (Spinola, 1839) rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Taşova ilçesinde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Taşova, 300 m, 23.07.2010, 1. Fenoloji: Temmuz.
18 Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Kuzey Afrika, Arap Yarımadası, Güneybatı Rusya, Türkiye (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Antalya, Aydın, İçel, İzmir (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Tachysphex graecus Kohl, 1883 Bu türün şimdiye kadar Amasya da bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Taşova ilçesinde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 3 ): Taşova, 300 m, 13.07.2010, 2 ; Taşova 300 m, 23.07.2010, 1. Fenoloji: Temmuz. Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Bulgaristan, Lübnan, Türkiye, Yugoslavya, Yunanistan (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Adana, Ankara, Denizli, Erzincan, Erzurum, İstanbul, İzmir, Tokat (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Tachysphex incertus (Radoszkovsky, 1877) İncelenen Materyal (Toplam: 12 4 ): Amasya merkez, 450 m, 04.07.2010, 1 ; Amasya merkez Ziyaret Kasabası, 550 m, 31.07.2009, 1 ; Suluova 470 m, 29.05.2010, 1 ; Amasya merkez Şeyh Sadi Köyü, 950 m, 17.06.2010, 1 5 ; Taşova Umutlu Köyü, 240 m, 13.07.2010, 4 ; Taşova ilçesi, 300 m, 23.07.2010, 3. Fenoloji: Mayıs Temmuz. Dünyadaki yayılışı: Güney Afrika, Kuzeybatı Afrika, Güneybatı Asya (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Adana, Amasya, Antalya, Hatay, İçel, İstanbul, Kahramanmaraş, Konya, Muğla (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Tachysphex julliani Kohl, 1883 Bu türün şimdiye kadar Amasya da bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Taşova ilçesi Durucasu Köyünde tespit edilmiştir.
19 İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Taşova Durucasu Köyü, 350 m, 05.09.2009, 1. Fenoloji: Eylül. Dünyadaki yayılışı: Akdeniz, Güneybatı Rusya, İran (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Ankara, Hatay, İçel, Kahramanmaraş, Malatya, Muğla (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Tachysphex panzeri (Vander Linden, 1829) İncelenen Materyal (Toplam: 15 ): Amasya merkez, 650 m, 18.07.2010, 1 ; Amasya merkez Yağmur Köyü, 1000 m, 16.07.2010, 1 ; Amasya merkez Yavru Köyü, 900 m, 06.06.2009, 2 ; Amasya Merkez Şeyh Sadi Köyü, 950 m, 17.06.2010, 1 ; Taşova ilçesi, 300 m, 23.07.2010, 6 ; Taşova Uluköy Kasabası, 250 m, 07.08.2010, 2 Suluova ilçesi, 450 m, 11.09.2010, 2. Fenoloji: Haziran Eylül. Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Kuzeybatı Afrika, Batı Asya, Sri Lanka (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Adana, Amasya, Ankara, Antalya, Bursa, Erzincan, Erzurum, Hatay, İçel, Kars, Tekirdağ, Tokat (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Tachysphex psammobius (Kohl, 1880) İncelenen Materyal (Toplam: 3 1 ): Amasya merkez Yağmur Köyü, 1000 m, 13.06.2010, 1 ; Amasya merkez Şeyh Sadi Köyü, 950 m, 17.06.2010, 1 ; Suluova ilçesi, 450 m, 11.09.2010, 2. Fenoloji: Haziran - Eylül. Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Güneybatı Rusya, Sibirya (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Amasya, Ankara, Antalya, Bilecik, Bingöl, Çorum, Hatay, İçel, Kars, Konya, Muğla, Şanlıurfa, Trabzon (Ljubomirov and Yıldırım, 2008).
20 Tachysphex pseudopanzeri Beaumont, 1955 rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Taşova ilçesinde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Taşova ilçesi, 300 m, 23.07.2010, 1. Fenoloji: Temmuz. Dünyadaki yayılışı: Batı Avrupa, Fransa, İspanya, Portekiz (Pulawski, 2009) Türkiye deki yayılışı: Yeni kayıt. Tachytes argenteus Gussakovskij, 1933 rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez Ziyaret Kasabası nda tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Amasya merkez Ziyaret Kasabası, 550 m, 31.07.2009, 1. Fenoloji: Temmuz. Dünyadaki yayılışı: Akdeniz Bölgesi, Güneybatı Rusya, İran (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Hatay, İçel (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Tachytes etruscus etruscus (Rossi, 1790) rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez Ziyaret Kasabası nda tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Amasya merkez Ziyaret Kasabası, 550 m, 31.07.2009, 1. Fenoloji: Temmuz. Dünyadaki yayılışı: Güney Avrupa, Güneybatı Asya (Bohart and Menke, 1976) Türkiye deki yayılışı: Bursa, Erzurum, Hatay (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)
21 Miscophus bicolor bicolor Jurine, 1807 rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Taşova ilçesinde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Taşova ilçesi, 250 m, 27.09.2010, 1. Fenoloji: Eylül. Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Güneybatı Asya (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Denizli, Hatay, Konya (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Miscophus helveticus helveticus Kohl, 1883 rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Taşova ilçesi Durucasu Köyünde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Taşova Durucasu Köyü, 350 m, 12.09.2009, 1. Fenoloji: Eylül. Dünyadaki yayılışı: Güney Avrupa (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Ankara (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Solierella psinoides (S. Saunders, 1873) rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Taşova ilçesinde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Taşova ilçesi, 300 m, 23.07.2010, 1. Fenoloji: Temmuz. Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Melilotus sp. Dünyadaki yayılışı: Kuzeydoğu Akdeniz (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı:ankara, İçel, Kayseri, Şanlıurfa (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Pison atrum (Spinola, 1808) rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez Yağmur Köyünde tespit edilmiştir.
22 İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Amasya merkez Yağmur Köyü, 850 m, 17.06.2010, 1. Fenoloji: Haziran. Dünyadaki yayılışı: Avrupa (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Ankara (Gülmez Y., 2002). Pison (Pison) sericeum Kohl, 1888 İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Amasya merkez Yavru Köyü, 700 m, 06.06.2009, 1. Fenoloji: Haziran. Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Paliurus sp. Dünyadaki yayılışı: Güney Avrupa (Bohart and Menke,1976). Türkiye deki yayılışı: Amasya, Ankara, Bursa, Denizli, Edirne, İçel (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Trypoxylon attenuatum attenuatum F. Smith, 1851 İncelenen Materyal (Toplam: 1 1 ): Amasya merkez Şeyh Sadi Köyü, 950 m, 17.06.2010, 1 ; Suluova ilçesi, 450 m, 11.09.2010, 1. Fenoloji: Haziran Eylül. Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Asya (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Amasya, Artvin, Aydın, Bilecik, Bursa, Erzurum, Konya, Manisa, Muğla, Samsun (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Trypoxylon kolazyi Kohl, 1883 rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Taşova ilçesi Uluköy Kasabası nda tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Taşova Uluköy Kasabası, 270 m, 19.06.2010, 1. Fenoloji: Haziran.
23 Dünyadaki yayılışı: Avrupa (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Ankara, Erzurum (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Trypoxylon scutatum scutatum Chevrier, 1867 İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Merzifon, 520 m, 13.09.2010, 1. Fenoloji: Eylül. Dünyadaki yayılışı: Güney Avrupa (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Adana, Amasya, Ankara, Antalya, Bursa, Erzurum, Hatay, Konya, Şanlıurfa (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Oxybelus latro Oliver, 1811 rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez Yavru Köyü ile Gümüşhacıköy ilçesinde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 2 ): Amasya merkez Yavru Köyü, 1000 m, 06.06.2010, 1 ; Gümüşhacıköy, 850 m, 14.08.2010, 1. Fenoloji: Haziran Ağustos. Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Moğolistan (Bohart and Menke, 1976) Türkiye deki yayılışı: Ağrı, Ankara, Antalya, Bayburt, Bitlis, Erzincan, Erzurum, Iğdır, İçel, İzmir, Kastamonu, Kars, Kayseri, Konya, Kütahya, Manisa, Tokat (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Oxybelus maculipes F. Smith, 1856 İncelenen Materyal (Toplam: 4 ): Göynücek, 800 m, 28.08.2010, 2 ; Gümüşhacıköy, 850 m, 18.08.2010, 1 ; Merzifon, 500 m, 11.09.2010, 1. Fenoloji: Ağustos Eylül. Dünyadaki yayılışı: Orta Avrupa, Orta Doğu, Güneybatı Rusya (Bohart and Menke, 1976).
24 Türkiye deki yayılışı: Amasya, Ankara, İçel, Konya, Tokat (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Oxybelus mucronatus mucronatus (Fabricius, 1793) rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez Yeşil Yenice Kasabası ile Merzifon ilçesinde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 2 1 ): Amasya merkez Yeşil Yenice Kasabası, 650 m, 31.07.2009, 2 ; Merzifon, 500 m, 11.09.2010, 1. Fenoloji: Temmuz Eylül. Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Orta Doğu, Kuzey Afrika (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Ağrı, Ankara, Antalya, Artvin, Balıkesir, Bitlis, Bursa, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Iğdır, İçel, Kars, Kastamonu, Konya, Kütahya, Tokat, Trabzon (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Oxybelus quatuordecimnotatus Jurine, 1807 İncelenen Materyal (Toplam: 4 ): Gümüşhacıköy, 850 m, 14.08.2010, 2 ; Merzifon, 500 m, 11.09.2010, 2. Fenoloji: Ağustos Eylül. Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Orta Doğu, Kuzey Afrika (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Adana, Afyonkarahisar, Ağrı, Amasya, Ankara, Antalya, Aydın, Bayburt, Bursa, Denizli, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Hatay, İçel, İstanbul, İzmir, Kars, Konya, Kütahya, Malatya, Niğde, Samsun, Sivas, Sinop, Tokat (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Oxybelus subspinosus Klug, 1835 İncelenen Materyal (Toplam: 31 3 ): Amasya merkez, 650 m, 18.07.2010, 1 ; Gümüşhacıköy, 850 m, 14.08.2010, 18 ; Merzifon, 400 m, 14.08.2010, 11 ; Taşova, 300 m, 23.07.2010, 1 ; Göynücek, 800 m, 28.08.2010, 3. Fenoloji: Temmuz Ağustos.
25 Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Orta Doğu, Kuzey Afrika (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Adana, Amasya, Ağrı, Ankara, Antalya, Bingöl, Bursa, Erzurum, Eskişehir, Denizli, Hatay, İçel, Kayseri, Kırşehir, Konya, Kütahya, Samsun, Şanlıurfa, Tekirdağ, Tokat (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Oxybelus variegatus Wesmael, 1852 rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez ile Gümüşhacıköy ilçesinde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 2 ): Amasya merkez, 650 m, 18.07.2010, 1 ; Gümüşhacıköy, 850 m, 14.08.2010, 1. Fenoloji: Temmuz Ağustos. Dünyadaki yayılışı: Orta ve Güney Avrupa (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Ankara, Artvin, Bursa, Erzurum, Giresun, Iğdır, İstanbul, Kars, Kastamonu, Kayseri, Kütahya, Niğde (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Entomognathus (Entomognathus) brevis (Vander Linden, 1829) İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Amasya merkez Yavru Köyü, 1000 m, 06.06.2010, 1. Fenoloji: Haziran. Dünyadaki yayılışı: Palearktik Bölge (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Amasya, Ankara, Antalya, Kocaeli, Bursa, Erzurum, İçel, İstanbul, Kastamonu, Konya (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Crossocerus (Crossocerus) elongatulus elongatulus (Vander Linden, 1829) İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Amasya merkez Yağmur Köyü, 800 m, 14.06.2009, 1. Fenoloji: Haziran.
26 Dünyadaki yayılışı: Arjantin, Kuzey Afrika, Palearktik Bölge (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Adana, Amasya, Ankara, Bitlis, Bolu, Denizli, Erzurum, Hakkari, Hatay, İstanbul, Kütahya, Konya, Muğla, Niğde, Trabzon, Uşak, Van (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Crossocerus (Hoplocrabro) quadrimaculatus (Fabricius, 1793) İncelenen Materyal (Toplam: 4 ): Amasya merkez Şeyh Sadi Köyü, 950 m, 17.06.2010, 1 ; Taşova Uluköy Kasabası, 230 m, 12.09.2009, 3. Fenoloji: Haziran Eylül. Dünyadaki yayılışı: Palearktik bölgenin doğusundan Sibiryaya kadar (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Amasya, Bayburt, Bursa, Erzincan, Erzurum, Hakkâri, İstanbul, İzmir, Van (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Ectemnius (Hypocrabro) confinis (Walker, 1871) rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez, Merzifon ve Gümüşhacıköy ilçelerinde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 1 15 ): Amasya merkez, 1000 m, 16.07.2010, 1 2 ; Amasya merkez, 650 m, 18.07.2010, 10 ; Göynücek, 800 m, 28.08.2010, 1 ; Merzifon, 400 m, 14.08.2010, 2. Fenoloji: Temmuz Ağustos. Dünyadaki yayılışı: Akdeniz Bölgesi, Güneybatı Rusya, Kuzey Hindistan (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Adana, Adıyaman, Ankara, Antalya, Balıkesir, Bilecik, Bursa, Erzincan, Erzurum, Hatay, Iğdır, İstanbul, Kars, Nevşehir, Samsun, Sinop, Şanlıurfa (Ljubomirov and Yıldırım, 2008).
27 Ectemnius (Hypocrabro) continuus continuus (Fabricius, 1804) İncelenen Materyal (Toplam: 8 ): Amasya merkez, 1000 m, 16.07.2010, 1 ; Amasya merkez, 650 m, 18.07.2010, 7. Fenoloji: Temmuz. Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Paliurus sp. Dünyadaki yayılışı: Holarktik Bölge (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Adana, Amasya, Ankara, Antalya, Artvin, Bitlis, Bolu, Bursa, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Giresun, Gümüşhane, Iğdır, İçel, İstanbul, Kars, Konya, Kütahya, Malatya, Muğla, Rize, Samsun, Tokat, Trabzon, Van (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Ectemnius (Hypocrabro) rubicola rubicola (Dufour and Perris, 1840) rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez ilçesinde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Amasya merkez, 1000 m, 16.07.2010, 1. Fenoloji: Temmuz. Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Teucrium sp. Dünyadaki yayılışı: Avrupa (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Artvin, Bayburt, Bitlis, Bursa, Erzurum, Hakkâri, Kars, İstanbul (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Lestica (Solenius) clypeata clypeata (Schreber, 1759) İncelenen Materyal (Toplam: 2 ): Göynücek, 800 m, 28.08.2010, 2. Fenoloji: Ağustos. Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Sonchus sp. Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Orta Doğu (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Adana, Amasya, Ankara, Antalya, Artvin, Aydın, Balıkesir, Bilecik, Bolu, Bursa, Çanakkale, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Hatay, Iğdır, İçel,
28 İstanbul, Kahramanmaraş, Kars, Kastamonu, Konya, Kütahya, Malatya, Samsun, Şanlıurfa, Tekirdağ, Van (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Lindenius panzeri (Vander Linden, 1829) rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez Yağmur Köyü nde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Amasya merkez Yağmur Köyü, 800 m, 14.06.2009, 1. Fenoloji: Haziran. Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Sonchus sp. Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Batı Asya, Kuzey Afrika (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: İstanbul (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Lindenius pygmaeus armatus (Vander Linden, 1829) İncelenen Materyal (Toplam: 1 9 ): Amasya merkez Şeyh Sadi Köyü, 950 m, 17.06.2010, 1 ; Suluova, 420 m, 13.09.2010, 6 ; Merzifon, 450 m, 11.09.2010, 3. Fenoloji: Haziran Eylül. Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Euphorbia sp. Mentha sp. Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Batı Asya, Kuzey Afrika (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Amasya, Ankara, Balıkesir, Batman, Bitlis, Hakkari, İçel, İstanbul, Konya, Malatya, Nevşehir, Niğde, Samsun, Sivas, Şanlıurfa, Van (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Rhopalum (Corynopus) coarctatum coarctatum (Scopoli, 1763) rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Taşova ilçesi Kışlacık Köyü nde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 5 ): Taşova Kışlacık Köyü, 300 m, 19.08.2009, 5. Fenoloji: Ağustos.
29 Toplama yapılan habitat çeşitleri: Nehir kenarı. Dünyadaki yayılışı: Holarktik Bölge (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Erzurum, Rize (Ljubomirov and Yıldırım, 2008).
30 4.4. Altfamilya Pemphredoninae Dahlbom, 1835 Entomosericus concinnus Dahlbom, 1845 İncelenen Materyal (Toplam: 1 1 ): Amasya merkez, 650 m, 18.07.2010, 1 ; Amasya merkez, 900 m, 03.07.2010, 1. Fenoloji: Temmuz. Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Daucus sp. Dünyadaki yayılışı: Yunanistan, Güneybatı Rusya (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Ağrı, Amasya, Ankara, Antalya, Batman, Bilecik, Bolu, Elazığ, Erzurum, İçel, Isparta, Konya, Kütahya, Manisa, Mardin, Muğla, Nevşehir, Şanlıurfa, Sivas, Van (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Psenulus fuscipennis fuscipennis (Dahlbom, 1843) İncelenen Materyal (Toplam:1 ): Taşova Durucasu Köyü, 350 m, 13.09.2009, 1. Fenoloji: Eylül. Dünyadaki yayılışı: Avrupa dan Güneybatı Rusya ya (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Amasya, Ankara, Artvin, Kocaeli, Çankırı (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Diodontus (Diodontus) minutus minutus (Fabricius, 1793) İncelenen Materyal (Toplam: 11 1 ): Amasya merkez, 450 m, 16.11.2010, 1 ; Amasya merkez Şeyh Sadi Köyü, 950 m, 17.06.2010, 2 ; Amasya merkez Aydınca, 520 m, 17.06.2010, 8 ; Suluova, 430 m, 11.09.2010, 1. Fenoloji: Haziran Kasım. Dünyadaki yayılışı: Palearktik Bölge (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Adana, Amasya, Ankara, Bursa, Çorum, Denizli, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Hatay, İçel, İstanbul, Kayseri, Konya, Samsun, Tekirdağ, Trabzon, Şanlıurfa (Ljubomirov and Yıldırım, 2008).
31 Diodontus (Diodontus) tristis (Vander Linden, 1829) İncelenen Materyal (Toplam: 2 ): Amasya merkez Şeyh Sadi Köyü, 950 m, 17.06.2010, 1 ; Taşova Durucasu Köyü, 350 m, 12.09.2009, 1. Fenoloji: Haziran Eylül. Dünyadaki yayılışı: Palearktik Bölge (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Amasya, Ankara, İstanbul, Konya (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Pemphredon rugifer (Dahlbom, 1844) İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Taşova Durucasu Köyü, 350 m, 05.09.2009, 1. Fenoloji: Eylül. Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Platanus sp. Türkiye deki yayılışı: Amasya, Ankara, Antalya, Bitlis, Bursa, Erzurum, Eskişehir Gümüşhane, Hakkâri, Hatay, Iğdır, İçel, İstanbul, İzmir, Kars, Konya, Malatya, Niğde, Samsun, Tokat (Ljubomirov and Yıldırım, 2008).
32 4.5. Altfamilya Philanthinae Latreille, 1802 Philanthus triangulum triangulum (Fabricius, 1775) İncelenen Materyal (Toplam: 53 21 ): Amasya merkez, 650 m, 18.07.2010, 1 ; Amasya merkez, 650 m, 28.07.2010, 9 ; Gümüşhacıköy, 700 m, 13.09.2010, 1 ; Merzifon, 500 m, 13.09.2010, 5 1 ; Taşova, 300 m, 23.07.2010, 15 4 ; Taşova, 300 m, 13.07.2010, 2 1 ; Taşova, 250 m, 07.08.2010, 15 3 ; Taşova Durucasu Köyü, 350 m, 05.09.2010, 1 1 ; Amasya merkez Yeşil Yenice Kasabası, 650 m, 31.07.2009, 7 1 ; Amasya merkez, 1000 m, 16.07.2010, 1 ; Amasya merkez Ziyaret Kasabası, 550 m, 31.07.2009, 1 ; Taşova Uluköy Kasabası, 250 m, 12.09.2009, 5. Fenoloji: Temmuz Eylül. Dünyadaki yayılışı: Avrupa (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Adana, Afyonkarahisar, Amasya, Ankara, Antalya, Aydın, Artvin, Balıkesir, Bingöl, Bitlis, Bursa Erzincan, Erzurum, Gümüşhane, Iğdır, İstanbul, İzmir, İçel, Kars, Kayseri, Konya, Kütahya, Malatya, Manisa, Niğde, Rize, Samsun, Sinop, Sivas, Şanlıurfa, Tokat, Trabzon (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Philanthus venustus (Rossi, 1790) İncelenen Materyal (Toplam: 1 ): Taşova Umutlu Köyü, 240 m, 25.09.2010, 1. Fenoloji: Eylül. Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Mentha sp. Dünyadaki yayılışı: Güney Avrupa dan İsrail e kadar, Moğolistan (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Adana, Amasya, Ankara, Antalya, Artvin, Bursa, Erzurum, İçel, Kars, Kayseri, Konya, Kütahya, Manisa, Samsun, Sinop, Tokat, Trabzon (Ljubomirov and Yıldırım, 2008).
33 Cerceris arenaria arenaria (Linnaeus, 1758) İncelenen Materyal (Toplam: 18 3 ): Amasya merkez Şeyh Sadi Köyü, 950 m, 17.06.2010, 2 ; Taşova Umutlu Köyü, 240 m, 25.09.2010, 2 ; Merzifon, 500 m, 13.09.2010, 7 ; Göynücek, 800 m, 28.08.2010, 3 1 ; Gümüşhacıköy, 850 m, 14.08.2010, 2 ; Merzifon, 400 m, 14.08.2010, 4. Fenoloji: Haziran Eylül. Dünyadaki yayılışı: İsviçre (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Adana, Amasya, Ankara, Artvin, Aydın, Balıkesir, Bayburt, Bilecik, Bursa, Denizli, Edime, Erzincan, Erzurum, Hatay, Iğdır, İçel, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kars, Kastamonu, Kayseri, Konya, Kütahya, Malatya, Manisa, Niğde, Sakarya, Samsun, Sinop, Sivas, Tekirdağ (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Cerceris bupresticida bupresticida Dufor, 1841 İncelenen Materyal (Toplam: 5 2 ): Taşova Umutlu Köyü, 240 m, 25.09.2010, 2 1 ; Merzifon, 500 m, 13.09.2010, 1 1 ; Gümüşhacıköy, 850 m, 14.08.2010, 2. Fenoloji: Ağustos Eylül. Dünyadaki yayılışı: Palearktik Bölge (Bohart and Menke, 1976). Türkiye deki yayılışı: Afyonkarahisar, Amasya, Artvin, Balıkesir, Bilecik, Bursa, Denizli, Erzurum, Hatay, Iğdır, İçel, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kars, Konya, Malatya, Niğde, Samsun, Tokat (Ljubomirov and Yıldırım, 2008). Cerceris circularis dacica Schletterer, 1887 rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Amasya merkez, Merzifon ilçesi, Gümüşhacıköy ilçesi ile Taşova ilçesinde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 10 2 ): Merzifon, 480 m, 11.09.2010, 5 ; Amasya merkez 650 m, 18.07.2010, 1 ; Taşova 250 m, 07.08.2010, 1 ; Merzifon, 400 m, 14.08.2010, 1 ; Gümüşhacıköy, 850 m, 14.08.2010, 4. Fenoloji: Temmuz Ağustos.