YAŞ MEYVE VE SEBZE SEKTÖRÜ TÜRKİYE GENELİ DEĞERLENDİRME RAPORU

2016/2017 OCAK-AĞUSTOS DÖNEMİ AKDENİZ İHRACATÇI BİRLİKLERİ GENEL SEKRETERLİĞİ YAŞ MEYVE VE SEBZE SEKTÖRÜ TÜRKİYE GENELİ LENDİRME RAPORU HAZIRLAYAN Yaş Meyve ve Sebze Sektör Şefliği Limonluk Mah. Vali Hüseyin Aksoy Caddesi No: 4 33120 Yenişehir / MERSİN TEL : 0 (324) 325 37 37 FAX : 0 (324) 325 41 42 E POSTA: yms@akib.org.tr www.akib.org.tr 05.09.2017

2016-2017 (OCAK-AĞUSTOS) TÜRKİYE GENELİ YAŞ MEYVE VE SEBZE İHRACAT KAYIT RAKAMLARI MADDE OCAK-AĞUSTOS 2016 OCAK-AĞUSTOS 2017 DEĞİŞİM ORANI (%) 2017 PAYI (%) MİKTA R TAZE MEYVE 485,4 396,1 575,0 460,3 18 16 28 39 TAZE SEBZE 701,4 322,4 874,6 395,0 25 23 42 34 NARENCİYE 598,5 320,5 619,7 299,9 4-6 30 26 GENEL 1.789,9 1.058,6 2.073,4 1.176,1 TOPLAM 16 11 100 100 (GENEL TOPLAMA ÇAY DÂHİLDİR) Yaş meyve ve sebze ihracatı, Ocak-Ağustos 2017 döneminde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla miktarda %16, değerde %11 oranında artış göstererek 1,17 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Alt ürün grupları bazında incelendiğinde narenciye ihracatında miktarda %4 artış, değerde %6 düşüş yaşanmış olup 299,9 milyon dolar olarak; taze sebze ihracatında miktarda %25, değerde ise %23 oranında artış yaşanmış olup 395 milyon dolar olarak; taze meyve ihracatında ise miktarda %18, değerde %16 oranında artış yaşanmış olup 460,3 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 1

2016-2017 OCAK-AĞUSTOS AYI TÜRKİYE GENELİ YAŞ MEYVE VE SEBZEDE İHRACAT YAPILAN İLK 20 ÜRÜN MADDE 1 DOMATES 352,8 173,2 385,0 208,7 9 20 19 18 2 KİRAZ.VİŞNE 78,7 182,7 59,9 159,0-24 -13 3 14 3 LİMON 170,2 129,1 234,2 130,0 38 1 11 11 4 BİBER 74,1 67,2 68,2 69,9-8 4 3 6 5 MANDARİN 115,5 54,5 147,1 67,6 27 24 7 6 6 PORTAKAL 188,9 82,7 171,5 67,3-9 -19 8 6 7 ŞEFTALİ 43,1 22,9 78,4 64,5 82 182 4 5 8 ÜZÜM 57,6 37,4 78,6 55,9 37 50 4 5 9 KAYISI 35,0 23,9 62,9 44,1 80 84 3 4 10 GREYFURT 124,0 54,2 66,8 35,0-46 -35 3 3 11 NAR 75,7 39,2 63,7 32,6-16 -17 3 3 12 ELMA 73,8 20,3 124,9 30,4 69 49 6 3 13 SOĞAN.ŞALOT 37,0 4,7 145,7 28,9 293 512 7 2 14 KABAK 42,5 24,3 32,6 21,5-23 -11 2 2 15 PATATES 102,3 12,4 150,0 20,9 47 69 7 2 16 ÇAY 4,4 19,6 4,1 20,8-7 6 0 2 17 ERİK 31,1 11,6 33,6 17,7 8 52 2 2 18 İNCİR 8,6 17,4 4,8 15,5-44 -11 0 1 19 HIYAR.KORNİŞON 20,9 12,9 19,0 13,1-9 1 1 1 20 ÇİLEK 9,7 7,7 13,6 12,1 41 58 1 1 Toplam 1.789,9 1.058,6 2.073,4 1.176,1 16 11 100 100 NOT: Ürünler, 2017 yılı fob($) değerlerine göre sıralanmıştır. Ocak-Ağustos 2017 döneminde en çok ihraç edilen yaş meyve ve sebze ürünleri sırasıyla domates, kiraz-vişne, limon, biber, mandalina, portakal olmuştur. 2016-2017 (OCAK-AĞUSTOS AYI) TÜRKİYE GENELİ YAŞ MEYVE'DE İHRACAT YAPILAN İLK 10 ÜRÜN MADDE 1 KİRAZ.VİŞNE 78,7 182,7 59,9 159,0-24 -13 10 35 2 ŞEFTALİ 43,1 22,9 78,4 64,5 82 182 14 14 3 ÜZÜM 57,6 37,4 78,6 55,9 37 50 14 12 4 KAYISI 35,0 23,9 62,9 44,1 80 84 11 10 5 NAR 75,7 39,2 63,7 32,6-16 -17 11 7 6 ELMA 73,8 20,3 124,9 30,4 69 49 22 7 7 ERİK 31,1 11,6 33,6 17,7 8 52 6 4 8 İNCİR 8,6 17,4 4,8 15,5-44 -11 1 3 9 ÇİLEK 9,7 7,7 13,6 12,1 41 58 2 3 10 ARMUT 9,9 5,0 13,5 7,3 36 45 2 2 Toplam 485,4 396,1 575,0 460,3 18 16 100 100 NOT: Ürünler, 2017 yılı fob($) değerlerine göre sıralanmıştır. 2

MADDE 2016-2017 (OCAK-AĞUSTOS AYI) TÜRKİYE GENELİ YAŞ SEBZE'DE İHRACAT YAPILAN İLK 10 ÜRÜN 1 DOMATES 352,8 173,2 385,0 208,7 9 20 44 53 2 BİBER 74,1 67,2 68,2 69,9-8 4 8 18 3 SOĞAN.ŞALOT 37,0 4,7 145,7 28,9 293 512 17 7 4 KABAK 42,5 24,3 32,6 21,5-23 -11 4 5 5 PATATES 102,3 12,4 150,0 20,9 47 69 17 5 6 HIYAR.KORNİŞON 20,9 12,9 19,0 13,1-9 1 2 3 7 PATLICAN 16,9 9,1 17,7 8,6 5-5 2 2 8 HAVUÇ.TURP 37,0 5,5 28,6 4,2-23 -24 3 1 9 LAHANA 6,0 2,5 7,4 3,0 24 20 1 1 10 PIRASA 3,4 2,0 4,7 3,0 39 48 1 1 Toplam 701,4 322,4 874,6 395,0 25 23 100 100 NOT: Ürünler, 2017 yılı fob($) değerlerine göre sıralanmıştır. MADDE 2016-2017 (OCAK-AĞUSTOS AYI) TÜRKİYE GENELİ YAŞ MEYVE VE SEBZE İHRACATI YAPILAN İLK 20 ÜLKE (MİLYON $) (BİN TON) (MİLYON $) 1 RUSYA FEDERASYONU 131,8 103,5 390,7 259,3 196 151 19 22 2 ALMANYA 86,1 146,5 77,0 151,3-11 3 4 13 3 IRAK 467,4 167,1 550,4 150,3 18-10 27 13 4 ROMANYA 94,6 77,4 94,6 87,8 0 13 5 7 5 BEYAZ RUSYA 114,2 58,2 122,5 70,7 7 21 6 6 6 SUUDİ ARABİSTAN 122,3 65,4 123,7 55,8 1-15 6 5 7 UKRAYNA 108,6 56,1 85,3 39,0-21 -31 4 3 8 HOLLANDA 27,5 35,8 24,0 32,6-12 -9 1 3 9 GÜRCİSTAN 145,0 47,0 97,9 30,4-32 -35 5 3 10 BULGARİSTAN 68,9 28,1 52,4 26,9-24 -4 3 2 11 POLONYA 41,8 23,9 30,1 23,8-28 -1 1 2 12 AVUSTURYA 14,7 23,1 12,4 19,9-15 -14 1 2 13 SURİYE 94,6 16,7 115,5 18,6 22 12 6 2 14 SIRBİSTAN 18,2 12,8 23,7 14,4 30 13 1 1 15 BELÇİKA 4,4 14,2 4,0 13,8-9 -3 0 1 16 AZERBAYCAN-NAHÇİVAN 33,4 12,8 41,3 12,0 23-7 2 1 17 İRAN (İSLAM CUM.) 0,1 0,1 24,8 11,7 - - 1 1 18 BİRLEŞİK KRALLIK 11,5 15,1 8,6 11,7-25 -22 0 1 19 BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ 19,0 11,8 19,7 9,6 4-19 1 1 20 NORVEÇ 3,3 9,6 2,7 8,9-16 -7 0 1 Toplam 1.789,9 1.058,6 2.073,4 1.176,1 16 11 100 100 NOT: Ülkeler, 2017 yılı fob($) değerlerine göre sıralanmıştır. 3

Ocak-Ağustos 2017 döneminde en çok ihracat yapılan ülkeler sırasıyla Rusya Federasyonu, Almanya, Irak, Romanya, Beyaz Rusya ve Suudi Arabistan olmuştur. Rusya Federasyonu nun 02.06.2017 tarih ve 672 sayılı Kararnamesi uyarınca; 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren ithalatı yasaklanmış olan ülkemiz menşeli ürünler listesinden hıyarlar ve kornişonlar, taze üzüm, elma, armut ve çilek ürünlerinin çıkarılmasının olumlu sonuçları ihracat rakamlarına da yansımış durumdadır. MADDE 2016-2017 (OCAK-AĞUSTOS AYI) TÜRKİYE GENELİ YAŞ MEYVE İHRACATI YAPILAN İLK 20 ÜLKE (BİN (BİN TON) TON) 1 RUSYA FEDERASYONU 31,4 37,5 160,9 148,1 412 295 28 32 2 ALMANYA 49,1 106,9 40,8 105,1-17 -2 7 23 3 IRAK 181,3 47,2 210,3 52,4 16 11 37 11 4 HOLLANDA 7,8 21,6 6,3 17,2-19 -20 1 4 5 SUUDİ ARABİSTAN 25,5 19,9 21,7 14,1-15 -29 4 3 6 BEYAZ RUSYA 30,4 17,9 17,4 12,3-43 -31 3 3 7 AVUSTURYA 8,4 17,0 5,4 12,3-35 -28 1 3 8 ROMANYA 10,2 10,4 9,8 10,6-4 2 2 2 9 NORVEÇ 2,2 8,4 1,9 7,7-12 -9 0 2 10 UKRAYNA 13,6 7,3 13,9 6,9 2-6 2 1 11 BİRLEŞİK KRALLIK 6,2 10,3 3,9 6,8-38 -34 1 1 12 İSVEÇ 4,3 10,9 2,4 6,2-43 -43 0 1 13 İTALYA 5,0 11,0 2,9 5,2-42 -53 1 1 14 POLONYA 10,7 6,2 6,6 5,0-38 -18 1 1 15 HONG KONG 0,3 1,2 1,0 3,7 185 198 0 1 16 BELÇİKA 0,8 3,9 0,7 3,6-12 -8 0 1 17 DANİMARKA 2,0 4,6 1,4 3,4-30 -26 0 1 18 SURİYE 15,1 3,6 10,9 3,4-28 -6 2 1 19 BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ 5,4 4,6 4,5 3,3-16 -27 1 1 20 GÜRCİSTAN 24,7 12,7 10,7 2,9-57 -77 2 1 Toplam 485,4 396,1 575,0 460,3 18 16 100 100 NOT: Ülkeler, 2017 yılı fob ($) değerlerine göre sıralanmıştır. 4

2016-2017 (OCAK-AĞUSTOS AYI) TÜRKİYE GENELİ YAŞ SEBZE İHRACATI YAPILAN İLK 20 ÜLKE MADDE (BİN (BİN TON) TON) 1 ROMANYA 50,3 41,0 52,0 55,7 3 36 6 14 2 BEYAZ RUSYA 72,7 34,8 100,3 55,6 38 60 11 14 3 ALMANYA 27,2 31,6 29,2 36,3 7 15 3 9 4 IRAK 76,8 24,4 161,2 33,4 110 37 18 8 5 RUSYA FEDERASYONU 34,9 20,6 76,4 23,9 119 16 9 6 6 GÜRCİSTAN 107,7 28,9 77,3 23,5-28 -18 9 6 7 BULGARİSTAN 47,4 17,2 36,7 18,9-23 10 4 5 8 SUUDİ ARABİSTAN 49,1 18,3 50,7 17,5 3-4 6 4 9 SURİYE 77,7 10,8 103,9 14,8 34 37 12 4 10 UKRAYNA 34,1 18,1 31,4 14,8-8 -18 4 4 11 POLONYA 9,7 7,7 14,1 13,0 45 69 2 3 12 HOLLANDA 6,8 7,5 10,9 12,0 62 60 1 3 13 AVUSTURYA 5,8 5,6 6,5 7,4 12 32 1 2 14 AZERBAYCAN-NAHÇİVAN 17,2 6,4 26,9 6,4 57 1 3 2 15 MOLDAVYA 10,6 4,7 9,4 5,8-12 24 1 1 16 BİRLEŞİK KRALLIK 3,1 3,3 3,2 3,8 5 17 0 1 17 İSVİÇRE 2,5 3,3 2,7 3,7 8 12 0 1 18 BOSNA-HERSEK 8,8 3,8 7,6 3,6-14 -5 1 1 19 FRANSA 1,9 2,8 2,2 3,6 21 30 0 1 20 İSRAİL 7,8 6,7 4,7 3,6-40 -47 1 1 Toplam 701,4 322,4 874,6 395,0 25 23 100 100 NOT: Ülkeler, 2017 yılı fob($) değerlerine göre sıralanmıştır. 2016-2017 (OCAK-AĞUSTOS AYI) TÜRKİYE GENELİ NARENCİYE İHRACAT KAYIT RAKAMLARI MADDE LİMON 170,2 129,1 234,2 130,0 38 1 38 43 MANDARİN 115,5 54,5 147,1 67,6 27 24 24 23 PORTAKAL 188,9 82,7 171,5 67,3-9 -19 28 22 GREYFURT 124,0 54,2 66,8 35,0-46 -35 11 12 TOPLAM 598,5 320,5 619,7 299,9 4-6 100 100 Not: Ürünler 2017 yılı fob ($) değerlerine göre sıralanmıştır. 5

2016-2017 (OCAK-AĞUSTOS AYI) TÜRKİYE GENELİ NARENCİYE İHRACATI YAPILAN İLK 20 ÜLKE ÜLKE (BİN (BİN TON) TON) 1 RUSYA FEDERASYONU 65,4 45,3 153,5 87,3 135 93 25 29 2 IRAK 209,0 94,3 178,8 63,9-14 -32 29 21 3 SUUDİ ARABİSTAN 47,6 26,7 51,2 23,4 8-13 8 8 4 ROMANYA 34,1 25,9 32,7 21,5-4 -17 5 7 5 UKRAYNA 60,8 30,7 40,0 17,3-34 -44 6 6 6 SIRBİSTAN 12,7 10,7 17,5 12,1 37 13 3 4 7 İRAN (İSLAM CUM.) - - 24,2 11,4 100 100 4 4 8 BULGARİSTAN 16,6 8,8 14,2 7,2-14 -18 2 2 9 POLONYA 21,4 10,0 9,4 5,7-56 -43 2 2 10 AZERBAYCAN-NAHÇİVAN 13,2 5,4 13,5 5,2 3-3 2 2 11 BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ 12,1 6,5 10,2 4,7-16 -28 2 2 12 ALMANYA 9,4 5,2 6,0 3,9-36 -26 1 1 13 GÜRCİSTAN 12,1 5,2 9,7 3,7-20 -30 2 1 14 MAKEDONYA 3,3 2,1 6,2 3,5 86 68 1 1 15 HOLLANDA 12,8 6,5 6,8 3,3-47 -49 1 1 16 BEYAZ RUSYA 11,1 5,5 4,9 2,8-56 -49 1 1 17 BOSNA-HERSEK 4,2 2,0 6,0 2,5 42 25 1 1 18 MOLDAVYA 4,9 2,3 4,1 1,9-15 -16 1 1 19 YUNANİSTAN 1,8 2,4 2,2 1,7 18-29 0 1 20 ÇEK CUMHURİYETİ 5,0 2,6 2,6 1,6-48 -39 0 1 Toplam 598,5 320,5 619,7 299,9 4-6 100 100 NOT: Ülkeler, 2017 yılı fob($) değerlerine göre sıralanmıştır. 6

EN FAZLA NARENCİYE ( LİMON, MANDARİN, PORTAKAL, GREYFURT ) İHRACATI YAPILAN İLK 5 ÜLKE ÜLKELER / ÇEŞİTLER LİMON RUSYA FEDERASYONU 39,3 33,4 55,0 36,6 40 10 23 28 IRAK 32,4 16,7 53,8 20,9 66 26 23 16 SUUDİ ARABİSTAN 30,3 18,5 39,4 18,7 30 1 17 14 ROMANYA 12,8 17,1 16,3 13,1 28-23 7 10 SIRBİSTAN 5,6 7,0 10,4 8,3 87 18 4 6 LimonToplam 170,2 129,1 234,2 130,0 38 1 100 100 MANDALİNA RUSYA FEDERASYONU 58,3 31,6 100 100 40 47 IRAK 49,8 21,8 40,2 13,8-19 -37 27 20 UKRAYNA 17,8 9,2 13,8 5,8-23 -36 9 9 SUUDİ ARABİSTAN 13,7 6,7 10,2 4,1-25 -39 7 6 ROMANYA 4,2 2,1 3,9 1,9-8 -9 3 3 Mandalina Toplam 115,5 54,5 147,1 67,6 27 24 100 100 PORTAKAL IRAK 119,9 52,6 82,1 28,1-31 -47 48 42 İRAN (İSLAM CUM.) 24,2 11,4 100 100 14 17 RUSYA FEDERASYONU 22,6 9,9 100 100 13 15 UKRAYNA 22,4 10,5 8,3 3,5-63 -67 5 5 ROMANYA 3,9 1,7 5,8 2,7 46 63 3 4 Portakal Toplam 188,9 82,7 171,5 67,3-9 -19 100 100 GREYFURT RUSYA FEDERASYONU 26,1 11,9 17,6 9,2-33 -22 26 26 POLONYA 14,0 5,3 6,3 3,8-55 -28 9 11 ROMANYA 13,2 5,0 6,8 3,7-48 -25 10 11 UKRAYNA 9,0 4,3 4,8 2,1-46 -51 7 6 HOLLANDA 7,3 3,3 4,3 2,0-40 -39 6 6 Greyfurt Toplam 124,0 54,2 66,8 35,0-46 -35 100 100 NOT: Ülkeler, 2017 yılı fob($) değerlerine göre sıralanmıştır. 7

2016-2017 (OCAK-AĞUSTOS AYI) TÜRKİYE GENELİ YAŞ MEYVE VE SEBZE İHRACATININ FOB($) LERİNE GÖRE GENEL SEKRETERLİKLERE DAĞILIMI OCAK-AĞUSTOS 2016 OCAK-AĞUSTOS 2017 DEĞİŞİM ORANI 2017 PAYI (%) (%) GENEL SEKRETERLİKLER AKİB 481,2 481,4 0 41 BAİB 245,3 272,7 11 23 DKİB 104,4 166,7 60 14 EİB 100,7 84,4-16 7 İİB 34,2 62,0 81 5 UİB 52,6 56,3 7 5 DAİB 16,6 24,1 45 2 Diğer Genel Sekreterlikler 23,6 28,4 20 2 GENEL TOPLAM 1.058,6 1.176,1 11 100 Yılın ilk sekiz aylık döneminde Birliğimiz kanalı ile yapılan yaş meyve sebze ihracatı 481,4 milyon dolar ile tüm ihracatçı birlikleri arasında %41 lik pay ile Türkiye yaş meyve ve sebze ihracatına en çok katkı sağlayan Birlik olmuştur. 8

OCAK-AĞUSTOS 2017 TÜRKİYE GENELİ YAŞ MEYVE VE SEBZE İHRACATININ ÜLKE GRUPLARINA DAĞILIMI ÜLKE GRUPLARI Bağımsız Devletler Topluluğu 766,1 426,0 Avrupa Birliği Ülkeleri 356,2 419,6 Ortadoğu Ülkeleri 855,9 258,4 Diğer Avrupa Ülkeleri 77,6 52,6 DİĞER 17,6 19,4 GENEL TOPLAM 2.073,4 1.176,1 NOT : DİĞER ÜLKELER (Serbest Bölgeler, Okyanusya Ülkeleri,Afrika Ülkeleri,Diğ.Asya Ülk. ) 9

2016-2017 (OCAK-AĞUSTOS AYI) TÜRKİYE GENELİ NARENCİYE İHRACATININ FOB($) LERİNE GÖRE GENEL SEKRETERLİKLERE DAĞILIMI OCAK-AĞUSTOS 2016 OCAK-AĞUSTOS 2017 DEĞİŞİM ORANI 2017 PAYI (%) (%) GENEL SEKRETERLİKLER AKİB 267,2 233,5-13 78 DKİB 22,0 37,2 69 12 BAİB 8,0 8,8 10 3 İİB 8,6 8,0-7 3 EİB 5,2 6,3 21 2 DAİB 5,4 3,7-32 1 GAİB 3,0 1,3-56 0 Diğer Genel Sekreterlikler 1,0 1,1 8 0 GENEL TOPLAM 320,5 299,9-6 100 10

OCAK-AĞUSTOS 2017 TÜRKİYE GENELİ NARENCİYE İHRACATININ ÜLKE GRUPLARINA DAĞILIMI ÜLKE GRUPLARI Bağımsız Devletler Topluluğu 230,4 120,4 Ortadoğu Ülkeleri 266,4 104,4 Avrupa Birliği Ülkeleri 85,1 51,7 Diğer Avrupa Ülkeleri 33,6 20,2 DİĞER 4,1 3,2 GENEL TOPLAM 619,7 299,9 NOT : DİĞER ÜLKELER (Serbest Bölgeler, Okyanusya Ülkeleri,Afrika Ülkeleri,Diğ.Asya Ülk. ) 11

2015-2016 SEZONU VE 2016-2017 SEZONU (02 EYLÜL-31 AĞUSTOS) TÜRKİYE GENELİ NARENCİYE İHRACAT KAYIT RAKAMLARI 02.09.2015-31.08.2016 02.09.2016-31.08.2017 DEĞİŞİM ORANI (%) 2017 PAYI (%) MADDE MANDARİN 572,1 292,9 681,3 325,5 19 11 40 38 LİMON 416,8 294,8 514,1 306,6 23 4 30 36 PORTAKAL 358,9 166,7 369,8 158,1 3-5 22 18 GREYFURT 191,3 87,1 126,1 68,7-34 -21 7 8 TOPLAM 1.539,2 841,5 1.691,5 859,0 10 2 100 100 TÜRKİYE GENELİ SEZONLUK NARENCİYE İHRACATI YAPILAN İLK 20 ÜLKE 02/09/2015-02/09/2016 - DEĞİŞİM ORANI (%) 2017 PAYI (%) 31/08/2016 31/08/2017 ÜLKE (MİLYON (MİLYON $) $) 1 RUSYA FEDERASYONU 423,6 244,3 578,2 313,2 37 28 34 36 2 IRAK 394,6 180,4 392,1 157,7-1 -13 23 18 3 UKRAYNA 156,8 82,5 160,7 73,4 2-11 10 9 4 SUUDİ ARABİSTAN 87,4 49,1 105,1 52,1 20 6 6 6 5 ROMANYA 65,8 43,3 65,9 39,2 0-9 4 5 6 POLONYA 46,4 27,9 31,3 20,2-33 -28 2 2 7 SIRBİSTAN 25,1 17,7 30,5 18,9 22 7 2 2 8 BULGARİSTAN 35,0 19,6 33,4 18,6-5 -5 2 2 9 ALMANYA 23,2 15,2 19,3 13,3-17 -13 1 2 10 BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ 25,5 14,7 24,8 13,2-3 -10 1 2 11 İRAN (İSLAM CUM.) - - 24,2 11,4 100 100 1 1 12 HOLLANDA 27,7 15,7 17,3 10,0-38 -36 1 1 13 BEYAZ RUSYA 24,6 11,8 17,9 9,3-27 -21 1 1 14 MAKEDONYA 11,7 6,6 16,2 8,8 38 33 1 1 15 GÜRCİSTAN 25,2 11,1 22,1 8,8-12 -21 1 1 16 AZERBAYCAN-NAHÇİVAN 15,2 6,5 21,7 8,3 42 28 1 1 17 BİRLEŞİK KRALLIK 17,6 12,1 9,3 6,4-47 -47 1 1 18 ÇEK CUMHURİYETİ 11,3 7,0 9,5 5,8-16 -17 1 1 19 MALEZYA 4,6 4,6 5,4 5,6 18 22 0 1 20 İTALYA 12,0 7,7 8,1 5,3-32 -31 0 1 TOPLAM 1.539,2 841,5 1.691,5 859,0 10 2 100 100 NOT: Ülkeler, 2017 yılı fob($) değerlerine göre sıralanmıştır. 12

02/09/2016-31/08/2017 TÜRKİYE GENELİ SEZONLUK NARENCİYE İHRACATININ ÜLKE GRUPLARINA DAĞILIMI ÜLKE GRUPLARI Bağımsız Devletler Topluluğu 825,6 424,3 Ortadoğu Ülkeleri 551,2 237,1 Avrupa Birliği Ülkeleri 228,0 139,9 Diğer Avrupa Ülkeleri 64,4 36,1 DİĞER 22,2 21,5 GENEL TOPLAM 1.691,5 859,0 NOT : DİĞER ÜLKELER (Serbest Bölgeler, Okyanusya Ülkeleri,Afrika Ülkeleri,Diğ.Asya Ülk. ) 13

MADDE 2016-2017 OCAK-AĞUSTOS AYI TÜRKİYE GENELİ YAŞ MEYVE VE SEBZE İHRACATI YAPAN İLK 20 İL 1 HATAY 464,1 224,2 499,8 234,5 8 5 24 20 2 ANTALYA 234,1 186,0 277,7 233,1 19 25 13 20 3 MERSIN 380,2 200,4 392,2 199,4 3-1 19 17 4 TRABZON 133,9 76,6 206,3 132,9 54 73 10 11 5 ADANA 124,1 64,5 134,4 62,6 8-3 6 5 6 İZMIR 59,3 50,6 62,4 56,4 5 11 3 5 7 MANISA 33,3 63,1 31,0 53,0-7 -16 1 5 8 BURSA 16,4 45,6 15,6 46,8-5 3 1 4 9 İSTANBUL 23,9 20,5 29,6 25,7 24 25 1 2 10 ŞIRNAK 98,0 18,7 153,4 23,4 56 25 7 2 11 ISPARTA 9,2 21,1 9,6 21,2 4 0 0 2 12 RIZE 22,5 15,6 15,6 13,2-31 -15 1 1 13 MUĞLA 26,7 13,8 21,1 11,2-21 -18 1 1 14 ŞANLIURFA 41,7 8,7 80,0 10,9 92 25 4 1 15 ARTVIN 37,7 6,2 41,0 7,0 9 13 2 1 16 ANKARA 4,5 3,6 8,5 6,1 90 70 0 1 17 DENIZLI 3,9 3,4 6,7 5,8 71 71 0 0 18 KIRKLARELI 14,3 5,0 11,1 5,3-23 6 1 0 19 GAZIANTEP 0,7 0,5 15,5 4,1 2.012 781 1 0 20 MALATYA 1,8 2,7 3,2 3,7 78 36 0 0 Toplam 1.789,9 1.058,6 2.073,4 1.176,1 16 11 100 100 14

MADDE 2016-2017 OCAK-AĞUSTOS AYI TÜRKİYE GENELİ YAŞ MEYVE İHRACATI YAPAN İLK 20 İL 1 HATAY 96,8 60,2 100,3 67,6 4 12 17 15 2 ANTALYA 49,8 58,1 54,6 66,8 10 15 9 15 3 TRABZON 35,4 26,4 68,6 63,5 94 140 12 14 4 MERSIN 88,6 45,1 101,5 59,3 15 32 18 13 5 MANISA 28,7 60,2 21,3 47,0-26 -22 4 10 6 BURSA 14,3 44,1 14,0 45,4-2 3 2 10 7 İZMIR 22,3 28,8 29,3 32,5 32 13 5 7 8 ADANA 27,0 18,0 34,8 19,2 29 7 6 4 9 ISPARTA 7,4 18,8 7,9 18,7 7-1 1 4 10 ŞIRNAK 56,5 7,0 57,8 8,8 2 25 10 2 11 İSTANBUL 3,4 4,4 9,5 7,7 178 75 2 2 12 ŞANLIURFA 28,0 4,7 37,2 4,3 33-7 6 1 13 ANKARA 0,6 0,6 2,7 2,8 333 344 0 1 14 MALATYA 1,3 2,4 1,8 2,4 43 3 0 1 15 AYDIN 3,7 7,0 1,6 2,2-57 -68 0 0 16 GAZIANTEP 0,0 0,0 8,1 2,2 - - 1 0 17 KARAMAN 2,4 0,8 6,5 2,1 176 147 1 0 18 DENIZLI 1,5 1,2 1,8 1,5 22 26 0 0 19 MUĞLA 4,7 2,7 2,1 1,3-55 -50 0 0 20 KONYA 0,9 0,5 2,0 0,7 134 56 0 0 Toplam 485,4 396,1 575,0 460,3 18 16 100 100 NOT: Ürünler, 2017 yılı fob($) değerlerine göre sıralanmıştır. 15

MADDE 2016-2017 OCAK-AĞUSTOS AYI TÜRKİYE GENELİ NARENCİYE İHRACATI YAPAN İLK 20 İL 1 MERSIN 234,1 123,4 223,6 105,9-5 -14 36 35 2 HATAY 169,3 95,1 190,0 91,2 12-4 31 30 3 ADANA 85,0 40,5 77,2 35,0-9 -14 12 12 4 TRABZON 26,0 18,1 52,3 30,5 101 68 8 10 5 ANTALYA 17,2 11,4 24,8 14,8 44 30 4 5 6 İZMIR 16,9 8,2 7,6 4,4-55 -47 1 1 7 MANISA 1,7 1,2 6,6 4,2 295 238 1 1 8 ŞIRNAK 15,2 6,0 10,5 3,2-31 -47 2 1 9 İSTANBUL 5,4 2,9 6,2 2,8 14-3 1 1 10 MUĞLA 5,0 2,7 3,3 1,6-35 -41 1 1 11 SINOP 1,8 1,0 2,1 1,1 15 8 0 0 12 ŞANLIURFA 5,2 1,9 3,0 0,9-43 -52 0 0 13 RIZE 3,8 1,9 2,0 0,9-47 -53 0 0 14 ANKARA 0,3 0,1 1,7 0,6 468 404 0 0 15 OSMANIYE 3,7 2,8 2,0 0,6-46 -79 0 0 16 MARDIN 1,1 0,5 1,4 0,4 28-18 0 0 17 ARTVIN 1,0 0,1 1,5 0,4 56 192 0 0 18 GAZIANTEP 0,1 0,0 1,2 0,3 - - 0 0 19 KIRKLARELI 0,1 0,0 0,6 0,3 - - 0 0 20 AYDIN 2,4 1,0 0,3 0,1-86 -85 0 0 Toplam 598,5 320,5 619,7 299,9 4-6 100 100 NOT: ürünler, 2017 yılı fob($) değerlerine göre sıralanmıştır. 16

MADDE 2016-2017 OCAK-AĞUSTOS AYI TÜRKİYE GENELİ YAŞ SEBZE İHRACATI YAPAN İLK 20 İL 1 ANTALYA 167,1 116,4 198,3 151,5 19 30 23 38 2 HATAY 197,9 68,7 209,4 75,6 6 10 24 19 3 TRABZON 72,5 32,1 85,5 38,9 18 21 10 10 4 MERSIN 56,8 29,5 66,9 33,2 18 13 8 8 5 İZMIR 20,1 13,5 25,4 19,5 26 44 3 5 6 ŞIRNAK 26,3 5,6 85,0 11,4 223 103 10 3 7 MUĞLA 17,0 8,4 15,7 8,3-8 -1 2 2 8 ADANA 12,1 5,8 22,4 8,3 85 44 3 2 9 İSTANBUL 14,1 8,0 12,5 6,3-12 -22 1 2 10 ARTVIN 32,1 5,3 33,9 6,2 6 15 4 2 11 ŞANLIURFA 8,5 2,1 39,8 5,6 371 163 5 1 12 KIRKLARELI 13,0 4,4 10,1 4,8-23 9 1 1 13 DENIZLI 2,4 2,2 4,6 4,2 92 88 1 1 14 RIZE 14,7 3,8 10,7 2,7-27 -29 1 1 15 ISPARTA 1,8 2,3 1,7 2,4-6 9 0 1 16 ANKARA 3,4 1,9 4,1 2,2 21 17 0 1 17 MANISA 3,0 1,7 3,1 1,8 6 7 0 0 18 NIĞDE 9,1 0,8 12,5 1,8 37 125 1 0 19 GAZIANTEP 0,7 0,4 6,2 1,6 847 287 1 0 20 BURSA 2,0 1,5 1,5 1,4-23 -8 0 0 Toplam 701,4 322,4 874,6 395,0 25 23 100 100 NOT: Ürünler, 2017 yılı fob($) değerlerine göre sıralanmıştır. 17

EN FAZLA NARENCİYE ( LİMON, MANDARİN, PORTAKAL, GREYFURT ) İHRACATI YAPAN İLK 5 İL ÜLKELER / ÇEŞİTLER LİMON HATAY 75,5 53,4 103,8 55,0 38 3 44 42 MERSIN 56,5 45,6 79,8 44,8 41-2 34 34 TRABZON 13,9 12,0 16,6 10,9 19-9 7 8 ANTALYA 6,1 5,9 11,1 8,0 81 35 5 6 ADANA 4,2 2,8 8,6 4,5 105 62 4 3 Limon Toplam 170,2 129,1 234,2 130,0 38 1 100 100 MANDALİNA MERSIN 36,1 16,9 42,1 18,0 17 7 29 27 HATAY 35,5 16,9 41,5 18,0 17 7 28 27 TRABZON 2,3 1,1 20,5 11,8 792 925 14 17 ADANA 24,9 11,8 27,1 11,6 9-1 18 17 MANISA 0,1 0,0 2,9 1,9 4.663 6.467 2 3 Mandalina Toplam 115,5 54,5 147,1 67,6 27 24 100 100 PORTAKAL MERSIN 86,2 37,2 70,1 26,8-19 -28 41 40 ADANA 34,6 16,3 33,3 14,1-4 -13 19 21 HATAY 31,4 13,3 28,3 10,0-10 -25 17 15 TRABZON 2,7 1,5 10,1 4,9 272 236 6 7 ANTALYA 5,3 2,4 8,2 3,6 53 48 5 5 Portakal Toplam 188,9 82,7 171,5 67,3-9 -19 100 100 GREYFURT MERSIN 55,3 23,7 31,7 16,2-43 -32 47 46 HATAY 26,9 11,5 16,5 8,3-39 -27 25 24 ADANA 21,3 9,6 8,2 4,8-61 -50 12 14 TRABZON 7,0 3,5 5,1 2,9-28 -18 8 8 ANTALYA 5,0 2,6 2,6 1,5-48 -43 4 4 Greyfurt Toplam 124,0 54,2 66,8 35,0-46 -35 100 100 NOT: Ülkeler, 2017 yılı fob($) değerlerine göre sıralanmıştır. 18