ANKARA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ 2000-2001 ÖĞRETİM YILI AKADEMİK FAALİYET RAPORU 1. GENEL BİLGİLER 1. Eğitim ve Öğretim Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Yükseköğretim Yürütme Kurulu'nun 30/4/2001 tarihli kararıyla kurulmuştur. Dolayısıyla 2000-2001 eğitim öğretim yılındaki akademik faaliyetlerini 30/Nisan/2001'e kadar Fen Fakültesi bünyesinde yürütmüştür. Akademik yapılanmaya göre Tablo 1'de belirtilen beş bölüm ve bu bölümlere bağlı 21 anabilim dalında faaliyet göstermiştir. Fakültemiz Elektronik ve Jeofizik Bölümlerinde yeterli sayıda öğretim elemanı bulunmamaktadır. Tüm bölümlerin bilgisayar ve fiziksel altyapı eksikliği vardır. Tablo 1. Bölümler ve Anabilim dalları Bölümler Elektronik Mühendisliği Fizik Mühendisliği Jeofizik Mühendisliği Jeoloji Mühendisliği Kimya Mühendisliği 1. Elektronik 2. Kontrol ve Kumanda 3. Devreler ve Sistemler 4. Elektromanyetik Alanlar ve Mikrodalga Teknolojisi 5. Haberleşme 1. Genel Fizik 2. Atom ve Molekül Fiziği 3. Katı Hal Fiziği 4. Matematiksel Fizik 5. Nükleer Fizik 6. Yüksek Enerji ve Plazma Fiziği 1. Uygulamalı Jeofizik 2. Yer Fiziği 1. Genel Jeoloji 2. Maden Yatakları-Jeokimya 3. Mineraloji-Petrografi 4. Uygulamalı Jeoloji 1. Kimyasal Teknolojiler 2. Proses ve Reaktör Tasarımı 3. Temel İşlemler 4. Termodinamik ve Enerji Teknolojisi 1.2 Öğretim Elemanı, İdari Personel ve Öğrenci Durumu Tablo 2'de Mühendislik Fakültesindeki öğretim elemanlarının 15 Temmuz 2001 tarihi itibarıyla sayıları verilmektedir. Toplam öğretim elemanı sayısı 141 iken bunun 78'ini öğretim üyeleri
oluşturmaktadır. Öğretim üyelerinin %53.85'ini profesörler oluşturmakta olup buna karşın doçent ve yardımcı doçentlerin toplamı %46,15'de kalmaktadır. Araştırma görevlisi açısından bakıldığında durumun pek parlak olmadığı gözlenmektedir. Toplam 78 öğretim üyesine karşılık sadece 58 araştırma görevlisi mevcuttur. Öğretim görevlisi ve uzman sayıları oldukça az olup, sırasıyla 2 ve 5'dir. Bölümlerin idari ve teknik kadro ile ilgili sayıları Tablo 3'de verilmiştir. Genel idare, teknik, sağlık hizmetleri ve yardımcı hizmetlerde toplam 14 personel görev yapmaktadır. Tablo 2. Öğretim elemanları durumu (15 Temmuz 2001 tarihi itibarıyla) Bölüm Prof. Doç. Yrd. Öğr. Araş. Uzman Toplam Doç. Gör. Gör Elektronik M. 4 1 3 1 6 2 15 Fizik M. 9 4 3 1 10 1 28 Jeofizik M. 2 1 2-4 - 9 Jeoloji M. 16 8 4-17 1 46 Kimya M. 11 4 6-21 1 43 Toplam 42 18 18 2 58 5 141 Tablo 3. İdari ve teknik kadro itibarıyla personel durumu (15 Temmuz 2001 tarihi itibarıyla) Bölüm Genel İdare Teknik Sağlık Hiz. Yrd. Hiz Toplam Elektronik M. 1 1-1 3 Fizik M. 2 1-1 4 Jeofizik M. 1 - - - 1 Jeoloji M. 2-1 1 4 Kimya M. 1 1-2 4 Toplam 7 3 1 5 16 2. EĞİTİM VE ÖĞRETİM İLE İLGİLİ BİLGİLER 2.1 Kadro Durumu Mühendislik Fakültesinde mevcut kadro ile ilgili ayrıntılar Tablo 4'de sunulmuştur. Tablo 4. Fakültemizdeki kadro dökümü (15 Temmuz 2001 tarihi itibarıyla) Dolu Boş Toplam Prof. Dr 40-40 Doç. Dr. 17 31 48 Y. Doç. Dr. 19 64 83 Araş. Gör. 47 121 168 Öğr. Gör. 1 4 5 Uzman 3 1 4 Toplam 127 221 348 2
2.2 Öğretim Elamanı Başına Düşen Ders Saati ve Öğrenci Sayısı Öğretim elemanı başına düşen ders saati ve öğrenci sayısı Tablo 5'de verilmiştir. Toplam ders saati bakımından incelendiğinde en yüksek oranlar Jeofizik ve Elektronik Mühendisliği Bölümlerinde görülmektedir. Bunları sırasıyla Fizik, Kimya ve Jeoloji Mühendisliği Bölümleri izlemektedir. Toplam öğrenci sayısı bakımından incelendiğinde ise, yine en yüksek oran Jeofizik Mühendisliği Bölümünde görülmektedir. İkinci sırada Fizik Mühendisliği ve bu Bölümü Elektronik, Kimya ve Jeoloji Mühendisliği Bölümleri takip etmektedir. Tablo 5. Öğretim elemanı başına ders saati ve öğrenci sayısı Bölümler Toplam ders saati/ Toplam öğretim elemanı Toplam öğrenci sayısı/ Toplam öğretim elemanı Yardımcı ile Yardımcısız Yardımcı ile Yardımcısız Elektronik Mühendisliği 233.12 396.66 121.5 216.0 Fizik Mühendisliği 172.0 344.0 174.0 348.0 Jeofizik Mühendisliği 283.11 509.6 222.56 400.6 Jeoloji Mühendisliği 141.0 227.0 76.66 123.21 Kimya Mühendisliği 156.7 313.3 75.8 151.6 2.3 Ders Açığı veya Kapasite Boşluğu 2000-2001 Eğitim Öğretim yılında fakültemizde ders açığı ve öğretim elemanı açısından kapasite boşluğu olmamıştır. Ancak öğretim üye ve araştırma görevlisi sayısının yetersiz olduğu Jeofizik ve Elektronik Mühendisliği Bölümlerinde sıkıntı çekilmiştir. Genelde tüm bölümlerde dersane sıkıntısından dolayı aksamalar görülmüştür. 2.4 Yayınlar 2.4.1 Türkçe Makale, Kitap ve Teksirler Bölümlerde son bir yılda üretilen türkçe makale, kitap ve teksir sayıları Tablo 6'de verilmiştir. Tablodan görüleceği gibi Jeoloji Mühendisliği Bölümünde toplam 30 makale üretilerek; öğretim üyesi başına 1.034 makale oranı sağlanmıştır. Bu oran Jeofizik Mühendisliği bölümü için 0.8 iken Fizik ve Kimya Mühendisliği için sırasıyla 0.12 ve 0.095 olmuştur. Aynı zaman aralığında Elektronik Mühendisliği Bölümünde türkçe makale üretilmemiştir. 3
Tablo 6. Türkçe makale, kitap ve teksir sayıları Bölümler Türkçe Türkçe Türkçe TM/TÖÜ Makaleler Kitap Teksir Elektronik Mühendisliği - - - - Fizik Mühendisliği 2 - - 0.12 Jeofizik Mühendisliği 4 - - 0.8 Jeoloji Mühendisliği 30 1 2 1.034 Kimya Mühendisliği 2 - - 0.095 TM: Toplam makale sayısı, TÖÜ: Toplam Öğretim Üye sayısı 2.4.2 Yabancı Dilde Makaleler Yabancı dilde yapılan yayınları değerlendirmek için Tablo 7 hazırlanmıştır. Tabloda birinci ve ikinci kolonlarda "Science Citation Index-Core (SCI-C)" ve "Science Citation Index-Expanded, (SCI-E)" tarafından taranan dergilerde yayınlanan makale sayılarını göstermektedir. Üçüncü kolonda ise SCI dışında yayınlanan makale sayıları verilmiştir. Tablo 7. Yabanci dilde makaleler Bölümler SCI-C SCI-E Diğer Toplam SCI/TÖÜ TM/TÖÜ Elektronik Mühendisliği 5 1 8 14 0.67 1.55 Fizik Mühendisliği 31 12 43 1.82 2.53 Jeofizik Mühendisliği 1 2 3 0.20 0.6 Jeoloji Mühendisliği 12 1 3 16 0.45 0.55 Kimya Mühendisliği 19 10 6 35 1.38 1.67 SCI-C: Science Citation Index-Core, SCI-E: Science Citation Index-Expanded, TM: Toplam makale sayısı SCI-C ve SCI-E dergileri topluca SCI yayınları olarak değerlendirilmiştir. Diğer yabancı dilde yayınlanan ve SCI dergilerinde yayınlanan makaleler toplanarak, öğretim üyesi başına belirlenen değerler son kolonda verilmiştir. SCI dergilerinde yayınlanan toplam makale sayısının ilgili bölümdeki toplam öğretim üyesi sayısına oranlandığında anlamlı nicelikler ortaya çıkmıştır. Öğretim üyesi başına en yüksek oran 1.8 ile Fizik Mühendisliği Bölümünde görülmekte ve bunu 1.38 ile Kimya Mühendisliği Bölümü takip etmektedir. Öğretim üyesi başına üretilen SCI makale sayısı, diğer bölümler için 1'in altına düşmüştür. Toplam makale sayısı (SCI+Diğer) bakımından değerlendirildiğinde benzer eğilim gözlenmektedir. 4
2.4.3 Ulusal ve Uluslararası Tebliğler Tablo 8'de ulusal ve uluslararası alanda verilen tebliğler rapor edilmiştir. Ulusal, uluslararası ve toplam tebliğ sayıları, ayrı ayrı kolonlarda öğretim üyesi başına değerler olarak verilmiştir. Öğretim üyesi başına ulusal tebliğ sayısı, Kimya Mühendisliği Bölümü için 1.71 iken, bunu 1.33 ile Elektronik Mühendisliği Bölümü izlemektedir. Uluslararası tebliğler dikkate alındığında, yine Kimya Mühendisliği Bölümü ilk sırayı (2.0) alırken, ikinci sırada Jeofizik Mühendisliği Bölümü yer almaktadır. Diğer bölümler için oran 1'in altına düşmüştür. Tablo 8. Ulusal ve Uluslararası tebliğ sayıları Bölümler Ulusal Uluslararası Toplam U/TÖÜ ULR/TÖÜ Top./TÖÜ Elektronik Mühendisliği 12 6 18 1.33 0.67 2.0 Fizik Mühendisliği 4 7 11 0.23 0.41 0.65 Jeofizik Mühendisliği 2 7 9 0.40 1.4 1.8 Jeoloji Mühendisliği 14 18 32 0.48 0.62 1.10 Kimya Mühendisliği 36 42 78 1.71 2.0 3.71 2.4.4 Diğer Üniversiteler ile Yayın Karşılaştırması Ankarada bulunan diğer devlet üniversiteleri (Gazi, Hacettepe ve ODTÜ) ile yayın karşılaştırılması Tablo 9'de verilmiştir. Diğer üniversitelerde Jeofizik Mühendisliği Bölümü bulunmadığından, sözkonusu bu Bölüm için karşılaştırma değerleri tabloda yer almaktadır. Gazi Üniversitesinden Kimya Mühendisliği dışında veri elde edilememiştir. Öğretim üyesi başına SCI yayın sayısı 0.67 ile Elektronik Mühendisliği Bölümü, Hacettepe ve ODTÜ'nin önünde yer alırken, Jeoloji Mühendisliği Bölümü 0.45 oranı ile aynı üniversitelerin gerisinde kalmıştır. Fakültemiz Fizik Mühendisliği Bölümünde öğretim üyesi başına 1.82 SCI yayını üretilirken, Hacettepe Üniversitesi Fizik Mühendisliği için bu oran 2.2'dir. Kimya Mühendisliği Bölümü için benzer karşılaştırma yapıldığında, Hacettepe Üniversitesi ilk sırayı alırken Ankara Üniversitesi ikinci sırayı almıştır. Bunları ODTÜ ve Gazi Üniversitesi izlemektedir. Tablo 9. Diğer üniversiteler ile yayın karşılaştırması Yayın (SCI)/Öğretim üyesi Bölümler Ankara Gazi Hacettepe ODTÜ Elektronik Mühendisliği 0.67? 0.55 0.44 Fizik Mühendisliği 1.82-2.2 - Jeofizik Mühendisliği 0.20 - - - Jeoloji Mühendisliği 0.45? 0.59 1.5 Kimya Mühendisliği 1.38 1.0 3.61 1.36 5
3. TESİSLER 3.1 Eğitim ve Uygulama Alanları Fen ve Mühendislik Fakülteleri aynı yerleşkede bulunduklarından bu tür işlevler ortaklaşa yürütülmüştür. 3.2 Eğitim ve Öğretim Etkinlikleri İçin Kapasite A ve B boklarındaki bazı dershane ve laboratuvarlar Fen Fakültesi ile ortaklaşa kullanılmaktadır. Fizik Mühendisliği Bölümü B blokta konumlanmış olup, bu bölüme ait laboratuvar ve dershaneler de aynı bloktadır. Elektronik Mühendisliği D blokta bulunmaktadır. Buradaki D-2 ve D-3 anfileri de ortaklaşa kullanılmakta olup yine aynı blokta Mikroelektrik laboratuvarı, Kimya Mühendisliği Öğrenci ve Araştırma laboratuvarları bulunmaktadır. Kimya Mühendisliği ve Astronomi Bölümleri E blokta bulunmakta olup toplam 7 dershane mevcuttur. Aynı blokta Kimya Mühendisliği Bölümüne ait, Temel İşlemler laboratuvarı, Genel Araştırma laboratuvarı ve 16 adet spesifik araştırma laboratuvarları mevcuttur. Jeoloji ve Jeofizik Mühendisliği Bölümleri F blokta yerleşmişlerdir. Burada toplam 15 adet dershana olup bunlardan 3'ü lisansüstü amaçlıdır. Sedimantoloji, Optik Mineraloji, Petrol ve Paleontoloji laboratuvarları da aynı bloktadır. 3.3 Atölyeler Cam, Boya ve İnşaat, Elektrik, Kaynak ve Demir, Marangoz, Mekanik atölyeleri ve Basım Merkezi, Fen ve Mühendislik Fakültelerinin ortak kullanımındadır. 4. SOSYAL HİZMETLER Kütüphane, Yemekhane, Kantin ve Lokal, Fen ve Mühendislik Fakültelerine ortak hizmet vermektedir. Not: Ek'te faaliyet raporunun grafiksel gösterimi sunulmuştur. 6