T.C. PAMUKKALE ÜNİERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KÖMÜRCÜOĞLU MERMER FİRMASI TRAERTEN DOĞALTAŞINA AİT DONA DAYANIM ANALİZ RAPORU Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. İbrahim ÇOBANOĞLU Şubat - 216 DENİZLİ
Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü 27-KINIKLI-DENİZLİ-TURKEY Telefon :.258.296 34 9 Faks :.258.296 34 6 Tarih: 19.2.216 Firma / Şahıs Adı: Kömürcüoğlu Mermer San. ve Tic. A.Ş. Firma Adresi: Pamukkale Yolu, Korucuk Kasabası, Kömürcüoğlu Sok, DENİZLİ Firma Telefon: 258 279 21 32 Rapor Tanıtım Numarası: KMR - 3 Rapor Sayfa No: 1/ 6 İlgili Deney Standardı - 1: TS EN 12371 (21) TS EN 12371, 21. Doğal Taşlar Deney Metotları Dona Dayanım Tayini, TSE Yayını, 8s., Ankara. TS 699, 29. Tabii yapı taşları Muayene ve deney metotları, TSE Yayını, 84 s. Ankara. Deney Prosedürü: Doğal taşların dona dayanımı, havada donma ve suda çözülme periyotlarından ibarettir. Tanımlama deneyi, numunelerde donma/çözülme döngülerinin etkilerinin belirlenmesi için aşağıdaki 3 kriteri öngörmektedir; 1- özle muayene: Donma/çözünme döngüleri sonrasında numunelerin bütün yüzey ve kenarları incelenir ve davranışları aşağıdaki ölçek kullanılarak numaralama ile belirlenir; Numune bütün (zulmamış) hâlde. 1 Numunenin bütünlüğüyle uyuşmayan çok küçük hasar (köşelerin ve kenarların çok az yuvarlaklaşması). 2 Bir veya birkaç küçük çatlak (,1 mm genişliğinde) veya küçük parçaların kopması (kopan her parça 1 mm 2). 3 Bir veya birkaç çatlak, delik veya 2 de belirtilenlerden daha büyük parçaların kopması veya damarlarda malzeme alterasyonu. 4 Numune iki parçaya kırılmış veya büyük çatlaklar mevcut. 5 Numune parçalar halinde veya tamamen dağılmış. Bu çalışmadaki deney işlemleri sırasında 28 çevrim sonunda örneklerin bütününde herhangi bir zulma gözlenmemiştir ve davranışı olarak numaralandırılmıştır. 2- örünür hacimdeki azalma: Başlangıç görünür hacmi: b = (MS Mh) n donma döngüsündeki görünür hacim: bn = (MSn Mhn) ve n döngüdeki görünür hacimdeki değişim yüzde olarak aşağıdaki eşitlikle belirlenir; 1
Md = Suya daldırmadan ve donmaya tâbi tutulmadan önceki kuru numunenin kütlesi, g Ms = Suya daldırmadan sonra ve donmaya tâbi tutulmadan önceki numunenin suya doygun kütlesi, g Mh = Dondan önce su içerisinde numunenin görünür kütlesi, g Mdn = n periyotta kuru numunenin kütlesi, g Msn = n periyotta suya doygun numunenin kütlesi, g Mhn = n periyotta su içerisinde numunenin görünür kütlesi, g b = Dondan önce numunenin görünür hacmi, ml bn = n periyotta numunenin görünür hacmi, ml Δb = Numunenin görünür hacmindeki değişim, % b bn *1 Deney örneklerine ait ortalama değerler kullanılarak 28 döngü sonundaki görünür hacimdeki azalma aşağıdaki tabloda sunulmuştur; Örnek No Don Öncesi Koşul Don Sonrası Koşul Doygun Ağr. (gr) Sudaki Ağr (gr) Örnek No Doygun Ağr. (gr) Sudaki Ağr (gr) Δb (%) 1 883,65 446,37 4 881,27 446,62,61 2 854,26 452,78 5 852,87 452,55,289 3 858,67 44,85 6 856,56 44,39,395 3- Dinamik elastisite modülündeki azalma Donma/çözülme çevrimleri 6 saatlik donma periyodu ve ardından numunelerin suya daldırılmış durumda bulunduğu 6 saatlik çözünme periyodundan ibarettir. Bu çalışmada bu değerlendirme kriteri ele alınmamıştır. 2
Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü 27-KINIKLI-DENİZLİ-TURKEY Telefon :.258.296 34 9 Faks :.258.296 34 6 4- Don sonrası sıkışma dayanımındaki azalma Çizelge 1. Donma testi öncesi deney verileri ve ortalamaları. Örnek No Kuru Ağırlık (gr) Kuru Birim Hacim Ağırlığı (gr/cm 3 ) Tek Eksenli Sıkışma Dayanımı, o 1 854.33 2,45 4,62 2 887.72 2,49 4,34 3 851.3 2,42 36,27 Ortalama 2.45 39.7 Çizelge 2. Donma testi sonrası deney verileri ve ortalamaları. Örnek No Kuru Ağırlık (gr) Kuru Birim Hacim Ağırlığı (gr/cm 3 ) Tek Eksenli Sıkışma Dayanımı, k 4 859.84 2,44 37,64 5 854.82 2,46 35.81 6 875.54 2,42 33,37 Ortalama 2.44 35,6 Dayanımca Dayanım Kaybı (%) f = k 39.7 35.6 *1 *1 8. 881 39.7 Bağıntısı kullanılarak ve ortalama değerler cinsinden % 8.881 olarak bulunmuştur. Bozulmanın Tanımlanması: İki veya daha fazla numune, aşağıda verilen kriterlerin herhangi biri ile zulmuş olarak sınıflandırılana kadar deneye devam edilir: a- özle inceleme katsayısının 3 e ulaşması, b- örünür hacimdeki azalmanın % 1 e ulaşması, c- Dinamik elâstisite modülündeki azalmanın % 3 a ulaşması. Hazırlayan Yrd. Doç. Dr. İbrahim ÇOBANOĞLU Adres: Pamukkale Üniversitesi Tel :.258.296 34 9 Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Müh. Bölümü E-Posta: icobanoglu@pau.edu.tr Kınıklı Kampüsü, 217/ DENİZLİ Faks: 258. 296 34 6 3
PAMUKKALE UNIERSITY FACULTY OF ENINEERIN DEPARTMENT OF EOLOICAL ENINEERIN DENİZLİ - TURKEY FREEZIN TEST REPORT OF TRAERTINE NATURAL STONE OF KÖMÜRCÜOĞLU MARBLE CO. Prepared By Assist Prof. Dr. İbrahim ÇOBANOĞLU February - 216 DENİZLİ 4
Pamukkale University Faculty of Engineering, Department of eological Engineering 27-KINIKLI-DENİZLİ-TURKEY Telephone:+9.258.296 34 9 Fax :+9.258.296 34 6 Date: 19.2.216 Customer Name: Kömürcüoğlu Mermer San. ve Tic. A.Ş. Address: Pamukkale Yolu, Korucuk Kasabası, Kömürcüoğlu Sok, DENİZLİ Telephone: 9 258 279 21 32 Report Identification Number: KMR - 3 Tested Material: Travertine Related Test Standard - 1: TS EN 12371 (21): Natural stone tets methods Determination of frost resistance, TSE Publication, 12 pp., Ankara. Related Test Standard 2: TS 699 (29): Methods of Testing for Natural Building Stones, TSE Publication, 84 pp. Ankara. Loss of Apparent olume: Initial apparent volume: b = (MS Mh) Apparent volume after n number freezing cycle: bn = (MSn Mhn) ariation of apparent volume by percent were determined as follows equation; b bn *1 İn this equation; MS = saturated weight before freezing test Mh = weight in water (saturated condition) MSn = saturated sample weight after n cycle freezing test Mhn = weight in water after n cycle freezing test Decrease of apparent volume after 28 freezing cycle were determined as follows; Sample Num. MS (g) M h (g) Sample Num. MSn (g) Mhn (g) Δb, % 1 883,65 446,37 4 881,27 446,62,61 2 854,26 452,78 5 852,87 452,55,289 3 858,67 44,85 6 856,56 44,39,395 4 883,65 446,37 4 881,27 446,62,61 ariations of uniaxial compressive strength after freezing were determined by using TS 699 (29) standard. Experimental datas and average values are presented in Table 1 and Table 2. 5
Pamukkale University Faculty of Engineering, Department of eological Engineering 27-KINIKLI-DENİZLİ-TURKEY Telephone :+9.258.296 349 Fax :+9.258.296 34 6 Table 1. Test data and average values before freezing test. Sample Number Dry Weight (gr) Dry Unit Weight (gr/cm 3 ) Uniaxial Compressive Strength, o 1 854.33 2,45 4,62 2 887.72 2,49 4,34 3 851.3 2,42 36,27 Average 2.45 39.7 Table 2. Test data and average values after freezing test. Sample Number Dry Weight (gr) Dry Unit Weight (gr/cm 3 ) Uniaxial Compressive Strength, k 4 859.84 2,44 37,64 5 854.82 2,46 35.81 6 875.54 2,42 33,37 Average 2.44 35,6 k Loss of Strength (%) f = * 1 k 39.7 35.6 *1 *1 39.7 8.881 Loss of uniaxial compressive strength average value have been obtained as 8.881 % by using ave equation. Prepared By Assist Prof. Dr. İbrahim ÇOBANOĞLU Address: Pamukkale University Tel : 9 258.296 34 9 Faculty of Engineering, Department of eological Engineering E-Mail: icobanoglu@pau.edu.tr Kınıklı Campus, 217/ DENİZLİ - TURKEY Fax: 9 258. 296 34 6 6