Ankara Üniversitesi Avrupa Birliği ve Uluslararası Ekonomik İlişkiler Anabilim Dalı Uluslararası Ekonomik Bütünleşmeler ve Avrupa Birliği ULUSLARARASI EKONOMİK BÜTÜNLEŞME ÖRNEKLERİ Belgin Akçay, Ankara Üniversitesi
Ekonomik Entegrasyonun Aşamaları Serbest Ticaret Bölgesi Aşaması Gümrük Birliği Aşaması Ortak Pazar Aşaması Parasal Birlik Aşaması Ekonomik Birlik Aşaması (Ekonomik ve Parasal Birlik Aşaması)
ÖRNEK I Ekonomik entegrasyona için bir araya gelen ülkeler, bu aşamalardan arzuladıkları aşamada durabilir veya daha ileri aşamaya geçebilirler. Örneğin; PTA (Doğu ve Güney Afrika Ülkeleri Tercihli Ticaret Anlaşması)-1982 COMESA (Doğu ve Güney Afrika Ortak Pazarı)-1994
ÖRNEK II LAFTA (Latin Amerika Serbest Ticaret Alanı)-1960-11 ülke LAIA (Latin Amerika Entegrasyon Birliği)-1980 ALADI ANDEAN TOPLULUĞU-1969 MERCOSUR -1991 (LAFTA dan ayrılmadan) (Güney Ortak Pazarı) 5 ülke 4 ülke Bolivya, Kolombiya Arjantin, Brezilya Peru, Ekvator, Paraguay, Uruguay Venezualla
ÖRNEK III CARIFTA (Karayipler Serbest Ticaret Bölgesi)-1965 CARICOM (Karayipler Topluluğu Ortak Pazarı)-1973 OECS (Doğu Karayipler Parasal Birliği)-1981 Doğu Karayip Doları CSME (Karayipler Topluluğu Tek Pazarı ve Ekonomik Birliği)- 12 ülke arasında Temmuz 2006 da tamamlandı.
ÖRNEK IV CUSFTA (Kanada-ABD Serbest Ticaret Bölgesi)-1989 NAFTA (Kuzey Amerika Serbest Ticaret Alanı)-1994 WISA (Büyük ve Küçük Antiller Devletleri Birliği)-1966 ECCM (Doğu Karayipler Ortak Pazarı)-1968 OECS (Doğu Karayipler Parasal Birliği)-1981 Doğu Karayip Doları
ÖRNEK V ASEAN (Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği)-1967 AFTA (ASEAN Serbest Ticaret Alanı)-1992 SAARC (Güney Asya Bölgesel İşbirliği)-1985 Hindistan-Sri Lanka Serbest Ticaret Alanı- 2005
ÖRNEK VI Arap Ekonomik Birliği Konseyi (Council of Arab Economic Unity - CAEU)-1964 15 ülke Bahreyn, Mısır, Irak, Ürdün, Kuveyt, Lübnan, Libya, Fas, Tunus,Katar, S.Arabistan, Sudan, Suriye, Birleşik Arap Emirlikleri, Yemen Büyük Arap Serbest Ticaret Alanı (Greater Arab Free Trade Area - GAFTA)- (Pan-Arab Free Trade Area- PAN-ARAB)- 1997 14 ülke (18 ülke) Arap Akdeniz Ülkeleri STA (the Agadir Agreement) -2004 4 ülke Mısır, Ürdün,Tunus,Fas)
ÖRNEK VII Bağımsız Devletler Topluluğu (Commonwealth of Independent States -CIS)-1991 9 ülke Avrasya Ekonomik Topluluğu (5 ülke)-2000 Ortak Ekonomik Alan Anlaşması (4 ülke)-2003 Rusya-Kazakistan-Belarus Gümrük Birliği (3 ülke)- 2010 CIS Serbest Ticaret Alanı (Bağımsız Devletler Topluluğu STA) (8 ülke) -2011
ÖRNEK VIII AKÇT (Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu)-1951 AET (Avrupa Ekonomik Topluluğu)-Ortak Pazar-1957 AB (Tek Pazar hedefi) 1992 AB- Avro Bölgesi (Ekonomik ve Parasal Birlik Alanı)- 1999
AB ve Serbest Ticaret Anlaşmaları (32 adet) (GATT 24. md ve GATS 5.md.) EU-Chile Association Agreement (2005 yürürlüğe giriş tarihi) EU-Korea Free Trade Agreement (2011) EU-Mexico Economic Partnership, Political Cooperation and Cooperation Agreement (2000) EU-South Africa Trade, Development and Co-operation Agreement (2005) EU-Central America regional Association Agreement -2012 EU-Gulf Cooperation Council Free Trade Agreement (1991 de başladı, ortak dış tarife-2003) EU-Mercosur regional Association Agreement (1999 da başladı) EU-ASEAN - Free Trade Agreement (2007 de başladı) EU-India Free Trade Agreement (2007) EU-Ukraine Free Trade Agreement (2007) EU-Canada Comprehensive Economic and Trade Agreement (2007 de başladı) EU-Andean Community regional Association Agreement (2006 / 2008 de donduruldu) EU-Malaysia Free Trade Agreement (2010) EU-Singapore Free Trade Agreement (2010) EU-Southern Mediterranean EU-Chine Investment Agreement
Bölgesel Ticaret Anlaşmaları Yürürlükten Kalkan BAFTA (Baltic Free-Trade Area) 1994-2004 Estonia, Latvia, Lithuania CEFTA (Central European Free Trade Agreement) 1994-2004 Arnavutluk, Bosna ve Hersek, Hırvatistan, Makedonya, Karabağ, Kosova, Moldova, Sırbistan
Amerika Kıtası CACM (Orta Amerika Ortak Pazarı)-1960 Üye Sayısı: 5 (Guatemala, El Salvador, Nikaragua, Costa Rica, Honduras, Panama, Belize, Dominic Republic) Nüfus : 40,91 milyon kişi GSMH : 136,7 milyar $ Kişi Başına GSMH: 1.851-10.184 $ (5.851 ort.)
Amerika Kıtası CARICOM (Karayipler Topluluğu Ortak Pazarı)-1973 (1965-CARİFTA Karayipler Serbest Ticaret Bölgesi) Üye Sayısı : 14 (Antigua-Barbuda, Bahamalar, Barbados, Belize, Dominika, Grenada, Guyana, Haiti, Jamaika, Montserrat, St.Lucia, St. Kitts-Nevis, St. Vincent-Grenadines, Surinam ve Trinidad-Tobago) Toplam Alan : 458,480 km2 Nüfus : 17,3 milyon kişi GSMH : 107,8 milyar $ Kişi Başına GSMH: 810-22.312 (6.349 $ -Ort.)
Amerika Kıtası OECS (Doğu Karayipler Parasal Birliği)-1981 Üye Sayısı : 7(Antigua ve Barbuda, Barbodos, Greneda, Monserrat, St.Kitts ve Nevis, St.Lucia, St.Vicent ve Grenadines) Toplam Alan : 3 070 km2 Nüfus : 1,940, 374 kişi GSYİH : 19,762 milyar $ Kişi Başına GSMH: 8 500-42.400 $ (17 501 $ ort.)
AMERİKA KITASI LAIA ANDEAN (Latin Amerika Entegrasyon Birliği)- 1981 (1960- LAFTA Latin Amerika Serbest Ticaret Alanı) Üye Sayısı : 11 ((Arjantin, Brezilya, Paruguay, Uruguay, Bolivya, Kolombiya, Peru, Ekvator, Venezualla) ANDEAN TOPLULUĞU- 1969 Üye Sayısı : 5 (Bolivya, Kolombiya, Peru, Ekvator) Nüfus : 101,1 milyon kişi GSMH : 902,86 milyar $ Kişi Başına GSMH: 10 720 11 960 $ (11 120 $ ort.) MERCOSOR (Güney Ortak Pazarı)- 1991 Üye Sayısı : 5 (Arjantin, Brezilya, Paruguay, Uruguay, Venezuella) Nüfus : 279,499,000 milyon kişi GSYİH (sagep) : 3,78 trilyon $ Kişi Başına GSMH: 7 670 18 950 $ (13 582 $)
AndeanTopluluğu Mercosor
AMERİKA KITASI NAFTA (Kuzey Amerika Serbest Ticaret Alanı)-1994 (1989-CUSFTA ABD-Kanada Amerika Serbest Ticaret Alanı) Üye Sayısı: 3 (ABD, Kanada, Meksika) Nüfus : 471,9 milyon kişi GSYİH : 20,2 trilyon $ Kişi Başına GSMH: 19 714-52 800 $ (42 272 $)
AMERİKA KITASI CAFTA-DR (Orta Amerika Serbest Ticaret Alanı)-2005 (2006 yüürülük) Üye Sayısı: 7 (ABD, Guatemala, El Salvador, Nikaragua, Costa Rica, Honduras, Meksika) GSMH : 17, 3 trilyon $ Kişi Başına GSMH: 3 185-53 750 $
Afrika Kıtası Batı Afrika ECOWAS (Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu)-1975 Üye Sayısı : 15 (Benin, Burkina Faso, Cape Verde, Cote d Ivoire, Gambia, Gana, Gine, Liberya, Mali, Nijer, Nijerya, Senegal, Sierra Leone, Togo) Nüfus : 340 milyon kişi GSMH : 1,3 trilyon $ Kişi Başına GSMH: 613-6 818 $ (3 888 $ ort.) WAEMU (Batı Afrika Ekonomik ve Parasal Birliği)-1994 Üye Sayısı : 8 (Benin, Burkina Faso, Cote d Ivoire, Gine, Mali, Nijer, Senegal, Togo) Nüfus : 106 milyon kişi GSMH : 72 milyar $ Kişi Başına GSMH: 627-1 690 $ Ortak para: West Africa CFA Frangı Ortak Merkez Bankası (1998)
Orta Afrika Afrika Kıtası ECCAS (Orta Afrika Ekonomik Topluluğu)- 1975 Üye Sayısı : 10 (Angola, Brundi, Kamerun, Orta Afrika Cumhuriyeti- Çat, Ekvator Ginesi, Gabon, DR-Kongo, Kongo Cumhuriyeti, Ruanda, Sao-Tome and Principe) Nüfus : 350,54 milyon kişi GSMH : 305,84 milyar $ Kişi Başına GSMH: 547-23 195 $ CEMAC (Orta Afrika Ekonomik ve Parasal Topluluğu)- 1994 Üye Sayısı : 6 (Kamerun, Orta Afrika Cumhuriyeti- Çat, Ekvator Ginesi, Gabon, Kongo Cumhuriyeti)) Nüfus : 37 milyon kişi GSMH : 42,9 milyar $ Kişi Başına GSMH: 360-8.250 $
Afrika Kıtası Güney Afrika SADC (Güney Afrika Kalkınma Topluluğu)- 1992 2008- Serbest Ticaret alanı 2010 Gümrük Birliği 2015 Ortak pazar Üye sayısı:14 (Angola, Botswana, Congo-DR, Lesotho, Madagaskar, Malawi, Mauritius, Mozambik, Nambia, Güney Afrika, Swaziland, Tanzanya, Zambia, Zimbabwe) Nüfus : 2, 053 milyar kişi GSMH : 175,9 milyar $ Kişi Başına GSMH: 130-5.900 $ (3 152 $ ort.) COMESA (Güney ve Doğu Afrika Ortak Pazarı)-1994 (1982-PTA Tercihli Ticaret Anlaşması) Üye sayısı:20 (Angola, Brundi, Comoros, Congo-DR, Diiboti, Mısır, Eritre, Etopya, Kenya, Madagaskar, Malawi, Mauritius, Nambia, Ruanda, Seychelles, Sudan, Swaziland, Uganda, Zambia, Zimbabwe) Nüfus : 406,1 milyon kişi GSMH : 735,6 milyar $ Kişi Başına GSMH: 1 811 $ (ort.)
Afrika Kıtası Güney Afrika SACU (Güney Afrika Gümrük Birliği)-1982 Üye Sayısı :5 (Güney Afrika, Nambia, Lesoto, Botavna, Swaziland) Nüfus : 52, 1 milyon kişi GSYİH : 541,1 milyar $ Kişi Başına GSYİH: 10 065 $
Afrika Kıtası Doğu Afrika EAC (Doğu Afrika Topluluğu)- 2000 Üye Sayısı: 3 (Uganda, Tanzanya, Kenya) Nüfus : 124,9milyon kişi GSMH : 104,4 milyar $ Kişi Başına GSMH: 1 065 $ (ort.) IGAD (Hükümetlerarası Otorite) Üye sayısı: 7 (Eritre, Etopya, Kenya, Somali, Sudan, Uganda, Djiboti) Nüfus : 187,9 milyon kişi GSMH : 225,1 milyar $ Kişi Başına GSMH: 1 197 $ (ort.)
Asya Kıtası ASEAN (Güney Doğu Asya Ülkeleri Birliği)-1967 Üye Sayısı: 11 (Endonezya, Malezya, Filipinler, Singapur, Tayland, Brunei Darussalam, Vietnam, Laos, Myanmar, Kamboçya,) Nüfus : 590,6 milyon kişi GSYİH :1,5 trilyon $ (cari fiyatlar) Kişi Başına GSYIH: 1.080-49.765 $ (2.533$ ort.) APEC (Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği)-1989 Üye Sayısı: 21 (ABD, Japonya, Çin, Rusya, Çin Tapei, Kanada, Meksika, Peru, Şili, Avustralya, Yeni Zelanda, Papua Yeni Gine, Güney Kore, Hong Kong, Endonezya, Malezya, Filipinler, Singapur, Tayland, Brunei Darussalam, Vietnam) Nüfus : 2,7 milyar kişi GSYİH :31,7 trilyon $ Kişi Başına GSYIH: 1.052-46.436 $ (11.715 $ ort.) AFTA (ASEAN Serbest Ticaret Alanı)-1993
Asya Kıtası Şangay İşbirliği Örgütü-1985 Üye Sayısı: 6 (Çin Halk Cumhuriyeti, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Rusya Federasyonu, Tacikistan) Nüfus : 1,62 milyar kişi GSYIH : 20,2 trilyon $ Kişi Başına GSYIH: 2 535-24 297 $ SAARC (Güney Asya Bölgesel İşbirliği)-1985 Üye Sayısı: 6 (Hindistan, Pakistan, Bengaldeş, Nepal, Sri Lanka, Maldivler) Nüfus : 1,7 milyar kişi GSYIH : 2,8 trilyon $ Kişi Başına GSYIH: 1 352 9 332 $
Asya Kıtası Bağımsız Devletler Topluluğu-1991 Üye Sayısı: 9 (Azerbaycan, Beyaz Rusya, Ermenistan, Moldova, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Rusya Federasyonu, Tacikistan) Nüfus : 226,4 milyon kişi GSMH : 4,1 trilyon $ Kişi Başına GSMH: 2 216-22 563 Orta Asya Ekonomik İşbirliği Teşkilatı-2001 Orta Asya Ekonomik Topluluğu-1994 Üye Sayısı: 4 (Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan) Nüfus : 57,3 milyon kişi GSMH : 536,9 milyar $ Kişi Başına GSMH: 2 216 20 625
Asya Kıtası Rusya-Belarus Gümrük Birliği-1994 Üye Sayısı: 2 (Beyaz Rusya, Rusya Federasyonu) Nüfus : 152,8 milyon kişi GSMH : 3,3 trilyon $ Kişi Başına GSMH: 16 589-23 699 Rusya-Kazakistan-Belarus Gümrük Birliği- 2010 Üye Sayısı: 3 Nüfus : 169 milyon kişi GSMH : 3,7 trilyon $ Kişi Başına GSMH: 16 589-23 699 $
Asya Kıtası Avrasya Ekonomik Topluluğu-1996 Üye Sayısı: 5 (Beyaz Rusya, Kazakistan, Kırgızistan, Rusya Federasyonu, Tacikistan) Nüfus : 210,9 milyon kişi GSMH : 4,1 trilyon $ Kişi Başına GSMH: 390-5.780 Ortak Ekonomik Alanı -2003 Üye Sayısı: 4 (Beyaz Rusya, Kazakistan, Rusya Federasyonu, Ukrayna) Nüfus : 268 milyon kişi GSMH : 1,4 trilyon $ Kişi Başına GSMH: 2 375-23 699
Avustralya Kıtası ANZCERTA (Avusturalya -Yeni Zelanda Serbest Ticaret Alanı )-1 Ocak 1966 (Agustos 1963 imza) Amaç- Avusturalya ve Yeni Zelanda arasında Serbest Ticaret Alanı oluşturmak -Az sayıda malda korumacılığı azaltmak) CER (Avusturalya -Yeni Zelanda Arasında Daha Yakın Ekonomik İlişkiler İçin Ticaret Anlaşması- The Australia /New Zealand Closer Economic Relations Trade Agreement)- 1 Ocak 1983 Amaç:-Üye ülkeler arasında daha yakın ekonomik işbirliği geliştirmek -Ticaret engellerini aşamalı olarak kaldırmak -Adil rekabet koşullarında ticareti geliştirmek 1988 yılında CER, taraflar arasınad iş hayatına ilişkin mevzuatı (rekabet hukuku, tüketicinin korunması kanunu, ticaret hukuku, menkulkımetler kanunu v.b.) uyumlaştırmak amacıyla gözden geçirildi. Anlaşmadaki hedeflere 1995 de ulaşıldı. Üye Sayısı: 2 (Avusturalya,Yeni Zelanda ) Nüfus : 29,1 milyon kişi GSYİH : 1,4 trilyon $ Kişi Başına GSMH: 29.000-52.278$ (36.000 $)
Avustralya Kıtası AUSFTA (Avusturalya-ABD Serbest Ticaret Alanı)-(İmza 2004) 2005 Amaç:- Tüm tarım ürünlerinin üçte ikisinde (sığır, koyun eti) gümrük tarifelerinin tümüyle kaldırılması, diğerlerinde aşamalı olarak indirilmesi (4 yıl içinde %9 dan 0 a) -Tarım dışı ürünlerde 2015 yılına kadar tarifelerin sıfırlanması -Taraflar arasında adil rekabet koşullarında ticaretin yapılması -Genetiği değiştirlmiş ürünler bu kapsamda değil Beklenen:Avustralya ekonomisinin yılda %0,7 büyümesi, 20 yılda GSYİH nın 60 milyar $ artması Üye Sayısı: 2 (Avusturalya,ABD ) Nüfus : 343 milyon kişi GSMH : 16,1 trilyon $ Kişi Başına GSMH: 44.880-52.140 $
Avrupa Kıtası AKÇT (Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu)-Yürürlüğe giriş 23 Temmuz 1952 Üye Sayısı: 6 (Almanya, Fransa, İtalya, Hollanda, Belçika, Lüksemburg) Amaç:-Üye ülkelerin ekonomilerine katkıda bulunmak -Üye ülkelerde tam istihdamın gerçekleştirilmesini sağlamak ve hayat seviyesini yükseltmek -Kömür ve çelik ticaretinin serbestleştirilmesi, pazardaki sınırlamaların ve ayrıcalıkların kaldırılması, -İşgücünün serbest dolaşımını sağlamak
Avrupa Kıtası AB (Avrupa Birliği)-25 Mart 1957 Üye Sayısı: 28 (Almanya, Fransa, İtalya, İngiltere, İrlanda,İspanya, Portekiz, İsveç, Avusturya, Yunanistan, Belçika, Hollanda, Danimarka, Lüksemburg, Finlandiya,Estonya, Litvanya, Letonya, Çek Cumhuriyeti, Polonya, Macaristan, Bulgaristan, Romanya, Slovenya, Slovakya, G.Kıbrıs, Malta, Hırvatistan) Nüfus : 505,7 milyon kişi GSYİH (Sagep) : 17,2 trilyon $ Kişi Başına GSMH: 7 198-106 122 $ Amaç: Bir ortak pazarın kurulması ve üye ülkelerin ekonomi politikalarının yakınlaşması ve Topluluk içinde dengeli ve sürekli büyüme.
Avrupa Kıtası Avrupa Enerji Topluluğu (EURATOM)- 25 Mart 1957 Amaç: Atom enerjisinin barışçı amaçlarla kullanılmasını sağlamak Kurucu üyeler: 6 (Almanya, Fransa, İtalya, Hollanda, Belçika, Lüksemburg)
Avrupa Kıtası EFTA (Avrupa Serbest Ticaret Bölgesi)-1960 Üye Sayısı: 4 (12) (İsviçre, İzlanda, Lihtenştayn, Norveç) Nüfus : 13,4 milyon kişi GSYİH : 623,5 milyar $ Kişi Başına GSMH: 39 223-98 432 $ (44 128 $) Amaç:-Batı Avrupa ülkeleri arasında ekonomik işbirliğinin artırılması -Üye devletler arasında büyümenin ve refahın artırılması Serbest ticaret alanında sanayi mallarının gümrüksüz dolaşması söz konusu idi. Tarım ürünleri kapsam dışıdır. Bugün EFTA, kimya, saat, makine, finanasal hizmetler (İsviçre ve Liechtenstein), petrol,balık, doğalgaz, gemi (Norveç ve İzlanda) sektörlerinde dünya lideridir. Norveç S.Arabistan dan sonra ikinci petrol ihracatçısıdır. Faaliyetleri 3 grupta toplanabilir; -EFTA-Konvensiyonu (EFTA içi ticaret) -Avrupa Ekonomik Alanı (EFTA-AB ilişkileri) -EFTA nın serbest ticaret Anlaşmaları (EFTA nın 3. ülkelerle ilişkileri) EFTA ülkeleri ulusal mevzuatlarını Topluluk mevzuatına entegre etmektedir
Avrupa Kıtası Avrupa Ekonomik Alanı (European Economic Area-EEA)- 1 Ocak 1994 (2 Mayıs 1992 imza tarihi) Üye Sayısı: 31 (EFTA ülkeleri - İsviçre, İzlanda, Lihtenştayn, Norveç, AB-27 ülkeleri) Nüfus : 518,4 milyon kişi GSYİH (Sagep) : 18,2 trilyon $ Kişi Başına GSMH : 7 198-106 122 $ AET ye alternatif olarak oluşturulan EFTA ile AB arasında 1970 li yıllarda serbest ticaret anlaşması yapılmıştır. Daha sonra EEA oluşturulmuştur. Amaç:-Malların, kişilerin, hizmetlerin ve sermayenin serbest dolaşımı -Eşit şartlarda rekabet ve ayrımcılığın olmaması -Araştırma ve geliştirme eğitim, çevre, sosyal politika, kültür, sağlık konularında işbirliği yapmak Ayrıca EFTA ülkeleri,avrupa Komisyonu tarafından Topluluk mevzuatının hazırlanmasında bilgilendirilme ve danışmanlık alınması hakkına sahiptir. Oluşturulan EEA Ortak Komitesi, genelde ayda bir kere toplanarak kararlar almaktadır. AB nin genişlemesi ile yeni üyelerin EEA ya dahil edilmesine ilişkin düzenleme (EEA Enlargement Agreement) 11 Kasım 2003 de imzalanmıştır. EFTA FONLARI -EEA Finansal mekanizması (2000-2003) 600 milyon (her yıl 120 milyon ) -Norveç Finansal mekanizması (2004-2009) 567 milyon (her yıl 113,4 milyon )
Yeni Transatlantik Gündem- 30 Kasım 1995 * 1990 Transatlantik İşbirliği Diyalogu nun başlaması ve Transatlantik Deklarasyon (Transatlantic Declaration) ile Başkanlık Zirvelerinin resmileşmesi. - Başkanlık Zirveleri (yılda iki kez) -Katılımcılar:AB - ABD zirvelerinde, ABD Başkanı, AB Üyesi Devletlerin Devlet ve Hükümet Başkanları ve Avrupa Komisyonu Başkanı *Transatlantik Deklarasyon, eski komünist Merkezi ve Doğu Avrupa ülkelerinde hem siyasi istikrarın sağlanmasında ve hem de bu ülkelerin ekonomik yönden yeniden yapılanmalarında AB'nin çok önemli rolü olduğunu kabul ettirmiştir. *Bu Deklarasyon ile öngörülen düzenli danışma prosedürleri birçok alanda yetersiz kalmış ve ortak karar alma zorunluluğunu ortaya çıkarmıştır. 1992 Maastricht Antlaşması sonucunda Avrupa'nın güçlenmesi ile daha sıkı ve daha eşit ortaklık için yeni imkanlar doğmuştur. *Aralık 1995'te Madrid'de yapılan AB - ABD Zirvesinde, Yeni Transatlantik Gündem (New Transatlantic Agenda) kabul edilmiştir.
Yeni Transatlantik Gündem- 30 Kasım 1995 Amaç :-Her iki taraf, barış, demokrasi ve istikrarı geliştirmek, -Ekonomik gelişme ve dünya çapında liberalleşmeyi teşvik etmek, -Terörizm ve çevrenin bozulması gibi küresel tehditleri karşılamak -Avrupa ve ABD halkının hükümet dışı bağlantılarını daha güçlü hale getirmek amacıyla birlikte çalışmak Hedef Yeni Atlantik Ortak Pazarı (New Transatlantic Marketplace) Üyeler: ABD, AB-28 Nüfus : 828 milyon kişi GSMH : 36,6 trilyon $.
Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı (TTIP) Anlaşması AB ile ABD arasında müzakereleri süren yeni nesil anlaşması Transatlantic Free Trade Area (TAFTA) Temmuz 2013-müzakerlerin başlaması Amaç: taraflar arasında STA oluşturmak 1995 te Dünya Ticaret Örgütü nün kurulmasından bu yana en kapsamlı ekonomik hamle Küresel ticarette bugüne kadarki en iddialı girişim Uluslararası platformda üzerinde mutabakata varılamamış ya da yeterli ilerleme kaydedilememiş pek çok alanda ileri düzenlemeler yaparak, bir anlamda küresel kuralları belirleyecek kapasiteye sahip
ABD-AB Dünya GSYİH %60 ı Dünya mal ticaretinin %33 ü Dünya hizmet ticaretinin %42 si
Trans-Pasifik Ortaklık (TPP) Anlaşması TPSEP in genişletilmiş versiyonu (Trans-Pacific Strategic Economic Partnership Agreement-2005) Ağustos 2013 Pasifik Okyanusu na kıyısı bulunan 12 ülke (ABD, Kanada, Meksika, Peru, Şili, Yeni Zelanda, Avusturalya, Malezya, Brunei, Singapur, Vietnam ve Japonya) Amaç: Taraf olan ülkelerde; Ekonomik gelişmeyi sağlamak Yeni iş imkanları yaratmak Ticareti ve yatırımları artırmak Mal ve hizmetler, yatırımlar, finansal hizmetler, kamu alımları konularında pazara giriş ile ilgili düzenlemeler yaparak işbirliğini güçlendirmek
Pillars regional blocs (REC) 1 Area (km²) African Economic Community Population GDP (PPP) ($US) in millions per capita Member states AEC 29,910,442 853,520,010 2,053,706 2,406 54 ECOWAS 5,112,903 300,000,000 1,322,452 3,888 15 ECCAS 6,667,421 121,245,958 175,928 1,451 11 SADC 9,882,959 233,944,179 737,335 3,152 15 EAC 1,817,945 124,858,568 104,239 1,065 5 COMESA 12,873,957 406,102,471 735,599 1,811 20 IGAD 5,233,604 187,969,775 225,049 1,197 7 Other African blocs Area (km²) Population GDP (PPP) ($US) in millions per capita Member states CEMAC 2 3,020,142 34,970,529 85,136 2,435 6 SACU 2,693,418 51,055,878 541,433 10,605 5 UEMOA 1 3,505,375 80,865,222 101,640 1,257 8 UMA 2 5,782,140 84,185,073 491,276 5,836 5 GAFTA 3 5,876,960 166,259,603 635,450 3,822 5 1 Economic bloc inside a pillar REC 2 Proposed for pillar REC, but objecting participation 3 Non-African members of GAFTA are excluded from figures
ÖNEMLİ BÖLGESEL BLOKLAR (2013 yılı sonu itibariyle) Üye Sayısı Nüfus (milyon kişi) Kişi Başına Ortalama Gelir (GSYİH- ABD $) Toplam GSYİH (trilyon $) Dünya Dış Ticaretinde Payı (%) AB 27 508,8 26 600 17,2 15 ASEAN 10 620,4 5 930 3,6 6,45 EFTA 4 13,4 44 829 0,623 2,2 NAFTA 3 471 42 719 20,1 17,6 MERCOSUR 5 271 12 599 3,7 2,1