BİLİM KURULU / SCIENTIFIC COMMITTEE Ali Akyıldız, Marmara Üniversitesi Coşkun Çakır, İstanbul Şehir Üniversitesi Coşkun Yılmaz, Marmara Üniversitesi Feridun Emecen, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Halil İbrahim Düzenli, Mardin Artuklu Üniversitesi Halil İnalcık, Bilkent Üniversitesi Heath Lowry, Bahçeşehir Üniversitesi İbrahim Kâfi Dönmez, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi İlber Ortaylı, Galatasaray Üniversitesi İskender Pala, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi İsmail E. Erünsal, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Kemal Beydilli, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Klaus Kreiser, (E) Universitat Bamberg M. Âkif Aydın, İstanbul Medipol Üniversitesi Mehmet Genç, İstanbul Şehir Üniversitesi Orhan Bilgin, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Orhan Okay, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Sadettin Ökten, (E) Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Seyyid Muhammed Esseyid, King Khalid University Tahsin Görgün, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi DÜZENLEME KURULU / ORGANIZING COMMITTEE Başkan / President: Feridun Emecen, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Başkan Yardımcısı / Vice President: Coşkun Yılmaz, Marmara Üniversitesi Akademik Sekreter / Academic Secretary: Emrah Safa Gürkan, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Alphan Akgül, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Cem Keskin, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Mehmet Şakir Yılmaz, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Müjdat Uluçam, İBB Kültür A.Ş. Özlem Çaykent, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi PROGRAM / PROGRAMME 29 MAYIS 2013 / MAY 29, 2013 18: 00 Cemal Reşit Rey Konser Salonu / 6: 00 P.M. Cemal Reşit Rey Concert Hall Gravürlerle Osmanlı İstanbulu Sergisi / Exhibition: Ottoman Istanbul in Engravings Kokteyl / Cocktail Açılış Konuşmaları / Opening Speech Açılış Oturumu / Opening Panel Oturum Başkanı / Chair: M. Âkif Aydın Konuşmacılar / Participants: İlber Ortaylı Klaus Kreiser İskender Pala 30-31 MAYIS 2013 / MAY 30-31, 2013 TEBLİĞLER / PANELS İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Kampüsü / İstanbul 29 Mayıs University Campus 30 MAYIS 2013 / MAY 30, 2013 Konser: Osmanlı Dönemi İstanbul Nağmeleri / Concert: Melodies of Ottoman Istanbul Solist / Soloist: Bekir Ünlüataer 1 HAZİRAN 2013 / JUNE 1, 2013 Sosyal Etkinlik / Excursion 2 3
OTURUMLAR / SESSIONS 30 MAYIS 2013 / MAY 30, 2013 Saat / Hour : 09:15 11:00 I. OTURUM / SESSION (Salon / Room A) Oturum Başkanı / Chair: Abdülkadir Özcan Feridun Emecen: Hukuki Bir Tartışmanın Tarihi Zemini: İstanbul Nasıl Alındı? Erhan Afyoncu: Türk Tarihçiliği nde ve Türk Basınında İstanbul un Fethi Sırasında Surlara İlk Kim Çıktı Meselesi Eva Agnes Csato: The Linguistic Codes in Istanbul After 1453 Yunus Uğur: 1455 Tahriri: İstanbul un Yerleşim ve Mahalle Düzeni II. OTURUM / SESSION (Salon / Room B) Oturum Başkanı / Chair: Coşkun Çakır Mehmet Yıldırım: İstanbul Esnafının Ölçek Ekonomisine Geçiş Çabaları: Demirciler Şirketi Örneği Kadir Yıldırım: II. Abdülhamid Dönemi İstanbul unda İşçi Hareketleri M. Sinan Genim: Tarihî Panoramik Fotoğraflarda İstanbul Ü. Serdar Serdaroğlu: Osmanlı Ticari Sisteminde İstanbul Bedestenlerinin Yeri ve Önemi Saat / Hour: 11:00 11:15 Kahve Molası / Coffee Break Saat / Hour : 11:15 12:30 III. OTURUM / SESSION (Salon / Room A) Oturum Başkanı / Chair: Irvin Cemil Schick Jean-Louis Bacqué-Grammont: Osmanlı Sahasında Yeralan Bazı Süsleme Motifleri Hakkında Notlar Uğur Derman: Osmanlı İstanbulu nda Hat Sanatı Çiçek Derman: Osmanlı İstanbulu nda Bezeme Sanatı IV. OTURUM / SESSION (Salon / Room B) Oturum Başkanı / Chair: Metin Tuncel Tahsin Özcan: Şehircilik Hizmetleri Açısından İstanbul Vakıfları Üzerine Bir Değerlendirme Mustafa Bilge: Sultanahmed Cami ve Külliyesi: Kuruluş Öncesi ve Sonrası ile İlgili Belgeler Ali Uzay Peker: Dönüşen İstanbul un İzleri: XVIII. Yüzyıl Külliyeleri Saat / Hour: 12:30 14:00 Yemek Arası / Lunch Saat / Hour : 14:00 15:30 V. OTURUM / SESSION (Salon / Room A) Oturum Başkanı / Chair: Ali Bardakoğlu Reşat Öngören: Fetih Sonrası İstanbulu nda İlk Tasavvufi Yapılanmalar ve Fatih Sultan Mehmed İsmail E. Erünsal: İstanbul Sahafları Tahsin Görgün: Fatih Dönemi İstanbulu nda Bazı Felsefi Tartışmalar VI. OTURUM / SESSION (Salon / Room B) Oturum Başkanı / Chair: Azmi Özcan Eric Dursteler: Latin-Rite Christians in Early Modern Istanbul Dejanirah Couto: The Portuguese Jewish Community in Istanbul in the 16 th Century: New Documents Elizabeth Frierson: Istanbul Through the Lenses of Port Cities Studies Saat / Hour: 15:30 15:45 Saat / Hour : 15:45 17:00 Kahve Molası / Coffee Break VII. OTURUM / SESSION (Salon / Room A) Oturum Başkanı / Chair: Kemal Beydilli Orlin Sabev: Osmanlı İstanbulu nda Bir Müslüman/Türk Azınlığı: Robert Koleji nin Müslüman/Türk Öğrencileri Selçuk Akşin Somel: 1885 Yılında İstanbul Nüfus Yapısı ve Cemaatler Ali Akyıldız: Şirket-i Hayriyye Üzerine Bazı Değerlendirmeler VIII. OTURUM / SESSION (Salon / Room B) Oturum Başkanı / Chair: İdris Bostan Geza David: Maximilian Brandstetter in İstanbul Yolculuğu 1608-1609 Mustafa Küçükaşcı: İki âlimin Gözünden XVI. Yüzyılda İstanbul Sándor Papp: Macaristan da İstanbul Üzerine Yazılmış İlk Kitap Üzerine (XVII. yy.); Değerlendirmeler Mehmet İpşirli: Osmanlı İstanbulu nun İlk Asrında (XV-XVI. yy.) İlim Hayatı 4 5
31 MAYIS 2013 / MAY 31, 2013 Saat / Hour : 09:15 11:00 IX. OTURUM / SESSION (Salon / Room A) Oturum Başkanı / Chair: Zekeriya Kurşun Günhan Börekçi: 1589 Beylerbeyi Vak ası Sırasında Çıkan Büyük İstanbul Yangını Kenan Yıldız: Doğruluğu Tartışmalı Bir Tartışma: 1660 Yangını İstanbul un İslamlaşmasına Etki Etti mi? Ruhi Güler: Lüfer: Boğaziçi Balığı, Meşgale, Lezzet, Kültür X. OTURUM / SESSION (Salon / Room B) Oturum Başkanı / Chair: Mehmet Genç Heath Lowry: Mimar Sinan ın Beşiktaş ın Şekillenmesindeki Rolü: Barbaros Hayreddin Paşa Türbesi, Sinan Paşa Camii ve Yahya Efendi Türbesi Fikret Yılmaz: Havass-ı Konstantiniyye ve Beşiktaş ın Köyden Kasabaya Dönüşümü (1550-1560) Suraiya Faroqhi: XVII. Yüzyılın Son Çeyreğinde Eyüp ve Hasköy de Köle ve Cariyelerin Serbest Bırakılması Saat / Hour: 11:00 11:15 Saat / Hour : 11:15 12:30 Kahve Molası / Coffee Break XI. OTURUM / SESSION (Salon / Room A) Oturum Başkanı / Chair: Orhan Bilgin Beşir Ayvazoğlu: Fâtih, Bellini ve Rönesans Mehmet Kalpaklı: Osmanlı Edebi Kaynaklarında Ayasofya Seyfi Kenan: Tanpınar la Birlikte Aziz İstanbul u Düşünürken Saat / Hour : 14:30 16:00 XIII. OTURUM / SESSION (Salon / Room A) Oturum Başkanı / Chair: Ş. Tufan Buzpınar Coşkun Yılmaz: İstanbul un Muhafızı Boğazkesen Hisarı Emrah Safa Gürkan: XVI. Yüzyılda Tersane-i Hümayun u Hedef Alan Casusluk Aktiviteleri Gültekin Yıldız: Şark Meselesi Çerçevesinde Diplomatik ve Askerî Bir Tartışma: Rus Tehditi ve İstanbul Savunması XIV. OTURUM / SESSION (Salon / Room B) Oturum Başkanı / Chair: Murat Çizakça Mehmet Öz: Fetih Sonrası İstanbulu nun İlk Nüfus Tahriri Mehmet Canatar: 1009/1600 Tarihli İstanbul Vakıfları Tahrir Defteri ne Göre Nefs-i İstanbul da Bulunan Mahalleler ve Özelliklerine Dair Gözlemler Ahmet Tabakoğlu: İstanbul da Ticaret (XV-XVI. Yüzyıllar) Mehmet Akif Erdoğru: XVI. ve XVII. Yüzyıllarda İstanbulda Muhalaa Türü Boşanma Saat / Hour: 16:00 16:15 Saat / Hour : 16:15 17:45 YAŞAYAN İSTANBUL Oturum Başkanı / Chair: Uğur Derman Orhan Okay Semavi Eyice Sadettin Ökten Kahve Molası / Coffee Break XII. OTURUM / SESSION (Salon / Room B) Oturum Başkanı / Chair: Mahmut Ak Ahmet Yaşar: XVIII. Yüzyıl Sonu ve XIX. Yüzyıl Başı İstanbul Hanlarının Mekânsal Topografyası Adnan Ertem: Osmanlı İstanbulu nda Azınlık Vakıfları Namık Erkal: İstanbul Kapanlarının Mimarisi ve Kurşunlu Mahzen Gülsün Tanyeli: İstanbul un Su Mirası Yapılarına Yönelik Tehditler: Balıklı Havuz Katması Saat / Hour: 12:30 14:30 Yemek Arası / Lunch 6 7
KATILIMCILAR / PARTICIPANTS Abdülkadir Özcan, Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi Adnan Ertem, Vakıflar Genel Müdürlüğü Ahmet Tabakoğlu, Marmara Üniversitesi Ahmet Yaşar, Fatih Üniversitesi Ali Akyıldız, Marmara Üniversitesi Ali Bardakoğlu, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Ali Uzay Peker, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Azmi Özcan, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Beşir Ayvazoğlu, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Çiçek Derman, (E) Marmara Üniversitesi Coşkun Çakır, İstanbul Şehir Üniversitesi Coşkun Yılmaz, Marmara Üniversitesi Dejanirah Couto, EHESS Elizabeth Frierson, University of Cincinnati Emrah Safa Gürkan, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Erhan Afyoncu, Marmara Üniversitesi Eric Dursteler, Brigham Young University Eva Agnes Csato, Uppsala Universitet Feridun Emecen, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Fikret Yılmaz, Bahçeşehir Üniversitesi Geza David, Eötvös Lorand University Gülsün Tanyeli, İstanbul Teknik Üniversitesi Gültekin Yıldız, İstanbul Üniversitesi Günhan Börekçi, İstanbul Şehir Üniversitesi Halil İnalcık, Bilkent Üniversitesi Heath Lowry, Bahçeşehir Üniversitesi İbrahim Kâfi Dönmez, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi İdris Bostan, İstanbul Üniversitesi İlber Ortaylı, Galatasaray Üniversitesi Irvin Cemil Schick, İstanbul Şehir Üniversitesi İskender Pala, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi İsmail E. Erünsal, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Jean-Louis Bacqué-Grammont, CNRS Kadir Yıldırım, İstanbul Üniversitesi Kemal Beydilli, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Kenan Yıldız, İSAM Klaus Kreiser, (E) Universitat Bamberg M. Âkif Aydın, İstanbul Medipol Üniversitesi M. Sinan Genim Mahmut Ak, İstanbul Üniversitesi Mehmet Akif Erdoğru, Ege Üniversitesi Mehmet Canatar, İstanbul Üniversitesi Mehmet Genç, İstanbul Şehir Üniversitesi Mehmet İpşirli, Fatih Üniversitesi Mehmet Kalpaklı, Bilkent Üniversitesi Mehmet Öz, Hacettepe Üniversitesi Mehmet Yıldırım, İstanbul Üniversitesi Metin Tuncel, (E) İstanbul Üniversitesi 8 9
Müjdat Uluçam, Kültür A.Ş. NOTLAR / NOTES Murat Çizakça, Malezya INCEIF University Mustafa Bilge, Fatih Üniversitesi Mustafa Küçükaşcı, Marmara Üniversitesi Namık Erkal, Ortadoğu Teknik Üniversitesi Orhan Bilgin, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Orhan Okay, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Orlin Sabev, Bulgarian Academy of Science Reşat Öngören, İstanbul Üniversitesi Ruhi Güler, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sadettin Ökten, (E) Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sándor Papp, University of Szeged Selçuk Akşin Somel, Sabancı Üniversitesi Semavi Eyice, (E) İstanbul Üniversitesi Seyfi Kenan, Marmara Üniversitesi Seyyid Muhammed Esseyid, King Khalid University Suraiya Faroqhi, İstanbul Bilgi Üniversitesi Ş. Tufan Buzpınar, Yüksek Öğretim Kurulu Tahsin Görgün, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Tahsin Özcan, Marmara Üniversitesi Uğur Derman, Kültür Konseyi Ü. Serdar Serdaroğlu, İstanbul Üniversitesi Yunus Uğur, İstanbul Şehir Üniversitesi Zekeriya Kurşun, Marmara Üniversitesi 10 11