Ders Planı - AKTS Kredileri: 2. Yarıyıl Ders Planı Kodu Ders Z/S T+U Saat Kredi AKTS SKY/KÇS.603. Kentsel Siyaset Kuramları Seçmeli 3+0 3 8 AKTS Kredisi Toplam 8 DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl Z/S T+U Saat Kredi AKTS Kentsel Siyaset Kuramları SKY/KÇS.603. Güz Seçmeli 3+0 3 8 Ön Koşul Bu ders için ön koşul gerekmemektedir. Dersin Dili Türkçe Dersin Seviyesi Birinci Yarıyıl Dersin Türü Seçmeli Dersi Veren Öğretim Elemanı Doç.Dr. Mihriban ŞENGÜL Dersin Yardımcıları - Dersin Amacı Bu dersin temel amacı, birikim stratejileri ile devletin ve yerel kurumların politikalarının yarattığı dışsal koşulların çerçevesinde mekânsal bir ölçekte var olan sosyal yapının içerisinde, sosyal grupların, toplumsal sınıfların, çıkar gruplarının, bireylerin, siyasal, sosyal ve ekonomik aktörlerin etkileşimi sonucu ortaya çıkan sosyal ve siyasal pratiklerin kentsel siyasete dair farklı teoriler açısından nasıl ele alındığını incelemektir. Dersin Öğrenme Çıktıları Bu dersin sonunda öğrenci şu nitelikleri kazanacaktır; 1. Sosyal bilimlerin temel metodolojik tarışmalarından biri olan Aktör-Yapı ilişkisi hakkında bilgi sahibi olmak. 2. Aktör-Yapı ilişkisinin kentsel siyaset kuramlarındaki önemi. 3. Farklı kentsel siyaset kuramları öğrenmek. Dersin İçeriği Derste bilimsel yöntemler açısından yapı-aktör ilişkisi incelenecek ve bunun kentsel siyaset teorisinde önemi ele alınacaktır. Ardından da yapıaktör ilişkisi bağlamında ekolojik kuram, çoğulcu paradigma, elit teori, Weberyan ve Marxist kuramlar ile küreselleşme ile ortaya çıkan klasik kuramların yeni açılımları iredelenecektir. Eğitim-Öğretim Yöntemleri Ders, okuma metinlerinin sunumu ve araştırma ödevleri üzerinden tartışmalarla yürütülecektir. Öğrencinin önceden derse hazırlanması ve aktif katlımı esastır. DERS AKIŞI Hafta Konular Ön Hazırlık / Kaynaklar 1 Derse Giriş: Temel kavramların öğrencilere tanıtılması ve ödev dağılımı Dersin öğretim üyesi tarafından verilecektir. 2 Bilimsel Yöntemler açısından Yapı-Aktör İlişkisi Engin Yıldırım, Anthony Giddens ın Yapılanma Teorisi, Bu çalışma, 5. Ulusal Sosyal Bilimler Kongresine (12-14 Kasım 1997, ODTÜ, Ankara) sunulan bildirinin gözden geçirilmiş ve genişletilmiş biçimidir. Callinicos, A. (2004). Toplum kuramı. (Çev. Yasemin Tezgiden) İstanbul: İletişim Yayınları Sewell, Willian H.; Culture, structure, agency, and transformation, The New American Cultural Sociology, Cambridge University Press, 1992, pp. 188-201 Blaikie, Norman; Approaches to Social Enquiry, Polity Press, Cambridge 1993 Bhaskar, Archer, M. et al. 1998, "Critical Realism: Essential Readings," London: Routledge.1978). Altınal, Berk Efe; Rölativizm mi, Eleştirel Realizm mi?:sosyal İnşacılıkta Yöntemsel ve Politik Sonuçları
3 Kentsel Siyaset Teorisi nedir ve aktör-yapı ilişkisinin önemi. Olan Epistemolojik Bir Tercih, Eleştirel Psikoloji Bülteni, sayı 3-4, September 2010, pp. 75-84 Jessop, Bob; Critical Realism and the Strategic- Relational Approach, New Formations (56), 2005, pp. 40-53 4 Chicago Okulu/Ekolojik kuram Aydoğan, Ahmet: Şehir ve Cemiyet, İz yay., İstanbul 2000 Yörükan, Ayda, Şehir Sosyolojisinin ve İnsan Ekolojisinin Teorik Temelleri, Nobel, Ankara 2006 Bal, Hüseyin: Kent Sosyolojisi, Turhan Kitabevi, Ankara 1999 Duru, Bülent-Alkan, Ayten: 20.yy Kenti, İmge Kitabevi, Ankara 2002 Jung, Werner: George Simmel, Ark yay., Ankara 1995, Kağıtçıbaşı, Çiğdem: Yeni İnsan ve İnsanlar, Evrim yay., İstanbul Weber, Max: Şehir, Bakış yay., İstanbul 3.baskı 5 Pluralist ve Elit teoriler Alan Zuckerman, the Concept "Political Elite": Lessons from Mosca and Pareto, The Journal of Politics, Vol. 39, No. 2. (May, 1977), pp. 324-344. Şengül, Tarık, 2003, Yerel Devlet Sorunu ve Yerel Devletin Dönüşümünde Yeni Eğilimler, Praksis, Sayı: 9, ss.183-220 6 Weberyan Teori 7 Marxist Kuram Catells, Manuel, 1997, Kent, Sınıf, İktidar, çev. Asuman Erendil, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
Şengül, Tarık, 2003, Yerel Devlet Sorunu ve Yerel Devletin Dönüşümünde Yeni Eğilimler, Praksis, Sayı: 9, ss.183-220. 8 Küreselleşme ve Kentsel siyaset Doç. Dr. Hüseyin Akyıldız, Temel dinamikleri ve çelişkileriyle Üretim ve bölüiüm süreci, Tühis Mayıs 2005 Nihat Uçukoğlu, Neo-Liberal Politikalar, Özelleştirme Ve Sanayiye Etkileri Ali Rıza Saklı, Kapitalist Gelişim Sürecinde Fordizm ve Post Fordizm Ataay, Faruk,, Türkiye de Kapitalizmin Mekansal Dönüşümü, Praksis, Sayı: 2, ss.53-96. Peter Bogason; Public Policy and Local Governance, Edward Elgar, London 2000 Neil Brenner; Globalization as Reterritorialisation: The Re-scaling of Urban Governance in the European Union, Urban Studies, vol. 36, 1999, no 3, 431-451 David P. Dolowıtz; Bring Back the States: Correcting for the Omissions of Globalization, Intl Journal of Public Administration, 29: 263 280, 2006, Yale H. Ferguson; The Crisis of the State in a Globalizing World, Globalizations, March 2006, Vol. 3, No. 1, pp.5-8 Ferguson&Mooney; Rethinking Welfare a Critical Perspective, Sage Publications, London 2002 Fox&Miller&Hugh; Postmodern Public Administration (London: Sage Publication, 1996) Birgül Ayman Güler; Yeni Sağ ve Devletin Değişimi (Ankara: TODAİE, 1996) Elke Krahmann; National, Regional and Global Governance: One Phenomenon or Many, Global Governance, 9, 2003, 325 Yasemin ÖZDEK; Globalizmin İdeolojik hegemonyası, Amme İdaresi Dergisi, 32, 3 (1999) Painter &Goodwin: Local Governance After Fordism: A Regulationist Perspective, The New Politics of British Local Governance, Ed:Gerry Stoker (Hong- Kong: St. Martin s Press, 2000) Sökmen P.&Öktem M.: Dünya Sistemine Eklemlenme Çağında Yeni Gelişme Anlayışları Yeni Yönetim Biçimleri, Yerel Yönetim Sempozyumu (Ankara: TODAİE, 2002) Gencay Şaylan; Değişim, Küreselleşme ve Devletin Yeni İşlevi (Ankara: İmge Y., 1994) 9 Yeni Sağ ve Yeni Çoğulculuk
10 Neo-liberalizm ve yönetişim, adem-i merkeziyetçilik demokratikleşme Hasan Engin Şener, Yeni Sağ ın Yerellik Söylemindeki Değişimi Anlamlandırmak, Kamu Yönetimi Dünyası Dergisi / Yıl: 4 / Sayı: 16 / Ekim Aralık 2003, s.2-8. Ataay, F. () Turkiye Kapitalizminin Mekansal Dönüşümü, Praksis, 1 (2) (Bahar ), 53 96. 11 Neo-Weberci Yaklaşımlar ve yeni Elit teoriler Saunders, Peter, Social Theory and the Urban Question, Routledge, London 1993 Keating, Comparative Urban Politics, Edward Elgar, 1991 Şengül, Tarık,, Sınıf Mücadelesi ve Kent, Praksis, Sayı: 2, ss.9-31. Keskinok, Çağatay, State and Reproduction of Urban Space, Metu, Ankara 1997 John Andersen, Urban Policy between neoelitist growth policy and community empowerment, 12 Büyüme Makinası, Rejim Teorileri Saunders, Peter, Social Theory and the Urban Question, Routledge, London 1993 13 Neo-Marxist Saunders, Peter, Social Theory and the Urban Question, Routledge, London 1993 Şengül, Tarık,, Sınıf Mücadelesi ve Kent, Praksis, Sayı: 2, ss.9-31.
Harvey, David, From Managerialism to entrepreneuralism: the transformation in urban governance in late capitalism, Human Geography (B), vol. 71, no. 1, 1989, 3-17 Catells, Manuel, 1997, Kent, Sınıf, İktidar, çev. Asuman Erendil, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları. Jones, M. and G. MacLeod (2004) Regional spaces, spaces of regionalism: territory, insurgent politics and the English question, Trans Inst Br Geogr, (29): 433 452. Gottdiener, Mark; Mekan Kuramı Üzerine Tartışma: Kentsel Praksis e Doğru, Praksis, Sayı 2, Bahar, s. 248-269 Keskinok, Çağatay, State and Reproduction of Urban Space, Metu, Ankara 1997 Jaret, J.; Recent Neo-Marxist Urban Analysis, 1983 14 Neo-Gramscian perspektif Jessop Bob; State Theory: Putting the Capitalist State in its Place, Polity Press, Cambridge 1990 Jessop& Jones; Theorizing Socio spatial Relations, Environment and Planning D: Society and Space 2008, vol. 26, pp. 389-401 Jessop, Bob; Critical Realism and the Strategic- Relational Approach, New Formations (56), 2005, pp. 40-53 Jessop, Bob; Institutional re(turns) and Strategic Relational Approach, Environment and Planning A,, vol. 33, pp. 1213-1235 Ali Rıza Saklı, Hegemonya Kavramı Ve Küresel Anlamı, Ankara 2007 Jessop, Bob; A Neo-Gramscian Approach to the Regulation of Urban Regimes: Accumulation Strategies, Hegemonic Projects, and Governance, in Lauria, Mickey (ed.), Reconstructing Urban Regime Theory: Regulating Urban Politics in a Global Economy, SAGE, California 1997, pp. 51-74 Jessop, Bob; Multilevel Governance and Multi-level Metagovernance, ed. Bache&Flinders, Multi-Level Governance, Oxford University Press, Oxford 2004 Jones, Martin; Restructuring the Local State: Economic Governance or social Regulation, Political Geography, vol. 17, İssues 8, November 1998, 959-988 Joseph, Jonathan; Hegemony: A Realist Analysis, Routledge, New York 2002 Hay, C. and Jessop, B.; The Governance of Economic Development and the Development of Local Economic Governance: a Strategic Relational Approach. Paper given to the American Political Science Association,
KAYNAKLAR Ders Notu - Diğer Kaynaklar Yukarıda belirtilen kaynaklar. MATERYAL PAYLAŞIMI Dökümanlar - Ödevler - Sınavlar - Chicago, September. Copy available from B. Jessop, Lancaster, 1995 DEĞERLENDİRME SİSTEMİ YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI SAYISI KATKI YÜZDESİ Ara Sınav - - Kısa Sınav - - Derse katılım 10 Her hafta konu ile ilgili bir soru sorma ve 2 30 sayfalık cevap verme Dönem sonu ödev 40 Sunum 20 Toplam 100 Yıliçinin Başarıya Oranı Ödev - Finalin Başarıya Oranı - - Toplam 100 DERSİN ÖĞRENİM ÇIKTILARININ PROGRAM YETERLİLİKLERİ İLE İLİŞKİSİ No 1 2 3 4 5 6 7 Program Yeterlilikleri Yönetim bilimi, Türk kamu yönetimi ve kamu yönetiminin farklı konularında, insan kaynakları, iletişim, halkla ilişkiler gibi yeni yönetim anlayışları ve uygulamaları hakkında; siyaset bilimi, siyasi düşünceler tarihi, Türk siyasal hayatı, uluslar arası ilişkiler ve dış politika gibi alanlarda; kamu hukuku (anayasa, idare, ceza hukuku vb.) ve özel hukukun (medeni, borçlar, ticaret vb.) birçok alanında; kentleşme, çevre sorunları, yerel yönetimler, çevre mevzuatı ve uluslar arası çevre politikaları alanlarında donanım sahibi olma Sorunlara ve olgulara çeşitli açılardan bakabilme, çözüm önerileri üretebilme, program ve karar taslaklarını hazırlama yeteneğine sahip olma, akademik ve mesleki konularda araştırma yapabilme ve araştırma süreçlerine hâkim olma Kaymakamlık, idari yargı hâkimliği, müfettişlik, denetmenlik, kontrolörlük ve uzman yardımcılığı gibi kamu yönetiminin kariyer alanlarında kendini geliştirme potansiyeline ve becerisine sahip olma Kamu hukuku ve özel hukuk mevzuatına hâkim, mevzuat değişikliklerini takip etme, mevzuatı yorumlayabilme ve uygulamaya aktarabilme, siyasi ve ekonomik kurumların tarihsel süreçlerini, yapılarını ve işlevlerini anlama ve güncel siyasal, ekonomik, yönetsel gelişmeleri analiz edebilme Kamu kurum ve kuruluşları, siyasi kurumlar, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarının insan kaynakları, halkla ilişkiler, mali yönetim ve denetim gibi alanların çeşitli düzeylerinde görev alabilecek niteliklere sahip olma Ulusal ve uluslar arası düzeyde yönetim, hukuk, siyaset, kentleşme ve çevre sorunları alanlarında ortaya çıkan teorik ve pratik yenilikleri takip edebilme Bilişim teknolojileri, temel bilgisayar programları ve yönetim alanıyla ilgili bilgi sistemleri ile bu alandaki yenilikleri takip etme ve bunları etkili bir şekilde kullanabilme Katkı Düzeyi 1 2 3 4 5
8 Takım çalışmasına uyumlu, inisiyatif sahibi, yenilikçi fikirlere açık ve analitik düşünebilme 9 Türkçe yi, yazılı ve sözlü iletişimi iyi kullanabilme, kendini doğru şekilde ifade edebilme, empati yeteneğine sahip olma 10 Mesleki yabancı dil bilgisine sahip olma 11 Mesleki ve bilimsel etik davranış ilkelerinin bilincinde olma AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU Etkinlik Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat) Ders Süresi (Sınav haftası dahildir : 16 16 3 48 x toplam ders saati) Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön 16 3 48 çalışma, pekiştirme) Haftalık rapor 16 3 48 Ödevler 1 70 70 Sunum 1 15 15 Arasınavlar - - - Yarıyıl Sonu Sınavı - - - Toplam İş Yükü 240 Toplam İş Yükü / 30 (s) 8 Dersin AKTS Kredisi 8