LAZ VE MİGRELİ TARİHİ Ünsal, V. (2006). "Doğu Karadeniz'in Tarihi Coğrafyası". Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (2), 129-144, İpek, N. (1994). "Birinci Dünya Savaşı Esnasında Karadeniz ve Doğu Anadolu'da Cereyan Eden Gçöler". Ondokuz Mayıs ve Millî Mücadelede Samsun Sempozyumu Bildiriler, 54-112. Samsun:. Tellioğlu, İ. (2005). "Doğu Karadeniz Bölgesinin Bugünkü Etnik Yapısına Tesir Eden Göçler". Karadeniz Araştırmaları Dergisi, (5), 1-10, Gökçe, C. (1979). Kafkasya ve Osmanlı İmparatorluğu'nun Kafkasya Siyaseti. Istanbul: Şamil Eğitim Ve Kültür Vakfı. Cöhçe, S. (1988). "Doğu Karadeniz Bölgesinin Türkleşmesinde Kıpçaklar'ın Rolü". Tarih Boyunca Karadeniz Kongresi Bildirileri II, 477-484. Samsun:. Yıldız, A. P. (2012). Rize Şer'iyye Sicilleri II. İstanbul: Dergah Dündar, F. (2007). İttihat ve Terakki'nin Müslümanları İskân Politikası (1913-1918). İstanbul: İletişim Pamuk, B. (2003). "XV-XVI. Yüzyılarda Trabzon Sancağı'nda Martoloslar". Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, (14), 185-216, Kazmaz, S. (). "Rize Köyleri". Akpınar Dergisi, (6),, Eşit, S. (1998). Osmanlı dönemi mahkeme kayıtları (Trabzon şer'iyye sicilleri 42/2079(1322-1325) nolu deftere göre yöre araştorması. Güven, A. (1999). Doğu Karadeniz Ayanlığına Bir Bakış (1808-1826). Aygün, N. (2005). Onsekizinci yüzyılda Trabzon'da ticaret. Trabzon: Serander (2007). Doğu Karadeniz. : Ötüken Neşrıyat. Karslıoğlu, Y. (2009). Doğu Karadeniz Tarihi: Otokton Halkları ve Etnik Yapısı. İstanbul: Universal Aksamaz, A. İ. (2000). Dil-Tarih-Kültür-Gelenekleriyle Lazlar. İstanbul: Sorun Çiğdem, S. (2007). "Urartu Krallığı'nın Doğu Karadeniz İlişkilerinde Diauehi Ülkesinin Rolü". Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (1), 1-17, Allen, W. E. (1984). "Eski Lazistan". Tarih ve Toplum, 24 (143), 48-51, Anıt, K. (1996). Trabzon Ahkam Defteri'ne Göre Rize'nin İktisadi ve sosyal yapısı(1740-1911). Baykara, T. (1988). Anadolu'nun Tarihi Coğrafyasına Giriş I Anadolu'nun İdarî Taksimatı. Ankara: Türk Kültürü Araştırma Enstitüsü Kırzıoğlu, M. F. (1994). "Belgelerle Ardahan ve Artvin Kazalarının Kurtuluşu". I. Uluslararası Atatürk Sempozyumu (Açılış Konuşmaları - Bildiriler), 921-932. Ankara: Atatürk Kültür, Dil Ve Tarih Yüksek Kurumu.
Abacı, Z. D. (2013). ""Bilgi Çağında Tarihçi Olmak": Sosyal Ağ Analizi Yaklaşımı ve Osmanlı Tarihi Çalışmaları". Türk Tarih Eğitim Dergisi, 2 (2), 32-57, Panzac, D. (1997). Osmanlı İmparatorluğu'nda Veba (1700-1850). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yılmazel, A. F. (2000). 19. yüzyılda Kafkasya'dan Osmanlı topraklarına göç ve isyan hareketleri. Albayrak, K. (1999). 2034 nolu Trabzon şer'iyye sicil defterinin değerlendirilmesi. Ercilasun, K. (1995). "Selçukluların Kafkasya Politikası". Türk Kültürü, 33 (387), 36-48, Karagöz, İ. (2006). Grek, Bizans Eski Türk Kaynaklarına Göre Trabzon Yer Adları. Trabzon: Derya Kitabevi. Saruhan, Z. (1994). "Laz Talebe Cemiyeti". Toplumsal Tarih Dergisi, 2 (8), 55-59, (2000). Trabzon'dan Abhazya'ya Doğu Kradeniz Halklarının Tarih ve Kültürü. : Sorun Erkan, Ü. (2011). Rize Şer'iyye Sicilleri I. İstanbul: Dergah Çapa, M. (1991). "İstikbal Gazetesine Göre Trabzon'da Mübadele ve İskan". Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 2 (8), 631-642, Kırzıoğlu, M. F. (1976). Osmanlıların Kafkas Ellerini Fethi (1451-1590). Ankara: Atatürk Üniversitesi Eroğul, F. (2003). Ordu Yöresinin Bütün Tarihi Çerçevesinde 1643 Tarihli Mufassal Avarız Defteri'nin Tahlili-TÜSOKTAR Veri Tabanına Dayalı Bir Araştırma. Yazıcı, A. (1999). 2091 nolu Trabzon Şer'iyye sicil deftarinin incelenmesi. Kırzıoğlu, M. F. (1972). "Lazlar/Çanarlar". VII. Türk Tarih Kongresi, 420-445. Ankara: Türk Tarih Kurumu. (2010). Artvin vilayeti hakkında malumatı umumiye. İstanbul: Yusufeli Belediyesi. (1910). "Osmanlı Müslümanlarına İhtar-ı Vezaif". Sebîlürreşad, V (125), 350, Emecen, F. M. (2005). Doğu Karadeniz'de İki Kıyı Kasabasının Tarihi Bulancak - Piraziz. İstanbul: Kitabevi Zeyrek, Y. (). "Artvin Üzerine Yayınlar ve Bir Cevap". Bizim Ahıska, (3),, Karal, E. Z. (1943). Osmanlı İmparatorluğunda İlk Nüfus Sayımı 1831. Ankara: Başvekalet İstatistik Müdürlüğü. Bostan, H. (2002). XV-XVI. Asırlarda Trabzon Sancağı'nda Sosyal ve İktisadî Hayat. Ankara: Ttk. Şahin, E. (1996). "Trabzon ve Batum Konferanslarında Kuzey Kafkasya'nın Bağımsızlığı ile İlgili Gelişmeler". Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, (4), 71-88, Kırpık, C. (1998). 1830 Numaralı Trabzon Şer'iyye Siciline Göre Kentin Sosyal
Kırpık, C. (1998). 1830 Numaralı Trabzon Şer'iyye Siciline Göre Kentin Sosyal ve Ekonomik Hayatı (1643-1644). Vanilişi, M., & Tandilava, A. (2005). Lazlar'ın Tarihi. İSTANBUL: ETİK YAYINLARI. Gök, N. (2008). "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler". Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 11 (41), 89-105, İldeniz, İ. (1994). Vilayet Salnâmelerine Göre Trabzon'un İktisadi ve Ticari Hayatı (1869-1904). (H. 1289 M. 1872). Trabzon Vilayeti Salnamesi. :. Yer, K. (2004). Trabzon Sülüklü Mezarlığındaki 18. Yüzyıl Mezartaşları. Karpat, K. H. (2003). Osmanlı Nüfusu (1830-1914). Ankara: Tarih Vakfı Yurt Fallmerayer, J. P. (2002). Doğu'dan Fragmanlar. Ankara : İmge Kitabevi. Tellioğlu, İ. (2004). Osmanlı Hakimiyetine Kadar Doğu Karadeniz'de Türkler. Trabzon: Serander Fatsa, C. (1988). Evliya Çelebi'nin Doğu Karadeniz Seyahatnamesi ve Yorumu. Inan, K. (). "1831 Nolu Şer'iye Siciline Göre 17.Yüzyıl Ortalarında Trabzon'da Mülk Satışları". Kucuk, Y. (2006). Doğu Karadeniz Bölgesi Eşkıya ve Kabadayıları. trabzon: SERANDER YAYINLARI. Kırzıoğlu, M. F. (1949). "I. Selim Çağında Hopa-Artvin Köyleri". Türk Folklor Araştırmaları, (201), 4038-4040, Aktaş, E. (2007). Antik Çağda Doğu Karadeniz Bölgesi Kıyı Yerleşimleri ve Yerleşim Stratejileri.. trabzon: Ktü Orman Fakültesi. Yediyıldız, B. (1983). Tahrir Defterlerine Göre Bir Osmanlı Kazasının Sosyal Tarihine Giriş (1455-1613) Yıllarında Ordu ve Yöresi. Ercüment, S. (1991). XIX. Yüzyılda Batılı Seyyahlara Göre Doğu ve Orta Karadeniz. Bılıcı, F. (2007). "XIX. Yüzyılın Başında Trabzon'daki Fransız Konsolosluğu: Paris'in Arka Kapısı". Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi, (3), 35-48, İnbaşı, M. (2006). "Trabzon/Batum Eyaleti Valileri (1755-1795)". Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 12 (31), 161-191, Kırzıoğlu, M. F. (1990). "Karadeniz'in Doğu Kıyıları, Gürcistan ve Eski Trabzon Vilayeti'miz (Batum-Samsun Dahil) Bölgesinde, M.Ö. VII. Yüzyılda Osmanlı Fethine Kadar Yerleşen Türkler ve Coğrafyada Yaşayan Hatıraları". II. Tarih Boyunca Karadeniz Kongresi Bildirileri, 83-91. Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi. Pınar, İ. (1984). "Alman Gezgini J.P. Fallmerayer Gözüyle 19. Yüzyılda Trabzon". Tarih ve Toplum, 27 (159), 8-11, Meeker, M. E. (2002). A Nation of Empire: The Ottoman Legacy of Turkish Modernity. California: University Of California Press.
Özder, M. A. (1971). Artvin ve Çevresi 1828-1921 Savaşları. Ankara:. Gökbilgin, M. T. (1962). "XVI. Yüzyıl Başlarında Trabzon Livası ve Doğu Karadeniz Bölgesi". Belleten, XXVI (102), 293-337, Çakan, İ. (1994). Karadeniz Bölgesi (Amasya, Artvin, Bartın, Bayburt, Bolu, Çorum, Giresun, Gümüşhane, Kastamonu, Ordu, Rize, Samsun, Sinop, Tokat, Tarbzon, Zonguldak). Ankara: Özkan Matbaacılık Sanayii. Yüksel, A. (2005). Doğu Karadeniz Araştırmaları. istanbul: Kitabevi Tirebolulu H. Alparslan (1984). "Trabzon İli Laz mı, Türk mü?". Tarih ve Toplum, 23 (138), 47-54, Çiğdem, S., & Çiğdem, S. (2007). "Eskiçağ'da Trabzon Limanı: Askeri Ve Ekonomik Yönden Gelişimi Ve Doğu-Batı İlişkilerindeki Rolü". Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (02), 133-155, Öksüz, M. (2005). "XVIII.Yüzyılın İkinci Yarısında Trabzon'da Ayan, Eşkiya Ve Göç Sorunları". Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 05 (01), 169-186, Güvemli, O. (1997). Doğu Karadeniz ve Ordu üzerine ekonomik ve sosyal incelemeler. : ORSEV. Şahin, E. (1994). Trabzon ve Batum Konferansları ve Antlaşmaları. Demir, N. (). Orta ve Doğu Karadeniz Bölgesi'nin Tarihi Alt Yapısı (Tarih - etnik Yapı - Dil - Kültür). ankara: Genelkurmay ATASE Başkanlığı. Polat, H. (2003). 751 No'lu Balıkesir Şer'iyye Sicil Defterine Göre Balıkesir'in Sosyal,Hukuki ve Dini Yapısı (H.1269-1272 / M.1854-1857). Kırzıoğlu, M. F. (1992). Rize ve Dolaylarında Bilinmeyen Tarih Gerçekleri. Ankara:. (2007). Geçmişten Geleceğe Samsun II. Samsun:. Demirel, M. (2007). "Artvin ve Batum Göçmenleri". Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, (40), 317-340, (1287-1870). Trabzon Vilayeti Salnamesi. :. Aksamaz, A. İ. (1997). Kafkasya'dan Karadeniz'e Lazların Tarihsel Yolculuğu. İstanbul: Çiviyazıları. Akgündüz, A. (1988). Şer'iyye Sicilleri Mahiyeti, Toplu Kataloğu ve Seçme Hükümler. İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Baykal, B. S. (1964). "Fatih Sultan Mehmet-Uzun Hasan Rekabetinde Trabzon Meselesi". Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, 2 (2-3), 67-83, Kursanskıs, M. (2010). "Trabzon İmparatorluğu ve Gürcistan". Belleten, LXXIV (271), 906-925, Sarıhan, Z. (1994). "1914'de İstanbul'da Kurulan Laz Talebe Cemiyeti". Toplumsal Tarih Dergisi, 2 (8), 44-49, Memişoğlu, R. (1990). "Lazların, Çerkezlerin ve Gürcülerin Tarihleri Üzerine Bir Deneme". Trabzon,. Ankara: Kültür Ve Turizm Bakanlığı. Bal, M. A. (2013). Kronolojik Trabzon Tarihi ( M.ö 10000 - M.s. 2013 ) -
Bal, M. A. (2013). Kronolojik Trabzon Tarihi ( M.ö 10000 - M.s. 2013 ) - Kuruluşundan Günümüze Gün Gün Trabzon. İstanbul: Trabzon Kitaplığı.