Parlakbirgelecek.com Araştırma Serisi Yıl:2 Sayı:3 26 Haziran 2014 2014 Tercih Dönemi Üniversite Kontenjanları Analizi Üniversite Kontenjanlarındaki Artış*: 2014 yılında toplam kontenjan %1 artmıştır. Devlet Üniversiteleri kontenjanları 2013 e göre %0.3 azaltırken, Vakıf Üniversiteleri kontenjanları %9 artırmıştır. Yapısal Değişiklikler: 2014 yılında kontenjan büyüme oranının sadece %1 olmasının en önemli sebebi Devlet Üniversitelerinin kontenjanlarının artmamış olmasıdır.2014 yılında da 2013 yılında olduğu gibi Temel Bilimler ve Matematik programları kontenjanları daralmaya devam etmektedir. Öne Çıkan Üniversiteler: Devlet Üniversitelerinde kontenjan açısından ilk 10 da ciddi bir değişiklik olmamıştır. Vakıf Üniversitelerinde ise İstanbul Gelişim, Beykent ve Bursa Orhangazi Üniversiteleri kontenjanlarını hızla artıran üniversiteler olarak dikkati çekmektedirler. Yeni açılan Vakıf Üniversiteleri artan vakıf üniversiteleri kontenjanının yaklaşık %45 ini temsil etmektedir. Öne Çıkan Programlar: Kontenjanı en yüksek ilk 10 bölüme eklenen yeni bir bölüm olmamıştır. Sıralamalarda ise İlahiyat bölümü kapanan İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği kontenjanlarına paralel olarak artarak en yüksek kontenjanlı 3. bölüm olmuştur. Temel İstatistikler ** Program Sayısı 5.385 Devlet 4.219 Vakıf 717 KKTC 155 Diğer Kontenjan Dağılımı Puan Türü Dağılımı ** Açıköğretim hariç 336.812 Devlet 73.740 Vakıf 13.701 KKTC 1.945 Diğer 147.412 MF 151.315 TM 50.792 TS 16.782 DİL 57.952 YGS * Analizlerde Açıköğretim programları ve Yurtdışı (KKTC hariç) Üniversiteleri değerlendirmeye katılmamıştır. Analizler sadece Tablo 4 te bulunan programları kapsamaktadır.
Parlakbirgelecek.com Araştırma Serisi'nin bu yazısında, kontenjan değişiklikleri ile bu değişikliklerin hem adaylar hem de üniversiteler için ne anlama geldiğini konuları irdelenmiştir (Açıköğretim Fakülteleri ve Gülhane Askeri Tıp Akademisi analize dahil edilmemiştir). Bu analizde, 23 Haziran 2014 tarihli ÖSYS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları "Ön Bilgi Amaçlı" Kılavuzu kullanılmıştır. 2013 2014 Kontenjan Artışlarına Genel Bakış 2013 kontenjanları ile karşılaştırıldığında 2014 yılında 4 yıllık fakülte ve yüksekokul kontenjanlarının (açıköğretim hariç) yaklaşık %1 arttığı gözlemlenmektedir. 2012 yılında %7 olan bu oranın, 2013 yılında %4 seviyesine düştüğü gözlenmişti. Bu yıl kontenjan artış hızı daha da düşerek %1 seviyesine inmiştir. Dikkati çeken bir başka nokta da, açıköğretim fakülteleri kontenjanlarında yaşanan dramatik azalmadır. 2013 yılında açıköğretim fakültelerinin kontenjanları 70.726 iken 2014 yılında bu rakam %25 azalarak 53.047 ye gerilemiştir. karşılık kontenjanların İlahiyat Fakültelerine kaydırılmasıyla İlahiyat programlarının kontenjanları 5.156 adet artmıştır. Devlet ve Vakıf Üniversiteleri nin 2013 yılında açık olan toplam 935 programı 2014 yılında kapatılmış, buna karşılık 1.782 yeni program açılmıştır. Açılan yeni programlarla birlikte 38.466 yeni kontenjan oluşmuş, kapanan programlardan dolayı da toplam 28.954 kontenjan azalmıştır. 2013 yılında açık olan programların kontenjanlarında yapılan değişiklikler sonucu 2014 yılında toplam 4.940 kontenjan azalmıştır. Sonuçta, Devlet ve Vakıf Üniversitelerinde açılan, kapanan ve kontenjanı değişen programların toplam kontenjana etkisi 4.572 kontenjan artışı olarak gerçekleşmiştir. Detaylı kırılım aşağıdaki grafikte görülebillir. 2013-2014 Kontenjan Değişim Analizi Liderler, İddialılar ve Değişenler 2014 Kontenjan Büyüme Oranları Kontenjan artışı üniversite türlerine göre incelendiğinde, 2014 yılında Devlet Üniversiteleri kontenjanlarının 2013 e göre %0.3 daraldığı, Vakıf Üniversitelerinde ise %9 arttığı görülmektedir. Kontenjan değişikliklerinin İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi programlarının kapatılmasıyla azalan 5.823 kontenjandan kaynaklandığı dikkati çekmektedir. Buna 2014 yılında da Devlet Üniversitelerinin ortalama kontenjanı Vakıf Üniversitelerinin ortalama kontenjanının yaklaşık 3 katı olmaya devam etmektedir. En yüksek kontenjanlı 10 Devlet Üniversitesi listesine Süleyman Demirel Üniversitesi'nin 1 basamak yükselerek 10. sıradan giriş yaptığı görülmektedir. Sakarya Üniversitesi ve Marmara Üniversitesi sıralamada 2'şer basamak yükselerek 6. ve 7. sıraya yerleşirken, Gazi Üniversitesi 3 basamak düşerek 6. sıraya, Dokuz Eylül Üniversitesi ise 2 basamak düşerek 7. sıraya yerleşmiştir. 2
En Yüksek Kontenjanlı Devlet Üniversiteleri En Yüksek Kontenjanlı Vakıf Üniversiteleri İstanbul Üniversitesi 12.583 Yakın Doğu Üniversitesi 3.956 Selçuk Üniversitesi 8.213 Beykent Üniversitesi 3.425 Atatürk Üniversitesi 8.016 Yeditepe Üniversitesi 3.159 Sakarya Üniversitesi 7.801 Girne Amerikan Üniversitesi 3.037 Marmara Üniversitesi 7.682 İstanbul Aydın Üniversitesi 2.937 Gazi Üniversitesi 7.595 İstanbul Bilgi Üniversitesi 2.931 Dokuz Eylül Üniversitesi 7.550 Doğu Akdeniz Üniversitesi 2.664 Karabük Üniversitesi 7.223 Bahçeşehir Üniversitesi 2.485 Erciyes Üniversitesi 7.146 Okan Üniversitesi 2.340 Süleyman Demirel 7.132 İhsan Doğramacı Bilkent 2.321 Üniversitesi Üniversitesi En Yüksek Kontenjanlı Devlet ve Vakıf Üniversiteleri Yeni Üniversiteler 2014 yılında 6 üniversite normal yerleştirme döneminde ilk defa öğrenci alacaktır. Bunlar 900 kontenjanlı Biruni Üniversitesi, 740 kontenjanlı İstanbul Esenyurt Üniversitesi, 520 kontenjanlı MEF Üniversitesi, 230 Kontenjanlı Sanko Üniversitesi, 120 kontenjanlı Alanya Hamdullah Eminpaşa Üniversitesi ve 297 kontenjanlı Girne Üniversitesi dir. Bu yeni kurulan Vakıf Üniversiteleri kontenjan artışının yaklaşık %45 ini temsil etmektedirler. Puan Türleri Bazında Kontenjan Vakıf Üniversitelerinde kontenjan artışı açısından ilk 10 a giren yeni bir isim görülmezken, sıralamalarda dikkati çeken bazı değişiklikler olmuştur. Beykent Üniversitesi 600 yeni kontenjanı ile 2 basamak yükselerek 2014 yılında kontenjanı en yüksek 2. üniversite olmuştur. Kontenjan artışlarına bakıldığında, Devlet Üniversiteleri arasında kontenjanlarını en çok yükselten 5 üniversite, sırasıyla, Kırklareli Üniversitesi, Bingöl Üniversitesi, Aksaray Üniversitesi, Iğdır Üniversitesi ve Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi olarak öne çıkmaktadırlar. Vakıf Üniversiteleri arasında kontenjanlarını en çok artıran üniversiteler ise, sırasıyla, İstanbul Gelişim Üniversitesi, Beykent Üniversitesi, Bursa Orhangazi Üniversitesi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi ve İstanbul Medipol Üniversitesi olmuştur. Devlet Üniversiteleri arasında kontenjanları en çok azalan 5 üniversite, sırasıyla, Gazi Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Ege Üniversitesi, İnönü Üniversitesi ve Selçuk Üniversitesi olmuştur. Yakın Doğu Üniversitesi, Başkent Üniversitesi, Doğuş Üniversitesi, Haliç Üniversitesi ve İzmir Ekonomi Üniversitesi de 2013 yılına göre kontenjanlarında en çok azalış yaşayan Vakıf Üniversiteleridir. Özellikle Başkent, Doğuş ve Haliç Üniversiteleri'nin her biri %40 kontenjan azalmasıyla dikkati çekmektedirler. Puan Türleri Bazında Toplam Kontenjan Puan türleri bazında incelendiğinde, kontenjanların bu sene de en çok arttığı programların yaklaşık %5 büyümeyle TM puanı (Eşit Ağırlıklı) ile öğrenci alan programlar olduğu görülmektedir. MF puanı (Sayısal) ile öğrenci alan programların kontenjanları toplamda %5 gerilemiştir. Bu nedenle 2014 yılında Eşit Ağırlıklı program kontenjanları Sayısal programları geçmiştir. MF puanı ile öğrenci alan programlardaki toplam kontenjan düşüşünün ana nedeni Matematik ile İstatistik ve Temel Bilimler alanlarındaki kontenjan azalmasıdır. MF-1 ve MF-2 puanı ile alan bu programlarda toplam kontenjan düşüşü, sırasıyla, %23 ve %10 olmuştur. 3
Popüler Programlar 2013 yılıyla karşılaştırıldığında, İşletme ve İktisat programlarının kontenjan bazında, sırasıyla, 1. ve 2. sıradaki yerlerini korudukları görülmektedir. Hemşirelik 2013 yılındaki kontenjan artışını kaybederek 5. sıraya gerilemiş, İlahiyat programları ise yukarıda da bahsedildiği gibi Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği programlarının kapatılarak İlahiyat programlarına birleştirilmesinden dolayı kontenjan artışında 3. sıraya yerleşmiştir. Hukuk ise 4. sıradaki yerini korumuştur. Üniversite türlerine göre bakıldığında da, en yüksek kontenjanlı programlar arasında değişiklikler olduğu görülmektedir. Devlet Üniversitelerinde ilk onda, İşletme, İktisat, İlahiyat, Hemşirelik, Tarih, Tıp, Makine Mühendisliği, Türk Dili ve Edebiyatı, Hukuk ve İnşaat Mühendisliği programları yer almaktadır. Vakıf Üniversitelerinde ise en yüksek kontenjana sahip programlar, Hukuk, İşletme, Psikoloji, Mimarlık, Endüstri Mühendisliği, İnşaat Mühendisliği, Bilgisayar Mühendisliği, Elektrik Elektronik Mühendisliği, Hemşirelik ve İktisat olarak sıralanmaktadır. Devlet Üniversitelerinde kontenjan artışı ile ön plana çıkan ilk beş program, 5.156 kontenjan ile İlahiyat, 1.428 kontenjan ile Turizm İşletmeciliği, 815 kontenjan ile Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi, 541 kontenjan ile Uluslararası Ticaret ve Lojistik ve 473 kontenjan ile Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık olmuştur. Burs İmkanları Hızlı kontenjan artışını devam ettiren Vakıf Üniversiteleri adaylara sağlamış oldukları burs imkanları sağlamaya da devam etmektedirler. 2013 yılında tam ücret karşılığı okuyan aday oranı %65 iken bu oran 2014 yılında %58 olmuştur. 2013 senesinde başlayan %50 burs imkanının 2014 de hızlanarak devam ettiği ve toplam kontenjanın %52 sinin %50 burslu olduğu görülmektedir. En büyük kontenjan kaybı %25 burslu seviyesinde olurken bazı üniversitelerin %75 burs imkanını artırması %75 burslu kontenjanını %2 den %5 e yükseltmiştir. Tam burslu kontenjan oranı ise göreceli olarak sabit kalmıştır. Vakıf Üniversiteleri Kontenjan Dağılımı Vakıf Üniversitelerinde kontenjanlarını en çok artıran ilk beş program ise; 583 kontenjanla Hukuk, 531 kontenjanla Mimarlık, 507 kontenjanla Hemşirelik, 494 kontenjanla Psikoloji ve 330 kontenjanla Beslenme ve Diyetetik olmuştur. 4
Parlakbirgelecek.com Araştırma Serisi Yıl:2 Sayı:4 26 Haziran 2014 Parlakbirgelecek.com Nedir? Parlakbirgelecek.com, üniversite adaylarının ilgi, beceri ve iş değerlerine uygun meslekleri edinecekleri üniversite programlarını bilinçli olarak tercih etmelerine yardımcı olan; bu programlara girmeleri için gerekli olan bireysel öğrenme ve rehberlik ihtiyaçlarına sistematik bir şekilde cevap veren bir entegre platformdur. 250.000'in üzerinde üyeye sahip platform, üyelerine sağladığı çeşitli hizmetlerin yanında, üniversitelerin kurumsal beklentilerine uygun adaylara ulaşmalarına ve onlarla iletişim kurmalarına da yardımcı olmaktadır. Parlakbirgelecek.com ayrıca, uzman ekibi ile üniversiteler için hem sektörel hem de rekabet artırmaya yardımcı olan özel raporlar hazırlamakta ve strateji danışmanlığı hizmetleri sunmaktadır. Yönetim Ekibi Orkun Şahmalı CEO orkun@parlakbirgelecek.com Ferda Şahmalı COO ferda@parlakbirgelecek.com Araştırma Ekibi Berk Orbay Araştırma Yöneticisi berk@parlakbirgelecek.com Burcu Tur Yüksel İçerik Uzmanı burcu@parlakbirgelecek.com Hande Gürel Rehberlik Koordinatörü hande@parlakbirgelecek.com İletişim Bilgileri PBG Elektronik Ticaret ve Danışmanlık A.Ş. Teyyareci Cemal Sokak No:3-1 Şişli İstanbul Tel: +90(212)296 4341 Email: info@parlakbirgelecek.com Web: www.parlakbirgelecek.com