TUNCELİ ÜNİVERSİTESİ SU ÜRÜNLERİ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ
Kuruluş Tunceli Üniversitesi Su Ürünleri Uygulama ve Araştırma Merkezi 03 Aralık 2009 tarih ve 27421 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmeliği ile tüzel kişiliğine kavuşmuş ve kısaca "TÜSÜM" adını almıştır.
Uygulama ve Araştırma Merkezleri; Üniversiteye bağlı fakülte, yüksekokul ve meslek yüksekokullarının ilgili alanlarında sürdürülen eğitim öğretim, araştırma ve uygulamaları desteklemek, Ortaya çıkabilecek sorunlara çözüm üretmek, her türlü idari ve teknik sorunlar ile bunların dışındaki problemlere bilimsel çözümler getirmek, Yurt içi ve yurt dışı kişi kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmak gibi hedefleri gerçekleştirmek için kurulan birimlerdir.
Bu amaçlarla kurulan merkezimiz, yaptığı hizmetlerde, kalite düzeyinin iyileştirilmesi ve sürekliliği için, çağdaş teknolojik ilkeleri uygulayarak, bölgemizin ve dolayısı ile ülkemizin kalkınmasında çok önemli bir işlev üstlenmektedir. Bu kapsamda, merkezimiz; su ürünleri alanındaki bilimsel ve teknolojik yeniliklere uyum içinde, toplumun bilgi gereksinimini karşılamak için araştırma faaliyetlerini sürdürmeye gayret göstermektedir.
Merkezimizin başlıca faaliyet alanları şunlardır; Su ve su ürünleri konusunda ortaya çıkan ve çıkması muhtemel sorunlar, nedenler ve çözüm yolları üzerinde araştırmalar yapmak, Su ve su ürünleri ile ilgili laboratuarlar kurmak, gerektiğinde çalışma grupları oluşturmak, Amaca uygun yurt içi ve yurt dışı kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmak, konu ile ilgili sempozyum, kongre, konferans, seminer, kurs ve benzeri çalışma ve toplantılar düzenlemek ve bilimsel yayınlar yapmak, Araştırma sonuçlarının uygulamaya aktarılması için bireysel çalışmalar ve üretim faaliyetlerinde bulunmak,
Merkezimizin Faaliyetleri 1. Ağ Kafeslerde Alabalık Üretim Tesisi Projesi Merkezimiz bünyesinde Uzunçayır Baraj Gölü üzerinde 25 ton/yıl üretim kapasiteli Ağ Kafeslerde Alabalık Üretim Tesisi Projesi Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tunceli İl Müdürlüğü ile yürütülen çalışmalar sonrasında onaylanarak 2013 yılında üretim faaliyetine başlamıştır.
2. Araştırma Gemisi Resmi Gazete nin 19 Haziran 2012 tarihinde yayımlanmış olan Balıkçı Gemisini Avcılıktan Çıkaranlara Yapılacak Destekleme Tebliği kapsamında balıkçı gemilerinin balıkçılıktan çıkarılması ile ilgili bakanlık hibesi kapsamında üniversitemiz tarafından yapılan çalışmalarda araştırma gemisi olarak yaklaşık 13 m boyutunda Bebe Yunus adlı balıkçı gemisi seçilmiştir.
Alanya yat limanında test sürüşü yapılarak devir teslimi Tunceli Üniversitesi Su Ürünleri Uygulama ve Araştırma Merkezimizce Antalya Liman Başkanlığında yapılmıştır. Daha sonra da Üniversitemiz ilgili bölümlerince de kullanılmak üzere Uzunçayır Baraj Gölü ne indirilmiş olup şu anda ağ kafes tesisimiz ile öğrenci ders uygulamalarında eğitim amaçlı kullanılmaktadır.
3. Eğitim, Öğretim ve Öğrenci Stajı Üniversitemize bağlı fakülte, yüksekokul ve meslek yüksekokullarının su ürünleri ve ilgili alanlarında eğitim öğretimlerine devam eden öğrencilerimize Merkezimiz bünyesinde uygulamalı eğitimöğretim ve staj imkanı sağlanmaktatır.
4. Kapalı Devre Üretim Sistemi Bölgede doğal olarak bulunan kırmızı benekli alabalığın kültürü ile ilgili ön çalışmalar (beslenme özellikleri vb) tamamlanmış olup günümüzün en modern ve sürdürülebilir üretim tekniklerinden biri olan kapalı devre üretim sisteminde kültür koşullarına adaptasyon çalışmalarını içeren projemiz başlatılmıştır.
5. Alt Yapı Desteği İlgili bölümlerin BAP, Tübitak, Avrupa Birliği, SODES ve Kalkınma Ajanslarının projelerine alt yapı desteği verilerek, yüksek lisans ve doktora tezleri için tüm imkanlar kullanıma açılmıştır. Üniversitemizin ilgili bölümlerinin su ürünleri ile ilgili eğitim kurslarında da rol alınmıştır (Alabalık yetiştiriciliği kursları).
6. Sektörde öncülük hizmeti: Bölgedeki girişimcilere ücretsiz teknik destek ve danışmanlık hizmeti sunarak bölgedeki üretime öncülük rolü üstlenmektedir.
GELECEK PLANLARI 1. Kırmızı Benekli Alabalık Kültürü Kırmızı benekli alabalık, dağalası, Anadolu alabalığı, büyük benekli alabalık, Munzur alası veya halk arasında hakiki alabalık olarak da bilinmektedir.
Ülkemizdeki doğal olarak bulunan ve yetiştiricilik çalışmaları yapılan Salmonidae familyasına ait türler içerisinde büyüme parametreleri açısından yavaş gelişme gösteren türler arasındadır. Gelişiminin yavaş olması nedeniyle de doğal ortamlarda nesli tükenme tehlikesi olup koruma altında olan bir türdür. Bu nedenle yetiştiriciliğinde ıslah çalışmaları yapılarak hızlı gelişen hatların eldesi ve doğal suların balıklandırılması önemlidir.
Merkezimizde, kurulmuş olduğumuz coğrafyanın doğal türlerinden olan bu türün üretim koşullarını araştırıp, yetiştirerek doğal populasyonlarının da balıklandırma ile desteklenmesi amaçlanmaktadır. Merkezimizde bu türün yetiştiriciliğinin yapılarak her yıl doğaya 100 000 adet yavru bırakılması planlanmaktadır.
2. Akvaryum Balıkları Yetiştiriciliği Biriminin Kurulması - Merkezimizin Aktuluk Yerleşkesi nde bulunan biriminde kapalı devre sistem olarak bir akvaryum balıkları yertiştiricilik ünitesi kurulması planlanmaktadır. - Bu kapsamda sektörde faaliyet göstermek isteyenlere öncülük edileceği gibi her türlü danışmanlık hizmeti de sunulacak akvaryum balıkçılığının bölgemizde yaygınlaştırılması için çaba sarfedilecektir.
3. Alternatif Türlerin Yetiştiriciliği Ülkemizde de giderek önem kazanan alternatif tür yetiştiriciliği açısından bölgemize uygun, üretim şartlarına uyum sağlayabilecek olan türlerin tespit edilerek, yetiştiricilik koşullarının araştırılması ve üretimlerinin yapılmasında öncülük etmek önemli hedeflerimizden bir tanesidir. Bu amaçla, şabut (Barbus grypus), turna (Barbus esonicus) ve kerevit (Astacus leptodactylus) önemli türlerden olabilir.
ÖNERİLER I. Bölgemizde doğal olarak bulunan kırmızı benekli alabalığın yetiştiriciliği ile ilgili ıslah çalışmalarının tamamlanması için alt yapının geliştirilmesi II. Bu türün yoğun yetiştiriciliğinin yapılıp, ulusal ve uluslararası pazara taze, dondurulmuş, füme ve konserve gibi değişik işleme yöntemleriyle işlenmiş ürün olarak sürülmesi ve bununla beraber kendimize ait bir marka geliştirilerek bölgeye katma değer sağlamak adına projeler üretilmesi
III. Kırmızı benekli alabalığın, canlı yemlerle yetiştiriciliği ile desteklenen doğal ve organik yetiştiriciliğinin yapılması için projeler üretilmesi, IV. Kapalı devre akvaryum balığı yetiştiriciliği ünitesinin alt yapısının kurulması için projeler üretilmesi, V. Bölgemiz sularında doğal olarak yaşayan diğer ekonomik su canlılarının yoğun yetiştiriciliklerinin yapılması için projeler üretilmesi.