PTT Genel Müdürlüğü Unvan Değişikliği Sınavı 9 Haziran 2013 Pazar Erzurum Makine Mühendisliği Kitapçık Türü: DI SOYDI : BB DI : T.C. KİMLİK NO : SLON NO : SIR NO : İMZ : tatürk Üniversitesi Yerleşkesi 25240 Erzurum-Türkiye T: 0442 231 5372 F:0 442 282 2090 E: atasem@atauni.edu.tr
GENEL ÇIKLM 1. Soru Kitapçık türünü cevap kâğıdınızdaki ilgili alana kodlayınız. Bu kodlamayı cevap kâğıdınıza yapmadığınız veya yanlış yaptığınız takdirde, sınavınız geçersiz sayılacaktır. 2. Bu Soru Kitapçığında 50 soru yer almaktadır: 3. Bu sınav için toplam cevaplama süresi 75 dakikadır. 4. Cevaplamaya istediğiniz sorudan başlayabilirsiniz. Cevaplarınızı, cevap kâğıdına işaretleyiniz. Soru kitapçığı üzerine yapılan işaretlemeler kesinlikle değerlendirilmeyecektir. 5. Cevaplarınızı koyu siyah ve yumuşak bir kurşun kalemle işaretleyiniz. İşaretlerinizi cevaplama alanının dışına taşırmayınız. Cevap Kâğıdı üzerinde yapacağınız işaretlemeler için tükenmez veya mürekkepli kalem kullanmayınız. 6. Değiştirmek istediğiniz bir cevabı yumuşak bir silgi ile Cevap Kâğıdına zarar vermeden siliniz ve doğru cevabınızı işaretlemeyi unutmayınız. 7. Cevap kâğıdınızı buruşturmayınız, katlamayınız ve üzerine gereksiz hiç bir işaret koymayınız. 8. Her sorunun sadece bir doğru cevabı vardır. Bir soru için birden fazla cevap alanı işaretlenirse o soru yanlış cevaplanmış sayılacaktır. 9. Bu sınavın değerlendirilmesi doğru cevap sayısı üzerinden yapılacaktır. Bu nedenle her soruda size en doğru görünen cevabı işaretleyerek cevapsız soru bırakmamanız yararınıza olabilir. 10. Kitapçıktaki boş yerleri müsvedde için kullanabilirsiniz. 11. Sınavda uygulanacak diğer kurallar bu kitapçığın arka kapağında belirtilmiştir. Bu kitapçıkta yer alan soruların her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, soruların tamamının veya bir kısmının TTÜRK ÜNİVERSİTESİ SÜREKLİ EĞİTİM UYGULM VE RŞTIRM MERKEZİ nin yazılı izni olmadan kopya edilmesi, fotoğrafının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayımlanması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar gerekli cezai sorumluluğu ve soruların hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılırlar.
1. I. Estetik II. Ekonomiklik III. Emniyet Bir mühendislik tasarımı için yukarıda verilen üç kavramın önem derecesine göre sıralanışı hangi seçenekte doğru verilmiştir? a. I-II-III b. I-III-II c. II-III-I d. III-II-I e. III-I-II 2. Enerji çeviren, ileten veya biriktiren ve bu şekilde yararlı bir iş yapan yapıt a. Cihaz b. Makine c. Tesisat d. let e. Mekanizma 3. şağıdaki birimlerden hangisi gerilme veya basınç biriminin karşılığı olabilir? a. N/mm b. kg.m 3 /s 2 c. kg/m.s 2 d. N.m/s 2 e. Joule/m.s 4. I. Mekanik iş; bir kuvvetin bir cisme yol aldırmasıdır. II. Mekanik enerji; kinetik ve potansiyel enerji olarak sınıflandırılabilir. II. Birim zamanda yapılan iş güç olarak tanımlanır. Yukarıdaki ifadelerden hangisi veya hangileri doğrudur? I I c. II ve III d. I ve III 5. Bir mekanizma tasarlanırken aşağıdaki sıralamaların hangisi takip edilir? a. Kinetik, kinematik, mukavemet, boyutlandırma b. Kinematik, kinetik, mukavemet, boyutlandırma c. Kinematik, kinetik, boyutlandırma, mukavemet d. Kinematik, mukavemet, kinetik, boyutlandırma e. Boyutlandırma, kinematik, kinetik, mukavemet 6. Enerji çeviren makineler.. ve olmak üzere iki gruba ayrılır. Verilen ifadenin boşluk kısımları aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir. a. Motorlar / Kazanlar b. Miller / kslar c. Motorlar / İş Makineleri d. Pompalar / Kompresörler e. Kazanlar / Redüktörler 7. Dönen kütleleri taşıyan bir milin dinamik olarak dengede olabilmesi için aşağıdaki şartlardan hangisinin sağlanması gerekir? a. Herhangi bir noktaya göre toplam momentin sıfır olması b. Toplam kuvvetin sıfır olması c. Toplam kuvvetin veya herhangi bir noktaya göre toplam momentin sıfır olması d. Toplam kuvvetin ve herhangi bir noktaya göre toplam momentin sıfır olması e. Hiçbiri 8. Burulma momentine maruz bir milin kırılma şekli aşağıdaki durumlardan hangisine bağlıdır? a. Malzemenin gevreklik ve sünekliğine b. Polar atalet momentine c. Malzemenin kayma modülüne d. Burulma rijitliğine e. Milin uzunluğuna 9. Bir metale çelik denilebilmesi için, bu metalin hangi elementleri kesinlikle ihtiva etmesi gerekir? a. Fe ve Cr b. Fe ve Ti c. Fe ve C d. Fe ve Si e. Fe ve N 10. Çekme deneyi ile hangi mekanik özellik belirlenemez? a. Elastiklik modülü b. kma mukavemeti c. Çekme dayanımı d. Yüzde uzama e. Kırılma tokluğu 1
11. Bir makine elemanında yorulma hasarının oluşabilmesi için aşağıdakilerden hangileri sağlanmalıdır? I. Yeterli Yük Miktarı II. Yeterli Çevrim III. Çevrimsel Yükleme IV. Statik Yükleme a. I ve II b. II ve IV c. I, II ve III d. I, II ve IV 12. ynı şebekeye benzer iki pompa seri bağlandığında a. Şebeke debisi iki katına çıkar b. Kayıplar üstel artar c. Debi ve basma yüksekliği artar d. Basma yüksekliği sabit kalır e. Basma yüksekliği iki katına çıkar 13. 1000 K sıcaklıktaki bir kaynaktan ısı alıp 300 K deki kuyuya ısıveren bir makinanın maksimum verimi ne olur? a. 0.70 b. 0.60 c. 0.80 d. 0.55 e. 0.75 14. Yanma olayı neticesinde aşağıdakilerden hangisi ürün olarak açığa çıkmaz? a. CO 2 b. H 2O c. Kükürtoksit Türevleri d. zotoksit Türevleri e. rgon 15. I. İçten yanmalı motorlar iki veya dört zamanlıdır. II. Sıkıştırma zamanında, piston alt ölü noktaya geldiğinde emme supabı kapanır. III. İki zamanlı motorlarda emmesıkıştırma zamanları ve genişleme egzos zamanları birliktedir. Yukarıdaki ifadelerden hangisi veya hangileri doğrudur? d. I ve III 16. Su, buhar veya gaz akışkan enerjisini mekanik enerjiye dönüştüren makine a. Rotor b. Türbin c. Lüle d. Difüzör e. Pompa 17. şağıdaki motor parçalarının hangisi dizel motorlarında bulunmaz? a. Enjektör b. Motor bloğu c. Segman d. Buji e. Yakıt Pompası 18. şağıdakilerden hangisi veya hangileri bir türbin çeşididir? I. Francis II. Pelton III. Kaplan d. I ve II 19. şağıdaki ölçü aletlerinden hangileri uzunluk ölçmek için kullanılır? I. Kumpas II. Manometre III. Komparatör IV. Termokupl a. I ve II b. I ve IV c. I ve III d. III ve IV 20. şağıdakilerden hangisi veya hangileri yüzey sertleştirme işlemidir? I. Sementasyon II. Nitrürleme III. Yeniden kristalleşme d. I ve II e. I ve III 2
21. Haddeleme işleminde, haddeye giren malzemenin hızının çıkan malzemenin hızından düşük olmasının sebebi nedir? a. Haddeleme işlemi sırasında hacmin sabit kalmasıdır. b. Haddeleme işlemi sırasında şeklin değişmemesidir. c. Haddeleme işlemi sırasında pekleşmenin meydana gelmesidir. d. Haddeleme işlemi sırasında deformasyon sertleşmesinin meydana gelmesidir. e. Haddeleme işlemi sırasında sürtünmenin meydana gelmesidir. 22. Şekildeki parçayı elde etmek için uygulanacak en uygun yöntem a. Tornalama / Frezeleme / Delik İşleme b. Tornalama / Raybalama / Frezeleme c. Frezeleme / Tornalama / Planyalama d. Planyalama / Vargelleme / Tornalama e. Frezeleme / Raybalama / Tornalama 23. şağıdaki fazlardan hangisi diğerlerine göre daha serttir? a. Ferrit b. Martenzit c. Perlit d. Beynit e. Ostenit 24. şağıdakilerden hangisi soğuk deformasyonun etkisini bertaraf etmek için yapılan bir tavlamadır? a. Yeniden kristalleşme b. İri Tane c. Yumuşatma d. Difüzyon e. Küreselleştirme 25. Elastik deformasyon ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi/hangileri doğrudur? I. Yük kaldırıldığında malzeme başlangıç boyutuna döner II. Elastik deformasyonda Hooke kanunu geçerlidir. III. Elastisite modülü, gerilme ile birim şekil değişiminin oranına eşittir. d. I ve III 26. şağıda verilenlere göre bir döküm işleminin sırası nasıl olmalıdır? I. Kalıp yapma II. Model Yapma III. Yolluk ağzı açma IV. Ergitme ve döküm a. I-II-III-IV b. II-I-III-IV c. III-II-I-IV d. II-III-I-IV e. I-IV-II-III 27. şağıdakilerden hangisi/hangileri döküm için kullanılan bir kalıbın malzemesi olarak kullanılabilir? I. Kum II. Kil III. Kömür Tozu d. I ve II 28. Basınçlı döküm yöntemi aşağıdaki malzemelerden hangisi için uygulanan bir yöntemdir? a. Pik döküm b. Çinko c. Titanyum d. Zirkonyum e. Sfero Döküm 3
29. şağıdaki cihazlardan hangisi dövme işleminde kullanılır? a. Merdane b. Üfleç c. Giyotin d. Şahmerdan e. Derece 30. şağıdakilerden hangileri kaynak yönteminin alternatifi olabilir? a. Döküm-Torna b. Civata-Perno c. Döküm-Perçin d. Torna-Perçin e. Haddeleme-Kesme 31. şağıdakilerden hangisi yapısında organik maddeler içeren bir kaynak elektrotudur? a. Rutil b. Oksit c. Selülozik d. Bazik e. sit 32. MG kaynağı için aşağıdaki gazlardan hangisi kullanılır? a. Helyum b. rgon c. rgon+helyum d. Karbondioksit e. setilen 33. lüminyum ve demir oksit tozları kullanılarak yapılan kaynak a. Termit Kaynağı b. Ultrasonik Kaynak c. TIG d. Oksi-asetilen e. MIG 34. şağıdaki yöntemlerden hangisi daha çok parçaların yüzey kalitelerini artırmak için kullanılır? a. Frezeleme b. Tornalama c. Honlama d. Kaynak e. Dövme 35. Talaşlı imalatta kullanılan takımların kesme modeli a. Hooke b. Ortogonal c. Darbeli d. Kama e. Direkt 36. şağıdakilerden hangisi veya hangileri talaş kaldırma işlemini etkileyen faktörlerdendir? I. Takım Malzemesi II. Kesme Hızı III. Kesme Sıvısı c. I ve II d. I ve III 37. şağıdaki malzemelerden hangisinin takım malzemesi olarak kullanımı tercih edilmez? a. lüminyum b. Elmas c. Takım Çeliği d. Seramik e. Sermet 38. Boşaltma adını da taşıyan doğrusal kesme hareketi yapan çok ağızlı çubuk şeklinde bir takımla yapılan talaşlı imalat yöntemi a. Broşlama b. Planyalama c. Vargelleme d. Taşlama e. Honlama 39. şağıdaki yöntemlerin hangisinde vida açma işlemi gerçekleştirilemez? a. Tornalama b. Frezeleme c. Kılavuzlama d. Vargelleme e. Paftalama 40. Üründen başlayarak tasarıma doğru gidilerek yapılan yöntem aşağıdakilerden hangisi ile isimlendirilebilir? a. Klasik Mühendislik b. Konvansiyonel Mühendislik c. Modern Mühendislik d. Teknolojik Mühendislik e. Tersine Mühendislik 41. şağıdakilerden hangisi malzemelerin mekanik özelliklerinden birisidir? a. Yoğunluk b. Mukavemet c. Özgül Isı d. Genleşme Katsayısı e. Kimyasal Bileşim 4
42. şağıdakilerden hangisi bir dökme demir türü değildir? a. Kır Dökme Demir b. Isıl Dökme Demir c. Sfero Dökme Demir d. Temper Dökme Demir e. Beyaz Dökme Demir 43. şağıdaki ifadelerden hangisi veya hangileri doğrudur? I. Pirinç; bakır-çinko alaşımıdır. II. Bronz; bakır-kalay alaşımıdır. III. Bronz; kalay-çinko alaşımıdır. d. I ve II 44. şağıdakilerden hangisi mil-göbek bağlantı elemanlarından değildir? a. Kama b. Sıkı Geçme c. Pim d. Perno e. Perçin 47. şağıdakilerden hangisi bir dönme hareketini doğrusal harekete veya bir doğrusal hareketi dönme hareketine dönüştüren makine elemanlarındandır? a. Kasnak b. Kremayer c. Dişli Çark d. Zincir Mekanizması e. Pim 48. Basınçlı hava hareketlerini sağlayan kontrol elemanı aşağıdakilerden hangisidir? a. Kama b. Yaya c. Valf d. Keçe e. Rulman 49. Kaymalı yataklarda yatak malzemesi olarak aşağıdaki malzemelerden hangisi tercih edilir? a. Titanyum b. Kalay-Bakır laşımı c. Zirkonyum d. Takım Çeliği e. Kobalt 45. Kasnak gibi dönel elemanları taşıyan yapılara.., dönel elemanları taşımasının yanında dönme momenti ileten yapılara..denir. Yukarıda boş bırakılan kısımlara aşağıdakilerden hangisi gelmelidir? a. ks-mil b. Pim-Perno c. ks-kama d. Dişli Çark-Civata e. Mil-Kama 46. Sürtünmeye ve aşınmaya maruz makine elemanlarının ilk çalışmalarında oluşan şiddetli aşınma aşağıdakilerden hangisi ile isimlendirilir? a. Yorulma b. Korozyon c. Rodaj d. Kaynak e. brazyon 5
SINVD DİKKT EDİLMESİ GEREKEN KURLLR Sınav süresince adayların görevlilerle konuşmaları ve soru sormaları, görevlilerin de adaylarla yakından ve alçak sesle konuşmaları yasaktır. Sınavın başlamasını izleyen ilk 30 dakika ve sınav süresinin son 10 dakikası içerisinde, adaylar sınavlarını tamamlasalar bile salondan çıkmalarına izin verilmeyecektir. Sınavda yetki verilmiş görevliler, bu salondaki sınavın kurallara uygun biçimde yapılmadığını, toplu kopya girişiminde bulunulduğunu raporlarında bildirdikleri veya sınav evrakı üzerinde yapılan incelemeler sonucu toplu kopya yapıldığı saptandığı takdirde, tatürk Üniversitesi tarafından bu salonda sınava giren adayların tümünün sınavları geçersiz sayılır. daylar sınav sırasında görevlilerin her türlü uyarılarına uymak zorundadır. Gerektiğinde görevliler adayların oturma yerlerini değiştirebilir. Sınavların geçerli sayılması, her şeyden önce sınav kurallarına uyulmasına bağlıdır. Sınav görevlilerinin talimatlarına uymayan, sınav görevlilerine hakaret eden, fiili saldırıda bulunan ve tehdit edenlerle sınav huzurunu bozacak kadar yüksek sesle konuşan, sınav salonunu terk etmesi yasaklanan zaman aralıkları içinde salonu terk eden, sınav yapılmasını belli bir süre engelleyen adayların sınavları geçersiz sayılır. Cevaplamaya geçmeden önce size verilen Soru Kitapçığının üzerinde ayrılan yere, dınızı, Soyadınızı, Baba dınızı, T.C. Kimlik Numaranızı, bu salonun numarasını ve sıra numaranızı mutlaka yazınız ve ayrılan alanı imzalayınız. Sınav sonunda Soru Kitapçıkları toplanacak ve tek tek incelenecektir. Soru Kitapçığının bir tek sayfası eksik çıksa bile sınavlarınız geçersiz sayılacaktır. Size verilen Cevap Kâğıdı üzerindeki dınızı, Soyadınızı, Baba dınızı, T.C. Kimlik Numaranızı, bu salonun numarasını ve sıra numaranızı mutlaka yazınız ve ayrılan alanı imzalayınız. yrıca Soru Kitapçığı türünü Cevap Kâğıdı üzerinde ilgili alana kodlayınız. Soru Kitapçığı ve Cevap Kâğıdı üzerinde dını, Soyadını, Baba dını, T.C. Kimlik Numarasını yazmayan ve imzalamayan ve ayrıca Cevap Kâğıdında Kitapçık Türünü kodlayamayan adayların sınavları geçersiz sayılacaktır. Cevap kâğıdına yazılacak her türlü yazı, rakam ve yapılacak işaretlemeler için koyu yazan siyah kurşun kalem kullanılacaktır. Tükenmez kalem veya dolmakalem kesinlikle kullanılmayacaktır. Kullanıldığı takdirde adayın sınavı geçersiz sayılacaktır. CEVPLRIN TÜMÜ CEVP KÂĞIDIN İŞRETLENECEKTİR. Soru Kitapçıkları üzerine yapılan işaretlemeler kesinlikle değerlendirilmeyecektir. Soru Kitapçığının sayfalarındaki boş yerleri müsvedde olarak kullanabilirsiniz. Başka bir kâğıdı müsvedde olarak kullanmak yasaktır. dayların soruları ve/veya sorulara verdikleri yanıtları Cevap Kâğıdı dışında herhangi bir yere yazmaları ve bunu sınav salonundan dışarıya çıkarmaları yasaktır. Sınav sırasında sigara içilmesi, adayların birbirinden kalem, silgi vb. şeyleri istemesi veya alış verişinde bulunulması kesinlikle yasaktır. Sınav sırasında hesap makinesi kullanılabilir. ncak üzerinde program yapılmasına, saklanmasına ve çalıştırılmasına izin veren hesap makineleri ile data bank vb. özel cihazlar kullanılamaz. Hesap makinesinin sınav sırasında ödünç alınması, verilmesi ve değiştirilmesi yasaktır. dayların sınava telsiz, cep telefonu, çağrı cihazı, taşınabilir bilgisayar vb. iletişim araçları ile görüntü kaydetmeye yarayan fotoğraf makinesi, kamera vb araçlarla girmeleri yasaktır. Buna rağmen yanlarında bu tür cihazları getirenlerin, bunları sınav sonrasında almak üzere Salon Başkanına teslim etmeleri gerekir. Bu cihazları sınav salonunda yanlarında bulunduran adayların, cihazları kapalı olsa bile sınavı geçersiz sayılır. Bu cihazların kaybolmasından veya zarar görmesinden tatürk Üniversitesi sorumlu olmayacaktır. daylar ruhsatlı veya resmi amaçlı kullanılsa bile silah ile sınav binasına gelmemelidirler. Bu adaylar kesinlikle sınava ve binaya alınmaz. Bir şekilde girmişlerse dışarı çıkartılıp sınavları geçersiz sayılır. Sınava herkes birlikte başlayacaktır. Size "SINV BŞLMIŞTIR" denmeden soruları cevaplamaya başlamayınız. Sınavınız bittiğinde, Cevap Kâğıdınız ve Soru Kitapçığınızı salon görevlilerine şahsen teslim ediniz. Teslim etmediğiniz evrak nedeniyle sınavlarınız geçersiz sayılır. Sınavınızda Başarılar Dileriz.