E- Bülten 10/2015 No:5 FINDIKTA BUDAMA SEFERBERLİĞİ Trabzon da fındıkta verim ve kaliteyi arttırma çalışmaları kapsamında yaşlı bahçelerin sökülerek yenilenmesi çalışmalarından sonra üreticiler, doğru budama konusunda uygulamalı olarak bilinçlendiriliyorlar. Fındık Tanıtım Grubu tarafından da desteklenen, Fındık Yetiştiriciliğinde Budama Elemanı Benim sloganlı uygulamalı eğitim projesi kapsamında Trabzon da 7 ilçede 140 üretici kursa tabi tutuldu. Trabzon Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Cahit Gülbay, fındıkta verim ve kalitenin artmasına doğru ve tekniğine uygun budamanın yüzde 40 oranında etki yaptığını hatırlatarak, Ortahisar, Arsin, Araklı, Yomra, Çarşıbaşı, Vakfıkebir ve Beşikdüzü ilçelerinde açılan kurslara katılan üreticilere uzmanlar tarafından bu konuda bilgiler verilip, uygulama gerçekleştirildiğini söyledi. Trabzon da dönümde ortalama 80-90 kg olan fındık verimini arttırmak amacıyla 2013 yılında başlatılan Fındıkta Verim ve Kaliteyi Arttırma Projesi kapsamında da Trabzon Ticaret Borsası nın desteği ile Halk Eğitim Merkezi tarafından 9 ilçede yeni kurslar açılarak yaklaşık 200 üretici budama eğitiminden geçirilecek. TTB Başkanı Köleoğlu, kursiyerlere mekanik testere ve budama makasının hediye edileceğini ifade ederek, bahçelerde büyük dalların budanmasında kullanılmak üzere şarj edilebilen 3 adet motorlu testerenin de en iyi budamayı yapan üreticilere ödül olarak verileceğini sözlerine ekledi.
FERRERO NUN HEDEFİ BÜYÜK Dünyanın en büyük fındık ithalatçısı olan ve bu yılın başlarında da Türkiye nin fındık ihraç rekortmeni firması olan Oltan Gıda yı satın alan İtalyan Ferrero nun fındıktan sorumlu üst düzey sorumlusu ve genel direktörü Lucio Gamıero, beraberindeki Ferrero Grubu Baş Kontrolörü Andrea Cicolın ve Oltan Gıda Ceo su Orhan Oltan ile Trabzon Ticaret Borsası na (TTB) ziyarette bulundu. TTB Meclis Başkanı Mehmet Cirav, Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Güngör Köleoğlu ve yönetim kurulu üyeleri ile görüş alış verişinde bulunan heyet üyeleri, üretim aşamasından tüketime kadar olan süreçte sektör için yapılacak her türlü çalışmaya destek vereceklerini açıkladılar. Lu- cio Gamiero, Ferrero nun fındığın üretimden sanayisine kadar sürecinde faaliyet gösterdiğine dikkat çekerek şunları söyledi: Ticaret Borsası nın verim ve kaliteyi arttırmak için yaptığı çalışmalara şimdiye kadar destek verdik. Bundan sonra daha fazla vereceğiz. Fındıkta üretenler var, tüketenler var. Bir her iki kesimi de mutlu etmenin çabası içindeyiz. Doğrusu da budur. Böylesine değerli bir üründe hep birlikte yeni bir sayfa açacağız. YAŞ ÇAY BİZİM İŞİMİZ PROJESİ ÇAYSİAD, ÇAYKUR, İŞKUR ile Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü tarafından yürütülen ve yerli bir istihdam projesi olan Yaş Çay Bizim İşimiz projesi, çay sektöründe yaşanan kayıtdışı istihdamı önlemeyi hedefliyor. Proje, istihdam alanındaki kayıt dışılığı kayıt içine çekmeğe çalışan, bu sektörde çalışmak isteyen kişileri destekleyen ve çalışma koşullarını kazanılmış haklar düzeyinde tutmak isteyen bir projedir. Yaşçay Bizim İşimiz projesi kapsamında Gıda T.arım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü ve ilçe müdürlükleri, İşkur İl müdürlüğü, Halk Eğitim Merkezi, Çaykur u temsilen Of Çay Fabrikası müdürü ve Çaysiad yöneticilerinin katıldığı ilk büyük toplantı Of Halk eğitim Merkezinin ev sahipliğinde yapıldı. Üç saat süren ve hareket planı belirlenen toplantının sonunda, 2016 yılı için istihdam edilecek 250 adet yaş çay işçisi adayının bulunması için yoğun bir tanıtım kampanyası yapılmasına karar verildi.
BUDAMA FINDIKTA VERİMİ ASGARİ YÜZDE 30 ARTTIRIYOR Ülkemizin en önemli tarımsal ihraç ürünlerinden olan fındıkta, verim ve kaliteyi arttırmak amacıyla başlatılan kampanya çerçevesinde Trabzon da yeniden dikim yapılarak kurulan örnek bahçelerdeki fidanların budanmasına başlandı. Trabzon Ticaret Borsası nın (TTB) önderliğinde oluşturulan, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Trabzon İl Müdürlüğü ile merkezi Giresun da bulunan Fındık Araştırma Enstitüsü nün katılımı ve sektörle ilgili kuruluşlarında maddi destekleri ile 2013 yılında başlatılan Fındıkta Verim ve Kaliteyi Arttırma Projesi kapsamında, sökülen yaşlı bahçelerde yapılan yeniden dikimde büyüyen fidanların budanma aşamasına gelindi. Proje kapsamında ilk olarak Yomra İkisu ve Ortahisar Karakaya mahallerinde ikili sistemle dikilen bahçelerde Ziraat Mühendisi Erdal Yığcı tarafından budama işlemi gerçekleştirildi. Bahçe sahipleri ile birlikte budama işlemini gerçekleştiren Yığcı, 3 yıllık olan fidanların bazılarında bu yıl fındık oluştuğunu da hatırlatarak, budama işleminin tekniğine uygun ve bilinçli bir şekilde şimdiden yapılmasının şart olduğunu söyledi. Yığcı, doğru bir budamanın üründe kaliteyi ve verimi asgari yüzde 30 oranında arttırdığına da dikkati çekti. Öte yandan, TTB ile Trabzon Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü nün doğru budamayı yaygınlaştırmak için Halk Eğitim Merkezi ile işbirliği yaparak Trabzon un 9 ilçesinde açmaya karar verdikleri budama kurslarının da hazırlıkları sürüyor. 9 ilçede yaklaşık 200 üreticinin eğitilerek sertifikalandırılmasının yapılacağı kurslara katılanlara budama işlemi için gereken araç-gereçler ücretsiz olarak verilecek. Kurslara katılanlardan bahçesini en iyi şekilde budayan 3 üreticiye de şarjlı panter testere hediye edilecek. 6. YÖREX FUARI ANTALYA DA YAPILDI Sizin Oraların Nesi Meşhur? sloganıyla yola çıkılan, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) nin desteği, Antalya Ticaret Borsası nın organizasyonunda bu yıl 6 ıncısı düzenlenen Yöresel Ürünler (YÖREX) fuarı, Anfaş Expo Center da yapıldı. Bu yıl 68 ilden 101 oda ve borsa, 11 Kalkınma Ajansı ile 388 firma ürünlerini ve kültürel değerlerini 158 stantta sergiledi. Törene, Antalya Valisi Muammer Türker, Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Menderes Türel, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Antalya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Davut Çetin,,Antalya Ticaret Borsası Başkanı Ali Çandır, milletvekilleri ve oda-borsa başkanları, yöneticileri ve firma yetkilileri katıldı. Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı tarafından desteklenen TTB ve TTSO ortak standında bu yıl Giresun TSO, Ordu TSO, Artvin TSO ve Gümüşhane TSO da yer aldı. Trabzon standında kazaziye, gümüş hasır, Sürmene bıçağı, Trabzon da üretilen silah ve tüfekler sergilendi. Ziyaretçilere; fındık, poster, anahtarlık, şapka, keşan ve Trabzon u tanıtıcı dergi, kitaplar dağıtıldı.
EYLÜL AYI FINDIK ALIMLARI TRABZON 8.461.566 DÜZCE 22.603.443 ORDU 22.044.430 GİRESUN 12.148.868 ÇARŞAMBA 10.977.405 FATSA 8.394.898 SAKARYA 8.356.208 ÜNYE 8.144.549 SAMSUN 3.907.328 AKYAZI 1.859.834 TÜRKİYE 110.858.272 Ağustos ayı itibariyle Borsalarda müstahsil satışı olarak işlem gören 2015 Mahsülü kabuklu fındıkta Trabzon 8.461.566kg miktarında satış gerçekleştirmiştir. Trabzon u 8.394.898ile Fatsa, 8.356.208kg ile Sakarya takip etmektedir. Eylül ayı içerisinde toplamda 110.858.272kg 2015 mahsülü kabuklu fındık satışı borsalarda işlem görmüştür.
EYLÜL AYI İTİBARİYLE BORSALARDA MÜSTAHSİL SATIŞI OLARAK İŞLEM GÖREN 2015 MAHSÜLÜ KABUKLU FINDIK MİKTARLARI İL/İLÇE 2015 EYLÜL TOPLAM 2015 YILI TAHMİNİ REKOLTE GİRESUN 12.148.868 14.742.868 107.234.000 ORDU 22.044.430 28.466.587 150.011.000 ÜNYE 8.144.549 9.184.773 31.029.000 FATSA 8.394.898 10.419.444 28.094.000 SAMSUN 3.907.328 4.356.721 42.553.000 TERME 3.678.185 4.976.027 27.600.000 ÇARŞAMBA 10.977.405 12.223.486 27.600.000 TRABZON 8.419.682 10.767.761 50.194.000 RİZE 222.120 268.755 3.988.000 TOPLAM 77.979.349 95.406.442 468.303.000 DÜZCE 22.603.443 31.161.443 72.460.000 SAKARYA 8.356.208 15.974.208 68.839.000 AKYAZI 1.859.834 3.799.495 11.048.000 İSTANBUL 1.786.535 0 TOKAT 59.438 61.438 3.644.000 ZONGULDAK 0 0 20.982.000 KOCAELİ 0 0 9.651.000 ARTVİN 0 0 7.318.000 BARTIN 0 0 6.585.000 SİNOP 0 0 1.512.000 GÜMÜŞHANE 0 0 720.000 KASTAMONU 0 0 8.262.000 BAFRA 0 0 3.080.000 TOPLAM 32.878.923 52.783.119 214.101.000 GENEL TOPLAM 110.858.272 148.189.541 682.404.000
FINDIKTA KASIM AYI Kasım ayı içinde Bakteriyel yanıklık hastalığına karşı ikinci ilaçlama yapılabilir. Budama ve kök sürgünleri temizliği devam eder. Yaşlanan, kırılan, hastalıklı ve zararlı istilasına uğramış dallar tespit edilerek ocaklardan uzaklaştırılır. Dalkıran zararı olan dallar yakılarak yok edilir. Hazırlanan gübreleme programının uygulaması başlatılır. -Fındık bahçelerinde organik madde artışını sağlamak için ahır gübresi kullanılır. -Analiz sonuçlarına göre kireç tavsiye edilmiş ise kireç uygulaması yapılır (kireç arazinin tamamına serpilerek uygulanır). -Fosfor ve Potasyumlu gübre tavsiyesi varsa Kasım ayı içinde uygulama yapılabilir. -Aynı bahçede kireç kullanımı söz konusu ise potasyum ve özellikle Fosforlu gübrelerin kullanımı kireç kullanımından en az 1,5 ay sonra gerçekleştirilir.
Ayın Yorumu Ekim ayının tamamlanması ile 2015 Yaş Çay Alım Kampanyası geride kaldı. Ama fındıkta piyasa olabildiğince hareketlendi. Çayda 2015 kampanyası önceki yıllara göre daha derli toplu geçti. Ancak özellikle kaçak çay sorunu gündemde kalmaya devam etti. Bu haksız kazanç sağlama durumu, çay imal eden Doğu Karadeniz in dürüst ve namuslu sanayicisini zor durumda bırakmadı değil. Çünkü, kaçak çay girişi neredeyse had safhaya ulaştı. Temennimiz 1 Kasım da tecelli ettirilen siyasi iradenin, kaçakçılığa bu irade gücünü yansıtıp, bu işi en aza indirecek tedbirleri almasıdır. * Çay bitti, fındık arttı. Evet, 2015 ürünü fındık piyasası satışlar ve ihracat noktasında hareketli günler geçiriyor. Fiyat Eylül ayına göre yükseldi. Bunda en büyük etken hiç şüphesiz üreticinin fındığın piyasasını ve dolayısıyla fiyatını da etkileyen tek patron konumunda olduğunu fark etmesi ve ona göre hareket ederek, piyasayı fındığa doyurmayarak, ürünü elinde tutmasıdır. Doğru bir harekettir.ancak bunun bireysel tercihlerle değil, artık kooperatifçilik mantığı gerçek manada harekete geçirilerek yapılması gerekir. * 2 yıl önce başlatılan Fındıkta Verim ve Kaliteyi Arttırma Projesi kapsamında bu yıl yaşlı bahçelerde söküm değil, budama ile gençleştirme yapılacak. Budamanın yüzde 30 ürün artışına sebep olduğu göz önüne getirilirse, borsamızın bu konuda Tarım İl Müdürlüğü ile birlikte açacağı budama kursunun ne denli önemli olduğu anlaşılacaktır. Bu ay içinde budama kursu 10 ilçede açılıp, toplam da 200 üretici bilinçli budama şekli için eğitilecektir. Gelecek sayıda buluşmak dileğiyle Görüş ve Önerileriniz için; info@tb.org.tr adresinden bizlere ulaşabilirsiniz.