ĐŞLETMELER GENEL MÜDÜR YARDIMCILIĞI ATELYELER VE BAKIM BAŞMÜDÜRLÜĞÜ ELEKTRONĐK OTOMASYON MÜDÜRLÜĞÜ ERDEMĐR KALĐBRASYON MERKEZĐ TANITIMI
ERDEMĐR KALĐBRASYON MERKEZĐ ERDEMĐR Kalibrasyon Merkezi (EKM) 1997 yılı ortalarında faaliyete geçmiştir. Merkezimizin kuruluş gayesi; öncelikle Erdemir kalibrasyon envanterinde bulunan 26 farklı müdürlüğe ait, imalat hatları üzerindeki sabit ölçme cihazları ve personelin kullandığı ölçme cihazları, analizörler, deney cihazları vb. yaklaşık toplam 6100 adet Muayene Ölçme Deney Teçhizatının (MÖDT) periyodik kalibrasyonlarını yapmak veya yaptırmaktadır. EKM nin yaptığı tüm kalibrasyonlar uluslararası standartlara izlenebilirdir. EKM nin bünyesinde, Elektronik, Sıcaklık, Boyut, Basınç ve Gaz olmak üzere beş laboratuvar bulunmaktadır. Bütün laboratuvarlar toz, sıcaklık ve nem kontrollüdür. Laboratuvarların iklimlendirilmesi her biri için ayrı olarak kurulmuş, bilgisayar kontrollü klima santralleri vasıtasıyla yapılmaktadır.
EKM NĐN GÖREVĐ ; Kalite Yönetim (TS EN ISO 9001 ve ISO TS 16949 ), Đş Sağlığı ve Güvenliği (TS 18001), Çevre Yönetim Sistemlerine (ISO 14001), uygun olarak, ERDEMĐR de kaliteyi etkileyen MÖDT lerin uluslararası izlenebilir kalibrasyonlarını periyodik olarak yapmak ve gerektiğinde ERDEMĐR dışı firmalara yaptırmaktır.
KALĐBRASYON NEDĐR? Bir ölçme veya izleme ekipmanın, ulusal veya uluslararası bir standart (etalon, kalibratör, referans malzeme) ile karşılaştırılarak yaptığı hataların belirlenmesi işlemidir. Kalibrasyon işleminin amacı, yönetim standartları gereği, ölçme kalitesini etkileyen ölçme ve izleme cihazlarıyla (Muayene Ölçme Deney Teçhizatı-MÖDT) yapılan ölçümlerin doğruluğunu garanti altına almaktır.
EKM FAALĐYETLERĐ ; 1. ERDEMĐR içi kalibrasyon hizmetleri ; Genel Kalibrasyon Prosedürü ve ilgili sistem / kalibrasyon iş talimatları kullanılarak, MÖDT lerin envantere alınması, Envanterden çıkartılması, Kalibrasyonların programlanması, Kalibrasyona çağrı, MÖDT lerin kalibrasyonlarının gerçekleştirilmesi, MÖDT lerin kalibrasyon sonucuna göre değerlendirilmesi ve etiketlendirilmesi işlemlerini kapsar.
EKM FAALĐYETLERĐ ; 2. ERDEMĐR dışı kalibrasyon hizmetleri ; Talebe bağlı olarak, ERDEMĐR iştirakleri ( ĐSDEMĐR, ÇELBOR, ÇELĐK SERVĐS, ERENCO), ERDEMĐR tedarikçileri (Erdemir le iş yapan şirketler), Üçüncüşahıslara ücreti mukabilinde kalibrasyon hizmet verilmesi. 3. ERDEMĐR dışından temin edilen kalibrasyon hizmetlerinin organize edilmesi. 46 adet EKM kalibratörünü (izlenebilirlik için), 71 adet EKM de kalibrasyon yeteneği olmayan MÖDT (çekme/sertlik/darbe test makinaları, radyasyon ölçüm cihazları, yüzey pürüzlülük referansları vb.)
EKM FAALĐYETLERĐ ; 4. ERDEMĐR içerisinde, Kalibrasyonu Elektronik Otomasyon Bakım grupları tarafından yapılan, yaptırılan 139 adet MÖDT nin, Kalibrasyonu Yardımcı Đşletmeler ve Çevre Yönetim Müdürlüğü tarafından yaptırılan 35 adet MÖDT nin, kalibrasyonlarının programlanması ve rapor işlemlerini takip etmektedir.
GENEL TANITIM Erdemir Kalibrasyon Merkezi, - Boyut Laboratuvarı, - Elektronik Laboratuvarı, - Sıcaklık Laboratuvarı, - Basınç Laboratuvarı, - Gaz Dedektörü Laboratuvarı olmak üzere beş ayrı laboratuvar ve Cihaz Kabul-Teslim Bölümü nden oluşmaktadır. Kalibrasyon yapılan tüm hacimler sıcaklık, nem ve partikül kontrollüdür. Her bir kalibrasyon alanına özgü sıcaklık ve nem alt-üst sınırları vardır. Bu sınırlar aşıldığı zaman kalibrasyon yapılmamaktadır.
CĐHAZ KABUL - TESLĐM BÖLÜMÜ Laboratuvarlarımıza kalibrasyonları yapılmak üzere getirilen cihazların kayıt, kabul ve kalibrasyon sonrası teslim işlemleri Cihaz Kabul -Teslim Bölümü nde gerçekleştirilmektedir.
BOYUT KALĐBRASYON LABORATUVARI NIN YETENEKLERĐ Kalibrasyonu yapılan cihaz / referans malzeme türleri; - Mikrometre, Mikrometre Ayar Çubuğu, Kumpas, Komparatör saati, Pasometre. - Mihengir, Feeler çakısı, Çelik cetvel, - Şerit metre, Çelik mastar. - Gönye, Açı ölçer, Su terazisi. - Terazi, Kütle. - Tork anahtarı. Kalibrasyon Ortamı çalışma şartları ; * Bağıl Nem % 40±20 RH ve Sıcaklık 20 ± 2 C dir. * 1 feet 3 hacimdeki 5 µm den büyük partikül sayısı sınır değeri 700 dür. * Aydınlanma değerleri 500-1000 lüks arasındadır.
BOYUT LABORATUVARI KALĐBRATÖRLERĐNĐN TEKNĐK ÖZELLĐKLERĐ ADI / ÇALIŞMA SAHASI / DOĞRULUĞU MARKA / MODEL ÖLÇME ARALIĞI (ACCURACY) BOYUT YÜKSELTĐCĐ /STARRETT / 715 0-1.3 mm ±2 µm MASTAR SETĐ /STARRETT / RC88MAA 0.5mm-10mm Grade 00 (ISO 3650) MASTAR SETĐ /STARRETT / SC81AA 0.1001mm-1.000mm Grade 00 (ISO 3650) MASTAR SETĐ /STARRETT / RS112MA1 0.5mm-25mm Grade 0 (ISO 3650) MASTAR SETĐ /MITUTOYO / 516-107 2.5mm-25 mm Grade 1 (ISO 3650) MASTAR SETĐ /MITUTOYO / 611 Serisi 50mm-800mm Grade 1(ISO 3650) YÜKSEKLĐK ÖLÇER /STARRETT / DHG1225 25-1225 mm ±1.3 µm YÜKSEKLĐK ÖLÇER /STARRET / 258M 27-450 mm ±2 µm KOMPARATÖR KALĐBRATÖR/MITUTOYO/170-102 0-25 mm ±2 µm HALKA MASTAR /MITUTOYO / 177-290 Φ 40 mm ±2 µm SURFACE PLATE /STARRETT / 80610 300x450 mm Grade 00 (DIN876) SURFACE PLATE /JFA 2400x1800 Grade 0 (DIN876) SINE BAR /BRUNSON / 470 0-1000 sec ±0.5 sec AÇI MASTAR SETĐ /STARRETT / AG6.SI 0-99 deg ±0.5 sec DĐKLĐK SĐLĐNDĐRĐ /HELIOS / 380/0/7 90 deg ±5 µm/ 800mm DĐKLĐK MASTARI /HELIOS / 377/0/12 90 deg ±11 µm/ 350mm SINE PLATE /MITUTOYO / 930-626 0-60 deg ±15 sec TORKMETRE KALĐBRATÖRÜ /DATA INS. / 6500- T4 0.0015-1.11 ft.lb ±%0.2 TORKMETRE KALĐBRATÖRÜ /CDI / 2000-600-0 10-2000 ft.lb ±%0.25 STD. AĞIRLIK SETĐ /ZWIEBEL / XPCOF1 1g-10 kg ±0.1mg..±50mg(F1 sınıfı) STANDART AĞIRLIK /SARTORIUS / YWC 723-00 20 kg ±100 mg (F1 sınıfı) STANDART AĞIRLIK /SARTORIUS / YWC 753-01 50 kg ±250 mg (F1 sınıfı) TERAZĐ /M.TOLEDO / AT200 0-205 g ±0.15 mg TERAZĐ /M.TOLEDO / PR5003 0-5100 g ±0.003 g...±0.01 g TERAZĐ /M.TOLEDO / KB 50-2 0-60 kg ± 1 g TERAZĐ /M.TOLEDO / KC500-1 0-600 kg ±10 g
BOYUT LABORATUVARI NDA KULLANILAN BAZI KALĐBRATÖRLER 87 parça paralel mastar seti (0 sınıfı, ISO 3650) Mikrometre kalibrasyon mastar seti
BOYUT LABORATUVARI NDA KULLANILAN BAZI KALĐBRATÖRLER Açı Jeneratörü (Brunson 470), Elektronik Yükseklik Ölçer (Starrett DHG1225), Diklik Mastarları (Helios)
BOYUT LABORATUVARI NDA KULLANILAN BAZI KALĐBRATÖRLER Komparatör Saati Kalibratörü 1g.-10 kg. OIML F1 sınıfı kütle seti
BOYUT LABORATUVARI NDA KULLANILAN BAZI KALĐBRATÖRLER 50 kg. OIML F1 sınıfı kütle Hassas Terazi (Kapasite 200 g.)
BASINÇ KALĐBRASYON LABORATUVARI NIN YETENEKLERĐ Kalibrasyonu yapılan cihaz türleri; - Basınç transmiteri, basınç transdüseri, - Basınç ölçer, manometreler (cistern, kuyu tip), - Vakum / Basınç Kalibratörleri. Kalibrasyon Ortamı çalışma şartları ; * 23 ± 3 C sıcaklık ve % 40 ± 20 RH bağıl nemdir. * 1 feet 3 hacimdeki 5 µm den büyük partikül sayısı sınır değeri 700 dür. * Aydınlanma değerleri 500-1000 lüks arasındadır.
BASINÇ LABORATUVARI KALĐBRATÖRLERĐNĐN TEKNĐK ÖZELLĐKLERĐ ADI / ÇALIŞMA SAHASI / DOĞRULUĞU MARKA / MODEL ÖLÇME ARALIĞI (ACCURACY) Hook Gage / Dywer -550...+550 mmh2o ±0.025 mmh2o Deadweigth Tester (Havalı) / Budenberg / 451A -1...+1 bar ±%0.008 Deadweigth Tester (Havalı) / Budenberg / 452A 0.1-7 bar ±%0.008 Deadweigth Tester (Yağlı) / Ametek / DM-T-100 0-700 bar ±%0.025 Dijital Basınç Kalibratörü / -1 bar...-200 mbar ±%0.025 Druck / DPI605-200...+200 mbar ±0.05 mbar 200 mbar - 20 bar ±%0.025 0-70 mbar ±0.035 mbar 70-350 mbar ±%0.05 0-70 bar ±0.011 bar 70-350 bar ±%0.08 Dijital Basınç Kalibratörü / -400...+400 mbar ±(%0.04+0.07 mbar) Beamex / PC106-0.95...+4 bar ±(%0.04+0.3 mbar) 0-20 bar ±(%0.04+0.001 bar) 0-60 bar ±(%0.04+0.005 bar) Dijital Basınç Kalibratörü / D&H / DH 365 0-60 bar ±(%0.04 FS+%0.02) Dijital Basınç Kalibratörü / Ametek / CE PPC 35BAR 0-35 bar ±%0.1 FS Analog Test Manometresi / Budenberg / 215F 0-250 bar ±%0.25 FS Analog Test Manometresi / Budenberg / 215F 0-600 bar ±%0.25 FS
BASINÇ LABORATUVARI NDA KULLANILAN BAZI KALĐBRATÖRLER Basınç Kalibratörü (Druck) Basınç Kalibratörü (Desgranges Huot)
BASINÇ LABORATUVARI NDA KULLANILAN BAZI KALĐBRATÖRLER Basınç Kalibratörü (Beamex MC5) Düşük Basınç Kalibratörü (Hook Gage)
ELEKTRONĐK KALĐBRASYON LABORATUVARI NIN YETENEKLERĐ Kalibrasyonu yapılan cihaz türleri; - Analog / Dijital Multimetre, pens ampermetre, panelmetre, - Osiloskop, direnç kutusu, akım-gerilim kaynağı, - DC güç kaynağı, - Rekorder, proses kalibratörü, - Toprak direnci ölçme cihazı. Kalibrasyon Ortamı çalışma şartları ; * Bağıl Nem, % 40±20 RH ve Sıcaklık 23 ± 5 C dir. * 1 feet 3 hacimdeki 5 µm den büyük partikül sayısı sınır değeri 700 dür * Aydınlanma değerleri 500-1000 lüks arasındadır.
ELEKTRONĐK LABORATUVARI KALĐBRATÖRLERĐNĐN TEKNĐK ÖZELLĐKLERĐ ADI / ÇALIŞMA SAHASI / DOĞRULUĞU MARKA/MODEL ÖLÇME ARALIĞI (ACCURACY) KALĐBRATÖR / 0-1100 V DC ±(9 ppm +500 µv) (1) FLUKE / 5700 A 0-1100 V AC ±(90 ppm +4 mv) (2) FLUKE / 5725 A 0-11 A DC ±(360 ppm +480 µα) (1) 0-11 A AC ±(460 ppm +170 µα) (3) 0-100 MΩ ±110 ppm (1) 0-30 MHz ±(%10.5 +15 µv) (1) KALĐBRATÖR / 0-1020 V DC ±(%0.0055 +1500 µv) (1) FLUKE / 5500 A 0-1020 V AC ±(%0.20 +500 µv) (1) 0-11 A DC ±(%0.06 +330 µα) (1) 0-11 A AC ±(%0.33 +2000 µα) (1) 0-330 MΩ ±(%0.5 +16.5 kω) (1) 0-2 MHz ±(25 ppm +15 mhz) (1) 0-1.1 mf ±(%1 +300 ηf) (1) T/C Bütün T/C aralıkları ±0.84 ºC (1) RTD Bütün RTD aralıkları ±0.25 ºC (1) 1.8mV-105Vp-p(Square) ±(%0.25 +100 µv) (1) 10 Hz-10 khz(square) ±(25 ppm +15 mhz) 50kHz-250MHz(L.Sine.) ±(25 ppm +15 mhz) 5 mv-5.5 V(L.Sinewave) ±(%4 +300 µv) (1) 2ns-5s (Time Marker) ±(25 ppm +15 mhz) (1) 1.8mV-55Vp-p (Wave) ±(%3 p-p +100 µv) MULTĐMETRE / 0-1000 V DC ±(14 ppm+0.1ppm range)(1) HP / 3458A 0-1000 V AC ±(%0.04+%0.002range) (4) 0-1 A DC ±(115ppm+10ppm range)(1) 0-1 A AC ±(%0.08+%0.02range) (5) 0-1 GΩ ±(%1+10 ppm range) (1) 1Hz-10 MHz ±%0.05 (1) MULTĐMETRE / 0-1000 V DC ±(%0.025+2 digit) FLUKE / 45 0-1000 V AC ±(%0.2+10 digit) (6) 0-10 A DC ±(%0.2+7 digit) 0-10 A AC ±(%0.5+10 digit) (6) 0-100 MΩ ±(%2+2 digit) 5Hz-1 MHz ±(%0.05+1 digit) (7) Osiloskop
ELEKTRONĐK LABORATUVARI NDA KULLANILAN BAZI KALĐBRATÖRLER Fluke 5700A-5725A Kalibratör, HP 3458A Multimetre Fluke 5500A Kalibratör, HP 3458A Multimetre
ELEKTRONĐK LABORATUVARI NDA KULLANILAN BAZI KALĐBRATÖRLER Hassas Direnç Kutusu Fluke 45 Multimetre
SICAKLIK KALĐBRASYON LABORATUVARI NIN YETENEKLERĐ Kalibrasyonu yapılan cihaz türleri; - Işınım termometre (pirometre), blackbody fırını - Dijital veya cam termometre, - Termokupl, Direnç termometresi (PT-100), - Etüv / Fırın, Kalibrasyon banyosu, - Elektriksel sinyal girişli sıcaklık göstergesi. Kalibrasyon Ortamı çalışma şartları ; * 23 ±5 C sıcaklık ve % 40 ± 20 RH bağıl nemdir. * Aydınlanma değerleri 500-1000 lüks arasındadır. Sıvı Kalibrasyon Banyosu
SICAKLIK LABORATUVARI KALĐBRATÖRLERĐNĐN TEKNĐK ÖZELLĐKLERĐ ADI / ÇALIŞMA SAHASI / DOĞRULUĞU MARKA / MODEL ÖLÇME ARALIĞI (ACCURACY) BLACKBODY FIRIN / MIKRON / M360 50-1100 ºC ±(%0.2 + 1 ºC) BLACKBODY FIRIN / IRCON / 54332 350-1200 ºC ±%0.5 BLACKBODY FIRIN MIKRON / M330 300-1700 ºC ±(%0.25 + 1 digit) PĐROMETRE / RAYTEK / RAYMX2D -30...+900 ºC ±%1 veya ±1 ºC PĐROMETRE / MIKRON / M190-QTS 200-1600 ºC ±0.8 ºC...±2.6 ºC KLB. BANYOSU / HART SCIEN./ 7025-20...+110 ºC ±0.5 ºC KLB. BANYOSU / HART SCIEN./ 6035 35-300 ºC ±0.5 ºC FIRIN / HERAEUS / TPK 0-1200 ºC ±2.5 ºC RTD / -200...0 ºC ±0.010 ºC HART SCIEN./ 5614 0-500 ºC ±0.033 ºC REF. TERMOKUPL / 0-600 ºC ±1.5 ºC ERDEMĐR / S Tipi 600-1767 ºC ±%0.25 SICAKLIK TARAYICISI Bütün T/C aralıkları ±0.21 ºC... ±0.43 ºC HART SCIEN./ 1560 0-25 Ω ±0.001Ω 25-400 Ω ±40 ppm -100 ºC...+600 ºC ±0.006 ºC...±0.04 ºC
SICAKLIK LABORATUVARI NDA KULLANILAN BAZI KALĐBRATÖRLER Sıcaklık Tarayıcısı Hart 1560 Değişik Fırınlar (Blackbody) ve M190 Referans Pirometre
GAZ DEDEKTÖRÜ KALĐBRASYON LABORATUVARI NIN YETENEKLERĐ Kalibrasyonu yapılan cihaz türleri; - Çoklu (CO - O2 - CH4) Gaz Dedektörü (OLDHAM MX2000, DRAGER X-AM 2000 vb.) - CH4 Gaz Dedektörü (DRAGER PAC EX2 vb.) - O2 Gaz Dedektörü (OLDHAM OX11 vb.) - H2 Gaz Dedektörü (DRAGER PAC EX2 vb.) Kalibrasyon Ortamı çalışma şartları ; 23 ± 5 C sıcaklık ve % 40 ± 20 RH bağıl nemdir.
GAZ DEDEKTÖRÜ KALĐBRASYONUNDA KULLANILAN REFERANS GAZLAR Sertifikalı Referans Gazlar Bilgi Tablosu Örneği KULLANILAN GAZLAR GAZ ADI GERÇEK DEĞER TÜP SERĐ NO ANALĐZ TARĐHĐ TÜPÜN SATIN ALINDIĞI FĐRMA ĐZLENEBĐLĐRLĐK CH4 2,44 4282 06.08.2010 HABAŞ / ELĐTE S&T UK / NMI, NIST CO 302,15 4572 13.08.2010 HABAŞ / ELĐTE S&T UK / NMI, NIST H2 1,98 4202 02.06.2005 HABAŞ / ELĐTE S&T UK / NMI, NIST KURU HAVA 99,999 4596 15.08.2010 HABAŞ / ELĐTE S&T UK / NMI, NIST O2 18,09 3584 06.08.2010 HABAŞ / ELĐTE S&T UK / NMI, NIST
LABORATUVARDA KULLANILAN REFERANS GAZ TÜPLERĐ VE GAZ DEDEKTÖRÜ ÖRNEKLERĐ Sertifikalı CO - O 2 - H 2 - CH 4 Gaz tüplerimiz Değişik Markalarda Portatif Gaz Dedektörleri
ĐŞLETMELER GENEL MÜDÜR YARDIMCILIĞI ATELYELER VE BAKIM BAŞMÜDÜRLÜĞÜ Elektronik Otomasyon Müdürlüğü Kalibrasyon TEŞEKKÜR EDERĐZ