TANIM Diş hekiminin kendisine verdiği ölçülere göre hastanın eksik olan diş ve ağız dokularını tamamlayan ve düzenleyen, protez ve diş köprülerini yapan kişidir. A- GÖREVLER - Gelen ölçünün kaydını yapar, - Diş hekimince alınan ağız kalıbı üzerine alçı ile suyu karıştırarak yaptığı hamuru dökerek, alçı model elde eder, - Alınan model üzerinde gerekli çalışmaları yapar. - Alçı kalıptan akrilik denilen maddeyi çıkarır, - Diş hekimince yapılan provadan gelen dişleri mumlayarak diş eti şeklini verir, - Dişleri mum kalıbın yerine plastik kalıba yerleştirir (mufta safhası), - Kalıptan çıkardıktan sonra, tesviye (fazlalıkların alınması) işlemini yapar, - Protez cilası yapar, - Kırılan protezleri tamir eder, - Kron köprü yapar, - Çarpık dişlerin düzeltilmesi için gereken malzemeleri hazırlar (bağlama kanalları), - Protezi teslim etmeden önce uygun antiseptiklerle temizler. - Kullandığı aletlerin bakımını yapar. KULLANILAN, ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN - Kıymetli ve kıymetsiz metal alaşımları, alçı, mum, porselen tozları, cila patı, revetman, agar agar, akril, pomza tozu, akrilik diş, ortodontik teller, ışınlı baseplak, vb., - Elektriksiz el aletleri (mufla, bol bol kaşığı,ateş spatülü, pense çeşitleri, makas, testere modelaj spatülü, artikülatör, alçı bıçağı, brit, pres, vb.), - Elektrikli el aletleri ve makineler (mikromotor ve frezleri, alçı kesme motoru, polisaj motoru, mum eritme makinası, akril kaynatma kazanı, ekstromat, porselen fırını, kumlama cihazı, döküm fırını, santrifüj, elektrikli spatül, gece plağı vakum makinası, buhar makinası vibratör, v.b.). ANKARA A 1.1 2015/I
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ GENEL ÖZELLİKLER Diş protez teknisyeni olmak isteyenlerin; - El becerisine sahip, - Göz ve ellerini eşgüdümle kullanabilen, - Şekil ve uzay ilişkilerini algılayabilme yeteneğine ve estetik görüşe sahip, - Renkleri ayırt edebilen, - Ayrıntılara dikkat edebilen kimseler olmaları gerekir. Kimyasal maddelere ve tozlara karşı alerjisi olanlar bu mesleğin icrasında zorlanabilir. C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI Diş protez teknisyenleri, diş laboratuarlarında görev yaparlar. Çalışma ortamı farklılık gösterebilir. Metal döküm ve metal tesviye işlerinin yapıldığı laboratuvarlar tozlu ve gürültülü olabilir. Biyolojik, kimyasal, fiziksel etkenlere maruz kalabilirler. Akrilik ve porselen çalışması yapılan kısımlar temiz ortamlardır. Birinci derecede malzeme ve aletlerle çalışılır. Diş Protez teknisyenleri Diş hekimleri ile iletişim içinde görev yaparlar. ANKARA B-C 1.1 2015/I
D- MESLEK EĞİTİMİ MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA Mesleğin eğitimi, mesleki ve teknik ortaöğretim okul/kurumlarının Diş Protez alanı Diş Protez dalında verilmekte iken yapılan yeni düzenleme ile bu alan ve dala 2014-2015 eğitim öğretim yılından itibaren öğrenci alınmamaktadır. - Ortaokulu tamamlamış olmak, - Milli Eğitim Bakanlığınca okul türlerine ve alan/dala göre belirlenen giriş koşullarını taşımak. - Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır. - Ortak genel kültür dersleri 9. sınıfta verilmekte olup yıl sonunda öğrenci alanını belirler. - Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10. sınıfta verilmektedir. - 10. sınıfın sonunda, bölgesel ve sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen ve fizikî kapasitesi ile öğrencilerin ilgi ve istekleri de dikkate alınarak dal seçimi yapılmaktadır. - Dala ait yeterlikleri içeren dersler 11. ve 12. sınıfta verilmektedir. Mesleki eğitim, okulda teorik/uygulamalı, işletme ve atölye ortamlarında ise uygulamalı olarak verilmektedir. Meslek eğitimini bitirenler meslek lisesi diploması verilmektedir. Ayrıca; 3308 sayılı kanunda belirtilen hükümler doğrultusunda, ustalık belgesinin yetki ve sorumluluklarını taşıyan mesleklerinde bağımsız işyeri açma belgesi de verilmektedir. ANKARA D 1.1 2015/I
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI Diş protez teknisyenleri özel diş laboratuarlarında, kliniklerde ve kamu ve özel hastanelerde iş bulabilirler. F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ EĞİTİM SÜRESİNCE. - 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu gereğince, işletmelerde mesleki eğitim gören öğrencilere, asgari ücretin net tutarının yirmi ve üzerinde personel çalıştıran işyerlerinde yüzde 30 undan, yirmiden az personel çalıştıran işyerlerinde yüzde 15 inden aşağı olmamak üzere ücret verilir. EĞİTİM SONRASI Kamu kesiminde çalışanlar sağlık hizmetleri sınıfından asgari ücretin yaklaşık 2-3 katı tutarında ücret almaktadırlar. Özel işyerlerinde çalışanların ücreti ise işyerinin durumuna göre ve çalışan kişinin beceri ve deneyimine göre değişiklikler gösterir. ANKARA E-F 1.1 2015/I
G- MESLEKTE İLERLEME MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME İŞ HAYATINDA İLERLEME Meslek liselerinin Diş Protez alanı Diş Protez Teknisyenliği dalından mezun olanlar istedikleri takdirde ÖSYS Kılavuzunda belirtilen ön lisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Ayrıca mezunlar, yükseköğretime giriş sınavlarında başarılı oldukları takdirde, ÖSYS Kılavuzunda belirtilen programlara yerleştirilebilirler. Çeşitli üniversite ve özel laboratuvarların düzenledikleri ücretli kurslara katılarak mesleki bilgi ve becerilerini artırabilirler. BENZER MESLEKLER - Diş Protez Teknikeri, - Protez Ortez Teknikeri. ANKARA G 1.1 2015/I
H - EK BİLGİLER GÖREV - İş organizasyonu yapar, - Çevre koruma önlemleri alır, - İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin faaliyetleri uygular, - Kalite Yönetim Sistemi kurallarına uygun çalışır, - Mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunur. I- KAYNAKÇA - 3308 Sayılı Kanun, - Meslek elemanları, - Milli Eğitim Bakanlığı web sayfası (www.meb.gov.tr ) - www.okulrehberlik.com. - Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar. İ- AYRINTILI BİLGİ İÇİN - İlgili eğitim kurumları, - Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr - Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/ - T.C.Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi http://osym.gov.tr/ - Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi Bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri/Hizmet Merkezleri Bu dosya; meslek seçme aşamasında olan gençleri bilgilendirme amaçlı olup, meslek mensupları, işyerleri, mesleğin eğitim yerleri ve meslek odalarından bilgi alınarak oluşturulmuştur. ANKARA H-I-İ 1.1 2015/1