Bireysel Emeklilik Sistemi Gelişim Raporu

Bireysel Emeklilik Sistemi Gelişim Raporu 214

Bireysel Emeklilik Sistemi Gelişim Raporu 214 besygr@egm.org.tr Bu raporun elektronik versiyonuna ve seçilmiş istatistiklerin verilerine www.egm.org.tr/bes214gr.htm adresinden ulaşabilirsiniz. Yayın Tarihi: 4 Mayıs 215

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu İçindekiler İçindekiler Sunuş 7 1. Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri 9 1.1 Genel Değerlendirme 1 1.2 Sözleşmeler 12 1.3 Katılımcılar 18 1.4 Katkı Payları 28 1.5 Emekliler 4 1.6 Aracılar ve e-beas 44 1.7 Devlet Katkısı 5 1.8 Emeklilik Planları 54 2. Emeklilik Yatırım Fonları ve Devlet Katkısı Fonları 57 2.1 Dünyada Emeklilik Fonları 58 2.2 Türkiye de Emeklilik Yatırım Fonları ve Menkul Kıymet Yatırım Fonları 6 2.3 Emeklilik Yatırım Fonları Portföy Dağılımları 62 2.4 Fon Grupları Büyüklükleri ve Ortalama Getirileri 64 2.5 Emeklilik Yatırım Fonları Getirileri 67 2.6 Emeklilik Yatırım Fonları Risk Analizi 77 2.7 Devlet Katkısı Fonları 8 2.8 Emeklilik Yatırım Fonları ve Devlet Katkısı Fonlarının İşletim Gideri Kesinti Oranları 85 2.9 Emeklilik Yatırım Fonları ve Devlet Katkısı Fonları Verileri 86 3. 214 Yılı Gerçekleşmeler, 215 Yılı Sektörel Beklentiler 89 3.1 214 Yılı Gerçekleşmeler 9 3.2 215 Yılı Sektörel Beklentiler 91 4. Mevzuattaki Gelişmeler 95 4.1 İlgili Mevzuatta Yapılan Düzenlemeler 96 2

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu Tablo ve Grafikler Tablo ve Grafikler Toplam Katkı Payının Sözleşmelerin Kuruluş Tiplerine Göre Dağılımı (TL) 1 Sözleşme Adedinin ve Toplam Katkı Payının Gelişimi 1 Yatırıma Yönlenen Toplam Tutar-Fon Tutarı Karşılaştırması (TL) 11 Şirket Katılımcılarının Fon Büyüklüğü (TL) 11 Ödemelerin Dağılımı 12 Yürürlükte ve Sonlanan Sözleşmelerin Dağılımı 12 Sözleşme-Sertifikalarda Türlere ve Fon Büyüklüğüne Göre Oransal Dağılım 12 Sözleşmelerin Coğrafi Bölgelere Göre Oransal Dağılımı 13 Sonlanan Sözleşme-Sertifikaların Sonlanma Nedenine Göre Dağılımı 13 214 Yılı Yeni Sözleşme Girişleri 13 Yürürlükteki ve Sonlanmış Sözleşmelerin Yıllara Göre Dağılımı 14 Sistemde Geçirdikleri Süreye (Kıdem) Göre Sözleşmelerin Dağılımı 14 Sözleşmelerin Yürürlüğe Giriş Ayına Göre Sonlanma Oranı 15 Kendi İsteğiyle Sonlanan Sözleşmelerin Kıdem Ayına Göre Dağılımı 15 214 Yılında Sözleşme Alan Katılımcıların Mevcut ve Yeni Katılımcı Olarak Dağılımı 16 Sistemde Geçirdikleri Süreye Göre Sözleşmelerin Toplam Fon Tutarı (TL) 16 Şirketler Arası Aktarım Yapan Sözleşmelerin Şirkette Geçirdikleri Süreye Göre Dağılımı 17 Cayma Hakkı Kullanım Oranı 17 Şirketler Arası Aktarım Yapan Sözleşmelerin Dağılımı 17 Fon Büyüklüğünün Katılımcı Cinsiyet ve Yaşlarına Göre Dağılımı 18 Fon Büyüklüğünün Katılımcıların Mesleklerine Göre Oransal Dağılımı 18 Katılımcıların Fon Grubu Tercihleri 19 Sözleşme Türlerine Göre Katılımcıların Fon Grubu Tercihleri 19 Tercih Edilen Fon Grubu Oranlarına Göre Sözleşmelerin Dağılımı 2 Katılımcıların Coğrafi Bölgelere Göre Dağılımı 2 Katılımcıların Yaş Aralıklarına Göre Ödenmesi Planlanan Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları 21 214 Yılında Sözleşme Alan Katılımcıların Katılımcı Yaş Aralıklarına ve Sistemde Bulunma Durumlarına Göre Dağılımı 21 Katılımcıların Yaşlarına Göre Birikimleri 22 Sonlanan Sözleşmelerin Katılımcıların Yaş Aralıklarına Göre Dağılımı 22 Hak Kazanma Sürelerine Göre Dağılım 23 Sözleşmelerin Ödeme Periyoduna Göre Dağılımı 23 Yürürlüğe Giriş Yılı İçinde Sonlanmalar 23 Katılımcıların ve Fon Büyüklüğünün Gelir Aralıklarına Göre Dağılımı 24 Katılımcıların Sisteme Giriş Yaşı 24 Katılımcıların Sahip Oldukları Sözleşme Adetlerine Göre Dağılımı 25 Katılımcıların Sahip Oldukları Sözleşme-Sertifika Türlerine Göre Dağılımı 25 Sözleşme-Sertifika Türlerine ve Cinsiyete Göre Katılımcı ve Fon Büyüklüğünün Dağılımı 25 Emeklilik Şirketleri Detayında Katılımcı Yaşları 26 Sistemden Ayrılan Katılımcıların Tekrar Sisteme Girme Oranı 26 Katılımcıların İkamet Ettikleri İllerdeki Nüfusa Oranı 27 İllere Göre Katılımcı Artış Oranları 27 Katkı Payının Dağıtım ve Pazarlama Kanalına Göre Oransal Dağılımı 28 Yıl İçinde Ödenen Düzenli Katkı Payı Ortalamasının Değişimi (TL) 28 Düzenli Katkı Payı Ödemelerinin Tarihsel Seyri 29 Kümülatif Katkı Payının Ödeme Tiplerine Göre Tarihsel Seyri 29 Ödenen Katkı Payının Yıllara Göre Değişimi 3 Katkı Payının Pazarlama Kanalı ve Ödeme Periyoduna Göre Oransal Dağılımı 3 Fon Büyüklüğünün ve Katılımcı Adedinin Birikim Tutarı Aralıklarına Göre Dağılımı 31 3

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu Tablo ve Grafikler Fon Büyüklüğünün ve Katılımcı Adedinin BES teki Kıdem Ayına Göre Dağılımı 31 İllere Göre Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları 32 Katkı Payının İllere Göre Oransal Dağılımı 32 Katılımcı Cinsiyetine Göre Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları 33 Coğrafi Bölgelere Göre Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları 33 Ödeme Periyoduna Göre Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları 34 Dağıtım Kanalına Göre Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları 34 Sözleşme-Sertifika Türlerine Göre Katkı Payı 35 Katkı Payının Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payı Aralıklarına Göre Dağılımı 35 Aylık Düzenli Katkı Payı Aralıklarına Göre Sözleşmeler ve Ödenen Tutar Toplamı 36 Sözleşme Türlerine Göre Kendi İsteğiyle Sonlanan Sözleşmelerin Dağılımı 36 Kıdemine ve Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payı Tutarına Göre Kendi İsteğiyle Sonlanan Sözleşmeler 37 Katkı Payının Ödeme Enstrümanına Göre Dağılımı 37 Kümülatif Kesintilerin Kesinti Tiplerine Göre Tarihsel Seyri 38 Yönetim Gideri Kesintisi Oranının Tarihsel Seyri 38 Gelir Vergisi Stopajı 39 BES te Emeklilik 4 Emeklilik Hakkı Kullanan Katılımcı Adedinin Tarihsel Değişimi 41 Emekliliğe Hak Kazanacak Katılımcı Adedinin Gelişimi 41 Emekli Olan Katılımcıların Ödedikleri Katkı Payı ve Elde Ettikleri Net Getiri (TL) 42 Emeklilik Hakkını Kullanan Katılımcıların Emeklilik Ödemesi Tutar Aralıklarına Göre Dağılımı 42 Emeklilik Hakkını Kullanan Katılımcıların Bireysel Emeklilik Sisteminde Geçirdikleri Süreye Göre Dağılımı 43 Lisans Durumuna Göre Aracılar 44 Coğrafi Bölgelere Göre Aracılar 44 Dağıtım Kanalına Göre Sözleşmeler 45 Lisanslı Aracıların Dağıtım Kanalına Göre Oransal Dağılımı 45 Aracıların Yaş Aralıklarına Göre Katkı Payı, Aracı, Sözleşme ve Sonlanma Oranları 45 Dağıtım Kanalına Göre Sözleşme Adedi Oranı ve Katkı Payı Oranları 46 Pazarlama Kanalına Göre Sözleşme Adedi Oranı ve Katkı Payı Oranları 46 Dağıtım Kanalına Göre e-beas a Katılan Aracı Adetleri 47 e-beas a Katılanların Dağıtım Kanalına Göre Puan Aralıkları 47 e-beas a Katılanların Başarı Oranlarının Tarihsel Gelişimi 48 Yaş Aralıklarına Göre e-beas a Katılanların ve Başarılı Olanların Dağılımı 48 Cinsiyete Göre e-beas a Katılanların Başarı Oranları 49 Lisanslı Aracıların Cinsiyet ve Yaşlara Göre Dağılımı 49 Ödenen Devlet Katkısı Tutarının Sözleşme Türlerine Göre Oransal Dağılımı 5 Sisteme Giriş Yılına Göre Katılımcılara Ödenen Devlet Katkısı Tutarının Oransal Dağılımı 5 Katılımcı Cinsiyetine Göre Ödenen Devlet Katkısı Tutarının Oransal Dağılımı 51 Katılımcı Yaş Aralıklarına Göre Ödenen Devlet Katkısı Tutarının Oransal Dağılımı 51 Cinsiyet ve Yaş Aralıklarına Göre Katılımcılara Ödenen Ortalama Devlet Katkısı Tutarı 51 En Fazla Devlet Katkısı Ödenen İlk 2 İl 52 En Fazla Devlet Katkısı Ödenen İlk 2 İlde Katılımcı Başına Ödenen Ortalama Devlet Katkısı Tutarları 52 Devlet Katkısı Fon Tutarının Devlet Katkısı Birikim Tutarı Aralıklarına Göre Dağılımı 53 Devlet Katkısı Fon Tutarının Katılımcılara Dağılımı 53 Emeklilik Planları 54 Seçilmiş OECD Ülkelerinde Ekonominin Boyutuna Göre Emeklilik Yatırım Fonlarının Önemi 58 Seçilmiş OECD Ülkelerinde Emeklilik Fonları Varlık Toplamının Ülkelere Dağılımı 58 Seçilen OECD Ülkelerinde Emeklilik Fonları Reel Getirileri 59 Seçilmiş OECD Ülkelerinde Varlıkların Seçilen Yatırım Kategorilerine Göre Dağılımı 59 4

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu Tablo ve Grafikler 31 Aralık 214 Tarihi İtibarı ile Yatırım Fonları Toplam Bilgileri 6 Emeklilik Yatırım Fonlarında Net Varlık Değeri Değişimi 6 Fon Grubu Bazında Emeklilik Yatırım Fonları Net Varlık Değerleri ve 214 Yılı İçindeki Büyüme Oranları 61 Emeklilik Yatırım Fonları ve Menkul Kıymet Yatırım Fonlarında Ortalama Vade 61 Emeklilik Yatırım Fonları ve Menkul Kıymet Yatırım Fonlarının Toplam Büyüklüklerindeki Değişim 62 Emeklilik Yatırım Fonları Konsolide Portföy Dağılımı 62 Esnek Fonlar Portföy Dağılımı 63 Unvanında Alternatif ve Katılım İbaresi Bulunan Emeklilik Yatırım Fonlarının Portföy Dağılımları 63 Kurucu Bazında 214 Yılı Emeklilik Yatırım Fonları Portföy Dağılımı 64 Fon Grupları Büyüklükleri ve Ortalama Getirileri 64 Fon Gruplarının Yıllar itibarı ile Net Varlık Değerleri Değişimi (Yıllık Artış ve Azalışlar) 65 Fon Gruplarının ve Karşılaştırma Ölçütlerinin 214 Yılı Getirileri 65 Emeklilik Yatırım Fonları Net Varlık Değerlerinin Fon Grupları ve Kurucu Bazında Dağılımı 66 Kurucu Bazında Emeklilik Yatırım Fonları Net Varlık Değerleri 66 Kurucu Bazında Emeklilik Yatırım Fonları Net Varlık Değerleri ve 214 Yılı İçindeki Büyüme Oranları 67 Karşılaştırma Ölçütü Performansına Göre Emeklilik Yatırım Fonları Analizi 67 Fon ve Karşılaştırma Ölçütleri 214 Yılı Getirileri 69 Esnek Emeklilik Yatırım Fonları Verileri 7 Fon Grubu ve Kurucu Bazında Emeklilik Yatırım Fonları 214 Yılı Getirileri 72 Yıllar İtibarı İle Emeklilik Yatırım Fonları Fon Grupları Yıllık Nominal ve Reel Getirileri 73 Şirket, Fon Grubu ve Sektör Bazında 214 Getirileri (Fon Grubu ve Fon Grubu Karşılaştırma Ölçütü Getirileri) 73 Fon Grupları ve Alternatif Yatırım Araçları Getirileri (23-214) 74 Fon Grubu Endeks Değişimlerinin Alternatif Yatırım Araçları Endeks Değişimlerine Oranı 75 Unvanında Alternatif ve Katılım İbaresi Bulunan Emeklilik Yatırım Fonlarının Karşılaştırma Ölçütleri 214 Yılı Getirileri 75 Fon Grupları ve Alternatif Yatırım Araçları 214 Yılı Getirileri 76 Bireysel Emeklilik Sistemi Sektör Getirilerinin, Sektör Karşılaştırma Ölçütü Getirilerinin ve Tüketici Fiyatları Endeksinin Değişimleri 76 Sharpe Oranına Göre İlk 2 Emeklilik Yatırım Fonu 77 Alfa Katsayıları Pozitif Olan Emeklilik Yatırım Fonları 78 Devlet Katkısı Fonları Verileri 8 Kurucu Bazında Devlet Katkısı Fonlarının Net Varlık Değerleri 81 Unvanında Alternatif ve Katılım İbaresi Bulunan Emeklilik Yatırım Fonlarının Portföy Dağılımları 81 Kurucu Bazında Devlet Katkısı Fonlarının Portföy Dağılımları 82 Fon ve Kurucu Bazında Devlet Katkısı Fonlarının 214 Yılı Getirileri 82 Devlet Katkısı Fon Grubunun ve Karşılaştırma Ölçütlerinin 214 Yılı Getirileri 83 Unvanında Alternatif ve Katılım İbaresi Bulunan Devlet Katkısı Fonlarının ve Karşılaştırma Ölçütlerinin 214 Yılı Getirileri 83 Fon Bazında Devlet Katkısı Endeks Değişimleri 84 Devlet Katkısı Fon Grubu ve BES Endeks Değişimleri 84 Devlet Katkısı Fon Grubu Getirilerinin Diğer BES Fon Grubu Getirilerine Oranı 85 Emeklilik Yatırım Fonları ve Devlet Katkısı Fonlarının Fon İşletim Gideri Kesinti Oranları 85 Emeklilik Yatırım Fonları ve Devlet Katkısı Fonlarının Fon Grubu Bazında Aylara Göre Ortalama Günlük Fon İşletim Gideri Kesintisi Oranları 86 Fon Grupları için Kullanılan Pazar Endeksleri 87 214 Yılı Şirketlerin Konsolide Hedefleri ve Gerçekleşmeler 9 215 Yılı için Katılımcı Adedi, Katkı Payı ve Katılımcıların Fon Tutarı Tahminlerinin Dağılımı 91 Fon Grubu Bazında Portföy Yönetim Şirketleri 214 Yılı Getirileri 74 5

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu Sunuş Sunuş 214 yılı, Bireysel Emeklilik Sisteminde 213 yılı başından itibaren yürürlüğe konulan, başta devlet katkısı teşviki olmak üzere, reform niteliğindeki yeni yasal düzenlemelere ilişkin uygulamaların meyvelerini toplamaya başladığımız bir yıl olmuştur. 23 yılı sonundan 213 yılı başına kadar geçen yaklaşık 9 yıllık süreçte sistemdeki katılımcı sayısı 3 milyona ulaşmış iken, yapılan yeni düzenlemeler ile birlikte bu sayının 214 sonu itibarıyla 5 milyona yükselmesi bu hususu açıkça ortaya koymaktadır. 214 sonu itibarıyla yaklaşık 38 milyar TL fon büyüklüğüne ve 5 milyonu aşan katılımcı sayısına ulaşan sistemin, bir yandan emeklilik tasarruflarını artırırken diğer yandan ekonomimizin ve sermaye piyasalarımızın gelişimine katkısını memnuniyetle takip etmekteyiz. Diğer taraftan, bilindiği gibi, 213 yılı başında, işverenlerin çalışanları adına ödeyecekleri katkı paylarından ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapabilecekleri katkı payı tutarı limiti çalışanın brüt ücretinin %1 undan %15 ine çıkartılmış, bunun yanında, üye veya çalışanlarına emeklilik taahhüdünde bulunan kuruluşların bu taahhütlerine ilişkin tutarları bireysel emeklilik sistemine aktarabilmeleri için kendilerine çeşitli vergisel kolaylıklar getirilmişti. Bu düzenlemeler de etkilerini göstermeye başladı. Bu kapsamda, işverenlerin dahil olduğu sözleşmelerin toplam sözleşmelere oranının 212 yılı sonundaki %5,1 seviyesinden 214 sonu itibarıyla %6,5 seviyesine çıktığını görüyoruz. Üye/çalışanlarına emeklilik taahhüdünde bulunan kuruluşlardan bireysel emeklilik sistemine yapılan toplam aktarımın ise 214 sonu itibarıyla yaklaşık 1,2 milyar TL ye ulaştığını gözlemliyoruz. Bu göstergeler sistemin iyi yolda olduğunu göstermekle birlikte istediğimiz seviyelere ulaşmak için daha epey yolumuz var. Bu kapsamda, sisteme kurumsal bazlı katılımların artırılması için yapılabilecek başkaca düzenlemeler konusunda çalışmalarımız devam ediyor. Bireysel emeklilik sistemi uzun vadeli tasarrufta bulunmayı ve esas olarak emeklilik dönemindeki refah düzeyini artırmayı amaçlayan bir sistemdir. Bu çerçevede, sistemden emekli olarak ayrılan kişilere, düzenli ve emeklilik dönemindeki refah düzeylerini artırmalarına katkı sağlayabilecek düzeyde bir emeklilik geliri sağlamak üzere irad sigortası ürünlerinin sunulması için gerekli mevzuat çalışmalarını tamamlamış bulunmaktayız. Bu düzenlemenin sonuçlarını da 215 yılı içerisinde görmeye başlayacağız. Tüm bunların yanında, bireysel emeklilik sistemi gelişmiş ülkelerde olduğu gibi uzun vadeli fonların ülkemiz ekonomisine kazandırılması ve iç tasarruf oranlarının artırılması bakımından önemli bir görev üstlenmiş bulunmaktadır. Bildiğiniz gibi, yapılan çalışmalar ve getirilen tedbirler ile birlikte ulusal tasarruf oranımız 214 yılı ile birlikte yükselmeye başlamıştır. Burada, bireysel emeklilik sistemindeki büyümenin de önemli bir rolü var. Dolayısıyla, ulusal tasarruf seviyelerimizin istenen seviyelere ulaşması ve ülkemizin dışarıdan gelecek finansmana bağımlılığının azaltılması noktasında bireysel emeklilik sistemi çok önemli bir işleve sahiptir. Bu bağlamda, sisteme katılımın artarak devam etmesinin yanı sıra sistemde ortalama kalış sürelerinin uzatılmasının teşvik edilmesi ve sistemde yapılan kesintilerin uluslararası seviyelere indirilerek katılımcılara yansıyan katma değerin artırılması da önem verdiğimiz hususlar arasında ön sıralardadır. Bu hususlara ilişkin çalışmalarımız hali hazırda devam etmekte olup, konuyla ilgili düzenlemelerin 215 yılının ilk yarısında tamamlanması öngörülmektedir. 213 yılında yakalanan ve 214 yılında artarak devam eden büyüme ivmesinin sürdürülmesi için, her zaman olduğu gibi sisteme olan güçlü kamu desteği önümüzdeki dönemde de devam edecektir. Bununla birlikte, sisteme olan güvenin artması ve büyümenin verimli bir şekilde sürdürülebilmesi için kamunun yanı sıra emeklilik şirketlerinin, portföy yönetim şirketlerinin ve ilgili diğer paydaşların ortak çabasının devam ettirilmesi önem arz etmektedir. Bu itibarla, önümüzdeki dönemde yapılacak düzenleme ve çalışmaların başarılı olması, dolayısıyla bireysel emeklilik sisteminin katılım tabanının genişletilmesi ve sistem tarafından katılımcılara ve ülke ekonomisine sağlanan katma değerin artırılması, bugüne kadar olduğu gibi tüm tarafların ortak bir vizyon etrafında gayret göstermesiyle mümkün olacaktır. Hazine Müsteşarlığı olarak, 215 yılında da Bireysel Emeklilik Sistemi nin geliştirilmesi ve büyümesi için, Sermaye Piyasası Kurulu, Emeklilik Gözetim Merkezi, emeklilik şirketleri ve diğer ilgili paydaşlarla işbirliği içinde gerekli çalışmaları yapmaya devam edeceğiz. Bu vesile ile, 214 yılı Bireysel Emeklilik Sistemi Yıllık Gelişim Raporunun tüm paydaşlarımız için faydalı olmasını temenni ediyor ve bu raporun hazırlanmasında emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Cavit DAĞDAŞ Hazine Müsteşarı V. 213 yılında yakalanan ve 214 yılında artarak devam eden büyüme ivmesinin sürdürülmesi için, her zaman olduğu gibi sisteme olan güçlü kamu desteği önümüzdeki dönemde de devam edecektir. 7

Bireysel 1 Emeklilik Sistemi Verileri 1.1 Genel Değerlendirme 1.2 Sözleşmeler 1.3 Katılımcılar 1.4 Katkı Payları 1.5 Emekliler 1.6 Aracılar ve e - BEAS 1.7 Devlet Katkısı 1.8 Emeklilik Planları

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri 1.1 Genel Değerlendirme 214 Yıl Sonu Katılımcı Adedi 5.92.871 Emeklilik Yatırım Fonu Büyüklüğü (TL) 34.793.77.88 Devlet Katkısı Fon Büyüklüğü (TL) 3.19.76.239 Aracı Adedi 31.998 Emeklilik Şirketi 19 31.12.214 itibarıyla bireysel emeklilik sisteminde 5.87.319 sözleşme yürürlüktedir. Katılımcı sayısı ise geçen sene sonuna göre yaklaşık %23 büyüyerek 5 milyonu aşmıştır. Aynı dönemde emeklilik yatırım fonu büyüklüğü %38 oranında artarak 35 milyar TL ye yaklaşmıştır. Devlet katkısı fon büyüklüğü ise geçen yıla göre %162 gibi büyük bir oranda artış göstermiştir. Toplam Katkı Payının Sözleşmelerin Kuruluş Tiplerine Göre Dağılımı (TL) G.1 Birikimli Hayat Sigortalarından BES'e Aktarım Sisteme Yeni Katılım 167.979.796 27.65.56.879 %,6 %97,4 214 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelere ait katkı paylarının dağılımı, sözleşmelerin kuruluş Vakıf, Sandık, Tüzel Kişiliği Haiz Meslek tiplerine göre incelenmiştir. Kuruluşu veya Sair Ticaret Şirketinden BES'e Aktarım 573.466.82 %2, Sözleşme Adedinin ve Toplam Katkı Payının Gelişimi G.2 Sözleşme ve Sertifika Adedi Toplamı Toplam Katkı Payı Tutarı (Milyon TL) 5.9. 28.5 5.7. 27.5 5.5. 26.5 Adet 5.3. 5.1. 25.5 24.5 Milyon TL 4.9. 23.5 4.7. 22.5 4.5. 1.214 2.214 3.214 4.214 5.214 6.214 7.214 8.214 9.214 1.214 11.214 12.214 21.5 214 yılı içinde Sözleşme Adedi ve Toplam Katkı Payı gelişimi aylara göre incelenmiştir. 1

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Yatırıma Yönlenen Toplam Tutar - Fon Tutarı Karşılaştırması (TL) G.3 36. Katılımcıların Toplam Fon Tutarı (TL) Yatırıma Yönlenen Toplam Tutar (TL) 34. 32. Milyon TL 3. 28. 26. 24. 22. 2. Ödenen katkı payı üzerinden yönetim gideri kesintisi düşüldükten sonra yatırıma yönlenen toplam tutar ile katılımcıların fon büyüklüğü 214 yılı için karşılaştırılmıştır. 31.12.214 tarihine kadar yatırıma yönlendirilmiş toplam 27.842.765.911 TL, yıl sonuna kadar 34.793.77.88 TL toplam fon büyüklüğüne ulaşmıştır. 31.12.214 itibarıyla Devlet Katkısı fon büyüklüğü 3.19.76.239 TL dir. (BES in temel özelliklerinden olan belirlenmiş katkı payı esası çerçevesinde getiri oranı iç verim oranı ile beraber yorumlanmalı ve diğer yatırım araçları ile doğrudan kıyaslanmamalıdır.) Şirket Katılımcılarının Fon Büyüklüğü (TL) G.4 Aegon Emeklilik ve Hayat Allianz Hayat ve Emeklilik Allianz Yaşam ve Emeklilik Anadolu Hayat Emeklilik Asya Emeklilik ve Hayat Avivasa Emeklilik ve Hayat Axa Hayat ve Emeklilik BNP Paribas Cardif Emeklilik Cigna Finans Emeklilik ve Hayat Ergo Emeklilik ve Hayat Fiba Emeklilik ve Hayat Garanti Emeklilik ve Hayat Groupama Emeklilik Halk Hayat ve Emeklilik ING Emeklilik Katılım Emeklilik ve Hayat Metlife Emeklilik ve Hayat Vakıf Emeklilik Ziraat Hayat ve Emeklilik 7. 6.5 6. 5.5 5. 4.5 4. 3.5 3. 2.5 2. 1.5 1. 5 1.214 2.214 3.214 4.214 5.214 6.214 7.214 8.214 9.214 1.214 11.214 12.214 1.214 2.214 3.214 4.214 5.214 6.214 7.214 8.214 9.214 1.214 11.214 12.214 Katılımcıların Toplam Fon Tutarı (Milyon TL) 214 yılı içinde emeklilik şirketlerinin katılımcılarının fon büyüklüğünün gelişimi aylara göre incelenmiştir. Fiba Emeklilik ve Hayat A.Ş. (24.652.373 TL), Katılım Emeklilik ve Hayat A.Ş. (47.532.6 TL) ve Axa Hayat ve Emeklilik A.Ş. ye (72.786.39 TL) ait toplam fon büyüklükleri, tutarlarının küçük olması sebebiyle grafikten izlenememektedir. Emeklilik yatırım fonları haricinde, 31.12.214 itibarıyla sistemdeki Devlet Katkısı fon büyüklüğü ise 3.19.76.239 TL dir ve grafiğe dahil edilmemiştir. 11

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Ödemelerin Dağılımı G.5 Yatırıma Yönlenen Toplam Tutar 27.842.765.911 %97,4 Giriş Aidatı (Girişte Ödenen) 245.244.87 %,9 Yönetim Gideri Kesintisi 53.737.584 %1,8 214 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelere ait 28.346.53.495 TL toplam katkı payının, 53.737.584 TL kısmı yönetim gideri kesintisi olarak düşüldükten sonra kalan 27.842.765.911 TL yatırıma yönlendirilmiştir. Yürürlükteki sözleşmeler için toplam katkı payından ayrı olarak sisteme giriş sırasında giriş aidatı olarak ödenen tutar ise 245.244.87 TL dir. Yürürlükte ve Sonlanan Sözleşmelerin Dağılımı G.6 Yürürlükte 5.87.319 %63 Sona Ermiş 3.425.22 % 37 Şirketler Arası Aktarım ile Sona Ermiş 291.474 %3 Hesap Birleştirme ile Sona Ermiş 152.269 %2 Diğer Nedenlerle Sona Ermiş 2.981.459 %32 Sona Ermiş Yürürlükte 16.468.476.977 TL 28.346.53.495 TL %35 %37 %63 Şirketler Arası Aktarım ile Sona Ermiş 3.182.31.16 TL %7 Hesap Birleştirme ile Sona Ermiş 1.63.682.513 TL %4 Diğer Nedenlerle Sona Ermiş 11.682.763.34 TL %26 214 sonuna kadar kurulmuş tüm sözleşmeler bu tarih itibarı ile yürürlükte ya da sona ermiş olma durumlarına göre incelenmiştir. Sonlanan sözleşmelerin toplam kurulan sözleşmelere oranı %37,1 olmakla birlikte, bu oranın %4,8 i Başka Şirkete Aktarım ve Hesap Birleştirme, %1,6 sı Fesih, %,3 ü diğer nedenlerle (emeklilik, vefat, maluliyet) sonlanmadır. 1.2 Sözleşmeler 214 sonuna kadar kurulmuş tüm sözleşmelere ait toplam 44.814.98.472 TL katkı payı, sözleşmelerin yürürlükte olma durumuna göre incelenmiştir. Diğer nedenlerle sonlanmalar içinde fesih, vefat, maluliyet, kendi isteğiyle sistemden çıkış ve emeklilikle sonlanma yer almaktadır. Sözleşme-Sertifikalarda Türlere ve Fon Büyüklüğüne Göre Oransal Dağılım G.7 Bireysel Sözleşme Gruba Bağlı Bireysel 4.242.733 Sözleşme %73,1 1.185.852 %2,4 Bireysel Sözleşme 25.545.352.67 TL %73,4 Gruba Bağlı Bireysel Sözleşme 7.86.128.79 TL %22,6 İşveren Grup Emeklilik Sertifikası 378.734 %6,5 İşveren Grup Emeklilik Sertifikası 1.387.597.662 TL %4, 214 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşme-sertifikaların türlerine göre dağılımıdır. 214 sonu itibarı ile katılımcılara ait toplam emeklilik yatırım fonu büyüklüğünün sözleşme-sertifikaların türlerine göre dağılımıdır. Ayrıca 31.12.214 itibarıyla katılımcılar 3.19.76.239 TL Devlet Katkısı fon büyüklüğüne sahiptir ve bu tutar grafiğe dahil değildir. 12

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Sözleşmelerin Coğrafi Bölgelere Göre Oransal Dağılımı G.8 214 Sonu Sözleşme Adedi Oranı 214 Yılında Tahsil Edilen Katkı Payı Tutarı Oranı 55 5 45 4 35 Oran (%) 3 25 2 15 1 5 Marmara İç Anadolu Ege Akdeniz Karadeniz Güneydoğu Anadolu Doğu Anadolu Coğrafi Bölge 214 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin, Coğrafi Bölgelere göre dağılımı ve ilgili sözleşmelere 214 yılı içinde ödenen başlangıç, düzenli ve ek katkı payı tutarları toplamının dağılımı incelenmiştir. Sözleşmelerin Coğrafi Bölge bilgisi, katılımcıların ikamet ettikleri illere göre belirlenmiştir. Katılımcısının ikamet ili yurtdışı olan 21.761 adet sözleşme grafiğe dahil edilmemiştir. Sonlanan Sözleşme-Sertifikaların Sonlanma Nedenine Göre Dağılımı G.9 214 Yılı Yeni Sözleşme Girişleri G.1 Sistemden Çıkış 2.87.838 %81,98 Başka Şirkete Aktarım 291.474 %8,51 Hesap Birleştirme 152.269 %4,45 Fesih 144.767 %4,23 Bireysel Sözleşme 1.187.876 %7,4 Gruba Bağlı Bireysel Sözleşme 352.313 %2,9 Vefat/Maluliyet Emeklilik 13.94 14.914 %,41 %,44 İşveren Grup Emeklilik Sertifikası 146.224 %8,7 214 sonuna kadar kurulan toplam 9.232.521 adet sözleşmeden, sonlanan 3.425.22 adedinin Sonlanma Nedenlerine göre dağılımıdır. 214 sonuna kadar kurulan sözleşmelerin kendi isteğiyle sistemden çıkış oranı %3,4 olarak gerçekleşmiştir. Emeklilik hakkını kullanıp sistemde kalarak programlı ödeme tercih eden katılımcıların sözleşmeleri sonlanmadığından grafiğe dahil değildir. 214 yılında yeni iş yoluyla kurulan sözleşmeler, sözleşmesertifika türü detayında incelenmiştir. 214 yılı öncesinde yeni girişler içinde bireysel sözleşmelerin oranı %73,, gruba bağlı bireysel sözleşmelerin oranı %2,8, işveren grup emeklilik sertifikalarının oranı ise %6,2 idi. 13

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Yürürlükteki ve Sonlanmış Sözleşmelerin Yıllara Göre Dağılımı G.11 Sözleşme Adedi (Bin) 1.8 1.7 1.6 1.5 1.4 1.3 1.2 1.1 1. 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Oran (%) 1 9 8 7 6 5 4 3 2 1 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 Sona Ermiş Yürürlükte 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 Yürürlüğe Giriş Yılı İlgili yıl içinde yürürlüğe giren tüm sözleşmeler 214 sonu itibarıyla yürürlükte ya da sona ermiş olma durumlarına göre incelenmiştir. Her türlü sonlanma tipi (yürürlükten sonra cayma, fesih, vefat/maluliyet, başka şirkete aktarım, hesap birleştirme, emeklilik, kendi isteğiyle sistemden çıkış) sonlanan sözleşme adedinin belirlenmesinde dikkate alınmıştır. Sistemde Geçirdikleri Süreye (Kıdem) Göre Sözleşmelerin Dağılımı G.12 1.6 1.4 1.2 Sözleşme Adedi (Bin) 1. 8 6 4 2 1 Yıldan Az 1 Yıl 2 Yıl 3 Yıl 4 Yıl 5 Yıl 6 Yıl 7 Yıl 8 Yıl 9 Yıl 1 Yıl 11 Yıl BES'te Geçirilen Süre 214 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmeler sistemde tamamladıkları yıl detayında incelenmiştir. 214 sonu itibarı ile sistemdeki sözleşmelerin ortalama kıdemi 3, yıldır. 14

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Sözleşmelerin Yürürlüğe Giriş Ayına Göre Sonlanma Oranı G.13 7 Sonlanma Oranı Sözleşme Adedi 28 Sonlanma Oranı (%) 6 5 4 3 2 1 24 2 16 12 8 4 Yürürlüğe Giren Sözleşme Adedi (Bin) 1.23 2.24 6.24 1.24 2.25 6.25 1.25 2.26 6.26 1.26 2.27 6.27 1.27 2.28 6.28 1.28 2.29 6.29 1.29 2.21 6.21 1.21 2.211 6.211 1.211 2.212 6.212 1.212 2.213 6.213 1.213 2.214 6.214 1.214 12.214 İlgili ayda yeni bir sözleşme kuruluşuyla sisteme dahil olan toplam sözleşme adedi ve bu sözleşmelerin 214 yıl sonu itibarıyla kendi isteğiyle sistemden çıkış nedeniyle sonlanma oranı incelenmiştir. Kendi İsteğiyle Sonlanan Sözleşmelerin Kıdem Ayına Göre Dağılımı G.14 Sözleşme Adedi (Bin) 9 85 8 75 7 65 6 55 5 45 4 35 3 25 2 15 1 5 6 12 18 24 3 36 42 48 54 6 66 72 78 84 9 96 12 18 114 12 126 132 Sonlanma Anındaki Kıdem (Ay) 214 sonuna kadar sisteme yeni bir sözleşme kuruluşuyla dahil olan ve kendi isteğiyle sistemden çıkış yaparak sonlanan sözleşmelerin sonlandıkları kıdem aylarına göre dağılımıdır. Sözleşmenin kıdem ayı, sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren sistemde geçirdiği tam ay adedini göstermektedir. 15

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri 214 Yılında Sözleşme Alan Katılımcıların Mevcut ve Yeni Katılımcı Olarak Dağılımı G.15 Sisteme İlk Kez Giren Katılımcılar 1.12.54 %76,7 Mevcut Katılımcılar 34.29 %23,3 Sistemde sözleşmesi varken, 214 yılında yeni bir sözleşme daha alan katılımcılar incelenmiştir. 214 öncesi tüm yıllara ait girişler dikkate alındığında, sözleşmesi varken yeni bir sözleşme alan katılımcı oranı ortalama %17,6 iken, 214 yılında yürürlüğe giren sözleşmelerin katılımcıları için bu oran %23,3 tür. Sistemde Geçirdikleri Süreye Göre Sözleşmelerin Toplam Fon Tutarı (TL) G.16 Katılımcıların Toplam Fon Tutarı (Milyon TL) 5. 4.5 4. 3.5 3. 2.5 2. 1.5 1. 5 1 Yıldan Az 1 Yıl 2 Yıl 3 Yıl 4 Yıl 5 Yıl 6 Yıl 7 Yıl 8 Yıl 9 Yıl 1 Yıl 11 Yıl BES'te Geçirilen Süre 214 sonu itibarı ile katılımcılara ait 34.793.77.88 TL toplam emeklilik yatırım fonu büyüklüğü, sözleşmelerin sistemde tamamladıkları yıl detayında incelenmiştir. Emeklilik yatırım fonları haricinde, 31.12.214 itibarıyla sistemdeki Devlet Katkısı fon büyüklüğü ise 3.19.76.239 TL dir ve grafiğe dahil edilmemiştir. 16

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Şirketler Arası Aktarım Yapan Sözleşmelerin Şirkette Geçirdikleri Süreye* Göre Dağılımı G.17 Cayma Hakkı Kullanım Oranı G.18 2 Yıl %22, 1 Yıl %32,8 3 Yıl %15,5 4 Yıl %9,1 11 Yıl %, 5 Yıl %1, 6 Yıl %5,4 1 Yıl %,2 7 Yıl %3, 8 Yıl %1,5 9 Yıl %,5 Yürürlüğe Giren (Cayma Hakkını Kullanmayan) 1.439.36 %88,4 Sözleşme Yürürlüğe Girmeden Cayma Hakkı Kullanan 1.437 %6,2 Sözleşme Yürürlüğe Girdikten Sonra Cayma Hakkı Kullanan 88.526 %5,4 214 sonu itibarı ile aktarım ya da hesap birleştirme nedeniyle başka şirkete birikimi aktarılan sözleşmelerin Şirkette Geçirdiklere Süreye göre dağılımıdır. Çalışmada sadece bireysel ve gruba bağlı bireysel sözleşmeler dikkate alınmıştır. * Şirkette geçirilen süre, aktarım tarihinden önceki dönemi ifade etmektedir. 214 yılı içinde yürürlüğe giren ve cayma hakkını kullanan bireysel ve gruba bağlı bireysel sözleşmelerin dağılımıdır. 214 sonu itibarıyla yaklaşık 573 bin sözleşme için cayma hakkı kullanılmıştır. Şirketler Arası Aktarım Yapan Sözleşmelerin Dağılımı G.19 Başka Şirkete Aktarılan Sözleşme Adedi 75. 7. 65. 6. 55. 5. 45. 4. 35. 3. 25. 2. 15. 1. 5. 214 öncesi 214 [-1) [1-2.5) [2.5-5) [5-7.5) [7.5-1) [1-15) [15-2) [2-25) [25-5) [5-1) [1-25) [25+) Aktarılan Tutar Aralığı (Bin TL) 214 sonu itibarı ile aktarım, birikim transferi ya da hesap birleştirme nedeniyle başka şirkete birikim aktarımı gerçekleşen sözleşmelerin, sözleşme başına aktarılan tutarlarının Aktarılan Tutar Aralıklarına göre dağılımıdır. 17

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri 1.3 Katılımcılar Fon Büyüklüğünün Katılımcı Cinsiyet ve Yaşlarına Göre Dağılımı G.2 Kadın Yaş 75 74 73 72 71 7 69 68 67 66 65 64 63 62 61 6 59 58 57 56 55 54 53 52 51 5 49 48 47 46 45 44 43 42 41 4 39 38 37 36 35 34 33 32 31 3 29 28 27 26 25 24 23 22 21 2 19 18 8 7 6 5 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8 Birikim Tutarı ( Milyon TL) Erkek 214 sonu itibarıyla yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının Cinsiyet ve Yaşlara göre sahip oldukları fon büyüklüğünün dağılımıdır. BES e dahil olan nüfusun yaş ortalaması 38,4 iken, toplam fon büyüklüğü ağırlıklı BES yaş ortalaması 44,9 olarak gerçekleşmiştir. Katılımcılara ait toplam fon büyüklüğünün %57 sine erkek, %43 üne kadın katılımcılar sahiptir. Fon Büyüklüğünün Katılımcıların Mesleklerine Göre Oransal Dağılımı G.21 Doktor/Eczacı %7,3 Memur %7,1 İşçi %8,5 Ev Hanımı %16, Bankacı %6,9 Serbest Meslek %28,3 Mühendis %5,9 Diğer %15,9 Öğretmen %4,1 Öğretim Üyesi %2,1 Diğer %5,8 Emekli (Sosyal Güvenlik Kurumu Bilinmiyor) %2, Avukat/Hakim /Savcı %1,8 SSK - Sosyal Sigortalar Kurumu Emeklileri %1,6 Mimar %1,2 Öğrenci %1,3 214 sonu itibarı ile katılımcıların fon büyüklüğü, katılımcıların Meslek leri detayında incelenmiştir. İncelemedeki veriler Meslek bilgisi belirli olan katılımcıların (%34) fon büyüklüğünün dağılımıdır. 18

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Katılımcıların Fon Grubu Tercihleri G.22 Esnek Kamu Borçlanma (TL) Likit Standart Hisse Senedi Kamu Borçlanma (YP) Kıymetli Maden Esnek %33,4 Kamu Borçlanma (TL) %36, Likit %1, Standart %7,6 Hisse Senedi %7,4 Kamu Borçlanma (YP) %4,7 Kıymetli Maden %,9 25. 5. 75. 1.. 1.25. 1.5. 1.75. 2.. 2.25. 2.5. 2.75. 3.. 3.25. 3.5. 3.75. 4.. Sözleşme Adedi 214 sonu itibarı ile toplam emeklilik yatırım fonu büyüklüğünü oluşturan fonlar, fon grupları detayında incelenmiştir. Sözleşme başına ortalama 2,26 adet fon türü satın alınmıştır. Yılsonu itibarıyla esnek fon grubunun portföyünde %22 hisse senedi yer alırken, kamu borçlanma senedi oranı %45, ters repo oranı %3 tür. Pasta grafik katılımcıların fon büyüklüğünün fon gruplarına dağılımıdır. Sözleşme Türlerine Göre Katılımcıların Fon Grubu Tercihleri G.23 Kamu Borçlanma (TL) Standart Esnek Kamu Borçlanma (YP) Likit Kıymetli Maden Hisse Senedi İşveren Grup Emeklilik Sertifikası Sözleşme/Sertifika Türü Gruba Bağlı Bireysel Sözleşme Bireysel Sözleşme 25 5 75 1 Oran (%) 214 sonu itibarıyla katılımcılara ait toplam emeklilik yatırım fonu büyüklüğü, sözleşme-sertifikaların türlerine göre fon grupları detayında incelenmiştir. 214 sonu itibarıyla işveren grup emeklilik sertifikalarının birikim tutarı 1.388 milyon TL, gruba bağlı bireysel sözleşmelerin birikim tutarı 7.86 milyon TL, bireysel sözleşmelerin birikim tutarı ise 25.545 milyon TL dir. Sözleşme başına satın alınan fon türü adedi işveren grup emeklilik sertifikalarında 2,3, bireysel sözleşmelerde 2,27, gruba bağlı bireysel sözleşmelerde ise 2,18 dir. 19

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Tercih Edilen Fon Grubu Oranlarına Göre Sözleşmelerin Dağılımı G.24 Sözleşmelerin İlgili Fon Grubunu Tercih Etme Oranı Aralığı (%9 - %1] (%8 - %9] (%7 - %8] (%6 - %7] (%5 - %6] (%4 - %5] (%3 - %4] (%2 - %3] (%1 - %2] (% - %1] 2 4 6 8 1 12 14 16 18 2 Sözleşme Oranı (%) Fon Grubu Ortalamaları 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 Sözleşme Oranı (%) Kamu Borçlanma (TL) Likit Kamu Borçlanma (YP) Kıymetli Maden Esnek Hisse Senedi Standart Sözleşmelerin ilgili fon grubunu tercih etme oranına bakıldığında %4 - %5 aralığında Esnek fon grubu tercihinde bulunan sözleşmelerin tüm sözleşmelere oranı %8,36 iken aynı aralıkta Kamu Borçlanma (TL) fon grubu tercihinde bulunan sözleşmelerin tüm sözleşmelere oranı ise %4,82 dir. %2 - %3 aralığında Esnek fon grubu tercihinde bulunan sözleşmelerin tüm sözleşmelere oranı %6,38 iken aynı aralıkta Kamu Borçlanma (TL) fon grubunun tüm sözleşmelere içindeki oranı %3,66, Standart fon grubunu tercih edenlerin oranı ise %2,75 tir. %1 ile %2 aralığında Hisse Senedi tercihinde bulunan sözleşmelerin tüm sözleşmelere oranı %5,35 tir. Tüm sözleşmelere oranla %9 - %1 aralığında %4,55 ile en yüksek tercihte bulunulan fon grubu Esnek olmuştur. Çalışmada, 31.12.214 itibarıyla yürürlükte olan sözleşmelerin katılımcılarının ilgili tarihteki sözleşme üzerinde belirledikleri fon dağılımları dikkate alınmıştır. Katılımcıların Coğrafi Bölgelere Göre Dağılımı G.25 2.5 Katılımcı Adedi Birikim Tutarı (Milyon TL) 2. 2.25 18. Katılımcı Adedi (Bin) 2. 1.75 1.5 1.25 1. 75 5 16. 14. 12. 1. 8. 6. 4. Birikim Tutarı (Milyon TL) 25 2. Marmara İç Anadolu Ege Akdeniz Karadeniz Güneydoğu Anadolu Coğrafi Bölge Doğu Anadolu 214 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin katılımcıları ve katılımcıların fon büyüklüğü, Coğrafi Bölgeler detayında incelenmiştir. Coğrafi Bölge bilgisi, katılımcıların ikamet ettikleri illere göre belirlenmiştir. İkamet ili yurtdışı olan 19.559 adet katılımcı grafiğe dahil edilmemiştir. 2

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Katılımcıların Yaş Aralıklarına Göre Ödenmesi Planlanan Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları G.26 25 yaş altı 25-34 yaş 35-44 yaş 45-55 yaş 56 yaş ve üzeri 35 3 32 Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payı Tutarı (TL) 25 2 15 1 143 155 181 197 238 5 214 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmeler için ödenmesi planlanan düzenli katkı paylarının aylık ortalaması, Katılımcıların Yaş Aralıkları detayında incelenmiştir. 214 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmeler için ödenmesi planlanan aylık ortalama düzenli katkı payı tutarı 195 TL iken, 214 yılında sözleşmelere ödenen düzenli katkı payı tutarlarının aylık ortalaması 24 TL olarak gerçekleşmiştir. Balonların alanları 214 sonu itibarıyla ilgili yaş aralığında yer alan katılımcıların yürürlükteki sözleşme adedi büyüklüklerini ifade etmektedir. 214 Yılında Sözleşme Alan Katılımcıların Katılımcı Yaş Aralıklarına ve Sistemde Bulunma Durumlarına Göre Dağılımı G.27 Yürürlükte Sonlanmış 4. 35. 3. Katılımcı Adedi 25. 2. 15. 1. 5. 25 yaş altı 25-34 yaş 35-44 yaş 45-55 yaş 56 yaş ve üzeri Katılımcı Yaş Aralıkları Sistemde sözleşmesi yokken, 214 yılında yeni bir bireysel ya da gruba bağlı bireysel sözleşme alan katılımcılar, 214 sonu itibarıyla sözleşmelerinin yürürlükte ya da sona ermiş olma durumları yaş aralıkları detayında incelenmiştir. 21

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Katılımcıların Yaşlarına Göre Birikimleri G28 22.5 Ortalama Birikim Tutarı İlk ve Son Çeyrek ile Ortanca Birikim Tutarı 2. 17.5 Birikim (TL) 15. 12.5 1. 7.5 5. 2.5 18 19 2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 3 31 32 33 34 35 36 37 38 39 4 41 42 43 44 45 46 47 48 49 5 51 52 53 54 55 56 57 58 59 6 61 62 63 64 65 Katılımcının Yaşı 214 sonu itibarıyla yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının yıl sonu itibarıyla birikim tutarları katılımcı yaşları detayında incelenmiştir. Sonlanan Sözleşmelerin Katılımcılarının Yaş Aralıklarına Göre Dağılımı G.29 35-44 yaş 841.984 %31,8 214 sonuna kadar sistemden kendi isteğiyle çıkan bireysel ve gruba bağlı bireysel sözleşmelerin, katılımcılarının sistemden çıkış tarihindeki yaş aralıklarına göre dağılımıdır. 25-34 yaş 1.67.856 %4,3 25 yaş altı 225.817 %8,5 45-55 yaş 424.293 %16, 56 yaş ve üzeri 91.937 %3,5 214 yılı başında sistemde olup 214 yılı içinde sonlanan bireysel ve gruba bağlı bireysel sözleşmeler için sözleşme sonlanma oranı %9 dur. Yaş aralıkları detayında incelendiğinde, ilgili oran 25 yaş altı katılımcılar için %13, 25-34 yaş grubundaki katılımcılar için %1, 35-44 yaş grubundaki katılımcılar için %8, 45-55 yaş grubundaki katılımcılar için %7, 56 yaş ve üzerindeki katılımcılar için ise %6 dır. 22

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Hak Kazanma Sürelerine Göre Dağılım Sözleşmelerin Ödeme G.3 Periyoduna Göre Dağılımı G.31 2 yıl %2,1 1 yıl %14,7 3 yıl %3,5 4 yıl %5,6 Aylık 5.511.69 %94,9 3 Aylık 84.842 %1,5 Hemen Hakediş %9,8 7 yıl %16,2 6 yıl %,2 5 yıl %21, 6 Aylık 29.553 %,5 Yıllık 181.315 %3,1 214 sonu itibarı ile yürürlükte olan işveren grup emeklilik sertifikalarının (İGES), birikimlerinin tamamına katılımcı tarafından hak kazanılması için belirlenen sürelere göre dağılımıdır. 214 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin, Ödeme Periyoduna göre dağılımı incelenmiştir. Yürürlüğe Giriş Yılı İçinde Sonlanmalar G.32 16. Sistemden Çıkış Sözleşme Adedi Aynı Yıl İçinde Sonlanma Oranı 8 14. 7 12. 6 Adet 1. 8. 6. 4. 2. 5 4 3 2 1 Oran (%) 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 Yeni iş yoluyla kurulan bireysel ve gruba bağlı bireysel sözleşmelerden yürürlüğe girdikleri takvim yılı içinde kendi isteğiyle sistemden çıkış nedeniyle sonlananlar, sözleşme yürürlüğe giriş yılı detayında incelenmiştir. Sonlanmalara yürürlüğe girdikten sonra gerçekleşen cayma işlemleri dahildir. 23

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Katılımcıların ve Fon Büyüklüğünün Gelir Aralıklarına Göre Dağılımı G.33 2AÜ < Gelir 3AÜ %4,1 3AÜ < Gelir 6AÜ %7,4 6AÜ < Gelir 1AÜ %13,1 1AÜ < Gelir %8,7 Gelir AÜ %,5 AÜ < Gelir 2AÜ %3,2 2AÜ < Gelir 3AÜ %34,5 3AÜ < Gelir 6AÜ %9,7 6AÜ < Gelir 1AÜ %13,6 1AÜ < Gelir %23,6 Gelir AÜ AÜ < Gelir 2AÜ %,2 %18,3 214 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının Gelir Aralıkları na göre oransal dağılımıdır. İncelemede Gelir Aralığı bilgisi bulunan katılımcıların (%21,6) verileri kullanılmıştır. Gelir katılımcının teklif formunda beyan ettiği Net Gelir i ifade etmektedir. 214 sonu itibarı ile katılımcıların fon büyüklüğünün Katılımcıların Gelir Aralıkları na göre oransal dağılımıdır. İncelemede Gelir Aralığı bilgisi bulunan katılımcıların fon büyüklüğü (%25,4) verileri kullanılmıştır. Gelir katılımcının teklif formunda beyan ettiği Net Gelir i belirtmektedir. Sadece 214 yılında yürürlüğe giren sözleşmelerin katılımcılarının fon büyüklükleri incelendiğinde, birikimin %33 ünün aylık geliri aylık brüt asgari ücretin 1 katının üzerinde olan katılımcılarda olduğu görülmektedir. AÜ = Brüt Asgari Ücretin Aylık Tutarı Katılımcıların Sisteme Giriş Yaşı G.34 37, 36,5 Erkek Kadın BES'e İlk Giriş Yaşı 36, 35,5 35, 34,5 34, 33,5 33, 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 BES'e İlk Giriş Yılı Katılımcıların sisteme ilk kez giriş yaptıklarındaki yaşları, katılımcı cinsiyeti ve giriş yılı detayında incelenmiştir. Sisteme ilk girişte genel yaş ortalaması 34,9 olarak gerçekleşmiştir. Çalışmada sisteme birden fazla girişi olan katılımcıların, sadece ilk giriş tarihindeki yaşları dikkate alınmıştır. 24

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Katılımcıların Sahip Oldukları Sözleşme Adetlerine Göre Dağılımı G.35 1 Sözleşme %79,5 Diğer %2,5 2 Sözleşme %15,1 3 ve Üzeri Sözleşme %5,4 214 sonu itibarı ile katılımcıların sahip oldukları sözleşme adetlerine göre dağılımları incelenmiştir. 214 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının %79,5 i sistemde sadece bir sözleşmeye sahip iken, %15,1 i iki sözleşmeye, %5,4 ü ise en az üç sözleşmeye sahiptir. Buna karşılık yürürlükteki sözleşmelere ait birikim tutarının %25,5 i iki sözleşme sahibi katılımcılara, %23,2 si ise en az üç sözleşme sahibi katılımcılara aittir. Katılımcıların Sahip Oldukları Sözleşme - Sertifika Türlerine Göre Dağılımı G.36 Bireysel Sözleşme İşveren Grup Emeklilik Sertifikası %72,47 %2,59 %,43 %,61 %3,6 %3,38 %16,92 Gruba Bağlı Bireysel Sözleşme 214 sonu itibarı ile katılımcıların sahip oldukları sözleşme-sertifika türlerine göre oransal dağılımları incelenmiştir. Kesişim alanları birden fazla tür sözleşmeye sahip katılımcıları ifade etmektedir. Katılımcıların %72,47 si sadece bireysel sözleşmeye sahip iken, sadece gruba bağlı bireysel sözleşmesi olan katılımcıların oranı %16,92, sadece işveren grup emeklilik sertifikası olan katılımcıların oranı ise %3,38 dir. Katılımcıların %,43 ü her üç sözleşme türüne de sahiptir. Sözleşme-Sertifika Türlerine ve Cinsiyete Göre Katılımcı ve Fon Büyüklüğünün Dağılımı G.37 Katılımcı Adedi Oranı Fon Büyüklüğünün Oranı Sözleşme Türü Erkek Kadın Erkek Kadın Bireysel Sözleşme 6,4 39,6 57,5 42,5 Gruba Bağlı Bireysel Sözleşme 53,1 46,9 55,8 44,2 İşveren Grup Emeklilik Sertifikası 65,5 34,5 63,3 36,7 214 sonu itibarıyla yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının ve fon büyüklüğünün Cinsiyet ve Sözleşme-Sertifika Türlerine göre dağılımıdır. 25

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Emeklilik Şirketleri Detayında Katılımcı Yaşları G.38 5 Katılımcı Yaşı İlk ve Son Çeyrek ile Ortanca 45 Katılımcının Yaşı 4 35 3 25 Aegon Emeklilik ve Hayat Allianz Hayat ve Emeklilik Allianz Yaşam ve Emeklilik Anadolu Hayat Emeklilik Asya Emeklilik ve Hayat Avivasa Emeklilik ve Hayat Axa Hayat ve Emeklilik BNP Paribas Cardif Emeklilik Cigna Ergo Finans Emeklilik Emeklilik ve Hayat ve Hayat Fiba Emeklilik ve Hayat Garanti Emeklilik ve Hayat Groupama Emeklilik Halk Hayat ve Emeklilik ING Emeklilik Katılım Emeklilik ve Hayat Metlife Vakıf Ziraat Emeklilik Emeklilik Hayat ve ve Hayat Emeklilik 214 sonu itibarıyla yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının yaşları emeklilik şirketleri detayında incelenmiştir. Sistemden Ayrılan Katılımcıların Tekrar Sisteme Girme Oranı G.39 9 8 7 Oran (%) 6 5 4 3 2 1 26 27 28 29 21 211 212 213 214 Sözleşme Tekrar Giriş Yılı Sistemden kendi isteğiyle ayrılan katılımcılardan, daha sonra tekrar sisteme giriş yapanlar yeni kurdukları sözleşmenin yürürlüğe giriş yılı detayında incelenmiştir. 214 sonu itibarıyla tüm yıllara ait girişler dikkate alındığında, sistemden ayrılıp daha sonra tekrar sisteme giren katılımcıların tüm girişler içindeki oranı %5,8 iken, 214 yılında yürürlüğe giren sözleşmelerin içinde sistemden daha önce ayrılıp daha sonra tekrar girenlerin oranı %6,7 dir. 26

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Katılımcıların İkamet Ettikleri İllerdeki Nüfusa Oranı G.4 İzmir Kırkareli Edirne Tekirdağ Çanakkale Balıkesir Manisa Aydın Muğla İstanbul Yalova Bursa Kütahya Uşak Denizli Bartın Kastamonu Sinop Zonguldak Karabük Kocaeli Düzce Sakarya Çankırı Bolu Çorum Bilecik Burdur Afyon Eskişehir Isparta Antalya Ankara Konya Kırıkkale Karaman Kırşehir Aksaray Mersin Nevşehir Niğde Yozgat Samsun Amasya Kayseri Tokat Ordu Sivas Kahramanmaraş Adana Osmaniye Gaziantep Hatay Kilis Giresun Gümüşhane Bayburt Malatya Adıyaman Trabzon Erzincan Tunceli Elazığ Şanlıurfa Rize Bingöl Artvin Erzurum Muş Bitlis Diyarbakır Siirt Batman Mardin Ardahan Kars Ağrı Şırnak %13,1 - %21, %11,1 - %13, %9,1 - %11, Iğdır Van Hakkari %6,1 - %9, %4,1 - %6, %2, - %4, 214 sonu itibarıyla yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının, ikamet ettikleri illerde 18-56 yaş aralığındaki nüfusa oranı incelenmiştir. Katılımcıların en yoğun olduğu ilk üç il sırasıyla Muğla (%21), Antalya (%17) ve İstanbul (%17) dur. Bu illeri %16 ile İzmir ve %15 ile Ankara takip etmektedir. İllere Göre Katılımcı Artış Oranları G.41 İzmir Kırklareli Edirne Tekirdağ Çanakkale Balıkesir Manisa Aydın Muğla İstanbul Yalova Bursa Denizli Kütahya Uşak Bartın Kastamonu Sinop Zonguldak Karabük Kocaeli Düzce Sakarya Çankırı Bolu Çorum Bilecik Burdur Afyon Eskişehir Isparta Antalya Ankara Konya Kırıkkale Aksaray Karaman Mersin Kırşehir Nevşehir Niğde Yozgat Adana Samsun Amasya Kayseri Tokat Ordu Sivas Trabzon Giresun Gümüşhane Bayburt Malatya Kahramanmaraş Adıyaman Osmaniye Gaziantep Hatay Kilis Erzincan Tunceli Elazığ Şanlıurfa Rize Bingöl Artvin Erzurum Muş Bitlis Diyarbakır Siirt Batman Mardin Ardahan Kars Ağrı Şırnak %4,1 - %45, %3,1 - %4, %25,1 - %3, %2,1 - %25, %15,1 - %2, Iğdır Van Hakkari 214 sonu itibarıyla yürürlükteki sözleşmelerin katılımcı adedinin, geçen yıl sonu değerlerine göre büyüme oranı, katılımcıların ikamet ettikleri iller detayında incelenmiştir. 214 sonu itibarıyla net katılımcı adedi artışının en fazla olduğu ilk üç il sırasıyla Yozgat (%45), Ardahan (%45) ve Gümüşhane (%44) dir. 27

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri 1.4 Katkı Payları Katkı Payının* Dağıtım ve Pazarlama Kanalına Göre Oransal Dağılımı G.42 Bireysel Direkt Satış 6.135.61.836 %64,2 Kurumsal Satış 492.932.514 %5,2 Acente 1.35.591.165 %13,7 Banka 1.439.37.233 %15,1 Diğer 184.433.191 %1,9 214 yılı içinde sözleşmelere ödenen başlangıç, düzenli ve ek katkı payı tutarları toplamının (9.558 Milyon TL), Dağıtım Kanalı detayında oransal dağılımı incelenmiştir. Diğer dağıtım kanalı içinde Çağrı Merkezi ve Broker kanalları yer almaktadır. Banka 6.73.785.556 %7,4 * Katkı payı, 214 yılı içinde ödenen başlangıç, ek ve düzenli katkı payları toplamıdır. Diğer 179.665.489 %1,9 Bireysel Direkt Satış 1.55.753.242 %11, Kurumsal Satış 434.164.894 %4,5 Acente 1.157.235.759 %12,1 214 yılı içinde sözleşmelere ödenen başlangıç, düzenli ve ek katkı payı tutarları toplamının (9.558 Milyon TL), Pazarlama Kanalı detayında oransal dağılımı incelenmiştir. Diğer pazarlama kanalı içinde Çağrı Merkezi, Broker ve İnternet kanalları yer almaktadır. Pazarlama kanalı, satışı gerçekleştiren aracıdan (dağıtım kanalı) bağımsız olarak, katılımcıya ulaşılmasında etkili olmuş pazarlama kanalını göstermektedir. Yıl İçinde Ödenen Düzenli Katkı Payı Ortalamasının Değişimi (TL) G.43 Yıl İçinde Ödenen Düzenli Katkı Payı Toplamının Ortalaması 3.5 İlgili yıla ait verilerin yıl ortası enflasyonlarıyla 214 yılına kadar artırılmış halidir. 3. 2.5 Tutar (TL) 2. 1.5 1. 5 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 İlgili yılın tamamında sistemde bulunan (ilgili yıl sonu itibarıyla sistemdeki kıdem ayı >=12 olan) katılımcıların, ilgili yılda ödedikleri düzenli katkı payı tutarları toplamının ortalaması incelenmiştir. Yıl içinde ödenen düzenli katkı payı tutarları toplamının ortalaması yıl ortası enflasyon oranları ile arttırılarak 214 yılına çekilmiştir. 28

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Düzenli Katkı Payı Ödemelerinin Tarihsel Seyri G.44 Ödenen Düzenli Katkı Payı Tutarı Toplamı Düzenli Katkı Payı Ödemesi Yapılan Sözleşme Adedi 9 3.6 8 3.2 7 2.8 Tutar (Milyon TL) 6 5 4 3 2 1 2.4 2. 1.6 1.2 8 4 Adet (Bin) 1.213 2.213 3.213 4.213 5.213 6.213 7.213 8.213 9.213 1.213 11.213 12.213 1.214 2.214 3.214 4.214 5.214 6.214 7.214 8.214 9.214 1.214 11.214 12.214 Ödeme Dönemi 213 ve 214 yıllarında sisteme ödenen düzenli katkı payı tutarları toplamının ödeme yapılan aylara göre değişimi incelenmiştir. Kümülatif Katkı Payının Ödeme Tiplerine Göre Tarihsel Seyri G.45 Tutar (Milyon TL) 4. 37.5 35. 32.5 3. 27.5 25. 22.5 2. 17.5 15. 12.5 1. 7.5 5. 2.5 Düzenli Katkı Payı Başlangıç Katkı Payı (Sisteme Yeni Katılım) Dış Sistemden Aktarım (BHS/VASA*) Ek Katkı Payı 1.25 4.25 7.25 1.25 1.26 4.26 7.26 1.26 1.27 4.27 7.27 1.27 1.28 4.28 7.28 1.28 1.29 4.29 7.29 1.29 1.21 4.21 7.21 1.21 1.211 4.211 7.211 1.211 1.212 4.212 7.212 1.212 1.213 4.213 7.213 1.213 1.214 4.214 7.214 1.214 12.214 * BHS (Birikimli Hayat Sigortalarından BES e Aktarım), VASA (Vakıf, Sandık, Tüzel Kişiliği Haiz Meslek Kuruluşu veya Sair Ticaret Şirketinden BES e Aktarım) 214 sonu itibarı ile sisteme giren katkı payının, Katkı Payı Ödeme Tipleri ne göre hesap hareketleri incelenmiştir. 29

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Ödenen Katkı Payının Yıllara Göre Değişimi G.46 İlgili yıla ait verilerin yıl ortası enflasyonlarıyla 214 yılına kadar artırılmış halidir. Tutar (Milyon TL) 1. 9. 8. 7. 6. 5. 4. 3. 2. 1. 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 214 yılı sonuna kadar sisteme giren katılımcıların ödedikleri başlangıç, düzenli ve ek katkı payı tutarları toplamı ödemenin yapıldığı yıl detayında incelenmiştir. Yıl içinde ödenen katkı payları yıl ortası enflasyon oranları ile arttırılarak 214 yılına çekilmiştir. Katkı Payının* Pazarlama Kanalı ve Ödeme Periyoduna Göre Oransal Dağılımı G.47 Aylık 3 Aylık 6 Aylık Yıllık Bireysel Direkt Satış Kurumsal Satış Acente Banka Diğer 25 5 75 1 Toplam Katkı Payı (%) * Katkı payı, 214 yılı içinde ödenen başlangıç, ek ve düzenli katkı payları toplamıdır. 214 yılı içinde sözleşmelere ödenen başlangıç katkı payı, düzenli katkı payı ve ek katkı payı tutarları toplamının (9.558 Milyon TL), Pazarlama Kanalı detayında Ödeme Periyodu na göre oransal dağılımı incelenmiştir. Diğer pazarlama kanalı içinde Çağrı Merkezi, Broker ve İnternet kanalları yer almaktadır. Pazarlama kanalı, satışı gerçekleştiren aracıdan (dağıtım kanalı) bağımsız olarak, katılımcıya ulaşılmasında etkili olmuş pazarlama kanalını göstermektedir. Katkı payının %82 si ödeme periyodu aylık, %15 i ise ödeme periyodu yıllık olan sözleşmeler tarafından yatırılmıştır. 3

Bireysel Emeklilik Sistemi 214 Gelişim Raporu 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Fon Büyüklüğünün ve Katılımcı Adedinin Birikim Tutarı Aralıklarına Göre Dağılımı G.48 7. Birikim Tutarı Katılımcı Adedi 2.8 Toplam Birikim Tutarı (Milyon TL) 6. 5. 4. 3. 2. 1. 2.4 2. 1.6 1.2 8 4 Katılımcı Adedi (Bin) [,1- [1.- 1.) 2.5) [2.5-5.) [5.- 7.5) [7.5-1.) [1.- 15.) [15.- 2.) [2.- 25.) [25.- 5.) [5.- 1.) [1.- [25.+) 25.) Birikim Tutarı Aralığı (TL) 214 sonu itibarı ile katılımcıların fon büyüklüğü, katılımcıların sahip oldukları toplam birikim tutarları detayında incelenmiştir. Fon Büyüklüğünün ve Katılımcı Adedinin BES teki Kıdem Ayına Göre Dağılımı G.49 4.5 Birikim Tutarı Katılımcı Adedi 1.8 Toplam Birikim Tutarı (Milyon TL) 4. 3.5 3. 2.5 2. 1.5 1. 5 1.6 1.4 1.2 1. 8 6 4 2 Katılımcı Adedi (Bin) [,12) [12,24) [24,36) [36,48) [48,6) [6,72) [72,84) [84,96) [96,18) [18,12) [12,132) [132,135) Katılımcının BES'teki Kıdem Ayı 214 sonu itibarı ile katılımcıların fon büyüklüğü, katılımcıların bireysel emeklilik sisteminde (BES) tamamladıkları ay detayında incelenmiştir. 31