ISITIP SOĞUTAN TAŞINABİLİR KLİMA

Transkript

1 ISITIP SOĞUTAN TAŞINABİLİR KLİMA Hazırlayan Öğrenci Ata KARAVELİOĞLU 6-B Danışman Öğretmen Melike TURAN İZMİR, 2014

2

3 İÇİNDEKİLER 1. Proje özeti Projenin amacı Giriş Yöntem Ulaşılan sonuçlar ve sonuçların değerlendirilmesi Proje Bütçesi Proje Takvimi Kaynaklar Proje ile ilgili fotoğraflar

4 Proje Adı: ISITIP SOĞUTAN TAŞINABİLİR KLİMA 1. Proje Özeti Bu projemizde, akü ile çalışabilen, taşınabilir bir klima modeli geliştirmeyi amaçladık. Gelişen teknolojiyle beraber hayatımıza giren elektrikli cihazlar sayısı ciddi oranda artmıştır. Bu durum hem iş hayatımızda gerekse kişisel gündelik yaşamımızda elektriğe bağımlı hale gelmemize sebep olmuştur. Bu proje sayesinde, elektriğin bulunmadığı yerlerde, dış ortamlarda ya da elektrik kesintisi olduğunda bile klimanın çalışmasına olanak sağlanacaktır. Ayrıca klimanın taşınabilir özellik kazanması sağlanarak işlevselliği de arttırıldı. Taşınabilir klimayı bir maket ile modelledim. Isıtma ve soğutma işlemini peltier ile gerçekleştirdim. Portatif klimanın verimli bir şekilde çalışması için peltier seçimi kullanılacak olan alana göre yapılmalıdır. Daha güçlü peltier kullanılarak daha büyük alanlarda ısıtma ve soğutma yapılabilir. Sisteme güneş panelleri de eklenerek yenilenebilir enerji kaynağı ile çalışması sağlanabilir. Böylelikle enerji tasarrufu ile beraber ülke ekonomisine katkıda bulunulabileceği bir sistem elde edecek şekilde geliştirilebilir. 2. Projenin Amacı Bu projenin amacı, akü ile çalışabilen, taşınabilir bir klima modeli geliştirmektir. Böylece hem sadece takılı olduğu alanı ısıtıp soğutabilen klimaların işlevselliği artacak hem de elektriğin bulunmadığı yerlerde, dış ortamlarda ya da elektrik kesintisi olduğunda bile çalışmasına olanak sağlanacaktır. Aynı zamanda bu proje ile günümüzde var olan yüksek maliyetli klimalara ekonomik açıdan daha uygun bir alternatif geliştirilmiş olacaktır 2

5 3. Giriş Bilindiği gibi hızla büyüyen ve gelişen dünyada enerjiye olan ihtiyaç da gitgide artmaktadır. Enerji kaynaklarının kullanımında tasarrufun önemindeki artış gibi yenilenebilir kaynakların kullanımı da öne çıkmaktadır. Gelişen teknolojiyle beraber hayatımıza giren elektrikli cihazlar sayısı ciddi oranda artmıştır. Bu durum hem iş hayatımızda gerekse kişisel gündelik yaşamımızda elektriğe bağımlı hale gelmemize sebep olmuştur. Ülkemizde klimalar soğutma ya da ısıtma amaçlı olarak kullanılan en yaygın sistem olarak karşımıza çıkmaktadır. Elektrik enerjisiyle çalışan klima sistemleri, ihtiyacı olan enerjiyi fosil yakıtlardan sağlamaktadır. Bu sebeple hem fazla enerji tüketimi açısından hem de çevreye kirliliğine etkisi nedeniyle klima gibi soğutma ya da ısıtma sistemlerinde alternatif kaynakların kullanılması önemli ölçüde fayda sağlayacaktır. Ayrıca bu klimalar sadece takılı oldukları alanda kullanılabilmektedir. Bu poreje de klimanın taşınabilir özellik kazanmasını sağlanarak işlevselliği arttırıldı. Dış ortamlarda bile rahatça kullanılabilecek hale getirildi. Örneğin bir kamp ortamı düşünülürse ısınmak için çadırın dışında ateş yakılmaktadır. Bu ateş hem çevre kirliliğine sebep olmakta hem de yangın çıkarma riski taşımaktadır. Taşınabilir klima, hem çadır için de hem de çadır dışında rahatlıkla kullanılabilir. Böylece zor koşullardaki yaşam kalitesi çevreye de zarar vermeden önemli ölçüde arttırılabilir. Bunun dışında yazın kafe vb. ortamlarda da serinletme amaçlı kullanılabilir. Normal klimaların bakımı da yüksek maliyetlere sebep olmaktadır. Yapılan taşınabilir klimada ise sadece içindeki akvaryum iç filtre süngerinin yaklaşık 3 ayda bir elde yıkanıp kurutulduktan sonra yerine takılması yeterlidir. Böylece bakım maliyeti de önemli ölçüde düşürülmüş olacaktır. 4. Yöntem Taşınabilir klimayı bir maket ile modelledim. Isıtma ve soğutma işlemini peltier ile gerçekleştirdim. Maketin yapım aşamaları aşağıdaki gibidir: 1.aşama: Peltieirin iki tarafına alüminyum soğutucu plakaları termik macun yardımıyla yapıştırdım. Biraz kuruyup yapıştıktan sonra peltierin yapıştığı yerin etrafında kalan kısmına çok az miktarda termik macun sürüp cam elyaftan ince bir miktar yapıştırarak kapladım. 3

6 Peltierde oluşan sıcak ve soğuk havayı fan yardımıyla dışarı vermek için peltierin iki kısmına da fan yerleştirdim ve bu fanların ucuna uyacak şekilde huni keserek yapıştırdım. İki tane plastik şişenin üstündeki koni şeklindeki kısmı kestim. Bu kestiğim parçayı bastırarak huni ile fan arasında kalan kısma yerleştirdim ve sıcak silikonla hava kaçırmayacak şekilde yapıştırdım. 2. aşama: Hem ısıtıcı hem soğutucu olarak kullanmasını istediğim için ısıtıcı olarak kullanırken soğuk havayı, soğutucu olarak kullanırken ise ısınan havayı dışarı atmak için klimanın hortumu gibi bir hortum kullandım. Hortumu fana yapıştırdığım şişe kapaklarından birine geçirerek etrafını hava kaçırmayacak şekilde yapıştırdım. Hortumun üzerine erimeyecek bir yapıştırıcı sürüp cam elyaf parçalarını üzerine yapıştırdım ve sağlamlaştırmak için üzerine makaron geçirip ısıttım. Peltierin (+) ve ( ) kutupları ile fanların (+) ve ( ) kutuplarını paralel olacak şekilde lehimledim. 3. aşama: Oluşturduğum bu düzeneğin taşınabilir olması için bir karton kutunun içine yerleştirdim. Karton kutunun küçük olan iki kısmına şişelerin ağzı gelecek şekilde delik açtım. Sonra kutudaki delik ile şişe arasındaki yeri sıcak silikon ile kapattım. Önceden paralel olarak birleştirdiğim kablolardan ( ) olanı ortadan kestim ve araya açıp kapatmak amaçlı anahtar (switch) koydum. Bu anahtarı kutunun dışına gelecek şekilde monte ettim. Anahtardan çıkan ( ) uçlu kablo ile diğer (+) uçlu kabloya uygun olan bir soket taktım. Kutunun üstüne tel ızgaradan biraz daha küçük kare bir delik açtım. İçeriden tel ve sıcak silikon yardımıyla kutuya yapıştırdım. Daha sonra akvaryum iç filtrelerinde kullanılan süngeri tel yardımıyla ızgaraya tutturdum. 4. Aşama: Düzeneğin rahatça taşınabilmesi için eski bir çantadan çıkardığım sapı kutuya monte ettim. Sisteme elektrik verebilmek için akü bağladım. Akünün bağlantıları için akünün uçlarına uygun iki adet soket taktım ve bu soketlerin ucuna iki adet kablo, bu kabloların da ucuna kutuya taktığım sokete göre bir başka soket taktım. Akünün taşınabilmesi için de sert bir kumaştan akünün girebileceği bir kılıf ve taşıma sapı yaptım. Aküyü şarj etmek için ise bir şarj cihazı kullandım. 4

7 5. Ulaşılan Sonuçlar ve Sonuçların Değerlendirilmesi Hem ısıtma hem de soğutma için kullanılabilecek portatif bir klima modeli oluşturuldu. Portatif klima sıcak yaz günlerinde dış ortamlarda, kafe ve restoranlarda masa üzerlerinde kullanılabileceği gibi kamp ortamlarında çadır içinde ya da dışında ısıtma ve soğutma için kullanılabilir. Portatif klimanın verimli bir şekilde çalışması için peltier seçimi kullanılacak olan alana göre yapılmalıdır. Daha güçlü peltier kullanılarak daha büyük alanlarda ısıtma ve soğutma yapılabilir. Sisteme güneş panelleri de eklenerek yenilenebilir enerji kaynağı ile çalışması sağlanabilir. Böylelikle enerji tasarrufu ile beraber ülke ekonomisine katkıda bulunulabileceği bir sistem elde edecek şekilde geliştirilebilir. 6. Proje Bütçesi 12V 80W lık Peltier, 12V 7,2A Akü, 2 adet alüminyum soğutucu plaka 2 adet 12v bilgisayar fanı, termik macun, 2 adet huni Bir adet anahtar, 15x15 cm 2 tel ızgara, akvaryum iç filtre süngeri Bağlantı kabloları, lehim makinesi, sıcak silikon tabancası ve silikon, Soketler, su hortumu, makaron 7. Proje Takvimi Alanyazın taraması Klimaların çalışma sistemlerinin araştırılması Malzemelerin temin edilmesi Klima maketinin oluşturulması Proje raporunun yazılması 5

8 8. Kaynaklar PROJE İLE İLGİLİ FOTOĞRAFLAR 6

9 7

10 8