Yrd. Doç. Dr. Hüseyin KAYGIN Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Hayat Boyu Öğrenme ve Yetişkin Eğitimi ABD

Transkript

1 Yrd. Doç. Dr. Hüseyin KAYGIN Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Hayat Boyu Öğrenme ve Yetişkin Eğitimi ABD

2 YETİŞKİN KİMDİR?

3 Biyolojik: Biyolojik olarak üretebildiğimiz yaşa eriştiğimiz zaman yetişkin oluruz. (11)

4 Yasal: Oy kullanabileceğimiz, ehliyet alabileceğimiz yani reşit kabul edildiğimiz yaşa eriştiğimiz zaman yasal olarak yetişkin oluruz. (11)

5 Toplumsal: Toplumsal olarak tam zamanlı çalışan, eş, anne/baba, ve benzeri roller gibi yetişkin rolleri yerine getirmeye başladığımız zaman yetişkin oluruz. (11)

6 Psikolojik: Kendimizi yetişkin olarak hissettiğimiz, kendi yaşamlarımızı yönetme sorumluluğunu üstümüze aldığımız, kendi kararlarımızı vermeye kendimizi hazır hissettiğimiz zaman yetişkin oluruz. (11)

7 Tüm bu ifadelerden sonra yetişkini şu şekilde tanımlayabiliriz: Kendisinin ve başkalarının yaşamını sürdürebilmek için üretim yapabilecek ve içinde yaşadığı toplumda gereken kararları kendi başına alabilecek biçimde bedensel ve ruhsal gelişimini tamamlamış bireydir. (11)

8 Gelişim ödevleri;

9 Bireyin yaşamının belli bir döneminde başarılması, bireyin mutluluğuna ve sonraki görevleri başarmasına öncülük eden, başarılmaması, bireyin mutsuzluğuna, toplumca onaylanmamasına ve sonraki görevlerde güçlük çekmesine yol açan ödevlerdir. (4)

10 Gelişim ödevleri yetişkinlik dönemlerine göre şu şekilde sıralanmaktadır:

11 Genç Yetişkinlik; Eş seçme, Eşi ile birlikte yaşamayı öğrenme, Bir aile kurma, Çocuk yetiştirme, Bir evin işlerini yürütme, Çalışma hayatına başlama, Yurttaşlık sorumluluklarını yerine getirme, Uygun sosyal gruba katılma. (4)

12 Orta Yetişkinlik; Toplumun bir üyesi olarak yetişkinlere özgü sorumlulukları yerine getirme, Belli bir ekonomik yaşam düzeyine ulaşma ve bunu sürdürme, Ergenlik çağındaki çocuklarının sorumlu ve mutlu olmasına yardım etme, Yetişkinlere özgü boş zaman etkinliklerini geliştirme, Birey olarak eşiyle özdeşleşme, Orta yaşın getirdiği değişiklikleri kabullenme ve buna uyum sağlama, Yaşlı ana-babaya uyum sağlama. (4)

13 İleri Yetişkinlik; Fiziksel güçteki ve sağlıktaki düşüşe uyum sağlama, Emekliliğe ve azalan kazanca uyum sağlama, Yaş grubuyla açıktan ilişki kurma, Mutluluk verici fiziksel yaşam koşulları kurma, Toplumsal ve yurttaşlık görevlerini yerine getirme konusunda daha özenli davranma. (4)

14 Gelişim Ödevlerini Gerçekleştirmede Eşitlik

15 Dört farklı eşitlikten bahsetmek mümkündür. Bunlardan birincisi, varlıksal eşitlik ya da kişiler arasındaki özsel eşitlik diye nitelendirilmiş olan eşitliktir. Bunun en tipik örneği, Yaradan karşısında herkesin eşit olduğu gerçeğidir. Bunun yanı sıra; doğal hukukun temelini oluşturan, sadece insan olarak doğmaktan kaynaklanan ve bu yüzden herkesin eşit haklara sahip olduğu yadsınamaz bir gerçektir. (10)

16 İkinci eşitlik türü ise; fırsat eşitliğidir. Bir toplumda herkesin eşit eğitim hakkına sahip olması fırsat eşitliğine bir örnek teşkil etmektedir. Ya da bir işverenin; yaş, cinsiyet, ırk gibi özellikleri değil de bireysel meziyetleri göz önüne alması fırsat eşitliğini yaratmaktadır. (10)

17 Üçüncü eşitlik türü; şartlarda eşitliktir. Fırsat eşitliği, şartlarda eşitliğin doğal bir sonucudur ancak, şartlarda eşitliğin yaratılması en güç olandır. Burada anlatılmak istenen; bireylere fırsat eşitliği verilirken onların başlangıç noktalarının da eşitlenmesidir ki toplumda var olan katmanlaşma da göz önüne alındığında, yaratılması en güç olan eşitlik türünün, şartlarda eşitlik olduğu açıkça görülmektedir. (10)

18 Dördüncü eşitlik türü ise; sonuçlarda eşitlik olarak adlandırılmaktadır. Pozitif ayrımcılık olarak da bilinmekte olan bu eşitlik türü; özel gereksinimli bireyler, azınlıklar gibi dezavantajlı gruplara bazı imtiyazlar vererek fırsat eşitliği sağlamaktadır. En radikal ve en gerçekçi olan eşitlik türüdür. Örneğin; 1995 te engellilere karşı yapılan ayrımcılığın önlenmesine ilişkin, Engellilik Ayrımcılığı Sözleşmesi (DDA) yayımlanmıştır. (10)

19 Sosyolojide toplumsal tabakalaşma ve eşitsizlik kavramları toplumda bireyler veya gruplar arasında var olan eşitsizlikleri tanımlamak için kullanılır. Genellikle bu eşitsizliklerin kaynağı olarak ekonomik gelir ve mülkiyet farklılıkları düşünülürse de toplumsal cinsiyet, yaş, farklı etnik köken ve inançlar da toplumsal eşitsizliklere neden olabilir. (6)

20 Bununla birlikte eşitsizlik sadece ırk, etnik grup, yoksulluk ya da cinsiyete göre tanımlanamaz. Bireysel olarak toplumdaki olanaklara erişmedeki yetersizlikler Toplumun çoğunun eriştiği olanaklara erişimlerinin engellenmesi bireyleri dezavantajlı grup yapmaktadır. Buna örnek olarak sağlığa, eğitime,bilgiye vb. erişim verilebilir. (7)

21 Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), dezavantajlı grupları şöyle tanımlamaktadır: Dezavantajlı gruplar, ekonomik durumları, cinsiyetleri, etnik veya dilsel kökenleri, dinleri veya (mesela sığınmacılar gibi) politik statüleri nedeniyle toplumsal ve ekonomik entegrasyon şansları diğer insanlara göre daha düşük olan kimselerden oluşur. Bunlar toprak mülkiyetine veya başka gelir getiren araçlara sahip olamayan ve genellikle sağlık, konut ve eğitim gibi temel toplumsal gerekliliklerden yoksun olan kimselerdir. (7)

22 Dezavantajlı Gruplar İşsizler Yoksullar Eğitimsizler Sosyal Güvenliği Olmayanlar Hükümlüler Evsizler Ayrımcılığa Uğrayan Sosyal Gruplar Bağımlılar Engelliler Çocuklar (7)

23 Bu dezavantajlı gruplar çoğunlukla birbiriyle içiçe ve birbirini besleyerek şekillenirler. Örneğin,eğitimsizler genellikle işsiz; işsiz insanlar yoksul ve çoğu kez de sosyal güvenlikten yoksun olabilmektedir. (7)

24 Göç Edenlerin Karşılaşabilecekleri Sorunlar Dil sorunu Dışlanma Ayrımcılık Ekonomik güçlükler, maddi sıkıntılar Kutuplaşma Yerel hizmetlere ulaşmada yetersizlikler (7)

25 Bedensel durum: Bedensel kusurlara ya da engellere sahip olan bireylerin kültürel, sosyal ve ekonomik zeminlerde rekabet etmesi çok zordur. Bu bireyler sahip oldukları bedensel engellerin yanı sıra, kendilerine toplumun atfettiği değerlerle de baş etmek zorundadırlar. (7)

26 Yaş: Dezavantajlı grupların oluşmasında yaş önemli bir faktör olarak yerini alır. Çocuklar ve yaşlılar, yani ekonomik olarak bağımlı sayılan ve üretime katılma şansları düşük olan insanlar dezavantajlı grupların bir kısmını meydana getirir. (7)

27 Yaşlılık ve Sosyal Eşitsizlik Yaşlılıkta sosyal adaletsizlikle açıklanabilecek sosyal eşitsizlikler: Yaşlıların katılım olanaklarının kısıtlanması Yaşlı insanlara yönelik bir kenarda oturması, kendisine sunulanlara müteşekkir olması, artık sosyal yaşamdan ve üretimden çekilerek yerini genç insanlara bırakması tarzında algılar. Yaşlılık sosyal eşitsizliklerin sıklaştığı bir yaşam dönemidir ve bunları gidermek önemlidir. (9)

28 Ekonomik gelir ve mülkiyet farklılıkları

29 Allianz Sigorta'nın her yıl hazırladığı "Global Zenginlik Raporu" gelir eşitsizliğinin yüksek olduğu ülkelerin başında ABD'nin geldiğini ortaya koyuyor. Raporun 2016 sayısına göre, gelir eşitsizliğinin derecesinin saptanması için kullanılan Gini katsayısı, ABD için yüzde 0,81 iken, Japonya için yüzde 0,55, Almanya için yüzde 0,72, Fransa için yüzde 0,65 ve İngiltere için yüzde 0,75 seviyesinde ölçüldü. Gelir eşitsizliğindeki performansı diğer gelişmiş ülkelere kıyasla kötü olan ABD, gelişmekte olan ülkeleri de geride bıraktı. Raporda, Gini katsayısının Çin'de yüzde 0,52, Rusya'da yüzde 0,68, Meksika'da yüzde 0,70 ve Türkiye'de yüzde 0,67 olduğu bilgisine yer verildi. (2)

30 İngiliz yardım kuruluşu Oxfam, küresel gelir adaletsizliğinin 2017'de arttığını ifade ederek yaratılan küresel servetin yüzde 82'lik bölümünün en zengin yüzde 1'lik kesimin cebine gittiğini belirtiyor. Oxfam raporda dünya nüfusunun yarısınn servetinin 42 kişinin elinde olduğunu açıkladı. (3)

31 Bir çok toplumda yoksul sadece ekonomik anlamda yoksul değil, sosyal, siyasi ve kendini ifade edememe, toplumda görünürlüğünü yitirme noktasında, kültürel anlamda da yok sayılabilmektedir. (3)

32

33 Toplumsal Cinsiyet

34 Ipsos Sosyal Araştırmalar Enstitüsü tarafından gerçekleştirilen Türkiye Barometresi Araştırması kapsamında özel bir Kadın Dosyası hazırlandı. Bu dosyada Türkiye de ve dünyada kadın-erkek eşitliği ve toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin Türkiye deki algı ortaya çıkarıldı. Araştırma, tabakalı tesadüfi örnekleme yöntemi ile 18 yaş ve üzeri 1320 kişiyle yüz yüze görüşme yapılarak gerçekleştirilmiştir. (5)

35 15 28 Ocak 2016 tarihlerinde gerçekleştirilen araştırmaya göre; Toplumun %65 i Türkiye de kadın ve erkeklere genel olarak eşit davranıldığına inanmıyor. Sadece 5 te biri kadın ve erkeklere eşit davranıldığını belirtiyor. Bu sonuçlara Avrupa için bakıldığında Türkiye toplumunun eşitlik konusunda daha olumlu bir algıya sahip olduğunu görüyoruz. Avrupa da kadın ve erkeklere eşit davranılıyor diyenlerin oranı %47 e yükseliyor.

36

37 Ev ve aile yaşamındaki sorumlulukların paylaşımı ve toplumsal cinsiyet rolleri Kadın ve erkeğin bu konuya ilişkin değerlendirmesinde bir farklılık görülmüyor. Toplumdaki yerleşik cinsiyet rollerinin bir tezahürü burada görülüyor. Öngörüleceği üzere, Türkiye de ev işleri doğrudan kadının sorumluluğunda... Örneğin ev temizlemek, yemek yapmak gibi

38 Çocuk bakımına ilişkin sorumlulukların da yine daha çok kadında olduğu görülüyor. Toplumun %66 sı Türkiye de bu konuda kadının sorumlu olduğunu belirtiyor. Üçte birlik kesim ise kadın ve erkeğin eşit paylaştığını ifade ediyor.

39 Erkeğin kadına kıyasla daha çok sorumluluk sahibi olduğu konu ise finansal meseleler... Örneğin toplumun yarısı halen ailenin geçimi için para kazanma konusunda asıl sorumluluğun erkekte olduğunu düşünüyor. Hane bütçesini planlama, fatura ödeme gibi konularda yine yaklaşım benzer şekilde Türkiye de kadının işgücüne katılımın %30 larda olduğunu göz önüne aldığımızda kadının ekonomik bağımsızlığını kazabilmesinin önündeki engellerden birisinin ev ve aile içinde sorumlulukların eşitsiz bir şekilde dağılmasını söylemek mümkün

40 Kadınların da iyi yapabileceği meslekler konusunda iyimseriz. Araştırma kapsamında görüşülen kişilere bir dizi meslek okundu ve bu işi sizce kadın mı, erkek mi daha iyi yapar yoksa her ikisi de eşit düzeyde yapabilir mi? diye soruldu. Bu araştırmanın en iyimser çıkarımlarından birisi bazı mesleklerde kadın ve erkeklerin eşit düzeyde yapabileceği konusunda yaklaşımlar olması... Örneğin; milletvekilliği, üniversite profesörlük, gazetede köşe yazarlığı yapmak gibi

41 Diğer yandan doğrudan erkek işi olarak algılanan bazı meslek alanları da mevcut: Tesisatçılık, taksi şoförlüğü, dünya kupası final maçını sunmak gibi Burada değinilmesi gereken diğer bir önemli bulgu ise; toplumun lider, ciddi/hayati meselelerde karar alıcı rollerini erkeklere daha uygun bulmaya yönelik eğilimi. Örneğin acil durumda uçak indirmek, ağır ceza davalarında yargıçlık veya Başbakanlık yapmak gibi konularda erkeklerin daha iyi yapacağını düşünenlerin oranı kadınların daha iyi yapacağını düşünenlerden daha yüksek Kadınların bu konudaki görüşlerinin de erkekler ile benzer olduğu görülüyor.

42 TEPAV(Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı) ın 3. Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Raporu (2018) TEPAV Karşılaştırmalarla 81 İl İçin Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Karnesi 2018 raporunu yayımladı. (8)

43 Yapılan çalışma, Türkiye de kadınların, ekonomik ve sosyal durumlarına ilişkin verilerinde bir iyileşme olduğunu gösterdi. Ancak gene de sonuçlar, kadınların toplumsal yaşamdaki temsil edilme oranı göz önüne alındığında, arzu edilen noktada değil.

44

45 2017 yılı verilerine göre en eşitlikçi ilk 10 il

46 2017 yılı verilerine göre eşitsizliğin en yüksek olduğu 10 il

47 IRK VE ETNİK KÖKENE DAYALI AYRIMCILIK

48 IRK VE ETNİK KÖKEN KAVRAMLARI İnsanlar deri ve saç rengi, boy uzunluğu, vücut biçimi gibi fiziksel özelliklerine ve genetik olarak incelenebilen kan grubu gibi biyolojik öğelere göre belli gruplara veya ırklara ayrılır. Buradan hareket ederek ırk kavramını, kalıtımsal olarak ortak fiziksel ve fizyolojik özelliklere sahip insanlar topluluğu olarak tanımlayabiliriz. (12)

49 Etnik kökense Yunanca etnos kelimesinden türemiş olan ve belirli bir kavme mensubiyeti ifade eden bir kavramdır. Özellikle ikinci dünya savaşından sonra tehlikeli çağrışımlara neden olan ırk kavramı yerine etnik köken kavramının daha sık kullanıldığı görülmektedir. Bununla birlikte bu iki kavramın tam olarak birbiriyle örtüştüğünü söylemek zordur. Zira ırk kavramının tanımında biyolojik ve genetik özellikler belirleyici iken, etnik kökenin tanımında sosyal ve kültürel karakteristikler daha ağır basmaktadır. (12)

50 ULUSLARARASI HUKUKTA IRK VE ETNİK KÖKENE DAYALI AYRIMCILIK YASAĞI

51 A) İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi Söz konusu Bildirgenin önsözünde insanların eşit olarak doğdukları ve devri mümkün olmayan haklarının bulunduğundan bahsedilmekte, ilk maddesinde de bütün insanların özgür ve haklar bakımından eşit doğdukları vurgulanmıştır. Bildirgenin 2. maddesinde ise Herkesin ırk, renk, cinsiyet, din, dil, siyasal veya diğer herhangi bir inanç, ulusal veya toplumsal köken, servet, doğuş veya diğer herhangi bir fark gözetilmeksizin bildirgede yer alan tüm hak ve özgürlüklerden yararlanabilecekleri, bundan başka uyruğu bulunduğu ülkenin statüsü ne olursa olsun vatandaşlarla vatandaş olmayanlar arasında hiçbir ayrım gözetilemeyeceği belirtilmiştir tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda kabul edilen bu Bildirge Türkiye Cumhuriyeti Devleti tarafından 6 Nisan 1949 tarihinde onaylanmıştır. (12)

52 B) Birleşmiş Milletler Her Türlü Irk Ayrımcılığının Tasfiye Edilmesine Dair Uluslararası Sözleşme Irk ayrımcılığının önlenmesine dair küresel boyutta öngörülen ve bu husustaki en önemli düzenleme mahiyetinde olan Birleşmiş Milletler Her Türlü Irk Ayrımcılığının Tasfiye Edilmesine Dair Uluslar Arası Sözleşme Birleşmiş Milletler Genel Kurulu nun 21 Aralık 1965 tarihli ve 2106 sayılı kararıyla kabul edilmiştir. Sözleşmenin ilk maddesine göre; ırk ayrımcılığı terimi; siyasal, ekonomik, sosyal, kültürel veya kamusal yaşamının herhangi bir alanında, insan hakları ve temel özgürlüklerin eşit ölçüde tanınmasını, kullanılmasını veya bunlardan yararlanılmasını kaldırma veya zayıflatma amacına sahip olan ırk, renk, soy, ulusal veya etnik kökene dayanarak herhangi bir ayırma, dışlama, kısıtlama veya ayrıcalık tanıma anlamına gelir. Türkiye tarafından 13 Ekim 1972 tarihinde imzalanan bu sözleşme 3 Nisan 2002 tarih ve 4750 sayılı Kanun a dayanılarak 13 Mayıs 2002 tarihinde onaylandı. Onay, 16 Haziran 2002 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlandı. (12)

53 C) Birleşmiş Milletler Ekonomik, Kültürel, Sosyal Haklar Sözleşmesi Birleşmiş Milletler tarafından 1966 yılında kabul edilen Ekonomik, Kültürel, Sosyal Haklar Sözleşmesi nin ikinci maddesi itibariyle taraf devletler sözleşmede öngörülen hakların ırk, renk, cinsiyet, din, dil, siyasal veya diğer bir fikir, ulusal veya toplumsal köken, mülkiyet, doğum gibi herhangi bir ölçüte dayanarak ayrımcılık yapmaksızın kullanılmasını güvence altına almayı taahhüt ederler. (12)

54 Avrupa Birliği Hukukuna baktığımızda ise ırka ve etnik kökene dayalı ayrımcılığı yasaklayan 2000/43 sayılı Direktifi görüyoruz. Direktif in Gerekçesinde Direktif in amacı «üye devletlerde eşit davranma ilkesini geçerli kılmak amacıyla ırk veya etnik kökene dayalı ayrımcılıkla mücadele etmek» olarak belirlenmiştir. (12)

55 Genellikle özdeş sanılmakla birlikte, yabancı olmakla ırksal ayrım farklı şeyleri ifade etmektedir. Zira yabancılık, yaşadığı ülkenin vatandaşı olmayan kişileri ifade etmekte olup, her ülke yabancılarla ilgili mevzuatını, kamusal haklar, ikamet, işe alınma ve çalışma koşulları vb. gibi konularda kendi vatandaşlarından farklı olarak düzenleyebilir. Bununla birlikte belirtilmelidir ki; kanuni olarak ikamet izni alan ve çalışan yabancı ülke vatandaşlarına karşı farklı bir etnik kökene mensup olmalarından dolayı yapılan ayrımcılık ırk ayrımcılığı yasağı kapsamında değerlendirilmelidir. (12)

56 TÜRK HUKUKUNDA IRK VE ETNİK KÖKENE DAYALI AYRIMCILIK YASAĞI Anayasamızın 10. maddesinde öngörülmüş olan eşitlik ilkesi devletin vatandaşlara karşı tarafsızlığını ve bu tarafsızlık çerçevesinde kamu organlarının görevlerini yerine getirirken vatandaşlara eşit davranmakla yükümlü olmalarını; ayrım gözetmeksizin herkesi kanun önünde eşit kabul edip ona göre davranmalarını güvence altına almaktadır. (12)

57 TÜRK HUKUKUNDA IRK VE ETNİK KÖKENE DAYALI AYRIMCILIK YASAĞI TCK nun Ayırımcılık başlıklı 122. maddesinde ırk ve etnik kökene dayalı ayrımcılık yapmanın cezai yaptırımı öngörülmüştür. Söz konusu hükme göre; Kişiler arasında dil, ırk, renk, cinsiyet, engellilik, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım yaparak; a) Bir taşınır veya taşınmaz malın satılmasını, devrini veya bir hizmetin icrasını veya hizmetten yararlanılmasını engelleyen veya kişinin işe alınmasını veya alınmamasını yukarıda sayılan hallerden birine bağlayan, b) Besin maddelerini vermeyen veya kamuya arz edilmiş bir hizmeti yapmayı reddeden, c) Kişinin olağan bir ekonomik etkinlikte bulunmasını engelleyen kimse hakkında altı aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası verilir. (12)

58 EŞİTSİZLİĞİN GİDERİLMESİ-EŞİTLİĞİN SAĞLANMASI VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ Politika yapıcılar MEB Üniversiteler Bakanlıklar Yerel Yönetimler STK lar Çeşitli kamu kurum ve kuruluşları

59 Hayat Boyu Öğrenme Strateji Belgesi (1) Dezavantajlı Grupların Hayat Boyu Öğrenmeye Erişimi Hayat boyu öğrenmenin temel ilkesi, herkese açık olmasıdır. Ancak dezavantajlı gruplar (kadınlar, gençler, yaşlılar, engelliler, uzun süreli işsizler, hükümlüler, göc etmis ve göçebe yaşam süren kişiler, işgücüne ve istihdama girişte güçlük yaşayan kişiler) hayat boyu öğrenme faaliyetlerine katılımda zorluklar yaşayabilmektedir.

60 Dezavantajlı (engelliler, kadınlar, yaşlılar, eski hükümlüler, suça bulaşmıs ya da suc riski altındaki çocuklar ve gençler, uzun süreli işsizler, işsiz gençler ve gezici geçici işçiler) grupların eğitime erişimleri desteklenecektir. Bu amaçla uzaktan eğitim ve açık öğretimden de yararlanılacaktır. (1)

61 SONUÇ Toplumun üyeleri arasında ekonomik, siyasi ve sosyal fırsatlara erişim açısından bir farklılık bulunmadığı; kimsenin diğerine göre daha az eşit olmadığı; sosyal adaletin tüm bireyler arasında tümüyle sağlandığı eşitlikçi bir toplum (5) daima erişilmek istenen bir hedef olmalıdır.

62 REFERANSLAR 1. ABDIGM. Türkiye Hayat Boyu Öğrenme Strateji Belgesi abdigm.meb.gov.tr/projeler/ois/013.pdf web sitesinden tarihinde indirilmiştir. 2. Allianz Sigorta. Allianz Küresel Varlık Raporu: Güzel yıllar sona erdi. web sitesinden tarihinde indirilmiştir. 3. BBC. Dünyanin En Zengin Yüzde 1'lik Kesimi Küresel Servetin %82'sine Sahip web sitesinden tarihinde indirilmiştir. 4. Havighurst, R.J. (1972) Developmental Tasks and Education. 3rd ed. New York, David McKay Company. 5. İPSOS. Türkiye Barometresi Araştırması. web sitesinden tarihinde indirilmiştir. 6. moodle.baskent.edu. Toplumsal Eşitsizlik. moodle.baskent.edu.tr/mod/resource/view.php?id=56074 web sitesinden tarihinde indirilmiştir. 7. ÖZER, Y. E. Dezavantajlı gruplar, Yoksulluk ve suç, Uluslararası Yaklaşımlar. web sitesinden tarihinde indirilmiştir. 8. TEPAV. Karşılaştırmalarla 81 İl İçin Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Karnesi web sitesinden tarihinde indirilmiştir. 9. TUFAN, İsmail. Yaşlılık ve Sosyal Eşitsizlik. web sitesinden tarihinde indirilmiştir. 10. TURNER, Bryan (1997) Eşitlik. Ankara, Dost Kitabevi Yayınları. 11. YAZAR, Taha (2012) Yetişkin Eğitiminde Hedef Kitle. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (DÜSBED) ISSN : YIL-4 S YUVALI, Ertuğrul. (2013) Türk Hukuku Ve Mukayeseli Hukukta Irk Ve Etnik Kökene Dayali Ayrımcılık Yasağı TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi Cilt: 24 Sayı: