NİTELİKLİ ELEKTRONİK SERTİFİKA İLKELERİ

Transkript

1 NİTELİKLİ ELEKTRONİK SERTİFİKA İLKELERİ Prof.Dr.Ahmet Taner Kışlalı Mah Sok. No:3 Çayyolu/ANKARA TÜRKİYE Tel : Fax: bilgi@e-imzatr.com.tr

2 1. GİRİŞ 1.1. Genel Bakış 1.2. Kitapçık Adı ve Tanımlama 1.3. Taraflar Sertifika Üretim Merkezleri Sertifika Kayıt Merkezleri Sertifika Sahipleri Üçüncü Kişiler Diğer Katılımcılar 1.4. Sertifika Kullanımı Geçerli Sertifika Kullanım Şekilleri Sertifika Kullanımının Sınırları 1.5. Sertifika İlkeleri Yönetimi NESİ Dokümanından Sorumlu Organizasyon İletişim Noktası NESİ nin İlkelere Uygunluğunu Belirleyen Yetkili NESİ Onaylama Prosedürleri 1.6. Kısaltmalar ve Tanımlar Kısaltmalar Tanımlar 2. YAYIN VE BİLGİ DEPOSU SORUMLULUKLARI 2.1. Bilgi Deposu 2.2. Sertifika Bilgilerinin Yayımlanması 2.3. Yayımın Zamanı veya Sıklığı 2.4. Bilgi Deposuna Erişim Kontrolleri 3. KİMLİĞİN DOĞRULANMASI 3.1. İsimlendirme İsim Tipleri İsimlerin Anlamlı Olması Gerekliliği Sertifika Sahiplerinin Anonimliği ve Takma Ad Kullanılabilirliği İsim Biçimlerinin Değerlendirilmesi İsimlerin Benzersizliği

3 Ticari Markaların Tanınması, Doğrulanması ve Rolü 3.2. İlk Kimlik Doğrulama Gizli Anahtara Sahip Olunduğunun Kanıtlanma Yöntemi Tüzel Kişiliğin Doğrulanması Gerçek Kişinin Kimliğinin Doğrulanması Doğrulama Yapılmaksızın Sertifikada Yer Alabilen Bilgiler Yetkinin Doğrulanması Karşılıklı Çalışma Kriterleri 3.3. Sertifika Yenileme İsteğinde Kimlik Doğrulama 3.4. İptal Talebi için Kimlik Doğrulama 4. SERTİFİKA YAŞAM DÖNGÜSÜ İŞLEVSEL GEREKLİLİKLERİ 4.1. Sertifika Başvurusu Kimler Sertifika Başvurusunda Bulunabilir? Sertifika Başvuru, Kayıt Süreci ve Sorumluluklar 4.2. Sertifika Başvurusunun İşlenmesi Kimlik Doğrulama İşlemlerinin Yerine Getirilmesi Sertifika Başvurularının Kabulü veya Reddedilmesi Sertifika Başvurularının İşlenme Süresi 4.3. "NES Üretimi "NES Üretimi Sırasındaki ESHS Faaliyetleri NES Üretimiyle İlgili Sertifika Sahibinin Bilgilendirilmesi 4.4. "NES"in Kabulü Kabulün Şekli ESHS Tarafından Sertifikanın Yayımlanması Diğer Katılımcıların Sertifika Üretimiyle İlgili Bilgilendirilmesi 4.5. "NES" Kullanımı Sertifika Sahibi İmza Oluşturma Verisi ve "NES" Kullanımı Üçüncü Kişilerin İmza Doğrulama Verisi ve "NES" Kullanımı 4.6. NES Yenileme NES Yenilemeyi Gerektiren Durumlar Yenileme Talebinde Bulunabilecek Kişiler NES Yenileme Talebinin İşlenmesi Yenilenmiş Sertifikayla İlgili Sertifika Sahibine Bildirim Yapılması Yenilenen NES Kabulü ESHS Tarafından Yenilenen Sertifikanın Yayımlanması Diğer Katılımcıların Yeni Sertifika Üretimiyle İlgili Bilgilendirilmesi

4 4.7. Anahtar Yenileme Anahtar Yenilemeyi Gerektiren Durumlar Anahtar Yenileme Talebinde Bulunabilecek Kişiler Anahtar Yenileme Talebinin İşlenmesi Yeni Sertifikayla İlgili Sertifika Sahibine Bildirim Yapılması Anahtarı Yenilenen Sertifikanın Kabulü ESHS Tarafından Anahtarı Yenilenen Sertifikanın Yayınlanması Diğer Katılımcıların Sertifika Üretimiyle İlgili Bilgilendirilmesi 4.8. Sertifika Değişikliği Sertifika Değişikliğini Gerektiren Durumlar Sertifika Değişiklik Talebinde Bulunabilecek Kişiler Sertifika Değişiklik Talebinin İşlenmesi Yeni Sertifikayla İlgili Sertifika Sahibine Bildirim Yapılması Değişiklik Yapılmış Sertifikanın Kabul Şekli ESHS Tarafından Değişiklik Yapılmış Sertifikanın Yayımlanması Diğer Katılımcılarının Yeni Sertifika Üretimiyle İlgili Bilgilendirilmesi 4.9. Sertifika İptali ve Askıya Alma Sertifika İptalini Gerektiren Durumlar Sertifika İptal Talebinde Bulunabilecek Kişiler Sertifika İptal Talebi Prosedürleri Sertifika İptal Talebi Gecikme Periyodu E-İMZATR nin Sertifika İptal Talebini İşleme Süresi Üçüncü Kişilerin İptal Kontrol Gerekliliği Sertifika İptal Listesi (SİL) Yayımlama Sıklığı SİL lerin En Geç Yayımlanma Zamanı Çevrim İçi Sertifika İptal/Durum Kontrol İmkânı (OCSP) Çevrim İçi Sertifika İptal/Durum Kontrol Gereklilikleri Diğer İptal Durumu Yayımlama Çeşitlerinin Varlığı Anahtar Güvenliğinin Yitirilmesine İlişkin Özel Gereklilikler Sertifika Askıya Alma Gerektiren Durumlar Sertifika Askıya Alma Talebinde Bulunabilecek Kişiler Sertifika Askıya Alma Talebi Prosedürü Sertifikanın Askıda Kalma Süresinin Sınırları Sertifika Durum Servisleri İşlevsel Özellikler Hizmetin Sürekliliği İsteğe Bağlı Özellikler Sertifika Sahipliğinin Sona Ermesi İmza Oluşturma Verisi Saklama ve Yeniden Oluşturma Anahtar Saklama ve Yeniden Oluşturma İlke ve Esasları Oturum Anahtarı Zarflama ve Yeniden Oluşturma İlke ve Esasları

5 5. TESİS, YÖNETİM VE İŞLETMEYLE İLGİLİ KONTROLLER 5.1. Fiziksel Kontroller Tesis Yeri ve İnşaatı Fiziksel Erişim Güç Kaynakları ve Havalandırma Su Baskınları Yangın Önleme ve Yangından Korunma Sakalma Ortamları Atıkların Atılması Tesis Dışı Yedekleme 5.2. Prosedürel Kontroller Güvenilir Roller Her Görev İçin Gereken En Az Kişi Sayısı Her Görev için Kimlik Doğrulama Görevlerin Ayrılmasını Gerektiren Roller 5.3. Personel Kontrolleri Nitelik, Deneyim ve Güvenlik Gereklilikleri Kişisel Geçmiş Kontrol Gereklilikleri Eğitim Gereklilikleri Tekrar Eğitimi Sıklığı ve Gereklilikleri İş Rotasyonu Sıklığı ve Sırası Yetkisiz İşlemler için Yaptırımlar Bağımsız Alt Yüklenici Gereklilikleri Personele Sağlanan Dokümantasyon 5.4. Denetim Kayıtları Alma Prosedürleri Kaydedilen Olay Tipleri Kayıtları İşleme Sıklığı Denetim Kayıtlarının Saklanma Süresi Denetim Kayıtlarının Korunması Denetim Kayıtlarının Yedeklenme Prosedürleri Denetim Bilgisi Toplama Sistemi (İç ve Dış) Olayı Yaratan Kişiyi Bilgilendirme Zarar Görebilirlik Değerlendirmesi 5.5. Kayıtların Arşivlenmesi Arşivlenen Kayıt Tipleri Arşivlerin Saklanma Süresi Arşivlerin Korunması Arşivlerin Yedeklenme Prosedürleri Kayıtların Zaman Damgası Altına Alınması Gereklilikleri Arşiv Toplama Sistemi Arşiv Bilgisinin Edinilmesi ve Doğrulanması Prosedürleri

6 5.6. Anahtar Değişimi 5.7. Güvenliğin Yitirilmesi ve Felaket Kurtarma Güvenlik Kaybına Neden Olabilecek Olaylar Bilgisayar Kaynakları, Yazılım ve/veya Verilerin Bozulmuş Olması İmza Oluşturma Verilerinin Güvenliğinin Yitirilmesi İş Sürekliliği Yetenekleri ve Felaket Kurtarma E-İMZATR nin Faaliyetinin Son Bulması 6. TEKNİK GÜVENLİK KONTROLLERİ 6.1. Anahtar Çifti Üretimi ve Kurulumu Anahtar Çifti Üretimi İmza Oluşturma Verisinin Sertifika Sahibine Ulaştırılması İmza Doğrulama Verisinin ESHS'ye Ulaştırılması E-İMZATR İmza Doğrulama Verilerinin Üçüncü Kişilere Ulaştırılması Anahtar Uzunlukları Anahtar Üretimi ve Kalite Kontrolü Anahtar Kullanım Amaçları 6.2. İmza Oluşturma Verisinin Korunması ve Kriptografik Modül Mühendislik Kontrolleri Kriptografik Modül Standartları ve Kontroller İmza Oluşturma Verisinin Çok Kullanıcılı Kontrolü İmza Oluşturma Verisinin Saklanması İmza Oluşturma Verisinin Yedeklenmesi İmza Oluşturma Verisinin Arşivlenmesi İmza Oluşturma Verisinin Kriptografik Modül Transferi İmza Oluşturma Verisinin Kriptografik Modülde Saklanması Gizli Anahtarın Aktive Edilme Yöntemi Gizli Anahtarın Deaktive Edilme Yöntemi Gizli Anahtarı Yok Etme Metodu Kriptografik Modül Değerlendirmesi 6.3. Anahtar Çifti Yönetimiyle İlgili Diğer Konular İmza Doğrulama Verilerinin Arşivlenmesi Sertifikanın İşlevsel Süreleri ve Anahtar Çifti Kullanım Süreleri 6.4. Erişim Şifreleri Erişim Şifrelerinin Oluşturulması ve Kurulumu Erişim Şifrelerinin Korunması Erişim Şifreleriyle İlgili Diğer Konular 6.5. Bilgisayar Güvenlik Kontrolleri Bilgisayar Güvenliği Teknik Gereklilikleri Bilgisayar Güvenliğinin Derecelendirilmesi

7 6.6. Yaşam Döngüsü Teknik Kontrolleri Sistem Geliştirme Kontrolleri Güvenlik Yönetimi Kontrolleri Yaşam Döngüsü Güvenlik Kontrolleri 6.7. Ağ Güvenlik Kontrolleri 6.8. Zaman Damgası 7. SERTİFİKA, SERTİFİKA İPTAL LİSTESİ (SİL) VE ÇSDP(OCSP) PROFİLLERİ 7.1. Sertifika Profili Sürüm Numaraları Sertifika Uzantıları Algoritma Nesne Tanımlayıcıları İsim Biçimleri İsim Kısıtları Sertifika İlkeleri Nesne Tanımlayıcısı İlke Kısıtları Uzantısının Kullanımı İlke Niteleyicilerinin Yazımı Kritik Sertifika İlkeleri Uzamtısının İşlenme Semantiği 7.2. SİL Profili Sürüm Numarası SİL ve SİL Giriş Uzantıları 7.3. ÇSDP(OCSP) Profili Sürüm Numarası ÇSDP(OCSP) Uzantıları 8. UYGUNLUK DENETİMİ VE DİĞER DEĞERLENDİRMELER 8.1. Denetim Sıklığı ve Durumları 8.2. Denetçinin Kimliği ve Özellikleri 8.3. Denetçinin ESHS yle İlişkisi 8.4. Denetimde Kapsanan Başlıklar 8.5. Eksiklik Durumunda Yapılacaklar 8.6. Sonuçların Bildirilmesi 9. DİĞER İŞ KONULARI VE YASAL KONULAR 9.1. Ücretler

8 Sertifika Üretim ve Yenileme Ücretleri Sertifika Erişim Ücretleri İptal veya Durum Bilgisi Erişim Ücretleri Diğer Hizmetlerin Ücretleri Bedel İadesi 9.2. Finansal Sorumluluk Sigorta Kapsamı Diğer Varlıklar Son Kullanıcılar için Sigorta veya Garanti Kapsamı 9.3. İş Bilgisinin Gizliliği Gizli Bilginin Kapsamı Gizlilik Kapsamı Dışındaki Bilgi Gizli Bilginin Korunması Sorumluluğu 9.4. Kişisel Bilgilerin Gizliliği/Özelliği Gizlilik Planı Özel Olarak Değerlendirilecek Bilgi Özel Sayılmayacak Bilgi Özel Bilgiyi Koruma Sorumluluğu Özel Bilgiyi Kullanma Bildirimi ve Onayı Yargısal ve İdari Süreçlere Uygun Olarak Bilginin Açıklanması Bilginin Açıklandığı Diğer Durumlar 9.5. Fikri Mülkiyet Hakları 9.6. Sorumluluklar ESHS Beyan ve Garantileri Kayıt Merkezi Sorumlulukları Sertifika Sahibi Sorumlulukları Üçüncü Kişilerin Sorumlulukları Diğer Katılımcıların Sorumlulukları 9.7. Sorumlulukların Geçersiz Olduğu Durumlar 9.8. Sorumluluk Sınırları 9.9. Tazminatlar NESİ dokümanının Geçerliliği NESİ dokümanının Geçerlilik Dönemi NESİ dokümanının Geçerliliğinin Sona Ermesi Geçerliliğin Sona Ermesinin Etkileri ve İşlerliğin Sürdürülmesi Taraflara Özel Duyurular ve İletişim Değişiklikler

9 Değişiklik Prosedürü Duyuru Mekanizması ve Süresi Nesne Tanımlayıcı Numaralarının Değişmesini Gerektiren Durumlar Anlaşmazlıkların Çözümü Yasal Düzenleme İlgili Yasalara Uygunluk Çeşitli Hükümler Bütün Anlaşma Görevlendirme Kitapçık Kısımlarının Ayrılabilirliği Yasal Haklardan Vazgeçme Mücbir Sebepler Diğer Hükümler

10 1. GİRİŞ EİMZATR Bilgi Güvenliği Hizmetleri A.Ş (kısaca E-İMZATR olarak anılcaktır), 23 Ocak 2004 tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış ve 23 Temmuz 2004 tarihinde yürürlüğe girmiş olan 15 Ocak 2004 tarihli ve 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu (kısaca Kanun olarak anılacaktır) ve Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından yayımlanmış olan ikincil mevzuat uyarınca, elektronik sertifika hizmet sağlayıcılığı alanında faaliyet göstermektedir. Nitelikli Elektronik Sertifika İlkeleri (Kısaca NESİ ) olarak isimlendirilen bu doküman 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu, Elektronik İmza Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik (Kısaca Yönetmelik olarak anılacaktır) ile Elektronik İmza ile İlgili Süreçlere ve Teknik Kriterlere İlişkin Tebliğ (Kısaca Tebliğ olarak anılacaktır) uyarınca E-İMZATR nin ESHS sıfatıyla yürüttüğü faaliyetler sırasında yerine getirdiği teknik ve hukuki gereklilikleri, ESHS nin faaliyetlerini, teknik ve organizasyonel altyapısını, ESHS nin sunduğu hizmetlere ilişkin süreçlerde belirli roller üstlenen tarafların sorumluluklarını açıklamak ve kamuoyuna duyurmak üzere hazırlanmıştır. NESİ belgesi, hangi elektronik sertifika hizmetlerinin E-İMZATR tarafından sunulduğunu belirlerken, NESUE bu hizmetlerin E-İMZATR tarafından nasıl gerçekleştirildiğini tanımlar. Bu doküman Tebliğ de belirtilen ETSI TS , CWA , IETF RFC 3647 standartlarına uygun olarak hazırlanmıştır Genel Bakış 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu nun 5. maddesine göre güvenli elektronik imza, elle atılan imza ile aynı hukuki sonucu doğurur. Kanun un 4. maddesine göre güvenli elektronik imza; sadece imza sahibinin tasarrufunda bulunan güvenli elektronik imza oluşturma aracı ile oluşturulabilir ve yalnızca nitelikli elektronik sertifika (Kısaca NES ) ya dayanarak imza sahibinin kimliği tespit edilebilir. Güvenli elektronik imza oluşturma sürecindeki gerekli bileşenlerden biri olan NES, yalnızca 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu ve ilgili mevzuat hükümlerinde tanımlanmış olan Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcı lar tarafından oluşturulabilir. Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcı lar Kanun un 8. Maddesi hükmü uyarınca Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu na bildirimde bulunarak; ilgili mevzuat hükümleri uyarınca bildirimde bulunduğu koşulları yerine getirdiği Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu nca uygun görülerek faaaliyete geçebilirler. Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcı lar elektronik sertifika, zaman damgası ve elektronik imzayla ilgili hizmetleri sunan gerçek veya tüzel kişilerdir. EİMZATR BİLGİ GÜVENLİĞİ HİZMETLERİ A.Ş Kanun ve ilgili mevzuattaki gereklilikleri yerine getirerek Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu na usulü dairesinde bildirimde bulunmuş ve bildirimde belirttiği koşulları sağladığı Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından uygun görülerek faaliyete geçmesi hususunda yetki verilmiş bir Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısı dır. E-İMZATR, NESİ de tanımlanan gerekleri nasıl karşıladığını anlatan Nitelikli Elektronik Sertifika Uygulama Esasları (NESU) dokümanını hazırlar ve NESU dokümanına bağlı kalarak çalışır. NESİ dokümanı sertifika yönetim işlemleri ile ilgili olarak ne yapılacağını tanımlarken, NESU dokümanı bunun nasıl yapılacağını tanımlar. Bu döküman E-İMZATR Nitelikli Elektronik Sertifika İlkeleri ni açıklamaktadır.

11 1.2. Kitapçık Adı ve Tanımlama Döküman Adı: E-İMZATR Nitelikli Elektronik Sertifika İlkeleri v.2.0 Döküman versiyonu : versiyon 2.0 Hazırlanma tarihi: Nesne belirteci: Taraflar Bu ilke kitapçığında hak ve yükümlülükleri tanımlanan E-İMZATR sertifika hizmetleriyle ilgili taraflar, sertifika hizmetlerini veren ESHS birimleri ve hizmeti alan müşteri ve sertifika sahipleri olarak tanımlanır Sertifika Üretim Merkezleri Sertifika üretim merkezleri, ESHS lerin sertifika üretim, dağıtım ve talep edildiği taktirde sertifikanın yayımlamasından sorumlu birimleridir. Ana sertifika üretim merkezi E-İMZATR nin kök sertifikasına sahiptir. Bu merkez tarafından üretilmiş alt kök sertifikalara sahip olan diğer sertifika üretim merkezleri tarafından son kullanıcı sertifikaları üretilir Sertifika Kayıt Merkezleri E-İMZATR tarafından belirlenen kayıt birimleri (Kısaca KB olarak anılacaktır) E-İMZATR adına son kullanıcı kimlik kontrolü, sertifika oluşturma istekleri ve yenileme yetkilerine sahip gerçek veya tüzel kişilerdir. KB ler ile yapılan anlaşmanın detaylarına göre değişmekle birlikte aşağıdaki yetkilere sahiptir: NESİ ve NESUE ye uygun olarak sertifika üretim istekleri oluşturma Başvuru sürecindeki tüm belgeleri talep etmek ve doğruluğunu kontrol etmek NESİ ve NESUE ye uygun olarak sertifika iptal isteklerini almak E-İMZATR ile arasında yapılan sözleşme, NESİ ve NESUE ye uygun hareket etme Üretilen e-imzaları NESU ilkelerine göre son kullanıcıya imza karşılığında teslim etme Sertifika Sahipleri Kullanıcılar; adına sertifika oluşturulan gerçek yada tüzel kişilerdir sayılı Elektronik İmza Kanunu na göre NES ler sadece gerçek kişiler adına ESHS ler tarafından oluşturulabilirler Üçüncü Kişiler Üçüncü kişiler, E-İMZATR tarafından oluşturulan NES ler kullanılarak imzalanmış verileri imzalayan kişinin kimliğini tespit eden; NES lerin, E-İMZATR kök ve alt kök sertifikalarının, E- İMZATR zaman damgalarının geçerlilik kontrollerini yerine getirerek veya "NES" doğrulama aracı

12 kullanmak suretiyle doğrulama işlemini gerçekleştiren ve "NES" ile imzalanmış verilere güvenerek iş ve işlemlerde bulunan taraflardır. NES sahipleri yukarıda bahsedilen doğrulama süreçlerini kendileri yerine getirmeleri durumunda üçüncü kişi olarak hareket etmektedirler Diğer Katılımcılar Yukarıda yazılanlar dışındaki bileşenlerdir. Diğer bileşenler bu NESİ dokümanına uygun oluşturulan NESUE dokümanında detaylandırılır Sertifika Kullanımı Geçerli Sertifika Kullanım Şekilleri Üretilen NES lere ait imza oluşturma verileri, elektronik imzaya ilişkin mevzuatta tanımı yapıldığı şekilde sertifika sahibi tarafından, güvenli elektronik imza oluşturma aracıyla birlikte, güvenli elektronik imza oluşturmak amacıyla kullanılır. Güvenli elektronik imza, elle atılan imza ile aynı hukuki sonucu doğurur. NES içeriğindeki imza doğrulama verisi, oluşturulan güvenli elektronik imzanın doğrulanması için kullanılır Sertifika Kullanımının Sınırları E-İMZATR Tarafından oluşturulan NES ler NESİ de belirtilen amaçlar dışında kullanımı yasaktır. Elektronik İmza Kanunu nun 5. maddesi hükmü uyarınca Kanunların resmî şekle veya özel bir merasime tabi tuttuğu hukukî işlemler ile teminat sözleşmeleri "NES" kullanılarak yapılamaz. Bu nedenle bahsi geçen işlemlerin "NES" yapılması ve bu işlemlere ilişkin "NES" oluşturma ve doğrulama süreçlerinde NES lerin kullanılması yasaktır Sertifika İlkeleri Yönetimi NESİ dokümanı, E-İMZATR tarafından yazılmış olup gerekli gördüğü durumlarda NESİ dokümanında değişiklik yapabilir NESİ Dokümanından Sorumlu Organizasyon İşbu NESİ dokümanının tüm hakları ve sorumluluğu E-İMZATR ye aittir İletişim Noktası NESİ kitapçığı ile ilgili bilgiler aşağıdaki gibidir. EİMZATR BİLGİ GÜVENLİĞİ HİZMETLERİ A.Ş Adres :Prof Dr. Ahmet Taner KIŞLALI Mah Sok No: 3Çayyolu / ANKARA Tel : Fax : E-posta: bilgi@e-imzatr.com.tr

13 Web : NESİ nin İlkelere Uygunluğunu Belirleyen Yetkili "NESİ" dökümanının uygunlu ve uygulanabilirliği "E-İMZATR üstyönetimi tarafından belirlenir NESİ Onaylama Prosedürleri "NESİ" dökümanının uygunluğu ve uygulanabilirliği "E-İMZATR üst yönetimi tarafından takip edilir, güncellenmesi için gerekli yönlendirmeler yapılır ve onaylanır. Gerekli onayı alan NESİ, ESHS faaliyetlerine ilişkin ilke ve kuralları düzenlemek için kullanılır Kısaltmalar ve Tanımlar Kısaltmalar BTK "CEN" "CRL" "CSR" "CWA" "ÇSDP" "DN" "DNS" "EAL" "ESHS" "ETSI TS" Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Comité Européen de Normalisation - Avrupa Standardizasyon Komitesi Certificate Revocation List (Bkn "SİL") Certificate Signing Request Sertifika İmzalama Talebi CEN Workshop Agreement- CEN Çalıştay Kararı Çevrimiçi Sertifika Durum Protokolü (OCSP - Online Certificate Status Protokol) Distinguished Name Ayırt Edici İsim Domain Name System Alan Adı Sistemi Evaluation Assurance Level - Değerlendirme Garanti Düzeyi Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcı ETSI Technical Specifications - ETSI Teknik Özellikleri "ETSI" European Telecommunication Standartization Institute - Avrupa Telekomünikasyon Standartları Enstitüsü E-İMZATR E-İMZATR Bilgi Güvenliği Hizmetleri A.Ş "FKM" "IETF RFC" "IETF" "ISO/IEC" "KB" "NES" Felaket Kurtarma Merkezi Internet Engineering Task Force Request for Comments - İnternet Mühendisliği Görev Grubu Yorum Talebi Internet Engineering Task Force - İnternet Mühendisliği Görev Grubu International Organisation for Standardisation / International Electrotechnical Commitee - Uluslararası Standardizasyon Teşkilatı / Uluslararası Elektroteknik Komitesi. Kayıt Birimi Nitelikli Elektronik Sertifika

14 "OCSP" "OID" "PKI" "Sİ" "SİL" "SSL" "TC" "TCKN" "TSE" Online Certificate Status Protokol (Bkn "ÇSDP") Object Identifier - Nesne betimleyicisi. "PKI"Public-Key Infrastructure Sertifika İlkeleri Sertifika İptal Listesi (CRL - Certificate Revocation List) Secure Sockets Layer Türkiye Cumhuriyeti Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası Türk Standartları Enstitüsü Tanımlar "Aktivasyon" "Açık Anahtar Altyapısı" ("AAA") "Açık Anahtar" "Alt Kök Sertifikası" "Anahtar" "Arşiv" "Başvuru Yöntemleri" "Çevrim İçi Sertifika Durum Protokolü"("ÇSDP") "Dizin" "NES"sahipleri için, İmza oluşturma verisi erişim şifresinin, kendisi tarafından belirlenmesine imkân sağlayan interaktif güvenli yöntem. Matematiksel bağlantısı bulunan kriptografik anahtar çiftlerine dayalı ve sertifika tabanlı bir kriptografik sistemin kurulması ve işletilmesini sağlayan mimari yapı, teknikler, uygulamalar ve düzenlemeler bütünü. AAA yapısında, Çift anahtarlı şifreleme algoritmasında üçüncü kişilere de açık olan kriptografik anahtar.("kanun"da imza doğrulama verisi olarak isimlendirilmiştir.) "ESHS"nin "AAA" hiyerarşisi içerisinde "Güven Merkezi" tarafından oluşturulmuş, "ESHS" kök sertifikasının imzasını taşıyan ve son kullanıcı sertifikalarını imzalama amaçlı kullanılan sertifika. İmza oluşturma veya imza doğrulama verilerinden herbiri. "ESHS"nin saklamakla yükümlü olduğu her türlü bilgi, belge, evrak ve elektronik verilerin tümü "ESHS" ile Başvuru Sahibi" arasında başvurunun yapılması, sertifika sahibinin kimliğinin tespiti, gerekli evrakların hazırlanması, sertifika ücretlerinin ödenmesi, evrakların saklanması, sertifikaların üretilmesi ve sertifika sahibi ne iletilmesi, yenileme ve askı taleplerinin iletimindeki usuller gibi hususların belirlendiği teknik ve idari süreçlerden oluşan yöntemler. Bu yöntemlere ulaşılabilir. Sertifikaların geçerlilik durumunun üçüncü kişilere duyurulması için sertifika durum bilgisinin çevrim içi olarak kesintisiz alınmasını sağlayan standart protokol. Geçerli sertifikaları yayınlamak amacıyla içinde bulunduran elektronik depo.

15 "Elektronik İmza Kanunu "Elektronik İmza" "Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısı" "Elektronik Veri" "Erişim Şifresi" "Gizli Anahtar" "Güven Merkezi "Güvenli Elektronik İmza Doğrulama Aracı" "Güvenli Elektronik İmza Oluşturma Aracı" 23 Ocak 2004 tarih sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 5070 Sayılı Kanun. Başka bir elektronik veriye eklenen veya elektronik veriyle mantıksal bağlantısı bulunan ve kimlik doğrulama amacıyla kullanılan elektronik veri. Elektronik sertifika, zaman damgası ve elektronik imzalarla ilgili hizmetleri sağlayan kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek veya özel hukuk tüzel kişiler. Elektronik, optik veya benzeri yollarla elektronik ortamda üretilen, taşınan veya saklanan kayıtlar. Güvenli elektronik imza oluşturma araçlarına erişim için kullanılan parola. "AAA"yapısında, Çift anahtarlı şifreleme algoritmasında sadece anahtar sahibinin uktesinde olan kriptografik anahtar.(kanun da imza oluşturma verisi olarak isimlendirilmiştir.) "ESHS"yapısında yer alan, Kökün,Altkökün ve Firma için önem arz eden makine bilgi ve belgelerin bulunduğu alandır. Kanunun 7 nci maddesinde sayılan niteliklere sahip: a) İmzanın doğrulanması için kullanılan verileri, değiştirmeksizin doğrulama yapan kişiye gösteren, b) İmza doğrulama işlemini güvenilir ve kesin bir biçimde çalıştıran ve doğrulama sonuçlarını değiştirmeksizin doğrulama yapan kişiye gösteren, c) Gerektiğinde, imzalanmış verinin güvenilir bir biçimde gösterilmesini sağlayan, d) İmzanın doğrulanması için kullanılan elektronik sertifikanın doğruluğunu ve geçerliliğini güvenilir bir biçimde tespit ederek sonuçlarını değiştirmeksizin doğrulama yapan kişiye gösteren, e) İmza sahibinin kimliğini değiştirmeksizin doğrulama yapan kişiye gösteren, f) İmzanın doğrulanması ile ilgili şartlara etki edecek değişikliklerin tespit edilebilmesini sağlayan ve CWA standardına uygun imza doğrulama araçları. Kanunun 6 ncı maddesinde sayılan niteliklere sahip: a) Ürettiği elektronik imza oluşturma verilerinin kendi aralarında bir eşi daha bulunmamasını, b) Üzerinde kayıtlı olan elektronik imza oluşturma verilerinin araç dışına hiçbir biçimde çıkarılamamasını ve gizliliğini, c) Üzerinde kayıtlı olan elektronik imza oluşturma verilerinin, üçüncü kişilerce elde edilememesini, kullanılamamasını ve elektronik imzanın sahteciliğe karşı korunmasını, d) İmzalanacak verinin imza sahibi dışında değiştirilememesini ve bu verinin imza sahibi tarafından imzanın oluşturulmasından önce görülebilmesini sağlayan ve ISO/IEC (-1,-2,-3) e göre en az EAL4+ seviyesinde

16 olan araçlar. "Güvenli Elektronik İmza" Güvenli elektronik imza; a) Münhasıran imza sahibine bağlı olan, b) Sadece imza sahibinin tasarrufunda bulunan güvenli elektronik imza oluşturma aracı ile oluşturulan, c) Nitelikli elektronik sertifikaya dayanarak imza sahibinin kimliğinin tespitini sağlayan, d) İmzalanmış elektronik veride sonradan herhangi bir değişiklik yapılıp yapılmadığının tespitini sağlayan, e) Kanunun 4 üncü maddesinde sayılan niteliklere sahip, Kanunun hariç tuttuğu işlemler dışında elle atılan imzayla aynı hukuki sonucu doğuran elektronik imzadır. "İmza Doğrulama Aracı" Elektronik imzayı doğrulamak amacıyla imza doğrulama verisini kullanan yazılım veya donanım aracı. "İmza Doğrulama Verisi" Elektronik imzayı doğrulamak için kullanılan şifreler, kriptografik açık anahtarlar gibi veriler. "İmza Oluşturma Aracı" Elektronik imza oluşturmak üzere, imza oluşturma verisini kullanan yazılım veya donanım aracı. "İmza Oluşturma Verisi" İmza sahibine ait, imza sahibi tarafından elektronik imza oluşturma amacıyla kullanılan ve eşi dahi olmayan şifreler, kriptografik gizli anahtarlar gibi veriler. "İmza Sahibi" Elektronik imza oluşturmak amacıyla bir imza oluşturma aracını kullanan "NES"sahibi gerçek kişi. "İptal Durum Kaydı" Geçerlilik süresi dolmamış sertifikaların iptal bilgisinin yer aldığı, iptal zamanının tam olarak tespit edilmesine imkan veren ve üçüncü kişilerin hızlı ve güvenli bir biçimde ulaşabileceği kayıt. "Kanun" 15 Ocak 2004 tarihli ve 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu. "Kayıt Birimi" E-İMZATR ye bağlı olarak faaliyette bulunan, Sertifika Sahipleri ile "Kurumsal Başvuru Sahipleri"nin sertifika başvurularını alan, ilgili kimlik tanımlama ve doğrulama süreçlerini yürüten, sertifika taleplerini doğrultusunda imza üreten, "ESHS" faaliyetleri kapsamında müşteri ilişkilerini yöneten alt birimlere sahip E-İMZATR nin personel ve yetkili birimleri "Kök Sertifika" "ESHS"kurumsal kimlik bilgilerini "ESHS"imza doğrulama verisine bağlayan, "Güven Merkezi tarafından üretilen ve kendi imzasını taşıyan, "ESHS"nin ürettiği diğer tüm sertifikaların doğrulanabilmesi için "ESHS"tarafından yayımlanan sertifika. "Kurum" Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu. "Kurumsal Başvuru Sahibi" "ESHS"ile Kurumsal Başvuru Sözleşmesi akdetmiş olan ve bu sözleşme hükümleri ve "Yönetmeliğin"3. ve 9. maddeleri uyarınca çalışanları veya müşterileri veya üyeleri veya hissedarları adına nitelikli elektronik sertifika başvurusunda bulunan tüzel kişilik. "Kurumsal Başvuru Yetkilisi" "Sertifika Kullanıcısı"adına "NES"düzenlenmesi için

17 "Kurumsal Başvuru" "ESHS"ye bildirilecek olan bilgileri "Yönetmeliğin"Mad. 9/1.de belirtilen belgelere dayanarak tespit eden ve "Kurumsal Başvuru Sözleşmesi"içerisinde kendisiyle ilgili belirtilen işlemleri "Kurumsal Başvuru Sahibi"adı ve hesabına yerine getiren "Kurumsal Başvuru Sahibi"nin çalışanı. Bir tüzel kişiliğin çalışanları veya müşterileri veya üyeleri veya hissedarları adına yaptığı nitelikli elektronik sertifika başvurusu. "Mali Sorumluluk Sigortası" "ESHS"nin, "Kanun"dan veya uygulamalardan doğan yükümlülüklerini yerine getirmemesi sonucu doğacak zararların karşılanması amacıyla yaptırmakla yükümlü olduğu sigorta. "Nitelikli Sertifika("NES") "Özetleme Algoritması" Elektronik "Özne" "Sertifika İlkeleri" "Sertifika İmzalama Talebi" ("CSR") "Sertifika İptal Listesi" "Sertifika Kullanıcısı"- "Sertifika Sahibi" 5070 Sayılı Kanunun 9. Maddesinde içerik olarak; "Elektronik İmza ile İlgili Süreçlere ve Teknik Kriterlere İlişkin Tebliğ"in 5. Maddesinde ise teknik bakımdan özellikleri belirtilen elektronik sertifika. İmzalanacak elektronik verilerin sabit uzunlukta bir özetinin çıkarılmasında kullanılan algoritma. Sertifikanın CN alanında yer alan kişi veya sunucu adı. ESHS nin işleyişi ile ilgili genel kuralları içeren belgedir. Talep sahibi tarafından üretilen ve sahip olduğu gizli anahtarla imzaladığı sertifika talepleri. İptal edilmiş sertifikaların üçüçü kişilere duyurulması amacıyla "ESHS"tarafından yayımlanan elektronik dosya. Adına "ESHS"tarafından sertifika düzenlenen gerçek veya tüzel kişilik. Bu doküman içerisinde geçen "Sertifika Sahibi"kavram "Sertifika Kullanıcısı"ile eş anlamlı olarak kullanılmaktadır. "Sertifika Uygulama Esasları" "Sertifika Sahipleri"başta olmak üzere "NES"içerisinde tanımlanan herbir tarafın " NES "içinde tanımlı operasyonları gerçekleştirmek için uymak zorunda olduğu gerekliliklerin tespit edildiği, uygulamaların ve prosedürlerin açıklandığı, belli süreçler içerisinde güncellenen ve "ESHS"tarafından umuma yapılan bir açıklamadır. "NESU"ye, duruma göre zaman zaman yapılabilecek değişiklikler de dahil olmak üzere, "ESHS"nin web sitesinden erişilebilir. "Tebliğ" "Yönetmelik" 6 Ocak 2005 tarih sayılı Resmi Gazete de Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından yayımlanan "Elektronik İmza ile İlgili Süreçlere ve Teknik Kriterlere İlişkin Tebliğ" 6 Ocak 2005 tarih sayılı Resmi Gazete de Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından yayımlanan "Elektronik İmza Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik". 2. YAYIN VE BİLGİ DEPOSU SORUMLULUKLARI

18 2.1. Bilgi Deposu E-İMZATR, bilgi deposunda tutulan tüm bilgilerin doğruluğunu ve güncelliğini sağlar. Bilgi depolarına erişim internet üzerinden sağlanır Sertifika Bilgilerinin Yayımlanması E-İMZATR bilgi deposunda, ESHS iç işleyişine ait özel kurumsal prosedür ve talimatlar ile ticari gizli bilgiler dışında kalan, sertifika hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin bilgiler herkesin erişimine açık tutulur. Nitelikli elektronik sertifika kapsamında ESHS nin temel çalışma ilkelerini içeren NESİ dokümanı, bu ilkelerin nasıl uygulandığını gösteren NESUE dokümanı, sertifika sahibi ve ESHS sertifika hizmetleri taahhütnameleri, sertifika süreçleriyle ilgili müşteri kılavuzları, herkesin erişimine açık olarak bilgi deposunda yer alır. Ayrıca, E-İMZATR elektronik sertifika ve zaman damgası hizmetlerine ilişkin tüm kök ve alt kök sertifikaları herkesin erişimine açık olarak dizin sunucularda ve bilgi deposunda yayımlanır. Güncel iptal durum kayıtları, hem OCSP desteğiyle hem de SİL ler aracılığıyla erişime açık tutulur Yayımın Zamanı veya Sıklığı ESHS sertifika bilgilerinde değişiklik yapıldığı an yayınlanır. SİL bilgileri değişiklikten sonra yayınlanır. OCSP iptal işlemi sonrasında bilgileri hemen erişerek hizmetini sürdürür. Üretilen tüm NES ve SİL ler manuel müdaheleye gerek olmaksınız 1 gün geçerli olacak şekilde her 5 dkda bir yayımlanır Bilgi Deposuna Erişim Kontrolleri Veri depolarına yapılacak tüm erişimler sözleşmede belirtildiği üzere gerçekleştirilir. Halka açık olarak sunulan tüm bilgiler gizlilik önemi taşımaz ancak sertifikalara ulaşmak için gereken erişim kontrolleri bir katma değer hizmeti taşıyabileceğinden bazı durumlarda erişim maliyeti söz konusu olabilir. ESHS kullanıcıların özel bilgilerini istekleri dışında paylaşmaz. NES ve NESİ de belirtildiği şekilde sertfikalar ve sertifika durum bilgileri üçüncü kişilerle paylaşılacaktır. Yanlış ve yetkisiz kullanımı önlemek için gerekli önlemler ESHS tarafından alınır. 3. KİMLİĞİN DOĞRULANMASI E-İMZATR, ilk kez sertifika başvurusunda bulunan, sertifikasını yenilemek isteyen veya yeni bir sertifika edinmek isteyen kişilerin kimliklerini yasal ve teknik gereklilikler uyarınca gerekli tüm bilgilere ve resmi kaynaklara dayandırarak doğrular İsimlendirme Bu bölümde sertifika içerisindeki isimlendirmelerle ilgili bilgiler açıklanır.

19 İsim Tipleri E-İMZATR ın ürettiği tüm sertifikalarda X.500 ayırt edici isimleri kullanılır İsimlerin Anlamlı Olması Gerekliliği NES lerde kullanılacak isimler ve bilgiler başvuru sırasında verilen resmi belgelere dayandırılarak hazırlanır. İsimlendirme bir yanlışlık ya da standartlara uygunsuzluk tespit edilirse NES başvurusu iptal edilir Sertifika Sahiplerinin Anonimliği ve Takma Ad Kullanılabilirliği NES lerde sadece gerçek isimlerin kullanılmasına izin verilir. NES sahibinin isminin gizlenmesi kanunen yasaktır İsim Biçimlerinin Değerlendirilmesi E-İMZATR tarafından oluşturulan tüm NES lerin DN alanı içerisinde ITU X.500 standartları tarafından belirlenen isimlendirme kuralları uygulanır İsimlerin Benzersizliği E-İMZATR NES lerde bulunan bilgilerin benzersiz olmasını sağlamakla yükümlüdür NES NES lerde kullanılan isimler, kendi aralarında benzersizdir Ticari Markaların Tanınması, Doğrulanması ve Rolü NES başvuru sahiplerinin, bireysel veya kurumsal başvurularda başkalarının fikri mülkiyet haklarını ihlal eden isimler kullanmaları yasaktır İlk Kimlik Doğrulama Gizli Anahtara Sahip Olunduğunun Kanıtlanma Yöntemi E-İMZATR ESHS işleyişi içerisinde imza oluşturma ve doğrulama verileri sadece ESHS tarafından oluşturulmaktadır. Bu sebeple NES in ve güvenli "NES" oluşturma aracının NES sahibine imza karşılığı teslim edilmesi halinde, NES sahibinin imza oluşturma verisine sahip olduğu kabul edilir Tüzel Kişiliğin Doğrulanması Sertifikada yer alacak tüzel kişiliğin ismi veya unvanı, sertifika sahibinin bulunduğu ülkedeki yasal belgelere bağlı olarak doğrulanır.

20 Gerçek Kişinin Kimliğinin Doğrulanması NES başvurusunda bulunan kişilerin sertifikada yer alacak bilgileri, yasal düzenlemelerle belirlendiği şekilde ve resmi belgelere dayandırılarak doğrulanır. NES başvuruları alınırken, mevzuat gereği kişinin birinci başvurusu sırasında yüz yüze kimlik doğrulaması yapılır Doğrulama Yapılmaksızın Sertifikada Yer Alabilen Bilgiler NES başvurularında e-posta adresi ve cep telefonu sertifika başvuru sahibinin yazılı beyanıyla alınır ve doğrulama yapılmaksızın sertifika içeriğinde yer alır. Sertifikalarda bulunabilen S ve OU gibi ayırt edici isim alanında yer alan diğer bilgilerde de sertifika başvuru sahibinin beyanına göre doğru kabul edilir Yetkinin Doğrulanması NES içeriğinde bir tüzel kişiliğin isminin yer alması söz konusu ise sertifika başvuru sahibinin bu tüzel kişiliği temsil ve ilzama yetkili olduğunu gösterir resmi belgeleri ibraz etmesi zorunludur Karşılıklı Çalışma Kriterleri E-İMZATR başka bir ESHS ile karşılıklı çalışma amacıyla çapraz veya tek yönlü sertifikasyon yapmaz Sertifika Yenileme İsteğinde Kimlik Doğrulama Sertifikanın güvenli kullanım süresinin sonunda, yeni anahtar çifti üretimi, kullanıcının yeni bir NES başvurusunda bulunmasıyla gerçekleştirilir. Yeni sertifika başvurusu, sertifikanın kullanım süresi içinde, elektronik ortamda ve mevcut sertifikaya bağlı imza oluşturma verisiyle imzalanarak yapılabilir. Yeni sertifika içinde yer alacak bir bilgide değişiklik gerekmesi durumunda, bu değişikliğin resmi belgeye dayandırılması zorunludur. Sertifikada yer almayan diğer kullanıcı bilgilerindeki değişiklikler ise NES sahibinin yazılı veya elektronik beyanıyla kabul edilir. Rutin anahtar yenileme işlemleri sırasında başvuru sahibinin başvuru bilgileriyle ilgili herhangi bir tereddüt doğması halinde telefonla doğrulama yapılır. Bu doğrulamayı yapan E-İMZATR yetkililerince sözkonusu şüphenin giderilememesi durumunda ise yüz yüze kimlik doğrulaması yapılır İptal Talebi için Kimlik Doğrulama E-İMZATR NES iptal taleplerini aşağıda açıklandığı gibi güvenilir yollarla alır ve kimlik doğrulaması yapar: Sertifika sahibi başvuru sırasında belirttiği kendisine özel bilgileri kullanarak E-İMZATR bireysel kullanıcı servislerinde iptal işlemini gerçekleştirebilir Sertifika sahibi E-İMZATR ofislerine gelerek dilekçe ile başvurabilir Çağrı merkezi üzerinden kimlik doğrulaması gerçekleştirerek iptal işlemini sağlayabilir.

21 4. SERTİFİKA YAŞAM DÖNGÜSÜ İŞLEVSEL GEREKLİLİKLERİ E-İMZATR, sertifikalarını bu NESİ dokümanında yer alan ilke ve kurallar uyarınca üretir ve yaşam döngüsünü yönetir Sertifika Başvurusu Kimler Sertifika Başvurusunda Bulunabilir? Herhangi bir yasal engeli olmayan her gerçek kişi NES başvurusunda bulunabilir. Belirtilen kimlik doğrulama prosedürlerini yerine getirebilen gerçek kişiler ve yetki belgesine sahip tüzel kişi temsilcileri NES başvurusunda bulunabilirler Sertifika Başvuru, Kayıt Süreci ve Sorumluluklar NES sahibi olmak isteyenler şahsen KB ye giderek başvuru yapabilirler. Başvuru sırasında KB yetkilisine geçerli bir kimlik belgesi beyan ederek kimlik doğrulama işlemini gerçekleştirir. Gerekli sözleşmeler ve belgeler doldurulup başvuru sahibi tarafından imzalandıktan sonra KB yetkilisine teslim eder. Belgeler KB yetkilisi tarafından onaylandıktan sonra üretim safhasına geçilir. "NES" Sahibi olmak isteyenler üzerinden başvuru formunu doldurarak ödeme işlemini gerçekleştirir. E-İMZATR taahhütnamesini noter aracılığıyla kimlik doğrulamasını gerçekleştirir ve "E-İMZATR" ye posta yoluyla gönderir Sertifika Başvurusunun İşlenmesi Kimlik Doğrulama İşlemlerinin Yerine Getirilmesi KB Yetkilileri NESİ 3.2 de belirtildiği şekilde doğrulanır Sertifika Başvurularının Kabulü veya Reddedilmesi Aşağıdaki koşulların yerine gelmesi halinde bir sertifika başvurusu kabul edilir: Bölüm 3.2 de açıklanan esaslar ve E-İMZATR başvuru prosedürlerine göre gerekli belgelerin eksiksiz olarak tamamlanmış olması. Ödemenin yapılmış olması. Aşağıdaki hallerin herhangi birinin oluşması halinde sertifika başvurusunu reddeder: Bölüm 3.2 de açıklanan esaslar ve E-İMZATR başvuru prosedürlerine göre gerekli belgelerin tamamlanmaması. Bilgi ve belgelerin doğrulanmasına ilişkin sorgulamalara başvuru sahibinin zamanında veya tatminkâr yanıt vermemesi.

22 Ödemenin yapılmamış olması Sertifika Başvurularının İşlenme Süresi Başvuru süreci tamamlandıktan sonra E-İMZATR başvuru merkezlerinin olduğu illerde 15 dkda, başvuru merkezlerinin olmadığı illerde en geç 5 iş günü içerisinden üretimi gerçekleştirip ilgili yollarla kullanıcıya birebir teslim etmek ve postalamakla sorumludur "NES" Üretimi "NES" Üretimi Sırasındaki ESHS Faaliyetleri Başvurular KB tarafından onaylandıktan sonra ESHS tarafından TEBLİĞ de belirtilen "NES" oluşturma araçları kullanılarak ilgili algoritma ve standartlar içerisinde imza oluşturma ve doğrulama verilerini oluşturarak başvuru sahibine imza karşılığında teslim eder "NES" Üretimiyle İlgili Sertifika Sahibinin Bilgilendirilmesi ESHS NES üretiminin hangi durumda olduğu kullanıcıya bildirmekle yükümlüdür "NES"in Kabulü Kabulün Şekli NES ESHS tarafından imzalandıktan ve Veri Depolarında yayınlandıktan sonra ESHS tarafından kabulü yapılmış olur. Üretimi yapılan NES imza karşılığında kullanıcıya teslim edildiğinde kullanıcı tarafından kabul edilmiş sayılır. Kullanıcı NES teslim aldıktan sonra paketini açarak eksiklik olup olmadığını kontrol etmekle yükümlüdür. Eksik teslimat durumunda KB ye ivedilikle başvurmalıdır. Eksiksiz teslim alınan NES kullaınıcı tarafından kurulum yönergeleri uygulanarak kurulduktan sonra sertifika içerisindeki bilgiler başvuru sırasında vermiş olduğu bilgilerden farklı olduğunu tespit etmesi durumunda E-İMZATR çağrı merkezini arayarak iptal ettirmesi gerekmektedir. E-İMZATR iptal işlemini gerçekleştirdikten sonra yeni oluşturacağı NES i NESİ de belirtilen kurallar çevresinde kullanıcı ya teslim eder ESHS Tarafından Sertifikanın Yayımlanması ESHS üretilen sertifikaları "NES" sahibinin izni ile en kısa süre içerisinde veri depolarında yayınlamak zorundadır Diğer Katılımcıların Sertifika Üretimiyle İlgili Bilgilendirilmesi Diğer ilgililere yapılacak bildirimler E-İMZATR web sayfasından duyurulur "NES" Kullanımı

23 Sertifika Sahibi İmza Oluşturma Verisi ve "NES" Kullanımı NES sahipleri imza oluşturma verilerini ve NES lerini, NESUE, NESİ, Kanun, Yönetmelik, Tebliğ ve imzalamış oldukları kullanıcı sözleşmeleri ile belirlenen yükümlükleri doğrultusunda kullanmak zorundadırlar. NES sahibi imza oluşturma verisinin güvenliğini ve gizliliğini sağlamakla yükümlüdür. İmza oluşturma verisinin gizliliği ve doğruluğundan şüphe ettiği durumlarda ivedilikle E-İMZATR ye belirtmelidir Üçüncü Kişilerin İmza Doğrulama Verisi ve "NES" Kullanımı NES e güvenerek iş ve işlem yapacak olan üçüncü kişiler öncelikle NES in kontrolünü yapmalıdırlar.üçüncü kişiler NES i kullanan üçüncü şahıslar NES kullanılarak yapılan işlemin Kanun da yasaklanan hukuki işlemlerden biri olmadığını ve yapılan işlemin NES in içerisinde yer alan maddi kapsama veya kullanıma ilişkin sınırlamalara aykırı olmadığını tespit etmekle yükümlüdür. Üçüncü kişiler NES kontrolünün ve doğrulama prosedürlerinin başarısız olması durumunda NES e dayanarak işlem yapmamalıdır "NES" Yenileme NES yenileme sertifika bilgileri korunarak farklı bir anahtar çifti ile tekrar oluşturulmasıdır. "E- İMZATR" yeni anahtar çifti oluşturma yöntemini kullanmaz. Başvuru yeni yapılmış kabul edilerek yeni "NES" oluşturma süreci baştan başlatılır "NES" Yenilemeyi Gerektiren Durumlar Sertifika süresinin dolmasına belirli bir süre kalmış olması ya da sertifika son kullanım tarihinin geçmiş olması. Kayıp, çalınma, v.b. sebepler Yenileme Talebinde Bulunabilecek Kişiler Sertifika sahibi ya da sertifika sahibini temsile yetkili kişiler tarafından yenileme talebinde bulunulabilir "NES" Yenileme Talebinin İşlenmesi Sertifika sahibi "NES"in kullanım süresi sona ermeden önce elektronik imzalı olarak yenileme talebinde bulunmuş ise kimlik kontrolü yapılmış sayılarak yenileme talebi işleme alınır. "NES"in süresi dolmuş ise Madde de belirtilen adımlar uygulanır Yenilenmiş Sertifikayla İlgili Sertifika Sahibine Bildirim Yapılması ESHS NES üretiminin hangi durumda olduğu kullanıcıya bildirmekle yükümlüdür Yenilenen "NES"in Kabulü

24 NES ESHS tarafından imzalandıktan ve Veri Depolarında yayınlandıktan sonra ESHS tarafından kabulü yapılmış olur. Üretimi yapılan NES imza karşılığında kullanıcıya teslim edildiğinde kullanıcı tarafından kabul edilmiş sayılır. Kullanıcı NES teslim aldıktan sonra paketini açarak eksiklik olup olmadığını kontrol etmekle yükümlüdür. Eksik teslimat durumunda KB ye ivedilikle başvurmalıdır. Eksiksiz teslim alınan NES kullanıcı tarafından kurulum yönergeleri uygulanarak kurulduktan sonra sertifika içerisindeki bilgiler yenileme başvurusu sırasında vermiş olduğu bilgilerden farklı olduğunu tespit etmesi durumunda E-İMZATR çağrı merkezini arayarak iptal ettirmesi gerekmektedir. E-İMZATR iptal işlemini gerçekleştirdikten sonra yeni oluşturacağı NES i NESİ de belirtilen kurallar çevresinde kullanıcı ya teslim eder ESHS Tarafından Yenilenen Sertifikanın Yayımlanması ESHS üretilen sertifikaları "NES" sahibinin izni ile en kısa süre içerisinde veri depolarında yayınlamak zorundadır Diğer Katılımcıların Yeni Sertifika Üretimiyle İlgili Bilgilendirilmesi Diğer ilgililere yapılacak bildirimler E-İMZATR web sayfasından duyurulur Anahtar Yenileme İlgili değildir. İlgili değildir. İlgili değildir. İlgili değildir. İlgili değildir Anahtar Yenilemeyi Gerektiren Durumlar Anahtar Yenileme Talebinde Bulunabilecek Kişiler Anahtar Yenileme Talebinin İşlenmesi Yeni Sertifikayla İlgili Sertifika Sahibine Bildirim Yapılması Anahtarı Yenilenen Sertifikanın Kabulü ESHS Tarafından Anahtarı Yenilenen Sertifikanın Yayınlanması İlgili değildir Diğer Katılımcıların Sertifika Üretimiyle İlgili Bilgilendirilmesi İlgili değildir Sertifika Değişikliği

25 Sertifika Değişikliğini Gerektiren Durumlar E-İMZATR tarafından üretilmiş olan sertifikaların içeriğindeki bilgilerde bir değişiklik olması durumunda, sertifika iptal edilir ve yeni bilgilerle birlikte yeni bir sertifika başvurusunda bulunulur. Yeni sertifika başvurusu Bölüm 4.1 de belirtilen ilkeler uyarınca yürütülür Sertifika Değişiklik Talebinde Bulunabilecek Kişiler Bölüm de yer alan ilkeler uyarınca yürütülür Sertifika Değişiklik Talebinin İşlenmesi Bölüm 3.2 de yer alan ilkeler uyarınca yürütülür Yeni Sertifikayla İlgili Sertifika Sahibine Bildirim Yapılması Bölüm de yer alan ilkeler uyarınca yürütülür Değişiklik Yapılmış Sertifikanın Kabul Şekli Bölüm de yer alan ilkeler uyarınca yürütülür ESHS Tarafından Değişiklik Yapılmış Sertifikanın Yayımlanması Bölüm de yer alan ilkeler uyarınca yürütülür Diğer Katılımcılarının Yeni Sertifika Üretimiyle İlgili Bilgilendirilmesi Uygulama dışıdır Sertifika İptali ve Askıya Alma Sertifika İptalini Gerektiren Durumlar NES ler aşağıda belirtilen durumlarda iptal edilir; NES sahibinin yazılı talebi NES sahibinin çağrı merkezi üzerinden iptal talebinde bulunması "NES" sahibinin elektronik imzalı olarak göndereceği e-posta yoluyla iptal isteminde bulunması Sertifika Kullanıcısı nın ESHS veya Kurumsal Başvuru Sahibi aleyhine "NES"i kullanarak suç teşkil eden bir fiili icra etmesi "NES" içerisinde yer alan bilgilerin sertifikanın geçerli olduğu süre içerisinde herhangi bir zamanda gerçeğe aykırı olduğunun ESHS veya Kurumsal Başvuru Sahibi tarafından anlaşılması "NES"lerin Sertifika Kullanıcısı tarafından hukuka veya "NES" içerisinde yer alan kullanım veya maddi kapsama aykırı amaçlarla kullanıldığının ESHS veya Kurumsal Başvuru Sahibi tarafından tespiti Sertifika Kullanıcısı nın imza oluşturma verisinin üçüncü kişilerin eline geçtiğinin, ifşa edildiğinin veya tehlike altında olduğunun ESHS, NES sahibi veya Kurumsal Başvuru Sahibi tarafından tespiti

26 Sertifika Kullanıcısı nın "NES" kullanarak icra ettiği kasti bir fiili neticesinde "ESHS"nin veya Kurumsal Başvuru Sahibi nin zarara uğraması Sertifika Kullanıcısı Sözleşmesi nin Sertifika Kullanıcısı tarafından tek taraflı olarak fesh edildiğinin "ESHS"ye yazılı olarak bildirilmesi veya Sertifika Kullanıcısı Sözleşmesi nin herhalde taraflardan biri tarafından tek taraflı olarak feshedilmesi Gerekli olan durumlarda Kurumsal Başvuru Sahibi ile Sertifika Kullanıcısı arasında Kurumsal Başvuru da bulunmaya esas teşkil eden hukuki ilişkinin sona ermesi ESHS nin, NES sahibinin veya Kurumsal Başvuru Sahibi nin Sertifika Kullanıcısı na ait olan güvenli elektronik imza oluşturma aracının veya erişim verisinin çalınması, kaybolması, işlerliğini kaybetmesi yolunda bilgiye sahip olması veya Sertifika Kullanıcısı na ait olan güvenli elektronik imza oluşturma aracının veya erişim verisinin gizliliği ve güvenliği hakkında şüpheye düşmesi NES sahibinin fiil ehliyetinin sınırlandırıldığının, iflasının, gaipliğinin veya ölümünün öğrenilmesi E-İMZATR nın ESHS olarak hizmet vermeyi durdurması Sertifika İptal Talebinde Bulunabilecek Kişiler NES ler aşağıda belirtilen kişiler tarafından iptal edilebilir NES sahibi Yetkisi bulunması halinde kurumsal başvuru sahipleri Yetkisi bulunması halinde üçüncü kişiler E-İMZATR Yetkileri doğrultusunda kamu kurumları ve yargı makamları Sertifika İptal Talebi Prosedürleri NES sahibi, yetkili kurumsal başvuru sahibi veya yetkili üçüncü kişiler, elektronik imzalı olarak gönderilen e-posta yoluyla, KB ler veya E-İMZATR Çağrı Merkezi aracılığıyla ve yazılı talimat ile sertifika iptal talebinde bulunabilirler. Ayrıca "E-İMZATR" websitesi üzerinden bireysel kullanıcı arayüzünü kullanarak iptal edebilirler. Sertifika iptal talebi, iptal talebinde bulunan kimsenin iptal yetkisinin tanımlanmasından ve onaylanmasından sonra derhal gerçekleştirilir. Yetkinin tanımlanmasında ise kişisel bilgiler ve ilgili gizli bilgiler kullanılır. Yazılı talimatlarda talimat üzerindeki imza ile sertifika başvuru formundaki imza karşılaştırılır. İptal durumu, iptal işlemi sonrası iptal talebinde bulunan kimseye telefonla veya e-posta ile bildirilir Sertifika İptal Talebi Gecikme Periyodu Sertifika iptal talepleri işleme alındıktan sonra gecikme yaşanmaz ve yayınlanacak ilk SİL de yer alır E-İMZATR nin Sertifika İptal Talebini İşleme Süresi Sertifika iptal talepleri onaylanması için hemen işleme alınır yayınlanacak ilk SİL de yer alır Üçüncü Kişilerin İptal Kontrol Gerekliliği

27 Üçüncü kişiler, kendilerine gönderilen bir elektronik imzaya güvenmeden önce, ilgili sertifikayı doğrulamakla yükümlüdür. Sertifika durumunun doğrulanması için E-İMZATR tarafından yayımlanan güncel SİL ya da çevrimiçi sertifika durum sorgulama servisi olan ÇSDP kullanılmalıdır. E-İMZATR üçüncü kişilere, Kanun a göre oluşturulan güvenli elektronik imzalı doğrulamada güvenli elektronik imza doğrulama araçlarını kullanmalarını tavsiye eder Sertifika İptal Listesi (SİL) Yayımlama Sıklığı NES lere ait SİL ler her 5 dkda bir 24 saat geçerli olacak şekilde, E-İMZATR alt kök sertifikalarına ait SİL ler 6 ayda bir yayınlanır SİL lerin En Geç Yayımlanma Zamanı SİL ler otomatik süreçler dahilinde oluşturulmalarının ardından hemen yayınlanır Çevrim İçi Sertifika İptal/Durum Kontrol İmkânı (ÇSDP) E-İMZATR gerçek zamanlı sertifika iptal durumu kontrolü sağlayan ÇSDP hizmetini 7/24 ulaşılabilecek şekilde sağlar Çevrim İçi Sertifika İptal/Durum Kontrol Gereklilikleri Üçüncü kişiler elektronik imzaya güvenerek bir iş veya işlem yapmadan önce NES in geçerlilik durumunu kontrol etmek zorundadırlar. Üçüncü kişiler NES in geçerlilik durumu kontrollerini SİL veya ÇSDP aracılığıyla kontrol etmelidirler Diğer İptal Durumu Yayımlama Çeşitlerinin Varlığı E-İMZATR, OCSP ve SİL dışında iptal durumu yayımlama yöntemi kullanmaz Anahtar Güvenliğinin Yitirilmesine İlişkin Özel Gereklilikler E-İMZATR ye ait bir güvenlik sorunu oluşması durumunda, durumdan etkilenen son kullanıcı sertifikaları E-İMZATR tarafından iptal edilir E-İMZATR ait kök veya alt kök sertifikalarının iptal edilmesi gerekirse, bu sertifikaların imzasını taşıyan son kullanıcı sertifikaları da iptal edilir ve kullanıcılar bilgilendirilir. Güvenlik sorunu ve sonuçları, E-İMZATR tarafından ivedilikle kamuya açık bir şekilde web sitesi üzerinden ve gerekli durumlarda basın ve yayın organları aracılığıyla sertifika sahiplerine ve üçüncü kişilere duyurulur. E-İMZATR a ait bir güvenlik sorununun duyurulması durumunda, sertifika sahiplerinin sertifikalarını kullanmaya devam etmelerine izin verilmez. E-İMZATR kaynaklı tüm sertifika iptal işlemlerinde, iptal sonrası yeni sertifika üretim işlemlerinin ivedilikle başlatılmasından E-İMZATR sorumludur Sertifika Askıya Alma Gerektiren Durumlar E-İMZATR, NES iptal talebinin kaynağının doğrulanamadığı durumlarda doğrulama işlemi sonuçlanıncaya kadar veya son kullanıcı tarafından iptali gerektiren bir durumun olup olmadığından emin