METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI

Transkript

1 METEOROLOJI METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI Sayı : 133 Mart 2017 Aylık Bülten

2 METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI Sayı : 133 Mart 2017 YAĞIŞ DEĞERLENDİRMESİ 2017 YILI ŞUBAT AYI ALANSAL YAĞIŞ RAPORU GENEL DURUM : Yağışlar genel olarak normalinden ve geçen yıl Şubat ayı yağışından az olmuştur. Şubat ayı yağış ortalaması 16,4 mm, normali 62,9 mm ve 2016 Yılı Şubat ayı yağış ortalaması ise 47,3 mm dir. Yağışlarda normaline göre % 73,9; geçen yıl Şubat ayı yağışına göre ise % 65,3 azalma gözlenmiştir. MARMARA BÖLGESİ: Bölge yağış ortalaması 34,6 mm, normali 70,1 mm, 2016 Şubat ayı yağışı ise 84,0 mm dir. Yağışlarda normaline göre % 50,6; geçen yıl Şubat ayı yağışına göre ise % 58,8 azalma gözlenmiştir. EGE BÖLGESİ: Bölge yağış ortalaması 23,3 mm, normali 77,3 mm, 2016 Şubat ayı yağışı ise 43,0 mm dir. Yağışlarda normaline göre % 69,9; geçen yıl Şubat ayı yağışına göre ise % 45,8 azalma gözlenmiştir. AKDENİZ BÖLGESİ: Bölge yağış ortalaması 7,4 mm, normali 85,2 mm, 2016 Şubat ayı yağışı ise 47,8 mm dir. Yağışlarda normaline göre % 91,3; geçen yıl Şubat ayı yağışına göre de % 84,5 azalma gözlenmiştir. İÇ ANADOLU BÖLGESİ: Bölge yağış ortalaması 4,8 mm, normali 37,0 mm, 2016 Şubat ayı yağışı ise 31,9 mm dir. Yağışlarda normaline göre % 87,0; geçen yıl Şubat ayı yağışına göre % 85,0 azalma gözlenmiştir. 1

3 KARADENİZ BÖLGESİ: Bölge yağış ortalaması 27,2 mm, normali 54,4 mm, 2016 Şubat ayı yağışı ise 51,8 mm dir. Yağışlarda normaline göre % 50,0; geçen yıl Şubat ayı yağışına göre ise % 47,5 azalma gözlenmiştir. DOĞU ANADOLU BÖLGESİ: Bölge yağış ortalaması 15,9 mm, normali 60,8 mm, 2016 Şubat ayı yağışı ise 45,5 mm dir. Yağışlarda normaline göre % 73,8; geçen yıl Şubat ayı yağışına göre ise % 65,1 azalma gözlenmiştir. GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ: Bölge yağış ortalaması 12,3 mm, normali 83,7 mm, 2016 Şubat ayı yağışı ise 49,4 mm dir. Yağışlarda normaline göre % 85,3; geçen yıl Şubat ayı yağışına göre ise % 75,1 azalma gözlenmiştir. 2

4 3

5 4

6 Su Yılı 05 Aylık Alansal Kümülatif Yağış Raporu (Şubat 2017) GENEL DURUM : 1 Ekim Şubat 2017 tarihleri arasında kümülatif yağışlar normalinden ve geçen yıl yağışından az olmuştur. Türkiye nin beş aylık kümülâtif yağışı 236,2 mm, normali 329,6 mm ve geçen yılın aynı dönem yağış toplamı ise 298,7 mm dir. Kümülâtif yağışlarda normaline göre % 28,3; geçen Su/Tarım Yılı na göre ise % 20,9 azalma gözlenmiştir MARMARA BÖLGESİ: Kümülâtif yağışlarda bölge ortalaması 352,7 mm, normali 396,7 mm, geçen yıl aynı dönem ortalaması ise 382,4 mm dir. Kümülâtif yağışlarda normale göre % 11,1; geçen Su/Tarım Yılı na göre % 7,8 azalma gözlenmiştir. EGE BÖLGESİ: Kümülâtif yağışlarda bölge ortalaması 280,0 mm, normali 386,5 mm, geçen yıl aynı dönem ortalaması ise 321,2 mm dir. Kümülâtif yağışlarda normale göre % 27,6; geçen Su/Tarım Yılı na göre ise % 12,8 azalma gözlenmiştir. AKDENİZ BÖLGESİ: Kümülâtif yağışlarda bölge ortalaması 296,5 mm, normali 446,5 mm, geçen yıl aynı dönem ortalaması ise 261,0 mm dir. Kümülâtif yağışlarda normale göre % 33,6 azalma; geçen Su/Tarım Yılı na göre ise % 13,6 artış gözlenmiştir. İÇ ANADOLU BÖLGESİ: Kümülâtif yağışlarda bölge ortalaması 123,6 mm, normali 204,1 mm, geçen yıl aynı dönem ortalaması ise 174,7 mm dir. Kümülâtif yağışlarda normale göre % 39,5; geçen Su/Tarım Yılı na göre ise % 29,3 azalma gözlenmiştir. KARADENİZ BÖLGESİ: Kümülâtif yağışlarda bölge ortalaması 307,3 mm, normali 348,3 mm, geçen yıl aynı dönem ortalaması ise 401,7 mm dir. Kümülâtif yağışlarda normale göre % 11,8; geçen Su/Tarım Yılı na göre ise % 23,5 azalma gözlenmiştir. 5

7 DOĞU ANADOLU BÖLGESİ: Kümülâtif yağışlarda bölge ortalaması 180,8 mm, normali 289,4 mm, geçen yıl aynı dönem ortalaması ise 312,9 mm dir. Kümülâtif yağışlarda normale göre % 37,5; geçen Su/Tarım Yılı na göre ise % 42,2 azalma gözlenmiştir. GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ: Kümülâtif yağışlarda bölge ortalaması 230,4 mm, normali 356,0 mm, geçen yıl aynı dönem ortalaması ise 303,5 mm dir. Kümülâtif yağışlarda normale göre % 35,3; geçen Su/Tarım Yılı na göre ise % 24,1 azalma gözlenmiştir. 6

8 7

9 8

10 SICAKLIK DEĞERLENDİRMESİ Marmara Bölgesi : Ortalama sıcaklıklar Bursa ve Çanakkale dolaylarında mevsim normallerinin üstünde gerçekleşirken bölgenin diğer kesimlerinde mevsim normalleri civarında gerçekleşmiştir. Bölgenin Şubat ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı 5.3 C iken, 2017 Şubat ayı 6.8 C olarak gerçekleşmiştir. En düşük ortalama sıcaklık 5,0 C olarak Bilecik te, en yüksek ortalama sıcaklık ise 8,1 C olarak Sakarya da gerçekleşmiştir. Ege Bölgesi : Ortalama sıcaklıklar, Ayvalık, Bodrum, Dikili, Edremit, İzmir ve Kuşadası dolaylarında mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşirken bölgenin diğer kesimlerinde mevsim normalleri civarında gerçekleşmiştir Bölgenin Şubat ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı 6.9 C iken, 2017 Şubat ayı 8.3 C olarak gerçekleşmiştir. En düşük ortalama sıcaklık 2,8 C olarak Afyonkarahisar da en yüksek ortalama sıcaklık ise 12,6 C olarak Bodrum da gerçekleşmiştir. Akdeniz Bölgesi : Ortalama sıcaklıklar, Antalya ve Fethiye dolaylarında mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşirken bölgenin diğer kesimlerinde mevsim normalleri civarında gerçekleşmiştir Bölgenin Şubat ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı 7.9 C iken, 2017 Şubat ayı 8.4 C olarak gerçekleşmiştir. En düşük ortalama sıcaklık -2,5 C olarak Göksun da, en yüksek ortalama sıcaklık ise 12,9 C olarak İskenderun da gerçekleşmiştir Yılı Şubat Ayı Ortalama Sıcaklıklarının Normallerine Göre Mukayesesi 2017 yılı Şubat ayında ortalama sıcaklıklar; Yurdumuzun batı kıyıları ile Bursa, Fethiye ve Antalya dolaylarında mevsim normallerinin üzerinde, Ağrı, Iğdır, Bitlis, Kars ve Batman dolaylarında mevsim normallerinin altında gerçekleşirken, Ülkemizin diğer bölgelerinde mevsim normalleri civarında gerçekleşmiştir. Uzun yıllar Şubat ayı ortalama sıcaklığı 3.5 C iken 2017 Şubat ayı 3.9 C olarak gerçekleşmiştir. Şubat ayında en düşük ortalama sıcaklık -12,5ºC ile Ağrı da, en yüksek ortalama sıcaklık ise 12,9ºC ile İskenderun da tespit edilmiştir. 9 İç Anadolu Bölgesi : : Ortalama sıcaklıklar, bölgenin tamamında mevsim normalleri civarında gerçekleşmiştir. Bölgenin Şubat ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı 0.3 C iken, 2017 Şubat ayı 0.6 C olarak gerçekleşmiştir. En düşük ortalama sıcaklık -6,2 C olarak Kangal da, en yüksek ortalama sıcaklık ise 3,1 C olarak Ankara da gerçekleşmiştir. Karadeniz Bölgesi : Ortalama sıcaklıklar, bölgenin tamamında mevsim normalleri civarında gerçekleşmiştir. Bölgenin Şubat ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı 3.9 C iken, 2017 Şubat ayı 4.2 C olarak gerçekleşmiştir. En düşük ortalama sıcaklık -6,2 C olarak Bayburt ta, en yüksek ortalama sıcaklık ise 7,5 C olarak Samsun da gerçekleşmiştir. Doğu Anadolu Bölgesi : : Ortalama sıcaklıklar, Ağrı, Bitlis, Iğdır ve Kars dolaylarında mevsim normallerinin altında gerçekleşirken bölgenin diğer kesimlerinde mevsim normalleri civarında gerçekleşmiştir Bölgenin Şubat ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı -4.0 C iken, 2017 Şubat ayı -5.6 C olarak gerçekleşmiştir. En düşük ortalama sıcaklık -12,5 C olarak Ağrı da, en yüksek ortalama sıcaklık ise 3,0 C olarak Malatya da gerçekleşmiştir. Güney Doğu Anadolu Bölgesi : Ortalama sıcaklıklar, Batman dolaylarında mevsim normallerinin altında gerçekleşirken bölgenin diğer kesimlerinde mevsim normalleri civarında gerçekleşmiştir r. Bölgenin Şubat ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı 5.5 C iken, 2017 Şubat ayı 5.1 C olarak gerçekleşmiştir. En düşük ortalama sıcaklık 0,6 C olarak Batman da, en yüksek ortalama sıcaklık ise 7,9 C olarak Kilis te gerçekleşmiştir.

11 11

12 10

13 TARIM YILI BÖLGELERE GÖRE SICAKLIK DEĞERLENDİRMESİ Bölgeler Periyot Ekim Kasım Aralık Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz AğustosEylül Marmara Normal(81-10) Ort. Sıc Ege Normal(81-10) Ort. Sıc Akdeniz Normal(81-10) Ort. Sıc Iç Anadolu Normal(81-10) Ort. Sıc Karadeniz Normal(81-10) Ort. Sıc Doğu Anadolu Normal(81-10) Ort. Sıc G.D. Anadolu Normal(81-10) Ort. Sıc

14 KURAKLIK ANALİZİ Normalin Yüzdesi Metoduna (PNI) Göre 2017 Şubat Ayı Kuraklık Durumu 1 AYLIK DEĞERLENDİRME : 3 AYLIK DEĞERLENDİRME : 13

15 6 AYLIK DEĞERLENDİRME : 9 AYLIK DEĞERLENDİRME : 14

16 12 AYLIK DEĞERLENDİRME : Standart Yağış İndeksi (SPI) Metoduna Göre 2017 Şubat Ayı Kuraklık Durumu 3 AYLIK DEĞERLENDİRME : 15

19 Palmer Kuraklık Şiddet İndeksine (PDSI) Göre 2017 Şubat Ayı Kuraklık Durumu 2017 Ocak Ayı Kuraklık Durumu 18

20 OLAĞANÜSTÜ OLAYLAR METEOROLOJİK AFETLER (Şubat 2017) FIRTINA YAĞIŞ VE SEL ÇIĞ SİS DON KAR 2017 ŞUBAT FEVKLER 19

21 AYIN KONUSU EROZYON ÇEŞİTLERİ Erozyonun yaptığı en büyük zarar, oluşması için binlerce yıl gereken örtü toprağının elden çıkmasıdır. Yapılan araştırmalara göre her yıl topraklarımızın ortalama 1 mm lik tabakası (yaklaşık Kıbrıs adası kadar) erozyonla yok olmaktadır. Her yıl çok büyük miktarları bulan, tohum, gübre, bitki besin maddesi, organik madde kısaca verimlilik erozyonun etkisiyle tükenip yok o l m a k t a d ı r. To p r a k l a r ı e r o z y o n l a verimsizleşen, giderek yok olan tarım arazileri, hızla artan nüfusu besleyemez olmuş ve köyden şehre göç hızlanmıştır. Bu durum ekonomiye çok ağır yük ve sıkıntı getirmektedir. Rüzgâr ve yağmur, verimli toprakları sürükleyerek, baraj göllerine, akarsu yataklarına ve denizlere taşımaktadır. Kaybettiğimiz topraklar, barajları doldurmakta ve büyük boyutlarda ekonomik zarara neden olmaktadır. Bitki örtüsü ve toprak, kar ve yağmur sularının akıp gitmesini engelleyerek, yeraltındaki kaynaklara inmesini ve kaynaklarının düzenli beslenmesini sağlar. Bitki örtüsünün kalkması erozyona başlıca neden teşkil ederken toprak kaymaları, taşkınlar, sel ve çığ felaketlerine ve büyük zararlara yol açmaktadır. Toprağın kaybı ile bir ülkenin en büyük değerlerinden biri olan ormanlar yok olmaktadır. Meraların kaybolması ile ülkemiz hayvancılıktan kazanacağı gelir azalmaktadır. Erozyon, toprak kaybının yanı sıra esasen ekonomik ve sosyal düzene zarar vermekte, insan yaşamı için tehlike oluşturmaktadır. Bunun çarpıcı örneği; 13 Temmuz 1995 de meydana gelen Isparta-Senirkent kitle erozyonudur. Senirkent yöresinde yaklaşık dakika süren sağanak yağış, sel ve erozyon afetine yol açmıştır. Burada evlerin çoğu ahşaptır ve çeşitli ağaçlar kullanılarak yapılmıştır. Senirkent'te bir ev için yaklaşık 600 ağaç kesilmekte, bu da yaklaşık 0.5 ha ormanın yok edilmesi anlamına gelmektedir. Kaybolan toprak yüzünden her yıl yaklaşık 50 milyar m³ yağış depolanamamaktadır. Erozyonla yılda 90 milyon ton bitki besin maddesi toprak ile birlikte yitirilmektedir. Ülkemizde iklim, toprak, arazi şekilleri, bitki örtüsü gibi etmenler aşınmaya elverişli durum oluşturmaktadır. Ülkemiz arazilerinin % 64 ünün eğimi % 12 den fazladır. Türkiye kara yüzeyinin % 90 ında çeşitli şiddetlerde erozyon cereyan etmektedir. Arazinin % 63 ü çok şiddetli ve şiddetli, % 20 si orta, % 7 si hafif derecede erozyonla karşı karşıyadır. Ülkemizde işlenen tarım alanlarının % 75 inde (yaklaşık 20 milyon ha) yoğun erozyon görülmektedir. Her yıl tarım alanlarından 500 milyon ton, tüm ülke yüzeyinden 1.4 milyar ton verimli üst toprak erozyonla kaybedilmektedir. Yapılan bir araştırmaya göre erozyonun şiddetlenerek devam etmesi halinde Türkiye'nin büyük bir bölümü 55 yıl sonra çöl olacaktır. Ülkemizde erozyondan zarar gören arazinin % 99 u su, % 1 i rüzgâr erozyonuna maruz kalmaktadır. Su erozyonu daha çok 5, 6 ve 7 inci sınıf arazilerde olmakla birlikte 2, 3 ve 4 üncü sınıf arazilerini de değişik şiddette etkilemektedir. Su erozyonu bütün bölgelerimizde etkili olmaktadır. Rüzgâr erozyonunun büyük bölümü 400 mm nin altında yağış alan, yıllık yağışların mevsimlere göre dağılımı düzensiz olan İç, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerimizde etkili olmaktadır. Deniz, göl ve barajlarımıza en çok toprak taşıyan akarsularımızdan Fırat, Yeşilırmak ve Kızılırmak ilk sıralarda yer alırlar. En az miktarda toprak taşıyan akarsularımız ise Dalaman Çayı ile İyidere'dir. Bu akarsularımızın çok az toprak taşımasının asıl nedeni havzalarının ormanlarla kaplı olması ve güçlü doğal bitki örtüsünün toprağı korumasıdır. 20

22 AYIN BİTKİSİ MARUL Vejetasyon süresi kısadır. Fazla sıcak ve kurak olan bölgelerde vejetatif gelişme hızlanmakta ve kısa vejetatif periyodu takiben bitki generatif gelişme için gövdelenmektedir. Gövdelenme ürünün kalitesini bozmakta ve pazar değerini düşürmektedir. Tohumların çimlenmesi için optimum sıcaklık C dir. Düşük sıcaklıklarda homojen çıkış elde edilemez. Sıcaklık yükselecek olursa tohumların çimlenmediği görülür. Yüksek sıcaklık çimlenmeyi kısıtlar. Nötr çeşitlerin dışında, C gibi yüksek sıcaklık derecelerinde hiç çimlenme elde edilemez. Bitkinin gelişme devresinde sıcaklık 8-20 C arasında değişebilir. Düşük sıcaklıklara dayanma zamanı 6-10 yapraklı devredir. Kışlık çeşitler 0 C ila -5 C arasındaki sıcaklıklara 5-10 gün, -10 C sıcaklığı 1-2 gün dayanmaktadır. Baş bağlayan çeşitler dona karşı daha dayanıksızdır. Uzun gün koşullarında bitkiler generatif dönem geçerler. Bu aşamadan itibaren yapraklar sertleşir, süt oluşturur ve yapraklarda acılaşma meydana gelir. Işık miktarının azalması ürünün hasat olgunluğuna gelmesini uzatır. 21