IRAK EKONOMİSİ & TÜRKİYE DEN İHRACAT İMKANLARI Kasım Adana Sanayi Odası

Transkript

1 IRAK EKONOMİSİ & TÜRKİYE DEN İHRACAT İMKANLARI 2018 Kasım Adana Sanayi Odası

2

3 İDARİ YAPI TOPLAM NÜFUSU 38 MİLYONDUR (2017) 18 VİLAYET İÇİNDE BAĞDAT, MUSUL & BASRA EN KALABALIK OLANLARDIR PARLAMENTO ÜYELERİ 4 YILDA BİR HALK TARAFINDAN SEÇİLMEKTEDİR CUMHURBAŞKANI, PARLAMENTO İÇİNDEN SEÇİLMEKTEDİR BAŞBAKAN & HÜKÜMET, PARLAMENTO ÜYELERİNDEN OLUŞMAKTADIR YEREL SEÇİMLERDE İL GENEL MECLİSİ ÜYELERİ SEÇİLMEKTEDİR. VALİ, İL GENEL MECLİSİ İÇİNDEN SEÇİLMEKTEDİR. VALİ, İLİN İDARİ VE EKONOMİK YATIRIM FAALİYETLERİNİN BAŞIDIR BELEDİYELER, VALİLİK BÜNYESİNDE ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜDÜR. SADECE BAĞDAT BELEDİYESİ MÜSTAKİL OLUP, BAŞBAKAN TARAFINDAN PARLAMENTO ONAYI ALINARAK ATANMAKTADIR

4 EKONOMİK YAPI PETROL (VE DOĞALGAZ) ZENGİNİ ÜLKEDİR DÜNYANIN 5. BÜYÜK PETROL REZERVİNE SAHİPTİR (147 milyar varil) -VENEZUELA, S.ARABİSTAN, KANADA, İRAN, IRAK EKONOMİ KAMU AĞIRLIKLI BİR YAPIYA SAHİPTİR SERBEST PİYASA VE ÖZEL SEKTÖR GELİŞME GÖSTERMEKTEDİR FİNANSAL/BANKACILIK SEKTÖRÜNÜN ÖZ-SERMAYESİ GELİŞMEKTEDİR DIŞ TİCARETTE ÖZEL SEKTÖRÜN PAYI ARTMAKTADIR PİYASADA DÖVİZ SATIŞI & YURTDIŞI TRANSFERİ SERBESTTİR ULUSL. PETROL PİYASASI İLE ENTEGRASYON İÇİNDEDİR (OPEC ÜYESİ) IMF İLE STAND-BY ANLAŞMASI BULUNMAKTADIR TARIMSAL ÜRETİM DE YAPILMAKTADIR YABANCI YATIRIMA VE İTHALATA İHTİYAÇ DUYMAKTADIR PARA BİRİMİ DİNAR DIR.

5 İÇ PİYASA DURUMU GENÇ NÜFUS DIŞ DÜNYAYA AÇIK VE YENİLİKLERİ TAKİP EDEN TOPLUM DİNAMİK TÜKETİM & YATIRIM PAZARI (ülkenin yeniden imarı) YERLİ ÜRETİMİNİN (gıda, sanayi, tarım) YETERSİZ KALMASI İTHALATA DAYALI İÇ TÜKETİM (hemen her ürün) YABANCI SERMAYE VE YATIRIMA AÇIK (İHTİYAÇ DUYAN) ÜLKE TEKNOLOJİK GELİŞİME AÇIK (bilgisayar, internet, cep tel) TOPLUM MARKA ÜRÜNLERİN SATILDIĞI AVM KÜLTÜRÜ GELİŞEN PİYASA CEP TELEFONU VE İNTERNET KULLANIMI YAYGINDIR İŞSİZLİK BAŞLICA EKONOMİK SORUNDUR

6 BÜTÇE; 88,5 milyar $ GELİR; 77,5 MİLYAR $ AÇIK; 10 MİLYAR$ IRAK IN 2018 YILI KAMU BÜTÇESİ PETROL İHRACATI; 3,9 milyon varil/gün PETROL İHRACAT FİYATI (ORT); 46 $/VARİL YATIRIM TAHSİSATI; 21 MİLYAR $ 2016 yılı Temmuz ayında IMF ile Stand-by Anlaşması imzalanmıştır. Kamuda tasarruf uygulaması yürürlüktedir.

7 GENEL EKONOMİK GÖRÜNÜM Kaynak: IMF Birim (tahmin) (tahmin) Milli Geliri (gsyih) Milyar $ Kişi Başı Milli Gelir $ Ekonomik Büyüme % -2,1 1,5 6,5 Enflasyon (tüketici ort) % 0,1 2 2 Toplam tasarruf/milli gelir % 10,7 16,8 19,4 Bütçe Açığı/Milli Gelir % Toplam Kamu Borcu/Milli Gelir Milyar $ 59,7 51,8 48,9 Toplam Dış Borç Milyar $ Dış Borç/Milli Gelir % Toplam Döviz Rezervi Milyar $ Cari İşlemler Dengesi Milyar $ 4,3 15,8 7,8 Cari İşlemler Dengesi/Milli Gelir % 2,3 6,9 3,1

8 IRAK İŞ MEVZUATI YERLİ/YABANCI FİRMA TESCİLİ Firma Tescil başvuru belgelerinin yeminli Arapça tercümesi Iraklı avukat yetkilendirilmesi (süreli ve sınırlı kapsam) Bağdat ta Ticaret Bakanlığına tescil (merkezi Irak illeri için) (Kuzeyde faaliyet için Erbil Yerel İdaresine tescil, ancak IKYB tescili Bağdatta geçerli değildir) Vergi ve SGK kaydı Iraklı müdür atanması, Yabancı personel istihdamı (çalışma & ikamet izinleri) Ofis/mağaza/depo açılması İTHALAT LİSANSI (Bağdat ta Ticaret Bakanlığı veya Kuzey de Yerel İçin Erbil) KAMU PROJESİ İHALELERİNE KATILIM ŞARTI (firma siciline tescil olunması) ÜRÜN MARKA TESCİLİ (Bağdat ta Sanayi Bakanlığı veya Erbil Yerel İdare)

9 IRAK IN İÇ VERGİ UYGULAMALARI BAZI VERGİ ORANLARI AŞAĞIDA BELİRTİLMEKTEDİR: GELİR VERGİSİ (gerçek kişiler): %3-15 KURUMLAR VERGİSİ: %15 SOSYAL GÜVENLİK PİRİMİ: %17 (İŞVEREN %12, ÇALIŞAN %5 DİR) SATIŞ VERGİSİ: %5 (telefon kartları, 5 yıldızlı oteller, sigara, alkollü içecekler) KDV & ÖTV UYGULAMASI BULUNMAMAKTADIR DAMGA VERGİSİ (stamp duty): %0,2

10 IRAK IN İTHALATI (Gümrük Vergileri & Korumacılık Tedbirleri) 2010 TARİHLİ GÜMRÜK KANUNU, 2016 YILINDA YÜRÜRLÜĞE KONMUŞTUR. GÜMRÜK VERGİLERİ 2018 YILI BAŞINDA 4 GRUPTA (%0,5, %10, %15, %30) YENİDEN SINIFLANDIRILMŞTIR. GV %0,5 ÜRÜNLER GTP : 71 GV %10 ÜRÜNLER - GTP 1-23, 28-40, GV %15 ÜRÜNLER - GTP: 25-27, 41-70, GV %30 ÜRÜNLER - GTP: 22, 24, 85, 93, 97 KDV SÖZKONUSU DEĞİLDİR. MERKEZİ HÜKÜMET, KUZEY BAĞDAT GİRİŞİNDE (SAFRA DA) İKİNCİ GÜMRÜK KAPISINI KURMUŞTUR. (MUSUL GİRİŞİ, ERBİL VE SÜLEYMANİYE ÇIKIŞLARINDA DA GÜMRÜK İÇİN ÇALIŞMALAR DEVAM ETMEKTEDİR) GÜBRE İTHALATINA GÜVENLİK GEREKÇELERİYLE KONTROLLÜ (ÖN İZİN-KAYIT YOLUYLA) MÜSAADE EDİLMEKTEDİR. BAZI TARIM ÜRÜNLERİNİN İTHALATI HASAT DÖNEMLERİNE GÖRE YASAKLANABİLMEKTEDİR.

11 STANDARDİZASYON 2011 yılından beri bazı ürünlerin ithalatında sevkiyat öncesi ürün denetimi uygulaması yürürlüktedir. Yetkili ulusl. Denetim kuruluşları Bureau Veritas (BV), TÜV ve Intertek tir. Merkezi Hükümet, BV ve TÜV ile çalışmaktadır. Kuzey yerel İdaresi, Intertek ile çalışma kararı almıştır. İhraç edilecek ürünün, Irak a sevkiyat öncesi fabrika/depoda ürün denetimi uygulaması kapsamında olup olmadığının öğrenilmesi için BV veya İntertek in İstanbul Ofisleriyle temasa geçilmesi gerekmektedir. Gıda ürünleri ithalatında raf ömrüne/son kullanma tarihine aşırı Irak Gümrüğünde hassasiyet gösterilmektedir. Kullanım süresi bitmek üzere olan gıda ürünlerinin gümrük kapısından geri çevrilmesi kuvvetle ihtimaldir.

12 IRAK IN İTHAL ETTİĞİ BAŞLICA ÜRÜNLER gtip Ürünler (ilk 15) Mücevherat 3,106,309 3,175,167 3,450, Telefonlar 1,442, ,348 3,218, Tütün ürünleri 603, ,496 1,722, Petrol yağları (akaryakıt) 872,186 1,012,159 1,413, Otomobil 1,303, ,555 1,384, Külçe altın 280, , , Tıbbi ilaçlar (insülin, antibiyotik) 709, , , Kümes hayvanlarının etleri 488, , , Buğday unu 446, , , Pirinç 660, , , Şeker 423, , , Mobilya 484, , , Bisküvi, kek 332, , , Klima 458, , , Televizyonlar 342, , ,442 Genel Toplam 39,847,460 40,698,484 50,019,470

13 IRAK IN İTHALAT YAPTIĞI BAŞLICA ÜLKELER Ülkeler BAE 6,772,238 5,364,000 12,244,720 Türkiye 8,550,947 7,636,670 9,056,661 Çin 7,909,229 7,547,858 8,330,415 Iran 0 6,131,482 6,425,016 G. Kore 1,427,944 1,438,370 1,462,088 Hindistan 1,135, ,693 1,259,847 ABD 1,971,479 1,266,318 1,204,722 Brezilya 306, , ,749 Almanya 1,119, , ,369 Italya 1,013, , ,599 Genel Toplam 39,847,460 40,698,484 50,019,470

14 IRAK IN İHRAÇ ETTİĞİ BAŞLICA ÜRÜNLER gtip Ürünler (ilk 10) Ham petrol 84,129,800 52,971,436 46,315,685 65,045, Külçe altın 0 1,013,174 2,420,918 1,929, Petrol yağları 279, , ,870 1,530, Hurma 6, , , , Petrol gazları (lpg) 0 6,248 5,325 69, İşlenmemiş alüminyum ,561 54, Petrol koku 0 6,090 17,785 54, Hurda kağıt 0 8,995 19,658 33, Hurda, atık akü 0 9,607 15, Ham deri 0 8,601 9,941 13, Hurda plastik ,567 15,537 11,650 TOTAL Genel Toplam 84,506,037 54,551,444 49,444,919 69,026,973

15 IRAK IN İHRACAT YAPTIĞI BAŞLICA ÜLKELER Ülkeler (ilk 10) Hindistan 20,230,180 16,070,332 11,300,277 9,974,378 15,309,425 Çin 17,984,764 20,761,239 12,674,630 10,663,271 13,814,112 ABD 13,546,578 14,158,798 4,568,489 6,319,321 11,159,017 G. Kore 9,265,630 6,686,428 6,264,575 5,033,139 6,372,396 Yunanistan 4,791,875 5,187,212 3,327,712 2,617,631 3,548,902 Italya 3,917,632 4,285,284 3,732,995 3,257,815 3,185,567 Hollanda 977,810 2,156,814 1,686,910 1,798,416 3,084,842 Singapur 2,968,092 2,302, , ,131 1,646,639 Türkiye 145, , , ,298 1,527,573 İspanya 1,482,329 1,112,212 1,293,117 1,376,450 1,434,061 Genel Toplam 90,243,743 86,871,070 54,551,444 49,444,919 69,026,973

16 gtip TÜRKİYE NİN IRAK A İHRAÇ ETTİĞİ BAŞLICA ÜRÜNLER Ürünler (ilk 20) 2017 (1.000$) gtip Ürünler 2017 (1.000$) 7113 Mücevherat 958, Halılar 144, Külçe altın 621, Narenciye 139, Buğday unu 579, Mobilya (oturmaya mahsus) 121, Kümes hayvanlarının etleri 323, Ambalaj malzemeleri 102, Yumurta 314, Demir/çelik çubuklar 97, Kek, Bisküvi 300, Demir/çelikten inşaat malzeme 89, Mobilya (ofis, mutfak vb) 288, Domates salçası (konserve) 87, Ayçiçekyağı 252, Tişört, fanila 86, Bebek bezi vb hijyenik eşya 190, Plastikten tüpler, borular 83, Demir/çelikten tüpler, borular 189,246 Genel Toplam 9,056, İzole edilmiş tel, kablo 150,658

17 COĞRAFİ YAKINLIK (UCUZ NAKLİYE) PAZARDAKİ AVANTAJLARIMIZ TÜRK ÜRÜNLERİNİN RAKİPLERİNE GÖRE UCUZ (KALİTELİ) OLMASI FİRMALARIMIZA (ÜRÜNLERİMİZE) SICAK YAKLAŞIM (olumlu imaj) MÜTEAHHİTLERİMİZE GÜVEN DUYULMASI (mega proje fırsatları) BANKALARIMIZ; VAKIFBANK+AL BARAKA (erbil), İŞBANKASI+ZİRAATBANK (erbil+bağdat) MÜSPET BÜROKRASİ VE İŞDÜNYASININ MEVCUDİYETİ THY & IHY SEFERLERİ (Bağdat, Erbil, Necef, Basra) HAVAALANLARINDA 30 GÜN SÜRELİ TEK-GİRİŞ SEYAHAT VİZESİ VERİLMEKTEDİR KÜLTÜREL YAKINLIK İSTANBUL SEVGİSİ (MERTER/OSMANBEY/ŞİŞLİ/TAKSİM), TÜRK DİZİLERİNE HAYRANLIK (kurtlar vadisi) TÜRKİYE YE GÜVEN/YAKINLIK

18 IRAK A İHRACATTA POTANSİYEL ÜRÜNLER GIDA (tavuk eti, yumurta, kek/bisküvi, salça, konserve, bakliyat, çay, peynir) TAZE SEBZE, NARENCİYE (meyve suları dahil) MAKİNALAR (jeneratör, tarım ekipmanları, ambalaj, pompalar) AYAKKABI & HAZIR GİYİM (erkek, bayan, çocuk/bebek giyim, abiye, iç giyim) OTO YEDEK PARÇA & AKSESUAR BEYAZ EŞYA (klima, tv, bulaşık ve çamaşır makinası) İNŞAAT/YAPI MALZEMELERİ (tel, kablo, seramik fayans, boru, su depoları) EV TEKSTİLİ, MOBİLYALAR (ev, mutfak, ofis, bahçe, hastane) ELEKTRİK TECHİZATLARI MÜCEVHERAT (altın, pırlanta, gümüş) TIBBİ TECHİZAT VE İLAÇLAR TEMİZLİK & BAKIM ÜRÜNLERİ (sabun, şampuan, traş kremi, kozmetik vd) MUTFAK EKİPMANLARI (tencere, fırın, çatal, bıçak, bardak, tabak)

19 SORUNLAR-1 TÜRK KAMYON SÜRÜCÜLERİNE IRAK VİZESİ VERİLMEMESİ HABUR/İBRAHİM HALİL DEN SONRA, MERKEZİ HÜKÜMETİN 3 NOKTADA İÇ GÜMRÜK İDARESİ KURMASI (Dohuk-Musul, Erbil, Süleymaniye çıkışlarında) IRAK TİCARET ATAŞELİĞİNCE FATURA/MENŞE BELGESİ TASDİĞİNDE YÜKSEK MÜHÜR ÜCRETİ ALINMASI ÜRÜN GÖZETİM UYGULAMASINDA (MERKEZ/KUZEY) FARKLILIKLAR OLMASI DÖKME ÇİMENTO İTHALATINA MÜSAADE EDİLMEMESİ TÜRK ÇALIŞANLARA IRAK TA VERİLEN ÇALIŞMA VİZESİNİN GECİKMESİ VE KISA SÜRELİ VERİLMESİ (Irak a gitmeden önce Büyükelçilikçe çalışma vizesinin tahsisi) IRAK GÜMRÜĞÜNDE İTHALATTA (MERKEZ/KUZEY) FARKLI TARİFELER UYGULANMASI, İŞLEMLERİN UZUN SÜRMESİ, UZUN ARAÇ KUYRUKLARININ OLUŞMASI BAĞDATTA MERKEZİ HÜKÜMETİN KURULMASINDA YAŞANAN GECİKME

20 SORUNLAR-2 KAMUDAN ALACAKLARIN TAHSİLİNDE GECİKMELER ELEKTRİK KESİNTİLERİ (yetersiz üretim ve iletim hatları) GÜVENLİK (TERÖR) SORUNU PETROL FİYATININ & İHRACAT GELİRİNİN DÜŞMESİ FİNANSAL/MALİ KRİZ (kamu harcamalarının kısılması ve bütçe açığı) SINIRLI MALİ KAYNAKLARIN VERİMLİ, ETKİN KULLANILAMAMASI TAKLİT ÜRÜNLER (Uzak Asya üretimi sahte/taklit ürünler) BANKACILIK SİSTEMİNİN YAVAŞ İŞLEMESİ GIDA VE PERAKENDE SEKTÖRÜNDE DUBAİ NİN ETKİNLİĞİNİN ARTMASI ZAMAN ZAMAN IRAK GÜMRÜĞÜNDEN KAYNAKLANAN ARAÇ KUYRUKLARI

21 TAVSİYELER-1 TÜRK KAMYONLARI EN FAZLA KERKÜK E KADAR YÜKLÜ ÜRÜNÜ TAŞIYABİLDİĞİNDEN, MERKEZİ IRAKA İHRACATIN FABRİKA TESLİMİ VEYA ZAHO TESLİMİ ŞEKLİNDE YAPILMASI PEŞİN ÖDEME YOLUYLA İHRACAT YAPILMASI TALEP EDİLEN ÜRÜNÜN KULLANILACAĞI PROJENİN DETAYLI ETÜD EDİLMESİ ÜRÜN AMBALAJLARINDA ARAPÇA AÇIKLAMALARA YER VERİLMESİ KULLANIM SÜRESİ BİTMEDEN ÇOK ÖNCE ÜRÜNÜN ALICIYA TESLİM EDİLMESİ (GIDA ÜRÜNLERİNDE RAF ÖMRÜNÜN DİKKATE ALINMASI) ÜRÜN/MARKA TAKLİDİNE KARŞI, BAĞDAT TA SANAYİ BAKANLIĞINA ÜRÜN MARKA TESCİLİNİN YAPTIRILMASI VİZESİZ VEYA VİZE SÜRESİ BİTMİŞ PASAPORTLA ÜLKEDE SEYAHAT EDİLMEMESİ (Hususi pasaportlara Bağdat Havaalanında 30 gün süreli-tek girişli vize verilmektedir)

22 TAVSİYELER-2 ALICI FİRMANIN TİC. SİCİLİNE TESCİLİ VE TİC. ODASINA ÜYELİĞİNİN TESPİTİ GÖRSEL MEDYADA VE BELİRLİ ŞEHİRLERDEKİ BİLBORDLARA REKLAM VERİLMESİ DOĞRUDAN (İLK DEFA) IRAK TAN GELEN ÜRÜN SİPARİŞLERİNE CEVAP VERMEDEN ÖNCE, BAĞDAT/ERBİL TİCARET MÜŞAVİRLİĞİMİZLE TEMASA GEÇİLEREK, FİRMANIN GERÇEK OLUP OLMADIĞININ TESPİT EDİLMESİ ERBİL/BAĞDAT ULUSL TİCARET FUARLARINA KATILIM SAĞLANMASI ŞİRKET MERKEZİNDE ARAPÇA BİLEN YEREL PERSONEL İSTİHDAM EDİLMESİ CUMA & C.TESİ GÜNLERİ HAFTASONU TATİLİDİR. (firmalar, ctesi açıktır) İŞ GÖRÜŞMELERİNİN SABAH SAATLERİNDE YAPILMASI ŞİŞE SUYU İÇİLMESİ IRAK A SEYAHAT ÖNCESİNDE BAĞDAT/ERBİL TİCARET MÜŞAVİRLİĞİMİZLE İSTİŞARE EDİLMESİ VE PAZARIN DURUMU HAKKINDA ÖN-BİLGİ ALINMASI

23 IRAK TAKİ TİCARET MÜŞAVİRLİKLERİMİZ T.C. BAĞDAT BÜYÜKELÇİLİĞİ TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ Tel : bagdat@ticaret.gov.tr T.C. ERBİL BAŞKONSOLOSLUĞU TİCARET ATAŞELİĞİ Tel : erbil@ticaret.gov.tr

24 IRAK IN TÜRKİYE TEMSİLCİLİKLERİ Ankara Büyükelçiliği Ticaret Ataşeliği Adres: Rabat Sk. No:14/1, Gaziosmanpaşa/ANKARA Tel : (312) Faks : (312) Eposta: timankara@gmail.com

25 dinlediğiniz için teşekkürler