IRAK HAZIR GİYİM PAZARI

Transkript

1 IRAK HAZIR GİYİM PAZARI SHEDU DANIŞMANLIK & DIŞ TİCARET AĞUSTOS 2015, İSTANBUL

2 I- IRAK HAZIR GİYİM SEKTÜRÜ DIŞ TİCARET RAKAMLARI Irak, 2014 yılında 61. Fasıl altında yer alan hazır giyim ürünlerinde 407,6 Milyon Dolar ve %4,1 pay ile Türkiye nin toplam ihracatında 6. Sırada yer almıştır; 62. Fasıl atında yer alan hazır giyim ürünlerinde ise 201,4 Milyon Dolar ve %3,2 pay ile Türkiye nin 7. büyük ihraç pazarı olmuştur yılı ticaret rakamlarına göre hazır giyim ürünlerinde Türkiye nin en büyük 10 ihraç pazarından 9 u AB üyesi ülkeler iken, ilk 10 içerisinde yer alan ve AB üyesi olmayan tek ülke Irak tır Irak a hazır giyim ürünleri ihracatı yılları arasında sürekli artış eğilimi göstermiştir yılında 60 milyon Dolar düzeyinde olan ihracat, 2014 yılında 600 Milyon Doları geçmiştir yıllarında gerçekleşen ortalama %47 ihracat büyüme oranı ile Irak hazır giyim ürünlerinde Türkiye nin en büyük 20 ihraç pazarı arasında Ukrayna (%66) ve Suudi Arabistan dan (%50) sonra en hızlı büyüyen 3. ihraç pazarıdır. 61. Fasıl altında yer alan ürünlerde Türkiye %44 pay ile Çin in ardından (%55) Irak ın en büyük ikinci tedarikçisi konumundadır. 62. Fasıl altında yer alan ürünlerde ise Türkiye yine %44 pay ile Çin in ardından (%50) Irak ın en büyük ikinci tedarikçisidir. Hazır giyim sektöründeki yerel üretimin son derece kısıtlı olduğu Irak ta Türkiye nin %40 civarında pazar payına sahip olduğunu söylemek mümkündür yılında Irak genelinde yaşanan güvenlik sıkıntılarının Türkiye nin hazır giyim ürünleri ihracatına etkisinin belirlenmesi için 2014 yılı ilk 6 aylık ihracat rakamları ile 2015 yılı ilk 6 aylık ihracat rakamları karşılaştırılmıştır yılı ilk 6 ayında hazır giyim ihracatının, yaşanan güvenlik sıkıntısına karşın artış eğilimini sürdürdüğü tespit edilmiştir yılında hazır giyim ürünlerinde Irak a gerçekleştirilen ihracat ürün bazında incelendiğinde G.T.İ.P. kodu altında yer alan Tişört, fanila, atlet vs. giyim eşyası; diğer maddelerden (örme) öne çıktığı görülmektedir ancak erkek ve kadın üst giyim (elbise, pantolon, takım vb.) ürünlerinde de kayda değer ihracat mevcuttur. * Ticaret rakamlarının değerlendirilmesinde kullanılan tablo, grafik ve veriler ekte sunulmuştır. 2

3 II- IKBY HAZIR GİYİM PAZARI KALİTATİF DEĞERLENDİRME Irak pazarını Kuzey Irak ve ülkenin geri kalanı olarak iki kısımda değerlendirmek mümkündür yılında yaşanan menfi gelişmelerin Kuzey Irak ın Türkiye nin Irak a olan ihracatındaki nispi öneminin bir kat daha arttığını söylemek mümkündür. Irak ın Kuzeyinden yer alan Irak Kürt Bölgesel Yönetimi ile olan siyasi ilişkilerin gelişmesine paralel olarak ticari ve ekonomik ilişkiler de hızla artmış, IKBY başkenti Erbil Türk inşaat, perakende, hizmet vb. sektörlerde faaliyet gösteren Türk firmaları için üs konumuna gelmiştir. IKBY ye ilişkin sağlıklı demografik verilere, yakın tarihte nüfus sayımı yapılmamış olmaması ve bölgeye göç eden mülteciler nedeni ile güç olsa da, IKBY ye bağlı 3 il olan Erbil, Süleymaniye ve Dohuk un toplam nüfusunun 5,5 Milyon dolayında olduğu tahmin edilmektedir. Yine net olarak bilinmemekle beraberi bu nüfusun %50 den fazlasını 30 yaş altı vatandaşların oluşturduğu tahmin edilmektedir. Kültürel olarak farklı etkilerin gözlemlendiği IKBY de, son dönemde gelişen siyasi, ticari ve kültürel ilişkilerin de etkisiyle Türkiye nin artan etkisini gözlemlemek mümkündür. Özellikle genç nüfusun tüketim alışkanlıkları ve tercihleri TV, internet ve farklı kaynaklardan takip ettikleri Türkiye deki yaşıtları ile benzeşmektedir. IKBY pazarı, hazır giyim sektörü özelinde incelendiğinde, yerel üretimin son derece sınırlı olduğu, ithal ürünlerde ise alt gelir grubuna yönelik ürünlerde Çin in, orta ve üst gelir grubuna yönelik ürünlerde ise Türkiye nin dominasyonu olduğu söylenebilir. IKBY genelinde Türkiye menşeli ürünlere yönelik kalite algısı son derece yüksek olup, Türkiye menşeli hazır giyim ürünleri tüketiciler tarafından makul fiyatlı/yüksek kaliteli olarak algılanmaktadır. Bu nedenle, Türkiye de alt ve alt-orta gelir düzeyine hitap eden giyim firmalar ürünlerini IKBY de orta ve yüksek kaliteli olarak konuşlandırabilmekte ve pazarlama karmasını (özellikle fiyatlandırmayı) bu doğrultuda oluşturabilmektedirler. 3 Elektronik ticaretin henüz gelişmediği IKBY hazır giyim perakende sektöründeki dağıtım kanallarını temel olarak iki gruba ayırmak mümkündür. a) Cadde Mağazacılığı: Erbil de şehir merkezinde yer alan tarihi kale içerisindeki ve etrafındaki dükkan ile (ülkemizde Tahtakale ve Laleli benzeri) ana caddelerde (40 lık Cadde, 60 lık Cadde) yer alan bağımsız mağazalar ithal ürünlerini tüketiciler le buluşturmaktadır. Bu dükkan ve mağazalar daha ziyade alt ve alt-orta gelir düzeyine sahip tüketicilere Çin ve Türk menşeli markasız (no-name) ürünler sunmaktadır. Bu mağaza ve dükkan sahiplerinin büyük kısmı sergiledikleri ürünleri doğrudan ithal etmeyip büyük çaplı toptancılardan tedarik etmektedirler. b) AVM ler: IKBY genelinde ham petrol satışından elde edilen gelire bağlı olmak üzere genel gelir düzeyi son 10 yıl içerisinde kayda değer oranda artmış, artan gelir düzeyine bağlı olarak da özellikle Erbil de üst yapı inşaatlarına büyük çapta yatırım yapılmış; bu dönemde Erbil de pek çok AVM açılmıştır. Bu AVM lerden öne çıkanlar: Majidi Mall, Family Mall, Tablo Mall, Sofi Mall ve Royal Mall dur. İklim şartları gereği yılın son derece yüksek sıcaklıkların ölçüldüğü Erbil de kapalı ve klimalı alanlarda alışveriş imkanı sunan bu AVM ler, şehrin sosyal hayatının da önemli bir parçası konumundadır. Orta ve üst düzey gelir grubu hazır giyim alışverişi için AVM lerde yer alan markalı ürünleri tercih etmekte olup,

4 AVM lerde mağaza açan bazı Türk firmaları arasında: Vakko, Collezione, Lcwaikiki, Mavi Jeans, Sarar, Bisse, Sabri Özel, Defacto, Colins, Koton ve Süvari yer almaktadır. Perakende zincirlerinin yanı sıra Türkiye merkezli butik mağazalar da yine bu AVM lerde faaliyet göstermektedir. Bu çerçevede, markalaşmamış Türk üreticilerin IKBY ve Irak geneline hizmet veren büyük çaplı ithalatçı ve toptancıları hedef alması doğru bir pazara giriş stratejisi olacaktır. Öte yandan, alt ve orta gelir düzeyine hitap eden ürünlerde Çin menşeli ürünlerin pazar payının yüksek olması, büyük çaplı toptancıların alım kararlarını ürünlerin birim fiyatına odaklanmaları, yine büyük çaplı ithalatçıların Türkiye ve Çin de yer alan farklı üreticileri ziyaret ederek en rekabetçi fiyatı araştırmaları hazır giyim pazarında alt ve alt-orta segmentte üreticilerin kar marjlarını hayli düşürmüştür. Fiyat endeksli bu segmentte, gerek ülke içindeki gerekse Çin kaynaklı rekabet nedeni ile üreticilerin sürdürülebilir ihracat performansı sağlamalarının güç olduğu değerlendirilmektedir. Markalaşmış üreticilerin ve butik üretim yapan tasarım firmalarının ise orta ve üst gelir düzeyindeki müşterilere ulaşmak için kendi markaları ile AVM lerde yer almaları doğru bir pazara giriş stratejisi olacaktır. Bu grupta yer alan firmalar AVM lerde kendileri mağaza açabileceği gibi, zorunlu olmamakla beraber yerel bir ortak ile çalışma alternatifini de değerlendirebilirler. Ekonomi Bakanlığında belirlenen ihracatta hedef ülke listesinde yer alan Irak ta mağaza, ofis, showroom açan üreticiler, söz konusu Bakanlığın yurtdışı birimlere ve tanıtım faaliyetlerine ilişkin 2010/6 sayılı tebliğ kapsamındaki desteklerinden diğer ülkelere nazaran + %10 oranındaki faydalanmaktadır. Örneğin, üretici firmaların yurtdışı mağaza kira giderlerine ilişkin olarak 4 yıl boyunca verilen %60 oranındaki destek, IKBY de açılacak mağazalar için %70 oranında uygulanmaktadır. Kira giderlerine ek olarak, tanıtım faaliyetleri ve diğer tebliğ kapsamı giderlere ilişkin desteklerde de yine + %10 teşvik uygulanmaktadır. IKBY hazır giyim sektörü tüketici tercihleri dikkate alınarak değerlendirildiğinde, orta yaş altındaki erkek nüfusun modern tarzda kıyafetleri tercih ettikleri görülmektedir. Ancak, özellikle IKBY de pazarlanması planlanan bayan hazır giyim ürünlerinde ülke kültürünün dikkate alınmasında fayda bulunmaktadır. Yine, özellikle üst segment/lüks ürün tüketicilerinin hazır giyim alışverişlerini gibi uluslar arası markaların mağazalarının yoğun olduğu İstanbul, Dubai gibi çevre ülke metropollerinden yaptıkları hususunun da dikkate alınmasında fayda bulunmaktadır. Irak ta uygulanan gümrük vergisi oranı CIF bedeli üzerinden %5 tir. Ancak merkezi hükümetin lüks tüketim olarak sınıfladığı bazı ürünlerde gümrük vergisi oranı %10 ila %15 e çıkabilmektedir. Hazır giyim ürünlerinde uygulanan vergisi de %5 olup, bazı iç giyim ürünleri ile çoraplar için tüm Irak ta akredite olmuş olan Bureou Veritas firmasından sevk öncesi uygunluk belgesi alınması gerekmektedir. Diğer hazır giyim ürünleri için uygunluk belgesi aranmamaktadır. 4

5 Milyar Dolar EK-I Ticaret Rakamları Türkiye nin Hazır Giyim İhracatı Toplam Hazır Giyim İhracatı $20 $15 $13 $13 $11 $12 $14 $14 $15 $16 $10 $5 $ Hazır Giyim İhracatı 5 Kaynak: TradeMap 61. Fasıl Türkiye nin 2014 Yılı İhracatı İthalatçı Ülke İhracat Değeri 2014 (1000$) Türkiye'nin İhracatındaki Payı İhracat Büyüme Oranı, (%) Almanya $ ,8% 2 İngiltere $ ,4% 5 İspanya $ ,6% 7 Fransa $ ,0% -3 Hollanda $ ,5% 7 Irak $ ,1% 43 İtalya $ ,7% -2 Danimarka $ ,9% 3 Romanya $ ,6% 29 Polonya $ ,5% 38 Belçika $ ,5% 3 İsveç $ ,8% 0 Ukrayna $ ,8% 66 Rusya $ ,5% 14 ABD $ ,2% 2 Suudi Arabistan $ ,1% 50 Slovakya $ ,0% 27 Avusturya $ ,7% 0 Serbest Bölgeler $ ,7% -6 İsviçre $ ,7% 1 Diğer Ülkeler $ ,9% NA Toplam $ ,0% 6

6 62. Fasıl Türkiye nin 2014 Yılı İhracatı İthalatçı Ülke İhracat Değeri 2014 (1000$) Türkiye'nin İhracatındaki Payı İhracat Büyüme Oranı, (%) Almanya $ ,0% 2 İspanya $ ,2% 12 İngiltere $ ,4% 4 Hollanda $ ,8% 6 Fransa $ ,3% 0 İtalya $ ,7% -3 Irak $ ,2% 35 Danimarka $ ,1% 5 Romanya $ ,0% 28 Polonya $ ,4% 54 İsrail $ ,2% 18 Suudi Arabistan $ ,2% 29 Belçika $ ,0% -3 ABD $ ,8% 3 Rusya $ ,8% 1 Ukrayna $ ,5% 47 İsveç $ ,3% 5 Algeria $ ,3% 12 Çek Cum. $ ,2% -5 BAE $ ,1% 20 Diğer Ülkeler $ ,4% NA Toplam İhracat $ ,0% 7 Kaynak: TradeMap 6

7 Türkiye nin 61. ve 62. Fasıl İhracatında Ülke Dağılımı 61. Fasıl İhracat Ülke Dağılımı (2014) Diğer Ülkeler 26% Almanya 24% İtalya 4% Polonya 2% Romanya 3% Danimarka 3% Irak 4% Hollanda 4% Fransa 6% İspanya 8% İngiltere 16% 62. Fasıl İhracat Ülke Dağılımı (2014) Diğer Ülkeler 34% Almanya 15% İspanya 13% Polonya 2% Romanya 3% Danimarka 3% Kaynak: TradeMap Irak 3% İtalya 4% Fransa 5% İngiltere 12% Hollanda 6% 7

8 Türkiye nin Irak a Hazır Giyim Ürünleri İhracatı Irak'a Hazır Giyim İhracatı (1000$) $ $ $ $ $ $ $ $0 $ $ $ $ $ $ $ $ Hazır Giyim İhracatı Kaynak: TradeMap Irak ın 61. ve 62. Fasıl İhracatında Ülke Dağılımı 61. Fasılda Irak'ın İthalatı, 2014 Türkiye; $ ; 44% Diğer Ülkeler; $12.943; 1% Çin Halk Cum.; $ ; 55% Çin Halk Cum. Türkiye Diğer Ülkeler Türkiye; $ ; 44% 62. Fasılda Irak'ın İthalatı, 2014 Diğer Ülkeler; $27.592; 6% Çin Halk Cum.; $ ; 50% Çin Halk Cum. Türkiye Diğer Ülkeler 8 Kaynak: TradeMap

9 Fasıl İhracat Karşılaştırma Aylık İhracat, 61. Fasıl $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $0 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Kaynak: TÜİK Fasıl İhracat Karşılaştırma $ $ $ $ $ $ Aylık İhracat, 62. Fasıl $0 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Kaynak: TÜİK 9

10 Irak a Hazır Giyim İhracatında İlk 20 Ürün, 2014 GTİP Kodu ' ' ' ' ' ' ' Ürün Tanımı Tişört, fanila, atlet vs. giyim eşyası; diğer maddelerden (örme) Erkek/erkek çocuk için kısa pantolon, şort vs. dokunabilir diğer maddeden Kadın/kız çocuk için takım elbise; dokunabilir diğer maddeden (örme) Erkek/erkek çocuk için gömlek; dokunabilir diğer maddeden Süveter/kazak/hırka/yelek vs. dokunabilir diğer maddeden (örme) Bebek için giyim eşyası ve aksasuar; dokunabilir diğer maddeden Kadın/kız çocuk için elbise; dokunabilir diğer maddeden 2014 İhracat Değeri (1000 $) Pay (%) $ ,2% $ ,3% $ ,0% $ ,9% $ ,5% $ ,3% $ ,9% Kadın/kız çocuk için gecelik ve pijama; dokunabilir ' $ ,9% diğer maddeden ' Erkek/erkek çocuk için gömlek; pamuktan $ ,8% ' ' Tişört, fanila, atlet vs. giyim eşyası; pamuktan (örme) Erkek/erkek çocuk için pantolon vs. dokunabilir diğer maddelerden (örme) $ ,6% $ ,5% Kadın/kız çocuk için elbise; dokunabilir diğer ' maddeden (örme) $ ,4% ' Erkek/erkek çocuk için takım elbiseler (örme) $ ,2% ' Kadın/kız çocuk için gecelik ve pijama; pamuktan $ ,1% ' Erkek/erkek çocuk için takım elbise; sentetik lifden $ ,1% ' ' Kadın/kız çocuk için ceket/blaze; dokunabilir diğer maddeden Erkek/erkek çocuk için kısa pantolon, şort vs. pamuktan $ ,1% $ ,0% ' Erkek/erkek çocuk için diğer giyim eşyası; pamuktan $ ,8% ' Şal; sentetik liften $ ,7% ' Bebek için giyim eşyası; pamuktan (örme) $ ,7% Liste Toplamı $ ,9% Irak'a Toplam İhracat $ ,0% Kaynak: TradeMap 10

11 Hazır Giyim İhracatı Büyüme Oranları Ülke Kıyaslama 11

12 12 EK II- FİRMA LİSTEsi (İTHALATÇI FİRMALAR ve BUTİK SAHİPLERİ) FİRMA YETKILI KİŞİ TELEFON ADRES Nazrab Mahmoud Erbil, Brighta Mohamed Amin Rozakan Farouk Jano Core Erbil, Sophie Mall Lucan Abdullah Hussain Erbil, Askan Ahmed Courage Abdul Razak Erbil,Tiraoh Bossini Fashion Erbil,100m St Canseven Co Erbil, Hawler Mall Clarks Fashion Erbil, Majidi Mall Day To Day Erbil, Opposte Brusk Garden Dottex Erbil,60m St Bakhteyari Q. Dkny Fashion Erbil,100m St Maeka Co Keefe Hassan Erbil,Tablo Mall Sultan Ahmed Mahdy Ankawa yolu Erbil Lokan Abdullah Hussei Erbil Dream City Ahmed Subject Zulfikar Azad Shoresh Street Erbil Saeed Rojgan Faruk Cano Tor Kurdistan Bankasi yakininda Gulan Caddesi Erbil Brand Control Halo Fazil Eskan Erbil Mohammed Necm Celadon Shuwan Mamend Sofi mall Gulan Street Erbil Mohammed Luomo Fasion Nabiye Mahmud Ankawa Erbil Ali Marcia Macid Khdaeer Abdullah Rasty Mahalesi Furkani Camii yani Erbil Gifty Rami Nazar Grawi Ankawa Next Plaza otel yani Erbil Feminine Fasion Ayad Mustafa Celal Family Mall 100metre street Erbil Matajerukum Huseein Saeed Ankawa Pank city Erbil Abdulrahman Kardoja Ferden Galamaly Befreen City 32 no Erbil Sherini Nway Dara Celil Khalil Aras Caddesi Erbil Acuwan Receb Ahmed Receb metre street Mardin Benzin Istasyonu yani Alka Textile Mustafa Noor Zozek Hastanesi karsisi Erbil Hak Azad Trim Temeem Mezid Hnady Ingiliz Evleri Rotana Oteli yakini Erbil Yunim U.M Ugur Erturk Italyan City Erbil