T.C. İSTANBUL 10. AĞIR CEZA MAHKEMESİ ( CMK 250 MADDESİ İLE YETKİLİ ) DURUŞMA TUTANAĞI

Transkript

1 T.C. İSTANBUL 10. AĞIR CEZA MAHKEMESİ ( CMK 250 MADDESİ İLE YETKİLİ ) DURUŞMA TUTANAĞI ESAS NO :2010/283 CELSE NO :90 CELSE TARİHİ : BAŞKAN :ÖMER DİKEN ÜYE :ALİ EFENDİ PEKSAK ÜYE :MURAT ÜRÜNDÜ C. SAVCISI :SAVAŞ KIRBAŞ C. SAVCISI :HÜSEYİN KAPLAN KATİP :ADEM CEYLAN /283 Esas sayılı kamu davasının oturumu Silivri Ceza İnfaz Kurumları Kampüsü bitişiğindeki salonda Mahkeme Başkanı Ömer Diken, Üye Hakimler Ali Efendi Peksak ve Murat Üründü den oluşan Mahkeme Heyet tarafından zabıt katibi Adem Ceylan da hazır olduğu halde CMK nın 147/1-h ve 219/1 maddeleri gereğince sesli ve görüntülü kayıt yapılmak sureti ile açıldı. Cumhuriyet Savcıları Savaş Kırbaş ile Hüseyin Kaplan hazır. Ayrıca CMK 188/son maddesi gereğince Üye Hakimlerimizden Aytekin Özanlı da duruşmaya katılmaktadır. Mahkeme Başkanı: Tutuklu sanıklardan; Turgut Atman, Abdurrahman Başbuğ, Mehmet Cem Çağlar, Levent Çehreli, Hakan İsmail Çelikcan, Gökhan Çiloğlu, Mehmet Ferhat Çolpan, Ahmet Necdet Doluel, Ahmet Erdem, Burhan Gögce, Hasan Gülkaya, Nuri Selçuk Güneri, Ender Güngör, Nurettin Işık, Zafer Karataş, Gürbüz Kaya, Bülent Kocababuç, Erhan Kuraner, Mustafa Korkut Özarslan, Murat Saka, Ali Türkşen, Onur Uluocak, Ahmet Zeki Üçok, Kemalettin Yakar, Fahri Can Yıldırım, Şafak Yürekli, Levent Kerim Uça, Derya Günergin, Hasan Özyurt, Levent Ersöz ve Memiş Yüksel Yalçın dışındakiler hazır. Mahkeme Başkanı: Tutuksuz sanıklardan. Tutuksuz sanıklar; Osman Fevzi Güneş, Ayhan Gümüş, Güllü Salkaya, Uğur Uzal, Abdulkadir Eryılmaz. Mahkeme Başkanı: Sanık müdafilerinden. Sanıklar Ahmet Sinan Ertuğrul, Aşkın Üredi, Berker Emre Tok, Bülent Olcay, Fahri Can Yıldırım, Mehmet Cem Okyay, Mete Demirgil, Nuri Üstüner, Nuri Selçuk Güneri, Önder Çelebi, Yusuf Afat, Zafer Erdim İnal müdafii Av. Günizi Dizdar. Sanıklar Halil Helvacıoğlu, İhsan Balabanlı, Bekir Memiş, Hakan Akkoç, Mustafa Önsel, Hanifi Yıldırım, Yüksel Gürcan, İkrami Özturan, İlkay Nerat, Zafer Karataş, Refik Hakan Tufan, Orkun Gökalp, İsmet Kışla, Cemal Candan, Can Bolat, Sami Yüksel, Hakan Ilıca ve Fuat Pakdil müdafii Av. Ramazan Bulut. Sanıklar Ender Kahya ve Fahri Yavuz Uras müdafii Av. Alp Çakmut. Sanık Taylan Çakır müdafii Av. Hasan Adil Atabay. Sanıklar Metin Yavuz Yalçın, Behzat Balta, Tuncay Çakan, Erhan Kubat, Tevfik Özkılıç müdafii Av. Salim Şen. Sanıklar Çetin Doğan, Süha Tanyeri, Kadir Sağdıç, Mehmet Fatih İlğar, Nedim Ulusan, Hakan Büyük, Dursun Çiçek, Ahmet Zeki Üçok, Ahmet Bertan Nogaylaroğlu müdafii Av. Celal Ülgen. Aynı sanıklar müdafii Av. Hüseyin Ersöz. Sanık Dursun Çiçek müdafii Av. İrem Çiçek. Sanık Halil İbrahim Fırtına müdafii Av. Kazım Yiğit Akalın.

2 ESAS NO: 2010/283 CELSE NO:90 Sayfa:2 Sanıklar Gürbüz Kaya, Hasan Fehmi Canan, Abdullah Dalay, Mehmet Kaya Varol, Hamdi Poyraz, Doğan Fatih Küçük, Soydan Görgülü, Erhan Kuraner, Cüneyt Sarıkaya, Süha Civan ve Erdoğan Koçoğlu müdafii Av. Ahmet Koç. Sanık Mehmet Otuzbiroğlu müdafii Av. Dilek Helvacı. Sanık Ertuğrul Uçar müdafii Av. Ahmet Şükrü Eymirlioğlu. Sanıklar Ayhan Taş, Nejat Bek, Salim Erkal Bektaş, Nurettin Işık, Memiş Yüksel Yalçın, Hasan Nurgören, Behçet Alper Güney, Yüksel Gamsız, Osman Fevzi Güneş müdafii Av. İlkay Sezer. Sanıklar Eyup Aktaş ve Muharrem Selçuk Ünal müdafii Av. Nursafa Pandar. Sanık Engin Alan müdafii Av. Ayhan Nacak. Sanıklar Şenol Büyükçakır, Süleyman Namık Kurşuncu, Tunç Sözen, Ayhan Gümüş, Namık Sevinç, Yusuf Volkan Yücel, Atilla Özler, Çetin Can, Kubilay Baloğlu, Mustafa İlhan, Yalçın Ergül, Osman Başıbüyük, Rasim Arslan, Hüseyin Dilaver müdafii Av. Haluk Pekşen. Sanık Mehmet Otuzbiroğlu müdafii Av. Ömer Bayraktar. Sanıklar Ali Semih Çetin, Yaşar Barbaros Büyüksağnak, Bora Serdar, Cem Aziz Çakmak, Cem Gürdeniz, Ercan İrençin, Faruk Doğan, Fatih Uluç Yeğin, Harun Özdemir, Hasan Gülkaya, Kıvanç Kırmacı, Mustafa Yuvanç, Soner Polat, Taner Gül, Utku Arslan müdafii Av. Şule Nazlıoğlu Erol. Sanıklar Kadir Sağdıç, Abdullah Can Erenoğlu, Mehmet Fatih İlğar, Mehmet Koray Eryaşa, Turgay Yamaç müdafii Av. Murat Ergün. Sanıklar Turgut Atman, Beyazıt Karataş, Nedim Güngör Kurubaş, İsmail Taş, Mustafa Erhan Pamuk, Mehmet Eldem, Bülent Günçal, Mehmet Erkorkmaz, Ahmet Erdem, Korcan Pulatsü, Ziya Güler, Rıdvan Ulugüler, Cenk Hatunoğlu, Hüseyin Çınar, Mustafa Haluk Baybaş, Mehmet Cem Çağlar ve Sefer Kurnaz müdafii Av. Ali Fahir Kayacan. Sanık Ömer Faruk Ağa Yarman müdafii Av. Gülcan Başak. Sanık Ömer Faruk Ağa Yarman müdafii Av. Mehmet Oral. Sanık Nuri Ali Karababa müdafii Av. Mehmet Seren Dinçler. Aynı sanık müdafii Av. Murat Dinçler. Aynı sanık müdafii Av. Ufuk Yazı. Sanıklar İbrahim Koray Özyurt, Tayfun Duman, Ali Türkşen, Dora Sungunay, Muharrem Nuri Alacalı, Şafak Yürekli ve Bilgin Balanlı müdafii Av. İbrahim Şahinkaya. Aynı sanıklar müdafii Av. Şeref Dede. Sanıklar Ayhan Gedik, Şafak Duruer, Mehmet Ferhat Çolpan, Ümit Özcan, Hakan İsmail Çelikcan, Ahmet Necdet Doluel, Levent Kerim Uça, Ömer Faruk Ağa Yarman, Enver Aksay, Mehmet Cem Kızıl, Levent Ergün, Sencer Başat ve Suat Dönmez müdafii Av. Hakan Tunçkol. Sanık Kürşad Güven Ertaş müdafii Av. Bülent Höke. Sanıklar Ali Deniz Kutluk ve Mustafa Aydın Gürül müdafii Av. Ayşe Gül Hanyaloğlu. Sanıklar Özden Örnek, Mehmet Cenk Dalkanat müdafii Av. Turgay Sarıakçalı. Sanıklar Halil Kalkanlı, Emin Küçükkılıç müdafii Av. Mustafa Kavaklıoğlu. Aynı sanıklar müdafii Av. Deniz Çil. Sanık Ahmet Yavuz müdafii Av. Selim Yavuz. Sanıklar Ali Sadi Ünsal ve Ramazan Kamüran Göksel müdafii Av. Hüseyin Mithat Tombak. Sanıklar Ali Rıza Sözen, Ali Demir, Aziz Yılmaz, Erdinç Atik, Gökhan Murat Üstündağ, Hakan Sargın, Hüseyin Özçoban, Hüseyin Topuz, Kahraman Dikmen, Murat Özçelik, Yusuf Kelleli, Nail İlbey, Abdil Akça, İmdat Solak, Mustafa Kelleci, Mutlu Kılıçlı, Hakan Yıldırım ve Tuncay Küçük müdafii Av. Mustafa Eyyüp Başkan. Sanık Oğuz Türksoyu müdafii Av. Osman Oğuzhan. Sanıklar Ahmet Topdağı, Recai Elmaz ve Yaşar Dilber müdafii Av. Haluk Demirkılıç. 2

3 ESAS NO: 2010/283 CELSE NO:90 Sayfa:3 Aynı sanıklar müdafii Av. Ayşe Begüm Çamcı. Aynı sanıklar müdafii Av. Deniz Can Demirkılıç. Sanıklar Suat Aytın ve İzzet Ocak müdafii Av. Muammer Küçük. Sanıklar Suat Aytın ve İzzet Ocak müdafii Av. Muammer Küçük: Başkanım duruşma bu arada şey yaparken su getirmiştik de geç kaldık bugün. Bu arada su verebilir miyiz? Mahkeme Başkanı: Kimlere? Sanıklar Suat Aytın ve İzzet Ocak müdafii Av. Muammer Küçük: Komutanlara su gerekli oluyor da. Şurada sular duruyor onları şu arada verebilir miyiz? Mahkeme Başkanı: Şimdi o konu koruma görevini yapan Jandarma Komutanlığının yetkisinde olan bir husus. Suyun sağlıklı olduğu, herhangi bir şüphe içermediği konusunda onlar kanaat getirirse onların inisiyatifinde, ben bu konuya karışmam. Sanıklar Suat Aytın ve İzzet Ocak müdafii Av. Muammer Küçük: Yok suyu buradan alıyoruz zaten. Mahkeme Başkanı: Yani o benim. Sanıklar Suat Aytın ve İzzet Ocak müdafii Av. Muammer Küçük: Siz izin verirseniz. Mahkeme Başkanı: Bakın biz kimsenin yiyip içmesi, burada su içmesine karışmadık hiçbir zaman ama suyun kontrol edilebilir bir yerden gelip gelmediği konusu Jandarma Komutanlığının yetkisindedir. Sanık Hasan Hakan Dereli müdafii Av. Mustafa Uluşahin. Sanık Uğur Uzal müdafii Av. Şükrü Kuvvetli Yılmaz. Sanık Ali Aydın müdafii Av. Oğuzhan Aydın. Sanıklar Faruk Oktay Memioğlu, Mehmet Kemal Gönüldaş, Mehmet Yoleri müdafii Av. Eyyup Sabri Gürsoy. Sanık Timuçin Erarslan müdafii Av. Uğur Sayaner. Sanık Bülent Tunçay müdafii Av. Cengiz Erdoğan. Sanıklar Lütfü Sancar, Taner Balkış, Mustafa Karasabun ve yetki belgesine istinaden Şükrü Sarıışık müdafii Av. Yakup Akyüz. Sanık Emin Hakan Özbek müdafii Av. Ümit Karaçavuş. Mahkeme Başkanı: Müdahil vekillerinden. Müdahiller Özgür Düşünce ve Eğitim Hakları Derneği Rıdvan Kaya ve Hamza Türkmen müdafii Av. Necip Kibar. Aynı müdahiller müdafii Av. Mehmet Alagöz. Müdahil Rıdvan Kaya. Mahkeme Başkanı: Hazırlar açık duruşmaya başlandı. Getirilemeyen sanıkların sağlık sebepleri ile getirilemediğine dair Ceza İnfaz Kurumları yazılarının Mahkememize ulaştığı görüldü. Tanık yoklamasına geçildi. Bekir Kalyoncu, buradasınız. Köksal Karabay, buradasınız. Yaşar Büyükanıt, buradasınız. Dinleme sırasına göre okuyorum, bu sıraya göre dinleneceksiniz. Hasan Durak, buradasınız. Mehmet Pınar, buradasınız. Levent Gözkaya, buradasınız. Peki, Bekir Kalyoncu dışındakileri dışarı alabiliriz. Mikrofonunu açalım tanığımızın. İsminiz? Tanık Bekir Kalyoncu: Bekir Kalyoncu. Mahkeme Başkanı: Baba adınız? Tanık Bekir Kalyoncu: İsmail. Mahkeme Başkanı: Anne adınız? Tanık Bekir Kalyoncu: Nimet. Mahkeme Başkanı: Kaç doğumlusunuz? Tanık Bekir Kalyoncu: Mahkeme Başkanı: Size ulaşabileceğimiz iş veya ikamet adresini söyleyebilir misiniz? Tanık Bekir Kalyoncu: İş adresim Jandarma Genel Komutanlığı Ankara. 3

4 ESAS NO: 2010/283 CELSE NO:90 Sayfa:4 Mahkeme Başkanı: Peki, buyurun oturun. Konuşmak daha rahat olur o şekilde. Şimdi Mahkememiz bir önceki oturumda sizin tanık olarak dinlenmenize karar verdi. Tanık olarak dinlenmenizin sebebi de iddianamelerde iddiaya konu suçun kaynağının birinci öncelikle 2003 yılında, 5-7 Mart 2003 yılında İstanbul 1. Ordu Komutanlığında yapılan plan seminerinde bir darbenin planın ve görüşmesinin yapıldığı iddia ediliyor. Cumhuriyet Savcılığının görüşü ve buna göre Cumhuriyet Savcılığı iddianamesinde delillerini sıralıyor. Delillerin kabul edilip edilmeyeceği Mahkemenin daha sonraki hüküm aşamasında vereceği bir karara bağlı. Ancak bu iddianın Mahkemece değerlendirilebilmesi için Mahkememiz plan seminerine gözlemci olarak katılan kişiler ile yine Genelkurmay Başkanlığı sonuç raporunda imzası bulunanların bu konuda herhangi bir bilgileri olup olmadığı konusunda dinlenmelerine karar vermiştir. Siz de o tarihte 2003 yılı tarihinde daire başkanı tümgeneral sıfatı ile bu sonuç raporunda parafınız var. Bu sebeple Mahkememizce dinlenilmenize karar verildi. Mahkeme huzurunda yemin ederek tanıklık yapacaksınız. Doğruyu söylemeniz gerekmektedir, çünkü muhakkak ki yani doğru söyleyeceksiniz bizim bundan bir endişemiz yok, yasal bir ihtar olduğu için biz bunu tekrarlıyoruz. Yapacağınız tanıklık Mahkeme tarafından hükme esas alınabilir, sanıkların hukuki durumlarını lehe veya aleyhe etkileyebilir. Bu nedenle de önem arz etmektedir. Size önünüze bir metin getirmiş olmaları lazım. Bunu oradaki şeyleri tekrarlayarak yemin ettireceğiz. Tanıklıktan sonrada Mahkemenin müsaadesine kadar burada kalmanız gerekmektedir. Ancak bir mazeretiniz varsa onu Mahkeme Başkanlığı uygun görebilir. Sanıklar ile herhangi bir şekilde akrabalığınız var mı yasal anlamda, akrabalık. Tanık Bekir Kalyoncu: Hayır. Mahkeme Başkanı: Herhangi bir husumet olanı var mı? Tanık Bekir Kalyoncu: Hayır. Mahkeme Başkanı: Husumet yok. Peki, buyurun ayağa kalkın. Bildiğinizi dosdoğru söyleyeceğinize namusunuz ve vicdanınız adına yemin eder misiniz? Tanık Bekir Kalyoncu: Ederim. Buyurun. Mahkeme Başkanı: Yemin metnini tekrarlayacağız onu unuttuk. Tanık Bekir Kalyoncu: Bildiğimi dosdoğru söyleyeceğime namusum ve vicdanım üzerine yemin ederim. Mahkeme Başkanı: Şimdi ben yemin metnini söyleyince bir anda insan orası da söylemiş gibi algıladı, normalde tekrar ediyoruz. Olur insanız, hepimiz hata yapabiliriz. Tabi burada sonuç raporunda parafı bulunanların suçla herhangi bir dahil o tür yönünde Mahkememizin bir şeyi yok, bir düşüncesi yok. Ancak siz CMK 48. maddesi anlamında böyle bir şüpheye kapılırsanız, hani beni de bundan sorumlu tutarlar şeklinde bir şüpheye kapılırsanız açıklama yapmama hakkına da sahipsiniz. Bunu da yine CMK nın 48. maddesi emrettiği için hatırlatıyoruz. Tanık dinlenirken bunlar hatırlatılır. Yoksa hiç kimseye bir isnatta bulunma gibi bir durumumuz yok. Şimdi 2003 yılı 5-7 Mart 2003 yılında İstanbul 1. Ordu Komutanlığında yapılan seminerden sonra Genelkurmay Başkanlığı gözlemci heyetinden Mehmet Pınar koordinesinde Hasan Durak tarafından bir sonuç raporu hazırlanmış ve bu önce sizin paraflarınızdan geçtikten sonra 26 Mart 2003 tarihinde de Genelkurmay 2. Başkanı Yaşar Büyükanıt tarafından uygundur görülerek, uygundur imzası ile imzalanmış. Siz o dönem itibari ile bu sonuç raporunu incelediğinizde herhangi bir şekilde bir burada olağandışı bir görüşme yapıldığı şüphesine vardınız mı? Bir de Ocak 2003 tarihinde Kara Kuvvetleri Komutanlığı Kurmay Başkanı İlker Başbuğ tarafından imzalanan ve Levent Gözkaya tarafından paraf edilen bir mesaj formu var. Bu mesaj formunda şöyle diyor; söz konusu faaliyetin Genelkurmay Tat-Prog dökümanında emredilen tatbikat özelliklerine göre planlama direktifi Ocak 2003 ayında gönderilecek olan kuvvet yapısı çalışması kuvvet 2010 dikkate alınarak 1. Ordu Komutanlığı yeni kuvvet yapısına ışık tutacak tarzda icra edilmesine, ilgi ile teklif edilen senaryonun 1. Ordu Komutanlığı plan semineri 4-6 Mart 2003 ten sonra 1. Ordu Komutanlığınca tespit edilecek bir tarihte plan çalışması şeklinde incelenmesini, 4

5 ESAS NO: 2010/283 CELSE NO:90 Sayfa:5 planlanacak tarihin bildirilmesini şeklinde bir emir var. Olasılığı en yüksek tehlikeli senaryonun görüşülmesi teklif edilmiş o tarihte Kara Kuvvetleri Komutanlığına, Kara Kuvvetleri Komutanlığı da bu olasılığı en yüksek tehlikeli senaryonun ileriki bir tarihte görüşülmesi yönünde emir yayınlamış. Fakat bu iddia o ki şeydeki iddianamedeki, bu emre rağmen herhangi bir değişiklik olmadığı halde emre muhalif şekilde bunun da 1. Ordu Komutanlığı seminerinde oynandığı iddia ediliyor. Bu konuda bilgilerinizi açıklar mısınız, buyurun. Tanık Bekir Kalyoncu: Tabi bu plan seminerine Genelkurmay Başkanlığını temsilen zatıalinizin belirttiği isimler gözlemci olarak katıldılar ve sonuçta tespitlerini bir rapor haline getirdiler ve hiyerarşik bir yapılanmadaki bürokratik bir işlem gereği ben ve sıralı komutanlarımız imzaladılar. Tabi o zaman olağanüstü bir dönem olduğunu hatırlatmakta yarar görüyorum Genelkurmay Başkanlığı açısından. Çünkü benim parafıma dikkat ederseniz 21 Mart ta paraflanmış. 20 Mart tarihi Amerika Birleşik Devletlerinin Irak a saldırısının başladığı gündür. Onun ertesinde 6-7 aydır bu Amerikalılar ile askeri teknik görüşmeleri müzakeresini yapan kişi olarak çok yoğun bir ortamda idik. Genelkurmay Başkanlığında Plan Harekat Daire Başkanı olarak beni ilgilendiren konu bu plan seminerinde Genelkurmay Başkanlığının direktiflerinden ilave olarak ordunun herhangi bir talebi var mı yok mu ve bunun dışında herhangi bir şey var mı yok muydu. Ben sadece muhtemelen buna bakmışımdır. Ayrıca zatıalilerinin de bildiği gibi plan tatbikatları ve seminerler bir oyun, bir tiyatro oyunu tabiri caizse şeklinde yapılır. Bir senaryo vardır ve bu senaryoya uygun olarak çeşitli enjekteler ile durum kötüleştirilerek bu durum çerçevesinde karargah subaylarının ve komutanlarının çeşitli durum muhakemeleri yapıp çeşitli sonuçlara varmaları beklenir. Dolayısı ile bu arkadaşlarımın yaptığı tespitlerde ben herhangi bir olağanüstülük fark etmedim. Zira hem okuduğum zaman fark etmedim hem de belki de işlerimin yoğunluğu nedeni ile Genelkurmay da çalışan arkadaşlar bilirler böyle durumlarda Genelkurmay karargahında olağanüstü bir durum 1 gün önce harp başlamış, dolayısı ile ben olağanüstü bir şey hissetmedim. Arz ederim Sayın Başkanım. Mahkeme Başkanı: O dönemde 1. Ordu sonuç raporunu okuyabilmiş miydiniz hatırlıyor musunuz? Tanık Bekir Kalyoncu: Hayır, 1. Ordu sonuç raporu Genelkurmay Başkanlığına gelmiyor. Mahkeme Başkanı: Kara Kuvvetlerine gönderiliyor herhalde. Tanık Bekir Kalyoncu: Evet. Mahkeme Başkanı: Uygulama o şekilde. Tanık Bekir Kalyoncu: Evet. Mahkeme Başkanı: Peki. Soru sormak isteyen varsa, Hakim Beyler sizin var mı? Evet tanığa soru sormak isteyen var mı? Üye Hakim Ali Efendi Peksak: Sorabilir miyim Başkanım? Mahkeme Başkanı: Tabi buyurun Hakim Bey. Üye Hakim Ali Efendi Peksak: Şimdi fiilen siz 1. Ordu plan seminerine katılmadınız. Önünüze sonuç raporu hazırlanarak paraflanması maksadı ile getirildi. Bu gözlemci raporunu incelediğinizde raporun içerisinde çelişkili durumların olduğunu fark ettiniz mi? Şimdi seminere katılmayan bir insan olarak gözlemci raporu normal şartlar altında seminerin asgari ölçüde nasıl icra edildiği ve seminerdeki yapılan icranın ne şekilde özetlendiği hali ile asgari ölçüde anlaşılması gerekir diye düşünüyorum. Ancak bu gözlemci raporu okunduğunda yani oradaki yapılan plan seminerinin birbiri ile teyit eder şekli ile örtüşmediği, örneğin işte mesela iç tehdidin olmadığı şekli ile maksat olarak belirtilmiş olmasına rağmen sonrasında iç tehdidin öncelikli olduğu, yine kaleme alış şekli itibari ile söylüyorum. Mesela özel durumun arz edilmesi diyor. Şimdi bir sivil kişi olarak normalde ben şimdi bu raporu okuduğumda özel durumun arz edilmesi ibaresinden bir şey anlamıyorum. Yani bu şekli ile kaleme alınış tarzı itibari ile herhangi bir çelişik veyahut da anlam bozukluğu, muallaklık bir durum var mıydı? İkincisinde de tabi yani bir askeri hiyerarşi, bir disiplini ve dikkati gerektirir. Şimdi mesela çok basit gibi görünüyor. Kara 5

6 ESAS NO: 2010/283 CELSE NO:90 Sayfa:6 Kuvvetleri Komutanlığında gözlemci olarak katılmış bir kişinin soyadı harf hatası şekli ile yine aynı şekli ile işte iç tehdit ile ilgili olarak halka ilişkilerin çok önem, burada herhalde halk ile ilişkilerin çok önemli olduğu şekli ile de yani şekil manasında da bu şekli ile Genelkurmay Başkanlığına arz edilecek olan bir hususta bir özensizlik var mı? Tanık Bekir Kalyoncu: Tabi bunu özensizlik olarak nitelendirmek ne kadar doğru bilemiyorum ama daha önce arz etmeye çalıştığım gibi o günlerdeki Genelkurmay Başkanlığındaki bu gördüğümüz rapor belki öncelik sıralarının sonundaydı. Şimdi tabi bu bizim merkezimize gelmiş, merkezimizdeki tek evrak gibi düşünülüyor. İmla hataları tabi özensizlik olarak algılanabilir. Üye Hakim Ali Efendi Peksak: Anlam bozukluğu olarak birbiri ile çelişik bir durum itibari ile yine aynı şekilde biraz önce de okudum. Özel durumun arz edilmesi. Özel durumdan kasıt nedir? Yani burada bir cümle itibari ile özel durumun bir tarif edilmesi ya da özel durumdan anlaşılması gereken hususun da açıklanması gerekmez mi? Tanık Bekir Kalyoncu: Tabi özel durum az önce ifade etmeye çalıştığım gibi harp oyunu bir senaryoya dayandırılır. Bu senaryo çerçevesinde bizim enjekte dediğimiz değişik olaylar, aklınıza gelebilecek her şey oyuncu karargahlara enjekte edilmek sureti ile durum daha da kötüleştirilir. Biz askerler olarak belki biraz kötümseriz, en kötü duruma göre hazırlıklarımızı yaparız ki en kötü durumun altındaki her şeyi karşılayabilelim. Dolayısı ile özel durum dendiği zaman benim aklımda tabi karargah subayı olarak böyle bir çeşitli durumları içeren karargah subaylarının faaliyette bulunmasını gerektiren bir durum diye algılıyorum, algıladım. Üye Hakim Ali Efendi Peksak: Şimdi yine Başkan Bey de okudu. Mesaj formunda olasılığı en yüksek tehlikeli senaryonun oynanmaması belirtilmiş olmasına rağmen şimdi buradaki gözlemci raporunun içerisinde işte olasılığı en yüksek tehlikeli senaryo ve ayrıca Türkiye genelini kapsar bir durum şekli ile bir kaleme alış veyahut da bir icra ediliş şekli görünüyor. Bu da 1. Orduda ve 1. Ordunun yetkisi kapsamındaki alanın dışına çıkılma hissini uyandırmıyor mu gözlemci raporuna göre? Tanık Bekir Kalyoncu: Şimdi tabi ben Kara Kuvvetlerinin mesajını Genelkurmay olarak ben bilmiyorum. O genellikle ordu seminerlerini ve ordu muadili Donanma Komutanlığı, Hava Kuvvetleri, Taktik Hava Kuvvet Komutanlığı seminerlerinde ilgili kuvvet komutanları ile onların arasında yapılır. Dolayısı ile Kara Kuvvetlerinin bu mesajını bilmiyorum. Onun için sorunuza neye yanıt vereceğimi bilemiyorum. Tabi ordu komutanlığı senaryosunu hazırlarken, tabi bizim planlamalarımıza göre her bölgede icra edilen harekatta başka bölgelerden bazı kuvvet takviyeleri de gelmesi planlanmış durumdadır. Dolayısı ile sanıyorum planlamalarda diğer bölgelerdeki kuvvetlerin gelip gelmeyeceğini esas teşkil etmek üzere o bölgelerdeki durumların da değerlendirildiğini düşünüyorum. Bu sadece benim şahsi düşüncem. Üye Hakim Ali Efendi Peksak: Tamam Başkanım. Üye Hakim Murat Üründü: Şimdi bahsetmiş olduğumuz bu gözlemci raporu tabi sizlerin parafından sonra komutanın onayına sunuluyor değil mi? Usul o şekilde midir? Tanık Bekir Kalyoncu: Tabi normal hiyerarşik sırada 2. Başkanımıza kadar arz ediliyor. Üye Hakim Murat Üründü: Evet, bizdeki dosyada da zaten 2. Başkanın onayı gözüküyor. Önce sizlerin kontrolünden geçiyor. Tabi biraz önce bahsettiniz, çok ayrıntılı incelemedim dediğinizi belirttiniz. Şimdi daha sonradan inceleme imkanınız oldu mu gözlemci raporunu? Tanık Bekir Kalyoncu: Tanık olarak çağrıldığım zaman nedir diye buldum, o zaman okudum. Üye Hakim Murat Üründü: Daha sonra incelediğinizde gözlemci raporunda herhangi bir anormallik gördünüz mü, böyle bir şey var mı? Tanık Bekir Kalyoncu: Tabi daha sonraki okumam herhalde objektif olmayacaktır. Çünkü bir takım iddialar var. Bu iddialara göre bakmam lazım ama o zamanki baktığım kadarı ile herhalde bir olağanüstülük görmediğimi değerlendiriyorum. Şimdi baktığım zaman şimdi okurken 6

7 ESAS NO: 2010/283 CELSE NO:90 Sayfa:7 tabi mutlaka çeşitli basın, yayından, çeşitli iddianamelerdeki olaylar ile objektif olamayacağımı değerlendiriyorum. Üye Hakim Murat Üründü: Şimdi özellikle bu gözlemci raporunun iç tehdit ile ilgili olan bir kısmı var. Şimdi bunun A bendinde; öncelikle bir milli mutabakat hükümetinin kurulmasının gerektiği vurgulandığı belirtiliyor seminerde. Siz bundan ne anlıyorsunuz, normal sizin denetimizden geçen bir gözlemci raporu olarak bu ibareden ne anlarsınız siz? Tanık Bekir Kalyoncu: Şimdi demin de söylemeye çalıştığım gibi ben bundan şunu anlarım. Gayet samimi olarak ifade ediyorum. Demek ki 1. Ordu bölgesinde tabi senaryoyu bilmiyorum, senaryoyu da okumadım. Senaryo o şekilde yazılmış ki meydana gelen olaylar neticesinde ve diğer bölgelerde de bazı gelişmeler olmuş. Bu neticede artık mutlaka bir şeyler yapılması ihtiyacı ortaya çıkmış ve belki de tarafların anlaşarak bu iç güvenlik tehdidine bir çare bulacak bir şeyler yapması gerektiği konuşuldu mu, tartışıldı mı, birisi mi söyledi onu da bilmiyorum, konuyu. Üye Hakim Murat Üründü: Hükümet bazı olaylarda aciz mi kalmış olabilir. Yani o sonuç mu çıkması lazım yani o senaryoya göre. Söz almadan konuşuldu, anlaşılamadı. Üye Hakim Murat Üründü: Kendi denetiminden geçen bir rapor. Mahkeme Başkanı: Şimdi tanık olarak, bakın Avukat Bey. Buyurun, cevap vermeyebilir. Hakim Bey o dönemde raporu hiyerarşik sıra içerisinde denetleyen bir komutan olarak biz zaten o amaç ile tanık olarak dinlenmelerine karar verdik. Herhangi bir şüpheniz oluştu mu? Yoksa. Söz almadan konuşuldu, anlaşılamadı. Mahkeme Başkanı: Kanaat olarak cevap vermeyeceğiz, sadece şüphe oluştu mu oluşmadı mı o konuda. Üye Hakim Murat Üründü: Evet, buyurun. Söz almadan konuşuldu, anlaşılamadı. Mahkeme Başkanı: Buyurun, buyurun. Söz almadan konuşuldu, anlaşılamadı. Mahkeme Başkanı: Hakim Bey sorsun, tanık bilgisi dışında olursa zaten benim az önce kendisi de ifade etti. Bu kanaatim yanlış olabilir onu söyleyemem dedi haklı olarak. Yani kendisi açısından bakıldığında, haklıdır. O yani tanığımız durumları değerlendirebilecek bilgi birikimine ve deneyime sahip birisi. Kendisi değerlendirerek cevap verebilir. Tanık Bekir Kalyoncu: Tabi bu milli mutabakat hükümeti kurulması darbe vesaire anlamında aklıma hiçbir şey gelemezdi. Çünkü hükümet Aralık ta kurulmuş, 3 ay geçmiş. Bu nedenle tabirimi mazur görün. Anadolu da bir deyim vardır; Fol yok, yumurta yok derler. Fol yok, yumurta yokken böyle bir şeyin olabileceğini, maddeten tartışıldı ise aklıma gelmesi mümkün bile değil. Olsa olsa diye düşünmüşümdür. Senaryoda bazı durumlar yaratılmış. Bu senaryoda işte böyle böyle yapılırsa iyi olur gibi benim şahsi değerlendirmem olabilirdi o zaman. Üye Hakim Murat Üründü: Evet. Tanık Bekir Kalyoncu: Bir taraftan da harp başlamış. Üye Hakim Murat Üründü: Buyurun. Tanık Bekir Kalyoncu: Irak harbi başlamış. Dolayısı ile bir taraftan tabi Genelkurmay olarak bizim sadece işimiz bu değil. Afganistan harekatını İngilizlerden almak üzereyiz veya almışız. Bilmem Almanya ya teslim etmek üzereyiz. Çok yoğun bir ortamda hiç aklıma gelebileceğini zannetmiyorum. Üye Hakim Murat Üründü: Plan seminerlerinde görüşülen senaryolar ülke ve dünya gündeminden soyut konular mıdır, bu senaryoda ele alınan konular? Yoksa bunların gerçekleşme ihtimali var mıdır? Tanık Bekir Kalyoncu: Şimdi bunlar 2 türlü olabilir. Bir tanesi jenerik senaryo dediğimiz, ne ülke ismi ne birlik ismi, ne düşman ismi yazılır. Bir de planların oynandığı senaryolardır. 7

8 ESAS NO: 2010/283 CELSE NO:90 Sayfa:8 Burada tabi Genelkurmay Başkanlığının yayınladığı direktifler doğrultusunda o planları ya denemek yahut onlar ile ilgili son gelişmeler ışığında herhangi bir değişiklik olup olmadığını ortaya koymak amacı ile gerçek dediğimiz şeyler yapılır. Yani senaryo tabi hazırlanırken siz dünyayı kalem sizin elinizde tabiri caizse, istediğiniz gibi yazıp çizmek şansına sahipsiniz. Üye Hakim Murat Üründü: Tamam Başkanım. Tanık Bekir Kalyoncu: Verilen direktif çerçevesinde tabi. Üye Hakim Murat Üründü: Tamam Başkanım. Mahkeme Başkanı: Sanıklardan başlayarak söz hakkı verelim. Sanık Çetin Doğan: Hoş geldiniz generalim. Bir ordu komutanlığının düzenlediği seminerde senaryo yazma sorumluluğu kimindir? Tanık Bekir Kalyoncu: Ordu komutanın. Sanık Çetin Doğan: Evet, bir harp oyunu yahut plan semineri bizim yaptığımız şekilde bunun içerisinde özel durum dediğimiz zaman ara durum gibi şimdiye kadar işlediğimiz konudan bir safha değişikliğini öngören özel durumlar kimin tarafından hazırlanır? Tanık Bekir Kalyoncu: Yine ordu tarafından hazırlanır. Sanık Çetin Doğan: Ordu tarafından hazırlanır. Evet, şimdi Tat-Prog diye bir tatbikatlar programı Genelkurmay Başkanlığından yayınlanan bir program var. Bunu biliyorsunuz? Tanık Bekir Kalyoncu: Evet. Sanık Çetin Doğan: Bu programda tatbikatın gayesi, konusu, süresi ve idari ve lojistik hususlar var. Bunu da biliyorsunuz. Elimde eğer hatırlamıyorsanız size bir tane verebilirim bunun içerisinde. Bunun içerisinde bizim gözlemci raporu bu tatbikatlar programı Genelkurmay Başkanlığı tarafından yayınlanan gayesi, kısa özeti aynı zamanda idari ve lojistik konularda geri bölge emniyetinden, askeri hükümet, sivil işlerden bahsedir. Dengeli olarak hem cephe hem gerisi kullanılacak diyor. Buna aykırı herhangi bir konu size bu seminer sonuç raporu ile intikal etti mi? Tanık Bekir Kalyoncu: Seminer sonuç raporu önümde. Tabi. Sanık Çetin Doğan: Önünde. Bunun ile ilgili şifahi olarak herhangi bir şey. Tanık Bekir Kalyoncu: Hayır. Sanık Çetin Doğan: Bu seminer Tat-Prog uygun olmayan bir tarzda gayesi, konusu, süresi her şeyi ile beraber bir konu intikal etti mi? Etmedi, etti, etmedi? Tanık Bekir Kalyoncu: Rapor önümde. Sanık Çetin Doğan: Önünde. Yok şifahi olarak bir şey söylemediler. Tanık Bekir Kalyoncu: Hayır, hayır. Sanık Çetin Doğan: Onun için söylüyorum. Biliyorsunuz ordu komutanlığı bu tür seminerlere üst komutanlık olarak Kara Kuvvetleri ve Genelkurmay Başkanlığı gelir. Mutlaka şimdiye kadar gözlediğim, gittiğim, gördüğüm bütün seminerlerde ordu seviyesinde gerek Ege Ordusunda gerekse 1. Ordu Komutanlığında 2 sene Ege Ordusunda 2 sene de 1. Ordu Komutanlığında komutan olarak görev yaptım. Son sene iştirak etmedi. Bunun dışında hepsi iştirak ediyor. Bu iştirak etme mutat mıdır? Şimdi şu anda daha evvel de bulunduğunuz Kuvvet Karargahında, Genelkurmay Karargahında, Ordu Karargahının düzenlediği seminerlere Genelkurmay Başkanları katılırlar mı? Tanık Bekir Kalyoncu: Genelkurmay Başkanlarının katıldığını zannetmiyorum. Kuvvet Komutanları genellikle katılırlar. Sanık Çetin Doğan: Genelkurmay Başkanlarının ordu seminerine katıldığını bilmiyor musunuz? Orduların düzenlediği seminer. Tanık Bekir Kalyoncu: Tabi Genelkurmay Başkanımızın programına bağlı. Sanık Çetin Doğan: Evet. Tanık Bekir Kalyoncu: Katılır veya katılmaz onun adına ben. 8

9 ESAS NO: 2010/283 CELSE NO:90 Sayfa:9 Sanık Çetin Doğan: Bu programı zaten Genelkurmay Başkanı yapıyor, katılıma göre. Eğer bu konuda şeyiniz varsa arkadaşlarla konuşabilirsiniz. Genelkurmay Başkanları ordu seminerine mutlaka katılırlar çok özel bir durum çıkmazsa ki burada çıktığı gibi. Ve bu nedenle de tatbikatlar programında bu Tat-Prog da tatbikat dosyasının en geç 1 ay önce gönderilmesi istenir. En geç tatbikat programının 1 ay önce gönderilmesi istenir. Bizim de 31 Ocak 2003 tarihinde gönderdiğimiz dosya içerisindeki bilgilerden, belgelerden açıkça görülmektedir. Bu gönderildiği zaman komutanlar katılacağı için katılmadan önce kendilerine oryantasyon etmek için gideceğiniz program bu, bunandan dolayı işte cereyan tarz planı vardır içerisinde, tatbikat senaryosu vardır. Bunlar hakkında bilgi verilir. Bu konu bilginiz var mı? Tanık Bekir Kalyoncu: Hayır. Sanık Çetin Doğan: Siz Harekat Başkanlığı yaptınız mı? Tanık Bekir Kalyoncu: Daha sonra yaptım. Sanık Çetin Doğan: Daha sonra yaptınız. Tanık Bekir Kalyoncu: Evet. Sanık Çetin Doğan: Eğitim ve Tatbikatlar, eğitim şubenin yaptığı görevdir bu. Hani plan harekatın değil de eğitim şubenin yaptığı bir görevdir. Bundan da size söylemiş olayım. Tanık Bekir Kalyoncu: Tabi. Sanık Çetin Doğan: Şimdi. Tanık Bekir Kalyoncu: Müsaade ederseniz. Sanık Çetin Doğan: Buyurun. Tanık Bekir Kalyoncu: Ben konuşmamda da ifade ettiğim gibi şartların çok olağanüstü olduğunu. Sanık Çetin Doğan: Evet. Tanık Bekir Kalyoncu: Özellikle Kasım ayından itibaren bu Irak Harekatı nedeni ile şartların Genelkurmay Karargahında çok olağanüstü olduğunu ifade etmek istiyorum. Tabi ordu semineri önemlidir ama Genelkurmayın öncelikleri listesinde muhtemelen aşağılara düşmüştü ki onun için Sayın Komutanımızın katılamadıklarını değerlendiriyorum. Sanık Çetin Doğan: Evet yani katılamayış sebebini anladık. Çünkü son dakika da öğrendik. Tanık Bekir Kalyoncu: Evet. Sanık Çetin Doğan: Ve o yüzden de şeyin, seminerin tarihini komutanlar geleceğe göre düzenlendiği için ben 1 gün sonraya aldım. Gelmeyecekleri için Cumartesi-Pazar gününü de uzak yerlerden personele gelmesini sağlamak için. Evet şimdi şunu soruyorum. Tat-Prog da katılacak personel ordu içerisinde var. Aynı zamanda 2. Ordudan, 3. Ordudan ve diğer birliklerden katılacak personel de var. Bu personele çünkü iddianamede özel olarak seçilmiş personel icra edildiği sayılıyor. 42 temsilci var ordu bünyesinin dışında. 15 kişisi gözlemciler, Kara Kuvvetleri ve Genelkurmay, 27 de Ege Ordusundan tutun da Polatlı dan, EDOK tan, Erzincan dan, Tunceli den her yerden gelen birlikler var. Bunlara ben mi davetiye gönderdim yoksa Tat-Prog un emri olarak, mutat olarak onları birlik komutanları tespit ederek mi gönderirler? Tanık Bekir Kalyoncu: Birlik komutanları tespit ederler. Nitekim bu raporun altında imzası bulunan biraz sonra tanık olarak ifade verecek olan Hasan Durak Albayımızın görevi bu iş ile doğrudan ilgili değildir. O uluslararası plan harekat şube dediğimiz bir şubede görevlidir. Bu iş ile ilgili olan şube tamamı ile bu 1 Mart Tezkeresi diye bilenen olaya angaje olduğu için o şube müdürü ve şube tamamı ile bu işe angaje olduğunu için Genelkurmay Harekat Başkanlığından bu arkadaşımız tefrik edilmiştir. Dolayısı ile her birlik komutanı kendi temsilcilerini kendisi seçer. Nitekim havacı tuğgeneral arkadaşımız da İstihbarat Başkanlığında görevlidir. O da seçilmiştir. 9

10 ESAS NO: 2010/283 CELSE NO:90 Sayfa:10 Sanık Çetin Doğan: Evet şimdi burada bir yanlış algılamaları da önlemek için bir konu söyleyeyim. Bir plan seminerinde ordu cephesi aynı zamanda geri bölge emniyeti birlikte mütalaa edilmez mi? Tanık Bekir Kalyoncu: Birlikte mütalaa edilir. Sanık Çetin Doğan: Birlikte mütalaa edilir. Harekat başkanlığı yaptığınıza göre biliyorsunuzdur. Ordunun 4 ana ast birliği var. 2. Kolordu, 5. Kolordu, cephe birlikleri. 15. Kolordu benim dönemimde olan tabi ve 3. Kolordu hem Nato ya tahsisli hem geri bölgede bir cephe sorumluluğu yok. Bir seminerde, bir harp oyununda bu birliklerin de, bunların da, bunların komutanları da seminere katılacağına göre bunları meşgul edecekleri, bunların kendi planları ile ilgili yapacakları faaliyet geri bölge emniyeti değil midir? Tanık Bekir Kalyoncu: Tabi herkes kendi görevi ile ilgili konularda seminere hazırlık yapıp katılmak zorundadır. Sanık Çetin Doğan: Ve bu seminerde iç tehdide ve geri bölge emniyeti ile ilgili olması gerekir. Şimdi bununla ilgili olarak bir konuyu da arz edeyim. Bunu okuduğunuz zaman sonuç raporu benim de elimde. İşte burada şöyle diyor. Seminerde cereyan eden 1. gün, 2. gün, 3. gün olan faaliyetleri söylüyor. Siz bunu okuduğunuz zaman senaryodan ortaya konan, soyutlanarak sanki biz 1. Ordu milli mutabakat hükümetinin kurulması öngörüldü mü olarak algılıyorsunuz, yoksa senaryoda gelişen durumlar çerçevesinde çünkü sıkıyönetimi hükümet ilan etmiş, senaryoda öyle. Hükümet, hükümet sıkıyönetimi gelişen durumlar, yağma var, gerici isyan var, KADEK var, PKK var, irticai olaylar var, bunu yağmalar var. Bir kısım halk senaryonun kendisi o. OEYTS dediğimiz olasılığı en yüksek tehlikeli senaryo o. Bu durumda, bu durumda milli mutabakat hükümetinin kurulması ile ilgili olan konuyu biz barış şartları içerisinde Genelkurmay Başkanlığına bir teklif olarak mı bu konu görüşülüyor, yoksa arkadaşımızın buraya kendisi görüşülen konular olarak senaryonun çerçevesinde milli mutabakat hükümeti kurulması yönünde mi söylüyor? Bir konu daha ilave edeyim bunu onunla birleştireyim. Çünkü milli mutabakat hükümetine ihtiyaç olduğu nereden çıkıyor? Hükümet sıkıyönetimi ilan etmiş fakat meclis onaylamamış. Niye onaylamamış? Senaryoda öyle. Senaryoda, senaryoda meclisin toplanamadığını, karşı olduğunu, hükümetin bu teklifini onaylamaktan imtina ettiği açıkça görülüyor. Böyle bir iç savaş aynı zamanda bir yandan dış tehditler ortaya konurken sorumlu bir komutanlık ki kolordu komutanları ordu komutanlığını oynuyorlar. Bana Kara Kuvvetleri, sözde ben Kara Kuvvetleri Komutanı olarak bana geliyorlar teklifi. Ben de bu konuyu ileriye, yukarıya yöneltmek üzere demek ki arkadaşlarımızın yaptığı müzakere sonucunda milli mutabakat hükümeti kurulması böyle bir durumda gerekir diye konuşma geçiyor. Bu konuşmalarımız içerisinde zaten ses kayıtları da var. Bunun dışında başka bir şey değil. Şimdi bu genel izahattan sonra siz milli mutabakat hükümetinin burada arkadaşımız sonuç raporunda geçmiş olmasını efendim bize bir uyarma anlamında Türkiye nin milli mutabakat hükümetine ihtiyacı var mı anlamında mı algıladınız yoksa oyunda bulunan, harp oyunda yani şey plan seminerinde bu konu mutat olarak geçip böyle mi değerlendirildiğini söylüyorsunuz? Bu konu nasıl değerlendiriyorsunuz onu sizden rica ediyorum. Tanık Bekir Kalyoncu: Tabi ben az önce de ifade ettiğim gibi normal harp oyunu akış senaryo, senaryo vardır ve bu senaryo içinde bunların gerçekleştiğini düşünüyorum. Tabi ne şekilde görüşüldüğü, tartışıldığını sanıyorum gözlemci arkadaşlarımız daha iyi cevap vereceklerdir. Ama ben okuduğum zaman senelerdir harp oyuna katılmış, harp oyunu planlamış birisi olarak harp oyunundaki senaryolardan biri gereği konuşulduğunu değerlendiriyorum. Sanık Çetin Doğan: Evet teşekkür. Tanık Bekir Kalyoncu: Eğer tabi gerçek gerçekte ne şekilde gerçekleştiğini sanıyorum gözlemci arkadaşlar daha iyi ifade edeceklerdir. Sanık Çetin Doğan: Evet teşekkür ederim. Son bir soruyu daha iyi net bir açıklık kazandırmak bakımından. Sayın Hakimimiz size soru yöneltirken iç tehdit konusunu gündeme 10

11 ESAS NO: 2010/283 CELSE NO:90 Sayfa:11 getirilmesi hiç yokken dedi. Bir plan seminerinde iç tehdit konusu görüşülür mü? Mutat mıdır, usulden midir, yoksa değil midir? Tanık Bekir Kalyoncu: Tabi Tat-Prog da yazılan maksada uygun olarak yapılır. Tat- Prog da ne yazılıyorsa o yapılır. Sanık Çetin Doğan: Evet Tat-Prog da yazılanı ben size müsaadeniz ile okuyayım. Evet plan seminerinde, esnasında personel lojistik konular ile sivil işler/askeri hükümet faaliyetlerinin incelenmesi için ayrı gün tahsis edilmeyecek, harekat konuları ile koordineli olarak bu konular görüşülecektir. Bunun anlamı bölge içerisinde askeri hükümet faaliyetlerinin de yer alacağı, biliyorsunuz sıkıyönetimde bütün faaliyetler, bütün sivil işler tamamen icranın bütün yetkileri Hükümete karşı, Genelkurmaya, şimdi kanunda değişiklik yapıldı. Tabi evvela Genelkurmaya şey yapılıyor, arz ediliyor. Bütün sorumluluklar kuvvete geçtiği için böyle bir durumda bir sıkıyönetim esnasında geri bölgede bulunan 15. Kolordu ve doğal olarak 3. Kolordunun ilgili komutanları ve karargah subayları bununla ilgili faaliyetlerini, yapacakları faaliyetleri senaryoda olan, meydana gelen olayları dikkate alarak senaryoda ortaya çıkan olayların bastırılması normal nizamının tesisi için yapılacak olayları gelmesi için düşüncelerini bu seminerde açıkça ortaya koymuşlardır. Bu benim söylediklerime aykırı size ters gelen bir konu var mı? Tanık Bekir Kalyoncu: Tabi ben söyledikleriniz konsept olarak doğru ama seminerde ne oldu, nasıl uygulandığı konusunda. Sanık Çetin Doğan: Evet. Tanık Bekir Kalyoncu: Sadece önümdeki kağıdı biliyorum. Sanık Çetin Doğan: Evet. Tanık Bekir Kalyoncu: Bunun dışında gözlemci arkadaşlarım sanıyorum daha iyi cevap vereceklerdir. Sanık Çetin Doğan: Daha iyi bilirler evet. Seminerinin çünkü biz burada oynamaya da hazırız. Çünkü bütün arkadaşlarımız burada. Çünkü seminere burada tutuklu olan 48 kişi, 50 kişi var. Diğer 365 kişinin hiçbirisi seminere katılmış değil. EK-A da dijital belgeler ile tek bir veri yok. Seminerin ses kayıtları benim emrim ile buraya kaydedilmiştir ve hiçbirinde seminere ilişkin darbe planı, balyoz yahut diğer sakal, çarşaf, tırpan gibi hiçbir söz konusu değildir. Ve bu konuda suga ve oraj Hava Kuvvetlerinde hiçbirisi söz konusu değildir. Bunu açıkça ve adım adım bütün saniye saniye de seminerde her geçen konu benim emrim ile kayda alınmıştır. Bunu da açıkça ifade etmek isterim. Mahkeme Başkanı: Peki sorunuz bitti herhalde. Sanık Çetin Doğan: Teşekkür ederim. Mahkeme Başkanı: Şimdi Çetin Doğan a biraz daha böyle değerlendirmeli soru sorması için müsaade ettik olaylar yani az önce de Hakim Bey sorarken de itiraz yönünden demiştim. Tanığın biraz daha kendine gelen sonuç raporundan ne anladığını, herhangi bir şüpheye kapılıp kapılmadığı konusunda tanıklık etmesi istenmişti. O konular büyük oranda soruldu. Karşılığında da cevaplar alındı. Bundan sonra sorular değerlendirmeye yönelik olmasın. Daha somut sorular alalım varsa. Buyurun Ayhan Taş. Sanık Ayhan Taş: Sayın Başkanım ben Değerli Komutanımızın bilgi ve görgüsü, kendileri benim hem Harp Okulundan öğrencim hem Harp Akademisinden öğrencim ama kendileri de harekat konularında akademiden itibaren Genelkurmay seviyesine kadar görev yaptı. Tecrübe, bilgisi ve görgüsü olan bir arkadaşımız. Ben iddianame ile ilgili bazı şeyleri sıra ile geçeceğim. Kendilerinden beni onaylamalarını veya reddetmelerini isteyeceğim. Mahkeme Başkanı: Şimdi muhakkak onaylama reddetme ile değil de. Sanık Ayhan Taş: Evet yani iddianame ile ilintili. Mahkeme Başkanı: Bakın tanıklığı ile ilgili soru sorun. Sanık Ayhan Taş: Tanıklığı ile ilgili. Mahkeme Başkanı: Yani sonuç raporu ile ilgili sorular soralım. 11

12 ESAS NO: 2010/283 CELSE NO:90 Sayfa:12 Sanık Ayhan Taş: Sonuç raporu ile kendisine. Mahkeme Başkanı: Yani her gün programımızdan geri kalıyoruz, gelen tanıklar mağdur oluyor. Sanık Ayhan Taş: Değil efendim 3 dakika içerisinde bitecek. 4. dakikada beni ikaz ediniz. Mahkeme Başkanı: Biz bugünkü programımızda da 3 tanığımızı bugün öğleye kadar dinlemeyi şey yaptık. Sanık Ayhan Taş: Biter efendim. Mahkeme Başkanı: Çünkü onlar da ona göre program yaptılar. Sanık Ayhan Taş: 4. dakikada lütfen kesin sözümü. Mahkeme Başkanı: Buyurun. Sanık Ayhan Taş: Bekir Paşam hoş geldiniz. Bir ordu harekat planı iki başlıklı. Muharebe sahasındaki faaliyetler, geri bölge faaliyetleri doğru mudur? Tanık Bekir Kalyoncu: Evet. Sanık Ayhan Taş: Ordu bölgesinde yapılan bir seminer bir senaryoya dayandırılır doğru mudur? Tanık Bekir Kalyoncu: Evet. Sanık Ayhan Taş: Askeri literatürde senaryonun diğer isimleri nelerdir? Durum, genel durum, genel durumun altı, özel durumlar vesaire. Mahkeme Başkanı: Yani bilgi dışındaki sorular. Sanık Ayhan Taş: Hayır hatırlayamadığı için hatırlayamadığı için. Mahkeme Başkanı: Yani bir Mahkeme önünde tanıklık yapmanın verdiği bir heyecan da vardı. Bildiği konuları sorun. Yani (birkaç kelime anlaşılamadı). Sanık Ayhan Taş: Bir plan seminerinde senaryo mu oynanır plan mı oynanır? Tanık Bekir Kalyoncu: Senaryo oynanır. İki türlü. Planda oynanır senaryoda oynanır. Sanık Ayhan Taş: Senaryo bana göre planın oynayacağı zemindir, şemsiyedir. O şemsiye altında plan oynanır. Şimdi biz ne yaptık onu söylüyorum. Doğru veya yanlış deyiniz. 1. Ordu seminerinde biz ne yaptık? Bir senaryo takdim edildi bize. Bu senaryoyu elimize aldık, şemsiyeyi ve egemen harekat planını oynadık. 2. ve 5. Kolordular muharebe sahası faaliyetlerini, 3 ve 15. Kolordular da görevleri gereği geri bölge emniyetini uyguladılar. Geri bölge faaliyetleri de bölge hasar kontrolü, geri bölge emniyeti, Dafyar, sıkıyönetim, EMASYA gibi bir sürü planları ihtiva eder. Bunların oynanmasını bize dikte ettiren bir senaryo. Biz ismine ordu komutanımız tarafından olağan, nedir? Mahkeme Başkanı: Olasılığı en yüksek. Sanık Ayhan Taş: Olasılığı en yüksek tehlikeli senaryo denmiş. Meslek hayatınızda ismi ne olursa olsun hem iç tehdidin, hem dış tehdidin oynamasını öneren bir senaryo olağan bir senaryo mudur, durum mudur yoksa olağandışı? Tanık Bekir Kalyoncu: Olağan bir senaryodur. Sanık Ayhan Taş: Olağandır. Bu senaryoya göre egemen harekat planının iç tehdit ile ilgili bölümlerini oynarken ve görevimiz sıkıyönetim komutan yardımcısı ve geri bölge emniyet komutanı olarak 1402 Sayılı Sıkıyönetim Kanununun bize verdiği yetkilerle bir plan tasarısı, öngörüsü hazırlarken iç tehdit olarak algıladığımız yıkıcı, bölücü ve irticai unsurların liderleri, kadroları, hasımları, tarafları, taraftarlarının yazılması, listelenmesi, kadro çalışması ki bunlar tarafımızdan yapılmamıştır. Velev ki yapılır ise bu bir fişleme faaliyeti midir, yoksa bir sıkıyönetim kanununun o komutana verdiği faaliyetler çerçevesinde yapılacak bir normal hareket midir? Tanık Bekir Kalyoncu: O sorunuza cevap vermek çok zor. Çünkü sizin yaptığınız tespitler mevcut duruma dayalı tespitler. Sanık Ayhan Taş: Evet. Tanık Bekir Kalyoncu: Ama oynadığınız oyun geleceğe yönelik plan. 12

13 ESAS NO: 2010/283 CELSE NO:90 Sayfa:13 Sanık Ayhan Taş: Tabi tabi. Tanık Bekir Kalyoncu: Dolayısı ile tabi bilemiyorum. Sanık Ayhan Taş: Peki. Bir harekat planının elde çevrilmesi ve gözden geçirilmesi süresince siz de tam o anı yaşadınız Genelkurmayda. Irak a ait planlarımız vardı o planlar yürürlüğe girmedi, Amerika ile anlaşmamız olmadığı için. Ama o planların her an yürürlüğe girmesine yönelik istihbarat faaliyetleri devamlı olarak güncelleştirildi doğru mudur? Tanık Bekir Kalyoncu: Evet. Sanık Ayhan Taş: Bir plan ait istihbarat faaliyetlerinin devamlı olarak güncel tutulması o planın icrası anlamına gelir mi? Tanık Bekir Kalyoncu: Hayır. Sanık Ayhan Taş: Teşekkür ediyorum. Mahkeme Başkanı: Metin Bey e verelim mikrofonu. Sanık Metin Yavuz Yalçın: Bekir Paşam hoş geldiniz. Buradayım sağ tarafta, sağınızda. Ben onun harekat başkanıyım. Aynen Ayhan Paşanın söylediği gibi öğrenciliğinden tanıdığım arkadaşım. Mahkeme Başkanı: Evet. Sanık Metin Yavuz Yalçın: Sevdiğim, takdir ettiğim bir kişidir. Öncelikle şunu sormak istiyorum. Biraz prensiplerinize biraz önceki izahatınıza ters düşebilir ama ortada bir realite olduğu için söylemek durumundayım. Kendisi 21 inde parafe ettiğini söylüyor 21 Mart ta. 20 sinde de harekatın başladığını söylüyor, doğru. Ben şimdi seminerin öncesine gidiyorum. Çünkü parafe tarihi ve savaşın başlama tarihi seminerden yaklaşık 15 gün sonra falan. Şimdi bize atılı olan suç ile Aralık ayından itibaren biz her bir şeyi planlamışız. Yani Çetin Paşa bir de yanına Özden Örnek Paşayı almış Donanma Komutanı. O 1. Ordu Komutanı, o Donanma Komutanı, Sayın Fırtına Paşam da bir ara garip kalmıştı 2 tane albay ile durumu idare ediyordu bir de o. Harp Akademileri Komutanım hiçbir emir komuta bağlantısı yok. Hiçbir emir komuta bağlantısı yok. Şimdi gelelim reel duruma. 03 Aralık günü bu Grossman ile Wolfowitz geliyor. Pearson da Amerikan Büyükelçisi, Abdullah Gül Başbakan. Bunlar Wikileaks belgelerinde de çıktı. 3 gün süre veriyorlar. 3 gün sonra Türkiye nin, Amerika nın kuzeyden Irak a icra edeceği harekata destek vermesi konusundaki düşüncelerini istiyorlar. Sonra siz bunun içinde yaşadığınız için ama genelde bu seminer öncesi ortamın daha önceki savunmalarda da ifade edildi ama bilinmesi açısından izah etme zorunluluğu duyuyorum. Şimdi bunlar geliyor sonra asker askere görüşmeler başlıyor doğru mu? Tanık Bekir Kalyoncu: Evet. Sanık Metin Yavuz Yalçın: Orada da siz oturuyorsunuz o da doğru. Tanık Bekir Kalyoncu: Bu tabi Aralık ta başlamadı. Bu 2002 Mayıs ın da başladı askeri görüşmeler. 7-8 ay, 7 gün 24 saat mesai yapmak zorundaydı Genelkurmay Başkanlığı Karargahı. Sanık Metin Yavuz Yalçın: Ben şimdi bize atılı, attılar bir suç da ona göre sorumu soruyorum. Ondan sonra parlamentonun izni ile Türkiye ye yaklaşık 8500 tane Amerikan Askeri giriyor mu güneyden. lojistikçiler, istihkamcılar, efendim Mardin, Urfa, Siverek cash para ile çekler ile lojistik tesisleri satın almaya başlıyorlar doğru mu? Tanık Bekir Kalyoncu: Tabi bu meclisin verdiği yetki ile hükümetin Genelkurmay Başkanlığı görevlendirmesi sonucunda karşılıklı yapılan mutabakat zaptı neticesinde İngilizce buna sait survey diyoruz. Eğer Mart ayında meclise sunulan tezkere geçerse yapılabileceklerin alt yapısını hazırlamak maksadı ile evet hükümet direktifi ile yapılan bir faaliyet. Sanık Metin Yavuz Yalçın: Size katılıyorum ama bu toplumdaki yansımalarına göre söylüyorum ben. Sokaktaki vatandaşın tercümanı gibi soruları soruyorum. Sizin söylediğinize de katılıyorum. Şimdi böyle bir ortam var. Sayın Çetin Doğan ile oturmuş yanına Özden Amirali 13

14 ESAS NO: 2010/283 CELSE NO:90 Sayfa:14 almış, Fırtına Paşayı almış darbe planlıyor. Türkiye nin ordusunun bir tanesi en büyüğü. 100 bin kişilik ordu. Ben diyorum ki; buna kargalar bile güler. Siz kargalara katılıyor musunuz? Tanık Bekir Kalyoncu: Tabi Sayın Mahkeme Başkanımızın ve Sayın Hakimlerimizin sorduğu soruya cevaben ben de tabirimi mazur görün fol yok yumurta yok benim hiç aklıma gelmezdi. Çünkü bir taraftan harp var, bir taraftan hükümet yeni kurulmuş daha 3 ay olmuş. Hiç aklımdan bile gelmez ama ne şekilde görüşüldü, ne şekilde konuşuldu onu bilemem diye ifade etmiştim. Sanık Metin Yavuz Yalçın: Ben sizin bilginiz var diye sormuyorum. Bunca yıllık askeri tecrübenize göre soruyorum. Mahkeme Başkanı: Metin Yavuz Yalçın yani tanık bu konudaki düşüncesini, aklına gelmediğini, böyle bir düşüncede olmadığını açıkladı. Somut bir sorunuz varsa alalım. Sanık Metin Yavuz Yalçın: Tamam tamam. Mahkeme Başkanı: Yoksa buyurun başka soru sormak isteyen. Sanık Metin Yavuz Yalçın: Bitti Sayın Başkanım. Mahkeme Başkanı: Vaktimiz sınırlı bakın. Sanık Metin Yavuz Yalçın: Yanaklarından öperim Bekir Paşam. Mahkeme Başkanı: Buyurun. Nejat Bek bir soru sormak istiyor. Sanık Nejat Bek: Hoş geldiniz. Ben çok kısa bir soru sormak istiyorum veya 2 soru da olabilir. Gözlemci heyeti raporu mutlaka size tatbikat sonuç raporu olarak geldi. Bu rapor işinizin çokluğu nedeni ile birbiri üzerine binmiş pek çok klasörle dosyaların arasında da gelmiş olabilir veya bizzat bunu hazırlayan şube müdürü tarafından da getirilmiş olabilir. Ben sadece şunu soracağım. Eğer bu raporun içeriğinde planlı faaliyetin dışında ordunun hesapta almayan bir şekilde bir darbe hazırlığı içerisinde olduğu konusu olsaydı şube müdürü bunu size kendisi mi getirirdi, yoksa böyle bir evrakın arasında karıştırırda mı gönderirdi? Mahkeme Başkanı: Bakın yani tanığın tanıklık yapacağı konuya uygun bir soru. Yani böyle sorular olsa amaca uygun düşer, buyurun. Tanık Bekir Kalyoncu: Tabi böyle bir şey hissetseydi mutlaka bana söylerdi. Zaten ben gene yorum olarak ifade edeyim. Baktığım zaman Sayın Genelkurmay Başkanına arz edilmemiş. Biz sadece sonuç bölümüne baktığım zaman başarılı olmuş, herkes görevini yapmış, EMASYA, plan görevleri ile incelemeler görüşülmüş. Bizi ilgilendiren benden bir şey istemiyor. Ha Hava Kuvvetleri, Deniz Kuvvetlerinden bir şey istemiyor. Bunu bilgi olarak Genelkurmaydaki diğer dairelere de yayınlayalım da onlar bilsin sadece bunlar açıklanmış ve tabi haklı olarak 2. Başkanımızda Genelkurmay Başkanına bile arz etmeye bunu lüzum görmemiş benim hissettiğim kadarı ile. Sanık Nejat Bek: Evet. Bir de müsaade ederseniz ikinci ve son sorumu soruyorum kısa o da. Eğer böyle bir şey hissetseydi size mutlaka söyler miydi? Tanık Bekir Kalyoncu: Normal olarak söylemesi lazım. Benim de bunu derhal harekat başkanına arz etmem lazım. Onun da derhal 2. Başkana ve Genelkurmay Başkanına kadar arz edilmesi lazım. Sanık Nejat Bek: Olağandışı söylediği bir şeyi hatırlıyor musunuz? Tanık Bekir Kalyoncu: Hatırlamıyorum. Sanık Nejat Bek: Teşekkür ederim. Mahkeme Başkanı: Bununla ilgili ben soru sorayım. Normalde ordu plan semineri sonuç raporları 2. Başkanda kalıp kalmayacağı o takdire mi bağlıdır? Harekat Başkanı 2. Başkanın takdirine mi bağlıdır önem durumuna göre? Tanık Bekir Kalyoncu: 2. Başkanımızın takdirine bağlıdır genellikle efendim. Mahkeme Başkanı: Peki o zamanki 2. Başkanınız arz etme gereğini duysaydı imzası sizin altınıza mı açılacaktı paraf şeklinde? 14

15 ESAS NO: 2010/283 CELSE NO:90 Sayfa:15 Tanık Bekir Kalyoncu: Hayır hayır gene böyle açılacaktı. Oraya Sayın Komutana arz derdi. Mahkeme Başkanı: O şekilde. Tanık Bekir Kalyoncu: Evet evet. Mahkeme Başkanı: Yani bu aynı silsile ile gelirdi. Tamamen son anda 2. Başkanın önünde bu sonuç belirirdi. Tanık Bekir Kalyoncu: Tabi evet evet. Mahkeme Başkanı: Yazanda belirmezdi. Tanık Bekir Kalyoncu: Hayır. Mahkeme Başkanı: Peki. Buyurun Kadir Bey. Sanık Kadir Sağdıç: Salondan 48 kişi bu seminerden dolayı tutuklu. Diğer tutuksuzlar ile beraber 365 i bulan sanık CD 11, 16 ve 17 denen bizlerce ve bilirkişi raporlarında 1500 ü aşkın sahtekarlık ve değiştirilmiş değerden dolayı sahteliği kanıtlanmış durumda olan ve bunun içinden, bu CD 11 in içinden çıkan sözde balyoz, suga, oraj, çarşaf gibi bu seri plan iddialarından dolayı tutukluyuz. O dönemin harekat başkanı olarak size sunulan bu gözlemci raporunun dışında veya raporun içinde olmadığını görüyoruz şimdi de. Bunun dışında sizlere seminer esnasında olsun o günlerde olsun bu sözde planlar ile ilgili bir duyum aldınız mı? Bu planın varlığı ile ilgili bir bilgi sahibi oldunuz mu? Tanık Bekir Kalyoncu: Hayır. Sanık Kadir Sağdıç: Ondan sonraki dönemde oldunuz mu? Tanık Bekir Kalyoncu: Hayır. Sanık Kadir Sağdıç: Teşekkür ederim. Mahkeme Başkanı: Evet Dursun Çiçek. Sanık Dursun Çiçek: Komutanım hoş geldiniz. Başkent Ankara da yürütme ve yasamın kontrol altına alınmasının sağlanmasını içermeyen bir darbe teşebbüsü olabilir mi? Tanık Bekir Kalyoncu: Efendim şimdi bu soruları. Mahkeme Başkanı: Cevap vermeye bilirsiniz buna yorum yani bu. Sanık Dursun Çiçek: Peki ikinci sorumu soruyorum. Yaşanan süreçte askeri yargının ve askeri hakimlerin anayasal yetki ve sorumluluklarının kısıtlanması ve Özel Yetkili Mahkemelerin ön plana çıkarılmasına yönelik tedbirlerin görüşüldüğü veya karara bağlandığı bir ortamda bulundunuz mu? Tanık Bekir Kalyoncu: Hayır. Mahkeme Başkanı: Bu da yorum. Böyle soracaksanız tanıklık yapma amacı ile uygun değil. Sanık Dursun Çiçek: Son sorum, son sorum. Bilgisi ve iradesi dışında bir dijital listeye ismi yazıldı diye masum bir kişinin 13 aydır tutuklu yargılandığı bir ülke gördünüz mü? Çok geziyorsunuz biliyorum. Mahkeme Başkanı: Peki buyurun Dursun Çiçek oturun. Sanık Dursun Çiçek: Teşekkür ederim. Mahkeme Başkanı: Buyurun Feyyaz Öğütcü. Sanık Ahmet Feyyaz Öğütcü: Bekir generalim hoş geldiniz. Şimdi başlangıçta siz Ankara daki Genelkurmay Başkanlığındaki yoğun faaliyetlerden bahsettiniz. Aynı yoğun faaliyetler kuvvetler için de geçerli miydi? Tanık Bekir Kalyoncu: Geçerliydi. Sanık Ahmet Feyyaz Öğütcü: Deniz Kuvvetlerine verdiğiniz emri şu anda hatırlıyor musunuz ben hatırlatayım mı? Mersin, İskenderun Ağlar Limanının hazırlanmasını, Kasım ayından itibaren hazırlanmasını Deniz Kuvvetlerine emrettiniz mi? Tanık Bekir Kalyoncu: Doğrudur. 15