AYAR ÇUBUKLU DĠġLĠ STATIK BALANS VANALARI

Transkript

1 AYAR ÇUBUKLU DĠġLĠ STATIK BALANS VANALARI 1.6 ACS UYGUNLUK Kod Ölü s ÜRÜN YELAZESĠ Asgari taşıma miktarı(debi) ( p 100 daa) Okuma alanı Azami debi ( p.500 daa) Olası kullanım alanı ısıtma t 10 C Soğutma t 5 C DiĢli L/h DeğiĢtirileblir kw DeğiĢtirilebilir kw ⅜, ,7 13,7 1,4 6, ½" 3, ,9 19,5 1,9 9, ¾" ,7 3, " 11, , "¼ 13, , "½ " 8, ,5 83 Kod AKSESUARLAR Transit akış debisinin dolaylı okunması amacıyla kullanılacak dişli balans vanaları üzerinde hazırlanacak piyezometre delikleri (mis. ⅛") Su devreleri üzerinde, debi ve basınçların doğrudan okunması için uygun elektronik diferansiyel basınç ölçüm cihazı. Batarya beslemeli, piyezometre deliklerine bağlantı kiti ve çantasıyla birlikte Basınç ölçmek için pinli (iğneli) adaptör çifti. Ölçüm hatları ve Blanflow ⅜. Balans vanaları üzerinde bulunan basınç prizlerine, diferansiyel basınç ölçüm aygıtının bağlanması. 1

2 Balans vanaları, tek bir komponent içinde, kapalı ve açık devre sistemlerin içinden geçen sıcak ve soğuk akışkanları ayarlama, durdurma ve ölçüm işlevlerini yürüten bir aygıttır. Amaç Balans vanası, akışkan devrelere takıldığında, aşağıdaki hedef ve yararlarla birlikte, ince debi ayarı gerçekleştirir: Geçmekte olan akışkanın mikrometrik ayarı; Ölçülendirilmiş çubuk aracılığıyla kalibrasyon devirlerinin belirlenmesi; Vana gövdesinde yer alan piyezometrik prizler aracılığıyla debinin dolaylı olarak ölçülmesiyle devre performansının kontrolü; Vana kalibrasyon derecesinde mühürlenebilen kilitleme sistemli memory stop işlevi; (Bu işlev vananın aynı zamanda, mükemmel sızdırmazlık özelliğine sahip bir durdurma organı olarak kullanılmasına olanak sağlamaktadır. Bu işlev sayesinde, vana tekrar açıldığında torkun ilk kalibrasyon pozisyonunda durması sağlanmaktadır). TANIMLAMA KULLANIM Özellikle aşağıdaki durumlar için kullanılmaktadır: SEÇĠM Isıl akışkanlar üreten santrallerin içindeki pompalama istasyonlarının servis ayarı; Kullanım sapmalarının (lateral sapmalar) dengelenmesi; Taşıyıcı kolonların dengelenmesi; Termoregülasyon grupları üzerindeki üçüncü yolun denge ayarı; Sürgünün (obturatör) yaklaşık yarısına karşılık gelen bir ayar derecesine sahip bir balans vanası seçmeniz tavsiye edilir. Böylece, projenin nominal debi geçişinde, sistemin kurulum aşamasında, güzergahta yapılacak kaçınılmaz değişikliklerin yapılmasına olanak sağlayan yeterlilikte bir kalibrasyon marjı elde edilir. NOT: Diferansiyel basıncın ölçüm işlemleri için piyezometrik prizler sadece flanşlı balans vanaları için seri olarak tedarik edilebilirler. BOYUTSAL ÖZELLĠKLER DiĢli vana Kod Boyut A [mm] B [mm] C [mm] D [mm] Ağırlık [kg] ⅜" 79, ,5 0, ½" ,5 0, ¾" 80,6 17, , " 93 1,3 103,3 4 0, "¼ , "½ , " ,5 1,8 Not.: Ayar çubuğunu, kafanın üzerindeki düğmeye sokmak için en az 7.5 cm. (çubuğun uzunluğu) serbest boşluk olması gerekmektedir. YAISAL ÖZELLĠKLER Gövde, temas edilen yüzeyler : pirinç Sızdırmazlık : VITON Dişli bağlantılar : FF UNI-EN-ISO 8 Basınç priz bağlantıları : G⅛" TEKNĠK ÖZELLĠKLER Azami çalışma basıncı : 000 ka İzin verilen sıcaklıklar : C (130 çok kısa bie süre için) İzin verilen akışkan : su su+glicol (azami % 50) Ayar bölme sayısı :Bknz.4.sayfadaki tablo

3 AYAR ÇUBUKLU DĠġLĠ STATIK BALANS VANALARI 1.6 AKIġKAN DĠNAMĠĞĠ ÖZELLĠKLERĠ Dişli s Boyut m 3 /saat ⅜",35 ½" 3,35 ¾" 4 1" 11, 1"¼ 13,4 1"½ 19 " 8,4 Δ 1 kg/dm 3 sıvılar ıçın basınç düşüşünün belirlenmesi s ila 30 C arası sıcaklıktaki su için geçerlidir 1 kg/dm 3 den farklı farklı basınçdaki akışkanlar için nin düzeltilmesi Δ' Δ ρ burada: = daa olarak yük kaybı ' = daa olarak doğru yük kaybı = m 3 /h debi s = m 3 /h hirolik özellik ' = kg/dm 3 olarak sıvı yoğunluğu Belirtilen özellikler tamamen açık sürgülü diģli balans vanaları ile ilgilidir (Bknz. 4.sayfadaki tablo). 3

4 N giri DEBĠNĠN AYARLANMASI Farklı ayarlama pozisyonlarında balans vanalarının akıģkan dinamiği özellikleri Değerler. in m 3 /saat olarak verilmiştir ⅜" ½" ¾" 1" 1"¼ 1"½ " N tacche asta Değerler. in m 3 /saat olarak verilmiştir ⅜" ½" ¾" 1" 1"¼ 1"½ " 1/ 0,1 0,0 0,14 0,3 0,4 0,66 0, ,30 0,30 0,8 0,5 0,61 1,16 1, / 0,38 0,38 0,38 0,7 0,8 1,50 1, ,4-1,95 0,47 0,49 0,48 0,9 1,00 1,80, ,5 0,8 1,50,75 1/ 0,5 0,58 0,56 1,10 1,0,10, ,9 1,0,10 4,50 3 0,64 0,69 0,8 1,30 1,38,35 3, ,30 1,5,65 7,60 3 1/ 0,74 0,86 1,1 1,48 1,5,65 4, ,67 1,90 3,80 10,60 4 0,99 1,11 1,4 1,67 1,70 3,00 6, ,08,6 6,80 14,00 4 1/ 1,10 1,3 1,6 1,85 1,90 3,80 7,60 9-0,0-3,00 4,00 10,0 17,50 5 1,35 1,55 1,85,08,10 5,0 9, ,1 0,49-4,45 5,8 1,50 0,60 5 1/ 1,45 1,75,1,50,6 6,80 10, ,47 1,11-6,30 7,98 15,00 3,70 6 1,65,00,48 3,00 3,3 8,40 1,0 1 0,99 1,75 0,38 8,40 10,00 17,00 6,5 6 1/ 1,75,3,78 3,70 4,00 10,0 14, ,45,69 1,1 10,0 1,00 19,00 8,40 7,08,69 3,18 4,45 4,80 11,40 15,90 14,08 3,35 1,85 11,0 13, /,1 3,06 3,50 5,35 5,8 1,50 17,50 15,35 -, ,5 3,35 3,80 6,30 6,98 13,50 19, , /,35-4,00 7,40 7,98 15,00 0, ,40 8,90 16,00,40 9 1/ ,40 10,00 17,00 3, ,0 10,98 18,00 5, / ,0 1,00 19,00 6, ,60-7, / ,40-8, / Tablo 1 (Vana kafası devirleri) Tablo (Çubuk çentikleri) Çubuğun doğru bir şekilde konumlandırılması ve çentik numaraları için 7. sayfadaki şemaya bakınız. vedere lo schema riportato a pag. 7. Ayar derecesinin belirlenmesi 0 ila 30 C sıcaklıklarda ve 1 kg/dm 3 su için geçerlidir 0, ile daa 0, ile mmh O ' ρ' burada: = m 3 /saat olarak debi = m 3 /saat olarak vananın hidrolik özelliği ' = m 3 /saat olarak vananın doğru hidrolik özelliği ' = kg/dm 3 olarak sıvının yoğunluğu Sıvılar için düzeltilmesi 1 kg/dm 3 den farklı değeri ile Örnek: 1" çapında taşıyıcı kolonun, m 3 /saat dağıtım yapması gerekmektedir. Hidrolik açıdan en dezavantajlı taşıyıcı kolona göre bir balans yapmak için.500 mmh 0 lik ek bir yük kaybı yaratmak gerekmektedir. 0, , = 4,44 m 3 /h.500 1,1 kg/dm 3 yoğunluğa sahip bir akışkan kullanıldığında,daha yoğun bir akışkanın geçmesi için hesaplanan değeri, vananın yarattığı basınç düşüş değerini değiştirmeden düzeltmek gereklidir. 4,44 ' = 4,0 m 3 /h 1,1 1" lik bir balans vanası monte ederek, hesaplanan değerine en yakın değere karşılık gelen sayıda kalibrasyon devir sayısına yükselmek mümkündür (örnekte 7,00 devir veya çubuğun 10.çentiği). 4

5 DEBĠ ÖLÇÜMÜ Ölçüm, vanaların gövdesinde bulunan basınç prizleri aracılığıyla yapılmaktadır. Elektronik diferansiyel manometre (Kod ) Isıtma ve klima sistemlerinin hidrolik balansı ve bakımı için taşınabilir cihaz. Alınan verilerin incelenmesi ve yazdırılması için bir C ye bağlanabilen cihaz, entegre bir diferansiyel manometre ve bir debi ölçer aracılığıyla, ölçüm verilerini dijital olarak işlenmesini sağlamaktadır. (cihazın içinde, gerek RBM balans vanalarının gerekse Avrupa daki başlıca vana üreticileri tarafından üretilen balans vanalarının hidrolik özelliklerini içeren bir veri arşivi bulunmaktadır). Donanımda verilenler Ölçüm cihazı Esnek bağlantı boruları Hızlı bağlantılar Ölçüm adaptörleri C ye bağlantı kabloları C ye bağlanmak için Software Kullanım kılavuzu max. 10 bar Girişteki max. 15 bar Filtreleme 50μm Sıcaklıklar : - akışkan C Akışkan Besleme Elektrik tüketimi: -azami - ortam C - depolama + 70 C Su, su+ glikol (50% max.) 6F; 9V Batarya 10 ma - C bağlantısı ile 15 ma (azami) - stand-by 0,8 ma (azami) Elektrik koruma sınıfı C ye bağlantı için asgari gereklilikler Veri girme kapasitesi I40 C 486, 16MB RAM, Hard diskte MB boş alan, Windows 95/98/NT.500 giriş Veri giriş aralığı 1 saniyeden 4 saate kadar Azami vana tipolojisi hafızası Azami 170 farklı tipte vanayı hafızaya kaydedebilir Arayüz RS 3 Boyutlar Ağırlık 77 x 19 x 5 mm 0,350 Kg Sensöre zarar vermemek için, söz konusu akışkan bir kez ölçüldükten sonra, cihazı asla ölçülen akışkanın donma noktasından (katılaşma) daha düşük sıcaklıklara maruz bırakmayınız. Boruların bağlantı rakorları, 50μm elekli filtre ile donatılmıştır: yüksek kirlilik seviyesindeki sistemlerin ölçülmesi halinde bunlar tıkanabilir; ayrıca, esnek borular çıkarıldıktan sonra aygıtın yüksek bir basınç değeri bildirmesi halinde veya basınç girişlerinden biri çalışmıyorsa, filtrelerin değiştirilmesi gereklidir. Her halükarda, aygıtın düzgün çalışması için, aygıtın yeniden kalibre edilmesi için fabrikaya gönderilmesi önerilmektedir ( önerilen süre 1 ay), filtrelerin değiştirilmesi için önerilen süre ise 6 aydır (daha fazla bilgi için, aygıt ile birlikte verilen kullanım kılavuzundaki Bakım bölümüne bakınız). Yüksek sıcaklıkta akışkanın söz konusu olduğu bir sistemde ölçüm yapıldığında aşağıdaki hususlara özellikle dikkat edilmesi gerekir: Güvenlik koşullarında çalışıldığından emin olunuz; yüksek sıcaklıktaki sıvıların veya tehlikeli akışkanların ölçümünün yapılması halinde, uygunsuz biçimde gerçekleştirilen bağlantılar veya kopmalar yaralanmaya neden olabilir; Cihazı, su ile temas ettikten hemen sonra 0 C den daha düşük sıcaklıklara maruz bırakmayınız; Doğru diferansiyel basınç ölçümleri yapmak için boruların havasının tamamen boşaltılmış olması gerekmektedir (daha fazla bilgi için cihazla birlikte tedarik edilen kullanım kılavuzunun Cihazın ölçüme hazırlanması bölümüne bakınız). Her halükarda, edinilen değerleri kıyaslayabilmek amacıyla, ama öncelikle yanma ve haşlanma olaylarına karşı güvenliği sağlamak için, basıncın sistem soğukken okunması tavsiye edilir. İşbu sayfa cihaz ile birlikte verilen kullanım kılavuzndan alınan bir çıktıdır. Daha fazla bilgi için, çalıştırma, kullanım, bakım vs. ile bilgiler için anılan kullanım kılavuzunda yer alan talimatları izleyiniz. 5

6 Vanalara bağlantı 1) Esnek boruları, pinli adaptörlere bağlayınız(hızlı kuplaj). ) Tıpaları gevşeterek her iki basınç prizini açınız. 3) Adaptörleri basınç prizlerine sokunuz ve kaplin bileziğini tamamen sıkınız. 4) Ölçüm cihazı üzerindeki değeri okuyunuz. 5) Kaplin bileziğini gevşetiniz, adaptörleri basınç prizlerinden çıkarınız ve ilgili tıpalarla prizleri kapatınız. Adattatore ad ago (in dotazione con lo strumento di misura) Ghiera di aggancio dell'adattatore ad ago resa di pressione (optional a richiesta: cod ) Tubo flessibile presa bassa pressione (in dotazione con lo strumento di misura) Transit debinin belirlenmesi Göstergeli fark basınç farkı manometresi Taşınabilir elektronik ölçüm cihazının bulunmadığı hallerde, diferansiyel basıncı alternatif aletlerle çok basit bir şekilde ölçmek mümkündür Resimde, aşağıdaki özelliklerdeki göstergeli fark basınç manometresinin kullanılması yer almaktadır: Okuma alanı 0 ile daa arasında ( mmh O) Okuma bölmeleri en az 0 daa ( 0 mm H O). Taşınabilir elektronik ölçüm aletinin öngörülmediği durumlarda, geçen suyun debisi, saptanan diferansiyel basınç değeri, beher balans vanasının her kalibrasyon derecesindeki hidrolik özelliğini gösteren spesifik kat sayı ile çarparak hesaplanır. ' ' 1kg/dm 3 den farklı yoğunluğa sahip sıvının debisinin düzeltilmesi burada: = m 3 /saat olarak debi (0 ila 30 C arası sıcaklıkta ve 1 kg/dm 3 olan su için geçerlidir) '= m 3 /saat olarak doğru debi = vananın m 3 /saat olarak hidrolik özelliği = kg/dm 3 olarak sıvının yoğunluğu = bar olarak saptanan diferansiyel basınç 100 = ka olarak saptanan diferansiyel basınç = daa olarak saptanan diferansiyel basınç = mmh O olarak saptanan diferansiyel basınç = a olarak saptanan diferansiyel basınç 6

7 Elektronik diferansiyel manometre ile aşağıdaki tiplerde ölçüm yapmak mümkündür: Statik basınç ölçümü Statik basınç girişte (kırmızı,+) veya yüksek basınç tarafında ölçülür. Alçak basınç tarafı (mavi,-) veya çıkış bağlantısız kalır. Bilgisayar, bağıl basıncı ölçer, yani sistem basıncının atmosferik basınca göre ne kadar yüksek olduğunu ölçer ( bu amaçla, girişteki azami bağıl basıncın 15 bardan yüksek olmaması gerektiğini hatırlatalım, aksi halde ölçüm aleti zarar görecektir). Diferansiyel basınç ölçümü ve debinin ölçülmesi Bu ölçümü yapmak için cihazın her iki basınç girişini, vananın basınç prizlerine bağlamak gerekir, bu işlemi yaparken boru renklerinin basınç girişleri ile çakışmasına dikkat ediniz: Kırmızı, + : yüksek basınç tarafı veya vana yeri/girişinden önce. Mavi, : alçak basınç tarafı veya vana yeri/çıkışından sonra; Daha fazla bilgi için, cihaz ile birlikte verilen kullanım kılavuzuna başvurunuz. 1.6 KURULUM ĠÇĠN ÖNERĠLER Balans vanasının kurulumunda aşağıdaki talimatlara uyulması tavsiye edilir: Balans vanası, gerek dikey ve gerekse yatay borulara monte edilebilir. Sadece vana gövdesi üzerinde belirtilen akış yönüne dikkat ediniz. Balans vanasının indirekt transit debinin okunması için de kullanılması halinde, türbülansları sınırlamak ve diferansiyel basıncın okuma stabilitesini ve presizyonunu arttırmak için, vanayı, yön değiştirme noktaları, daralan bölümler, ayarlama ve durdurma organlarının mümkün olduğunca uzağına monte ediniz. Yatay güzergahlarda, çamurun ve zorlu kirlerin birikmesini ve yoğunlaşmasını engellemek için, piyezometrik priz deliklerinin bağlantıları yapılırken daima yukarı doğru yönlendirilmiş olmalarına dikkat ediniz. DEBĠ AYARI : Debi ayarı için aşağıda belirtilen bazı basit işlemler gerçekleştirilir: a. Vana kafasını () saat yönünde döndürmek suretiyle vana sürgüsünü tamamen kapatınız; b. Ayar çubuğunu (1), vana kafasını () bloke eden vidaya (3) sokunuz ve strok sonuna kadar saat yönünde döndürünüz; c. Ayar çubuğunu (1), vana kafasının ucunda bulunan vidada (3) arzu edilen değere karşılık gelen çentiğe ulaşana kadar saatin ters yönünde çeviriniz. Diyagramda (sayfa 4, tablo 1), çubuktaki her çentiğe (toplam 16 çentik), karşılık gelen değerleri ve bunlara karşılık gelen L/saat değerlerini dikkate alınız. d. Vana kafasını () sonuna kadar gevşetiniz. Not. Bu ayar, ayar çubuğundaki çentikler yerine, vana kafasını açmak için yapılan devir sayısı referans alınarak da yapılabilir. Bu durumda vana kafasını, tamamen kapalı pozisyondan (sürgünün tamamen kapalı olduğu pozisyon) başlayarak, arzu edilen debi ayarına ulaşana kadar gevşetmek yeterli olacaktır. Vana kafası devir sayısını ve karşılık gelen debi değerlerini gösteren, 4. sayfadaki no.lu tabloya bakınız. Avv i tare Sv i t ar e ġekil 1 Dişli vanalarla birlik verilen vana kafası ve ayar çubuğu 7

8 AYAR ÇUBUĞUNDAKĠ ÇENTĠĞĠN KONUMLANDIRILMASI Çubuğun çentiği, yandaki şemada gösterildiği gibi, vana kafasının ucunda bulunan vidanın içinde konik biçimde havşalanmış oyuğa oturtulmalıdır. NOT Doğru bir debi ayarı elde etmek için, çubuk ayarının azami presizyon ile yapılması gereklidir, çubuğun pozisyonlandırması esnasında meydana gelebilecek en küçük varyasyon dahi debi ayarı üzerinde çok büyük etkilere neden olacaktır. Aşağıda, 4 sayılı tabloda kullanılan çentiklerin numaralandırılması verilmiştir. Figura Schema di posizionamento delle tacche dell asta. BAZI OLASI UYGULAMALAR ġekil 3 Bir veya daha fazla taģıyıcı kolon tarafından beslenen özerk termik alanlara yapılan uygulama (A) Aynı taşıyıcı kolondan gelen çeşitli daire besleme kaynakları arasındaki balans. [Beslenmeyen termik alanda, alan vanası üçüncü yol bu-pass balansı (kod. 114) kendi mikrometrik vanasının kalibrasyonu ile sağlanır] 8

9 ġekil 4 Sıcak su merkezi ısıtma trafosu uygulaması (A) Termoregülasyon grubunun genel dağıtım şebekesine göre dengelenmesi. (B) By-pass hattının direkt hatta göre dengelenmesi. [Vana ayarının,(b) ısı eşanjörünü besleyen devre ile aynı direnci sunması gerekir]. BAZI OLASI UYGULAMALAR ġekil 5 Impianto di riscaldamento unifamiliare. (A) Duvara monte kombi sirkülasyon pompası tarafından sağlanan debinin ayarı ve ölçümü. (B) Tali dağıtım devresi debisinin ayarı ve ölçümü. 9