ÜRÜN ÖZELLIKLERI. Asgari Taşıma ( p 100 dapa) Azami taşıma ( p dapa)

Transkript

1 Kod Ölçü Kvs ÜRÜN ÖZELLIKLERI Asgari Taşıma (p 100 dapa) Okuma alanı Azami taşıma (p.500 dapa) ısıtma t 10 C Kullanım alanı Soğutma t 5 C DiĢli l/h kw değiģtirilebilir kw değiģtirlebilir ⅜", ,7 13,7 1,4 6, ½" 3, ,9 19,5 1,9 9, ¾" ,7 3, " 11, , "¼ 13, , "½ " 8, ,5 83 FlanĢlı m 3 kw kw /h değiģtirilebilir değiģtirilebilir ,4 7,44 37, ,1 55, ,5 8, , , , , Kod AKSESUARLAR geçiş halindeki debinin dolaylı okunması halinde de kullanılmak üzere, dişli balans vanaları üzerinde hazırlanacak olan basınç pirizleri (Mis. ⅛") Flanşlı balans vanaları önceden basınç pirizleri (Mis. ¼") ile donatılmıştır Taşıma güçlerini ve su devrelerindeki basıncı okumak için uygun elektronik diferansiyel basınç ölçüm aleti. Besleme pil ile, piezometrik prizlere bağlantı için kit ve çantası ile birlikte. 1

2 Balans vanası, tek bir komponent içinde,kapalı ve açık devre içinden geçen sıcak ve soğuk akışkanların ayar, durdurma ve ölçüm işlevlerini yerine getiren bir aygıttır. AMAÇ Akışkan devrelerine monte edilen balans vanası aşağıdaki amaç ve avantajlarla kesin bir ayar gerçekleştirmemizi sağlamaktadır: geçmekte olan akışkanın mikrometrik ayarı. vana düğmesi üzerindeki numerik değer doğrudan okunmak suretiyle kalibrasyon için yapılan devir sayısı elde edilir. vananın üzerinde yer alan piezometrik prizleri kullanmak suretiyle debinin dolaylı olarak okunması devrenin performanslarını kontrol etme olanağı sağlar. vananın kalibrasyon derecesinin mühürlenmesi ile memory stop işlevi. (Bu işlev, vananın aynı zamanda, yeniden açıldığında torkun tam olarak ilk kalibrasyon pozisyonunda durmasını sağlayan mükemmel bir sızdırmazlık seviyesinde ortak bir durdurma organı olarak da kullanılmasını sağlamaktadır. TANIMLAMA KULLANIM Özellikle aşağıdaki durumlarda önerilmektedir: termik akışkanların üretim santrallerinde pompalama istasyonlarının hizmet ayarının yapılması; kullanım sapmalarının dengelenmesi taşıyıcı kolonların dengelenmesi. termoregülasyon grupları üzerindeki üçüncü yolun ayarlanması ve dengelenmesi. SEÇĠM Obturatör torkunun yaklaşık yarısına karşılık gelen ayar derecesinde bir balans vanası seçmeniz tavsiye edilir. Böylece, projenin nominal debisinin geçmesinde, çalışma esnasında yapılan kaçınılmaz güzergah değişikliklerinden kaynaklanan muhtemel düzeltmeleri karşılamak için yeterli bir kalibrasyon marjı muhafaza edilir. NOT: Diferansiyel basınç ölçüm işlemleri için, piezometrik prizler seri üretimde sadece flanşlı balans vanaları için tedarik edilirler. BOYUTSAL ÖZELLĠKLER DiĢli vana FlanĢlı vana Kod Ölçü A B C mm D Ağırlık [kg] Kod Ölçü A B C Ağırlık [kg] ⅜" 84, , ½" , ¾" 85,6 17,8 97 1,5 0, " 98 1,3 103,3 9,5 0, "¼ "½ " ,9 1,8 YAPISALÖZELLĠKLER DiĢli vana Gövde ve temas kısımları : pirinç Sızdırmazlık : VITON Dişli bağlantılar : FF UNI-EN-ISO 8 Basınç priz bağlantıları : G⅛" FlanĢlı vana Gövde : döküm Temas parçaları : EPDM, paslanmaz çelik, pirinç Sızdırmazlık : PTFE Flanşlı bağlantılar : PN 16 DIN egöre Basınç priz bağlantıları : G ¼" , , , , , TEKNĠK ÖZELLĠKLER Azami çalışma basıncı - dişli : 000 kpa - flanşlı : 1600 kpa Kabul edilen sıcaklıklar - dişli : C - flanşlı : C (130 kısa bir süre için) Uygun akışkan : su su+glikol (azami % 50) Ayarlama bölümleri sayısı : Bknz sayfa 4deki tablo

3 Yük kayıpları dapa 1 dapa=1,0 mmho Yük kayıpları dapa 1 dapa=1,0 mmho STATĠK BALANS VANASI AKIġKAN DĠNAMĠĞĠ ÖZELLĠKLERĠ Dişli Kvs Olçü m 3 /saat ⅜",35 ½" 3,35 ¾" 4 1" 11, 1"¼ 13,4 1"½ 19 " 8,4 Debiler l/saat 1 kg/dm 3 ile akışkanlar için basınç düşüşünün sonu 1 kg/dm 3 Q ΔP Kvs C arasındaki sıcaklıklardaki su için geçerli 1 kg/dm 3 den farklı basınçdaki akışkanlar için P düzeltilmesi ΔP' ΔPρ burada: P = dapa dan yük kaybı P' = dapa içinde doğru yük kaybı Q = taşıma gücü m 3 /h Kvs = m 3 /holarak hidrolik özellik ' = akışkan dansitesi kg/dm 3 Flanşlı Kvs Ölçü m 3 /h 65 74, TaĢıma m 3 /h Verilen özellikler tamamen açık obturatörlü diģli ve flanģlı balans vanaları ile ilgilidir. (bakınız sayfa 4 deki tablo) 3

4 Devir sayısı TAġIMA GÜCÜNÜN AYARLANMASI Farklı ayar pozisyonlarında balans vanalarının akıģkan dinamiği özellikleri DiĢli vanalar m 3 /saatte Kv değerleri ⅜" ½" ¾" 1" 1"¼ 1"½ " FlanĢlı vanalar m 3 /saatte Kv değerleri ,50 0,1 0,0 0,14 0,3 0,4 0,66 0,90,98 3, ,00 0,30 0,30 0,8 0,5 0,61 1,16 1,55 5,30 6, ,50 0,38 0,38 0,38 0,7 0,8 1,50 1,95 6,64 8,5 3,8 8,30 16, 3,5 - -,00 0,47 0,49 0,48 0,9 1,00 1,80,35 7,80 10,0 6,0 11,3 0,4 41, ,50 0,5 0,58 0,56 1,10 1,0,10,75 9,60 11,7 9,60 14,4 3,8 48, ,00 0,64 0,69 0,8 1,30 1,38,35 3,45 1,1 13,7 13,4 17,7 6,7 55, ,50 0,74 0,86 1,1 1,48 1,5,65 4,50 15, 16,1 17,3 1,1 9,5 6, ,00 0,99 1,11 1,4 1,67 1,70 3 6,0 19,0 19, 1,8 4,6 33,0 69, ,50 1,10 1,3 1,6 1,85 1,90 3,80 7,60 3,6 3, 7,6 8, 37,6 77, ,00 1,35 1,55 1,85,08,10 5,0 9 9,1 8,1 35,7 3,3 4,3 88, ,50 1,45 1,75,1,50,6 6,80 10,60 35, - 47, 37,4 48, ,00 1,65,48 3,00 3,3 8,40 1,0 41,3 40,4 6,4 44,9 54, ,50 1,75,3,78 3,70 4,00 10, ,0-79,3 56,1 61, ,00,08,69 3,18 4,45 4,80 11,40 15,90 5,1 55,4 96,6 7,5 69, ,50,1 3,06 3,50 5,35 5,8 1,50 17, , 80, ,00,5 3,35 3,80 6,30 6,98 13, ,7 70, , ,50,35-4 7,40 7, , , ,40 8,90 16,40 67,9 84, , ,40 10, , , ,0 10, ,4 96, , ,0 1, , , ,60-7, , ,40-8, , , , , , , , , , Ayar derecesinin belirlenmesi 0 dan 30 C ye kadar olan sıcaklıklarda ve 1 kg/dm 3 sular için geçerlidir 0, Kv Q dapa da P ile geçerlidir P 0, Kv Q mmh O de P ile geçerlidir P Kv Kv' ρ ' burada: Q = m 3 /hsaat taşıma gücü Kv = m 3 /saatte vananın hidrolik özelliği Kv' = m 3 /saatte vananındoğru hidrolik özelliği ' = akışkanın dansitesi kg/dm 3 1 kg/dm 3 den farklı p ile akışkanlar için Kv düzeltmesi Örnek: 1 çapında taşıyıcı bir kolon, m 3 /saatlik bir taşıma gücü dağıtımı yapmalıdır. Hidrolik açıdan uygun olmayan bir kolona göre balansı sağlamak için.500 mmh 0.ek bir yük kaybı yaratmak gereklidir. 0, Kv,.500 = 4,44 m 3 /h 1,1 kg/dm 3 e eşit dansitede bir akışkan kullanılması halinde, daha yoğun bir akışkanın geçmesini sağlamak için vana tarafından yaratılan basınç düşüşünü aynen muhafaza ederek hesaplanan değeridüzeltmek gerekmektedir. 4,44 Kv ' = 4,0 m 3 /h 1,1 1"lik bir balans vanası takarak hesaplanan Kv değerine en yakın kalibrasyon devir sayısına ulaşmak mümkündür (örnekte 7,00 devir). 4

5 TAġIMA GÜCÜNÜN ÖLÇÜLMESĠ Ölçüm vanaların gövdesi üzerine yerleştirilmiş olan basınç prizlerinden alım yapmak suretiyle gerçekleştirilmektedir. Elektronik diferansiyel manometre(kod ) Isıtma ve hava iklimleme tesisatlarında hidrolik balans ve bakım işlemleri için gerekli olan ve elde taşınabilen bir aygıttır. Alınan verilerin incelenmesi ve basılması için bir PC ye bağlanabilen aygıtentegre bir diferansiyel basınç ölçüm entrümanı ve taşıma gücü ölçüm enstrümanı aracılığıyla ölçüm verilerinin dijital olarak işlenmesini sağlamaktadır. (Taşıma gücü, ölçülen diferansiyel basınç ve vanaların spesifik teknik verilerinden yararlanarak ölçülmektedir: aygıt gerek RBM balans vanalarının gerekse Avrupa daki başlıca üretici fabrikaların ürettiği vanalarının hidrolik özelliklerini içeren bir arşiv içermektedir. Donanımda Ölçüm kompüteri Esnek bağlantı boruları Süratli konnektörler Ölçüm adaptörleri PC ye bağlanma kabloları PC ye bağlanmakiçin Software Kullanım kılavuzu P azami 10 bar Giriş P max 15 bar Filtreleme 50μm Sıcaklık: - akışkanın -590 C - ortamın -550 C - depolama +70 C Akışkan Su, su + glikol (azami %50%) Besleme Batarya 6F; 9V Elektrik tüketimi: - azami 10 ma - PC bağlantısıyla 15 ma (azami) - stand-by da 0,8 ma (azami) Elektrik korum sınıfı PC ye bağlanmak için talep edilen asgari koşullar Veri girişkapasitesi Veri giriş aralığı Vana tipolojisi azami hafızaya alma kapasitesi IP40 PC 486, 16MB RAM, Hard Disk üzerinde MB boş alan, Windows 95/98/NT.500 giriş Arayüz RS 3 Boyutlar Ağırlık 1 saniyeden 4 saate kadar Azami 170 farklı tipte vana hafızaya alınabilir 77 x 19 x 5 mm 0,350 Kg Sensöre zarar vermemek için, söz konusu akışkan ölçüldükten sonra aygıtı ölçülen akışkanın donma noktasından (katılaşma) düşük sıcaklıklarda bırakmayınız. Boruların bağlantı rakorları 50μm retinalı filtrelerle donatılmıştır: ileri derecede kirlilik içeren sistemlerin ölçülmesi halinde bu filtreler tıkanabilir; ayrıca, esnek boruları söktükten sonra aygıt aşırı bir basınç değeri veriyorsa, veya girişlerden biri basınçtan dolayı işlevsiz ise, filtreleri değiştirmek gerekmektedir. Her halükarda, aygıtın iyi çalışması için fabrikada -1 ayda bir- yeniden kalibre edilmesi ve filtrelerin -6 ayda bir- değiştirilmesi tavsiye edilir (daha fazla bilgi için donanımda verilen Kullanım Kılavuzunun Bakım bölümüne bakınız). Yüksek sıcaklıkta akışkan içeren bir sistem içinde ölçüm yaparken şunlara dikkat etmek gereklidir: Güvenlik koşulları için gerekli önlemlerin alındığından emin olunuz; yüksek sıcaklıkta akışkan veya tehlikeli akışkanların ölçülmesi halinde uygun olmayan bağlantılar ve sökümler yaralanmalara neden olabilir. Aygıtı su ile temas ettikten hemen sonra 0 C den düşük sıcaklıklarda bırakmayınız. Kesin diferansiyel basınç ölçümleri elde etmek için, boruların havasının tamamen boşaltılmış olması gerekmektedir (daha fazla bilgi için donanımda verilen Kullanım Kılavuzunun Aygıtın Ölçüme Hazırlanması bölümüne bakınız). Her halükarda, elde edilen verileri mukayese edilebilir hale getirmek amaçlanmaktadır ama herşeyden önce haşlanmalar ve yanıkları önlemek açısından güvenliği sağlamak için basıncı tesisat soğukken okumanız tavsiye edilir. İşbu sayfa, aygıtın donanımında verilen kullanım kılavuzunun bir çıktısıdır. Özellikle devreye alma, kullanım, bakım, vs ile ilgili daha fazla bilgi için kullanım kılavuzundaki talimatları izleyiniz. 5

6 Vanaların bağlanması DiĢli balans vanaları 1) Esnek boruları iğneli adaptörlerle birleştiriniz (hızlı akupleman). ) Tıpalarını sökerek her iki basınç prizini açınız. 3) Adaptörleri, basınç prizlerine bastırınız ve daima tutturma bileziğini basınç prizine tam olarak vidalayınız. 4) Ölçüm enstrümanı üzerinde okumayı yapınız. 5) Tutturma bileziğini sökünüz, adaptörleri basınç prizlerinden çıkarınız ve ilgili tıplarla prizleri kapatınız. Adattatore ad ago (in dotazione con lo strumento di misura) Ghiera di aggancio dell'adattatore ad ago Presa di pressione (optional a richiesta: cod ) Tubo flessibile presa bassa pressione (in dotazione con lo strumento di misura) FlanĢlı balans vanaları 1) Esnek boruları iğneli adaptörlerle birleştiriniz (hızlı akupleman). ) Tıpalarını sökerek her iki basınç prizini açınız. 3) İğneli adaptörleri basınç prizlerinin içinde en dip noktaya kadar itiniz. 4) Basınç prizinin içine 3 mm lik bir alyan anahtar sokunuz ve saatin ters yönünde ½ devir döndürerek her iki basınç prizini açınız. 5) Basınç prizlerini kapatınız (3 mm lik alyan anahtar ile saat yönünde döndürerek). 6) Adaptörleri çıkarınız ve priz korumalarını prizlerin üzerine doğru çekiniz. Protezione presa Tubo flessibile presa alta pressione (in dotazione con lo strumento di misura) Presa di pressione (in dotazione con la valvola) Chiave a brugola da 3 mm Adattatore ad angolo (in dotazione con lo strumento di misura) Kadranlı diferansiyel manometre Elde taşınır elektronik ölçüm aletinin bulunmadığı durumlarda alternatif enstrümanlarla basınç ölçmek mümkündür. Şekilde, aşağıdaki özelliklerle, kadranlı bir diferansiyel manometre kullanımı gösterilmektedir: 0 ve dapa ( mmh O) arasında okuma alanı ile; Okuma en az 0 dapa ( 0 mm H O) dan başlamalıdır.. Elde taşınır elektronik ölçüm aleti bulunmayan her durumda, geçen su debisi, alınan diferansiyel basınç değeri ile beher balans vanasının her kalibrasyon derecesindeki hidrolik özelliğini belirten spesifik kat sayı çarpılmak suretiyle elde edilecektir. Geçmekte olan debinin belirlenmesi Q Kv P P = bar olarak alınan diferansiyel basınç Q' Q ' 1 kg/dm3 den farklı p değeri taşıyan akışkanlar için Q taşıma gücünün düzeltilmesi burada: Q = m 3 /saatte taşıma gücü (0 dereceden 30 C ye kadar sıcaklıklarda 1kg/dm3 den farklı su için geçerlidir) Q'= m 3 /saattedoğru taşıma gücü Kv = vananın m 3 /saatte hidrolik özelliği = kg/dm 3 akışkanın dansitesi Q Q Q Q Kv P 100 Kv P Kv P Kv P P = kpa olarak alınan diferansiyel basınç P = dapa olarak alınan diferansiyel basınç P = mmh Oolarak alınan diferansiyel basınç P = Pa olarak alınan diferansiyel basınç Elektronik diferansiyel manometre ile aşağıdaki tiplerde ölçümler yapmak mümkündür: Statik basıncın ölçülmesi Statik basınç girişte (kırmızı +) veya yanal yüksek basınç olarak ölçülür. Yanal alçak basınç (mavi-) ve çıkış bağlanmamış olarak kalır. Bilgisayar ilgili basıncı ölçer, sistemin basıncının atmosferik basınca oranla ne kadar yüksek olduğunu ölçer (girişteki azami basıncın 15 bardan yüksek olmaması gerektiğini hatırlatalım, aksi halde ölçüm aletine zarar vermektedir). Diferansiyel basıncın ölçülmesi ve taģıma gücünün hesaplanması Bu ölçümü yapmak için, boruların renginin basınç girişlerindekilerle çakışmasına dikkat ederek, aletin her iki basınç girişinin vananın basınç prizlerine bağlanması gerekmektedir Kırmız, + : yüksek yanal basınç veya vana girişinden önceki basınç. Mavi, - : alçak yanal basınç veya vana çıkışından sonraki basınç.. 6

7 KURULUM ĠÇĠN ÖNERĠLER Balans vanasının kurulumu esnasında aşağdaki talimatlara riayet etmeniz tavsiye edilmektedir: Balans vanası ayırım yapılmaksızın hem dikey hem de yatay boru tertibatlarına bağlanabilir. Önemli olan, akışın vananın üzerinde belirtilen yönde olmasına dikkat etmektedir. Balans vanasının, aynı zamanda geçmekte olan taşıma gücünün dolaylı olarak okunması için de kullanılması halinde, türbülansları sınırlamak ve diferansiyel basınç okumasının stabilitesini ve kesinliğini arttırmak için kurulumunun mümkün olduğunca yön değiştirme noktalarından, boğumlardan, ayar ve durdurma enstrümanlarından uzak noktalara yapılması tavsiye edilir. Yatay güzergahlarda, çamur ve temizlenmesi zor kirlilikleri önlemek için, piezometrik prizlerin daima -prizlerin kurulum anında- yukarı doğru pozisyonlandırılacak şekilde yönlendirilmelerine dikkat ediniz. Indicazione numerica del grado di apertura in N di giri Predisposizione per sigillatura antimanomissione piombabile Indicazione numerica del grado di apertura in frazione di giro Memory stop Sistema di bloccaggio dell'apertura ad un valore massimo selezionato. 1) Ruotando la manopola, posizionarsi sul valore di apertura desiderato. ) Agire sulla vite interna all'asta di comando con chiave ES 3, ruotando in senso orario fino al blocco. 3) Sovrapporre all'asta il tappo in dotazione: impedisce l'inserimento della chiave ES3. 4) Inserire un filo nelle feritoie per bloccare in posizione il tappo. 5) Piombare il filo. ġekil 1 Dişli vanalarla birlikte verilen ayar düğmesi Indicazione numerica del grado di apertura in N di giri Figura Flanşlı vanalarla birlikte verilen ayar düğmesi Indicazione numerica del grado di apertura in frazione di giro Memory stop Sistema di bloccaggio dell apertura Ad un valore massimo selezionato. 1) Ruotando il volantino, posizionarsi sul valore di apertura desiderato. ) Agire sulla vite a testa esagonale, ruotandola in senso orario fino al blocco 3) Sovrapporre all asta, il tappo in dotazione GERÇEKLEġTĠRĠLMESĠ MÜMKÜN BAZI UYGULAMALAR ġekil 3 Bir veya daha fazlataģıyıcı kolon tarafından beslenen otonom termik alan uygulaması (A) Taşıyıcı kolonların hidrolik açıdan daha uygunsuz bir kolona göre dengelenmesi (B) Aynı taşıyıcı kolondan türeyen dairelerin beslenmeleri arasında dengeleme [Beslenmeyen termik alan ile, alan vanasının üçüncü by-pass yolunun dengelenmesi (kod.114) kendisinin mikrometrik vanasının kalibrasyonu ile sağlanmaktadır. 7

8 GERÇEKLEġTĠRĠLMESĠ MÜMKÜN BAZI UYGULAMALAR ġekil 4 Tele kontrollü sıcak su ısıtma sistemi alt santraline uygulama (A) Şebeke genel dağıtımına göre termoregülasyon grubunun dengelenmesi. (B) Direkt yola oranla by-pass yolunun dengelenmesi. [(B) vanasının ayarı ısı eşanjörünü besleyen devrenin direnci ile aynı direnç ile karşı koymalıdır). ġekil 5 - Aile tipi ısıtma tesisatı (A) Duvar kombisi sirkülasyon pompası tarafından tüketilen taşıma gücünün ayarlanması ve ölçülmesi (B) Tali dağıtım devresi ile ilgili taşıma gücünün ayarlanması ve ölçülmesi 8