8. ANADOLU ADLİ BİLİMLER KONGRESİ

Transkript

1 8. ANADOLU ADLİ BİLİMLER KONGRESİ 8. Anadolu Adli Bilimler Kongresi Kasım 2011 tarihleri arasında Burdur'da Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi'nin ev sahipliğinde Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Kongre Salonu'nda gerçekleştirildi. Kongrenin en belirgin özelliği, tıptan ekonomiye, güvenlikten veteriner hekimliğe kadar çeşitli alanlarda uzmanlaşmış birçok bilim adamının bir araya gelerek disiplinler arası iş birliği gerçekleştirmesi oldu. 15 farklı alandan 250 kadar katılımcının bir araya geldiği bu toplantıda, adli bilimlerin çeşitli alanlarından 40 kadar sunum yapıldı. DNA analizinden adli entomolojiye, biyoteknolojiden adli antropolojiye, animasyondan yeniden yüzlendirmeye, kimyasal analizden psikolojik izlemeye kadar çeşitli araçların suç ve suçluyu bulmada etkin olarak nasıl kullanılabileceği yeni gelişmeler ışığı altında anlatılarak, disiplinler arası nasıl bir eşgüdümle daha etkili çalışılacağı ele alındı. Türkiye de ilk kez Adli Bilimler kongresinde Adli Bilimler ve Felsefe, Kavramsal otopsi, Psikolojik otopsi gibi konular ele alındı. Kongrenin ilk günü Prof. Dr. Bingür SÖNMEZ in "Sarıkamış Harekatı" sunumu ile başladı. Burdur Arkeoloji Müzesi gezisi ile Burdur Valiliği ve Burdur Belediyesince organize edilen sosyal programlar ve davetler, Ağlasun Kaymakamı Ramazan Kurtyemez tarafından tertiplenen Burdur'un Ağlasun ilçesi sınırları içindeki, tarihi MÖ 6000'lere dayanan Sagalassos Antik Kenti gezisi ilgi gördü. Burdur Jandarma Alay Komutanlığı ve Burdur Emniyet Müdürlüğü olay yeri inceleme ekipleri (MAKÜ) Meslek Yüksek Okulu bahçesinde gelişen teknolojiler ile ilgili stant açtı. Jandarma suçlu takip ve arama köpeginin saklanmış olan sucluyu buldugu gösteri ilgiyle izlendi. Kongreye; Burdur Valisi Süleyman Tapsız Burdur Cumhuriyet Başsavcısı Ali Nevzat Açıkgöz, Burdur Belediye Başkanı Sebahattin Akkaya, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Saatçi, Devlet Eski Bakanı Hasan Gemici, Kosova Anayasa Mahkemesi Üyesi Dr.Altay Suroy, Fen Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ayla Sevim Erol, Adli Bilimciler Derneği Başkanı Prof.Dr.İ.Hamit Hancı, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Halil İbrahim Gökçe, Burdur İl Jandarma Komutanı J.Albay Yavuz Özfidan, Burdur Emniyet Müdürlüğü Olay Yeri İnceleme, KOM, Trafik, Polis Evi ve Terör Şube Müdürlükleri, Burdur Vali Vekili Halil Karbuz, Batı Trakya dan Dr.Hüseyin Bekir, Hindistandan Matloob Alam, Azebaycan Adli Tıp kurumundan Prof.Dr.Adalat Hasanov Trakya Tıp Fakültesi Dekanı Prof.Dr.Murat Dikmengil, Özyeğin Üniv. Hukuk Fakültesi Dekanı Prof.Dr.Yener Ünver, Ankara Bilim Platformu Başkanı Prof.Dr.Necati Örmeci, Sarıkamış Şehitleri Gönüllüleri Başkanı Prof. Dr. Bingür Sönmez, Polis Akademisi Adli Bilimler Bölüm Başkanı Prof.Dr.Vahit Bıçak, Adli Tıp Kurumu Kimya İhtisas Daire Başkanı Doç.Dr.Mahmut Aşırdizer, Burdur Müze Müdürü Hacı Ali Ekinci, Yargıtay, Danıştay, Polis Akademisi, Burdur Sağlık Müdürlüğü, Burdur, Adliyesi, Maraş Emniyet Müdürlüğü, Adli Tıp Kurumu, Kriminal Polis, Labratuvarları ve Üniversitelerden çok sayıda konuşmacı katıldı.

2 8. ANADOLU ADLİ BİLİMLER KONGRESİ KONGRE KAPANIŞ BİLDİRGESİ Hukuk adli süreçlerde bilimden son derece yararlanmaktadır. Adli Bilimciler arasındaki bilgi alışverişinin yanı sıra bilimsel gelişmelerin hukukçulara da aktarılması amacıyla Hukuk-Adli Bilimler işbirliğinde bilimsel toplantılar düzenlenmelidir. Suçların çeşitlendiği, her gün yenisinin eklendiği, suç işleyenlerin daha gelişmiş yöntemler kullandığı dünyamızda, kolluk güçlerine ve adli organlara gerekli desteğin sağlanması her zamankinden daha büyük önem arz etmeye başlamıştır. Geleneksel yöntemlerle bulunamayan suçluların bulunmasında, suçun büyük bir doğrulukla saptanmasında adli bilimler önemli katkılar sağlayacaktır. Adli Bilimlerin tüm alanlarını geliştirilip dünya çapında bilimsel düzeye çıkarılması için tüm yönetici ve üniversiteler aktif çalışmalıdır. Sayısı yeterli olmayan adli tıp uzmanı, adli diş hekimi, adli antropolog, adli bilişimci ve DNA Uzmanlarının sayısının arttırılmasına yönelik çalışmalar yapılmalıdır. Örgütlü suç ve finansal sektör arasındaki bağlantı kara para aklama yoluyla sağlanmaktadır. Bundan dolayı kara paranın aklanmasının önlenmesi, örgütlü suçluluk ve teröre karşı etkin bir mücadele yöntemi sayılmalıdır. Aklama suçunun işlendiğine ilişkin şüpheli işlemlerin Cumhuriyet Savcılığı'na bildirilmesi, suçun tespitini hızlandıracak; soruşturma sürecinin başından itibaren, Cumhuriyet Savcılığı'nın MASAK ile koordineli çalışması ise suç ile mücadelenin etkinliğini artıracaktır. Türk Dünyası Adli Bilimcilerini bilimsel anlamda bir araya getirecek ve bilgi alışverişini sağlayacak Türk Dünyası Adli Bilimciler Konfederasyonu (Türk Adbilkon) kurulmalıdır. Hekimlerin taksirle ölüme ve yaralamaya neden olma suçlarından açılan kamu davalarında, hekimin taksirinin olup olmadığı konusunda bilirkişi raporları büyük önem taşımaktadır. Bu raporlar, hekimin tıp bilimi gereklerine uygun davranıp davranmadığının dolayısı ile kusurun tespitinde hakime ışık tutmaktadır. Anayasa Mahkemesinin YSŞ'ından bilirkişi raporu aldırmasının zorunluluğuna ilişkin yasa maddesini anayasaya aykırı bulup iptal etmesinden sonra mahkemelerin bilirkişilerin tayini konusunda hareket kabiliyeti artmış ve bu durum davaların daha hızla sonuçlandırılmasına yardımcı olmuştur. CMK da yapılan düzenlemeyle bu tip bilirkişi raporlarının taraflarca kişisel başvuru sonucu ilgili Üniversite, hastane, dernek, vakıf gibi yerlerden alınabileceği hususu kamuoyuna anlatılmalı, bu tip raporlar bilimsel ve hukuki dayanakları olması halinde dikkate alınmalıdır. Hekimlerin tıbbi müdahalelerinin hukuka uygunluğuna ilişkin olarak 5237 sayılı TCK'nun 24. Maddesindeki kanun hükmünün ifası ve 26. maddesindeki hakkın icrası ve ilgilinin rızasına ilişkin düzenlemeler esas alınmalıdır. Hukuk Fakülteleri, Avukatlık Stajı ve Türkiye Adalet Akademisi Eğitim Programlarında mutlaka Adli Tıp, Adli Bilimler, Kriminalistik Eğitimlerine yer verilmelidir. Bu sayede hukukçuların adli bilimlerden ne şekilde yararlanabileceği anlatılmalıdır.

3 Ülkemizin sadece yakın tarihine bakıldığında dahi kimliklendirme ekipleri tarafından çalışmalar yapılmasına gerek duyulan birçok olayın yaşandığını görmekteyiz. Türkiye, deprem başta olmak üzere doğal felaketlerin sık yaşandığı bir ülkedir. Terör olayları da gündemimizde yer hep var olmuş ve maalesef çok sayıda vatandaşımız yaşamını yitirmiştir. Karayollarımızdaki kazalarda her yıl binlerce insanımız yaşamını kaybederken, ülkemizin hava sahasında havayolu trafiğinin de yoğunlaşması nedeniyle uçak kazaları artmıştır. Bu nedenle 1932 yılından beri İnterpol üyesi olan ülkemizde bir Avrupa standardı halini almış DVI (F2K) - Felaket Kurbanlarının Kimliklendirilmesi- ekiplerinin kurulması büyük önem taşımaktadır. İnterpol Genel Sekreterliği üye ülkelerden DVI ekibinin temsilcileri olarak DVI prosedürleri konusunda bilgi ve tecrübe sahibi, uzmanların bildirilmelerini istemektedir yılında Interpol'ün standart formlarının Türkçe'ye çevirisi yapılmıştır. Bu formlar gerek ülkemizde gerek yurt dışında meydana gelen felaket sonrası kimliklendirme çalışmalarında başarıyla kullanılmıştır. Her yıl İnterpol Genel Sekreterliği'nce Fransa'da düzenlenen DVI genel kurul toplantısına şu ana kadar 2 kez katılım sağlanmıştır. Ancak bu toplantılara her yıl katılımın sağlanması uluslar arası bağlamda bu konuda yapılan gelişmelerin ve alınan kararların takibi ve uygulanması açısından son derece önem arz etmektedir. Ulusal bir DNA Bankası Kurulmalıdır. DNA Labratuvarları arasında standart oluşturulmalı ve labratuvarlar akredite olmalıdır. Adli antropoloji disiplini içinde yer alan konular ile antropoloji bilim dallarının ilgi alanları, iç içe geçmiş çalışmalar şeklindedir. Antropoloji alanının bir bölümü insanın doğa tarihinde geçirdiği biyolojik ve kültürel evrimi ile uğraşırken diğer bölümü yaşayan insan gruplarının biyolojik, kültürel, sosyal yapısını anlamaya yönelik çalışmalar yapmaktadır. Ülkemizde var olan son onlu yıllarda, adli antropoloji alanında Emniyet Kurumları ile işbirliğine girmiş olması iyi bir gelişme olarak kaydedilmektedir. Adli antropoloji bir disiplin olarak yer aldığı her alanda, sorunların çözümünde antropolojinin verilerini her zaman kullanmak ve bu alanda akademik insan gücü yetiştirmek üzere işbirliği içinde olmalıdır. En çok can kaybı ve yaralanma yaşanan adli olaylar olan Trafik kaza analizleri daha etkin bir şekilde ele alınarak, yetkin kişi ve kurumlar oluşturulmalıdır. Bu konuda Y.Lisans ve doktora sahibi bilim insanları yetiştirilmelidir. Suçluluğunun sadece zabıta tedbirleriyle değil sosyal politika ve projelerle önlenebileceği unutulmamalı. Halkla zabıtanın ve diğer devlet kurumlarının daha yakın olması sağlanmalıdır. Adli Animasyon ve Yeniden Yüzlendirme alanlarının mahkemelerde bilirkişi görüşü olarak sunulması ve dikkate alınmasının önü açılmalıdır. Kriminal akıl hastalarıyla ilgili Yüksek güvenlikli hastaneler hayata geçirilmeli. Adli Psikiyatri yan dalı oluşaturulmalıdır. Üniversitelerde Adli Antropoloji, Adli Diş Hekimliği, Adli Bilişim, Adli Hemşirelik, Adli Animasyon, Adli otomotiv, Adli Meteroloji, Biyogüvenlik alanlarında Yüksek Lisans ve Doktora Programları açılarak alanında uzman Adli Bilimciler yetiştirilmelidir. Hayvan Adli Tıp yada Adli veteriner Hekimlik geliştirilmelidir. Koku Teşhis Dedektör Köpeklerinin Saptamalarının Mahkemede Delil ya da Ön Delil Olarak Kullanılabilmesi için

4 bilimsel bir çalıştay hazırlanıp konu bir sonuca bağlanmalıdır Adli Bilimlerde Toplam Kalite Yönetimi geliştirilmeli, Standartlar ve Akreditasyon konuları dikkate alınmalıdır. Adli Bilimler in Felsefi yönü ihmal edilmemelidir. Adli Bilimler alanındaki sivil toplum kuruluşlarının adli bilimlere olan katkısı yadsınmamalı ve bu kuruluşlar desteklenmelidir. Kavramsal otopsi, Psikolojik otopsi, Adli Hidrobiyoloji, Adli Mücevher (Forensic Jewellery) gibi henüz yeni konular üzerine eğilinmelidir. Henüz terminoloji olarak yasalara girmemiş olan mobbing, nefret suçları, agroterör kavramları için önleyici uygun düzenlemeler yapılmalıdır. Disiplinler arası işbirliği daha da geliştirilmesi, yeni alanlar ile ilişki kurularak iz bulma ve sürmedeki yöntemler daha etkin hale getirilmelidir. Hazırlayanlar Prof. Dr. İ.Hamit Hancı: Adli Bilimciler Derneği Başkanı Prof. Dr. Mustafa Saatcı: Mehmet Akif Ersoy Üniv. Rektörü Ali Nevzat Açıkgöz : Burdur Cumhuriyet Başsavcısı Halil Karbuz Burdur Vali Yardımcısı J.Albay Yavuz Özfidan: Burdur İl Jandarma Komutanı Prof. Dr. Halil İbrahim Gökçe: Mehmet Akif Ersoy Üniv. Rektör Yardımcısı. Prof. Dr. Ayla Sevim Erol: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof.Dr. Necati Örmeci: Ankara Bilim Platformu Başkanı Prof. Dr. Bingür Sönmez: Sarıkamış Şehitleri Gönüllüleri Başkanı Yard. Doç. Dr. Zehtiye Füsun Yaşar: Mehmet Akif Ersoy Üniv Uz. Dr. Çağlar Özkanlı: Adli Tıp Kurumu Burdur Şube Müdürlüğü Prof. Dr. Recep Akdur: Ankara Üniv. Tıp Fak. Prof. Dr. Adalat Hasanov: Azerbaycan Adli Tıp Kurumu. Prof. Dr. Murat Dikmengil: Trakya Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yener Ünver: Özyeğin Üniv. Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Vahit Bıçak: Polis Akademisi Adli Bilimler Bölüm Başkanı Emn. Müdürü Cem Mehmet Çetin: Kriminal Polis Labratuvarları Daire Başkanlığı. Prof. Dr. Yıldırım Beyatlı Doğan: Ankara üniv. Tıp Fak. Dr. Altay Suroy. Kosova Anayasa Mahkemesi Üyesi Prof. Dr. Ali Demirsoy: Hacettepe Üniv. Yrd. Doç. Dr. Eşref Küçük: TOBB ETÜ Hukuk Fak. Prof. Dr. Nevzat Alkan: Adli Bilimciler Derneği Y.K Üyesi Prof. Dr. Zafer İlbars: Ankara Üniv. Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Doç. Dr. Hilal Özdağ: Ankara Üniv. Biyoteknoloji Enstitüsü Yargıtay C. Savcısı Doç. Dr. Çetin Arslan: Yargıtay Yargıtay C. Savcısı Gökçe Yıldırım: Yargıtay Ahmet Pesen:. Danıştay. Prof. Dr. Sabri Büyükdüvenci: Ankara Üniv. Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Prof. Dr. Kerem Doksat. Uzm. Dr. Neslim Doksat Dr. Dt. Bülent Özdoğan: KALDER Av. Devrim Karakülah: Adli Bilimciler Derneği Genel Sekreteri. Yard. Doç. Dr. Suavi Tuncay: Ege Üniv. İletişim Fak. Em. Md. Özgür Bulut: Kriminal polis Labratuvarları Daire Başkanlığı. Yard. Doç. Bora Özdemir: İnönü Üniv. Tıp Fak.

5 Dr. Ayşe Tapsız: Burdur Sağlık Müdürlüğü Ziraat Müh. Yeliz Çatak: Zonguldak Sağlık Müdürlüğü Yrd. Doç. Dr. Nuri Mamak: Mehmet Akif Ersoy Üniv. Yard. Doç. Dr. Volkan Dülger: Özyeğin Üniv. Hukuk Fak. Yard. Doç. Dr. Av. Sinan Kocaoğlu: Ufuk Üniv. Hukuk Fak. Prof. Dr. Bülent Okay: Ankara Üniv. Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Prof. Dr. Ahmet Arslan: Gaziantep Üniv. Dt. Eray Erdem: Emniyet Genel Müdürlüğü. Dr. Ferhat GÖKTEPE: Kahramanmaraş İl Emniyet Müdürlüğü Matloob Alam: Hindistan Hacı Ali Ekinci: Burdur Müze Müdürü Savaş Küçük: Adli Tıp kurumu. Av. Osman Fırat Turan: Ankara Üniv. Prof. Dr. Berna Alpagut: Ankara Üniv. Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Prof. Dr. Zerrin Erkol: Abant İzzet Baysal Üniv. Dr. Hüseyin Bekir: Serbest hekim Yunanistan. Uz. Dr.Tuba Hancı: Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Yard. Doç. Dr. Eda Özdiler Küçük: Ankara Üniv. Siyasal Bilgiler Fak. Prof. Dr. Ersoy Yıldırım: Ankara üniv. Ziraat Fak. Hem.Dilek Sunmaz: Adli Tıp Kurumu Murat Üçerler: Anadolu Sağlık Merkezi (Johns Hopkins Medicine) Uz. Dr. Behiye Özkanlı: Burdur Devlet Hastanesi Kim.Yücel Dener: Antalya Sağlık Müdürlüğü Kenan Uysal: TİKA