Mehmet ÇAĞLAR Genel Müdür Yardımcısı Tel:

Transkript

1 Mehmet ÇAĞLAR Genel Müdür Yardımcısı Tel: YENİLENEBLİR ENERJİ& ENERJİ VERİMLİLİĞİ

2 DÜNYADA ENERJİ TÜKETİMİ Mtoe Dünyada gelecek 15 yıl içinde enerji talebi %50 artacak, Fosil yakıtlara olan talebin 2030 yılına kadar diğer yakıtlara göre hakim durumda olmaya devam edecek, Petrol fiyatları artmaya devam edecek. Other renewables Fiyatlarının kömüre ve petrole göre çok daha az değişmesi nedeniyle, nükleer enerji önemli olabilecek, Biyoyakıtlar özellikle karayolu ulaşımında enerji ihtiyacının karşılanması için önemli bir rol oynayacak Enerji Verimliliği, Kömür, Nükleer ve Yenilenebilir Enerji Kaynakları (YEK) gittikçe önem kazanacak. Nuclear Biomas Gas Coal Oil YENİLENEBLİR ENERJİ& ENERJİ VERİMLİLİĞİ

3 DÜNYADA ENERJİ YATIRIMLARI Oil 21% $4.3 trillion $11.3 trillion Electricity 56% Biofuels 1% $3.9 trillion Gas 19% Coal 3% arasında Dünya da Enerji talebini karşılmak için 20 trilyon $ aşan yatırım ihtiyacı var. Planlanan 3 trilyon $, Önemli petrol ve doğalgaz üreticilerinin giderek artan enerji talebini karşılamak için yatırımlara girişecekleri yönünde istekli ve yeterli oldukları hususunun belirsiz olduğu öngörülmekte, Enerji üretiminden kaynaklanan global karbon dioksit emisyonu 2004 ile 2030 yılları arasında % 55 oranında artacağı öngörülmekte, Enerji üretiminden kaynaklanan global karbon dioksit emisyonu artışının enerji verimliliği tekniklerinin geliştirilmesi ile % 80 oranında azaltılabileceği öngörülmektedir. YENİLENEBLİR ENERJİ& ENERJİ VERİMLİLİĞİ

4 Yeryüzü sıcaklık değişimleri geçmiş 140 sene YENİLENEBLİR ENERJİ& ENERJİ VERİMLİLİĞİ

5 YENİLENEBLİR ENERJİ& ENERJİ VERİMLİLİĞİ

6 Buzulların durumu YENİLENEBLİR ENERJİ& ENERJİ VERİMLİLİĞİ

7 Neden Enerji Verimliliği? Fosil kaynaklar görünür gelecekte tükenecek. Alternatif kaynaklar henüz ekonomik değil. Artan talep nedeniyle fiyatlar tırmanıyor. Yerli kaynaklar ithal bağımlılığını önleyemiyor. Kullandığımı enerjinin tamamını faydaya dönüştüreli m Ekolojik denge alarm veriyor. Enerji maliyetlerinin ekonomi üzerindeki yükünün hafifletilmesi, kaynak güvenliği ve temiz çevreye katkı için YENİLENEBLİR ENERJİ& ENERJİ VERİMLİLİĞİ

8 Enerji Yoğunluğu (TEP/1000 USD) 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0 Kişi Başına Enerji Tüketimi - Enerji Yoğunluğu POLONYA KANADA MEKSİKA Y. ZELLANDA ABD İNGİLTERE TÜRKİYE İSPANYA FRANSA HOLLANDA PORTEKİZ İSVEÇ ALMANYA İTALYA JAPONYA İSVİÇRE ve DANİMARKA Kişi Başına Enerji Tüketimi (TEP/Kişi) Türkiye nin ok yönünde gelişim göstermesi hedeflenmektedir. NOT: 1 TEP, 5 adet konutun yıllık elektrik tüketimi kadardır. ENERJİ YOĞUNLUĞU:Milli gelir başına tüketilen enerji 0,38 civarında dalgalanan enerji yoğunluğumuz, OECD ortalamasının 2 katı, Japonyadeğerinin ise yaklaşık 4katı, yılları arasındaki kararlı uygulamaları ile, OECD ülkeleri 0,28 den 0,18 e, ABD 0,43 den 0,25 e, İngiltere 0,3 den 0,17 ye ve Kanada 0,5 den 0,33 e inebilmişlerdir.

9 Türkiye nin Birincil Enerji Tüketim Profili Sektörlere Göre (2004 Yılı) 250 Kullanım Türlerine Göre (2004 Yılı) MTEP ,7 20,9 18,8 13,8 3,3 2,2 Sanayi Binalar Ulaşım Tarım P.Kimya Çevrim MTEP ,7 53,7 13 2,2 18,8 Toplam Elektrik Yakıt En. Dışı Ç. Kaybı ,7 Sektörlere Göre (2020 Yılı) Kullanım Türlerine Göre (2020 Yılı) 222,3 MTEP ,5 52,1 34 6,75 3,2 Sanayi Binalar Ulaşım Tarım P.Kimya Çevrim MTEP ,1 3,2 Toplam Elektrik Yakıt En. Dışı Ç. Kaybı 2020 yılında 2004 e nazaran, sanayide 2,8 kat, binalarda 2,3 kat ve ulaşımda 2,5 kat daha fazla enerji harcayacağız. Yıllık enerji talep artışı %4-5, elektrik talep artışı %8-9 YENİLENEBLİR ENERJİ& ENERJİ VERİMLİLİĞİ

10 Türkiye nin Enerji Maliyetleri ve Tasarruf Profili 2020 Tüketim Projeksiyonlarına ve 2005 Fiyatlarına Göre Talebi Karşılayacak Yatırım Maliyetleri Elektrik üretim tesisi yatırımları: 72,5 milyar YTL ( MW lık ilave kurulu güç) İletim / dağıtım şebekesi yatırımları: 11,0 milyar YTL (elektrik ve boru hatları) Talebi Karşılayacak İthalat Maliyetleri Yıllık petrol ithalatı: 17 milyar YTL (56,7 milyon ton petrol) Yıllık doğal gaz İthalatı 24,3 milyar YTL ( 63 milyar m3 doğal gaz) TASARRUF PROFİLİ % 15 lik elektrik tasarruf potansiyeli geri kazanıldığında Binaların ve işletmelerin ısıtma ve soğutmasında % 35 ve ulaşımda % 15 tasarruf sağlandığında 6,5 milyar YTL lik doğal gazlı santral yatırımı önlenebilir. Yılda 3,0 milyar USD lık doğal gaz ithal edilmeyebilir. Yılda 1,4 milyar USD lık petrol ve doğal gaz ithal edilmeyebilir.

11 2020 Yılına Yönelik Tasarruf Potansiyellerimiz MTEP ,7 10,5 Sektörlere Göre (2020 Yılı) 47,5 16, yılı için tahmin edilen çevrim kayıpları, bu günkü elektrik tüketimimizin 4 katı olacak. Termik santralların atık ısısından bölge veya sera ısıtmasında yararlanılabilir ,75 3,2 52,1 Sanayi Binalar Ulaşım Tarım P.Kimya Çevrim 2020 yılındaki 222 MTEP lik birincil enerji talebini en % 15 azaltabilecek potansiyele sahibiz. Bu potansiyel, 2005 fiyatları ile yılda yaklaşık 16,5 milyar YTL lik tüketim tasarrufuna eşdeğerdir. YENİLENEBLİR ENERJİ& ENERJİ VERİMLİLİĞİ

12 KAMU Enerji Verimliliği Tedbirleri Başbakanlık Genelgesi Resmi Gazete: 15/02/ Kamu kuruluşlarında uygulanacak tedbirler 2008 ENVER Yılı ENVER Projesi

13 Başbakanlık Enerji Verimliliği Genelgesi Kamu kuruluşlarında uygulanacak tedbirler 1. ENERJİ VERİMLİLİĞİ ETÜTLERİ VE VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER 2. BİNALARIN KULLANIMI SIRASINDAKİ UYGULAMALAR Enerji yöneticisi görevlendirme; 2.1. Isı Enerjisi Kapsamındaki Uygulamalar 2.2. Elektrik Enerjisi Kapsamındaki Uygulamalar 3. AÇIK ALAN AYDINLATMALARI İLE İLGİLİ UYGULAMALAR 4. ULAŞIM İLE İLGİLİ UYGULAMALAR 5.BİLİNÇLENDİRME UYGULAMALARI 6.KAMU İŞLETMELERİNDE ENERJİ VERİMLİLİĞİNİN ARTIRILMASINA İLİŞKİN UYGULAMALAR 7.UYGULAMALARIN İZLENMESİ

14 Yönetmelikler Enerji Verimliliği Kanunu İkincil Mevzuat Çalışmaları Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına İlişkin Yönetmelik -Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği-Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Ulaşımda Enerji Verimliliği Yönetmeliği-Ulaştırma Bakanlığı Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Yönetmeliği Milli Eğitim Bakanlığı Yönetmeliği

15 Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğn Artırılmasına İlişkin Yönetmelik Taslağı İÇERİK Üniversitelerin, Meslek Odalarının Yetkilendirilmesi Şirketlerin Yetkilendirilmesi Enerji Yönetimi (Enerji Yöneticileri ve Enerji Yönetim Birimleri) Eğitim ve Sertifikalandırma Verimlilik Artırıcı Proje Destekleri Gönüllü Anlaşmalar Talep Tarafı Yönetimi Elektrik Enerjisi Üretiminde, İletiminde ve Dağıtımında Verimlilik Diğer (İzleme, bilgi verme ve bilinçlendirme)

16 Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğn Artırılmasına İlişkin Yönetmelik Taslağı Yetkilendirmeler Üniversitelerin, Meslek Odalarının Yetkilendirilmesi Enerji Yöneticisi Eğitimi ve Etüt-Proje Eğitimi A veya B sınıfı Yetki Belgesi Müracaat; Nisan & Ekim, Değerlendirme 2, Yetki Belgesi 2-5 Ay Personel, Tesis ve Laboratuvar Altyapısı İzleme ve Denetim İptal ve Dondurma Şirketlerin Yetkilendirilmesi Enerji Yöneticisi Eğitimi, Etüt, VAP, Danışmanlık, Uygulama Müracaatlar; Ocak & Temmuz, Değerlendirme 1 Ay Personel ve Techizat Altyapısı İzleme ve Denetim İptal ve Dondurma

17 Enerji Yöneticilerinin Görevlendirilmesi Enerji Yönetim Birimlerinin Kurulması Enerji Yöneticilerinin Görev ve Sorumlulukları Eğitim ve Bilinçlendirme Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğn Artırılmasına İlişkin Yönetmelik Taslağı Enerji Yönetimi Az Yatırımlı Önlemleri Belirleme ve Uygulama Büyük Ölçekli Yatırım Gerektiren Önlemleri Belirleme Ölçüm ve İzleme Planlama Alternatif Enerji Kullanımı Kriz Dönemi Hazırlıkları Mali Analizler Raporlama

18 Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğn Artırılmasına İlişkin Yönetmelik Taslağı Eğitim ve Sertifikalandırma Enerji Yöneticisi Eğitimleri Etüt-Proje Uzmanı Eğitimleri

19 Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğn Artırılmasına İlişkin Yönetmelik Taslağı Destekler Verimlilik Artırıcı Proje (VAP) Destekleri Geri ödeme süresi < 5 yıl Uygulama süresi < 2 Yıl Toplam proje bedeli < YTL Müracaat; Ocak Kurul Onayı; Haziran Öncelikler: - Geri Ödeme Süresi Kısa - Uygulama Süresi Kısa Desteklemeler: - Proje bedelinin %20 si - Maksimum YTL - Uygulama Sonrası

20 Endüstriyel İşletmeler ile Gönüllü Anlaşmalar Enerji yoğunluğunu üç yıl içinde ortalama %10 azaltmak üzere, Yönetmelik Taslağı - Destekler Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğn Artırılmasına İlişkin Yönetmelik Taslağı Destekler - Enerji tüketimini azaltan veya satış hasılatını reel olarak artırabilen, - Kendi enerji ihtiyaçlarını karşılamak üzere, yenilenebilir enerji, kojenerasyon ve atık yakma sistemlerini kullanan, Müracaat: Ocak Öncelik: Son Beş Yıllık Ortalama Enerji Yoğunluğu Yüksek Olan Destekler - Anlaşma yapılan yıla ait enerji giderinin %20 si - Maksimum YTL

21 Yönetmelik Taslağı - Destekler Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğn Artırılmasına İlişkin Yönetmelik Taslağı Destekler Hazine Teşvikleri Kojenerasyon Tesisleri - Toplam verim > %80 Verimlilik Artırıcı Projeler (Mevcut Sistemlerde) - Yatırım büyüklüğü Bakanlar Kurulu nca belirlenenler

22 Yönetmelik Taslağı - Destekler Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğn Artırılmasına İlişkin Yönetmelik Taslağı Destekler KOBİ lere Yönelik KOSGEB Destekleri / Öneri Enerji Yöneticisi Eğitimleri %100 & < YTL Ön Enerji Etütleri %70 & < YTL Detaylı Enerji Etütleri (EİE den Uygunluk Belgesi Alan) %70 & < YTL Danışmanlık (VAP Hazırlama) %50 & < YTL Danışmanlık (VAP Uygulama ve İşletme) %50 & Proje bedelinin %5 i

23 Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğn Artırılmasına İlişkin Yönetmelik Taslağı Talep Tarafı Yönetimi Verimli Ürün Satışlarının İzlenmesi Elektrik Enerjisi ve Güç Talebinin Azaltılması Dış Aydınlatma TOKİ Projelerinde Kojenerasyon, Isı Pompası ve Güneş Enerjisi Bilinçlendirme

24 Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğn Artırılmasına İlişkin Yönetmelik Taslağı Elektrik Enerjisi Üretim Tesislerinde Enerji Yönetimi Üretim, İletim ve Dağıtımda Verimlilik Termik Santrallarda Verimlilik, Atık Isı Kullanımı Kojenerasyon Tesislerinin Desteklenmesinde %80 Asgari Verim

25 Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğn Artırılmasına İlişkin Yönetmelik Taslağı Diğer İzleme ve Denetim Bilgi Verme

26 Binalarda Enerji Performansı Yönetmelik Taslağı İÇERİK Mimari Tasarım Isı Yalıtımı Isıtma, Soğutma, Havalandırma ve İklimlendirme Sistemlerinin Projelendirilmesi ve Uygulamalar Sıhhi Sıcak Su Hazırlama ve Dağıtım Sistemlerinin Projelendirilmesi ve Uygulamalar Otomatik Kontrol Sistemlerinin Kurulması (Merkezi ve Lokal Sıcaklık Kontrolu) Elektrik Tesisatı ve Aydınlatma Yenilenebilir Enerji Kullanımının ve Kojenerasyonun Analizi (Kullanım alanı > 2000 m 2 veya Enerji Tüketimi > 500 TEP)

27 Binalarda Enerji Performansı Yönetmelik Taslağı Peryodik Testler, Bakım, Denetim ve Raporlama Enerji Kimik Belgesi Yıllık Enerji Tüketimi Hesaplama Metodolojisi Isınma Giderlerinin Paylaşımı Bölgesel ve Merkezi Isıtma Isı Pompası Kullanımı Asgari Performans Kriterleri (Ekipman, malzeme vb)

28 İÇERİK Ulaşımda Enerji Verimliliginin Artırılması Yönetmelik Taslağı Yük Taşımacılığında Kombine Taşımacılığın Yaygınlaştırılması; Lojistik Köyler Oluşturulması ve Yük Trenlerinin Blok Tren Şeklinde Çalıştırılması Trafik Durultma Tasarımı Yöntemi Kent Merkezlerinde Otomobil Kullanımının Caydırılması Taksilerin Trafikte Boş Dolaşmalarının Azaltılması Kentsel Ulaşım Planları Yapılması Trafik Sinyalizasyon Sistemleri Raylı Ulaşımda Elektrifikasyon Sistemlerine Öncelik

29 İÇERİK Ulaşımda Enerji Verimliliginin Artırılması Yönetmelik Taslağı Tüketicinin Bilgilendirilmesi Kentiçi Ulaşım Güzergâhı ve Bisiklet Yolları Yapılması Otoparkların Oluşturulması ve Tarife Düzenlemeleri Ulaşımda Enerji Verimliliği Konularında Sürücülerin Bilgilendirilmesi Toplu Taşıma Araçlarının Kullanımının Yaygınlaştırılması Akaryakıt Tüketiminin İzlenmesi

30 Milli Eğitim Bakanlığı İÇERİK Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Okullarda Enerji Yöneticisi Görevlendirilmesi

31 Sanayi ve Ticaret Bakanlığı KOSGEB Destekleri - Eğitim, Etüt ve Danışmanlık Hizmetleri - KOSGEB in desteklemerle ilgili yönetmeliğinde değişiklik yapılmak üzere çalışmalar yürütülmekte, Enerji Kullanan Ürünlerin Kılavuzlarında Enerji Verimliliği - 8/10/2007 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak 8/01/2008 tarihi itibarıyla yürürlüğe girdi. Verimsiz Ürünlerin Satışının Engellenmesi - Kanun Değişikliği Yapmak Üzere Çalışmalar Sürdürülmekte

32 Bakanlıklar Arası Ortak Eylem Planı Bakanlıklar Arası Ortak Eylem Planı Sanayi ve Ticaret Bakanlığı MEB Bakanlığı Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Çevre ve Orman Bakanlığı Ulaştırma Bakanlığı

33 TEŞEKKÜR EDERİZ ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ELEKTRİK İŞLERİ ETÜT İDARESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ