Duâda Acziyetten Yoksun Muyuz?!

Transkript

1 Downloaded from: justpaste.it/1atof Duâda Acziyetten Yoksun Muyuz?! ا م ل ق ي ك و ن ل ام ا ز سورة الفرقان : 77 و د عاؤ ك م د ق ف ت م ف و س ف ك ذ ب ب ك م ب ر ي ل لا ي عب ا İnsan basit ve önemsiz bir varlıktır. Zayıf ve güçsüzdür. Her yönüyle yetersiz ve noksandır. İnsan bir diğer ismiyle kul ve köle. Kul, köle denince akla ilk gelen acziyettir. Acziyet insanın en belirgin ve en itibarlı vasfıdır. Allah Teala nın kulunda en çok görmeyi istediği vasfıdır acziyet. Çünkü azciyet kulu her an Rabbine, Efendisine yönlendirir. Acziyet, zayıflığın bütün şekillerini içinde barındıran en samimi ve en ihlaslı vasıftır. Acziyet, ibadeti teşekkülde en temel dayanaktır. Acziyete bina edilmeyen ibadet yıkılmaya mahkûmdur. İbadetin temel taşıdır acizlik. Kul Allah azze ve Celle nin huzurunda acizliğini sunarsa, Allahu Teala ona kendi katından bir kuvvet ve kudret bahşeder ki, bu kuvvet ve kudret kafirlerin önünde duramayacağı bir kudrettir. Allah Rasûlü (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) in Bedir savaşında gösterdiği acziyete karşılık mükâfat zaferdi. Müslümanların Bedir de gösterdiği samimi içten azciyet onlara zafer olarak döndü Allah katından. Acziyet, kibrin, riyanın, ucb (kendini beğenmenin), istiğnanın (kendi herşeyden mustağni görmek), zenginliğin tam zıddı bir vasıftır. Acziyet varsa kibir olmaz, riya olmaz, ucb olmaz, istiğna olmaz. Kibir olursa da acziyet olmaz.vs..

2 Kalbin en derûnî anlamıdır acziyet. Kul Rabbine öyle bir yönelmeli ki Allahu Teala ya kedini beğendirmeli ve razı etmeye çalışmalı. İşte acziyet bu rızanın en önemli sebeplerindendir. Acziyet Duânın neresindedir? Duâ denince acziyetsiz olmaz. Kul duâda kedini toprağın altına koymaya çalışmalı ki, ona izzeti Rabbi versin. Ebû Hüreyre (radıyallâhu anh) anlatıyor: "Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: "Kul Rabbine en ziyade secdede iken yakın olur, öyle ise secdede duayı çok yapın." [Müslim, Salât 215, (482); Ebû Dâvud, Salât 152, (875).] Secdede kul en zelil halini Rabbine sunar. İşte Duâ ve en tezellül hal! Allah Rasûlü, bize kulun duâda nasıl olması gerektiğini en güzel biçimde tasvir etmiştir. Secde acziyetin zirvesidir. Kul da duâda iken acziyetin zirvesinde olması gerekir ki Rabbi ona istediğini versin. Ayrıca Duâ ibadettir. Allah Rasûlü (Aleyhi s Salatu ve s- Selam) bir hadis-i şerifinde şöye buyuruyor: "Dua ibadetin kendisidir" buyurdular.. [Tirmizî, Tefsir, Gâfir, (2973); Ebû Dâvud, Salât 358, (1479). Metin Tirmizî'ye aittir.] İbadetin de en tekâmulu kabule şâyandır. Dua ibadeti; Kulun, Rabbinin kudreti ile kendi aczini aynı anda tefekkür etmesi şeklinde geçekleşen bir ibadettir. Nitekim Yüce Rabbimiz kulun duaya sarılması için bir ayetinde şöyle buyurmaktadır: Kullarım, beni senden sorarlarsa, (bilsinler ki), gerçekten ben (onlara çok) yakınım. Bana dua edince, dua edenin duasına cevap veririm. O halde, doğru yolu bulmaları için benim davetime uysunlar, bana iman etsinler. (Bakara: 186) Yüce Allah "Kullarım" diyerek onları kendine izafe ediyor. Bu izafetle kula bir izzet ve şeref vermekte ki kulun her halinde kendine yönelmesini istemekte. İşte Duaya en nazlı şekilde teşvik eden bu ayet, Mü minin kalbinde tatlı bir özveri, cana yakın bir sevgi, huzur verici bir hoşnutluk ve kesin bir güvenle dolduran şaşırtıcı bir heyecan yüklemekte. Mümin, bu duyguların etkisiyle hoşnutluğun yüceliğinde, özverili bir yakınlığın kucağında, güvenli bir sığınakta ve sarsılmaz bir huzur içinde yaşar. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) Efendimiz de şöyle buyuruyor: "Kime dua kapısı açılmış ise ona rahmet kapıları açılmış demektir. Allah'a taleb edilen (dünyevî şeylerden) Allah'ın en çok sevdiği afiyettir. Dua, inen ve henüz inmeyen her çeşit (musibet) için faydalıdır. Kazayı sadece dua geri çevirir. Öyle ise sizlere dua etmek gerekir." [Tirmizî, Daavât 112, (3542).] Daraldığımız zaman, çıkmaza girdiğimiz zaman, bunaldığımız zaman, sıkıntıya düştüğümüz zaman isteyeceklerimizi Ondan isteyelim. Problemlerimizi O na havale edelim. Çözümü Ondan isteyelim ve bekleyişte olalım. İrtibatımız sürekli Rabbimizle olsun.. Bu kısa girişten sonra Duâ nın önemi ve vasfına dair bir kaç ayet ve hadis zikredelim: Yüce Rabbimiz Allahu Teala şöyle buyuruyor: En güzel isimler Allah'ındır. O'na o güzel isimleriyle dua edin.. (Araf:180) Rabbinize alçak gönüllüce ve için için dua edin.. (Araf:55) Allah'a korku ve umut içinde dua ediniz. Hiç kuşkusuz Allah'ın rahmeti iyi işler yapanlara yakındır. (Araf:56) Rabbiniz şöyle dedi: "Bana dua edin, duânıza cevap vereyim.." (Mumin:60) Allah, iman edip salih ameller işleyenlerin dualarına karşılık verir; lütfundan onlara fazlasını da verir. (Şûra: 66) Hz. Selmân (radıyallâhu anh) anlatıyor: "Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: "Rabbiniz hayiydir, kerimdir. Kulu duâ ederek kendisine elini kaldırdığı zaman, O, ellerini boş çevirmekten istihya eder." [Tirmizî,

3 Daavât 118, (3551); Ebû Dâvud, Salât 358, (1488).] Hz. Ebû Hüreyre (radıyallâhu anh) anlatıyor: "Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki:"allah'a duayı, size icabet edeceğinden emin olarak yapın. Şunu bilin ki Allah celle şânuhu (bu inançla olmayan ve) gafletle (başka meşguliyetlerle) oyalanan kalbin duasını kabul etmez." [Tirmizî, Daavât 66. (3474.)] Ebû Hüreyre (r.a.) den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) şöyle buyurdu: Kim Allah tan istemezse duâ etmezse Allah o kişiye gazablanır. [İbn Mâce, Duâ: 17] Ubâde İbnu's-Sâmit (radıyallâhu anh) anlatıyor: "Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: "Yeryüzünde, mâsiyet veya sıla-i rahmi koparıcı olmamak kaydıyla Allah'tan bir talepte bulunan bir Müslüman yoktur ki Allah ona dilediğini vermek veya ondan onun mislince bir günahı affetmek suretiyle icabet etmesin." [Tirmizî, Da'avât 126, (3568).] "Kim istiğfarı çok yaparsa Allah, içine düştüğü her türlü sıkıntıdan dolayı ona bir kurtuluş, her darlıktan bir çıkış yolu nasip eder. Ve hiç hesaplamadığı yerden onu rızıklandırır." [Ahmed ve Hâkim kaydetmiştir. Beyhâkî, Şu'ab'ul-İman, H. No 636] İstiğfar da duâdır. Duâda kul kendi vasfını -ki en noksan sıfatlarla muttasıf olduğunu- ve Rabbinin vasfını ki en kâmil vasıflarla muttasıf olduğunu- ikrar ve ibraz etmesi duâya başka bir ayrıcalık katar. Bu ayrıcalık kulun duâsına icabeti mülzim kılan beyandır. Buna Kur ân ve Sünnette bir çok örnek vardır: "Bana sıkıntı dokundu; Sen merhamet edenlerin en merhamet edenisin." (Enbiyâ, 21/83) Görüldüğü gibi âyette Hz. Eyyûb Aleyhi s Selam- kendi durumunu, Rabbinin durumunu, ona dokunan sıkıntıyı kaldırması için rahmetini dilemeyi içeren bir anlatımla tasvir etmektedir. Duanın sözleri haber kalıbında sözlerdir, ancak aynı zamanda dilekte bulunma anlamını da içeriyorlar. İhtiyaç ve muhtaçlığı nitelemek, hal diliyle dilemektir. İlim ve beyan açısından en etkili olan yol budur. Niyet ve irade açısından da en açık yöntem bu yöntemdir. Bu nedenle, çoğu dualar ikinci kısma dahil duâ çeşitleridirler. Çünkü talep eden ve dileyen kimse amacını ve anlatmak istediğini niteler de öylece onu talep eder ve diler. Bu yöntem ilk amaçlanan ve uyumlu bir dileme yöntemidir. Dilenen şeyi sözle açıklama, isteyen ve istenilenin durumu nitelendirilmemiş ise de, şayet bu her ikisinin durumunun niteliklerini kapsıyorsa bu yöntem, iki dileme türünden en mükemmel olanıdır. Çünkü bu yöntem dilemeyi ve kabulü gerekli kılan bilgi ve haberi içerdiği gibi, dilemenin bizatihi kendisi olan talep ve kasdı da içerir. Bunların tümü dilemeyi, onu gerekli kılanı ve dileği kabul etmeyi kapsar. Hz. Ebûbekir'in Allahu Teala ondan razı olsun- Allah Rasûlü'ne -salat ve selâm üzerine olsun- "bana bir duâ öğret ki namazımda onunla duâ edeyim." demesine karşılık ona öğrettiği şu duada olduğu gibi. Rasûlullah (s.a.v.) şöyle buyuruyor: "Ey Ebubekir! De ki: "Allah'ım ben kendime (nefsime) çok zulmettim; günahları yalnızca Sen bağışlarsın. Katından bir mağfiret ile beni mağfiret et. Ve bana merhamet eyle. Çünkü Sen çok mağfiret eden ve çok rahimsin." [Buhârî, Ezan, c. 1, s. 203; Daavât-Duâlar- b. c. 7, s. 150;

4 Tevhîd, c. 178; Müslim, Zikir, s. 2078, H. No 2705; Ahmed, el-müsned, c. 1, s. 7; Tirmizî, Dualar, c. 5, s. 543 H. No 3531; En-Nesâî, Sehv babı, c. 3, s. 53; İbn Mace, Daavât, b. c. 2, s. 1261; H. No 3835; Ebû Yâ'lâ Müsned, c. 1, s. 7, H. No ] Bu duânın sözlerinde kulun mağfirete ihtiyaç duymayı gerekli kılan nefsinin durumunu nitelemesi söz konusu olduğu gibi, bu Allahu Teala ya vasfının kamilliğini ikrar edip bu işe O ndan başkasının gücü yetmeyeceğini kabul ve tasdik etmesi sözkonusudur. Aynı zamanda bu duada kulun talep ettiği şeyi açıkça, kendisinden dilekte bulunduğu varlığa bildirmesi, dileğin kabulünü gerekli kılan gerekçenin açıklanması -ki bu gerekçe, Rabbin mağfiret ve rahmetle vasıflanmasıdır- vardır. Bu ve benzeri nedenlerden dolayı dileme yöntemlerinin ve şekillerinin en mükemmeli budur. Bir diğer örnek: Allah Resulü (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyuruyor: Kardeşim Zünnûn'un duası: "Senden başka ibadete layık ilâh yoktur; senin şanın yücedir; ben zalimlerden oldum" (Enbiya, 21/87) ayetidir. Sıkıntıya düşmüş her kim bu dua ile dua ederse, mutlaka Allah o kimseyi sıkıntıdan kurtarır. [Ahmed, Müsned, c. 1, s. 170; Tirmizî, c. 5, s. 529; En-Nesâî, Amel'ül-yevm vel-leyle, s. 656; Hâkim, El-Müstedrek, c. 1, s. 505, c. 2, s. 383-Sa'd b. Ebi Vakkas'tan; Ayrıca, Beyhakî, Şu'abül' İmân,H. No: 606] Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyuruyor: Her gece, gecenin son üçte bir kısmı kalınca Rabbimiz dünya göğüne iner ve şöyle buyurur: "Benden dileyen yok mu, dilediğini vereyim, bana istiğfar eden yok mu, kendisini mağfiret edeyim. [Buhârî, Teheccüd babı, c. 2, s. 47, Da'avat b. c. 7, s. 149; Tevhid, c. 8, s. 197; Müslim: Misafirlerin namazı b. c. 1, s. 521; H. no 758; Ebu Hüreyre'den; ayrıca Buhârî, El-Edeb ül-müfred, s Ebû Davud, Tatavvu, c. 2, s. 77, h. no 1315; Es Sünne, c. 5, s , H. c. 5, s. 526, H. No 3498; İbn Mâce, el-ikâme b. c. 1, s. 435, H. No 1366 ed-dârimî, s. 347; Mâlik, el-muvatta, s. 314; Ahmed, el-müsned, c. 2, s. 264; Beyhâkî, Sünen, c. 3, s. 2; El-Esma Ves-Sıfat, s. 565; El-İtikad, s. 56] Bu ayetler ve hadislere baktığımızda Rabbimiz kulun kendisine bütün ruhuyla yönelmesini ve her halini Allah a yalvarmak ve yakarmakla süslemesini istmektedir. Kulun Rabbine yönelmesi için en cazib teklifler sunulmakta. Bu tekliflerden sadece kalplerinden basiret alınmışlar yüz çevirir. Kul, duâ ederken bencillik yapıp sadece kendisine dua etmemeli aksine tüm Müslüman kardeşlerini de duasına ortak etmelidir. Nitekim duânın bu şekli icabete en yakın olan duâlardandır. Allahu Teala şöyle buyuruyor: Onlardan (muhacir ve ensardan) sonra gelenler, derler ki: Ey Rabbimiz! Bizi ve bizden önce iman etmiş olan kardeşlerimizi bağışla. (Haşr Suresi: 10) Hem kendi günahın için, hem de mü'min erkek ve mü'min kadınlar için (Allah'dan) mağfiret dile. (Muhammed Suresi: 19) Rabbimiz, beni ve ana-babamı ve mü'minleri hesaba durulacağı günde (kıyamette) bağışla). (İbrahim Suresi:41) Abdullah İbnu Amr İbni'l-Âs (radıyallâhu anh) anlatıyor: "Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: İcâbete mazhar olmada gâib kimsenin gâib kimse hakkında yaptığı duadan daha sür'atli olanı yoktur. [Tirmizî, Birr 50, (1981), Ebû Dâvud, Salât 364, (1535); Müslim, Zikr 88, (2733); Buhârî, Mezâlim 9.] Ebu'd-Derda'dan diğer bir rivayet şöyledir. Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle söylerdi: Müslüman kişinin gıyabında kardeşine duası makbuldür. Başucunda görevli bir melek bulunur. Kardeşine her ne zaman

5 bir hayırla duâ ederse ona görevli melek : Âmin (Allah'ım kabul etsin), sana da o kadar olsun, der. [Muslim: 2733] Bu ayetler ve hadislerin ışığında müslüman ümmetin yapısı ve bu varlık alemindeki aydınlık tablosu da ortaya çıkmaktadır. Bu ümmetin başını sonuna sonunu başına bağlayan sağlam, güçlü ve kopmaz bağlar ortaya çıkmaktadır. Onların ne türden karşılıklı bir sevgi, gönül beraberliği, yardımlaşma ve dayanışma içinde oldukları gün yüzüne çıkmaktadır. Yer, zaman, ülke ve ırk engellerini aşarak, aralarındaki köklü yakınlık bağının oluşturduğu bilinç somutlaşmaktadır. İşte bu bilinç kalplerde eşsiz bir dinamizm oluşturmakta, uzun asırlar boyunca duyguları harekete geçirmektedir. Bu nedenle mümin insan uzun asırlardan sonra tıpkı sağ olan kardeşini aradığı gibi veya daha da fazla bir duyarlılıkla inanmış kardeşini anıyor. Onunla övünüyor, sevgi ve saygıyla onu yad ediyor. Öncekiler, sonrakileri hesaba katıyor. Sonrakiler de öncekilerin izlerinde gidiyor. Aralarındaki onca uzun zamana ve ülkelerinin farklılığına rağmen tek bir saf halinde tek bir ordu olarak, Allah'ın sancağı altında yürüyorlar. Yüce ufuklara doğru ilerliyorlar. Tek olan, şefkat ve merhamet sahibi olan Rabblerine yönelmiş gidiyorlar. Sonuç: Duanın da kendisine özgü bir kuralı vardır. Bunlara uyulması gerekir. Bir kere insan samimi bir yürekle Allah'a yönelmelidir. Duasına karşılık verileceğine tam güvenmelidir. Fakat bu karşılığın herhangi bir şeklini öngörmemelidir. Herhangi bir yer veya zaman tayin etmemelidir. Zira bu türden bir ön şart ileri sürmek dileğin adabına uygun düşmez. İnsan, dua için Allah'a yönelmenin dahi Allah'tan bir yardım olduğuna ve duasına karşılık verilmesinin ise ayrı bir lütuf olduğuna inanmalıdır. Hz. Ömer (Allah O'ndan razı olsun) şöyle diyordu: Ben duanın kabul edilmesi arzusunu değil, sadece duanın arzusunu taşırım yüreğimde. Çünkü bana gerçekten güzel bir dua nasib olduğunda peşinden kabul edilişinin de geleceğinden eminim. Bu söz gerçekten Allah'ı tanıyan irfan sahibi bir kalbin sözüdür. Bu kalb, yüce Allah'ın kabul etmeyi takdir ettiğinde onunla birlikte dua etmeyi de takdir ettiğini anlamaktadır. Allah denk düşürdüğünde dua ile kabul edilişinin birbirine uygun, birbiriyle uyumlu hale geleceğini kavramaktadır. Konuyu bir ayet ve hadis mealiyle bitiriyorum: (Ey Muhammed!) De ki: "Duanız olmasa Rabbim size ne diye değer versin! Siz yalanladınız. Öyle ise azap yakanızı bırakmayacak. (Furkan: 77) Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: Her gece, Rabbimiz gecenin son üçte biri girince, dünya semasına iner ve: "Kim bana dua ediyorsa ona icabet edeyim. Kim benden bir şey istemişse onu vereyim, kim bana istiğfarda bulunursa ona mağfirette bulunayım" der. Rivayetin Müslim'deki bir vechi şöyle: Allahu Teâla gecenin ilk üçte biri geçinceye kadar mühlet verir. Ondan sonra yakın semâya inerek şöyle der: "Melik benim, Melik benim. Kim bana dua edecek? [Buhârî, Tevhid 35, Teheccüd 14, Daavât 13, Müslim,Salâtu'l-Müsâfirin 166, (758); Muvatta, Kur'ân 30, (1, 214); Tirmizî, Daavât 80, (3493); Ebû Dâvud, Salât 311, (1315).] Özellikle içinde yaşadığımız şu son çağda kardeşlerimize isabet eden musibetlerin hafiflemesi veya izale olması için her namazdan sonra onları duâlarımıza katıp, onlar için ve kendimiz için hayrı istemeliyiz. Unutmamalıyız ki bu ümmetin evveli de ahiri de birdir. Yek vücuttur. Bu vücut parçalanmaz, bölünmez. Bu vücudun kamil ve bütün kalması için elimizden gelen bütün gayreti sarfetmeliyiz. Şuan Filistin de, Arakan'da, Afganistan da, Somali de ve yeryüzünün her metrekaresinde yaşayan Müslümanlar umurumuzda olmalı ve onlarsız duâmıza amin dememeye

6 dikkat etmeliyiz. Yüce Rabbimizin buyurduğu gibi: Onlardan (muhacir ve ensardan) sonra gelenler, derler ki: Ey Rabbimiz! Bizi ve bizden önce iman etmiş olan kardeşlerimizi bağışla. (Haşr Suresi: 10) Bu ayetin bizi de muhatap aldığını kesinlikle unutmamalıyız. Rabbimin selamı, rahmeti, mağfireti ve bereketi tüm Müslümanların üzerine olsun!.amin!.. همام