EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI. Ender YORGANCILAR Yönetim Kurulu Başkanı

Transkript

1 EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI Ender YORGANCILAR Yönetim Kurulu Başkanı 10 Ekim 2012

2 SUNUM İÇERİĞİ 1. Dünyadaki Son Ekonomik Gelişmeler 2. Türkiye deki Ekonomik Gelişmeler 3. İzmir Özelinde Teşvik Sistemi Değerlendirmesi

3 AÇIKLAMALAR KARAMSAR! IMF BAŞEKONOMİSTİ IMF ABD MERKEZ BANKASI KRİZ KAHİNİ ROUBİNİ İSVİÇRE MERKEZ BANKASI OECD RAPORU TÜRKİYE OVP İLE KRİZ 10 YIL DEVAM EDEBİLİR BÜYÜME TAHMİNLERİNİ AŞAĞI ÇEKTİ 3. KEZ PARA GENİŞLEMESİNE GİTTİ 2013 TE KRİZ BEKLİYOR KIRILGANLIK SÜRÜYOR KRİZ KÖTÜYE GİDECEK BÜYÜME TAHMİNİNİ DÜŞÜRDÜ

4 2013 ÜN KİLİT ÜLKESİ: ABD KAMU MALİYESİNDE BELİRSİZLİK SÜRÜYOR. ÇİN DEN VE AB DEN GELEN TALEPLERİN DÜŞMESİ SONUCU SANAYİDE DARALMA KÜRESEL PİYASALAR YANGIN YERİ AB DE BORÇ KRİZİNE HALA ÇÖZÜM YOK BÜYÜME DARALMAYA İŞSİZLİK ARTMAYA DEVAM EDİYOR BAŞTA ALMANYA OLMAK ÜZERE RESESYON BEKLENTİSİ HAKİM. BÜTÇEDEKİ DARALMALAR HALKIN PROTESTOLARINI ARTIYOR TÜRKİYE ORTADOĞU DA KAOS: KAN VE GÖZYAŞI PETROL VE ALTIN FİYATLARI YUKARI YÖNLÜ döneminde seçime gidecek olan 88 ülkenin Türkiye ihracatı içindeki payı %43,5, ithalatı içindeki payı %44,4 TR T RKONOMİSİ EKONOMİSİ TERÖR KÜRESEL GELİŞME DIŞ POLİTİKA ÇİN DE:İHRACAT, ENFLASYON, ÜRETİM VE BÜYÜMEDE KAYDA DEĞER DÜŞÜŞ HİNDİSTAN DA SIKI PARA POLİTİKALARI EŞLİĞİNDE İHRACATTA VE BÜYÜMEDE DARALMA JAPONYA DA DARALAN İHRACAT KIRILGANLIĞI ARTIRIYOR

5 GSMH BÜYÜKLÜKLERİNE GÖRE ÜLKE SIRASI SIRASI ABD ÇİN JAPONYA ALMANYA FRANSA BREZİLYA İNGİLTERE HİNDİSTAN ENDONEZYA TÜRKİYE Kaynak: IMF, Standard Chartered

6 BÜYÜMEYE KATKININ DEĞİŞEN YAPISI 14,0 11,0 8,0 5,0 2,0-1,0-4,0-7,0 12,6 11,9 10,4 9,3 9,1 8,4 ÖZEL SEKTÖR 3,1 0,5 5,3 KAMU 0,5 5,2 3,2-4,3-5,7-5,6-5,6-5,1 BÜYÜME ÖZEL SEKTÖR KAMU NET DIŞ TALEP NET DIŞ TALEP 3,3 2,9 2010/I 2010/II 2010/III 2010/IV 2011/I 2011/II 2011/III 2011/IV 2012/I 2012/II -1,9 4,6-1,9 5,7-0,2 Son 4 çeyrektir büyümeye katkısı artan net dış talepte, mal ihracatıyla birlikte, hizmet ihracatının da katkısı artmaktadır. Diğer yandan harcama kaleminde olan özel sektör ve kamunun payında azalma gözlenmektedir. Kaynak:TUİK

7 BÜYÜMEDE SEKTÖREL EĞİLİM 100,0 95,0 90,0 85,0 80,0 75,0 70,0 65,0 60,0 55,0 50,0 45,0 40,0 35,0 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0-5,0-10,0-15,0-20,0 İmalat Sanayi 22,0 Otomotiv Üretim 15,4 İmalat İnşaat Ticaret Otomotiv Üretim İnşaat 7,2 11,3 15,1 Ticaret İnşaat: %0,4 Ticaret: % 1,2 İmalat : %3,4 Otomotiv:%-10,3 9,3 9,5 5,3 2,8 3,4 Kaynak:TUİK

8 TALEBE İLİŞKİN GÖSTERGELER (% Değişim) 40,0 30,0 34,3 29,3 20,0 28,2 20,0 10,0 0,0-10,0-20,0-30,0-4,5-5,0-10,2-23,4 13,7 19,3 9,9 12,7 Dayanıklı Tüketim Malları Üretimi (*) Beyaz Eşya Yurtiçi Satışı (**) (Adet) Tüketim Malı İthalatı Yatırım Malı İthalatı 7,5-15,0 1,1-10,0 Beyaz Eşya Dayanıklı Tüketim Yatırım malı Tüketim malı Kaynak: Kalkınma Bak.

9 SANAYİ ÜRETİMİ YAVAŞLARKEN, KAPASİTE DURAĞAN ,0 6,7 SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ DEĞİŞİM ORANI (Ağustos 2012; %) Toplam Sanayi Bir Önceki Yılın Aynı Ayına Göre Değişim (%) İmalat Sanayi Bir Önceki Yılın Aynı Ayına Göre Değişim (%) -1,5-0,6-9,9-11,3 14,4 13,1 9,2 8,9 5 3, yılından sonraki ilk negatif oran Ağustos 2012 de gerçekleşmiştir Yılından itibaren Nisan hariç İmalat sanayi Toplam Sanayinin altında ivme izlemiştir. -1,5-2,6 90,0 KAPASİTE KULLANIM ORANI (Eylül 2012%) 85,0 80,0 75,0 80,2 76,7 75,4 76,2 74,0 %74 70,0 72,6 65,0 60,0 65,3 Kaynak:TUİK

10 Tem. Kaynak:TCMB

11 KARLILIK DÜŞERKEN, BORÇLAR ARTIYOR /2011 Değişim Büyüme Oranı (%) -4,8 9,2 8,5-0.7 puan Ticari Kredi Faiz Oranı (%) 9,2 8,3 16,0 7,7 puan Dolar Kuru 1, ,67 %17 Euro Kuru ,98 2,32 %17 ISO/Dönem Kar ve Zararı (VÖ) 24,6 19,4 7,9-11,5 puan İSO/ 500 Büyük Firmanın Satış Karlılığı (%) 5,8 7,6 5,6-2 puan EBSO/100 Büyük Firmanın Satış Karlılığı (%) 7,7 7,8 7,1-0,7 puan İSO/500 Büyük Firmanın Borçlanma Oranı (%) 96,5 104, puan EBSO/100 Büyük Firmanın Borçlanma Oranı (%) puan Hane Halkı Borcu (Milyar TL) %29

12 ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM GİRİŞİ YABANCI SERMAYELİ FİRMA SAYISI Hizmet Ticaret İmalat İnşaat İmalat Sanayii İnşaat Hizmetler Toptan ve Perakende Ticaret, Ocak-Temmuz Kaynak: Ekonomi Bakanlığı HYUNDAİ, 1,2 Milyar Euro luk yatırım için geldiği Türkiye den şartlar istediği gibi olmadığından Çek Cumhuriyeti ni tercih etmişti. Dev sanayi yatırımlarını Türkiye ye çekebilmeliyiz. Diğer yandan, Türk firmaları, daha cazip imkanlar sunan Mısır, Malezya, Çin e yatırım yapar hale gelmiştir.

13 TEŞEKKÜRLER Bugüne kadar açıklanmış en kapsamlı ve en dinamik nitelikteki Teşvik Sistemi nin hazırlanmasında emeği geçen herkese

14 BERGAMA OSB ALİAĞA OSB KINIK OSB İzmir de yer alan bu 10 Organize Sanayi Bölgesi nin m 2 lik toplam alanı bulunmaktadır. Bunun m 2 lik kısmı sanayi parseli olup, yaklaşık m 2 lik alanı da (%32,5) boş parsel olarak yatırımcılarını beklemektedir. MENEMEN PLASTİK OSB İZMİR ATATÜRK OSB KEMALPAŞA OSB FAAL OSB LER YAPIMI DEVAM EDEN OSB LER PANCAR OSB TORBALI OSB TİRE OSB ÖDEMİŞ OSB İHTİSAS OSB LER

15 SINIR KOMŞUSU OSB MAĞDURİYETİNE BİR ÖRNEK Son 3 yılda i aşkın kişiyi istihdam eden 26 üyemiz, Odamızdan ayrılarak, fabrikalarını Manisa ya taşımışlardır.

16 MEVCUT YATIRIMLARIN GİTMESİ İŞSİZLİĞE OLUMSUZ YANSIMIŞTIR 16 14, ,4 11,9 11,8 10,7 10,7 9,4 TR: %9,8 8 8,5 7, ,8 4,7 İZMİR; 2011 yılı işsizlik oranında %14,7 ile birinci sıradadır. Çek Cumhuriyeti; Yerel işsizlik oranının ülke işsizlik oranından %50 fazla olduğu illere, yaratılan her bir istihdam için nakit desteğinde bulunuyor. Benzer bir uygulama neden İZMİR ve benzeri iller için olmasın?

17 İZMİR DE İTHALATIN FASIL BAZINDA DAĞILIMI Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve müstahsalları, mumlar Motorlu kara taşıtları, traktör, bisiklet, motosiklet ve diğer Demir ve çelik Kazan:makina ve cihazlar, aletler, parçaları Plastik ve plastikten mamul eşya Organik kimyasal müstahsallar Elektrikli makina ve cihazlar, aksam ve parçaları Kağıt ve karton: kağıt hamurundan kağıt ve kartondan eşya Tütün ve tütün yerine geçen işlenmiş maddeler Hayvansal ve bitkisel yağlar ve bunların müstahzarları İzmir de ithalatın dağılımında stratejik sektörler öne çıkmaktadır. Kırmızılı sektörler, aynı zamanda İzmir in ihracat ilk 10 listesinde yer alan sektörlerdir.

18 İZMİR DE TEŞVİKLERDEN YARARLANACAK SEKTÖRLER Entegre damızlık hayvancılık yatırımları dahil olmak üzere entegre hayvancılık yatırımları Su ürünleri yetiştiriciliği (balık yavrusu ve yumurtası üretimi dahil) Gıda ürünleri ve içecek imalatı Bavul, el çantası, saraciye, ayakkabı vb imalatı Ağaç ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç), hasır ve buna benzer madd. İmalatı Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı Kimyasal madde ve ürünlerin imalatı Seramikten yapılan sıhhi ürünler, seramik yalıtım malz. seramik karo ve kaldırım taşı imalatı Demir-çelik dışındaki ana metal sanayi, metal döküm sanayi Makine ve teçhizat imalatı Büro, muhasebe ve bilgi işlem makineleri imalatı Elektrikli makine ve cihazları imalatı Radyo, televizyon, haberleşme teçhizatı ve cihazları imalatı Tıbbi aletler hassas ve optik aletler imalatı Motorlu kara taşıtı ve yan sanayi (motorlu kara taşıtları yan sanayinde yatırım tutarı ) Hava taşıtları ve motorlarının bakım ve onarımı Motorsiklet ve bisiklet üretim Mobilya imalatı (sadece metal ve plastikten imal edilenler hariç) Oteller Öğrenci yurtları Soğuk hava deposu hizmetleri Lisanslı depoculuk Eğitim hizmetleri (okul öncesi eğitim hizmetleri dahil, yetişkinlerin eğit. ve diğer faal. hariç) Hastane yatırımı, huzurevi Atık geri kazanım veya bertaraf tesisleri Seracılık Manisa ile ortak sektörler sarı renk gösterilmiştir. 1 Milyon TL 1 Milyon TL 2 Milyon TL 1 Milyon TL 10 Milyon TL 1 Milyon TL Motorlu kara taşıtlarında 50 Milyon TL; 3 yıldız ve üzeri 100 öğrenci metrekare 2 Milyon TL 1 Milyon TL Hastane; 1 Milyon TL Huzurevi : 100 kişi 1 Milyon TL 40 dekar

19 NE YAPILABİLİR? Teşvik sisteminin çatısının; (G. Amerika Top.) Yatırımı, üretimi, ihracatı ve istihdamı artırarak cari açığı düşüren, yerli üretimi arttıran ve yerli malı kullanmayı mecbur eden, buna paralel ithalatı azaltan bir yapı içinde hazırlanması gereğinin altını hep çizdik. Dünyanın ilk 10 büyük ekonomisi arasına girmek istiyorsak; İşgücü piyasalarındaki katı tutumumuzu, Yatırım yapmadaki bürokrasi engelini, Mevcut teşvik sisteminin aksayan yönlerini çok iyi analiz etmek durumundayız. GENEL OLARAK TESPİTLER 1. KOBİ ağırlıklı bir yapıda, azami 1 milyon TL lik yatırım şartı, üyelerimiz açısından yüksek bulunmuştur. 2. Sayın Bakan tarafından açıklanan; atıl durumda olan hazır fabrika ve bina alanlarının teşvik sistemi kapsamına alınması yönünde detaylara ulaşılamamaktadır. 3. Teşvik Belgesi Tamamlama Raporu, Hazine tarafından yapılıyorsa, yeminli mali müşavir onayı istenmiyorken, EBSO tarafından hazırlanan raporun onayında zorunlu tutulan yeminli mali müşavir hususu firmanın maliyetini artırmaktadır.

20 NE YAPILABİLİR? OSB LER AÇISINDAN; En azından sınır illerdeki OSB lerin aynı oran ve desteklerden faydalanması 4562 Sayılı Kanun ve Uygulama Yönetmeliği gereğince OSB lere tanınan sürelerden; «proje çizim süresinin» I. Bölge de bir seneden iki seneye, «inşaat yapım süresinin» de, iki seneden dört seneye çıkarılması, STRATEJİK YATIRIMLAR AÇISINDAN; Minimum 50 milyon TL yatırım ve istenen kriterler oldukça yüksektir. Özellikle kümelenmeyi teşvik etmek istiyorsak ilgili sektörlerin yoğunlaştığı illerde teşvik sınırının daha makul seviyelere çekilmesi (İzmir de, demir çelik, petrokimya vb.) Stratejik yatırım başlığının eklenmesiyle, büyük ölçekli yatırımların miktarı düşürülse de, KOBİ lerin teşviklere ulaşımının kolaylaştırılması, ÖNCELİKLİ YATIRIMLAR AÇISINDAN; EXPO 2020 sürecinde önem taşıyan sağlık turizminin de desteklenmesi, Savunma Sanayi için minimum yatırım miktarının indirilmesi, ENERJİ AÇISINDAN; Cari açık rakamının yüzde 70 i, toplam ithalatın %21 inin kaynaklandığı enerji aynı zamanda sanayimizin en önemli girdilerinin başında gelmektedir. Bu nedenle enerji desteğinin yeniden değerlendirilmesi önemlidir.

21 Teşekkürler