Sporda İlaç Kullanımı Bölüm 1

Transkript

1 Sporda İlaç Kullanımı Bölüm 1 A. Giriş Sporda ilaç kullanımı, çok uzun ve iyi dökümlü bir geçmişe sahiptir. IAAF, 1928 yılında aşağıdaki bölümü el kitabında yayımlayarak, dopingi yasaklayan ilk Uluslararası Spor Federasyonu olma unvanını elde etti. Doping, ortalamanın üzerinde olarak herhangi bir atletik müsabaka içerisinde hareket yetisini artırmak için anormalce kullanılan herhangi bir uyarıcıya verilen addır. Herhangi bir zat, eğer ki bunları kullanırsa, ya da bunların kullanılmasına yardım ederse, yukarıda bahsedildiği üzere bu kuralların uygulamada olduğu tüm alanlardan men edilecektir ve o kişi veya kişiler eğer müsabıklarsa bu Federasyonun yargı yetkisi dahilinde amatör atletizmden ya bir süreliğine ya da daha ileri sürede men edileceklerdir. Bununla beraber, 2. Dünya Savaşı ndan kısa zaman sonra anlaşıldı ki, birçok sporda atletler, performanslarını artırmak için doping kullanıyordu. Bu uygulamanın çok yaygın olmasına rağmen, buna karşı alınan önlemler de bir o kadar sınırlıydı ve 1967 yıllarındaki bisiklet müsabakalarında dopinge bağlı olduğu düşünülen sporcu ölümleri, sert tepkilere yol açarken, spor otoritelerinin bu duruma müdahale etmesi talep edildi. Avrupa Konseyi, dopingi ilk kez 1963 yılında, müsabıkın yarışma öncesi ve sırasındaki fiziksel ve zihinsel durumunu suni bir şekilde geliştirerek performansını artırmasını sağlayan tüm maddeler ve yöntemler olarak tanımladı. Her ne kadar, doping kullanımının getirdiği tehlike başlangıçta doping kontrollerinin uygulanması için iyi bir motivasyon olsa da, bugün doping, hile ve ahlaksızlıktan daha farklı bir şey olarak görülmüyor. Genelde atletler, dopingi antrenman sırasındaki gelişimi hızlandırmak ve yarışma sırasındaki performansı artırmak için kullandılar. Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) 1967 yılında bir sağlık komisyonu kurdu ve 1968 yılında doping yasağını onayladı. Komite, yasaklı maddelerin listesini tanımladı ve uyarıcılar için ilk testler 1968 Kış Olimpiyatları nda yapıldı. Steroidler ancak 1974 te fark edildi. Uluslararası Spor Federasyonları (IFs) da kendi müsabakalarında doping kontrollerini başlattı ve IAAF, en etkili doping kontrolü sayılan müsabaka dışı doping kontrollerini uygulayan ilk Spor Federasyonu oldu. Değişik ülkelerdeki otoriteler ( Ulusal Anti-Doping Ajansları), kendi sınırları içindeki doping kontrollerini gerçekleştirdiler ve bazı ülkelerde doping kullanımı ceza yasalarıyla sınırlandı de dünyanın pek çok bölgesinde çeşitli doping olayları yaşandı ve birçok hükümet, yürürlükteki doping kontrol sisteminin yetersizliğinden yakındı. Bunun üzerine, IOC 1999 başlarının başında Lozan da bir konferans düzenleyerek buna; Ulusal Olimpiyat Komitelerini, Hükümet otoritelerini, Uluslararası Federasyonları ve atletleri çağırdı. Burada, daha sıkı önlemler kabul edildi, Lozan Deklarasyonu yayınlandı ve IOC, IFs ve hükümetlerin katıldığı Dünya Anti-Doping Ajansı nın kurulması (WADA) kararlaştırıldı. WADA nın amacı, tüm ülkelerde ve sporlarda anti-doping uygulamalarını ve kurallarını uyumlu hale getirip güçlendirmektir.

2 2003 Mart ında Kopenhag daki bir konferansta Dünya Anti-Doping Yasası resmi olarak kabul edildi ve IOC Anti-Doping kurallarının yerini aldı. Bu yasa, önceden uygulanan yasada varolandan daha katı anti-doping hedeflerine, kurallarına ve kontrollerine sahiptir. WADA, ayrıca sürekli gözden geçirilen ve her yılın 1 Ocak tarihinde güncellenen yasaklı maddeler listesini yayımlama görevini de devralmıştır. Herhangi bir madde yahut yöntem, aşağıdaki üç kriterden ikisini karşıladığı durumda WADA tarafından listeye dahil edilebilir: A) Performans artırıcı olan, B) Atletlerin hayatını tehdit eden, C) Sporun ruhuna zıt olan. Bununla beraber, eğer bir madde veya yöntem, diğer yasaklı maddelerin kullanımını gizleme görevi görüyorsa, bunlar da WADA tarafından bu listeye eklenebilir. Doping probleminin boyutları yeni bileşenlerin, kimyasal çeşitleri ve yöntemlerinin yeni kuşak atletler, çalıştırıcılar ve ahlaksız kimyagerler tarafından kucaklanmasıyla genişlemeye devam edecektir. Bunun sonucu olarak, anti-doping analiz laboratuvarları bu tür yeni meydan okumalarla mücadele etmek için durmadan kendini geliştirmektedir. Anti-doping kuralları ve yönetmeliklerine karşı çeşitli hukuki meydan okumalarla baş edebilmek için, daha detaylı hukuki tanımlamalar düzenlendi. Bugünkü anti-doping yönetmelikleri, test prosedürleri ve karar süreçleri hukuk, sağlık ve ilaç analizi uzmanlarından oluşan bir takım tarafından geliştirilip düzenli olarak iyileştirilmektedir. Maddeler, performans artırmadaki ve hayati tehlike arz ettirmedeki kısa ve uzun vadeli potansiyellerine bakılarak müsabaka içinde ve/veya dışında yasaklanabilir. Bir maddenin veya yöntemin yasaklanması ya da saha içinde ve dışında aranması ya da aranmaması kötüye kullanılan maddeler hakkındaki hali hazırdaki bilimsel bilgi ve gelişmelerin yıldan yıla güncellenmesiyle belirlenebilir. Bundan ötürü, spor fizyologlarının, atletlerin, çalıştırıcıların ve spor yöneticilerinin en az yılda bir kez revize edilen ve yayımlanan WADA yasalarından ve yasaklı madde ve yöntemlerinin listelerinden düzenli olarak haberdar olmaları gerekir. Her yeni sürüm 1 Ocakta yürürlüğe girmektedir. Liste şu anda WADA tarafından yayımlanmış ve revize edilmiştir. Ayrıca WADA ( ve IAAF ın ( web sitelerinde yayımlanmıştır. WADA nın belirlediği yasak listesi ve yöntemleri hukuki yaptırımlara maruz kalamaz. B. Yasaklı Maddeler ve Yöntemler: Kısa Tarih Aşağıda yasaklı listesinin yıllar içindeki gelişiminin kısa bir tarihini göreceğiz. Madde çeşitleri, şu anki WADA yasaklı listesinin alt başlıklarında listelenmiştir; gelgelelim bunlar da sık sık değişime uğramıştır. Yasaklı Listesi (Liste), genel olarak sadece şunları kapsar: - Fizyomotor uyarıcı ilaçları - Muhtelif merkezi sinir sistemi uyarıcıları - Narkotik Analjezikleri - Anabolik Steroids

3 İlk başta, madde sınıflarına ayrılmış olarak bazı bireysel ilaçlar Liste ye eklenmişti.bazı maddeler zaman içinde silinmiş olsa bile, daha fazla bireysel ilaçların kullanılmasıyla birlikte Liste sürekli olarak değişime uğradı. Madde sınıflamasına ek olarak, yasaklı yöntem kategorileri, müsabaka dışı yasaklı maddeler, belirlenmiş maddeler ve belli sporlarda yasaklı maddeler de listeye eklendi. 1. Anabolik Steroids a) İlk olarak yasaklı listede yer almış olan Anabolik steroidler: methandienone, stanozolol, nortestosteron esteri ve ilgili bileşikler. b) Testosteron ve esterleri 1979 da eklendi ve 1986 da testosteronu geliştirmeye yarayan tüm maddeler listeye eklendi: Epitestosteron (T:E) oranı, ilk başta IOC tarafından 6:1 olarak belirlendi, ama 2005 te 4:1 e düşürüldü. Oranın, fizyolojik duruma göre mi patalojik duruma göre mi belirleneceği daha fazla araştırmayla anlaşılacaktır. c) 1993 te anabolik ajansları iki kategoriye bölündü: - Androjenik Anabolik Steroids; ve - Diğer Anabolik Etkenleri (örneğin beta-2 agonistleri) d) Dihydrotestosteron 1995 te listeye eklendi ve idrardaki yoğunluk normal değerleri aşarsa pozitif olarak addedildi. Atletin, oranı ve yoğunluğu fizyolojik ve patalojik duruma bağladığı örneklerde dihydrotestosteron ve testosteron pozitif olarak değerlendirilmez. Bu prensip vücut tarafından doğal olarak üretilme imkanı bulunan yasaklı maddeler için aynı zamanda 2002 de de uygulandı de açıklandığı üzere, metabolik profillerden ve izotopik oran ölçümlerinden elde edilecek delillerle daha kesin sonuçlar alınabilinir. e) Epitestosteron 1995 te yasaklı tekniklere eklendi. 2. Hormonlar ve İlgili Maddeler: a) 1990 da hcg, ACTH ve hgh listeye eklendi. b) 1992 de Erythropoietin (EPO) eklendi. c) 2000 de diğerleri de dahil edildi: Pituitari ve Synthetic Gonadotrophins (LH), İnsülin benzeri büyüme etkeni (IGF-1) ve İnsülin (ama diabeti olanlarda kullanılmasına izin verildi), ve tüm diğer erythropoiesis uyarıcı proteinleri. d) 2005 te Mechano büyüme etkenleri (MGFs) yasaklı listesine eklendi. 3. Beta-2 Agonistleri a) Beta-2 agonistleri listeye ilk kez Diğer Anabolik Etkeni olarak (clenbuterol örneğin) 1993 te girdi.

4 b) Salbutamol ve Terbutaline nin soluma yolu ile alınmasına (kalifiye sağlık personeli tarafından tedavi amaçlı alınmasına) 1995 te istisna olarak izin verildi. c) Salmeterol 1996 da, Formoterol 2000 de hoşgörülebilir listesine eklendi. d) 2004 te tüm beta-2 agonistlerinin yasaklı olduğu vurgulandı; bir tek formoterol, salmeterol ve terbutaline nin astımı, egzersiz kaynaklı astımı ve bronş daralmasını engellemek ve tedavi etmek için nefes yolu ile alınmasına izin verildi. Bununla beraber, 1000 ng/ml den daha fazla salbutamol yoğunluğu tedavi amaçlı kullanım muafiyetine (TUE) rağmen olumsuz bulgu olarak görüldü te Beta-2 Agonistleri belirlenmiş madde (specified substance) olarak sınıflandırıldı. 4. Anti-Östrojenik Aktiviteli Etkenler: a) Anti-östrojenik aktiviteli etkenler listede ilk kez 2002 de gözüktü (Clomifene, cyclofenil, tamoxifen, aromatase önleyicileri-sadece erkeklerde yasak). b) 2004 te Seçici Östrojen Reseptör Modülatörleri eklendi. 5. İdrar Söktürücüler (Diuretics) ve Diğer Maskeleyici Etkenler: a) Maskeleyici etmenler 2004 te kendi adlarını taşıyan bir listeye eklendi. Kapsadığı maddeler: İdrar söktürücüler, epitestosteron, probenecid ve plazma genişleticiler. b) 2005 te grubun adı İdrar söktürücüler ve diğer etkenler olarak değişti ve alpha-reductase engelleyicileri de listeye dahil oldu. c) İdrar söktürücüler 2004 te belirlenmiş madde listesine eklendi; ancak 2005 te bu listeden çıkarıldı. 6. Uyarıcılar: a) Önceden de bahsedildiği gibi uyarıcı maddeler iki kategoride sınıflandırılmıştır: 1) 1985 te basitçe bir şekilde uyarıcılar başlığı altında bir grup teşkil ettiler. 2) 1990 da Amphetamines ve Uyarıcılar olarak ikiye ayrıldılar. 3) 2004 te tekrar Uyarıcılar olarak tek bir başlık altında toplandılar. b) Kafein 1983 te listeye dahil edildi ve 2004 te listeden çıkarıldı. c) Ephedrine orijinal listede yer alıyordu de kararlaştırıldığı üzere idrarda 10 mcg/ml daha fazla yoğunlukta bulunması pozitif sayıldı te belirlenmiş madde olarak sınıflandırıldı. d) Kokain, 1990 da listeye eklendi.

5 7. Narkotik Analjezikler: a) Başlangıçta sadece bazı narkotik analjezikler listeye eklendi. b) 1979 da Codein in, tedavi amaçlı olarak kullanımına izin verildi. c) 2006 da analjezikler sadece müsabaka içinde yasaklandı. 8. Cannabinoids: a) Cannabinoids 2004 te listeye dahil edildi ve belirlenmiş madde olarak etiketlendi. Sadece müsabaka içinde yasaklandılar. 9. Glucocorticosteroids: a) Corticosteroids 1992 de listeye konuldu ve ağız yoluyla, kas yoluyla ve damar yoluyla kullanılması yasaklandı. b) Rektal yönetim 2000 de eklendi. c) 2006 da Glucocorticosteroids sadece müsabaka içinde yasaklandı ve belirlenmiş madde sınıfına alındı. 10. Oksijen Transferi Geliştime: a) Yasaklı Teknik1er 1990 da ilk kez bu adla tanıtıldı ve kan dopingi ve teknikleri olarak tanımlandı. b) Erythropoietin (EPO), 1992 de eklendi. Kan plazması artırıcı ürünleri (örneğin HES) ve yapay oksijen taşıyıcıları 2000 de eklendi. c) 2002 de tüm Erythropoietin- canlandırıcı proteinleri gibi her tür kan nakli de yasaklandı. d) Kan Dopingi terimi, 2004 te Oksijen Transferi Geliştirme olarak değiştirildi ve tıbbi tedavi haricindeki otolog, homolog, heterolog ve herhangi orijinli kırmızı kan ürünlerinin kullanılması olarak tanımlandı. e) Oksijenin artırımını, taşınmasını ve ulaştırılmasını geliştiren maddelerin kullanımı yasaklandı. 11. Kimyasal ve Fiziksel Manipülasyon a) Başlangıçta Teknikler olarak adlandırılmışlardır; idrar örneklerinin doğruluğunu değiştiren tüm maddelerin kullanımı olarak tanımlanmışlardır ( örneğin sondalama, idrar değiş

6 tokuşu, tahrif etme, böbrek salgılarının engellenmesi - mesela probenecid ve ilgili bileşimler yoluyla). b) Epitestosteron 1995 te, diuretics 1996 da ve bromantan 1998 de eklendi. c) 2004 te Yasaklı Teknikler terimi Farmakolojik, Kimyasal ve Fiziksel Manipülasyon olarak değişti. d) 2005 te damardan enjeksiyon, meşru tıbbi ilkyardım tedavileri dışında yasaklandı. 12. Gen Dopingi: Gen dopingi, listeye ilk kez 2004 te girdi. 13. Belli Sporlarda Yasaklı Maddeler: Belli Sporlarda Yasaklı Maddeler, listeye ilk kez 2005 te girdi ve alkol ile beta-bloklayıcılarını içerdi. Her Uluslararası Spor Federasyonu, bu maddeleri yasaklayıp yasaklamamayı seçme hakkına sahiptir. Bu maddelerden hiçbiri şu anda IAAF tarafından yasaklı değildir. 14. Belirlenmiş Maddeler: Belirlenmiş maddeler 2004 te tanımlandılar ve tıbbi ürünlerde bulunmalarından dolayı antidoping kurallarını istemsizce ihlal ettirmeye olanak veren maddeler olarak etiketlendiler. Bu maddelerin testinde pozitif numune veren atletler, eğer bunları performans artırmak için almadıklarını kanıtlarlarsa hafifletilmiş yaptırımlar alabilirler. Bu listedeki maddelere örnek olarak: Ephedrine, L-methylamphetamine, Cannabinoids, Inhaled Beta-2 Agonists ( clenbuterol dışında), Diuretics (2005 te çıkarıldı), Probenecid, and Glucocorticosteroids.

7 Doping Kontrolü Bölüm 2 A. IAAF Anti-Doping Kurallarından Bölümler 2003 Ağustos unda Paris teki IAAF ın 44. Kongresi nde Dünya Anti-Doping Yasası, dopingle mücadeleye bir dayanak olarak kabul edildi ve varolan IAAF anti-doping kurallarının bu yasaya uygun olması kararlaştırıldı. Aşağıda IAAF Anti-Doping Kurallarının genel bir taslağını bulacaksınız. Not: En son IAAF kuralları, IAAF ın web sitesinde yer almaktadır. Değişiklikler oldukça, burada da siteye referans verilecektir. 1. Anti-Doping Kuralları: Anti-Doping Kuralları, her Üye Federasyonun kurallarına dahil edilmelidir ve tüm atletlerle yardımcı personelin bunlara bağlı olduğu belirtilmelidir. Ayrıca, üyeler ulusal düzeydeki testlerin IAAF kurallarıyla uyumluluğunu garanti etmek zorundadır. IAAF Anti-Doping Teşkilatı, IAAF Konseyi tarafından denetlenmektedir ve IAAF Konseyi de Tıp ve Anti-Doping Komisyonu na, Doping Teftiş Kurulu na ve IAAF Anti-Doping Yönetimi ne idare yetkisi vermektedir. Komisyon, yılda bir iki kez anti-doping aktivitelerini incelemek için toplanmaktadır. Komisyon, WADA nın koyduğu standartlarla tamamen uyumlu bir prosedür talimatnamesi yayımlar. Komisyon, ayrıca anti-doping programlarını ve eğitimini uygular ve gözetler; yasaklı maddeler ve yöntemler, dopingin sağlıki sonuçları, doping kontrol prosedürleri ve atletlerin hakları ile sorumlulukları hakkında güncel bilgiler yayımlar. Bunlara ek olarak, komisyon TUEs leri verir ve kontrol edilecek atletlerin seçimi için izlekler hazırlar. Doping Teftiş Kurulu, karşı analitik bulgularda istisna bir durum olup olmadığını belirler ve bunu Spor Tahkim Mahkemesine (CAS) yollamaya ve diğer spor organlarından yapılan yaptırımları kabul edip etmemeye karar verir. IAAF Anti-Doping Yöneticisi, günlük yönetimden, anti-doping programlarının uygulanmasından ve sonuçların idare sürecini yönetmekten sorumludur. 2. Test ve Numune Analizi Kontroller müsabaka içinde ve dışında yapılır ve her atlet her zaman kontrollere tabidir. Her üye federasyonun tüzüğünde atletleri saha dışında kontrol etme yetkisi hem o federasyon için hem de IAAF için sağlanmalıdır. Aynı zamanda, IAAF tüm ulusal şampiyonaları gerektiğinde kontrol etme yetkisine sahip olmalıdır. Aksi takdirde, IAAF a üye olunamaz. Belli uluslararası müsabakalardaki müsabaka içi kontrollerden IAAF sorumludur. Kontrollerde seçim metodu, son posizyon/rasgele temelinde olacaktır. Bu hem hedef kişi testi olabilir hem de bölge ya da dünya rekorlarını kıran atletlerin testi olabilir. IAAF, müsabaka dışı kontrollerini uluslararası düzeydeki atletler üzerinde yoğunlaşmıştır. Bu seviyedeki atletler, testlerin gerçekleşebilmesi için doğrudan IAAF a nerede oldukları (whereabouts) bilgisini sağlamak zorundadır. Bu yükümlülüğe riayet etmeyen atletlere karşı yaptırımlar uygulanacaktır.

8 Numune analizleri, WADA onaylı laboratuvarlarda yasaklı madde ve yöntemleri kontrol etmek için yapılmaktadır. Numuneler, daima IAAF a aittir. Analizler sonucu, yasaklı madde ve maddelerin varlığı tespit edilirse, bu durum WADA laboratuvarları tarafından IAAF a bildirilir. Sonuçlar idaresi, karşı analitik bulgu durumunda ilk olarak dosyayı ele alarak eğer varsa Tedavi Amaçlı Kullanımdan Doğan Muafiyeti (TUE) belirlemeye çalışır veya gerekli toplama sürecini terk etme durumu var mı buna bakar. Eğer durum böyle değilse, atlet karşı bulgudan haberdar edilir ve o anki durum tespiti için kendisinden B numunesi istenir. Eğer B numunesi A numunesini doğrularsa, atlet bu durumun sonucuna katlanmak zorundadır. Anti-doping kuralının ihlali - mesela doping - şu şekilde tanımlanmıştır: a. Atletin vücudunda yasaklanmış bir maddenin ya da metabolitenin varlığı, b. Yasaklı maddelerin ve metodların kullanımı ve bunları kullanma teşebbüsü, c. Doping kontrolüne veya anti-doping testine girmeyi reddetme, d. 5 yıl içinde 3 tane müsabaka dışı kontrolü kaçırma, e. Doping sürecinin herhangi bir aşamasında hile yapmak ya da yapmaya teşebbüs etmek, f. Tedavi Amaçlı Kullanımdan Doğan Muafiyet (TUE) olmadan, yasaklı maddeye ya da yönteme sahip olmak, g. Yasaklı madde ya da metodların ticaretini yapmak, h. Yasaklı madde ya da metodların yönlendirilmesi ve anti-doping ihlaline yardım etmek, i. Yasaklıyken ya da yarışma hakkı yokken yarışmak ve yarışmaya teşebbüs etmek. Doping kanıtının standartları, anti-doping kuralının ihlal edildiğini tespit eden IAAF ın ya da diğer yürütme otoritelerinin sorumluluğu altındadır. Kanıt ise, WADA onaylı laboratuvarlardaki pozitif numune analizidir. 3. Disiplin Prosedürleri, Yargılama ve Temyiz: Disiplin prosedürleri, eğer doping ihlali yapılmışsa şunları içerir: a. Geçici men b. Yargılama c. Yaptırım ya da beraat Eğer karşı analitik bulguların varlığı için yeterli açıklama yoksa ya da geçici men gönüllü olarak kabul ediliyorsa, geçici men IAAF ya da üye federasyonlar tarafından uygulanacaktır. Tüm doping vakalarında, atletler kendi vakaları için ilgili disiplin organı ya da mahkemesi önünde duruşma isteme hakkı vardır. Bununla birlikte, davalı, 14 gün içinde bir yazı yazarak duruşma isteğini doğrulamak zorundadır. Aksi takdirde, atletin yapılan doping ihlalini kabullendiği varsayılacaktır. Mahkeme huzurundaki duruşma, atlet bildiriyi yaptıktan sonra 2

9 ay içinde yapılmak zorundadır. Atlet tanık çağırma ve bir sözcü bulundurma (kendi pahasına) hakkına sahiptir. Mahkeme kararı IAAF a yollanacaktır. Eğer IAAF, yaptırımı onaylamazsa dava, IAAF Doping Teftiş Kurulu tarafından tekrar gözden geçirilir ve davanın CAS a temyiz için gidip gitmeyeceğine karar verilir. CAS, cezayı tekrardan onayabilir. Atlet de temyiz için CAS a başvurma hakkına sahiptir. İstisnai durumlar oluşabilir ancak şunlar dahil değildir: a. Yasaklı maddenin, atlete kendi bilgisi dışında başkası tarafından verildiği savı, b. Yasaklı maddenin yanlışlıkla alınması, c. Yasaklı maddenin kirlenmiş yiyeceklerde kalmış olması, d. Yardımcı personllerin bilgisizce bu maddeleri koyması. Eğer atlet, diğer doping durumlarında IAAF a ya da Ulusal Federasyon a büyük ölçekli bir kanıt sunar ve onlarla işbirliği yaparsa; bu, istisnai bir durum olarak kabul edilebilir ve yaptırımda indirime gidilebilir. Eğer ulusal mahkeme, uluslararası bir atletin davasında istisnai bir durumun varlığını saptarsa, bu durumdan IAAF Doping Teftiş Kurulu na bahsedilir. Eğer Doping Teftiş Kurulu, böyle bir istisnai durumun varlığını kabul etmezse, bu kurulun kararı ilgili mahkeme üzerinde bağlayıcıdır. Atletin, temyiz için CAS a başvurmaya hakkı vardır. 4. Diskalifiye, Yaptırımlar ve Müsabaka Yükümlülüklerine Dönüş: Müsabaka içi kontrolleri sonucunda bir ihlal tespit edilirse, yarışma sonrası otomatik olarak atlet, diskalifiye edilir ve unvanı, ödülü, madalyası, derecesi, ödül ve gösteriş parası kendisinden geri alınır. Eğer atlet, bayrak takımının bir elemanıysa, bayrak takımı diskalifiye edilir. Numune sağlandıktan itibaren, müsabakadaki tüm ilgili takım ve bireylerin sonuçları geçersiz sayılır. Bireye karşı yaptırımlar: 1. Eğer yasaklı madde bulunursa ve yasaklı yöntemler yaptırımları oluşturursa: a. Birinci ihlal, en az 2 yıl; b. İkinci ihlal, ömür boyu men. 2. Doping için kontrolü reddetmek ve doping kontrolüne fesat karıştırmak: a. Birinci ihlal, en az 2 yıl men; b. İkinci ihlal, ömür boyu men tane müsabaka dışı testi kaçırmak veya diğer mıntıka bilgisi (whereabouts information) ihlalleri a. Birinci ihlal, 1 yıl men; b. İkinci ve sonraki ihlaller, 2 yıl men.

10 4. Yasaklı madde ve metotların ticareti ve yönetilmesi: a. Ömür boyu men. Men süresinin eliminasyonu, indirimi ya da değişimi eğer 8 yıla kadar ceza varsa, hata olmadığı ispatlanır ve büyük ölçekli kanıt sunulursa istisnai durumdan dolayı ceza, minumum sürenin yarısına kadar indirilebilir. Belirlenmiş maddeler, istemsiz ihlallere yol açabilecek bazı tıbbi ilaçları da (tüm tıbbi ürünlerin genel yapısından dolayı ve performans yükseltme niyeti olmaması nedeniyle) içermektedir. Belirlenmiş maddelerde şu yaptırımlar uygulanır: a. Birinci ihlal: Genel uyarı ve müsabakadan diskalifiyeden en fazla 1 yıla kadar ceza; b. İkinci ihlal: 2 yıl men; c. Üçüncü ihlal: Ömür boyu men. Men süresi, mahkeme kararının gününden itibaren başlayacaktır ve geçici uzaklaştırma süresi de tüm süreden çıkarılacaktır. Men süresini kapsayan statüye göre; hiçbir cezalı atlet ya da yardımcı personel, eğitim programları dışındaki müsabakalara ve aktivitelere katılamazlar. Men statüsündeyken bir atlete, performansından ya da orada bulunuşundan dolayı ödeme yapılamaz. Eğer bu kurala aykırı olarak atlete ödeme yapılırsa, bu miktar geri ödenene kadar atlet müsabakalara geri dönemez. Müsabakalara geri dönme yükümlülüklerine göre, 2 yıllık uzaklaştırmanın herhangi bir devresinden sonra atlet, kendi maliyetiyle olmak üzere her biri 4 aylık bir ara içerecek 3 tane müsabaka dışı kontrole girecektir. Ayrıca, bu sürenin bitiminden hemen önce atlet, tam kapsamlı bir yasaklı maddeler ve yöntemler testine girmek zorundadır. Eğer bu testlerden birinde karşı bulguya saptanırsa bu, ayrı bir yaptırım gerektirecek bir ihlal anlamına gelir. Eğer atlet, bu kurallara uyarsa, süresi bittiği gibi otomatikman yarışma hakkına sahip olabilecektir. 5. Üye Federasyonun Üyelere karşı Rapor etme Zorunlulukları ve Yaptırımları: a. Üyeler, 14 gün içinde IAAF a, karşı bulguları ve o bulgularla ilgisi olan atletlerin adlarını rapor etmelidirler. b. Üyeler, IAAF a, kendi atletlerine verilmiş olan TUEs ları (Tedavi Amaçlı Maddeler), bildirmelilerdir. c. Üyeler, IAAF a, her yılın ilk 3 ayı içerisinde, bir önceki sene yapılmış olan doping kontrollerini bildirmelilerdir. Üyelere karşı yaptırımlar, anti-doping kurallarının ihlali durumunda konsey tarafından uygulanır: a. Atletin mahrumiyetini garanti altına alamama, b. 2 ay içinde duruşmanın yapılamaması, c. Yer belirtme bilgisini IAAF a iletmeme, d. Karşı analitik bulguyu rapor etmeme,

11 Eğer bir üyenin, yükümlülüklerini ihlal ettiğini farz edersek; Konsey şunları yapabilir: a. Üyeyi uyarmak ya da görevden almak; b. Para cezasına çarptırmak; c. Hibeleri durdurmak; d. Üyenin atletlerini müsabakalardan çıkarmak. B. IAAF ın Müsabaka İçi ve Dışındaki Kontrollerinin Prosedür Talimatnamelerinden Bölümler: Aşağıda IAAF ın doping kontrollerinin prosedür talimatnameleri hakkında kısa bir taslak bulacaksınız. Tüm atletlerin ve yardımcı personellerin, IAAF Doping Kontrolünün Prosedür Talimatnamesi hakkında mantıken uygulanabilir olduğu sürece haberdar olması gerekir. Not: En son IAAF Prosedür Talimatnamesi, daima IAAF ın web sitesinde bulunabilir ve değişiklikler olduğunda bunlar bildirilecektir. 1. Müsabaka İçi Kontroller: Doping Kontrol Merkezi, temiz ve açıkça tanımlanmış olacaktır. Ayrıca tüm gerekli malzemelerle birlikte; bekleme odasını, çalışma odasını ve tuvaletleri ( Kadın, Erkek) içermek zorundadır. Sadece yetkili kişiler, Doping Kontrol Merkezi ne girmeye izinlilerdir. Test olacak atletler, nihai pozisyon ve/veya rastgele biçiminde seçilecektir. Bölge/Dünya rekorlarını kırmış ya da egale etmiş herhangi bir atletin numunesi alınacaktır. Çoklumüsabakaları ve yürüme yarışlarını da içeren 60 m üzeri müsabakalarda, bölge/dünya rekoru kırmış ya da egele etmiş atletlere rh-epo testleri yapılacaktır. Atletlerin haberdar edilmesi Doping Kontrol Memuru (DKM) tarafından uygun bir şekilde yapılacaktır. Ayrıca atletlerin kimlikleri doğrulanmak zorundadır. Doping Kontrol Memuru, atleti şu hususlarda uyaracaktır: a. Hangi tür numune kontrolüne girmesi gerektiği; b. Yardımcı veya temsilci hakkı; c. Atletin, Doping Kontrol Memuru gözetiminde durması gerektiği; d. Atletin, Doping Kontrol Merkezine 60 dakikadan daha az bir süre içinde rapor vermesi gerektiği. Atlet, bilgilendirmeyi kabul ettiğine dair uygun bir forma imza atmalıdır. Doping Memuru, atlet tarafından yapılan Doping Kontrol Merkezi raporunu geciktirme veya kontrol olmak için rapordan sonra geçerli nedenlerle ayrılma isteklerini gözden geçirecektir. Atlet, aşağıdaki sebeplerden dolayı, kontrol olmak için rapordan sonra ayrılabilir: a. Madalya seramonileri; b. Medya taahhütleri; c. Bir sonraki müsabaka; d. Isınma;

12 e. Tıbbi müdahale; f. Uygun bir tanık yerleştirme. İdrar numunesi toplama süreci, atlet oraya vardığında kendisine açıklanacaktır. Daha sonra, atlet numune vermeye hazır olduğunda, kendisine numune toplama araçlarını seçmesi teklif edilecektir. Atlet, tüm mühürlerin sağlamlığını kontrol edecektir ve eğer tatmin olmazsa başkasını seçebilecektir. Seçimden sonra, sadece atlet ve onunla aynı cinsiyetteki bir Doping Memuru, tuvalete gidecektir. Memur, numunenin atletin vücudundan çıktığına şahit olacak ve bu gerçeği kaydedecektir. Atlet, tanıklığın gerçekleşebilmesi için gerektiği kadar soyunmalıdır. Atletler, 75 ml den daha az idrar vermeyeceklerdir. EPO testi içinse, 100 ml den az olmamalıdır. Miktar az geldiğinde, atletlerden daha fazla idrar vermeleri istenir. Gelgelelim, ilk alınan numune, mühürlü bir kutuda saklanacaktır. Atlet, gözlem altında tutulacaktır ve sıvı almasına izin verilecektir. Atlet, istenilen miktarı verebildiği zaman, aynı numune toplama prosedürleri tekrarlanacaktır. Numune bir kez sağlandıktan sonra atlet; idrarı, önceden kendisinin seçtiği şişelere dolduracaktır. Belirli bir ağırlık sağlanana kadar ufak bir miktar alınır. Atlet, şişeleri mühürler. Doping memuru, belirlenmiş ağırlığı test eder; ya da daha fazlası tavsiye edilir. Eğer ağırlık daha az ise, atletten bir kere daha numune alınır. Ancak, bir saat geçtikten sonraya kadar alınamaz. Toplama prosedürleri aynı olacaktır. Yeter miktarda idrar sağlayana kadar atlet, gerekli süre hesaba katılmaksızın doping kontrolünü gerçekleştirme yükümlülüğünü yerine getirmiş sayılmayacaktır. Kan numunesi toplama işlemi icap edebilir; bunun başlaması için, atlete prosedür tarif edilir ve kendisinden onay formu imzalaması istenir. Eğer atlet, bu prosedürü reddederse, doping kontrolünü reddetmiş sayılacaktır. Bununla beraber, atletten idrar numunesi vermesi istenir. Atletten numune takımı seçmesi istenir. Toplama memuru, kan alma yeterliliği olduğuna dair kanıtlarını sunacaktır. Numune, sadece kol ve eldeki yüzeysel bir damardan alınabilinecektir. 25 ml den daha fazla kan alınamadığı gibi, üç teşebbüsten fazla da işlem uygulanamaz. Atlet, sadece yukarıdaki kriterler uygulanmadığı vakit işlemi reddedebilir. 2. Müsabaka Dışı Kontroller: IAAF tarafından oluşturulmuş kontrol havuzu, kontrolleri gerçekleştirmesi için bir üçüncü taraf atayabilir. Kayıtlı atletler, önceden haber verilmeden müsabaka dışı kontrollere maruz kalabilirler. Atlet, nerede bulunduğuna dair IAAF ı bilgilendirmekle yükümlüdür. Ayrıca, değişikliklerde de IAAF ı haberdar etmek zorundadır. Eğer atlet, bilgiyi vermede problem çıkarırsa ya da 5 yıl içinde 3 kez verdiği adreste bulunamazsa, kendisinin anti-doping kural ihlali yaptığına karar verilecektir. Atletlerin kontrol için seçimi, IAAF tarafından rastgele ya da hedefli olarak yapılır. Müsabaka dışı kontrollerde, atletler genellikle önceden haberdar edilmezler. Sadece istisnai durumlarda, atletler önceden haberdar edilir. Habersiz müsabaka dışı kontrollerde doping memuru, atletin yerini belirlemek ve onu uyarmak için uygun girişimlerde bulunacaktır. Ayrıca, alternatif yer ve zamanlardaki teşebbüsleri de kapsamına alacaktır. Eğer atlete ulaşılamazsa; bu konu IAAF a rapor edilecektir. İstisnai durumlarda atlete önceden haber verildiği zaman; doping memuru, atletle kontrol için yer ve zaman ayarlayacaktır. Belirlenen yer ve zaman hakkında hiçbir kafa karışıklığı olmadığını denetlemek atletin sorumluluğudur. Her iki tarafın da kimlik

13 tespiti ve aynı numune prosedürleri, müsabaka içi kontrollerdekilerle aynı şekilde uygulanacaktır. Numune tahsilatını takiben, atlet ve yardımcı şahıslar tarafından numune tahsilatına zarar verebilecek tüm davranışlar kaydedilecektir. Atlet, endişelendiği hususları belgelendirme şansına sahip olacaktır. Detaylı bilgiler, doping kontrol formunda kayıtlı tutulacaktır, örneğin: Tebligatın ve numunenin saati, atletin adı, doğum tarihi, cinsiyeti, adresi, branşı, kod numarası, sorumlu memurların adları ve atletlerle memurların imzaları. C. IAAF Tedavi Amaçlı Kullanım Muafiyetlerinden Bölümler: Yasaklı listede adı geçen ilaçları kullanmayı gerektirecek bir tıbbi sorunu olan atletler, Tedavi Amaçlı Kullanım Muafiyeti izni almak için IAAF a ya da ulusal otoriteye başvurmalılardır. Tedavi Amaçlı Kullanım Muafiyeti, sadece aşağıda belirtilen kriteterler doğrultusundaki ihtiyaç durumlarında kullanılabilir: a. Başvuru, müsabaka öncesi 21 günden daha erken olmamak koşuluyla yapılmalıdır ( Bu, kısaltılmış başvurular için değil, standard başvurular içindir); b. Eğer atlet, o maddeyi almadığında kendi sağlığında ciddi bir kötüleşme oluyorsa; c. Eğer o maddenin kullanımı, normal sağlık durumuna dönmenin dışında ek olarak bir geliştirme sağlamıyorsa. Normalin-altı değerlerdeki hormonları artırmak için bu maddeleri kullanmak kabul edilemez; d. Eğer uygun bir alternatifi yoksa; e. Kullanım gerekliliği eğer daha önce tedavi dışı amaçlı kullanılmış bir yasaklı maddenin sonucu oluşmuş değilse. Tedavi Amaçlı Kullanım Muafiyeti, eğer atlete bir rekabet avantajı sağlıyorsa, buna izin verilmeyecektir. Geriye dönük TAKM, aşağıdaki istisnai durumlar dışında kabul edilmez: a. Acil müdahale gerekliyse; b. İstisnai durumlardan dolayı, başvurmak için yeterli zaman yoksa. TAKM sadece, doldurulmuş bir başvuru formu, ilgili dökümanlar, maddelerin kullanım gerekliliği ve neden alternatif bir ilacın kullanılamadığı hakkında doktor tarafından verilen beyanat sonucunda onaylanacaktır. En az üç üyeli bir özel IAAF komisyonu her başvuruyu inceleyecektir. Komisyonun hiçbir üyesi, kendi ülkesinden birisi için TAKM çıkaramaz. Komisyonun kararı, atlete ve her bir yetkiliye yazı olarak yollanacaktır. Her TAKM, belli bir zaman aralığı içindir. Bir TAKM, IAAF tarafından her an kaldırılabilir; bununla beraber atlet, yeniden başvurabilir ve bu kararı temyize götürebilir. Kısaltılmış TAKM süreçleri, solunum yollu Beta-2 agonistleri ve pek çok glucocorticosteroids için kullanılır. Beta-2 agonistlerinin uluslararası atletler tarafından kullanımı için yapılan başvurulara detaylı tıbbi kayıtlar ve kışkırtıcı kontrol sonuçları eklenmelidir.

14