YGS LYS DİL VE ANLATIM ANLATIM BOZUKLUKLARI KONU TESTLERİ-1

Transkript

1 YGS LYS DİL VE ANLATM ANLATM BOZUKLUKLAR KONU TESTLERİ-1 Türk Edebiyatı Dil ve Anlatım Dersleri İçin Kaynak Site

2 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Herkes hafızasından yakınır, ama kararından asla yakınmaz. B) Sokaklarda insanlar neşeden çılgına dönmüşlerdi. C) Ben de o sırada merdiven başında, ezberlediğim şiiri okumaya çalışıyordum. D) Kalabalığın ortasında, yeleli bir aslan gibi, heybetli bir adam yürüyordu. E) Babam çok yakışıklı bir genç adamdı; tatlı, güzel gözleri vardı babamın. 2. Bir dilin gücü, kendine yabancı olan şeyleri atmakla değil, onları bünyesinde eritmesiyle gösterir. A) Temel yüklemin nesne eksikliği B) Yüklemin yanlış kullanılması C) Dolaylı tümleç eksikliği D) Gereksiz sözcük kullanılması E) Noktalama yanlışlığı 3. Öyle halk türkülerine rastlarsınız ki, gözleriniz yaşarmadan okuyamaz veya dinleyemezsiniz. A) Özne-yüklem uyuşmazlığı B) Tamlayan takısının eksikliği C) Nesne eksikliği D) Gereksiz sözcük kullanımı E) Sözcüğün yanlış yerde kullanılması 4. () Ablam (anneme abla derdi) Recaizade yi çok sever. () Bu kitabı benim verdiğimi söyle, umarım beraber okursunuz. () Gerçekten de annem Recaizade yi çok severdi. (V) Ablamın umduğu gibi kitabı hem ben hem de annem okudu. (V) Beraber okuduğumuz birçok şiirinde ağladık., özne-yüklem uyuşmazlığının neden olduğu bir anlatım bozukluğu 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, dolaylı tümleç eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu A) Ateş, dumanın eteğine yapışmış, yalvarıyordu. B) Mefharet, iki eliyle kızının bileğine yapışarak tırnaklarını etine geçirmişti. C) Büyüklerin ellerinde birbirine yapışık acayip çomaklar vardı. D) Elim duvara yapışınca duvarın soğukluğunu hissettim. E) O yıllardan sonra televizyon, hayatımızda büyük değişiklikler yaptı. 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Her şey aile ocağından çıkar ve yine ona döner. B) Biri sizi bir kez aldatırsa, suç onundur. C) Namuslu birisini aldatmak kadar kolay bir şey yoktur. D) Akıl, her şeyi olduğu gibi görme yetişidir. E) İlk gördüğümüzde korktuğumuz birçok şeyler vardır ki, zamanla alışırız. 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, altı çizili sözcük çıkarılırsa, cümlede bir anlam ve anlatım bozukluğu meydana gelmez? A) İnsan dilini tutup konuşmadıkça, ayıbı da hüneri de gizli kalır. B) Bir konuşmacının başarısını sağlayan, güzel konuşma sanatıdır. C) Konuşmak yaratılıştan, susmak akıldan gelir. D) Az konuşmaktan pek az, çok konuşmaktan sık sık pişman olunur. E) Dağda güzel ses çıkar ki, dağ da onu güzel yansıtsın. 8. Medeniyet, size çoktan beridir diş biliyor. Evvela parçalamak, sonra da yutmak istiyor. Bu dizelerdeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden A) Birinci dizede dolaylı tümleç eksikliği B) İkinci dizede nesne eksikliği C) Gereksiz sözcük kullanımı D) Deyimin yanlış kullanılması E) Noktalama eksikliği 9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesne eksikliğinin neden olduğu bir anlatım bozukluğu A) Ne kadar eski eşya varsa, tavan aralarına, bodrumlara attırdı. B) Her duruşun, tavrın, kımıldanışın, adımın bir anlamı vardır orada. C) Sırtını duvara dayamış, tavla oynayan bir adamcağız vardı orada. D) Beni Bakan'a tavsiye eden şairden başka kimseyi tanımadığımı söyledim. E) Babam, tayların büyüyüp büyümediğini daima bana sorardı. 10. Osmanlı Devleti'nde yeniliklere ya başlanmamış ya da yarım bırakılmıştır. Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerden hangisiyle giderilebilir? A) "Osmanlı Devleti'nde" yerine "Osmanlıda" getirilerek. B) "yeniliklere"den önce "yapılacak" getirilerek. C) "ya da"dan sonra "yenilikler" getirilerek. D) "bırakılmıştır" yerine "bıraktırılmıştır" getirilerek. E) "ya da" bağlacı cümleden çıkarılarak. 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Yalnız, bu meselede anneme gizli gizli direndim. B) O uykulu halimle kendimi pek mutlu hissediyordum. C) İki saatlik boğuşmada ne ben onu ne de o beni yorabildi. D) Bunlar, o yıllarda basında en çok tekrar edilen sözcüklerdi. E) Bana Ziya Paşa'dan, Şinasi'den birçok beyit ezberletmişti.

3 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Deve, elli dereceye varan dayanılmaz sıcaklarda bile yol alabilir. B) Kaplan, arazinin her yanını görebileceği bir tepenin üstüne çıkar. C) Sırtlanlar daha çok gün doğumu sırasında avlanmaya çıkar. D) Başları merkeze dönük olmak üzere bir çember halinde dizilirler. E) Ben ömrümde hazırlıksız olarak onun kolay kolay ve güzel konuşan kimse görmedim. 13. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, gereksiz sözcük kullanılması nedeniyle bir anlatım bozukluğu meydana gelmiştir? A) Çabucak geçiverdi tatlı gençlik yılları da B) ssızlık çöküyordu hayatın dikenli geçidine C) Şöhretin o mukaddes çelengini gördüm bugün D) Kim gelecek benimle korkunç mezara kadar? E) Zamanında aradım, çok şükür, buldum seni. 14. () Gerçek aşkın ne olduğunu Neyyire Baha'da gördüm. () Birlikte "Asıl Aşk" adlı bir oyun yazmıştık. () Bazen ben onlara giderdim. (V) Bazen de o, küçücük oğlu Gavsi ile beraber bizim eve gelirdi. (V) Gavsiyi pek severdim; O, bana abla derdi. "gereksiz sözcük" kullanılmasının neden olduğu bir anlatım bozukluğu 15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Düşüncelerini değiştirmeyenler, yalnız aptallarla ölülerdir. B) Çok kimse, güzel düşünürler ama kötü hareket ederler. C) Düşünce, içimizdeki şeye yönelttiğimiz dikkattir. D) Önce düşüncelere çatarız, sonra da insanlara. E) Ayının düşüncesini anlamak için inine girmek gerekir. 16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Kendimi, modern kent yaşamının karmaşası içinde ona yol göstermeye, eğitmeye adadım. B) Bu benim görevimdi, onu yerine getirmek için seve seve ölüme gidebilirdim. C) Bir süre sonra başımdaki ağrı hafiflemeye başlamıştı. D) O, bana yalnızlığın bilgelik anlamına gelmediğini söyledi. E) Aynı ağırlığı göz kapaklarımda ve damağımda da hissediyordum. 17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "gereksiz sözcük kullanılmasının neden olduğu bir anlatım bozukluğu A) Demokrasi, halkın halk tarafından, halk için yönetilmesidir. B) En büyük başarı, başarılarını gizlemektir. C) Kimsenin yapamayacağını yapmak, büyük bir başarıdır. D) Hafıza, insana bazen kötü şakalar yapar. E) Başarının pek çok babası vardır, ama yenilgiler ise yetimdir. 18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Kitaplar soğuk, ama güvenilir dostlardır. B) Kitaplarım bana yetecek kadar büyük bir krallıktır. C) Kitaplar, kaybolmuş kafaların anıtlarıdır. D) Kitap sadece, eğer bir şey öğretiyorsa hoş görülebilir. E) Kitap, insanın kalbine doğru esen bir rüzgârdır. 19. Bu, sanatçı öncü kişiliğinden kaynaklanan bir zorunluluğudur. A) Özne-yüklem uyuşmazlığı B) Eylemsi eksikliği C) Tamlayan takısının eksikliği D) Noktalama eksikliği E) Sözcüğün yanlış anlamda kullanılması 20. Çocuklar, bizler, dokunamazdık radyoya; sadece uzaktan, kudurtan bir merakla izlerdik. A) Birinci cümlede dolaylı tümleç eksikliği B) İkinci cümlede nesne eksikliği C) Gereksiz sözcük kullanılması D) Özne-yüklem uyuşmazlığı E) Sözcüğün yanlış anlamda kullanılması 21. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Ahmet Kutsi, güleç yüzlü, sevecen, aydın bir insandı. B) Halide Hanım'ın siyasal hayatı iyi başladı ama iyi bitmedi. C) Şiirin son dizesini, mezar taşına yazdırmak istiyordu. D) Onun doğa sevgisini yaşamının her anında görebilirdiniz. E) Antalya Parkı'nda arkadaşlarla hep bunları düşündüm. 22. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "gereksiz sözcük kullanımından" kaynaklanan bir anlatım bozukluğu A) Şarkıların kısa ve esprili sunuşlarını bizzat kendi yapardı. B) Osmanlı ailelerinin ince geleneği ile yetişmişti. C) İlgisizlik içinde tek başına yapabileceğini yaptı. D) Dümbüllü İsmail, ortaoyununun son büyük temsilcisiydi. E) Ona, gösterilmesi gereken saygının onda birini bile gösteremedik. 23. () Babam edebiyata, özellikle şiire çok düşkündü. () O yaşımda beni karşısına alır, Namık Kemal'den, Ziya Paşa'dan beyitler ezberletirdi. () Şiirleri, manasını anlamadan, papağan gibi ezberlerdim. (V) Manalarını da açıklamaya çalışırdı ama ben anlayamazdım. (V) Ezberlediğim şiirler arasında "Hürriyet Kasidesi" de vardı. "dolaylı tümleç eksikliğinin neden olduğu" bir anlatım bozukluğu

4 24. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, tamlayan takısının gereksiz kullanılmasından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu A) Bütün çektiklerimizin aslında bizi son çığlığı atmaya hazırlayacaktı. B) Alçak gönüllülük, insanın gerçek değerini göstermesidir. C) Çocuklar, her sabah güneşten önce kalkıp, kendi yıldızını seyretmeli. D) Aklın gücüne hiçbir engel karşı duramaz. E) Hiçbir erdem, adalet kadar büyük ve ilahi olamaz. 25. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Duyan bir kalp için, ölümden de beter dertler vardır. B) Dil, insanlığın kendisidir ve düşünce dünyamız onunla vardır. C) Devletler de insanlar gibidir; büyürler, olgunlaşırlar ve ölürler. D) Taşınamayacak dert yoktur, yeter ki, insan ayakta durabilsin. E) Türk dili dillerin en zenginlerindendir, yeter ki bu dil, bilinçle işlenmelidir. 26. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Bu renkli ve canlı Avrupa yaşamını diğerlerinden daha çok sevmişti. B) Teşekkür borçlu olan biri varsa, o da benim. C) Yetmiş yaşında olmasına karşın hâlâ zarif, hâlâ hanımefendiydi. D) Sevilerek geçmiş bir yaşam, insanlara her yaşta insanlığını kaybettirmiyor. E) Onun şarkıları bende yeni özlemler yaratıyordu. 27. () Alevler her yeri aydınlatıyordu. () Çığlıklar, iç çekmeler ve sızlanmalar doldurmuştu cehennemi. () rmaklardan, kayalıklardan, ateşlerden geçiyorlardı. (V) Dante, Virgilius'un kılavuzluğunda cehennemin derinliklerine iniyordu. (V) Arada sırada durup lanetlilerle sohbet ediyor, sorular soruyordu. Yukarıdaki cümlelerin hangisinde, dolaylı tümleç eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu 28. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Bizi anlaşılmaz sorunlarla karşı karşıya bırakır ve çözmemizi beklerdi. B) Son söylediklerini yeniden yorumlamasını istedim. C) Anlamak için sağduyuya gereksinim duyulur, duygusallığa değil. D) Bilgi yolunda, ölçülü olmayan insanlar için sayısız tehlike vardır. E) Çorba, benim damak zevkime pek uygun değildi, dedim. 29. Bazı günler en uzak tepelere tırmanıp belki cepheden bir top sesi duyarım diye baştan aşağıya kulak asıyorum. A) Özne-yüklem uyuşmazlığı B) Sözcüğün yanlış yerde kullanılması C) Yanlış deyimin kullanılması D) Temel cümleciğin nesne eksikliği E) Temel cümleciğin dolaylı tümleç eksikliği 30. Erzurumlu Abbas, Uyvar fethinden muzaffer dönen veya ölenlerin içinde adını bildiğimiz tek insandı. A). fiilimsi (eylemsi)nin özne eksikliği B). fiilimsi (eylemsi)nin dolaylı tümleç eksikliği C) Temel cümleciğin nesne eksikliği D) Özne-yüklem uyuşmazlığı E) Gereksiz sözcük kullanımı 31. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Bunların hepsi Halil'in gözünden kaçmıyordu. B) Bu roman, yanlışlarla dolu bir eser de değildi. C) Yazar, kahramanlarını yadırganmayacak bir dille konuşturmuştu. D) Kimi yazarların dille uğraşırken düşünceden uzaklaştığını da çok gördüm. E) Eleştiri yazılarında Türkçe sözcükleri özenle kullanıyor. 32. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Şehirlerde yaşayan insanların büyük bir bölümü başka ülkelere göç etmek zorunda kaldı. B) Beni doğrulayacak ve onaylayacak insanların isimlerini bilmem de önemliydi. C) Tüm topluluklar aynı zamanda ve aynı biçimde başlamıştı mücadeleye. D) Yaşadıkları topraklar işgal edildiğinde, onlar da herkes kadar savunmasızdı. E) Bunun hakkında, sen ve ben canımız istediği kadar konuşabilirim. 33. Bu güzel hayalleri bozmamak; herkes, kendi Robensonluğunu diğeriyle paylaşmamak için konuşmuyordu. Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerden hangisiyle giderilebilir? A) "bozmamak" sözcüğünden sonra "için" sözcüğü getirilerek. B) "diğerleriyle" sözcüğü yerine "kimse" sözcüğü getirilerek. C) "herkes" sözcüğü yerine "kimse" sözcüğü getirilerek. D) "paylaşmamak", "hissettirmemek" yapılarak. E) "konuşmuyordu", "konuşmuyorlardı" yapılarak. 34. Bütün Anadolu gençleri, bu arada İstanbul'un okul sıralarında toplanmış aydın çocuklar cephelere gönderiliyordu. A) Özne-yüklem uyuşmazlığı B) Tamlanan takısının eksikliği C) Sözcüğün yanlış anlamda kullanılması D) Noktalama yanlışlığı E) Temel cümleciğin nesne eksikliği 35. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde, gereksiz sözcük kullanılmasından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu A) Dönme dolap birdenbire duruverdi. B) Gözlerimin önünde küçücük bir hayal belirdi. C) Onları buradan, bozkırın ortasından, izleyeceğim. D) Karanlığa doğru hızlı adımlarla koştu. E) Ben de çocukların arasına katıldım.

5 36. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Ağlayıp sızlamak, sabretmekten daha kolaydır. B) Ağaç, güneş adına söylenmiş bir şarkıya benzer. C) Bir ağacın kuruması, büyük bir mimari eserin yıkılması gibidir. D) Çiçekler, ağaçların gözü, kuşlar da dilidir. E) Ülkelere kılıçla hâkim oluruz, ama adaletle koruruz. 37. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, özne-yüklem uyuşmazlığından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu A) Hastalar, sağlamlardan daha çok yaşar. B) Akşamdan sonra her hastalık kendiliğinden artar. C) Bazı ilaçlar, hastalıklardan bile kötüdürler. D) Kendini sağlam bilen hastanın tedavisi olmaz. E) Hastanın halini yine hasta olan anlar. 38. Yazdığımız sayfa dolduğunda hâlâ yazmaya devam ediyorsak, önceki yazdıklarımız da okunmaz V hale gelir. V Yukarıdaki cümlede numaralanmış sözcüklerden hangi ikisi çıkarılırsa cümlede bir anlatım bozukluğu meydana gelmez? A). ve. B). ve. C). ve V. D). ve V. E) V. ve V yılının o büyüleyici akşamında, vals yapan çiftler, kendilerinden geçmişlercesine dönüyorlardı. Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerden hangisiyle giderilebilir? A) "dönüyorlardı" "dönüyordu" yapılarak. B) "kendilerinden" "kendinden" yapılarak. C) "geçmişlercesine" "geçmişçesine" yapılarak. D) "çiftler"den sonraki virgül (,) kaldırılarak. E) "vals yapan" sözcükleri cümleden çıkarılarak. 40. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük çıkarılırsa, cümlede bir anlam daralması ya da anlatım bozukluğu olmaz? A) Komşunun tarlası daha verimli, komşunun sütü daha çok görünür. B) Çekingen aşık, kıskanç bir koca olur. C) Ulusları ilerleten ve yükselten zengin kitaplıklarıdır. D) Dünyada hiçbir dost, insana kitaptan daha yakın değildir. E) Ben kitaplarımı değil, kitaplarım beni ortaya çıkarmıştır. 41. Eylül bitiyordu, ama onun bende iki günde bıraktığı etki tüm kış boyunca ısıtmaya yeterdi. A) Tamlayan takısının gereksiz kullanılması B) Özne-yüklem uyuşmazlığı C) Temel yüklemin nesne eksikliği D) Gereksiz sözcük kullanılması E) Noktalama yanlışlığı 42. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Don Juan, herkesi benim etrafımda toplanmaya çağırdı ve toplandılar. B) Bu koşullar altında benim için yapabilecekleri tek şey, bana iyi şanslar dilemekti. C) Çıkacakları yolculuğa onlarla birlikte gelemeyeceğini söyledi. D) Görevimi bırakmamın söz konusu olamayacağını da biliyordum. E) Zorlu bir görevi yerine getirmek üzere beni tek başıma bırakacaklardı. 43. Bütün insanların zaafları vardır. Dışişleri mensupları da bu konuda istisna oluşturmaz. Üstelik hele hariciyeciliğin halk çocuklarına henüz açılmadığı dönemlerde, bu V meslek eski Osmanlı ailelerinin çocuklarıyla V doldurulmuştu. Yukarıdaki parçada numaralanmış sözcüklerden hangisi çıkarılırsa, cümlede bir anlatım bozukluğu ya da anlam daralması olmaz? 44. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Hayat bir oyundur, onun da kendine özgü kuralları vardır. B) Hayatta bir bakıma göre her şey birbirinin aynıdır. C) Ölümden kaçmak, hayata koşmak demektir. D) İnsanlar ancak boş hayallerle mutlu olabilir. E) Bir hastayı doktor tedavi eder, hastabakıcı korur. 45. () Yoksul insanları ve () çevrelerini adi bulmuş, () huzuru ve hayalleri bozulmasın (V) diye (V) gözlerini kapatmıştır. Yukarıdaki parçada "onlara" sözcüğü numaralanmış yerlerden hangisine getirilirse cümledeki anlatım bozukluğu giderilmiş olur? 46. () Bu güzel sabah da, her sabah olduğu gibi saatim tam altıda çaldı. () Beni, çalıştığım kliniğe götürecek otobüs, bir saat sonra gelecekti. () Otobüse birkaç blok ötedeki bir duraktan biniyordum. (V) Bu, zamanında işimde olmamı sağlayacak otobüstü ve kaçırmak istemiyordum. (V) Otobüsü kaçırırsam, işime bir saat geç kalmış olacaktım., nesne eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu 47. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) İnsan hayatı dayanılması gereken bir ıstıraptır, çok az eğlenilir. B) İnsanlar, çıkarları için olmayacak haksızlıklar yaparlar. C) Haksızlığı her kabul ediş, onun daha büyüğünü doğurur. D) Soylu insan, hak ve adaleti her şeyin üstünde tutar. E) Gelecek penceresindeki perde daima kapalıdır.

6 48. Hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Balolarda komik olaylar da olur, bizi günlerce güldürürdü. B) Onun mektuplarının birçoğu karşımda, masanın üzerinde duruyor. C) Amcamın durumu günden güne kötüye gidiyordu. D) O, güzel ve pahalı elbiseler giyer, kıymetli mücevherler takardı. E) Ben mektuplarıma "Aziz Ağabeyim" diye başlar, "Ağabeyim Efendim!" diye bitirirdim. 54. Şairin doğduğu İstanbul şehri hem zengin bir kent, hem de toplumsal gelişmelerin kaynaşma halinde V olduğu bağımsız bir bölgedir. V Bu cümlede altı çizili sözcüklerden hangisi çıkarılırsa, cümlede bir anlatım bozukluğu ya da anlam daralması olmaz? 49. Sanatın amacı, kişinin duyarlılığını geliştirmek, dünyaya insanca bakma gücü kazandırmaktır. A) Sözcüğün yanlış yerde kullanılması B) Sözcüğün yanlış anlamda kullanılması C) Temel cümleciğin dolaylı tümleç eksikliği D) Yan cümleciğin nesne eksikliği E) Özne-yüklem uyumsuzluğu 50. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, yardımcı eylemin gereksiz kullanılmasının neden olduğu bir anlatım bozukluğu A) Birinin beni hareket ettirdiğini, hafifçe sarstığını fark ettim. B) Herhangi bir neden olmamasına karşın, gevşediğimi hissettim, içim rahat etmişti. C) Mizaç yönünden birbirimize çok yakınlaştığımızı zannettim. D) O ise, ağlamaklı bir sesle yanında bulunanlara veda ediyordu. E) Görmüyordum, ama yakınlarda bir yerde olduklarını hissediyordum. 55. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Müdür, bu sözleri biraz sıkılarak, sesini alçaltarak söylemişti. B) Koca Ali, yanında konuşanların sözlerine kulak kabartır. C) Ak Şemsettin darılıp gideceği yerde şeyhinin kapısının köpekleriyle kamını doyurur. D) Bu alçak gönüllülük üzerine Hacı Bayram onu yanına çağırır ve hediyeler verir. E) Saçlarımı gözlerimin üstüne indirmek de benim düşünceye daldığımı gösterir. 56. Ben özel hayatımın bütün sıkıntılarına, acılarına karşın bu binada, bu bahçede çok tatlı, çok mesut saatler geçirmişizdir. A) Tamlayan takısının gereksiz kullanılması B) Sözcüğün yanlış anlamda kullanılması C) Sözcüğün yanlış yerde kullanılması D) Temel cümleciğin dolaylı tümleç eksikliği E) Özne-yüklem uyuşmazlığı 51. Hangisinde bir anlatım bozukluğu A) O dost, babacan, neyin kalıcı, neyin geçici olmadığını iyi bilen biriydi. B) Ufak tefek, tatlı, ışıklı, alabildiğine sevimli bir insandı. C) Derneğin üyeleri olarak, yöneticilere başvurduk. D) Böyle bir ikilem, beni zor durumda bırakıyor. E) Bu arada, dönemin belediye başkanına da çıktık. 52. Avrupa devletlerinin teknoloji ve askeri alanlarda ilerlemesi son yüzyılda olmuştur. A) Sözcüğün yanlış anlamda kullanılması B) Özne-yüklem uyuşmazlığı C) Tamlamanın yanlış kurulması D) Eş anlamlı sözcüklerin kullanılması E) Noktalama eksikliği 53. Kendimce pek acıklı bulunduğum durumumu düzeltmek için aklıma gelen çare, aile içindeki aydın genç kızlara, V genç hanımlara başvurarak, onlardan yardım V istemek oldu. 57. () Tanpınar'la Paris'te buluşmamız, İstanbul'da, Edebiyat Fakültesi'nde başlayan dostluğumuzu perçinledi. () Edebiyat Fakültesi'nde Spitzer'in öğrencisi, sonra da Köprülü'nün asistanı olmam ilgisini çekmişti. () Ben ise o sıralarda Ondokuzuncu Yüzyıl Türk Edebiyatı'nı okumuş ve hayran olmuştum. (V) Doğu-Batı karması bir inceleme yöntemini uygulamıştı bu kitabında. (V) Paris'te de bu karma kişiliğiyle geçirdi günlerini, hiç yabancılık hissetmeden. bir anlatım bozukluğu 58. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, sözcüğün yanlış anlamda kullanılmasının neden olduğu bir anlatım bozukluğu A) Rüzgârın yardımıyla yangın daha da genişledi. B) Çifte Minareyi görüp de ona hayran olmamak mümkün değildi. C) Yaşadığı sürece kimseden yardım görmemişti. D) Kızılay'ın gönderdiği yardım Afrika'ya ulaştı. E) Gölgesi tavana vuran Mehmet Ali'nin yüzüne bakıyorsun. Yukarıdaki cümlede, anlatım bozukluğunun giderilmesi için numaralanmış sözcüklerin hangisinde yapısal bir değişiklik yapılmalıdır?

7 59. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Bütün halk türküleri ve şiirleri uzaklarda bulunan sevgiliye, anaya, bacıya acı acı seslenir. B) İlâçlar, bazı insanlar için gerekli ama sen onlara ihtiyaç duymazsın. C) İnsanlara karşı merhamet duygusu ne ise, güzel eserlere karşı sevgi de odur. D) Haklı olduğunu biliyor ama içtenlikle katılamıyordum. E) Sevdada mutluluk umanlar, sevdanın ne olduğunu bilmeyenlerdir. 60. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Zafere ulaşmak için son bir gayrette daha bulunmamı istemişti. B) Girişimimin başarısızlıkla sonuçlanması karşısında duyduğu üzüntüyü anımsıyorum. C) O günden sonra benimle ne ara sıra ne de hiç görüşmedi. D) Köyün, tepelerin arkasında olduğunu da söylemişti bize. E) Geniş bir yolun başında durmuş ve bana ilerilerde bir yeri göstermişti. 61. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, dolaylı tümleç eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu A) Söz, sanatı kurtarmış, eski direncini kazandırmıştır. B) Birinci cümle çaresizliği değil, süreci açıklıyor bence. C) Konuşurken oyalanırız ve bu oyalanış bize kendimizi dinleme olanağı sağlar. D) Ancak sanat sayesinde gerçek benliklerimize kavuşabiliriz. E) Dil anonimdir, geneldir, kimse onun tümünü tüketemez. 62. Dostluk, kişilerin birbirlerini karşılıklı beğenmelerine, birbirleriyle zevk ve duygu bakımından anlaşmalarına V V dayanır. Bu cümlede altı çizili sözcüklerden hangisi çıkarılırsa cümledeki anlatım bozukluğu giderilmiş olur? 63. Bir ara, yerden bir avuç saman aldı, ellerinin arasında bir adağı yerine getirir gibi oğuşturup havaya üfledi. A) Özne-yüklem uyuşmazlığı B) Birinci yüklemin dolaylı tümleç eksikliği C) Sözcüğün yanlış anlamda kullanılması D) Noktalama yanlışlığı E) İkinci yüklemin nesne eksikliği 64. Hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Devlet adamlarının kültürlü olmasını istiyordu. B) Onun, romancıyla kapıştığı geceyi de unutamam. C) Düşüncelerini büyük bir ustalıkla aktardı bize. D) De Gaulle'ün konuşması bitince, Naci hayran kalmıştı. E) Genç yaşta ölümü, hiçbirimiz için sürpriz olmadı. 65. Soyut kavramlar çoğul özne olduğunda, yüklem üçüncü tekil gelir. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uyulmamaktan kaynaklanan bir anlatım bozukluğu A) Kentin patırtısı içinde beni sıkan düşüncelerim birer birer yok olmuşlardı. B) Kuş cıvıltılarıyla bütün gerginliklerim bir anda kayboldu. C) Bu olaydan sonra bütün olumlu duyguları da bitmiş tükenmişti. D) Sevinçleri, bayramlık alınmış çocuklar gibi gözlerinden okunuyordu. E) Beklemediği bir durumla karşılaşınca bütün hayalleri yıkılmıştı. 66. () Bazı lânetliler kaynar kazanlara atılmıştı. () Bazıları da eğri büğrü ağaçlara dönüştürülmüştü. () Geçen biri, ağacın bir dalını kırsa, kanamaya başlıyor ve acıyla haykırıyordu. (V) İkiyüzlüler, yaldızlı kurşundan, sadece göz yerleri açık başlıklar takmışlardı. (V) Yalancılar da perişan bir durumda yerlerde sürünüyorlardı. bir anlatım bozukluğu 67. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Sürekli, iç dünyamın kapılarını arıyor ama bulamıyordum. B) Çocuğun birkaç defa bayıldığını da görmüştüm. C) Arkadaşları onu incitmekten zevk alıyorlardı. D) Ne ben kimseyi, ne de kimse beni seviyordu. E) Aradan yıllar geçmiş olmasına karşın, onu hâlâ hatırlıyorum. 68. Hangisinde bir anlatım bozukluğu A) O anda çocuklar, kahkahalarla gülmeye başlamıştı. B) Babalarıyla tanışmayı istemiyordum, ancak bir yandan da merak ediyordum. C) Aralarında kendimi budala gibi hissetmeye başlamıştım. D) Bana numara yaptıklarını daha sonra fark ettim. E) Adam ve erkek kardeşleri kalmam için ısrar ettiler. 69. () Ayla, bütün gücüyle elime sarılmış, tutuyordu. () Onu güçlü bir hamleyle silkeledim. () Bu defa da tabancayı tutan elimi yakalayıp ısırmaya başladı. (V) Canım acımıştı, parmaklarımı gevşettim ve tabanca elimden düştü. (V) Ayla da onun üzerine atıldı ve tabancayı kaptı. nesne eksikliğinin neden olduğu bir anlatım bozukluğu 70. Dışişlerimizin bu kendine özgü kişiliğini tanıyanlar bileceklerdir ki, Orhan Tahsin, boşuna akıp gitmiş, değeri bilinmemiş, kendisinden gereğince V V yararlanılmamış bir nehirdir. Bu cümlede altı çizili söz veya söz öbeklerinden hangisi çıkarılırsa cümlede bir anlatım bozukluğu ya da anlatım daralması olmaz?

8 71. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Sıcak bir yuvası, ince bir eşi, güzel çocukları vardı. B) Onun hakkında "-idi" ekli bir yazı yazmak bana çok zor geliyor. C) Bazı ölümler insanı şaşkına çeviriyordu. D) Ölüm, bazen bir hastalık halinde gelir insana. E) Biz yaştakilerin buna alışmış, kanıksamış olmaları gerekirdi. 72. Bazı belgisiz sıfatların belirttikleri isimlerin tekil, bazılarının da çoğul olması zorunludur. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uyulmamaktan kaynaklanan bir anlatım bozukluğu A) Hiçbir baba, çocuklarının kötü işler yapmasını istemez. B) Gazetenin sanat sayfasında yaptığı değişiklik, birçok okuyucular tarafından yadırgandı. C) Dertli, üzgün insanlar, yaşamın bütün acılarını unutmak için sanata sığınırlar. D) Birtakım insanlarda gazete okumamak gibi garip bir hastalık vardır. E) Bazı yarışmacılar, yarışmaya başlamadan kısa bir "ön çalışma" yapar. 73. Etrafında bir hayranlar halkası vardı. Onun güzelliğine, zarafetine, şiirlerine tutkun olan bir hayranlar halkası, uzun seneler etrafında mevcut olmuştur. V V Yukarıdaki parçada numaralanmış sözcüklerden hangisi çıkarılırsa anlatım bozukluğu olmaz? 74. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "beraber" sözcüğü cümleden çıkarılırsa cümlede bir anlatım bozukluğu meydana gelir? A) O tarihlerde erkeklerin kadınlarıyla beraber gezmeleri ayıp sayılırdı. B) Annem, büyükannemle beraber pencerenin önüne oturmuş bizi bekliyordu. C) Gene elimi eline aldı, geldiğimiz yollardan beraber eve döndük. D) Bununla beraber benim içimde bir tatsızlık, bir huzursuzluk vardı. E) Kendisiyle beraber alışverişe gidecek komşularını aramıştı. 75. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, özne-yüklem uyuşmazlığından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu A) Dil, milletin en aziz, en büyülü, en kıymetli servetidir. B) İlim servetten üstündür; ilim seni, sen de serveti korursun. C) Kahvenin önünde yıllanmış çınarların dibinde oturulur, kahve içilirdi. D) Etrafımda güneş kadar temiz, ay kadar donuk bir sessizlik vardı. E) İstanbul, ya hiç sevilmez; yahut çok sevilmiş bir kadın gibi sevilir. 76. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) En yaygın olgular, sık sık tekrarlanan düşlerdir. B) Tek başına hiçbir kâbus, gerçek bir kanıt sayılamaz. C) Düşler, deneğin yaşamında erken yaşta ortaya çıktığı olaylar en geçerlileri sayılabilir. D) Bu kişi tüm yaşamı boyunca iki tür kâbusla karşılaşmıştır. E) Kendini dehşet içinde, bir ormanlık vadiye kaçarken görüyordu. 77. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Onu, yüzünü aydınlatan gülüşüyle kucaklar, darılmadığını gösterirdi. B) Toplantı bittikten ve konuşmanın verdiği gerilim geçtikten sonra yanıma gelirdi. C) Senin, bana gönderdiğin mesajların hepsini saklıyorum, demişti. D) Konuşmasını kesmeye gönlümüz bir türlü razı olmazdı. E) Arada bir espri yapar, konuşmayı sabote ederdik. 78. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, ek eksikliğinden doğan bir anlatım bozukluğu A) Ben o rüzgârla şimdi baş başayım. B) Kendi gönlümce bir saat yaşayım. C) Bir güzel şarkı söylüyor rüzgar. D) Ömrün yegâne (tek) lezzetidir hatıran bile E) Duymadım ilk ateşin düştüğünü 79. Dante, zaman zaman Beatrice'i görüyor, uzaktan da olsa hayranlık duyuyordu. A) İkinci yüklemin dolaylı tümleç eksikliği B) Birinci yüklemin nesne eksikliği C) Özne-yüklem uyuşmazlığı D) Sözcüğün yanlış anlamda kullanılması E) Aynı özneyi alamayan yüklemlerin bir arada kullanılması 80. Yeniliklere başlanmış olmasına karşın, sonradan gelenler devam ettirememişlerdir. A) Nesne eksikliği B) Özne-yüklem uyumsuzluğu C) Sözcüğün yanlış anlamda kullanılması D) Sözcüğün yanlış yerde kullanılması E) Noktalama yanlışlığı 81. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Uzun zamandır bir dergiyi bu kadar heyecanla okuduğumu hatırlamıyorum. B) Ölümden başka her şeye çare bulunur. C) Okumayı çok sevdiğim halde, uzun süredir dergi alamıyordum. D) Bu sıkıntılı günlerimde elime geçen roman, bir seyahat bileti gibi geldi. E) Türkler her dönemde İstanbul u almaktan vazgeçmemişlerdi.

9 82. Hatta Selma'ya dair birçok şeyi kendisinden öğrendiğim kulağı o kadar tıkalı dostumuz Sabriye Hanım bile bu konuda bir şey duymamıştı. Deyimlerin yanlış kullanılması da anlatım bozukluğuna neden olabilir. Bu cümledeki anlatım bozukluğunu gidermek için "kulağı tıkalı" deyiminin yerine aşağıdaki deyimlerden hangisi getirilmelidir? A) Kulak vermek B) Kulağı delik C) Kulak misafiri olmak D) Kulağı okşamak E) Kulağına koymak 83. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, nesne eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu A) Her kalbin mutlaka bir ağrısı vardır. B) Başkalarında iyilik, kendinde kötülük ara. C) Kötülüğe adaletle, iyiliği de iyilikle karşıla. D) Çürük elma yanındakini de bozar. E) İnsanlarda kötülük ararsanız mutlaka bulursunuz. 84. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesne eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu A) Dostunun kusurlarını, ona yalnızken söyle, başkalarının yanında ise öv. B) Papağan, söyleneni anlamaz ama aklında tutar. C) Kırlangıçlar nereye yerleşirse, en temiz hava oradadır. D) Kuşku, duyguların değil, zekânın kusurudur. E) Kuvvetli insan, kendine hâkim olmasını bilendir. 85. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) O bir zehirdir, ama değerlidir ve kolay bulunmaz. B) Yalnızlık, gittiğiniz her yere sizden önce varır ve orada karşılar. C) Gökyüzünün uçsuz bucaksızlığı içinde küçük kuşlar kaybolur. D) Kuşların kara lekeler gibi uçtuğu bulutlu öğleden sonralara doyamazsınız. E) Kendinizi ve her şeyi unutur, küçümsersiniz böyle bir günde. 86. O âfetlerden arta kalmış halkın, bu taş yığınları arasında, İlk insanlardan fark yoktu. A) Gereksiz sözcük kullanılması B) Tamlanan takısının eksikliği C) Özne-yüklem uyuşmazlığı D) Sözcüğün yanlış anlamda kullanılması E) İkinci yüklemin dolaylı tümleç eksikliği 87. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, tamlayan eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu A) Oysa en küçük ayrıntıları bile ihmal etmeyen bir insandı. B) Başını eğdiğinde, ak saçlı bir adamın kendisine baktığını gördü. C) Sen işlerini yoluna koyar koymaz hemen yanına geleceğim. D) Dikkatle bakınca gümüş işçiliğinin mükemmel olduğunu gördü. E) Yola çıkmadan, bu adamla konuşması gerektiğini düşünmüştü. 88. Bir sıfat tamlamasında sıfat çoğulluk anlamı taşıyorsa sıfatın belirttiği isim çoğul eki alamaz. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, bu kurala uymamaktan kaynaklanan bir anlatım bozukluğu A) Güçlükler, başarının değerini artıran süslerdir. B) Senin herkesten daha iyi yapabileceğin birçok şeyler vardır. C) Başarılı insan, herkesten daha iyi yapabileceği işleri seçen insandır. D) İmkânsızlık, yalnız sersemlerin sözlüklerinde bulunan bir sözcüktür. E) İyilerin başarılı olması, kötüleri şaşırtır. 89. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) İnanılmaz bir çabuklukta kaçanlara yetişiyor, ikiye biçiyordu. B) Zeynep, bendeki bu değişikliğin pek çabuk farkına vardı. C) Biraz da sen çalış oğlum, biraz da sen çabala. D) Selçuk mimarisinin en zengin noktası, binaların cephesidir. E) Yeni Dergi, sosyal hayatımızda yeni bir çığır açtı. 90. Hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Kötülüklerle beraber oldukça, şansının açılacağını sanma. B) İnsanlar korku nedeniyle birbirlerine kötülük yaparlar. C) İyi insan, karşısındakinin küçük kusurlarını görmeyendir. D) Bazı insanlar, iyi yönleriyle değil, kötü yönleriyle övünür. E) Kuvvet, yargıçlara boyun eğdirebilir, ama doğruyu yenemez. 91. () Milletçe tehlikeli, tasalı, kara günler içindeydik. () 1917'lerin, 18'lerin, 19'ların İstanbul u... () Çocuklardan ihtiyarlara kadar her İstanbullu o yılların acısını yüreğinde duyuyordu. (V) Kırılan milli gururumuzun yanında aç midelerimiz de vardı. (V) Bununla beraber her ailenin, her ferdin özel hayatı da sürüyordu. bir anlatım bozukluğu 92. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "gereksiz sözcük kullanımının neden olduğu bir anlatım bozukluğu A) Gevezelere, ağzı iyi laf yapanlara hafif bir gülümseme ile baktık. B) Sansasyon üzerine çalışan gazeteci milleti, bal alacak çiçeği bilir. C) Gazeteci, susmaya kararlı olsanız bile sizi kışkırtır ve konuşturur. D) Haksızlık karşısında sustuğunuzda, siz de suçu kabullenmiş sayılırsınız. E) Bu tuzaklara düşmemek hemen hemen imkânsız gibidir.

10 93. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, dolaylı tümleç eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu A) Parayı ne küçük görmeli, ne de tapmalı. B) Akıllı bir insan, özür dilemek zorunda kalmaz. C) Özgürlük ve adaletin olduğu her yer benim vatanımdır. D) Planlar, daima başarı duygusuyla yapılır. E) Ömrümüz, rastlantıların verdiği malzemelerle kurulur. Türk Edebiyatı Dil ve Anlatım Dersleri İçin Kaynak Site 94. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Bir toplumun nereye gideceğini belirlemek için, nereden geldiğini bilmek gerekir. B) Osmanlıcayı öğrenmek ve incelemek, Osmanlıcaya dönmek değildir. C) Köylerdeki çocukların zihin seviyelerinin sürekli bir şekilde düştükleri görülmektedir. D) Okullarda öğretilen bilgilerin büyük bir bölümü hayatta kullanılmadığı için unutulur. E) Her nesil, kendi klâsiklerini tanıyor ve büyük bir özenle koruyordu. 95. () Doğa ne rastgele bir araç, ne de sıradan bir maldır. () Onu tepe tepe kullanmaya hakkımız olmadığı gibi, dilediğimizi de yapamayız. () Doğayı korumakla, gözetmekle yükümlüyüz. (V) Bu, insan olmanın doğal sonucudur. (V) Doğayı koruma yükümlülüğünü yerine getirmediğimiz zaman, kendimiz zarar görürüz. bir anlatım bozukluğu 96. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayan takısının kullanılmamasından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu A) Meyvesi çamura düşüyor diye ağaca sövülmez. B) Adalet, kesin ve sürekli kurallara bağlanmalıdır. C) Açlık ile gurur hiçbir zaman bağdaşmaz. D) Geç yetişen ağaç, en iyi yemiş verendir. E) Adalet kuvvetli, kuvvetlilerin de adil olması gerekir. 97. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) Onu son kez ölmeden önce mi, sonra mı ziyaret etmiştin? B) Savaşın ne kadar süreceği konusunda iddiaya girmiştik. C) Bitişikteki odadan sesler geliyor, ama konuşulanlar anlaşılmıyordu. D) Elli metre kadar ileride çok küçük bir ev daha vardı. E) O zamanlar yılın her mevsiminde farklı çiçekler vardı. CEVAP ANAHTAR 1 A 21 E 41 C 61 A 81 E 2 B 22 A 42 A 62 B 82 B 3 C 23 B 43 C 63 E 83 C 4 D 24 A 44 B 64 D 84 A 5 A 25 E 45 E 65 A 85 B 6 E 26 D 46 D 66 C 86 B 7 A 27 E 47 A 67 D 87 C 8 B 28 A 48 E 68 B 88 B 9 A 29 C 49 C 69 A 89 A 10 C 30 B 50 B 70 C 90 A 11 C 31 A 51 A 71 E 91 B 12 E 32 E 52 C 72 B 92 E 13 A 33 C 53 B 73 E 93 A 14 D 34 B 54 A 74 D 94 C 15 B 35 A 55 D 75 B 95 B 16 A 36 E 56 E 76 C 96 E 17 E 37 C 57 C 77 A 97 A 18 D 38 D 58 A 78 B 98 A 19 C 39 C 59 D 79 A 20 B 40 A 60 C 80 A Türk Edebiyatı Dil ve Anlatım Dersleri İçin Kaynak Site 98. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu A) En iyi hükümdar, sokaktaki adam gibi düşünenlerdir. B) Körler diyarında şaşılar kral olur. C) Korkmamız gereken tek şey, korkunun kendisidir. D) Okunan her kitap, insanın zekâsını geliştirir. E) Zayıfların kini, dostlukları kadar tehlikelidir.