KADIN FUTBOLCULARDA KALÇA V

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "KADIN FUTBOLCULARDA KALÇA V"

Nergis Kaner
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 KADIN FUTBOLCULARDA KALÇA V W AYAK BİLEĞİ EKLEM HAREKE AÇIKLIĞININ TOPA VURUŞ HIZINA AKUT ETKİSİ Müge İNAN, Ani AGOPYAN Marmara Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi

2 GİRİŞ Futbol, performans ve oyun içerisindeki hareketler (toplu ve topsuz) *Kas kuvveti *Güç *Esneklik- Eklem hareket açıklığı Kompleks bir yapı içerisinde olan futbol oyununun özelliklerinin, futbolcuların teknik ve taktik becerilerinin ortaya konması, performans açısından önem taşımaktadır. (Su, 2009) * Su N. İngiltere de bayan futbolunun gelişimi. 3. Ulusal Futbol ve Bilim Kongresi Bildiri Kitabı. Ankara. 2009, p:36.

teknik ve taktik becerilerinin ortaya konması, performans açısından önem taşımaktadır. (Su, 2009) * Su N.

3 GİRİŞ KUVVET; insan performansının temel özelliğidir (Maud ve Foster, 2006) ve bir dirence karşı koyabilme yetisi olarak tanımlanır. Futbolda kuvvet, güç ve dayanıklılık eşit olarak önem taşır. GUÇ ise kuvvet ve hızın ortak ürünü olup, belirli bir zaman diliminde mümkün olan e g a m a V ı ı büyük enerjiyi üreten sınır-kas sistemi yeteneğidir (Stolen ve ark., 2006). ESNEKLİK; sporda hareket genişliği olarak belirtilir ve eklemlerin mümkün olan en geniş açıda hareket edebilme yeteneği ve/veya eklem hareket genişliğidir (Şahiner ve Balcı, 2010) Maud PJ, Foster C. Physiological Assessment of Human Fitness. In: USA. 2 nd ed. Human Kinetics; 2006, p:119. Stolen T, Chamari K, Castagna C, Wisloff U. Physiology of Soccer. Sports Med. 2006;6: Şahiner İ, Balcı ŞS. Çocuklarda uygulanan farklı otur-uzan esneklik testlerinin karşılaştırılması. Nigde University J Phys Ed Sport Sci. 2010;1: 1-2

ESNEKLİK; sporda hareket genişliği olarak belirtilir ve eklemlerin mümkün olan en geniş açıda hareket edebilme yeteneği ve/veya eklem hareket genişliğidir (Şahiner ve Balcı, 2010) Maud PJ, Foster C.

4 GİRİŞ ESNEKLİĞİN FUTBOLDAKİ ÖNEMİ Esneklik performans bileşenlerinin oyun ihtiyaçları doğrultusunda en uygun şekilde geliştirilmesinde ve sakatlıkların önlenmesinde önem taşır. Esneklik özelliği gelişmiş bir kişi hareketleri daha kuvvetli ve hızlı yaparak, rakibin kendisini engelleme olanağını da en aza indirmiş olur (Weineck, 2011). Futbolcular; esnekliğin geliştirilmesi ile dripling sırasında yapılan aldatmaları, hedefe düzgüı vuruş yapmayı, kayarak top kapmayı ve kalçadan dönüşlü vuruşları daha kolay gerçekleştiril (Weineck, 2011). Weineck J. Futbolda Kondisyon Antrenmani. Çeviri: T. Bağirgan. Spor Yayin evi ve Kitap evi. Ankara. Spor kuramı. 2011, p:

Esneklik özelliği gelişmiş bir kişi hareketleri daha kuvvetli ve hızlı yaparak, rakibin kendisini engelleme olanağını da en aza indirmiş olur (Weineck, 2011).

5 Günümüzde, ülkemizde de gelişmekte olan kadın futbolu üzerine son 5 yılda farklı konular üzerine çalışmalar yapılmıştır yaş arası üst düzey kadın futbolcuların fiziksel performans özellikleri (Vescovi ve ark., 2011) Elit kadın futbolcular ile yüzücüler arasındaki farklı sporların doğasındaki fiziksel kısıtlamalara kemik geometrisi ve kuvvet adaptasyonları (Ferry ve ark., 2011) ACL yaralanmalarında bacak hakimiyetinin rolü-cinsiyet etkileri (Brophy ve ark., 2010) Elit kadın futbolcuların yüksek şiddetli koşularının uluslararası ve yurtiçi lig oyunlarında karşılaştırılması (Andersson ve ark., 2010) Devlet liselerindeki kadın futbolcu ve basketbolcuların nöromusküler ısınmalarının yaralanmalarına etkisi (LaBella ve ark., 2011) gibi konular üzerinde yoğunlaşmıştır. * Andersson HA, Randers MB, Heiner-Moller A, Krustrup P, Mohr M. Elite female soccer players perform more high-intensity running when playing in international games compared with domestic league games. J Strenght Cond Res. 2010;24: * Brophy R, Silvers HJ, Gonzales T, Mandelbaum BR. Gender influences: the role of leg dominance in ACL injury among soccer players. Br J Sports Med. 2010;29: * Ferry B, Duclos M, Burt L, Therre P, Le Gall F, Jaffre C, Courteix D. Bone geometry and strength adaptations to physical constraints inherent in different sports: comparison between elite female soccer players and swimmers. J Bone Miner Res ;29: * LaBella CR, Huxford MR, Grissom J, Kim KY, Peng J, Christoffel KK. Effect of neuromuscular warm-up on injuries in female soccer and basketball athletes in urban public high schools: cluster randomized controlled trial. Arch Pediatr Adolesc Med. 2011; 165: * Vescovi JD, Rupf R, Brown TD, Marques MC. Physical performance characteristics of high-level female soccer players years of age. Scand J Med Sci Sports ;21:

, 2011) Elit kadın futbolcular ile yüzücüler arasındaki farklı sporların doğasındaki fiziksel kısıtlamalara kemik geometrisi ve kuvvet adaptasyonları (Ferry ve ark.

6 Çalışmanın Bilimsel Dayanağı Sporcu yaralanmalarında esneklik ve kuvvet arasında bir ilişki sıklıkla ortaya koyulmuş olmasına rağmen; esneklik ve kuvvet ilişkisinin performans üzerine etkisi tam olarak anlaşılamamıştır (Alonso ve ark., 2009). A

koyulmuş olmasına rağmen; esneklik ve kuvvet ilişkisinin

7 AMAÇ Bu çalışmanın amacı; kadın futbolcuların, kalça ve ayak bileği eklem hareket açıklıklarını tespit etmek ve bu özelliklerinin topa vuruş hızı üzerine olan akut etkisini belirlemektir.

8 GEREÇ VE YÖNTEM Araştırma Grubu: yaş arası 26 kadın Minimum 3 yıl Lisanslı Antrenman (hafta içi 5 gün)/maç (hafta sonu) Grupların ayrımı (>70 ve < 70 ) Araştırma Modeli: Tüm ölçümler 2 ayrı günde tamamlanmıştır

9 m İlk gün ölçümleri; Antropometrik ölçümler (boy-kilo) Otur-erış Eklem hareket açıklığı ölçümleri (NSP goniometre) Otur-eriş Testi İkinci gün ölçümleri: Topa vuruş hızı ölçümü (Sports Radar-Gun) Kalça Aktif Fleksiyon Ölçümü Kalça Aktif Ekstansiyon Ölçümü Topa Vuruş Hızı Ölçümü Ayak Bileği Plantar Fleksiyon Ölçümü Ayak Bileği Dorsal Fleksiyon Ölçümü

(Sports Radar-Gun) Kalça Aktif Fleksiyon Ölçümü Kalça Aktif Ekstansiyon Ölçümü Topa

10 istatistiksel analiz Tanımlayıcı istatistik (Descriptive Statistic) Frekans/Yüzde/Ortalama/Standart Sapma Mann Whitney U Testi (Tüm parametrelerin karşılaştırılması) Spearman Korelasyon Testi (Parametreler arası ilişki) Güven aralığı: %95 Anlamlılık Düzeyi: p<0,05

Testi (Tüm parametrelerin karşılaştırılması) Spearman Korelasyon

11 BULGULAR Descriptive Statistic: Tablo:1 Tüm Sporcuların Fiziksel Özellikleri ve Spor Yaşı Değerleri (n:26) DEĞİŞKENLER Min. Max. Ort. l Yaş (yıl) 14,6 Boy (cm) , ,73 163,96 V ü c u t ağ ırlığ ı (kg) ,54 BKI (kg/m2) 16,02 23,15 20,64 Spor yaşı (yıl) ,65 BKI: Beden Kitle İndeksi

l Yaş (yıl) 14,6 Boy (cm) 153 26,11 171 18,73 163,96 V ü c u t ağ ırlığ ı

12 \ Tablo:2 Tüm Sporcuların Eklem Hareket Açıklığı ve Topa Vuruş Hızı Değerleri DEĞİŞKENLER Min. Max. Ort. SS O t u r - E r i ş ( c m ) 1 7, , ,4 4 7,2 0 K a l ç a A k t i f F l e k s i y o n ( ) 4 7, , , ,7 3 K a l ç a A k t i f E k s t a n s i y o n ( ) 1 2, , ,6 5 4,1 9 A y a k B i l e ğ i P l a n t a r F l e k s i y o n ( ) 1 8, , ,3 8 7,9 9 A y a k B i l e ğ i D o r s a l F l e k s i y o n ( ) 1 1, , ,6 2 6,3 8 T o p a V u r u ş H ı z ı O r t a l a m a ( k m / s a ) 3 3, , ,8 1 8,2 7

A k t i f E k s t a n s i y o n ( ) 1 2,0 0 3 0,0 0 1 9,6 5 4,1 9 A y a k B i l e ğ i P l a n t a r F l e k s i y o n ( ) 1 8,0 0 5 1,0 0 3

13 Mann Whitney-U Tablo:3 Fiziksel Özelliklere İlişkin Gruplar Arasında İstatistiksel Değerlendirmeler Min. EHAY Grubu (n=12) Ortn. Ort. SS Min. EHAD Grubu (n=14) Ortn. Ort. SS z P DEĞİŞKENLER Max. Max. Yaş (yıl) 15,11-22,80 18,45 18,81 2,87 14,60-26,11 17,85 18,64 3,62 -,309,781 Antrenman Yaşı (yıl) 3,00-10,00 5,50 6,08 2, ,00 5,28 3,09 -,894,403 Boy (cm) 157,00-171, ,83 4, ,33 162,35 4,16-1,96,053 Vücut ağırlığı (kg) 51,80-65,00 57,80 57,65 3,63 40,00-63,00 54,20 53,72 5,78-1,99,047* BKI (kg/m2) 19,03-22,49 20,99 20,96,95 16,02-23,15 20,46 20,37 1,97 -,798,432 *: p<0.05 düzeyinde istatistiksel açıdan anlamlı fark. BKI: beden kitle indeksi. EHAY: Eklem hareket açıklığı yüksek. EHAD: Eklem hareket açıklığı düşük.

165,83 4,64 153-168 163,33 162,35 4,16-1,96,053 Vücut ağırlığı (kg) 51,80-65,00 57,80 57,65 3,63 40,00-63,00 54,20 53,72 5,78-1,99,047* BKI (kg/m2) 19,03-22,49 20,99 20,96,95 16,02-23,15

14 Tablo:4 Eklem Hareket Açıklığı ve Topa Vuruş Hızı Verilerinin Gruplar Arasında İstatistiksel Değerlendirilmesi EHAY Grubu (n=12) EHAD Grubu (n=14) Min. Max. Ortn. Ort. SS Min. Max. Ortn. Ort. S S z P DEĞİŞKENLER O tu r-e riş (cm ) -1,5 4 3, , ,7 34,1 7, ,8 39,1 2 8,5 2 9,2 6,7 8 K alça Aktif F leksiy o n ( ) -4,3 5 0,000** ,5 8 3,7 8, ,5 6 0,9 6,8 7 K alça Aktif E k sta n siy o n ( ) -,9 5 8, ,6 2 0,4 5, ,2 19 2,8 3 A y ak Bileği P la n ta r F lek siy o n ( ) -,0 7 7, ,3 3 7,8 7, ,9 8,2 7 A y ak Bileği D o rsal F lek siy o n ( ) -,6 4 5, ,3 2 1,5 8, ,7 2 1,7 4,1 2 T o p a V u ru ş Hızı O rta la m a (k m /sa) 3 9,7 7 2,7 4 6,3 4 9,3 1 0, , ,2 4 4,7 5,6 -,6 4 4,5 2 7 p<0.01 düzeyinde istatistiksel açıdan anlamlı ilişki. EHAY: Eklem hareket açıklığı yüksek. EHAD: Eklem hareket açıklığı düşük

15 Spearman Korelasyon Testi Tablo:5 Tüm Sporcuların Eklem Hareket Açıklığı ve Topa Vuruş Hızı Verileri Arasındaki İlişki Otur-Eriş (cm) KAF ( ) KAE ( ) ABPF ( ) ABDF ( ) Vuruş Hızı DEĞİŞKENLER O tu r-e riş (cm ) K alça Aktif F leksiy o n ( ) K alça Aktif E k sta n siy o n ( ),451,027*,034*, 091,6 9 7,9 7 9,027* -,0 7 5,6 7 8,9 3 2,1 5 6,034*, ,033*,6 2 8 A y ak Bileği P la n ta r F lek siy o n ( ),451,6 7 8,033*,4 8 5,4 8 5,5 0 2 A y ak Bileği D o rsal F leksiy o n ( ) 0,91,6 7 8,033*, ^,9 5 6 T o p a V u ru ş Hızı O rta la m a (k m /sa),6 9 7,9 3 2,6 2 8, *: p<0.05 düzeyinde istatistiksel açıdan anlamlı ilişki. KAF: Kalça Aktif Fleksiyonu., KAE: : Kalça Aktif Ekstansiyonu. ABPF: Ayak Bileği Plantar Fleksiyonu. ABDF: Ayak Bileği Dorsal Fleksiyonu.

F lek siy o n ( ),451,6 7 8,033*,4 8 5,4 8 5,5 0 2 A y ak Bileği D o rsal F leksiy o n ( ) 0,91,6 7 8,033*,5 0 2 - ^,9 5 6 T o p a V u ru ş Hızı O rta la m a (k m /sa),6 9 7,9 3 2,6 2 8,9 5 6 -

16 TARTIŞMA VE SONUÇ Çalışmamızın sonucunda hamstring uzayabilirliği farklı olan kadın futbolcuların mevcut gövde, kalça ve ayak bileği eklem hareket açıklıklarının topa vuruş hızına akut etkisi olmadığı ortaya konmuştur. Bu çalışmanın, gelecekte eklem hareket açıklığı değerleri birbirinden çok daha büyük fark gösteren gruplar arasında yapılması önerilebilir.

hızına akut etkisi olmadığı ortaya konmuştur.

17 REFERANSLAR 1- Andersson HA, Randers MB, Heiner-Moller A, Krustrup P, Mohr M. Elite female soccer players perform more high-inte running when playing in international games compared with domestic league games. J Strenght Cond Res. 2010;24: 9' 2- Brophy R, Silvers HJ, Gonzales T, Mandelbaum BR. Gender influences: the role of leg dominance in ACL injury among soccer players. Br J Sports Med. 20i0;29: Ferry B, Duclos M, Burt L, Therre P, Le Gall F, Jaffre C, Courteix D. Bone geometry and strength adaptations to physic constraints inherent in different sports: comparison between elite female soccer players and swimmers. J Bone Miner 2011 ;29: LaBella CR, Huxford MR, Grissom J, Kim KY, Peng J, Christoffel KK. Effect of neuromuscular warm-up on injuries in fer soccer and basketball athletes in urban public high schools: cluster randomized controlled trial. Arch Pediatr Adolesc Med 2011 ;165: Maud PJ, Foster C. Physiological Assessment of Human Fitness. In: USA. 2 nd ed. Human Kinetics; 2006, p: Stolen T, Chamari K, Castagna C, Wisloff U. Physiology of Soccer. Sports Med. 2006;6: Su N. İngiltere de bayan futbolunun gelişimi. 3. Ulusal Futbol ve Bilim Kongresi Bildiri Kitabı. Ankara. 2009, 8- Şahiner İ, Balcı ŞS. Çocuklarda uygulanan farklı otur-uzan esneklik testlerinin karşılaştırılması. Nigde University J Sport Sci. 2010;1: Vescovi JD, Rupf R, Brown TD, Marques MC. Physical performance characteristics of high-level female soccer playe years of age. Scand J Med Sci Sports ;21: Weineck J. Futbolda Kondisyon Antrenmani. Çeviri: T. Bağirgan. Spor Yayin evi ve Kitap evi. Ankara. Spor kuramı. p:

2010;24: 9' 2- Brophy R, Silvers HJ, Gonzales T, Mandelbaum BR. Gender influences: the role of leg dominance in ACL injury among soccer players. Br J Sports Med. 20i0;29: 694-697.

18 \ Dinlediğiniz için teşekkürler Müge İNAN * Marmara Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Antrenörlük Eğitimi Hareket Antrenman Anabilim Dalı \ * Beşiktaş J.K ve A Milli Takım Kalecisi i i mgeinan@hotmail.com

$Eğitimi Hareket Antrenman Anabilim Dalı \ *$

Benzer belgeler

ELİT BAYAN BASKETBOL VE BAYAN HENTBOL OYUNCULARININ FİZİKSEL UYGUNLUK PARAMETRELERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

ELİT BAYAN BASKETBOL VE BAYAN HENTBOL OYUNCULARININ FİZİKSEL UYGUNLUK PARAMETRELERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI SAVUCU, Y., ERDEMİR, İ., AKAN, İ., CANİKLİ, A., Elit Bayan Basketbol ve Bayan Hentbol Oyuncularının Fiziksel Uygunluk Parametrelerinin Karşılaştırılması SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi,