T.C. PLATO MESLEK YÜKSEKOKULU. MEDYA VE İLETİŞİM PROGRAMI YENİ MEDYA I. HAFTA Öğr. Gör. TİMUR OSMAN GEZER

Transkript

1 T.C. PLATO MESLEK YÜKSEKOKULU MEDYA VE İLETİŞİM PROGRAMI YENİ MEDYA I. HAFTA Öğr. Gör. TİMUR OSMAN GEZER

2 İÇERİK Medya Nedir? Yeni Medya Nedir?

3 MEDYA NEDİR?

4 MEDYA Medya" araç, ortam, vasıta anlamına gelen Latince kökenli medium sözcüğünün çoğulu olan media sözcüğünden İngilizce aracığıyla dilimize yerleşmiştir. Gazete, radyo, televizyon, sinema gibi kitlelere yönelik iletişim araçlarını ifade eden bu terim, Türkçeye aktarılırken tek bir aracı anlatmak üzere kullanılmaya başlanmıştır. 4

5 YENİ MEDYA KAVRAMI Yeni yaşam alanındaki bütün bireysel, sosyal, hukuksal, ekonomik, politik, etik, vd. tüm dinamikleri inceleyen akademik bir kavramdır. 5

6 YENİ MEDYA KAVRAMI Günümüzde en sade kullanımı ile bilgisayar teknolojilerini ifade eden yeni medya kavramı aslında bünyesinde pek çok unsuru barındıran, sınırları ve etkileri geniş bir kavramdır. Bilgisayar teknolojileri bütünün ancak bir kısmını yansıtmaktadır. 6

7 YENİ MEDYA KAVRAMI Bununla birlikte yeni medyanın tanımlanmasında tek ve net bir ifade olmadığı; tanımların daha çok, kavramın kapsadığı teknolojik unsurlar, endüstriyel, sosyal ve kültürel etkiler çerçevesinde biçimlendiği görülmektedir. 7

8 YENİ MEDYA KAVRAMI Bunun temel nedeni, kavramın, tarihte uzunca bir süre birbirine paralel olarak gelişme gösteren ancak yolları kesişmeyen iki ayrı alanı bir araya getirmesidir: İletişim ortamları Bilgisayar teknolojileri. 8

9 YENİ MEDYA KAVRAMI 19. yüzyılın tamamında ve 20. yüzyılın başlarında bir yanda, endüstriyel devrime katkıda bulunan, üretim aşamalarının otomasyonuna mümkün kılan, otomatik hesaplama yapan makineler gelişirken, diğer yanda görüntü, ses ve metinlerin farklı ortamlarda saklanmasına, iletilmesine imkan veren teknolojiler de gelişme göstermiştir. 9

10 YENİ MEDYA KAVRAMI Modern anlamdaki ilk bilgisayar, birbirine paralel olarak gelişen bu iki ayrı alandaki teknolojileri bir araya getirmiş; bu birleşme pek çok kişinin baş döndürücü olarak nitelendirdiği gelişmelerin başlangıcı olmuştur. 10

11 YENİ MEDYA KAVRAMI Yeni medya, zamanla, içinde çoklu ortam, eğlence ve elektronik ticaret olgularını barındıran kültürel ve teknolojik endüstriyi tanımlamak üzere kullanılan bir kavrama dönüşmüştür. 11

12 YENİ MEDYA KAVRAMI Yeni medya, bilgisayar teknolojileri ile ilişkilendirildiği için kavramın yakın zamanda ortaya çıktığı sanılmaktadır. Ancak bu bir yanılgıdır. Her ne kadar kavramın bugün ifade ettikleri farklı olsa da yeni medya kavramı, sosyal bilimlerde, bilgi ve iletişim teknolojilerinin formları, kullanımlar ve uygulamaları ile ilgili araştırma yapan bilim adamları tarafından lerden beri kullanılmaktadır. 12

13 YENİ MEDYA KAVRAMI Pek çok araştırmacının yeni medyayı tamamen yeni bir kavram gibi algılaması ve ortaya koyması, bilgi ve iletişim teknolojilerinin tarihsel gelişimi hakkında yeterince bilgi sahibi olmamalarından kaynaklanmaktadır. 13

14 YENİ MEDYA KAVRAMI Söz konusu teknolojilerin tarihsel gelişimlerine bakıldığında yeni medyanın gerçekte tamamen yeni olmadığı; bazı dönemlerde yeni medya olarak adlandırılan araçların/ortamların klasik medyalardan türediği görülecektir. 14

15 YENİ MEDYA KAVRAMI Yeni olarak degerlendirilen her icat aslında daha sonraki gelişmelerin başlangıç noktasını oluşturmaktadır. Bu görüsü savunan bazı medya tarihçileri günümüzde yaşanan gelişmelerin kökenini matbaanın bulunuşuna kadar geri götürmektedir. 15

16 BAŞLANGIÇ 1436, Gutenberg in matbaayı buldugu tarihtir. 16

17 İLETİŞİMİN GELİŞİMİ Simge üretme ve kullanma (Ateş, duman, mağara resimleri, eşya ve hayvanlara karşılık gelen semboller) Konuşma Fonetik alfabe *Yazı(M.Ö sümerler), kağıt(m.s.105 Ts ai Lun) Hayvanların ehlileştirilmesi, Hecin Devesi, At, Güvercin Persler İlk Resmi Posta, Pazar Yeri ve Agoralar 17

18 İLETİŞİMİN GELİŞİMİ *MatbaaÇin MS.700, (Ağaç oyma baskı) Avrupa 1450 Guttenberg Strasbourg Tipo Baskı, Matbaa tekniği Osmanlı 1493, 1727 İbrahim M.. Vankulu Sözlüğü 18

19 İLETİŞİMİN GELİŞİMİ Gazetcilik Avrupa da ve Türkiye de gazetecilik Occassionel ilk düzensiz gazete (Fransa) Gazetta Acta Diurna (Roma-MÖ.59) İlk süreli yayın Almanak 18.YY Dödüncü güç (Edmund Burke Balzac, Hugo, Dumas gazete Arkası yarın hikayeler 19

20 İLETİŞİMİN GELİŞİMİ Telgraf (1837 William Cooke, Charles Wheatstone 1843 Samuel Morse) Kamera (1850), Film(1888) Sinematograf(1895)-Lumiere Kardeşler Görüntü alma saklama teknikleri Telefon(1847-Alexander G. Bell) Bellinograf (Fax) GSM 1994 Türkiye 20

21 İLETİŞİMİN GELİŞİMİ Telgraf (1837 William Cooke, Charles Wheatstone 1843 Samuel Morse) Kamera (1850), Film(1888) Sinematograf(1895)-Lumiere Kardeşler Görüntü alma saklama teknikleri Telefon(1847-Alexander G. Bell) Bellinograf (Fax) GSM 1994 Türkiye 21

22 İLETİŞİMİN GELİŞİMİ Radyo(1902, Marconi) Askeri amaç 1920 KİA olarak yazılı basına alternatif 1922(SSCB),1923(Almanya),1927(Türkiye) Televizyon(1923 Logia Beard) 1936(İngiltere),( ) *Bilgisayar & İnternet (1970li yıllar ve sonrası) Digitalleşme, yöndeşme ve yeni medya tartışmaları, Telekomünikasyon 22

23 MEDYAMORFOZ Eski-yeni arasındaki bağlantıyı ve eskinin yeniye olan etkisini/dönüşümünü Roger Fidler medyamorfoz olarak adlandırmaktadır. 23

24 MEDYAMORFOZ Ona göre yeni medya aniden ve bir önceki teknolojik gelişmelerden bağımsız olarak ortaya çıkmamıştır, çıkmamaktadır: İletişim sistemini bir bütün olarak incelediğimizde, yeni medyanın birden bire ve bağımsız olarak ortaya çıkmadığını, eski medyanın aşamalı olarak medyamorfoz geçirmesi sonucu ortaya çıktığını görürüz. 24

25 MEDYAMORFOZ İletişim medyalarının daha yeni formları ortaya çıktığında eski formlar genellikle ölmezler; değişim ve uyum yolu ile varlıklarını sürdürürler. 25

26 MEDYAMORFOZ Fiddler in haklılığını radyo ve televizyonun geçirdiği evrimde görmek mümkündür. Bilgisayar destekli yeni iletişim teknolojilerinin ortaya çıkması ile birlikte, bir anda eski/klasik medya konumuna düsen radyo ve televizyon, yeni teknolojileri işleyiş sistemlerine dahil ederek yeni nin yanında yenilenerek yerlerini almışlardır 26

27 MEDYAMORFOZ Bugün, dijital teknolojiler sayesinde radyo ve televizyonun sunduklarına bakıldığında (dijital radyo, dijital televizyon, interaktif televizyon, web yayınları gibi) onlara eski demek pek mümkün değildir. 27

28 KAYNAKÇA KARABULUT, Nejla; Yeni Medya ve Halkla İlişkiler, Beykoz Lojistik MYO Yayınları, İstanbul, Doç. Dr. Uğur Gündüz, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü Yeni Medya ders notları. 28

29 Doç. Dr. Özgü Yolcu, İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi Medya ve İletişim Programı Bölümü Yeni Medya ders notları. Maltepe Üniversitesi SBE Radyo Sinema ve Televizyon ABD «Yeni Toplumsal Hareketler, Küreselleşeme ve Dijital Aktivizm: Gezi Parkı Örneği» YL Tezi, Duygu Furuncu Anadolu Üniversitesi Yayınları Yayın No: 2956 Dijital İletişim ve Yeni Medya Dr. Özgür Uçkan Kadir Has Üniversitesi Ders Notları 29

30 TÜBİTAK ULAKBİM ( Hacettepe Üniversitesi ( guz2000/umut-p.html) Öğr. Gör. İsmail Hakkı Polat Kadir Has Üniversitesi Yeni Medya ders notları 30