Fikri Haklar Yönetimi

Transkript

1 2016

2 Fikri Haklar Yönetimi TPE - Ankara 22 Ocak 2016 Yavuz Kabuk Arçelik A.Ş.

3 Akış Arçelik Hakkında Arçelik Fikri Varlıkları Fikri Varlıkların Yönetimi Stratejiler Ekonomik Değer Yaratma Değer Odaklı Patent Portföyü Oluşturma 3. Parti Fikri Haklardan Değer Yaratma Arçelik Patent Değerleme Metodolojisi Fikri Haklar Araçları Ticarileştirmeyi Etkileyen Faktörler

4 Arçelik Hakkında 6 ayrı ülkede 15 üretim tesisi 26 ülkede satış ve pazarlama organizasyonu çalışan 130 dan fazla ülkede ürün ve servis ağı 12,5 M TL 2014 konsolide ciro Eskişehir İstanbul, Tuzla İstanbul, Beylikdüzü Bolu Ankara Tekirdağ, Çerkezköy Eskişehir Tekirdağ, Çerkezköy Buzdolabı İşletmesi Çamaşır Makinası İşletmesi Elektronik İşletmesi Pişirici Cihazlar İşletmesi Bulaşık Makinası İşletmesi Motor İşletmesi Kompresör İşletmesi Kurutucu İşletmesi Romanya Arctic S.A. Rusya Beko L.L.C. Çin Beko Electrical Appliances Co. Ltd. Güney Afrika Defy Appliances (Proprietary) Limited Tayland Beko Thai Co.,Ltd (Rayong Tayland)

5 Arçelik Fikri Varlıkları 2256 patent ailesinde 6761 patent Her patent ailesi için uluslar arası başvuru Türkiye ve Avrupa ağırlıklı koruma Ürün odaklı coğrafi koruma 4198 marka tescili 665 endüstriyel tasarım tescili

6 Arçelik Fikri Varlıkları Telif hakları Alan adları Ticari sırlar Know how Pazar ve müşteri bilgisi

7 Fikri Varlıkların Yönetimi Teknoloji Transferi Rakiplerin İzlenmesi Tespit Trend Analizi Faydalanma Değerlendirme Fikri Hak Yönetimi Al Sat Kararları Lisanslama Savunma Koruma

8 Fikri Varlıkların Yönetimi Ticari Teknik Yasal Değer yaratımına odaklı yönetim

9 Stratejiler Pazardaki pozisyonun güçlendirilmesi Finansal getirilerin iyileştirilmesi Rekabet gücünün artırılması Potansiyel / terkedilecek iş alanlarının tespiti Yatırımcıları etkileme Müşterileri etkileme Çalışanlarda motivasyon yaratma

10 Ekonomik Değer Yaratma Defansif kullanım Ofansif kullanım Ticari değerler

11 Defansif Kullanım Lisanssız üretim Patent portföyünün varlığı Kullanım serbestliği araştırmaları Üründe/üretimde kullanma Teknolojiyi koruma Rakipleri alternatif tasarımlara yönlendirme Rakiplere daha yüksek geliştirme maliyeti Maliyet azaltma

12 Defansif Kullanım Ürün farklılaştırma Ürün fiyatına pozitif etki Ör: dondurma makinesi, ekmek pişirme.. Yeni ürünlerde münhasırlık sağlama Rakipler için pazara erişim zorluğu Ürün fiyatına pozitif etki Ör: Türk kahve makinası

13 Ofansif Kullanım Lisanslama faaliyetleri Elektronik patent portföyü Lisanslama ajanı kullanma İhlal tespit faaliyetleri Patentlerle rakip ürünlerin karşılaştırması Patent - Marka izleme Geçmişe dönük lisans bedeli Geleceğe yönelik lisans veya kullanımdan kaldırtma

14 Ofansif Kullanım Çapraz lisanslama Maliyet azaltma Yeni teknolojileri kullanma İhlal olmadan değer yaratma faaliyetleri Aracı firmalarla işbirlikleri Portföy sınıflandırma / lisanslama Kullanılmayan patentlerin satışı

15 Ticari Değer Şirket değerine katkı Fikri varlıkların sermaye olarak kullanımı İş ortaklığı fırsatları İnovatif imaj Teknik altyapı yeterliliği kanıtı

16 Ticari Değer Teşvikler: TÜBİTAK teşvikleri Turquality AR-GE Kanunu teşvikleri Kurumlar vergisi istisnası

17 Değer Odaklı Patent Portföyü Oluşturma Şirketi içi patent başvurusu Ürünlerde kullanılan teknolojilere yönelik Alternatif tasarımlara yönelik Gelecek teknolojilere yönelik Patent satın alma Şirketlerle birlikte gelen patentler Portföy/patent satın alma

18 Merkezi Yönetim

19 3. Parti Fikri Haklardan Değer Yaratma Fikri hak izleme faaliyetleri Kullanılabilir fikri hakların belirlenmesi Lisanslama / Satın alma Alternatif tasarım Patent haritalama faaliyetleri Rakiplerin teknolojik gelişiminin takibi Gelecek rekabet alanlarının tayini Teknoloji yol haritaları

20 Arçelik Patent Değerleme Metodolojisi Yaygın kullanılan metodlar: Maliyet bazlı yöntemler Pazar (piyasa) yöntemi Gelir bazlı yöntemler Doğrudan nakit akımları yöntemi Royalti ödemelerinden kurtuluş yöntemi Çoklu dönem fazladan kazanç yöntemi Nakit akımlarındaki artış yöntemi Diğer değerleme yöntemleri

21 Arçelik Patent Değerleme Metodolojisi Temel fonksiyon patentleri kullanıma açık Artımsal inovasyon kaynaklı patent portföyü İhtiyaca uygun olarak seçilen metod: Royalti ödemelerinden kurtuluş yöntemi Pazar (piyasa) yöntemi

22 Arçelik Patent Değerleme Metodolojisi Değerleme Aşamaları: Patent skoru belirleme Skordan değere geçiş Ürün başına patent bedeli Satış tahmini ile toplam bedele ulaşım

23 Patent Skoru Belirleme Belirlenen 8 kriter üzerinden puanlama: Opposition (%20) Number of Citing (%10) Territory (%15) Benchmark Method (%10) Age (%10) Technical Field (%10) Time Spent Until Grant (%5) Number of Claims (%10)

24 1. Opposition: Patent Skoru Belirleme İtiraz sonucunda bağımsız istem değişmemiş ise; 10/10 puan İtiraz sonucunda bağımsız istem değişmiş ise; 7,5/10 puan İtiraz yapılmış ama sonucu açıklanmamış ise; 7,5/10 puan İtiraz yapılmamış ama itiraz süresi devam ediyor ise; 2,5/10 puan İtiraz yapılmamış ve itiraz süresi sona ermiş ise; 1/10 puan «Opposition» kriterinin ağırlık kat sayısı %20 dir.

25 Patent Skoru Belirleme 2. Number of Citings: 0 sayıda atıf; 1/10 puan 1-2 sayıda atıf; 2,5/10 puan 3-5 sayıda atıf; 5/10 puan 6-10 sayıda atıf; 7,5/10 puan 10+ sayıda atıf; 10/10 puan «Citing» kriterinin ağırlık kat sayısı %10 dur.

26 3. Territory: Patent Skoru Belirleme Patent sadece kendi anavatanında geçerli ise; Patent Amerika Birleşik Devletlerin geçerli ise; Kore, Çin, Japonya seçeneklerinden birinde geçerli ise; Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya, Hollanda, İspanya birinde geçerli ise; Kore, Çin, Japonya ülkelerinden 2 veya 3 ünde geçerli ise veya Almanya, Fransa ve İngiltere ülkelerinden 2 veya 3 ünde geçerli ise* 1 Puan 2,5 Puan 2,5 Puan 2,5 Puan 2,5 Puan «Citing» kriterinin ağırlık kat sayısı %15 dir.

27 Patent Skoru Belirleme 4. Benchmark Method: Görsel Benchmark Metodu ile tespit edilebilir patentler; 10/10 puan Basit Mekanik Benchmark Metodu ile tespit edilebilir patentler; 7,5/10 puan Çalıştırma Testi Benchmark Metodu ile tespit edilebilir patentler; 5/10 puan Tahribatlı İşlem Benchmark Metodu ile tespit edilebilir patentler; 2,5/10 puan Yukarıda belirtilen yöntemler ile tespit edilemeyen patentler; 1/10 puan «Benchmark Method» kriterinin ağırlık kat sayısı %20 dir.

28 Patent Skoru Belirleme 5. Age: Patentin kalan ömrü 10,11,12 veya 13 yıl ise; 10/10 puan Patentin kalan ömrü 7,8,9,14,15 veya 16 yıl ise; 7,5/10 puan Patentin kalan ömrü 5,6,17 veya 18 yıl ise; 5/10 puan Patentin kalan ömrü 1,2,3,4 veya 19 yıl ise; 2,5/10 puan Patentin kalan ömrü 20 veya 1yıl ise; 1/10 puan «Age» kriterinin ağırlık kat sayısı %10 dur.

29 6. Technical Field: Patent Skoru Belirleme Patentin 4 ve daha fazla bölümde geçerli olması durumunda; 10/10 puan Patentin 2 veya 3 bölümde geçerli olması durumunda; 8/10 puan Patentin 4 ve daha fazla sınıfta geçerli olması durumunda; 6/10 puan Patentin 2 veya 3 sınıfta geçerli geçerli olması durumunda; 3/10 puan Patentin 2 veya 3 alt bölümde geçerli olması durumunda; 2/10 puan Diğer durumlarda; 1/10 puan «Technical Field» kriterinin ağırlık kat sayısı %10 dur.

30 Patent Skoru Belirleme 7. Time Spent until Grant: Patentin verilmesine kadar geçen süre 15 yıldan fazla ise; 10/10 Puan Patentin verilmesine kadar geçen süre 10 yıldan fazla 15 yıldan az ise; 7,5/10 Puan Patentin verilmesine kadar geçen süre 5 yıldan fazla 10 yıldan az ise; 5/10 Puan Patentin verilmesine kadar geçen süre 1 yıldan fazla 5 yıldan az ise; 2,5/10 Puan «Time Spent Until Grant» kriterinin ağırlık kat sayısı %5 dir.

31 Patent Skoru Belirleme 8. Number of Claims: Patentin sahip olduğu istem sayısı 1,2,3 veya 4 ise; 2,5/10 puan Patentin sahip olduğu istem sayısı 5,6,7,8, ise; 5/10 puan Patentin sahip olduğu istem sayısı 9,10,11 veya 12 ise; 7,5/10 puan Patentin sahip olduğu istem sayısı 12 üzeri ise; 10/10 puan «Number of Claims» kriterinin ağırlık kat sayısı %10 dir.

32 Skordan Değere Geçiş Pazar (piyasa) yöntemi İlgili pazar için min ve max royalti bedellerinin tespiti Taraf olunan lisans anlaşmaları Veritabanı araştırması RoyaltySource RoyaltStat, LLC Royalty Connection ktmine

33 Ürün Başına Lisans Bedeli Patentin Parasal Değeri Ü ü baş na royalti ı ö. ö. ) + ö min. Min X. Max 0.X..100

34 Patentin Toplam Değeri (Geçmiş kullanım + Gelecek kullanım tahmini) X Ürün başına lisans bedeli

35 Fikri Haklar Araçları Fikri Haklar Özdeğerlendirmesi Patent araştırması Patent haritalama (fırsatlar) Trend izleme Teknoloji yol haritaları oluşturma Patent değerleme Fikri Haklara ilişkin yasal süreçlerin takibi (Başvuru, taksit ödemeleri vb.)

36 Ticarileştirmeyi Etkileyen Faktörler Üretim durumu Şirketin yapısı ve stratejisi AR-GE faaliyetlerinin niteliği Sektör özellikleri Rekabet ortamı Pazar konumu Fikri haklar açısından rakiplerine göre durum

37 Teşekkürler Yavuz Kabuk Arçelik A.Ş., Lisans Takım Lideri