LİSANS GENEL YETENEK

Transkript

1 ÇÖZÜMÜ 0

2

3 KPSS / GY - GK ÇÖZÜMLERİ Deneme Sınavı 0. Kronolojik, TDK Güncel Türkçe Sözlük te zaman bilimsel anlamında verilmiştir. Gayri sözcüğü ise olumsuzluk bildiren bir sözcüktür. Dolayısıyla gayri kronolojik sözü, zaman bilimini dikkate almamak, tarihsel sıralamaya bağlı kalmamak anlamında kullanılmıştır. Bu tür sorularda anlamı bilinmeyen sözcüklerin çıkması, sorunun çözümünü zorlaştırabilir. Cümledeki ya da parçadaki anlama dikkat edilerek anlamı bilinmeyen sözcüklerle ilgili yorumda bulunulabilir. LİSANS GENEL YETENEK 4. I.de, iletişimin tanımı yapılmıştır. II.de üç temel ögeyle ilgili bir karşılaştırma söz konusudur. IV.de, bu bilgi ifadesiyle bir önceki cümlede söz edilen bilgiyle ilgili açıklama yapılmıştır. V.de, bilgiyi ileti yapmak için ifadesinde amaç-sonuç ilişkisi söz konusudur. Amaç-sonuç ilgisi olan cümlelerde, amaç yargısının yapılıp yapılmadığı yani amaca ulaşılıp ulaşılmadığı belli değildir. 7. I.de spor haberleriyle ilgili dünya ve Türkiye arasında bir karşılaştırma yapılmıştır. II.de, spor gazetelerinin satışıyla ilgili bir tespitte bulunulmuştur. III.de nesnel bir bilgi verilmiştir. V.de ele alınan yargı, kesinlik bildiren bir yargıdır. Kesinlik bildiren yargılarda asla, mutlaka, kesinlikle, hep, hiç gibi sözcükler yer alabilir. 8. Parçadaki III ve V numaralı cümlelerde eserde ele alınan konuyla ilgili bilgiler verilmiş ve eserin içeriğinde neler olduğundan söz edilmiştir.. V numaralı deyimin anlamı yanlış verilmiştir. Çünkü pervasızca, kimseden çekinmeden dolaşmak, elini kolunu sallaya sallaya gezmek deyiminin açıklamasıdır. Deyimler, bir durumu daha etkili anlatabilmek için kullanılan kalıplaşmış söz öbekleridir. Genellikle -mak/- mek mastar ekiyle biter ve cümlede yüklem görevinde kullanılabilir. 3. I.de insanın teknolojik olarak çok ileri giderek uzaya çıkıp oradaki insanlarla iletişime geçtiği ancak yakın çevresindeki insanlarla iletişimde bulunamadığı gibi bir çelişkiden söz edilmiştir. II.de umutsuzluğun insanların genelinde görülen bir durum olduğu dile getirilmiştir. III.de insanlar arası iletişimin olumsuz duygular aracılığıyla kurulduğu ifade edilmektedir. IV.de III.cümledeki durumun nasıl sonuçlara yol açtığı belirtilmiştir. Bir cümlenin, bir önceki ya da bir sonraki cümleyle ilgili olup olmadığına, ilgi varsa da bu ilginin nasıl bir ilgi olduğuna (neden-sonuç, açıklama, örnekleme) dikkat edilmelidir. 5. Parçadaki V numaralı cümlede, herhangi bir kıyaslama ya da ölçme durumu söz konusu değildir. Karşılaştırma, birden farklı nesne, olay, kavram vb.nin benzerlik ya da farklılık açısından kıyaslanmasına dayanır. 6. I.de, psikolojinin ilk durumuyla ilgili bilgi verilmiştir. II.de, başkaları tarafından farklı değerlendirilen bir durumdan söz edilmiştir. III.de, başkalarının bilinçaltındaki olayları nasıl değerlendirdiği belirtilmiş ve bir önceki cümlede verilenlerle karşılaştırma yapılmıştır. V.de, psikoloji bilim, kişisel görüşler ışığı altında tanımlanmıştır. Bir parçada tek bir cümlede karşılaştırma yapılabildiği gibi cümleler arasında da karşılaştırmalar yapılabilir. Bir eserin içeriği, o eserde ne anlatıldığı yönündeki bilgilerden oluşur. Ayrıca bir eserde ne anlatılmadığı da yine o eserin içeriği ile ilgilidir. 9. II. sözcük yanlış yazılmıştır çünkü sayılar, bankacılıkla ilgili işlemler hariç bitişik yazılmaz. III. sözcük, kalıplaşmış olarak bitişik yazılması gereken bir sözcüktür. IV.sözcük özel isim değildir, bu nedenle küçük harfle başlaması gerekir. V.sözcük belirli bir tarihi belirten ay adı olduğu için büyük harfle başlamalıdır. Özel isimlere getirilen yapım ekleri ve yapım eklerinden sonra gelen çekim ekleri kesme işaretiyle ayrılmaz. 0. IV numaralı işaret yanlış kullanılmıştır çünkü Gerçeğe dönelim beyler cümlesi, tamamlanmış bir cümledir ve bu cümleden sonra noktalı virgül gelmez. Ara sözlerin ve ara cümlelerin başına ve sonuna ya virgül ya da kısa çizgi getirilir. 3

4 KPSS / GY - GK ÇÖZÜMLERİ. II.sözcükte -la ve ma yapım ekleri kullanılmıştır. III. sözcükte ol- eylemine -an sıfat-fiil eki gelmiştir ve sözcük sıfat-fiil olmuştur. IV.sözcük yeterlik birleşik eylemiyle oluşmuş birleşik sözcüktür. V.sözcük olan insanlar sözcüğü -ı durum ekini almıştır. Bütün fiilimsi ekleri yapım ekidir ve bütün fiilimsiler de bu durumun sonucu olarak türemiş sözcüktür. 4. I.cümle, öge dizilişi açısından devriktir, diğer cümleler kurallıdır. II.cümlede birden fazla yargı bağlaçlarla bağlandığı için cümle, bağlı cümledir. III.cümle dolaşmak ve vazgeçip eylemsileri vardır yani birden fazla yan cümle kullanılmıştır. IV numaralı cümle Bir şey yapamazdım. anlamı veren sözde soru cümlesidir. Bir cümlede bir temel yargı, bir de eylemsiden oluşan en az bir yargı varsa, o cümle girişik birleşik cümledir. Ayrıca bir cümlede kaç eylemsi varsa o kadar yan cümle vardır. Deneme Sınavı 0 7. Parçadaki III numaralı cümleden itibaren insanların mensubu oldukları grupta nasıl davrandıklarından söz edilmeye başlanmıştır. Dolayısıyla parçada ele alınan konu insanların grup içinde nasıl davrandıklarıdır. Bir parçanın konusu, o parçada üzerinde durulan, ele alınan, işlenen konudur ve genellikle parçanın giriş cümlelerinde yer alır. Ancak bazı paragraflarda parçanın tamamına da yayılmış olabilir.. yükselme sözcüğü yüksek sözcüğünden türemiştir yani k ünsüzü düşmüştür. Geliştirir sözcüğünde ünsüz benzeşmesi vardır çünkü sözcüğün aslı gelişdirir dir. Yalnızlık sözcüğünde ı ünlüsü düşmüştür. büyüklüğü sözcüğünde de k ünsüzü yumuşamış ve ğ ye dönüşmüştür. Ünlü daralması - ( ) yor eki ya da y sesiyle ilgilidir. Bu unsurlar bazı sözcüklerde kendilerinden önce gelen a ve e geniş ünlülerini daraltır. 5. I numaralı sözcük, kendinden sonra gelen adı tam olarak belirtmediği için belgisiz sıfattır. II numaralı sözcük sanatçılar adının yerini tuttuğu için kişi zamiridir. III numaralı sözcük sıfatı derecelendiren bir zarftır. IV numaralı sözcük kendinden sonra gelen adı işaret yoluyla belirten bir işaret sıfatıdır. V numaralı sözcük bir eylemin adı durumunda olan isim-fiildir yani addır. İsimlerin yerini işaret yoluyla tutan sözcükler işaret zamiri iken bir adı işaret yoluyla belirten sözcükler işaret sıfatıdır. 8. MÖ 4000 yılından başlayıp MÖ 000 li yıllara kadar bir sıra izlenmiştir yani kronolojik bir sıra vardır.. MÖ 000 li yıllardan kalma kafataslarındaki deliklerse ilk beyin ameliyatlarının bu çağlarda yapıldığını gösteriyor. cümlesinde bir çıkarım söz konusudur. Parçanın genelinde insan bilinciyle ilgili bilgi verilmiştir. Eski Sümer yazıtlarında, eski zamanlarda ifadelerinde eski sözcükleri niteleyici unsurdur. Bilgi verici anlatım biçimi, açıklayıcı anlatım biçimidir. Bu anlatım biçiminde amaç okuyucuya bilgi vermek, onu bir konuda aydınlatmaktır. 3. II numaralı cümlede aynı yazarın her eseri söz öbeğinde aynı sözcüğü bir belirtili ad tamlamasının tamlayanı olan yazarın ismini, her sözcüğü de eseri tamlananını tamamlamıştır. Bir isim tamlamasında tamlayan ve tamlanan arasına farklı sözcükler girebildiği gibi, hem tamlayan hem tamlanan birden fazla sözcük tarafından nitelenebilir. 6. İlk üç cümlede eşler arasındaki ilişkilerin özelliklerinden söz edilirken IV numaralı cümleden itibaren ülkemizdeki aile yapısına değinilmiştir. Buna göre IV numaralı cümleden itibaren yeni bir paragrafa geçilmelidir. Bir cümlede çünkü, fakat, ama, bu durumda, böylesi olaylar... şeklinde bağlayıcı unsurlar varsa o cümleden itibaren yeni bir paragrafa başlanamaz. 9. Parçada, insanların sorunları çözmek için nasıl bir yöntem izlemeleri gerektiği üzerinden durulmuştur. İnsanlar arasındaki sorunların önemli bir bölümü iletişimsizlikten ya da tek taraflı iletişimden kaynaklanır. Buna göre de insanlar arasındaki iletişimin sağlıklı olması, sorunların çözümünde önemli bir etkiye sahiptir. Ana düşünce sorularıyla çok farklı kalıplarda karşılaşılabilir. Bunlardan biri de Bu parçada vurgulanan nedir? sorusudur. Vurgulanan ifadeye, genellikle parçanın sonuç cümlelerinde rastlanılabilir. 4

5 KPSS / GY - GK ÇÖZÜMLERİ Deneme Sınavı 0 0. Parçadaki III numaralı yere soru kökünde verilen cümlenin getirilmesi gerekir. II numaralı cümlede her geçen gün bu sayı artmıştır yargısından hareketle bu artışın nasıl bir artış olduğuna değinilen soru kökündeki cümle III numaralı yere getirilmelidir. Bu tür sorularda soru kökündeki cümlenin numaralanmış yere mi yoksa numaralanmış cümlelerin sonuna mı geleceğine dikkat etmek gerekir. 3. I numaralı cümlede Türk mutfağının çekici olduğundan söz edilmiştir. Bu cümleden sonra bu yargıda ele alınan düşüncenin karşıtı bir cümle gelmelidir ki parçanın geri kalan kısımlarında anlam bütünlüğü sağlanabilsin. Buna göre de I numaralı cümleden sonra gelmesi gereken cümle IV numaralı cümledir. Bu tür sorularda numaralanmış cümlelerin hangisinin diğerinin devamı niteliğinde olduğunu bilmek, sorunun çözümünü kolaylaştırır. 5. Parçadaki IV ve V numaralı cümlelerde destanların Türklerin kültürel ve toplumsal özellikleriyle ilgili bilgi verildiğinden söz edilmiştir. Soruda istenen yargıların tespit edilebilmesi için parçanın hem bütünsel hem de cümle bazında çok iyi okunması ve anlaşılması gerekmektedir.. Parçada atasözlerindeki ben ve öteki kavramlarından söz edilmektedir. Ancak parçadaki IV numaralı cümle, atasözünün ne olduğundan söz etmektedir ve parçanın anlam akışını bozmaktadır. Parçanın anlam akışını bozan cümle, anlamsal olarak cümlenin geneline uymayan bir cümle olabileceği gibi yapısal olarak da cümlenin anlatımını bozan bir cümle olabilir.. Bugün Amerika da beş üniversitede, Almanya da üç, Hollanda da ve İngiltere de birer üniversitede bu konuda bilimsel olarak çalışılmaktadır cümlesi A, Düzenli aralıklarla farklı bölgelerde, ülkelerde konferanslar düzenlenmekte ve toplantılar yapılmaktadır cümlesi B, Din ile UFO lar arasındaki ilişkiyi reddetmemekle birlikte bu konuyu daha bilimsel verilere, kayıtlara dayandırmaya çalışan örgütlerin sayısı oldukça fazladır cümlesi C, Türkiye de üçüncüsü Denizli de yakında açılacak UFO müzeleri oluşturulmakta ve UFO lara dair her türlü görsel, yazılı, işitsel veriler sunulmaktadır cümlesi D seçeneğindeki soruyu cevaplamaktadır. Bu tür sorularda, seçeneklerdeki soruların cevabı olan sözcükler parçadaki cümlelerde yer almaktadır ve bu soruların cevaplarının net bir şekilde verilmesi gerekmektedir. 4. Toplumun öteki sini tarif eden, ona karşı verilen mücadelenin önemini vurgulayan, bu mücadelede en büyük görevin genç kahramanlara düştüğü mesajını vererek topluma yeni katılmaya hazırlanan gençler için idealler oluşturan destanlarda sosyal ve kültürel yapıyla ilgili önemli bilgiler de bulunmaktadır cümlesinde A ya, Kahramanın doğumu, gençliği ve akınları etrafında gelişen olayları anlatan destanların, geleneğin canlı olduğu dönemlerde bir eğlence unsuru olmanın ötesinde toplumun tarih bilincini geliştiren ve bireylerin topluma aidiyet duygularını pekiştiren bir işleve sahip olduğunu söylemek mümkündür cümlesinde C ye, Başka bir ifadeyle Türk destanlarını dinleyen veya okuyan bir kişi, bu toplumun neye inandığını, nelerden korktuğunu veya çekindiğini, nasıl beslendiğini ve eğlendiğini, toplumun hangi gruplardan ve nasıl oluştuğunu, yasalarını, cezalarını, geleneksel uygulamalarını kısacası Türklerin hayatını bulur. Bu yönüyle destanlar, günümüzde de Türklerin toplum yapısını, psikolojisini, felsefesini, tarihini, coğrafyasını, folklorunu vb. incelemek isteyenler için temel başvuru kaynağı durumundadır cümleleriyle D ye, Esasında destancı, dinleyicilerine nasıl bir toplumda yaşadıklarını, bu toplumun değer yargılarını, kutsallarını, doğaya bakış açısını, evren algısını, kısacası bir felsefe sunmaktadır cümlesinde E ye değinilmiştir. Parçada değinilmeyen yargıyı bulmak için, parçadaki cümlelerle seçeneklerin uyumu dikkate alınmalıdır. 6. III, V, VI ve VIII numaralı cümlelerde tarih çalışmalarıyla ilgili öneriler söz konusu değildir. Öneri, bir işin nasıl yapılması ya da nasıl yapılmaması ile ilgili yönlendirme içeren cümlelerdir. Bu cümleler, uyarı cümleleriyle benzer özellikler gösterebilir. 7. Parçada tarih çalışmalarının neden gerekli olduğuna yönelik bir bilgi yoktur ve böyle bir çıkarımda da bulunulamaz. Yardımcı düşünceler, okuyucuya ana düşünceyi bulduran cümlelerdir. Bu cümlelerde düşünceyi geliştirme yollarından yararlanılabilir. 5

6 KPSS / GY - GK ÇÖZÜMLERİ sorular için verilen şartları sağlayan sıralamalar Pirinç, fasulye, mercimek, bulgur, makarna, nohut, mısır Pirinç, fasulye, mercimek, bulgur, nohut, makarna, mısır Pirinç, fasulye, makarna, bulgur, mercimek, nohut, mısır şeklinde olur. O hâlde 5. kavanozun nohut olduğu sıralamada baştan üçüncü kavanoz mercimektir ( 5) 5 4 bulunur. ( x + y).( x y) x ydir. Deneme Sınavı ab. ( 6 ).( 6 + ) ab. ( 6) ( ) ab. 6 4 ab. 4 oldu undan 4 b. a bulunur a b (a b).(a + b) dir. 8. Verilen şarta göre baştan üçüncü kavanoz mercimek kavanozudur. Öncüllerde verilen ögelerin çeşitli ilişkilere göre nerede bulunduklarını ya da bulunabileceklerini soran soru tipleri, yer - yön - konum bildiren sorulardır ( + ) ( + ) bulunur ( 0) ( ) bulunur Verilen şarta göre. ihtimale bakmak gerekir. Bazı sorularda hem sıralama ile ilgili hem de yer - yönle ilgili değişkenler bir arada sorulabilmektedir. a. x n + b. x n c. x n x n. (a + b c) dir. olur. n.( n+ ) n n Verilen şarta göre 3. ihtimale bakmak gerekir. Çok çeşitli ilişkilerin olduğu sorularda benzer yöntemlerle sorular çözülebilmektedir. Önemli olan tüm verileri bir tabloda toplayabilmektir bulunur. a c ad. + bc. + dir. b d bd a+ 3b c + c 4a + 3b c.(c + ) olur. c ve c + ardışık sayılar olduğundan c ya da c + sayılarından biri kesinlikle çifttir. O hâlde c.(c + ) ifadesi çift olur. 4a ifadesi de çift olduğundan 3b, dolayısıyla da b kesinlikle çifttir. T.T T Ç.Ç Ç T.Ç Ç olur. 6

7 KPSS / GY - GK ÇÖZÜMLERİ Deneme Sınavı ( n+ 3)! ( n )! + ( n+ )! ( n )! ( n+ 3).( n+ )! ( n+ )! + ( n ).( n )! ( n )! n+ 3+ n n a + 4a a + 4a 8 olur. Buradan (a ). (a + ). (a + 3). (a + 5) 43. J5N J4N J5N J4N K O. K O + K O. K O LP LP LP LP n 5 bulunur. n! n.(n ).(n )... olur. ( a + 4a 5).( a + 4a+ 3) > > 8 8 ( 8 5).( 8+ 3) ( 3).( 5) 65 bulunur. 70 bulunur. Sorunun çözümü tüm üç nokta seçimlerinde doğrusal üç nokta seçimlerinin çıkarılmasıyla da bulunabilir. Bir denklemin kökü denklemde yerine yazıldığında denklemi sağlar. 3 4 J9N J5N J4N K O K O K O 4 LP L3P L3P bulunur. 38. x 6x + 0 x + 6x x + 6 olur. Her iki tarafın karesi alınırsa x +. x x x x + 36 x x + 34 bulunur. x (x + y) x + x.y + y dir. 4. x.( z+ ) 4.( 5+ ) ( y + ) ( + ) Buradan ( z + ) 8 ( 3+ ) 8 " orant sabitiolur. z + 4 z 3 bulunur OKEK( 3,, ) OKEKc,, m 4 3 OBEB( 43,, ) 6 6 bulunur. a c OBEB( ad., bc. ) OBEBc, m b d OKEK( bd, ) a c OKEK( ac, ) OKEKc, m dir. b d OBEB( bd, ) Ters orantıda çarpma işlemi, doğru orantıda bölme işlemi düşünülür. 39. /6 < a + 3/ < b 4 < a 4 + 3b < 6 0 < a 3b < 30 olur. Dolayısıyla a 3b ifadesinin alabileceği en büyük tam sayı değer 9 bulunur. Bir eşitsizliğin her iki tarafı negatif bir sayı ile çarpılır ya da bölünürse eşitsizlik yön değiştirir A, B R V S, W olduğundan T X (A B) Z { 3,,, 0, } elde edilir. Bu kümenin eleman sayısı ise 5 tir. (A B) Z (A Z) (B Z) dir. 45. Anne İki Çocuk Bugün 4a a 0 yıl sonra 4a + 0.(a + 0) 4a + 0 a + 40 a 30 a 5 4a bulunur. İki çocuğun yaşları toplamı 0 yıl sonra.0 0 artar. 7

8 KPSS / GY - GK ÇÖZÜMLERİ 46. Yolun tamamına 4x denirse 4 ü gidilirse geriye 3x kalır. Sonra kalan yolun 3 ü gidildiğinde geriye 0 km kaldığından 3x 3x. 0 3 x 0 km 4x 80 kmbulunur. Paydaların OKEK i alınırsa OKEK(4, 3) yolun tamamına x demek çözümü kolaylaştırır saat sonra otomobilin deposunda 4 litre benzin kalmışsa otomobilin harcadığı benzin miktarı litre olur. O hâlde otomobil saatte 36 6 litre 6 benzin harcar. 4 saat sonra otomobilin deposunda kalan benzin miktarı ise litre bulunur. Alınan yolla harcanan benzin miktarı doğru orantılıdır. 50. Altının fiyatı 00x olursa Ceren 5 altına 5.00x 500x para verir. Altınların fiyatı % 0 arttığında 5 altının fiyatı 0 500x. 650xolur. 00 Deneme Sınavı 0 5. Ali işi Burak ile birlikte 6 saatte bitiriyorsa tek başına 6 saatten daha uzun bir sürede bitirir. Ali ile Burak eşit kapasitede çalışsaydı işi 6 saatte bitirdiklerinden tek başlarına saatte bitirirlerdi. Fakat Ali daha hızlı olduğundan saatten kısa bir sürede bitirir. Dolayısıyla 6 < a < bulunur. Ali bir işi a saatte, Burak b saatte bitiriyorsa ikisi birlikte saatte işin + sini bitirir. a b Ceren in kazancı 3 olduğundan 650x 500x S 47. K + L 550 ve K L olduğundan 5 6 K 5x ve L 6x denirse 5x + 6x 550 x 550 x 50 olur. Buradan K 5x bulunur. x x x in i,, x in ü olur. 50x x x olur. 50 O hâlde altının satış fiyatı , bulunur. 00 x in % 0 fazlası % 0 udur. 0 Yani x. udur. 00 S S O O D seçeneğinde taralı bölgeye S harfi yazıldığında ilk oyuncu oyunu kazanır. Oyunun kuralı anlaşılana kadar öncüller okunmalıdır. 5. AC 90 km ve x dk x saat oldu E A. A. olduğundan E 3k ve A 4k elde edilir. 4E + 6A k + 6.4k 36 k + 4k 36 Buradan 36k 36 k olur. E 3k 3. 3 bulunur. 75 x in % 75 i x. dür. 00 ğundan 6 90 x x 7 dakika olur. AB 40 km, BC 50 km olduğundan aracın [BC] arasındaki hızına v denirse V V V 5 V 5 kmsa / bulunur. H z Yol Zaman d r. 54. S O S I II III İlk oyuncu IV. kutuya S harfini yazarsa ikinci oyuncu I. ya da II. kutuya O harfi yazsa bile iki kutudan boş kalanına birinci oyuncu S harfi yazarak oyunu kazanır. S V O Kesinlikle ifadesinin kullanıldığı sorularda sonuç her durumda elde edilmelidir. 8

9 KPSS / GY - GK ÇÖZÜMLERİ Deneme Sınavı A A operatörünün standart tarife ücretinin üstüne limit aşım ücretleri eklenirse 8 5 B C x A açısı 90 den büyük olduğundan x > A r O r C O R B 0+(50 00).0,3+(50 00).0,+ (3 ) elde edilir. Soruda verilen tüm kullanımlar B operatörünün standart tarifesi içeriside olduğundan fiyat farkı bulunur. x > x > 89 x > 7... (I) elde edilir. Üçgen eşitsizliğinden 5 8 < x < < x (II) elde edilir. I. ve II. eşitsizliklerden 7 < x + 3 elde edilir. Bu eşitsizliği sağlayan x tam sayıları 8, 9, 0,, olup 5 tanedir. A AO r ve O B R denirse O O R r cm olur. Buradan BC R + (R r) R r.(r r). 4 cm bulunur. Yarıçapı r olan çemberin çevre uzunluğu p.r dir. B operatörünün standart tarifesinde 50 dk konuşma, 50 sms ve 3 GB internet olduğundan standart ücret dışında bir ücret ödenmez. 59. Verilen özellikler için operatörlerin ücretleri aşağıdaki gibi olur: A:0+(500 00).0,3+(500 00).0,+(5 ) , B: 50 + (500 50).0,4 + (500 50).0, + (5 3).4, , C: 90 c b Dolayısıyla B < A < C bulunur. B Üçgen eşitsizliği; a C C operatörünün standart tarifesinde 500 dk konuşma, 500 sms ve 5 GB internet olduğundan standart ücret dışında bir ücret ödenmez. b c < a < b + c a c < b < a + c 3 a b < c < a + b dir Dikdörtgenin uzun kenarı 0 cm, kısa kenarı 7 cm olduğundan ve soruda verilen diğer bilgilerden karelerin boyutları yukarıdaki şekildeki gibi elde edilir. Buradan karelerin alanları toplamı cm bulunur. Kenar uzunluğu a olan bir karenin çevre uzunluğu 4a, alanı a dir. 60. C operatöründe standart tarife 90 olduğundan buna limit aşım ücretleri eklenirse fatura tutarı 90+( ).0,5+(6 5) bulunur sms standart tarifenin içerisinde olduğundan ayrıca ücretlendirilmez. 9

10 KPSS / GY - GK ÇÖZÜMLERİ. İlk Türk devletlerinde devlet işlerini görüşen Kurultay toplantılarına şad gibi hanedan üyesi ordu komutanları ve yabgu unvanını taşıyan yöneticiler katılırdı. Ancak otacı (emçi) yani doktor Kurultaya katılmazdı. Eski Türklerde hükümdarların Kurultay adı verilen bir danışma meclisi vardı. Hakanın başkanlığında toplanan. Kurultay üyeleri hanedan üyeleri, boy beyleri, sivil ve askerî idarecilerden oluşurdu. Kurultayın bazı görev ve yetkileri, Yeni hükümdarı seçmek, Savaş ve barış kararı almak, İnsan ve hayvan sayımı yapmak, Yargılama yapmaktır.. Büyük Selçuklu Devleti ni kuran Oğuzlar XI. yüzyılda Anadolu ya yerleşmek amacıyla akınlar düzenlemiştir. Oğuzlar, Oğuz Kağan Destanı na göre 4 boydan ve Divânü Lügati t-türk eserine göre boydan oluşan Orta Asya kökenli en kalabalık Türk boyudur. Günümüzde Türk nüfusunun çoğunluğu Oğuz boyundandır. X. yüzyılda Hazar Denizi nin doğusunda Oğuz Yabgu önderliğinde ilk devletlerini kurdular. 000 yılında Kıpçaklar tarafından yıkılan bu devletten sonra Oğuzlar ikiye bölündü, bir kısmı Selçuk Bey önderliğinde güneye indiler, İslam ı kabul edip İslâm orduları hizmetine girdiler. Oğuz kitleleri içinde Kınık boyundan olup ataları Selçuk un adından ötürü Selçuklular olarak anılmaya başlayan bir kol Tuğrul Bey önderliğinde 038 yılında Irak ve İran da Büyük Selçuklu İmparatorluğu nu kurdu. Etrafta dağınık yaşayan diğer Türk boyları da bu İmparatorluğa katılmıştır. Ancak Büyük Selçuklular Moğol kökenli Karahıtaylılar a yenilmesi ile devlet çözülmeye başladı. Dağılan bu boyların kimi Harzemşahlara bağlandı, kimi Horasan a Irak a, Suriye ye yerleşti, kimileri de Anadolu Selçuklu Devleti ne katıldı. Dahasonra kurulan Akkoyunlu, Karakoyunlu, Safevi Devletleri, Alemdarlar, Anadolu beylikleri, Osmanlı İmparatorluğu da Oğuzlar tarafından kurulmuştur. LİSANS GENEL KÜLTÜR 3. Orta Çağ da Avrupalı Hristiyanların Haçlı Seferleri ne katılmasında, Kudüs ü ele geçirme, Doğu ticaret yollarını ele geçirme amacı etkili olmuştur. Haçlı Seferleri, Hristiyan Avrupalıların XI. yüzyılın sonlarından XIII. yüzyılın sonlarına kadar Müslüman Orta Doğu ya düzenlediği seferleridir. Haçlı Seferleri nin bazı önemli sonuçları şunlardır: Papa ya ve Katolik Kilisesi ne güven azalmıştır. Skolastik düşünce zayıfladı. Derebeylikler zayıfladı ve merkezî krallıklar güçlenmiştir. Doğu-batı ticareti gelişmiştir. Akdeniz limanları önem kazanmıştır. Avrupalılar İslam dünyasının etkisiyle Antik Yunan, Hellen eserlerini öğrenmiştir. Kağıt, barut, matbaa, pusula gibi teknik buluşlar Avrupa da öğrenilmiştir. 4. Kili ve Akkerman kaleleri Kardeniz de hâkimiyeti güçlendiren II. Bayezit Dönemi nde ele geçirilmiş bölgelerdir. Preveze Deniz Muharebesi, 8 Eylül 538 tarihinde Osmanlı Donanması ve Papa III. Paulus ün çabalarıyla bir araya gelen Haçlı Donanması arasında gerçekleşen deniz muharebesidir. Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması, Amiral Andrea Doria komutasındaki Haçlı Donanması nı imha etmiştir. Bu deniz muharebesi sonucunda Akdeniz de Osmanlı Donanması na karşı koyabilecek bir donanma kalmamış ve Türk hâkimiyeti başlamış oldu. Deneme Sınavı 0 5. Osmanlı Devleti nde hazine gelirlerini artırma ihtiyacından dolayı iltizam sistemi ve müsadere uygulanmıştır. İltizam: merkezden uzak eyaletlerin yıllık vergisinin toplanması görevinin açık artırma yolu ile peşin para karşılığında satıldığı sistemdir. Müsadere sistemi: Devlet memurlarının mallarına el konulmasıdır. 6. Kaleisultaniye, Rumeli Hisarı ve Kilitbahir Kalesi Fatih Dönemi nde, İshak Paşa Sarayı da XVII. yüzyılda Ağrı Doğubeyazıt ta inşa edilmiştir. Ancak Gevher Nesibe Şifahanesi Türkiye Selçukluları Dönemi ne aittir. Kilitbahir Kalesi, 45 de İstanbul kuşatması esnasında Papalık Donanması nın Bizans a yardım etmesini önlemek amacıyla Fatih Sultan Mehmet tarafından Çanakkale de yaptırılmıştır. Boğaz kenarındaki Kalaisultaniye günümüzdeki adıyla Çimenlik Kalesi dir. Kaleyi, Fatih Sultan Mehmet İstanbul u fethettikten sonra 46 yılında yaptırmıştır. Piri Reis, Kitab-ı Bahriye sinde kitabını burada tamamladığından bahsetmektedir. 7. Osmanlı Devleti sınırlarının genişlemesi sonucunda iş yükünü azaltmak amacıyla vezirlerin ve defterdarların sayısında artış olmuştur. Osmanlılarda vezirlik müessesesi ilk defa, Orhan Gazi zamanında ortaya çıktı. İlk vezir Alaaddin Paşa dır. Orhan Gazi zamanında tek vezir olup devletin büyümesi ve işlerin artması üzerine, vezirlerin sayısı de arttı. Böylece sayıları artan vezirlerden biri veziriazam ismiyle baş vezir tayin edildi. 0

11 KPSS / GY - GK ÇÖZÜMLERİ Deneme Sınavı 0 8. Osmanlı Devleti nde XVIII. yüzyılda iltizam sisteminden malikane sistemine geçilmesiyle birlikte yerel güce sahip âyan denilen kişiler ortaya çıkmış ve âyanların nüfuzu artmıştır. XVIII. yüzyılda iltizam sisteminin yerine daha çok malikane sistemi uygulanmıştır. Bu sistemde muaccele denen satış bedeli karşılığında topraklar kişilere hayatı süresince olmak şartı ile kiralanırdı. Böylece mültezimler daha fazla güçlenerek âyan denilen feodal güçler haline geldi. 0. Osmanlı Devleti nde Tanzimat Fermanı ndan itibaren yaşanan demokratikleşme hareketlerinin temel amaçları arasında ümmetçilik fikrini geliştirmek yer almaz. Ümmetçilik İslam birliğini esas aldığı için Osmanlı halkı için birleştirici bir politika değildir. Ümmetçilik (Panislamizm), XIX. yüzyılda II. Abdülhamit Dönemi nde devlet politikası olarak ortaya atılmış, Müslüman nüfusun fazla olduğu tüm ülkelerin tek bir çatı altında birleştirilmesi düşüncesidir. Osmanlı Devleti nin çöküş döneminde Avrupa nın saldırılarına karşı bir kurtuluş düşüncesi olarak görülmüştür.. Mondros Ateşkes Anlaşması Osmanlı Devleti ni parçalamak için yapılan gizli bir antlaşma değil, I. Dünya Savaşı sonunda Osmanlı Devleti nin imzaladığı ateşkes anlaşmasıdır. Birinci Dünya Savaşı sırasında Anlaşma Devletleri arasında Osmanlı Devleti ni paylaşmaya yönelik birçok gizli antlaşma imzalanmıştı. Anlaşma Devletleri bu anlaşmalarla savaş sonrasında ele geçirmek istedikleri bölgeler hakkında aralarında uzlaştı. Ancak savaş devam ederken 97 de Rusya da iktidara gelen, sosyalist lider Lenin bu antlaşmaları dünya kamuoyuna açıklamıştır. 9. Osmanlı Devleti nin Rusya ile imzaladığı 856 Paris Antlaşması ile Karadeniz in tarafsız hâle gelmesi kararı alınmıştır. Ancak Tanzimat Fermanı 839 da yayımlanmıştır. Ermeni Sorunu da 878 Berlin Antlaşması ile başlamıştır. Paris Antlaşması, 856 tarihinde Rusya ile Kırım Savaşı nı kazanan Osmanlı, İngiltere ve Fransa arasında imzalanmış bir barış antlaşmasıdır. Osmanlı İmparatorluğu bu antlaşma ile Avrupa devletler genel hak ve hukukundan faydalanma imkânı elde etmiştir. Ancak, toprak bütünlüğü Avrupa büyük devletlerinin kefilliği altına girmiştir. Karadeniz de Rusya ile aynı muameleye tabi tutulması haksızlık olarak ortaya çıkmıştır. Osmanlı nın iç meselesi olan Islahat Fermanı na antlaşma metni içinde yer verilmesi, ileriki yıllarda iç işlerine müdahale zemini hazırlamıştır Balta Limanı Anlaşması ile İngiltere nin açık pazarı olan Osmanlı Devleti nde Reji İdaresinin kurulmasıyla yabancı girişimcinin baskısı artmıştır. 838 yılında İngiltere ile Osmanlı Devleti arasında imzalanan Balta Limanı Antlaşması nın bazı maddeleri şunlardır: Tekel sistemi kaldırıldı. İngiliz tüccarlara diledikleri miktarda hammaddeyi satın alma imkânı verilmiştir. İç ticarete Osmanlı vatandaşlarının yanı sıra İngilizlerin de katılması öngörülmüştür. İngiliz vatandaşlarına Osmanlı ürünlerini Osmanlı tüccarlarıyla aynı vergi koşulları altında satın alma hakkına sahip olmuşlardır. İngilizlerle olan transit ticaretten alınan vergi resmi kaldırılmıştır. Bu maddelerin sonuncusu, İngiliz vatandaşları Osmanlı Devleti sınırları içinde ticaret yaparken Osmanlı vatandaşlarından bile daha az vergi ödeyecekleri anlamına geliyordu Mayıs 99 da başlayan Yunan işgaline karşı Reddiilhak Cemiyeti kurulmuş ve bölgede yaşanan çatışmalar üzerine İtilaf Devletleri tarafından Bristol Raporu yayımlanmıştır. Ancak Paris Barış Konferansı İzmir in işgalinden önce toplanmıştır. Paris Konferansı nda İttifak Devletleri ile yapılacak barış antlaşmalarının koşulları gerçekleşti. Osmanlı Devleti ile yapılacak barışın ilkeleri konusunda İtilaf Devletleri arasında anlaşmazlık çıkınca imzalanacak antlaşma ertelendi. İtalya, İzmir ve çevresinin Yunanistan a verilmek istenmesi nedeniyle konferansı terk etmişti. Osmanlı Devleti ile yapılacak barışın şartları daha sonra San Remo Konferansı nda belirlenen ilkeler çerçevesinde 90 de Sevr de imzalanmıştır.

12 KPSS / GY - GK ÇÖZÜMLERİ 4. İstanbul Hükûmeti sadrazamı Damat Ferit Paşa Elazığ Valisi Ali Galip e Sivas Kongresi ni önlemek için Mustafa Kemal i tutuklama emrini vermiştir. Ali Galip Olayı, İstanbul da Damat Ferit Hükûmeti, İngiliz Yüksek Komiserliği tarafından planlanmıştı. Dahiliye Nazırı Adil Bey Eylül de Ali Galip ile Sivas a vali olarak gitmesi konusunda pazarlık yaptı. Ali Galip in oradaki görevi Doğu vilayetlerinde gaile çıkarmaya çalışanların kışkırtmalarını engellemek ve karşı koyanları yakalamaktı. 3 Eylül 99 tarihinde Dahiliye Nazırı Adil Bey ve Harbiye Nazırı Süleyman Şefik Paşa Ali Galip Bey e bir emirname verdiler. Bu emirname 7 Eylülde Mustafa Kemal Paşa nın eline geçti. Emirde Ali Galip in Sivas a gitmesi ve toplantıya meydan vermemesi isteniyordu. Ali Galip görevi kendisini Mirlivalığa yükseltilmesi sözünü alarak kabul etmiştir. 6. Sevr Antlaşması nda Boğazların yönetiminin uluslar arası komisyona bırakılması kararı alınmış ancak bu komisyonda Türk devletine yer verilmemiştir. Sevr Antlaşması ile Osmanlı Devleti sömürge durumuna getirilmek istenmiştir. Türk milleti bu antlaşmayı imzalayan İstanbul yönetimine güvenilemeyeceğini bir defa daha anlamıştır. Halk bu durum karşısında Millî Mücadelenin gereğini daha iyi anlamıştır. TBMM, Sevr Antlaşmasını tanımadığı gibi; 9 Ağustos 90 de aldığı kararla, antlaşmayı imzalayanları vatan haini kabul etmiştir. Padişah Sevr Antlaşmasının imzalanmasını kabul etmekle hukuka ve millî iradeye aykırı davranmıştır. Çünkü Kanuniesasi ye göre bir antlaşmanın imzalanabilmesi için Meclisi Mebusanın onayının alınması gerekiyordu. Sevr Antlaşması bu yönüyle hukuka aykırıdır ve hukuken geçersizdir. Deneme Sınavı Ocak 9 tarihinde kazanılan I. İnönü Savaşı sonrasında 3 Şubat 9 de Londra Konferansı düzenlenmiş ve Mart 9 tarihinde Afgan Dostluk Antlaşması imzalanmıştır. Ancak Maarif Kongresi Kütahya Eskişehir Savaşları ndan sonra düzenlenmiştir. Maarif Kongresi Kütahya-Eskişehir Muharebelerinin devam ettiği sırada (5 Temmuz 9) Ankara da 80 kişinin katıldığı Maarif (Eğitim) Kongresi düzenlenmiştir. Düzenlenme Amacı: Kurtuluş Savaşı nı kazandıktan sonra yeni Türk devletinin eğitim politikasını belirlemektir. Kongreye Mustafa Kemal de katılmıştır. Savaşın en şiddetli döneminde böyle bir kongrenin düzenlenmesi Atatürk ün eğitime verdiği önemi göstermektedir. Atatürk bu kongrede yaptığı konuşmada Millî kimliğimize zarar veren zararlı fikirlerle mücadele edilmesi gerektiğini vurgulamıştır. 9. Yeni Türk Devleti nin ilk siyasi partisi olan Halk Fırkası programında Liberal uygulamalar esas alınmamış devletçilik politikasını desteklemiştir. 5. Mebusan Meclisi nin 8 Ocak 90 tarihinde Misakımillî kararlarını alması üzerine İtilaf Devletleri 6 Mart 90 de İstanbul u resmen işgal etmiştir. İstanbul un resmen işgal edildiğini Mustafa Kemal e Telgrafçı Manastırlı Hamdi Bey haber vermiştir. Mustafa Kemal in İstanbul un işgaline karşı aldığı tedbirler şunlardır: İşgalciler kınandı. İstanbul ile ilişkiler kesildi. Anadolu daki bazı işgalci subaylar, Malta ya sürgün edilen Türk mebuslarına karşılık tutuklandı. Osmanlı nın Anadolu daki gelir kaynaklarına el kondu. İşgalcilerin sevkiyat yaptıkları Ulukışla - Geyve Demiryolu işlemez hale getirildi. 7. TBMM, 7 Ekim 90 tarihinde Ankara da Cerideiresmiye adlı ilk resmî gazetesini çıkarmıştır. Minber, İstanbul da yayımlanan günlük siyasi gazetedir. ( Kasım - Aralık 98). Sahipliğini Ali Fethi Bey in (Okyar) yaptığı Mustafa Kemal Paşa nın kuruluş sermayesi ve yayımına katkıda bulunduğu gazete uzun ömürlü olmamıştır. Mondros Mütarekesi nin ardından Vahdettin i etkileyen ulusçu, dinamik bir hükûmet kurulmasını, Meclisin feshedilmemesini ve Mustafa Kemal Paşa nın Harbiye Nazırı olmasını öneren, Tevfik Paşa Hükûmetinin düşürülmesini savunan yayınlar yapmıştır. Anadolu ve Rumeli Müdafaaihukuk Grubu 9 Eylül 93 de Halk Fırkasına dönüştürülmüştür. Kurucusu Mustafa Kemal dir. Halk Fırkasının kuruluş amaçları şunlardır; Gerçekleştirmek istenen inkılaplar için gerekli kadroyu oluşturmak, Halk ile devlet arasındaki bağları güçlendirmek, Partiyi her hangi bir toplumsal sınıfın değil; bütün halkın partisi yaparak inkılapları halka mal etmektir. Halk Fırkası 94 de Cumhuriyet Halk Fırkası adını almıştır. 93 yılında Atatürk İlkeleri bu partinin ana ilkeleri haline gelmiştir. 937 yılında da Atatürk İlkeleri anayasada yerini almıştır. Bu partinin başkanlığını ve cumhurbaşkanlığını 938 e kadar Mustafa Kemal yürüttü. 938 ile 950 arasında İsmet İnönü CHP nin başkanlığını yürütmüştür.