TG 1 ÖABT BİYOLOJİ. KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ BİYOLOJİ ÖĞRETMENLİĞİ Ocak 2014

Transkript

1 KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ BİYOLOJİ ÖĞRETMENLİĞİ Ocak 2014 TG 1 ÖABT BİYOLOJİ Bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının İhtiyaç Yayıncılık ın yazılı izni olmadan kopya edilmesi, fotoğrafının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayımlanması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar, gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.

2 AÇIKLAMA DİKKAT! ÇÖZÜMLERLE İLGİLİ AŞAĞIDA VERİLEN UYARILARI MUTLAKA OKUYUNUZ. 1. Sınavınız bittiğinde her sorunun çözümünü tek tek okuyunuz. 2. Kendi cevaplarınız ile doğru cevapları karşılaştırınız. 3. Yanlış cevapladığınız soruların çözümlerini dikkatle okuyunuz.

3 2014 ÖABT / BİY BİYOLOJİ ÖĞRETMENLİĞİ TG 1 1. Oksijenli solunumun glikoliz evresinde hem ATP tüketimi, hem ATP üretimi gerçekleşir. Krebs ve ETS de de ATP üretimi gerçekleşir. Suyun elektron kaynağı olarak tüketildiği yer krebs çevrimidir. 4. Kutucuklarda I ile gösterilen bölüme kilus borusu, II ile gösterilen bölüme üst ana toplardamar yazarsak bağırsaktan emilen yağ sindirim ürünleri ve yağda çözünmüş vitaminlerin taşınması açıklanmış olur. 7. Ökaryot hayvan hücrelerinde mikrotübüller, ara filamentler, miyozin ve aktin proteinleri hücre içi iskeleti görevi üstlenir. Ancak miyoglobin çizgili kas doku hücrelerinde bulunan pigmenttir. İskelet görevi görmez. 2. İnsan böbreklerinde suyun geri emilimini vasopressin (antidiüretik hormon = ADH), sodyum ve klor iyonlarının geri emilimini ise aldosteron hormonları kontrol eder. 5. Verilen özelliklere sahip olan organik molekül kitindir. Kitin yapısında C, H, O ve N element atomları bulunur. Bu molekül omurgasız hayvanlardan bazılarını mekanik etkilerden korurken su kayıplarını da önler. 8. Verilenlerden mitokondri zarından geçemeyen molekül glikozdur. Glikoz, glikoliz evresini tamamladıktan sonra pirüvik asit moleküllerini oluşturur. Pirüvik asitler ise mitokondri zarını geçer ve yıkılır. 3. DNA ve mrna moleküllerinde pentoz, pürin ve pirimidin bazları bulundurma özellikleri ortaktır. Ancak DNA nın sarmal yapısında karşılıklı gelmiş pürin ve primidin bazları arasında zayıf H bağları bulunmasına karşılık m RNA molekülü tek iplikli olduğu için zayıf H bağları bulunmaz. 6. İnsanlarda ABO kan grubu sistemi ile ilgili olarak, plazmasında aglutinin bulunmaması ve eritrositlerinde A ve B aglutinojenlerini birlikte bulundurması özelliklerine sahip olması o bireyin AB kan gruplu olduğunu söyleyebilmemiz için yeterlidir. Her kan grubu kendi grubundan bir bireye kan verebilir. Bu bir ayırım oluşturmaz. 9. Bağırsak hücrelerine emilen radyoaktif karbon elementi taşıyan glikoz molekülü kalbe gelmeden önce karaciğer atardamarından geçemez. 3

4 10. Böyle bir bitkide kambiyum taşıyan gövde ve tam çiçek bulunur. Meyve içindeki tohumda bulunan embriyoda çift çenek bulunur. 13. A ve T nükleotitlerine X, G ve S nükleotitlerine Y dersek; toplam nükleotit sayısı 2X + 2Y, toplam zayıf H bağı sayısı 2X + 3Y ile ifade edilir. (2X + 3Y = 18000) (2X + 2Y = 13200) = (Y = 4800) bulunur. Bize sorulan Y/ 2X + 2Y oranı dır. Bu da 4800 / ifadesinin sadeleştirilmesi ile 4/11 olarak bulunur. 16. Dış iskelet için, Büyüme ve hareketi sınırlandırır (I), Kaslar iskeletin iç yüzeyine tutunur (II) ve Embriyonik tabakalardan ektoderm kökenlidir (III) özellikleri doğru olur. 11. Gelişmiş yapılı bitkilerde temel ve iletim doku hücreleri histogen adı verilen embriyonik dokudan köken alır ve bölünme özelliklerini kaybeder. Ancak meristematik doku hücreleri, bitki ömrü sonuna kadar bölünme özelliklerini kaybetmez ve mitoz bölünmelerle hücre sayılarını artırır. 14. Klon fare ile klonlanan farenin karaciğerinden alınan hücrelerin, gen çeşidi (I) kesinlikle birbirinin aynıdır. Ancak hücrelerin organel sayıları (II) ve mitokondri DNA larının nitelik ve niceliği (III) farklı olabilir. 17. İnsanlarda ergenlikten sonra hipofiz bezinden STH hormonu normal değerinden çok salgılandığında akromegali adlı anormallik gelişir. 12. Ökaryot hücredeki DNA molekülünde, karşılıklı zincirdeki iki nükleotit arasında zayıf H bağları (I), aynı zincirdeki altlı üstlü dizilmiş nükleotitler arasında fosfodiester bağları (II), bir nükleotit yapısındaki deoksiriboz ile azotlu organik baz molekülleri arasında glikozit bağları (III) bulunur. 15. Çok alelli kalıtımda n alel gen sayısı ise n (n +1)/ 2 genotip çeşidini verir. A karakteri ile ilgili 4. 5 / 2 = 10 ve B karakteri ile ilgili 5. 6 / 2 = 15 genotip ve A ve B karakterleri ile ilgili toplam = 150 genotip yazılabilir. A karakterinde 4 B karakterinde 5 homozigot genotip var ise A ve B karakterinde birlikte 4. 5 = 20 homozigot genotipli birey vardır. Homozigot genotipli bireylerin toplam genotip sayısına oranı 20 / 150 ifadesinden 2/ 15 bulunur. 18. Ahtapotun gözü ile farenin gözü aynı fonksiyonu gerçekleştirseler de farklı embriyonik tabakalardan gelişmiştir. ifadesi analog organları tanımlar. Soruda II. ve III. öncüllerde eşleştirilmiş organlar birbirinin analoğu, I. öncülde eşleştirilmiş organlar birbirinin homoloğudur. 4

5 19. Toprağında yeterli azot tuzları bulunmayan bir bitkide riboz yapısında C, H ve O elementleri bulunduğundan riboz moleküllerinin üretimi bu durumdan doğrudan etkilenmeyecektir. 22. Ökaryot özellikteki bir hücre ile canlı ve cansız arasında bir geçit formu olan virüsler arasında nükleik asit molekülü bulundurma özelliği ortaktır. Verilen özelliklerin d i ğ e r l e r i y a l n ı z ö k a r y o t h ü c r e y e ö z g ü d ü r. 25. Oksijen yetmezliğine bağlı olarak laktik asit fermantasyonu yapan bir hücreye yeniden yeterli miktarda oksijen ulaştığında laktik asit öncve pirüvik asite (III) ardından pirüvik asit asetil Co A (II) molekülüne ve bu molekül de sitrik asit (I) molekülüne dönüşür. 20. Bitkilerde ksilem demetlerinde su ve suda çözünmüş maddelerin tek yönlü (kök yaprak doğrultusunda) taşınmasında etkili olduğu bilinen görüşlerin en az etkili olandan en çok etkili olana doğru sıralanması kılcallık görüşü (III), kök basıncı görüşü (I) ve terleme çekim teorisi ve kohezyon görüşü (II) şeklinde olur. 23. İnsan, kurtbağrı bitkisi ve bir tür tropikal balıkta vücut hücreleri mitoz bölünme sırasında 2n = 46 kromozom oluşturur. Bu üç canlı için ökaryot hücreler bulundurma özelliği ortaktır. 26. Bitki hücresinde gerçekleştiği bilinen, sitrik asidin okzaloasetik aside dönüşmesi (I) ve fosfogliseraldehitin ribüloz mono fosfata dönüşmesi tepkimeleri mitokondride, glikozun pirüvik aside dönüşmesi (III) tepkimesi ise sitoplazmada gerçekleşir. 21. Elektron taşıma sisteminin görev yaptığı organellerde verilen moleküllerden etil alkol meydana gelmez. ETS bulunduran organellerden birisi mitokondri, bir diğeri de kloroplastlardır (plastit). Kloroplast yapısında oksijen, pirüvik asit, glikoz ve riboz meydana gelir. Mitokondride ise karbondioksit meydana gelir. 24. Ökaryot bir hücredeki mitokondri faaliyetlerinde, moleküler oksijen (I) ve asetil Co A (II) miktarları azalır. Ancak mitokondri faaliyetleri sonucu adenozin tri fosfat (III) moleküllerinin miktarı artar. 27. Yeni oluşacak bakteriyofajın protein kılıfının radyoaktif azot (N) izotopu ile işaretlenebilmesi için bakteri amino asitlerinin radyoaktif N izotopu taşıması yeterli olur. Çünkü virüs protein kılıfı bakteri sitoplazmasında bakteri amino asitlerinden sentezlenir. 5

6 28. Omurgalı hayvanların embriyonik gelişimleri düşünüldüğünde, blastosöl (ilk karın boşluluğu) (I) bu gelişim sürecinde ortaya çıkan ve sonradan ortadan kalkan geçici boşluktur. Sölom (ikinci karın boşluğu) (II) ve gastrosöl (ilk bağırsak boşluğu) (III) embriyonik gelişimde ortaya çıkar, ancak ortadan kalkmaz. 31. Enzimlerin görev yaptığı bir biyokimyasal tepkimede, sıcaklığı optimum değere kadar yükseltmek (I) ve substrat yüzeyini genişletmek (II) işlemleri uygulandığında hücredeki biyokimyasal tepkimenin hızında artış meydana gelir. Ancak ortamdaki inibitör madde derişimini artırmak (III) hücredeki biyokimyasal tepkimenin hızında azalma yaratır. 34. Elektron kaynağı olarak su kullanan canlıların evrimleşmesi, ilkel atmosferin yapısında, serbest oksijen birikmesi şeklinde bir değişimin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu canlıların evrimi ile ozon tabakası incelmez ve karbondioksit organik besin yapısına katılacağı için artış göstermez. 29. Soruda verilen canlılarda gözlenen üreme çeşitlerinden Bira mayasında tomurcuklanma olayında mayoz bölünme gerçekleşmeyeceği için kalıtsal varyasyon oluşma olasılığı yoktur. 32. Karbondioksit (CO 2 ) molekülünü glikoza çeviren hücresel organelde Klorofiller stromada değil de granumda bulunur. Diğer seçeneklerde verilen özellikler kloroplastlar için doğrudur. 35. Protista âleminin üyeleri ile ilgili olarak, Parazit üyelerinde sporla çoğalma gözlenir. (II) ve Tatlı sularda yaşayan üyelerinde bir çift kontraktil koful bulunur. (III) özelikleri doğru, Tüm üyeleri heterotrof beslenir. (I) özelliği yanlış olur. 30. A = T ve G = S olur. 4 nükleotit 5 zayıf H bağı ile bağlanırsa X tane nükleotit 4000 zayıf bağı ile bağlanır orantısından (toplam nükleotit sayısı) X = 3200 bulunur / 4000 oranı ise 4 / 5 olur. 33. Çiçekli bitkilerin yaşam döngüsünde gerçekleşen bazı evrelerin doğru sırası şöyledir: polenin dişicik tepesinde çimlenmesi (V), polen tübü oluşması (VI), sperm çekirdeklerinin oluşması (II), yumurtanın ve polar çekirdeklerin döllenmesi (III), zigotun ve triploit çekirdeğin ardışık mitozlar geçirmesi (I), embriyo ve endosperm oluşması (IV). 36. Bitkilerde salgı dokusu metabolizmayı hızlandırmaz. Çünkü salgı dokusunun ürünleri bitki metabolizmasında kullanılmaz. 6

7 37. Mezonefroz böbrek yapısına sahip olan bir balığın Wolf kanalı, boşaltım maddelerini (II) ve sperm hücrelerini taşır. Ancak sindirim artıkları bağırsak ile (I) taşınır ve tüm kanallar birleşir, Kloakla dışarı açılır. 40. Şemayı incelediğimizde ornitin adlı madde miktarının azalmayıp sabit kalacağını düşünmeliyiz. Bu nedenle E seçeneğinde verilen grafik yanlış, diğer seçeneklerde verilen grafikler doğru olur. 43. Araştırma - inceleme ile öğretimde belirlenen konu öğrencilere genellikle ev ödevi olarak verilir. Öğrencilerin araştırmak için süreye ve kaynak yardımına ihtiyacı vardır. Öğreten bu konuda rehber olmalıdır. 38. İnsanda, endolenf adı verilen sıvı madde (I), otolitler adı verilen denge taşları (III) ve yarım daire kanalları (IV) denge sağlanması ile ilgili olarak görev yapar. Östaki borusu ise dış kulak ile orta kulak arasında basınç dengesini kurar ve farklı yükseltilerde sağlıklı işitmeye yardımcı olur. 41. Öğretim programını değerlendirebilme, kazanımları amaç ve yaklaşımları kavrayabilme, öğrenme süresini programlayabilme biyoloji öğgretmenlerinin alan eğitim bilgisi ile ilgilidir. 44. Merkezî sinir sistemi beyin ve omurilikten oluşur. Omurilik cevabını veren öğrenciye öğretmen pekiyi, aferin gibi başardın dönütleri vermelidir. 39. Kan doku kılcallarından geçerken, Alyuvarlarda karbonik asit oluşur. (I) ve Alyuvarlarda oksihemoglobin miktarı azalır. (III) olayları gerçekleşir. Ancak CO 2 ve H 2 O serbest hâle geçer. (II) olayı gerçekleşmez. Bu olay kan alveol kılcallarına geldiğinde gerçekleşir. 42. Başarılı bir öğretmenin tüm zekâ alanlarında belli bir düzeyde başarı göstermesi beklenir. Ancak biyoloji öğretmenlerinde doğacı zekâ bir adım daha öndedir. 7

8 45. Yapılandırmacı öğrenimde bilgi öğrencinin zihninde oluşturulur. Düşünme ve analiz etme kazanımlıdır. 47. Bloom un bilişsel alan sınıflamasına göre kazanım düzeyleri en alt düzeyden en üst düzeye doğru bilgi, kavrama, uygulama, analiz, sentez ve değerlendirme şeklinde sınıflandırılmaktadır. Seçeneklerde verilen kazanım düzeylerini incelediğimizde de A seçeneği analiz, B seçeneği kavrama, C seçeneği bilgi, D seçeneği değerlendirme ve E seçeneği sentez düzeyinde ifadeleri barındırmaktadır. Bu bilgiler ışığında D seçeneğinde yer alan kazanımı gerçekleştiren bir öğrencinin daha üst düzey bir beceri sergileyeceği söylenebilir. 49. Bitki fotosentez yapacağından ve stomalar açık olacağından dışarıdan CO 2 alacak dış ortama O 2 verecektir. Ayrıca bu süreçte terleme de gerçekleşecek ve çıkan havada daha fazla su buharı oluşacaktır. Bu nedenle 1. öğrenci doğru tahminde bulunmuştur. 46. Protein sentezi translasyon (okuma) olarak adlandırılır. Ribozomda gerçekleştirilir ve mrna, trna, rrna görev alır. Bu nedenle RNA çeşit ve görevlerini öğrencilerin hatırlaması konunun anlaşılmasını kolaylaştıracaktır. 48. Öğretmen öğrencilerin derste öğrendiklerini uzun süreli belleğe aktarabilmesi için sorulara kendilerinin cevap vermesini sağlamalıdır. 50. Öğrenme bireyin aktif olarak katıldığı bir süreçtir. Bireyler arasındaki farklılıklar öğrenme sürecine doğrudan etki ettiğinden öğretmenler, bunu göz önünde bulundurmalıdır. 8