STRATEJİK PLANI YAHYA KEMAL BEYATLI ANADOLU LİSESİ ŞAHİNBEY/ GAZİANTEP

Transkript

1 STRATEJİK PLANI YAHYA KEMAL BEYATLI ANADOLU LİSESİ ŞAHİNBEY/ GAZİANTEP

2 T.C. ŞAHİNBEY KAYMAKAMLIĞI İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Yahya Kemal Beyatlı Anadolu Lisesi Öğretmenler, ordularımızın kazandığı zafer, sizin ordularınızın zaferi için yalnızca zemin hazırladı. Okul müdürü foto Mustafa Kemal ATATÜRK

3 İSTİKLAL MARŞI Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak; Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak. O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak; O benimdir, o benim milletimindir ancak. Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilâl! Kahraman ırkıma bir gül! Ne bu şiddet, bu celâl? Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helâl... Hakkıdır, Hakk a tapan, milletimin istiklâl! Bastığın yerleri toprak! diyerek geçme, tanı: Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı. Sen şehit oğlusun, incitme, yazıktır, atanı: Verme, dünyaları alsan da, bu cennet vatanı. Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda? Şüheda fışkıracak toprağı sıksan, şüheda! Canı, cananı, bütün varımı alsın da Huda, Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüda. Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım. Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım! Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım. Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım. Garbın afakını sarmışsa çelik zırhlı duvar, Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddım var. Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imanı boğar, Medeniyet! dediğin tek dişi kalmış canavar? Arkadaş! Yurduma alçakları uğratma, sakın. Siper et gövdeni, dursun bu hayâsızca akın. Doğacaktır sana va dettiği günler Hakk ın... Kim bilir, belki yarın, belki yarından da yakın. Ruhumun senden, İlâhî, şudur ancak emeli: Değmesin mabedimin göğsüne namahrem eli. Bu ezanlar ki şahadetleri dinin temeli- Ebedî yurdumun üstünde benim inlemeli. O zaman vecd ile bin secde eder-varsa-taşım, Her cerihamdan, ilâhî, boşanıp kanlı yaşım, Fışkırır ruh-ı mücerret gibi yerden naşım; O zaman yükselerek arşa değer belki başım. Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilâl! Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl. Ebediyen sana yok, ırkıma yok izmihlâl: Hakkıdır, hür yaşamış, bayrağımın hürriyet; Hakkıdır, Hakk a tapan, milletimin istiklâl Mehmet Akif ERSOY

4 ATATÜRK ÜN GENÇLİĞE HİTABESİ Ey Türk gençliği! Birinci vazifen, Türk istiklâlini, Türk cumhuriyetini, ilelebet, muhafaza ve müdafaa etmektir. Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegâne temeli budur. Bu temel, senin, en kıymetli hazinendir. İstikbalde dahi, seni, bu hazineden, mahrum etmek isteyecek, dâhilî ve haricî, bedhahların olacaktır. Bir gün, istiklâl ve cumhuriyeti müdafaa mecburiyetine düşersen, vazifeye atılmak için, içinde bulunacağın vaziyetin imkân ve şeraitini düşünmeyeceksin! Bu imkân ve şerait, çok nâmüsait bir mahiyette tezahür edebilir. İstiklâl ve cumhuriyetine kastedecek düşmanlar, bütün dünyada emsali görülmemiş bir galibiyetin mümessili olabilirler. Cebren ve hile ile aziz vatanın, bütün kaleleri zapt edilmiş, bütün tersanelerine girilmiş, bütün orduları dağıtılmış ve memleketin her köşesi bilfiil işgal edilmiş olabilir. Bütün bu şeraitten daha elîm ve daha vahim olmak üzere, memleketin dâhilinde, iktidara sahip olanlar gaflet ve dalâlet ve hattâ hıyanet içinde bulunabilirler. Hattâ bu iktidar sahipleri şahsî menfaatlerini, müstevlilerin siyasî emelleriyle tevhit edebilirler. Millet, fakr u zaruret içinde harap ve bîtap düşmüş olabilir. Ey Türk istikbalinin evlâdı! İşte, bu ahval ve şerait içinde dahi, vazifen; Türk istiklâl ve cumhuriyetini kurtarmaktır! Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asîl kanda, mevcuttur! Mustafa Kemal ATATÜRK

5 GAZİANTEP HARİTASI 1 OKUL İLETİŞİM BİLGİLERİ GAZİANTEP İLİ HARİTASI

6 OKULUN İLETİŞİM BİLGİLERİ ADRESİ Turan Emeksiz Mah. Süleymanşah Cad.No:81 ŞAHİNBEY/ GAZİANTEP TELEFON 0 (312) FAKS 0 (312) E- POSTA ADRESİ @meb.k12.tr- ykblisesi@gmail.com WEB ADRESİ ykbl.meb.k12.tr

7 SUNUŞ Değişen dünya şartlarında, bilgi toplumunun insanını yetiştirmeyi amaç edinen Yahya Kemal Beyatlı Anadolu Lisesi olarak bu sorumluluğumuzun farkındayız. Bu nedenle eğitim alanındaki yeni yaklaşımları takip ediyor Daha iyi bir eğitim imkânı nasıl sağlarız ve öğrencilerimizi geleceğe en iyi şekilde nasıl hazırlarız? sorusunu sürekli kendimize soruyoruz. Yahya Kemal Beyatlı Anadolu Lisesi olarak geleceğimizi öğrencilerimizle yeniden yapılandırmanın heyecanını ve umudunu yaşıyoruz. Okulumuz öğretmenleri arasında mesleki ve kişisel bir dayanışma hemen göze çarpmaktadır. Öğretmenlerin eğitim-öğretim faaliyetleri başarılı bir şekilde devam etmektedir. Emekli olan öğretmenlere plaket verme töreni, diğer etkinlikler ve hayattaki tüm öğretmenlerin katılımıyla gerçekleşen sosyal etkinlikler düzenlenmektedir. Okulumuzun rehberlik servisi oldukça iyi çalışmaktadır. Bu nedenle gerek mesleğe yönlendirme, gerekse bir üst öğretim kurumuna öğrencilerin yerleşmesi ve takibi yapılmaktadır. Okulumuzun yıllık bütçesi, sözleşmeli personel giderleri hariç; telefon ücretleri, kırtasiye malzemeleri (bilgisayar, fotokopi makinesi bakım-onarımı dahil) TL civarında olup ayrıca; su, elektrik ve yakacak giderleri Devlet Bütçesinden karşılanmaktadır. Okulumuzun gelirleri ise kantin kirası, okul-aile birliği katkılarıdır. Okul çevresinde gecekondulaşma vardır. Okulun sosyo- ekonomik görünümü orta grupta sayılabilir. Veli görünümümüz; çiftçi, memur, işçi, serbest meslek sahibi gibi heterojen bir yapıya sahiptir. Öğrencilerin giyim ve kırtasiye gibi konularda fazla bir sorunları yoktur. Ancak bu velilerin öğrencilerimizin eğitim ve öğretimleri ile ilgilendikleri anlamına gelmemelidir. Velilerin okula olan ilgileri yeterli değildir. Velilerin veli toplantılarına katılma oranı % 25 civarındadır. Okulda düzenlenen sosyal ve kültürel faaliyetlerin öğrencinin okul yaşantısına olumlu katkısını bilen okulumuz, öğrencilere yönelik etkinliklere önem vermektedir. Ancak bu etkinlikleri yapabileceğimiz çok amaçlı iyi bir salonumuz yapım aşamasındadır. Öğrencilerimiz kendini doğru ifade edebilen, disiplinsel açıdan fazla sorun çıkartmayan, devamsızlık oranları düşük bir kitledir. Mesleki ve sosyal dayanışma içerisinde sevgi ve saygıyı esas alan, çağdaş bir yönetim anlayışını benimseyen, sürekli sorgulayan bir okul olmak için uğraş vermekteyiz. Cafer DEVECİ Okul Müdürü

8 GİRİŞ Bütün eserlerin yazılması zaman alır. Çünkü yazılmak istenenleri, yaşananları ve sorunları anlamak, yorumlamak, çözümler üretmek bunları uygulamak esastır. Bu da uzun bir arayışı ve büyük cesareti gerektirir. Yaşananlardan ve bilinenlerden yeni bilgiler, çözümler üretmek ve üretilenleri paylaşmak ise üretenlere büyük bir kıvanç verir. Biz bu planla, öğrencilerimizin okulda gördükleri öğretim sürecinin yanı sıra, iyi bir eğitim almalarını da beklemekteyiz. İyi bir eğitim almış birey, kendi eksikliklerini görüp, bu eksiklikleri giderme konusunda mücadele verecek bir bireydir. Ayrıca bu mücadeleyi verirken zevk alacak ve bunu çevresiyle paylaşacaktır. Belirlediğimiz stratejik amaçları, oluşturulan çalışma grupları yardımıyla uygulamaktayız. Bu yılın sonunda ise çalışma gruplarının raporları ve önerileri doğrultusunda eksik kaldığımız ve daha da geliştirmemiz gereken yönlerimizi tamamlayarak planımızı daha iyi bir seviyeye getirmeye çalışacağız. Bu planı uygulamada yardımcımız olan çalışma gruplarındaki öğretmen arkadaşlarımıza, güzel gelişmeler gösteren öğrencilerimize, bizi yalnız bırakmayan ve destek veren velilerimize teşekkür ederiz. Yahya Kemal Beyatlı Anadolu Lisesi Stratejik Plan Ekibi

9 SUNUŞ GİRİŞ İÇİNDEKİLER 1. BÖLÜM: STRATEJİK PLAN HAZIRLIK PROGRAMI 1.1. Amaç 1.2. Kapsam 1.3. Yasal Dayanak 1.4. Üst Kurul ve Stratejik Plan Ekibi 1.5. Çalışma Takvimi 2. BÖLÜM: DURUM ANALİZİ 2.1. Tarihsel Gelişim 2.2. Mevzuat Analizi 2.3. Faaliyet Alanları, Ürün ve Hizmetler 2.4. Paydaş Analizi 2.5. Kurum İçi Analiz Örgütsel Yapı İnsan Kaynakları Teknolojik Düzey Mali Kaynaklar İstatistikî Veriler 2.6. Çevre Analizi PEST-E Analizi Üst Politika Belgeleri 2.7. GZFT Analizi 2.8. Sorun Alanları 3. BÖLÜM: GELECEĞE YÖNELİM 3.1. Misyon 3.2. Vizyon 3.3. Temel Değerler ve İlkeler 3.4. Temalar 3.5. Amaçlar 3.6. Hedefler 3.7. Performans Göstergeleri 3.8. Faaliyet/Projeler ve Maliyetlendirme Eylem Planları 3.9. Stratejiler 4. BÖLÜM: İZLEME ve DEĞERLENDİRME 4.1. Raporlama İzleme Raporları Faaliyet Raporları EKLER SAYFA NO

10 KURUM KİMLİK BİLGİSİ Kurum Adı Yahya Kemal Beyatlı Anadolu Lisesi Kurum Statüsü Kamu Özel Kurumda Çalışan Personel Sayısı Öğrenci Sayısı Yönetici X : 4 Öğretmen :44 Memur :1 Hizmetli :2 Öğretim Şekli Normal İkili X X X X KURUM İLETİŞİM BİLGİLERİ Kurum Telefonu / Fax Tel. : Faks : Kurum Web Adresi Mail Adresi Ykblisesi27@hotmail.com.tr Kurum Adresi Mahalle : Turan Emeksiz Mahallesi Süleyman Şah Cad.No:30 ŞAHİNBEY Posta Kodu :27200 İlçe İli : Şahinbey : Gaziantep Kurum Müdürü Okul Müdürü Cafer DEVECİ GSM Tel: Kurum Müdür Yardımcıları Müdür Yard. : Halil TEKİN GSM Tel : Müdür Yard. :Mustafa DEMİRCİ GSM Tel: Müdür Yard :Şahin ÇAPA GSM Tel :

11 1.1. STRATEJİK PLANIN AMACI 1. BÖLÜM STRATEJİK PLAN HAZIRLIK PROGRAMI Okulumuzda toplumdan gelen talepleri önemseyen, katılımcılığı destekleyen hedeflerinin net şekilde ortaya koymuş, hesap veren, şeffaf ve etkin bir yönetim anlayışı oluşturmak STRATEJİK PLANIN KAPSAMI Bu stratejik plan dokümanı Yahya Kemal Beyatlı Anadolu Lisesinin, mevcut durum analizi değerlendirmeleri doğrultusunda, yıllarında geliştireceği amaç, hedef ve stratejileri kapsamaktadır STRATEJİK PLANIN YASAL DAYANAKLARI SIRA NO DAYANAĞIN ADI yılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu 2 Milli Eğitim Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığının 2013/26 Nolu Genelgesi 3 Milli Eğitim Bakanlığı Stratejik Plan Hazırlık Programı 1.4. STRATEJİK PLAN ÜST KURULU VE STRATEJİK PLAN EKİBİ STRATEJİK PLAN ÜST KURULU SIRA NO ADI SOYADI GÖREVİ 1 Cafer DEVECİ OKUL MÜDÜRÜ 2 Halil TEKİN MÜDÜR YARDIMCISI 3 Seda ŞAHİN ÖĞRETMEN 4 Vural KARLANGIÇ OKUL AİLE BİRLİĞİ BAŞKANI 5 İrfan YALÇIN OKUL AİLE BİRLİĞİ YÖNETİM KURULU ÜYESİ STRATEJİK PLANLAMA EKİBİ SIRA NO ADI SOYADI GÖREVİ 1 Mustafa DEMİRCİ MÜDÜR YARDIMCISI 2 Hediye ÇINAR ÖĞRETMEN 3 Seda ŞAHİN ÖĞRETMEN 4 Selma ERTEN ÖĞRETMEN 5 Mehmet YILDIRIM ÖĞRETMEN 6 Mesut YILDIZ ÖĞRETMEN 7 Hatice TAN GÖNÜLLÜ VELİ 8 Halil POLAT GÖNÜLLÜ VELİ

12 1.5. ÇALIŞMA TAKVİMİ

13 2. BÖLÜM DURUM ANALİZİ

14 MEVCUT DURUM ANALİZİ 2.1. Tarihsel Gelişim Okulumuz, Yunus Emre İlkokulu ile 23 Nisan Ortaokulunun arasında bulunan parkın yerine TOKİ tarafından yıllarında inşaatı tamamlanarak 2009/2010 eğitim öğretim yılında 1995 öğrenci ile hizmete başlamıştır. Bina 1350 metrekare üzerine kurulmuştur yılı Haziran ayında Anadolu Lisesine dönüşmüştür. Bugün okulumuz 30 derslikte 991 öğrencinin eğitim gördüğü bir kurumdur Yasal Yükümlülükler 1.Orta Öğretim Kurumları: 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununun 26. Maddesine göre kurulmuştur. C) Orta öğretim: I Kapsam: Madde 26 (Değişik: 30/3/ /10 md.) Ortaöğretim, ilköğretime dayalı, dört yıllık zorunlu, örgün veya yaygın öğrenim veren genel, mesleki ve teknik öğretim kurumlarının tümünü kapsar. Bu okulları bitirenlere ortaöğretim diploması verilir. II Ortaöğretimden yararlanma hakkı: Madde 27 İlköğretimini tamamlayan ve ortaöğretime girmeye hak kazanmış olan her öğrenci, ortaöğretime devam etmek ve ortaöğretim imkânlarından ilgi, istidat ve kabiliyetleri ölçüsünde yararlanmak hakkına sahiptir. III Amaç ve görevler: Madde 28 Ortaöğretimin amaç ve görevleri, Milli Eğitimin genel amaçlarına ve temel ilkelerine uygun olarak, 1. Bütün öğrencilere ortaöğretim seviyesinde asgari ortak bir genel kültür vermek suretiyle onlara kişi ve toplum sorunlarını tanımak, çözüm yolları aramak ve yurdun iktisadi sosyal ve kültürel kalkınmasına katkıda bulunmak bilincini ve gücünü kazandırmak, 2. Öğrencileri, çeşitli program ve okullarla ilgi, istidat ve kabiliyetleri ölçüsünde ve doğrultusunda yükseköğretime veya hem mesleğe hem de yükseköğretime veya hayata ve iş alanlarına hazırlamaktır. Bu görevler yerine getirilirken öğrencilerin istekleri ve kabiliyetleri ile toplum ihtiyaçları arasında denge sağlanır.

15 IV Kuruluş: Madde 29 Ortaöğretim, çeşitli programlar uygulayan liselerden meydana gelir. Belli bir programa ağırlık veren okullara lise, teknik lise ve tarım meslek lisesi gibi eğitim dallarını belirleyen adlar verilir. Nüfusu az ve dağınık olan ve Milli Eğitim Bakanlığınca gerekli görülen yerlerde, ortaöğretimin, genel, mesleki ve teknik öğretim programlarını bir yönetim altında uygulayan çok programlı liseler kurulabilir. Ortaöğretim kurumlarının öğrenim süresi, uygulanan programın özelliğine göre, Milli Eğitim Bakanlığınca tespit edilir. V Ortaöğretimde yöneltme: Madde 30 Yöneltme ilköğretimde başlar; yanılmaları önlemek ve muhtemel gelişmelere göre yeniden yöneltmeyi sağlamak için ortaöğretimde de devam eder. Yöneltme esasları ve çeşitli programlar veya ortaöğretim okulları arasında yapılacak yatay ve dikey geçiş şartları, Milli Eğitim Bakanlığınca düzenlenir. Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliği ( /26627, Ek ve Değişiklikler: /27021 RG) (Okul güvenliği ile ilgili olduğu düşünülen maddeler alınmıştır) Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı; zorunlu eğitim kapsamındaki okul öncesi ve diğer öğrenci taşıma hizmetlerini düzenli ve güvenli hale getirmek, bu amaçla taşıma yapacak gerçek ve tüzel kişilerin yeterlilik ve çalışma şartlarını belirlemek, bu Yönetmeliğin gerekli kıldığı denetim hizmetlerini yapmaktır. Taşıtlarda aranacak şartlar aranır. Madde 4- Taşımacılar tarafından okul servis aracı olarak kullanılacak taşıtlarda aşağıdaki şartlar a) Okul servis araçlarının arkasında "OKUL TAŞITI" yazısını kapsayan numunesine uygun renk, ebat ve şekilde reflektif bir kuşak bulundurulmalıdır. b) Okul servis aracının arkasında, öğrencilerin iniş ve binişleri sırasında yakılmak üzere en az 30 cm çapında kırmızı ışık veren bir lamba bulunmalı ve bu lambanın yakılması halinde üzerinde siyah renkte büyük harflerle "DUR" yazısı okunacak şekilde tesis edilmiş olmalı, lambanın yakılıp söndürülmesi tertibatı fren lambaları ile ayrı olmalıdır. c) Okul servis aracı olarak kullanılacak taşıtlarda, öğrencilerin kolayca yetişebileceği camlar ve pencereler sabit olmalı, iç düzenlemesinde demir aksam açıkta olmamalı, varsa yaralanmaya sebebiyet vermeyecek yumuşak bir madde ile kaplanmalıdır. ç) Okul servis araçlarında Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelik ile Karayolları Trafik Yönetmeliğinde belirtilen standart, nitelik ve sayıda araç, gereç ve malzemeler her an kullanılabilir durumda bulundurulmalıdır. d) Okul servis araçlarının kapıları şoför tarafından açılıp kapatılabilecek şekilde otomatik (Havalı, Hidrolikli v.b.) olabileceği gibi; araç şoförleri tarafından elle kumanda edilebilecek şekilde (Mekanik) de

16 olabilir. Otomatik olduğu takdirde, kapıların açık veya kapalı olduğu şoföre optik ve/veya akustik sinyallerle intikal edecek şekilde olmalıdır. e) Okul servis aracı olarak kullanılacak taşıtlar temiz, bakımlı ve güvenli durumda bulundurulmalı ve 6 ayda bir bakım ve onarımları yaptırılmakla birlikte; taşıtların cinsine göre Karayolları Trafik Yönetmeliğinin öngördüğü periyodik muayeneleri de yaptırılmış olmalıdır. f) Okul servis aracı olarak kullanılacak taşıtların yaşları on iki yaşından küçük olmalıdır (on iki yaş dâhil). Taşıtların yaşı fabrikasından imal edildiği tarihten sonra gelen ilk takvim yılı esas alınarak hesaplanır. g) Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkındaki Yönetmelik hükümlerine göre tayin edilen ve o araca ait tescil belgelerinde gösterilen oturacak yer adedi, aracın içerisine görülebilecek bir yere yazılarak sabit şekilde monte edilecektir. ğ) Kamu Kurum ve Kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişi ve kuruluşlara ait okul servis aracı olarak teçhiz edilmiş araçlar, taahhüt ettikleri öğrenci taşıma hizmetlerini aksatmamak kaydıyla, personel servis taşıma hizmetlerinde de kullanılabilir. Ancak, bu taşıma esnasında okul servis araçlarına ait ışıklı işaretlerin şoförler tarafından kullanılması yasaktır. 311 h) Okul servis aracı; Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkındaki Yönetmelik hükümlerine uygun olmalıdır. ı) Gerektiği hallerde ilgili meslek odası, okul veya işyeri ve öğrenci velileriyle haberleşebilmek için telsiz veya mobil telefon bulunmalıdır. i) Taşıtlarda her öğrenci için bir emniyet kemeri bulunmalıdır. j) Taşıtlarda görüntü ve müzik sistemleri taşıma hizmeti sırasında kullanılmamalıdır. Taşımacının yükümlülüğü Madde 5- Okul servis araçları ile taşımacılık yapanlar; a) Öğrencilerin oturarak rahat bir yolculuk yapmalarını sağlayacak tedbirleri alarak taahhüt ettiği yere kadar götürüp getirmekle ve servis hizmeti sırasında taşıta başka herhangi bir yolcu almamakla, b) Taşıt içi düzeni sağlamak, anaokulu ve ilköğretim statüsündeki okul öğrencilerinin inme ve binmeleri sırasında yardımcı olmak üzere rehber personel bulundurmakla, c) (Değişik bend: /27021 RG) İlgili belediyeden Özel İzin Belgesi (EK-4) almakla, ç) Taşımacıların yanında çalışanlar, hizmet akdine tabi olup, bunların sosyal güvenlik yönünden sigorta işlemlerinin yaptırılması zorunluluğuyla, d) (Değişik bend: /27021 RG) Yetkili mercilerce belirlenen okul servis araçları fiyat Tarifelerindeki ücrete uymakla, e) (Değişik bend: /27021 RG) Taşınan öğrencinin; 1) Okulun veya ikametgâhının değişmesi, 2) Uzun süreli tedaviyi gerektiren bir hastalık geçirmesi, 3) Okumaktan vazgeçmesi veya okuma hakkını kaybetmesi, hallerinden herhangi birine bağlı olarak servisle taşınmaktan vazgeçmesi durumunda; varsa geri kalan ayların ücretlerini iade etmekle, yükümlüdürler.

17 T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Ortaöğretim Genel Müdürlüğü SAYI:B.08.0.OGM / KONU: Öğrencilerimizin Zararlı Madde Kullanımı ve Şiddet Gibi Risklerden Korunması. GENELGE 2006/22 Anayasamızın 58 inci maddesinin ikinci fıkrasında; Devlet, gençleri alkol düşkünlüğünden, uyuşturucu maddelerden, suçluluk, kumar vb. kötü alışkanlıklardan ve cehaletten korumak için gerekli tedbirleri alır. denilmektedir. Türk Milletinin bütün fertlerini; beden, zihin, ahlak, ruh ve duygu bakımlarından dengeli ve sağlıklı şekilde gelişmiş bir kişiliğe ve karaktere, hür ve bilimsel düşünme gücüne, geniş bir dünya görüşüne sahip, insan haklarına saygılı, kişilik ve teşebbüse değer veren, topluma karşı sorumluluk duyan; yapıcı, yaratıcı ve verimli kişiler olarak yetiştirmek. Türk Millî Eğitiminin genel amaçları arasında yer almaktadır. Millî Eğitim Bakanlığı Okul-Aile Birliği Yönetmeliği nin 6 ncı maddesinin; (a) bendinde; Öğrencileri, Türk Millî Eğitiminin Genel Amaçları ve Temel İlkeleri ile Atatürk İnkılâp ve İlkeleri doğrultusunda yetiştirmek üzere okul yönetimi, öğretmenler, veliler ve ailelerle iş birliği yapmak. (h) bendinde; Okulda uyulması gereken kurallar hakkında velileri bilgilendirmek ve onlarla iş birliği yaparak, zararlı alışkanlık ve eğilimlerin önlenmesi için okul yönetimine yardımcı olmak. (j) bendinde; Ailede, okulda ve çevrede, öğrencilerle diğer çocukların iyi alışkanlıklar kazanmalarını, iyi birer vatandaş olmalarını sağlayıcı tedbirler alınmasında okul yönetimine yardımcı olmak. hükümleriyle, Birliğin görevleri arasında sayılmaktadır. Millî Eğitim Bakanlığı İlköğretim ve Orta Öğretim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliği nin 12 nci maddesinin birinci fıkrasında; Öğrencilerin; ailesine, çevreye ve topluma duyarlı, gönüllü çalışma bilincine sahip, sorun çözen ve çözüm üreten, resmî, özel, sivil toplum kurum ve kuruluşları ile iş birliği içinde çalışma becerilerini geliştirmiş birer fert olarak yetişmeleri için toplum hizmeti çalışmalarına yer verilir. hükmü yer almaktadır. Demokrasinin dayandığı temel değerlerin başında; hürriyet, eşitlik, adalet, hürriyet, sevgi, saygı ve hoşgörü gelmektedir. Gençlerimizin bu temel değerler ve demokratik hayatın gereklerinden olan sosyal anlaşma, uzlaşma, paylaşma, birlik ve beraberlik içinde yaşama, millî kültüre dayalı ortak değerler ve idealler etrafında birleştirilmeleri temel hedefimizdir. Bütün bunlara rağmen, son zamanlarda çocuklarımız ve gençlerimiz arasında, zararlı madde kullanımı ve şiddet gibi risklerin giderek arttığı görülmektedir. Bu itibarla; söz konusu risklerin ortadan kaldırılmasına yönelik, yukarıda belirtilen mevzuat düzenlemelerinde de yerini bulan hususlarla ilgili olarak aşağıdaki hatırlatmaların yapılmasına ihtiyaç duyulmuştur. Buna göre; 1. Çocuklarımızın ve gençlerimizin şiddet eylemlerinden ve zararlı maddelerden korunması amacıyla, 1995/81 sayılı Genelge ile illerde kurulan İl Eğitim ve Gençlik Komisyonları, çalışmalarını daha aktif sürdürecek, yöresel özellikler ve imkânlar dikkate alınarak yerel programlar hazırlayacak, belli periyotlarla toplantılar yaparak alınan kararların uygulanmasında takipçi olacaktır. 2. Yönetici ve öğretmenler; okul dâhiline giriş çıkışlarda gerekli kontrolleri titizlikle yapacaklar ve okul çevrelerinde şüphe uyandıran durumların olması halinde okul müdürlüğüne ve dolayısıyla emniyet birimlerine zamanında bilgi vereceklerdir Öğrencilerin boş zamanlarını; sosyal, kültürel ve sportif etkinliklerle yararlı ve olumlu bir biçimde değerlendirmeleri için yöredeki bütün tesis, araç ve gereçlerden (okul kütüphanesi, bilgisayar laboratuvarları, spor salonları vb.) ortaklaşa yararlanmaları konusunda gerekli plânlama yapılıp uygun ortamlar hazırlanacak, yerel yönetimlerle işbirliğine gidilerek çeşitli faaliyetler düzenlenecektir.

18 4. Okul yöneticileri, öğretmenler ve rehber öğretmen tarafından öğrencinin gelişimini, eğitim öğretimini, psikolojik ve sosyal açıdan sağlığını olumsuz etkileyecek durumlarda ve kişisel problemlerde (bozuk aile ilişkileri, parçalanmış aile yapısı, sürekli okul başarısızlığı, iletişim sorunları, sigara, alkol vb. kullanımı gibi) erken önlemler alınmasına özellikle dikkat edilecektir. 5. Her öğrencinin doğuştan gelen yetenekleri ve buna bağlı olarak da ilgi alanlarının bulunduğu bilimsel bir gerçektir. Bu sebeple öğrencilerin kişilik ve bireysel farklılıkları tespit edilerek, buna yönelik gerekli rehberlik hizmeti verilecektir. 6. Farklı çevrelerden gelen öğrencilerimizin sosyal yaşantı ve ekonomik durumlarından kaynaklanan farklılıklarının ortadan kaldırılmasına ve olumsuz davranışları gözlenen öğrencilerin davranış bozukluklarının giderilmesine yönelik gerekli rehberlik tedbirleri alınacaktır. 7. Öğrenci ihtiyaç ve beklentilerinin de dikkate alındığı, etkili bir yönlendirme yapılacaktır. 8. Velilere, Okul-Aile Birliği Yönetmeliği çerçevesinde; okul ve aile işbirliğinin faydaları açıklanacak, bu işbirliğinin sağlanması için alınması gereken tedbirler görüşülecek, öğretimin devamı süresince öğrencilerin özellikle okul dışı davranışlarının izlenmesi velilerden istenecektir. Söz konusu tedbirlerle istenilen amaca ulaşılabilmesi için; okullarda periyodik olarak veli toplantıları yapılacak, öğrenci problemleri bu toplantılarda dile getirilecek ve karşılıklı olarak bunlarla ilgili alınması gerekli tedbirlerin görüşülmesi sağlanacaktır. 9. Velilerin öğrencilerle daha fazla ilgilenmeleri sağlanacak, öğrencileri yanlış ve zararlı davranışlardan korumaları için velilerin de sorumluluğunun bulunduğu hissettirilerek, katkıları istenecektir. 10. Okullarımızda; okul-öğrenci-veli ve çevre tarafından paylaşılan ortak davranış ve değerlerin hâkim olduğu bir kurum kültürü oluşturulmasına, yani Bizim Okul anlayışının yerleştirilmesine çalışılacaktır. 11. Okullardaki Onur Kurullarınca konu üzerinde hassasiyetle durularak, alınacak tavsiye kararları uygulamaya konulacaktır. 12. Her fırsatta, öğrencilere kitap okumaya ve olumlu davranışlar kazandırmaya yönelik gerekli konuşma ve etkinliklere yer verilecektir. 13. Bilim, sanat, spor, kültür, teknik, devlet yönetimi, sanayi, ticaret vb. alanlarda temayüz etmiş saygın kişilerin okullara davet edilerek konferans ve söyleşiler yapılması sağlanacaktır. Bütün bu tedbirlerin yanı sıra, Bakanlığımızca konuya ilişkin ileriye dönük yapılacak değerlendirme ve alınacak tedbirlere esas olmak üzere; eğitim kurumlarımız ve çevresinde öğrencilerimizin karıştığı zararlı madde kullanımı ve şiddet gibi risklerin yoğunlaştığı konu başlıklarının Bakanlığımıza bildirilmesi gerekmektedir. Gereğini önemle rica ederim. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMA HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİ Resmî Gazete : /24376 Tebliğler Dergisi : MAYIS 2001/2524 Ek ve Değişiklikler: 1) /27169 RG ( NİSAN 2009/2619 TD ) BİRİNCİ KISIM Genel Hükümler BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç

19 Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı, il/ilçe düzeyinde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin ve bu hizmetlerin verildiği rehberlik ve araştırma merkezleri ile eğitim-öğretim kurumlarındaki rehberlik ve psikolojik danışma servislerinin kuruluş ve işleyişine ilişkin esasları düzenlemektir. Kapsam Madde 2- Bu Yönetmelik, il/ilçe düzeyinde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini, rehberlik ve araştırma merkezleri ile eğitim-öğretim kurumlarındaki rehberlik ve psikolojik danışma servislerinin kuruluşu, görevleri ve işleyişine ilişkin esaslar ile bu kurumlarda çalışan personelin görevlerini kapsar. Dayanak Madde 3 - Bu Yönetmelik; 14/6/1973 tarihli ve 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu, 16/8/1997 tarihli ve 4306 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu, Millî Eğitim Temel Kanunu, Çıraklık ve Meslek Eğitimi Kanunu, Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun ile 24/3/1988 tarihli ve 3418 sayılı Kanunda Değişiklik Yapılması ve Bazı Kâğıt ve İşlemlerden Eğitime Katkı Payı Alınması Hakkında Kanun, 30/4/1992 tarihli ve 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun ve 573 sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye göre hazırlanmıştır. Tanımlar Madde 4 - Bu Yönetmelikte geçen; a) Bakanlık: Millî Eğitim Bakanlığını, b) Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Bölümü: İl ve ilçe millî eğitim müdürlüklerine bağlı rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini yürüten bölümü, c) Millî Eğitim Müdür Yardımcısı/Şube Müdürü: İl ve ilçelerdeki rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin düzenlenmesi ve yürütülmesinden sorumlu mîllî eğitim müdür yardımcısı veya şube müdürünü, d) Merkez: İl/ilçelerdeki rehberlik ve araştırma merkezini, e) Merkez Müdürü: İl/ilçelerdeki rehberlik ve araştırma merkezi müdürünü, f) Okul Müdürü: Resmî ve özel, eğitim-öğretim kurumlarındaki müdürü, g) Bölüm Başkanı: Rehberlik ve araştırma merkezlerindeki her bölümün başkanını, h) Bölüm: Rehberlik ve araştırma merkezi bünyesindeki özel eğitim hizmetleri ile rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri bölümlerini, ı) Koordinatör Psikolojik Danışman: Okuldaki rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini koordine etmekle yükümlü psikolojik danışmanı, i) Rehber Öğretmen (Psikolojik Danışman): Eğitim-Öğretim kurumlarındaki rehberlik ve psikolojik danışma servisleri ile rehberlik ve araştırma merkezlerinde öğrencilere rehberlik ve psikolojik danışma hizmeti veren, üniversitelerin psikolojik danışma ve rehberlik ile eğitimde

20 psikolojik hizmetler alanında lisans eğitimi almış personeli, j) Rehberlik ve Psikolojik Danışma Servisi: Eğitim-Öğretim kurumlarındaki rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini yürüten servisi, k) Sınıf Rehber Öğretmeni: Eğitim-Öğretim kurumlarında bir sınıfın rehberlik hizmetlerini yürüten ve rehberlik saatlerine giren ilköğretim kurumlarında şube rehber öğretmenini, orta öğretim kurumlarında ise sınıf öğretmenini, l) Psikolog: Üniversitelerin psikoloji alanında lisans eğitimi almış rehberlik ve araştırma merkezlerinde atipik ve uyum güçlüğü olan çocuklara tanılama ve terapi hizmetleri veren personeli, m) Psikometrisi: Üniversitelerin ilgili bölümlerinden birinde psikolojik ölçme araçları konusunda lisans eğitimi almış rehberlik ve araştırma merkezlerinde tarama, inceleme, tespit, teşhis ve benzeri amaçlarla kullanılacak psikolojik ölçme araçlarını uygulamayı bilen ve gerekli olanları geliştiren personeli, n) Eğitim Programcısı: Üniversitelerin eğitimde program geliştirme alanında lisans eğitimi almış rehberlik ve araştırma merkezlerinde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri alanlarında gereksinim duyulan programların geliştirilmesinde gerekli teknik hizmetleri veren personeli, o) Özel Eğitimci: Üniversitelerin Özel Eğitim veya Özel Eğitim Öğretmenliği alanlarında lisans eğitimi almış rehberlik ve araştırma merkezlerinde özel eğitim gerektiren çocuklar için tanılama ve destekleyici özel eğitim hizmetlerini veren, uygun eğitim önlemleri alınmasını sağlayan personeli, ö) Çocuk Gelişimi ve Eğitimcisi: Üniversitelerin çocuk gelişimi veya çocuk sağlığı ve eğitimi alanlarında lisans eğitimi almış rehberlik ve araştırma merkezlerinde öğrencilere, ailelere ve öğretmenlere çocukların her türlü gelişim durumlarına ilişkin sorunların çözümünde gerekli önlemlerin alınmasında ve gelişimlerinin izlenmesinde yardım sağlayan personeli, p) Sosyal Çalışmacı: Üniversitelerin sosyal hizmetler alanında lisans eğitimi almış rehberlik ve araştırma merkezlerinde danışanlarla ilgili olarak verilecek hizmetlerin planlanması için gerekli sosyal, ekonomik ve kültürel bilgileri toplayan, değerlendiren ve hizmetlerin verilmesinde sosyal hizmet kurumlan arasında eşgüdümü sağlayan personeli, r) Psikolojik Ölçme Araçları: Rehberlik ve araştırma merkezleri ile rehberlik ve psikolojik danışma servislerinin tarama, inceleme, tespit, teşhis, öğrenci tanıma gibi çalışmalarında kullanabilecekleri çeşitli yetenek, zekâ ve standart başarı testleri; kişilik, tutum, meslekî ve akademik benlik, gelişim, öğrenci davranışlarını değerlendirme gibi ölçekler; ilgi envanterleri, problem tarama envanterleri, kontrol listeleri, anketler ve benzeri ölçme araçlarını, s) Öğrenci: Her türlü eğitim-öğretim kurumlarında eğitim görmekte olan bireyleri, t) Danışan: Rehberlik ve araştırma merkezine, merkezin hizmetlerinden yararlanmak üzere başvuran, okul veya ilgili kurum ve kuruluşlardan gönderilen öğrencileri veya bireyleri, u) Danışan Dosyası: Rehberlik ve araştırma merkezlerinde hizmet verilen bireylere ilişkin hizmetin gerektirdiği bilgileri içeren ve her birey için ayrı ayrı tutulan dosyayı, ü) Öğrenci Gelişim Dosyası: Eğitim-öğretim kurumlarında rehberlik ve psikolojik danışma servisince her öğrenci için ayrı ayrı tutulan, yöneltme süreci ile rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri kapsamında öğrencinin her türlü özelliklerine ilişkin bilgileri içeren dosyayı,

21 ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM İlkeler Madde5- Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin yürütülmesinde aşağıdaki ilkeler esas alınır: a) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri, eğitim kurumlarının eğitim-öğretim etkinlikleri bütünlüğü içinde yer alır. b) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri tüm öğrencilere açık bir hizmettir. c) Her öğrenci eğitim sürecinde kendisine sunulan seçenekler arasında seçme özgürlüğüne sahiptir. d) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinde insana saygı esastır. e) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin bireysel boyutunda gizlilik esastır. f) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri öğrenci, veli, uzman, öğretmen ve yönetici gibi ilgililerin iş birliği ile yürütülür. g) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinde bireysel farklılıklara saygı esastır. h) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin yürütülmesinde hem bireye hem de topluma karşı sorumluluk söz konusudur. ı) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin yürütülmesinde bilimsellik esastır. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetlerinin Temel Özellikleri Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetlerinin Amacı Madde 6 -Türk Eğitim Sisteminin genel amaçlan çerçevesinde eğitimde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri temelde; öğrencilerin kendilerini gerçekleştirmelerine, eğitim sürecinden yetenek ve özelliklerine göre en üst düzeyde yararlanmalarına ve gizilgüçlerini en uygun şekilde kullanmalarına ve geliştirmelerine yöneliktir. Öğrencilere yönelik olarak düzenlenen her türlü rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri bu amaçlar doğrultusunda bütünleştirilerek verilir. Eğitsel Rehberlik Madde 7 - Her öğrenciye, kendine özgü yetenek, ilgi, meslekî değer, başarı ve motivasyonu oranında eğitim-öğretim uygulamalarıyla uyum sağlaması, özelliklerine ve gelişimine uygun

22 programlara yönelmesi için gerekli hizmetler verilir. Bu hizmetler; a) Öğrencileri okula, okuldaki alanlara, çeşitli etkinliklere, yeni durumlara alıştırma ve yönlendirme, b) Öğrencilerin etkili Öğrenme ve çalışma becerileri geliştirmelerine yardım etme, c) Öğrencilerin motivasyonlarını destekleme ve artırma, d) Özelliklerine uygun üst öğrenim kurumlarına yönlendirme olarak ele alınır. Meslekî Rehberlik Madde 8 - Eğitim sürecinde her öğrenciye; meslekî tercih yapması, kendine uygun mesleğe yönelmesi, iş yaşamına ve mesleğe hazırlanması için gerekli rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri verilir. Bu hizmetlerde aşağıdaki hususlar temel alınır: a) Hizmetler bir süreç olarak ele alınır, okul öncesi eğitim ve ilköğretimin başlaması ile birlikte bu hizmetler verilir. b) Hizmetlerde öğrencinin içinde bulunduğu gelişim dönemi ve bireysel özellikleri dikkate alınır. c) Öğrenciye ve velisine; öğrencinin özellikleri, iş dünyası, meslekler ve bunları edinme yollarına ilişkin güncel bilgiler sistemli olarak aktarılır. d) Öğrenci, bir meslek alam veya mesleği seçme baskısı altında bırakılmaz. Bireysel Rehberlik Madde 9 - Öğrencinin bireysel ve sosyal gelişimini desteklemek, duygusal sorunlarında yardımcı olmak üzere gerekli rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri verilir. Bu hizmetlerde aşağıdaki hususlar temel alınır: a) Öğrencilerin davranış, duygu, düşünce ve tutumlarına karşı duyarlık gösterilerek gizlilik ilkesine Özellikle dikkat edilir. b) Bireysel rehberlik etkinliklerinde öğrencilerin kendilerine ilişkin farkındalık düzeyini yükseltmelerine yardım edilir. c) Öğrenci herhangi bir sorun ifade ettiğinde, bu alanda psikolojik danışmanın vereceği hizmet, öğrencinin sorununu onun adına çözmesi anlamına gelmez. d) Öğrenci, sorununu çözme sorumluluğunu üstlenmek durumundadır. Psikolojik danışman, öğrenciyi sorununu çözme çabasında, alanın bilimsel yöntemlerine göre destekler. e) Psikolojik danışma uygulamalarında, uygulamacının psikolojik danışma formasyonuna sahip olması esastır. f) Bireysel rehberlik; öğrencilerin sorunlarına yardımın yanı sıra, onların kişilik ve sosyal gelişimlerine ve olgunlaşmalarına destek olmayı ve bu amaca yönelik düzenlenmiş bireysel ve grup

23 etkinliklerini de içerir. Bireyi Tanıma Madde 10 - Eğitsel, meslekî ve bireysel rehberlik hizmetlerinin sistemli, sağlıklı ve öğrencinin özellik ve gereksinimlerine uygun şekilde verilebilmesi için bireyi tanıma çalışmaları yürütülür. Bu çalışmalarda aşağıdaki konulara dikkat edilir: a) Öğrencinin yetenek, ilgi, istek, meslekî değer, başarı gibi bireysel özellikleri ile sosyal, kültürel özellikleri olabildiğince çok boyutlu olarak ele alınır. b) Bilgilerin toplanmasında, değerlendirilmesinde ve kullanılmasında bilimsel standartlara uyulur. c) Bu çalışmalarda uygulanan ölçme aracı, yöntem ve tekniklerin kullanılması bir amaç değil araçtır. d) Bireyi tanıma çalışmalarında temel amaç; öğrencinin kendini tanımasıdır. Öğrenci hakkında elde edilen bilgiler, onun gelişimini desteklemek için kullanılır. e) Bireyi tanıma çalışmaları bir süreç dahilinde yürütülür. f) Elde edilen bilgiler bütünleştirilerek değerlendirilir. Grup Rehberliği Etkinlikleri Madde 11- Eğitsel ve mesleki rehberlik ile öğrencilerin bireysel ve sosyal gelişimlerine yönelik olarak grupla rehberlik etkinlikleri düzenlenir. Bu etkinlikler; öğrencilerin gelişimsel gereksinimlerini de karşılayacak şekilde bilimsel standartlara uygun olarak programlanır, uygulanır, değerlendirilir ve geliştirilir. Grup rehberlik etkinliklerinden, bilgi verme gibi, uygulanması özel uzmanlık gerektirmeyenler, rehberlik saatlerinde sınıf rehber öğretmenlerince uygulanabilir. Söz konusu etkinliklerden uygulanması, alanında teknik beceri ve uzmanlık gerektirenler İse psikolojik danışmanlar tarafından uygulanır. Öğretim Kademelerine Göre Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Madde 12 - Okul öncesi eğitim ve İlköğretimde hizmetler genel olarak; öğrencinin kendisi, öğretmeni/öğretmenleri ve ailesi tarafından yetenek, beceri ve diğer özelliklerinin fark edilmesine, öğrencinin yetiştiği ortamın iyileştirilmesine, bireysel ve sosyal gelişimleri nin desteklenmesine, etkili öğrenme ve çalışma becerileri ile motivasyonlarının artırılmasına, ilköğretim sonrası eğitime ve orta öğretime devam edemeyecekler için mesleğe yönlendirmeye yöneliktir. Orta öğretimde ise hizmetler genelde; üst öğrenime, meslek alanlarına ve mesleğe yönelmede, etkili öğrenme ve çalışma becerileri geliştirmede, meslekler ve gerektirdiği özellikler ile meslek ve çalışma yaşamı konusunda bilinçlendirmede, bireysel özelliklerini değerlendirip farkındalık düzeyini geliştirmede, bireysel ve sosyal gelişimin sürdürülüp yetişkin yaşamına hazırlanmada yoğunlaşır. Orta öğretimdeki hizmetlerde okul türlerine göre gerekli uyarlamalar yapılır. Yaygın eğitimdeki rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri genelde kursiyerlerin mesleğe ve işe yönlendirilmesini, iş yaşamına hazırlığı, bireysel ve sosyal gelişimlerinin desteklenmesini kapsar. Örgün ve yaygın eğitimdeki rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinde, sorunlara erken müdahale ve Özellikle sorunun oluşmamasına yönelik gelişimsel, koruyucu yaklaşım esastır.

24 Yönlendirmede Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Madde 13 - Yönlendirmedeki rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinde; eğitsel, meslekî, bireysel rehberlik ile bireyi tanıma uygulamalarının ve sonuçlarının Öğrencinin yönlendirilmesi için kendisine ve velisine yardımcı olacak şekilde bütünleştirilmesi esastır. Bu bütünleştirmede öğrencinin gelişimsel, bireysel özellikleri ve gereksinimleri göz önünde bulundurulur. Yönlendirmede rehberlik ve psikolojik danışma birimlerinin karar ve önerileri, öğrencinin ve velisinin kararının gerçekçi olması yönünde seçenekleri gösterici ve öneri niteliğindedir, öğrenci ve veli, kararlarının sorumluluğunu üstlenmek durumundadırlar. Psikolojik Ölçme Araçları Madde 14 - Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinde bireyi tanıma ve diğer çalışmalarda kullanılacak ölçme-değerlendirme araçlarının sağlanması, kullanımı, uygulanması ve bilimsel standartlarının korunmasına ilişkin önlemler Bakanlıkça alınır. Öğrencilerin Katılımı Madde 15 - Eğitsel ve meslekî rehberlik çalışmalarında öğrenciler için; sorumluluk üstlenmek, gönüllülüğü artırmak, akran dayanışmasını desteklemek ve çalışmaların verimini artırmak amacıyla etkinliklerin düzenlenmesi ve uygulanmasında gerekli koşullar hazırlanır, katkı ve katılımları sağlanır. Ailelerin Katılımı Madde 16 - Öğrencilerin gelişimlerinin aile boyutunda da desteklenmesi, bir bütün olarak tanınması, tanıtılması ve değerlendirilmesi, ailelerin yönlendirmede ve eğitim yaşantısındaki karar sürecinde gerekli yerini alması ve bu konuda bilinçlenmesi İçin hizmetlere veli ve ailelerin katılımı ve katkısını sağlayacak önlemler alınır. DEVLET ARŞİV HİZMETLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK

25 Ek ve Değişiklikler: 1) /24487 RG 2) /25735 RG BİRİNCİ KISIM Amaç, Kapsam ve Tarifler Amaç Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı, kamu kurum ve kuruluşları ile şahıslar elinde bulunan arşiv malzemesi ve ileride arşiv malzemesi hâline gelecek arşivlik malzemenin tespit edilmesini, herhangi bir sebepten dolayı bunların kayba uğramamasını, gerekli şartlar altında korunmalarının temini ve millî menfaatlere uygun olarak Devletin, gerçek ve tüzel kişilerin ve ilmin hizmetinde değerlendirilmelerini, muhafazasına lüzum görülmeyen malzemenin ayıklama ve imhasına dair usul ve esasları düzenlemektir. Kapsam Madde 2- (Değişik: /25735 RG) Bu Yönetmelik, 28/9/1988 tarihli ve 3473 sayılı Muhafazasına Lüzum Kalmayan Evrak ve Malzemenin Yok Edilmesi Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunun 1 inci maddesinde sayılan kurum ve kuruluşları kapsar. Tarifler Madde 3 - Bu Yönetmelikte geçen; a) Arşiv malzemesi: Türk Devlet ve Millet hayatını ilgilendiren ve en son işlem tarihi üzerinden otuz yıl geçmiş veya üzerinden onbeş yıl geçtikten sonra kesin sonuca bağlanmış olup, birinci maddede belirtilen kuruluşların işlemleri sonucunda teşekkül eden ve onlar tarafından muhafazası gereken, Türk Milletinin geleceğine tarihi, siyasî, sosyal, hukukî ve teknik değer olarak intikal etmesi gereken belgeler ve Devlet hakları ile milletlerarası hakları belgelemeye, korumaya, bunlarla ilgili işlem ve münasebetler bakımından tarihî, hukukî, idarî, askeri, iktisadî, dinî, ilmî edebî estetik, kültürel biyografik, jeneolojik ve teknik herhangi bir konuyu aydınlatmaya, düzenlemeye, tespite yarayan, ayrıca ait olduğu devrin ahlâk, örf ve âdetlerini veya çeşitli sosyal özelliklerini belirten her türlü yazılı evrak, defter, resim, plan, harita, proje, mühür, damga, fotoğraf, film, ses ve görüntü bandı, baskı ve benzeri belgeleri ve malzemeyi, b) Arşivlik malzeme: Yukarıdaki bentte sayılan her türlü belge ve malzemeden zaman bakımından henüz arşiv malzemesi vasfını kazanmayanlarla, son işlem tarihi üzerinden yüzbir yıl geçmemiş memuriyet sicil dosyaları, Devletin gerçek ve tüzel kişilerle veya yabancı devlet ve milletlerarası kuruluşlarla akdettiği ikili ve çok taraflı milletlerarası antlaşmalar, tapu tahrir defterleri, tapu ve nüfus kayıtları, aynı özellikteki vakfiyelerden ait oldukları kamu kurum ve kuruluşları ile il, ilçe, köy ve belediyelere ait sınır kâğıtları gibi belgeleri, c) Birim arşivi: Kurum ve kuruluşların görev ve faaliyetleri sonucu kendiliğinden teşekkül eden ve bu kuruluşların çeşitli birimlerinde, aktüalitesini kaybetmemiş olarak aktif bir biçimde ve günlük iş akımı içinde kullanılan arşivlik malzemenin belirli bir süre saklandığı arşiv birimlerini (Mükelleflerin taşra, bölge ve yurt dışı kuruluşlarında bulunan arşivler de birim arşivi sayılır.), d) Kurum arşivi: Kurum ve kuruluşların, merkez teşkilâtları içinde yer alan ve arşiv malzemesi ile

26 arşivlik malzemenin, birim arşivlerine nazaran daha uzun süreli saklandığı merkezî arşivleri, e) Mükellefler: (Değişik: /25735 RG) 28/9/1988 tarihli ve 3473 sayılı Muhafazasına Lüzum Kalmayan Evrak ve Malzemenin Yok Edilmesi Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunun 1 inci maddesinde sayılan kurum ve kuruluşları, f) Özel arşivler: Bu maddenin (a) bendinde belirtilen muhtevada olup da, kamu kurum ve kuruluşları dışında kalan gerçek kişiler ile tüzel kişiler elinde bulunan benzeri belgelerin meydana getirdiği arşivleri, g) Genel Müdürlük: Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü'nü ifade eder. İKİNCİ KISIM Arşiv Malzemesi ile Arşivlik Malzemenin Korunması, Birim ve Kurum Arşivlerinde Saklanması, Gizliliği ve Yararlanma Koruma Yükümlülüğü Madde 4 - Mükellefler, ellerinde bulundurdukları ve Genel Müdürlüğe teslim etmedikleri arşiv malzemesi ile arşivlik malzemeyi her türlü zararlı tesir ve unsurlardan korumak, mevcut aslî düzenleri içerisinde tasnif edip saklamakla yükümlüdürler. Mükellefler, arşiv malzemesi ile arşivlik malzemenin korunması ile ilgili olarak; a) Yangın, hırsızlık, rutubet, su baskını, toza ve her türlü hayvan ve haşaratın tahriplerine karşı gerekli tedbirlerin alınmasından, b) Yangına karşı, yangın söndürme cihazlarının yangın talimatı çerçevesinde daimî çalışır durumda bulundurulmasından, c) Arşivin her bölümünde uygun yerlerde higrometre bulundurmak suretiyle, rutubetin %50-60 arasında tutulmasından, d) Fazla rutubeti önlemek için, rutubet emici cihaz veya kimyevî maddelerin kullanılmasından, e) Yılda en az bir defa mikroorganizmalara karşı koruyucu tedbir olarak arşiv depolarının dezenfekte edilmesinden f) Işık ve havalandırma tertibatının elverişli bir şekilde düzenlenmesinden, g) Isının mümkün olduğu kadar sabit (kâğıt malzeme derece arasında) tutulmasından, sorumludurlar. Birim ve Kurum Arşivleri Madde 5 - Mükellefler, belirli bir süre saklayacakları arşivlik malzeme için Birim Arşivleri, daha uzun bir süre saklayacakları arşiv malzemesi veya arşivlik malzeme için Kurum Arşivleri ni kurarlar.

27 Mükellefler elinde bulunan arşivlik malzeme birim arşivlerinde 1-5 yıl süre ile; arşiv malzemesi ise, kurum arşivlerinde yıl süre ile saklanır. Arşiv Malzemesinin Gizliliği Madde 6 - Mükellefler elinde bulunan ve cari olduğu dönemde gizli kabul edilmiş ve halen bu özelliklerini koruyan arşiv malzemesi Genel Müdürlüğe geçtikten sonra da gizli kalır. Bu çeşit arşiv malzemesinin gizliliklerinin kaldırılması, mükelleflerin görüşü alındıktan sonra Genel Müdürlüğün teklifi üzerine Başbakanlık'ça kararlaştırılır. Özel Arşivlerin Satın Alınması Madde 7 - Kamu kurum ve kuruluşları dışında kalan gerçek ve tüzel kişiler elinde bulunan arşiv malzemesi gerektiğinde, Genel Müdürlüğün tespit edeceği değer üzerinden satın alınabilir. Özel Arşivlerin Yurt Dışına İzinsiz Çıkarılamayacağı Madde 8 - Özel arşivler veya arşiv malzemesi hüviyetindeki belgeler, her ne sebep ve suretle olursa olsun, toplu veya ayrı parçalar hâlinde yurt dışına izinsiz çıkarılamaz. Bu çeşit arşiv malzemesinin yurt dışına çıkarılabilmesi için gerekli izin, gerçek ve tüzel kişilerin talebi üzerine Başbakanlık'ça verilir. Arşivlerden Yararlanma Madde 9 - Genel Müdürlüğün yetki ve sorumluluğuna geçmiş veya henüz geçmemiş olan arşiv malzemesinin aslı hiç bir sebep ve suretle, arşivlerden veya bulundukları yerlerden dışarıya verilemez. Ancak, Devlete, gerçek ve tüzel kişilere ait bir hizmetin görülmesi, bir hakkın korunması ve ispatı gerektiğinde, usulüne göre örnekler verilebilir. Yahut mahkemelerce tayin edilecek bilir kişiler veya ilgili dairelerince görevlendirilecek yetkililerce yerinde incelenebilir. Yararlanma Usul ve Esasları Madde 10 - (Değişik: /24487 RG) Genel Müdürlükten ve mükellefler elindeki araştırmaya açık arşiv malzemesinden yerli ve yabancı hakiki ve hükmi şahısların yararlanması, yükümlülükleri, arşiv malzemesinin örneklerinin verilmesi hususunda Bakanlar Kurulunca tespit edilen hükümler uygulanır. ÜÇÜNCÜ KISIM Birim Arşivi İşlemleri Birim Arşivine Verilecek Malzemenin Ayırımı ve Hazırlanması Madde 11 - Her yılın Ocak ayı içerisinde, önceki yıla ait arşivlik malzeme, birimlerince gözden geçirilir. İşlemi tamamlananlar, işlemi devam edenler ve işlemi tamamlanmış olmasına karşılık elde bulundurulması gerekli olanlar şeklinde bir ayırıma tâbi tutulur. Ayırım işlemlerini müteakip, arşive devredilecek malzeme, ilgili birimlerde işin ve malzemenin özelliklerine göre; a) Birimi,

28 b) İşlem yılı (teşekkül ettiği yıl), c) Konu ve işlem itibariyle aidiyeti, d) Aidiyet içerisindeki tarih (Aidiyet içerisindeki kronolojik sıralama, küçük tarihten büyük tarihe doğru yapılır. Ekler için de, aynı usul uygulanır.) ve sıra numarası, esas alınmak suretiyle hazırlanır. Ancak, istisnaî bir kaide olarak, sicil dosyaları, sicil numarası (Kurum ve kuruluşlarda, kurum sicil numarasına ilâveten, emekli sicil numarası da belirtilmelidir.) veya isim esas alınmak suretiyle hazırlanır ve arşivde de buna göre bir yerleştirme yapılır. Ayrıca, kurum ve kuruluşların, verilen hizmet itibariyle, özellik arz eden arşiv malzemesi veya arşivlik malzeme, bu kuruluş ve birimlerin kendi arasında mutabakat sağlanması ve dosya planı da dikkate alınarak, hizmetin şekline ve malzemenin türüne göre geliştirilecek geçerli bir sistem içerisinde -alfabetik, nümerik, kronolojik, tematik, coğrafi ve benzeri- hazırlanır ve arşiv yerleştirmesi yapılır. İçerisinde tamamen veya kısmen gizlilik derecesi taşıyan kamu evrakının bulunduğu dosya gömleğinin, sağ üst köşesine kırmızı ıstampa mürekkebi ile Gizli damgası vurulur. Gizlilik dereceli malzeme, arşivde tasnif ve yerleştirme sırasında normal malzeme gibi işleme tâbi tutulur. Gizlilik dereceli kamu evrakı, ait olduğu dairesinde gizliliği kaldırılmadıkça, bu hüviyetini muhafaza eder. Gizliliği kaldırılan malzemeye, Gizliliği Kaldırıldı damgası vurularak, gizlilik damgası iptal edilir. Uygunluk Kontrolü Madde 12 - Ayırım sonucu, işlemi tamamlanmış ve birim arşivine devredilecek malzeme, uygunluk kontrolünden geçirilir. Bu kontrolde; a) Arşive devredilecek malzemenin işlem yılı itibariyle, aidiyetine göre kaydına mahsus Kayıt Defteri veya Föyleri gözden geçirilerek, sıra numaralarında atlama, tekerrür veya eksiklik olup olmadığına, b) Bir aidiyet içerisinde, aynı mahiyette birden fazla malzeme birimi varsa, kayıt defteri veya föylerdeki kayıtların düzeltilmek suretiyle birleştirilip birleştirilmediğine, c) Dosya içerisinde bulunan evrakın, gerektiği biçimde dosyalanıp dosyalanmadığına, d) Klâsörler veya dosyalar üzerine, devirden önce klasör ve dosyalara verilmiş numaraların, birim adının, ait olduğu işlem yılının yazılıp yazılmadığına, e) Ciltli olarak saklanması düşünülmüş olanların, ciltlenip ciltlenmediğine, f) Zarflanması gerekenlerin, zarflanıp zarflanmadığına, g) Defterlerle, ciltlenmiş veya zarflanmış olanların üzerine, devirden önce verilmiş numaraların, birim adının, ait olduğu işlem yılının yazılıp yazılmadığına, h) İşlem yılı esasına göre düzenlenen kayıt defterlerinin veya bu maksatla kullanılan föy ciltlerinin kapaklarının etiketlenip etiketlenmediğine,

29 ı) Sayfaların ve eklerinin yırtık, kopuk veya eksik olup olmadığına, bakılır, eksikler varsa tamamlanır. Uygunluk kontrolü, ilgili birim personeli ile birim arşivi yetkili personelince müştereken yapılır. Malzemenin Birim Arşivine Devri Madde 13 - İlgili birimlerce, her türlü işlemi tamamlanmış ve uygunluk kontrolü yapılarak eksiklikleri giderilmiş arşivlik malzeme, müteakip takvim yılının ilk üç ayı içerisinde arşive devredilir. Malzemenin belirtilen süre içerisinde devrinde, belirli bir sıra uygulanır. Bu sıranın tespitinde, birim arşivince ilgili üniteler arasında mutabakat sağlanır. İkinci fıkra yürürlükten kaldırıldı. ( /24487 RG) Teslim işlemleri ise, birim arşiv personeli tarafından yerine getirilir. Arşivlik malzeme, birim arşivine, uygunluk kontrolü yapılmış olan kayıt defterleri veya föyleri ile yapılır. Birim Arşivine Devredilmesi Gerekmeyen Malzeme Madde 14 - Resmî Gazete, kitap, broşür ve benzerleri, ilgili birimlerinde muhafaza edilir. Malzemenin Birim Arşivinde Tasnifi ve Yerleştirilmesi Madde 15 - Arşiv ve arşivlik malzeme birim arşivlerinde işlem gördüğü tarihlerdeki aslî düzenleri bozulmadan saklanır. Bekleme süresini müteakip kurum arşivine aynı düzende teslim edilir. Taşra, bölge ve yurt dışı arşivlerinde yapılacak ayıklama ve imha işlemlerinden sonra, arşivdeki malzemenin tasnif ve yerleştirilmesi 24 üncü madde hükümlerine göre yapılır. Malzemenin Birim Arşivinde Saklanma Süresi Madde 16 - Mükellefler elinde bulunan arşivlik malzemenin, birim arşivlerinde bekletilme ve saklanma süreleri 1-5 yıldır. Birim Arşivinden Yararlanma Madde 17 - Birimlerce, gerektiğinde, görülmek veya incelenmek üzere, ancak dışarıya çıkarılmamak kaydıyla, birim arşivinden dosya alınabilir. Birim arşivinden alınan dosya inceleme sonunda geri verilir. Birim Arşivinde Ayıklama ve İmha Madde 18 - Birim arşivlerinde ayıklama ve imha işlemi yapılmaz. Ayıklama ve imha işlemleri kurum arşivinde yapılır. Ancak, mükelleflerin taşra, bölge ve yurt dışı kuruluşlarında ayıklama ve imha işlemleri, bu Yönetmeliğin 22 inci maddesi hükümleri çerçevesinde yapılır. Kurum Arşivine Devredilecek Malzemenin Ayrılması Madde 19 - Birim arşivinde saklanma süresini tamamlayan arşivlik malzeme, Kurum Arşivine Devredilecek olanlar şeklinde ayrılır. Kurum Arşivine Devretme Madde 20 - Birim arşivinde saklanma süresini tamamlayan arşivlik malzeme, kayıt defterleri veya