MOBİLYA SEKTÖRÜ MEVCUT DURUM

Transkript

1 MOBİLYA SEKTÖRÜ MEVCUT DURUM

2 1 İÇİNDEKİLER GİRİŞ... 2 MOBİLYA SEKTÖRÜ SINIFLANDIRMASI... 3 DÜNYADA MOBİLYA SEKTÖRÜ... 4 ÜRETİM VERİLERİ... 4 İHRACAT VERİLERİ... 6 İTHALAT VERİLERİ TÜRKİYE MOBİLYA SEKTÖRÜ MEVCUT DURUM TEMEL GÖSTERGELER GENEL DEĞERLENDİRME TÜRKİYE MOBİLYA İHRACATI TÜRKİYE MOBİLYA İTHALATI KAYSERİ MOBİLYA SEKTÖRÜ GÜNCEL DURUM KAYSERİ MOBİLYA SEKTÖRÜ DIŞ TİCARETİ MOBİLYA SEKTÖRÜ SWOT ANALİZLERİ /2018 ONUNCU KALKINMA PLANI MOBİLYA ÇALIŞMA GRUBU RAPORU ORTA ANADOLU İHRACATÇI BİRLİKLERİ MOBİLYA SEKTÖR RAPORU ORAN KALKINMA AJANSI TR72 MOBİLYA SEKTÖR RAPORU SWOT (GFZT) ANALİZ DEĞERLENDİRMESİ SONUÇ HEDEF EKLER MOBİLYA SEKTÖRÜ BİLANÇOSU MOBİLYA SEKTÖRÜ GELİR TABLOSU MOBİLYA SEKTÖRÜ FON AKIM TABLOSU MOBİLYA SEKTÖRÜ YAPISAL ANALİZ TABLOSU MOBİLYA SEKTÖRÜ: SEKTÖR KİMLİĞİ... 74

3 2 Giriş Türkiye mobilya sektörü, net ihracatçı sektörlerden olmasının yanında yarattığı istihdam nedeni ile stratejik ana imalat sanayi kollarından biri durumundadır. Bu çalışmada ulusal ölçüde ülkemizin ve yerel ölçüde Kayseri ilimizin mobilya sektörü mevcut durumu incelenmektedir. Bu çerçevede, karşılaştırma olanağı sunması nedeni ile ilk olarak dünya mobilya sektörü irdelenmiştir. Akabinde Türkiye de mobilya sektörü ihracat ve ithalat dahil çeşitli yönleri ile ele alınmış ve devamında Kayseri ilimizin güncel resmi veriler aracılığı ile mobilya sektöründeki yeri incelenmiştir. Son olarak mobilya sektörüne yönelik; -2014/2018 Onuncu Kalkınma Planı Mobilya Çalışma Grubu Raporu, Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Mobilya Sektör Raporu, ORAN Kalkınma Ajansı TR72 Mobilya Sektör Raporu SWOT analiz sonuçları değerlendirilmiştir. Neticede Kayseri ilimiz mobilya sektörünü de kapsayan; Türkiye mobilya sektörünün; Güçlü ve Zayıf yönleri ile Türkiye mobilya sektörünün karşısındaki Tehditler ve Fırsatlar açıklanmaya çalışılmıştır. Çalışmada ITC Trademap ve UN Comtrade veri tabanından, TÜİK, SGK, verilerinden ayrıca Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Girişimci Bilgi Sistemi nden ve TCMB istatistiklerinden faydalanılmıştır.

4 3 Mobilya Sektörü Sınıflandırması Türkiye'de, tarihinden itibaren yürürlüğe giren Armonize Sistem Nomanklatörü esas alınarak yapılan Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonlarına (GTİP) göre, mobilya sektörü kapsamında değerlendirilebilecek mobilyalar aşağıdaki şekilde sınıflandırılabilir: GTİP KODU Ürün Tanımı 9401 Oturmaya mahsus mobilyalar (yatak haline getirebilir türden olsun olmasın) ve bunların aksam ve parçaları 9402 Tıpta, cerrahide, diş hekimliğinde ve veterinerlikte kullanılan mobilyalar (ameliyat masaları, muayene masaları, kliniklerde kullanılmaya mahsus mekanik tertibatlı karyolalar, dişçi koltukları) döndürme, yükseltme ve yatırma tertibatlı berber koltukları ve benzeri koltuklar; bu eşyaların aksam ve parçaları 9403 Diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları 9404 Somyalar, yaylı veya içleri herhangi bir maddeyle doldurulmuş veya teçhiz edilmiş yatak eşyası ve benzeri eşya (şilteler, yorganlar, diz ve ayak örtüleri, yastıklar, puflar, baş yastıkları gibi)(gözenekli kauçuk veya gözenekli plastik maddelerden olanlar dahil) (kaplanmış olsun olmasın) Kaynak: Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Mobilya Sektör Raporu / 2016

5 4 Dünyada Mobilya Sektörü ÜRETİM VERİLERİ Mobilya sektörü hem ana imalat kolu olarak hem de yardımcı ve yan sanayi unsurları ile birlikte yıllık ortalama 437 milyar dolarlık bir değer üretmektedir. Bu yönü ile mobilya sektörü dünyanın başlıca ana ekonomik sektörlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Dünya mobilya üretimi değeri son on yıl içerisinde iki kat artmıştır. Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri 2016 Mobilya Sektör Raporu na göre; 2004 yılında yaklaşık 220 milyar ABD doları değerinde olan dünya mobilya üretimi 2013 yılında 437 milyar dolara ulaşmıştır. Dünya mobilya üretiminin 150 milyar dolarlık bölümü üretici ülkelerde tüketiciye sunulurken, 70 milyar doları aşan bölümü uluslararası ticarete konu olmuştur. Önceki dönemlerde, dünya mobilya üretiminde Avrupa üretimin merkezi iken, yaklaşık son yirmi yıllık süreçte mobilya üretim ağırlığının Çin başta olmak üzere doğuya kaydığı görülmektedir. Ancak, Almanya, İtalya ve Polonya gibi Avrupa ülkeleri mobilya üretimi ve dış ticareti açısından ilkler arasındaki konumlarını korumaktadır. Mobilya üretiminde Çin ilk sırada olup, ABD, İtalya, Almanya dünya mobilya üretiminin yarısından fazlasını gerçekleştirmektedir. Japonya, Fransa, Kanada, İspanya ve Polonya gibi ülkelerin ise dünya mobilya üretiminde sıralamaları kayda değer büyüklüktedir. İş Bankası Aralık 2015 Mobilya Sektör Raporu na göre; Çin 2013 dünya mobilya üretiminin yaklaşık %25 ini gerçekleştirirken, ABD %15 ile ikinci sırada yer almaktadır. Markalarıyla ön plana çıkan İtalya ve Almanya ise üretim oranları ile sıralamada ABD yi takip etmektedir. Türkiye dünya üretiminin %1,6 sını gerçekleştirmektedir.

6 DÜNYA MOBİLYA ÜRETİMİ % Çin 2. ABD 3. İtalya 4. Almanya 5.Türkiye 6.Diğer Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri 2016 Mobilya Sektör Raporu na göre; dünya mobilya sektörünün %35 i ev içi mobilya ve döşeme, ofis ve dış mekânlar için mobilya üreten üretici firmalardan oluşmaktadır. Bu alanda etkinlik gösteren dernek ve birlikler, fuarlar, ofisler ve sergiler %30 luk bir dilimi meydana getirmektedir. Aydınlatma ve aydınlatma malzemesi üreticileri ile birlikte ev eşyası üreticileri sektörde %27 oranında yer alırken; yardımcı malzeme, yarı mamul ve aksesuar üreticileri sektörde %6 oranında temsil edilmektedir. Diğer taraftan tüketim verileri incelendiğinde; 2014 yılında dünya mobilya tüketimi %3,3 oranında artış göstermiştir. Batı Avrupa ülkelerinde ise tüketimde sadece %0,5 oranında sınırlı bir artış izlenmiştir. Bu verilere istinaden mobilya tüketimindeki büyümenin artması beklenmektedir. Batı Avrupa da %2,4, Rusya Federasyonu nda %2,4, Güney Amerika da %2,75 oranlarında büyüme öngörülmektedir. Mobilya tüketiminde en büyük büyüme oranlarının; Orta Doğu ve Afrika ülkelerinde %3,9 ve Asya-Pasifik bölgesinde %5,2 olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. Nitekim 2014 yılında; kişi başına milli gelir oranı yüksek olan ülkelerdeki tüketicilerin orta ve düşük milli gelir oranına sahip ülkelere göre ortalama 5 kat fazla mobilya harcaması yaptığı görülmüştür.

7 6 İHRACAT VERİLERİ Dünya mobilya ihracatı 2011 yılında 149,1 milyar ABD doları olarak gerçekleşirken, 2014 yılında bu rakam 177,7 milyar ABD dolarına yükselmiştir verilerine göre ise; dünya mobilya ihracatında bir önceki yıla göre düşüş yaşanmış ve dünya mobilya ihracatı 173,1 olarak gerçekleşmiştir. Yine 2015 verilerine göre dünyanın en büyük mobilya ihracatçısı ülkeleri Çin, Almanya, İtalya, Polonya ve ABD dir. GTİP Kodlarına Göre Dünya Mobilya İhracatı GTİP KODU 2014 ( BİN $) 2015 (BİN $) 9401 oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları 9402 tıpta, cerrahide, diş hekimliğinde ve veterinerlikte kullanılan mobilyalar, bunların aksam ve parçaları 9403 diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları 9404 somyalar, yatak takımı eşyası ve benzeri eşya TOPLAM 72,948,975 70,592,473 3,940,646 3,699,819 85,281,648 81,425,433 15,640,958 15,299,360 Kaynak: Trademap

8 7 GTİP Kodlarına Göre Ülkelerin 2015 Mobilya İhracatında Mevcut Durumları Oturmaya Mahsus Mobilyalar; Aksam Ve Parçaları 9401 Ülkelerin Ürün Bazında İhracat Büyüklüklerini Gösterir Grafik Kaynak: Trademap Grafikten anlaşılacağı üzere 9401 oturmaya mahsus mobilyalar; aksam ve parçaları 2015 ihracatında ilk üç ülke sıralaması; açık farkla (yaklaşık 23.6 milyar $) Çin, (yaklaşık 6.2 milyar $) Meksika ve (yaklaşık 5.1milyar $) Polonya dır.

9 Tıpta, Cerrahide, Diş Hekimliğinde Ve Veterinerlikte Kullanılan Mobilyalar 9402 Ülkelerin Ürün Bazında İhracat Büyüklüklerini Gösterir Grafik Kaynak: Trademap Grafikten anlaşılacağı üzere 9402 tıpta, cerrahide, diş hekimliğinde ve veterinerlikte kullanılan mobilyalar 2015 ihracatında ilk üç ülke sıralaması (yaklaşık milyon $) Çin, (yaklaşık milyon $) ABD, (yaklaşık milyon $) Almanya dır.

10 Diğer Mobilyalar, Bunların Aksam Ve Parçaları 9403 Ülkelerin Ürün Bazında İhracat Büyüklüklerini Gösterir Grafik Kaynak: Trademap Grafikten anlaşılacağı üzere 9403 diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları 2015 ihracatında ilk üç ülke sıralaması; açık farkla (yaklaşık 29.1 milyar $) Çin, (yaklaşık 7 milyar $) İtalya, (yaklaşık 6.9 milyar $) Almanya dır.

11 Somyalar, Yaylı Veya İçleri Herhangi Bir Maddeyle Doldurulmuş Veya Teçhiz Edilmiş Yatak Eşyası Ve Benzeri Eşya 9404 Ülkelerin Ürün Bazında İhracat Büyüklüklerini Gösterir Grafik Kaynak: Trademap Grafikten anlaşılacağı üzere 9404 somyalar, yaylı veya içleri herhangi bir maddeyle doldurulmuş veya teçhiz edilmiş yatak eşyası ve benzeri eşya 2015 ihracatında ilk üç ülke sıralaması; açık farkla(yaklaşık 7.8 milyar $) Çin, (yaklaşık 1milyar $) Polonya, (yaklaşık 528 milyon $) Almanya dır.

12 11 Dünya Toplam Mobilya İhracatı Sıralamasındaki İlk Beş Ülkenin GTİP Kodlarına Göre İhracat Verileri 1. Çin Halk Cumhuriyeti ( Toplam İhracatı $ ) YIL GTİP KODU ABD $ NET AĞIRLIK KG $/KG Oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Tıpta, cerrahide, diş hekimliğinde ve veterinerlikte kullanılan mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçalar Somyalar, yatak takımı eşyası ve benzeri eşya $ $ $ $ Kaynak: UN Comtrade 2015 yılı itibari ile Çin mobilya ihracatının en büyük kısmını; ihracat değeri dolar olan diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır. Çin mobilya ihracatının, ürün sınıflandırması nezdinde, ikinci en büyük kısmını; ihracat değeri dolar olan oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır. Çin 61,4 milyar dolarlık ihracatı ile dünya mobilya ihracatının üçte birini tek başına yapmaktadır.

13 12 GTİP Kodlarına Göre Çin Halk Cumhuriyeti nin 2015 Yılında En Çok Ürün İhraç Ettiği Ülkeler GTİP Kodu Ülke İhracat Değeri (Bin$) Ürün İhracatı¹ % Payı Net Ağırlık (Ton) 9401 ABD , Japonya , Birleşik Krallık , Türkiye² (36.) , ABD , Japonya , Birleşik Krallık , Türkiye (41.) , ABD , Hong Kong , Singapur Türkiye (55.) , ABD , Japonya Avusturalya , Türkiye (33.) , ¹ Her bir ürün kodu %100 ifade etmektedir. ² Türkiye nin yanındaki derece her bir ürün kodu için sıralamasını göstermektedir. Kaynak: Trademap

14 13 2. Almanya ( Toplam İhracatı $ ) YIL GTİP KODU ABD $ NET AĞIRLIK KG $/KG Oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Tıpta, cerrahide, diş hekimliğinde ve veterinerlikte kullanılan mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Somyalar, yatak takımı eşyası ve benzeri eşya $ ,586 $ ,180 $ ,250 $ ,534 Kaynak: UN Comtrade 2015 yılı itibari ile Almanya mobilya ihracatının en büyük kısmını; ihracat değeri dolar olan diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır. Almanya mobilya ihracatının, ürün sınıflandırması nezdinde, ikinci en büyük kısmını; ihracat değeri dolar olan oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır.

15 14 GTİP Kodlarına Göre Almanya nın 2015 Yılında En Çok Ürün İhraç Ettiği Ülkeler GTİP Kodu Ülke İhracat Değeri (Bin$) Ürün İhracatı¹ % Payı Net Ağırlık (Ton) 9401 Fransa , İsviçre , Avusturya , Türkiye² (26.) , ABD , Fransa , İsviçre Türkiye (17.) , Fransa , İsviçre , Avusturya , Türkiye (24.) , İsviçre , Avusturya , Polonya , Türkiye (30.) ,3 118 ¹ Her bir ürün kodu %100 ifade etmektedir. ² Türkiye nin yanındaki derece her bir ürün kodu için sıralamasını göstermektedir. Kaynak: Trademap

16 15 3. İtalya ( Toplam İhracatı $ ) YIL GTİP KODU ABD $ NET AĞIRLIK KG $/KG Oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Tıpta, cerrahide, diş hekimliğinde ve veterinerlikte kullanılan mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Somyalar, yatak takımı eşyası ve benzeri eşya $ ,031 $ ,194 $ ,971 $ ,089 Kaynak: UN Comtrade 2015 yılı itibari ile İtalya mobilya ihracatının en büyük kısmını; ihracat değeri dolar olan diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır. İtalya mobilya ihracatının, ürün sınıflandırması nezdinde, ikinci en büyük kısmını; ihracat değeri dolar olan oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır.

17 16 GTİP Kodlarına Göre İtalya nın 2015 Yılında En Çok Ürün İhraç Ettiği Ülkeler GTİP Kodu Ülke İhracat Değeri (Bin$) Ürün İhracatı¹ % Payı Net Ağırlık (Ton) 9401 Fransa Almanya , Birleşik Krallık , Türkiye² (27.) , Fransa , Almanya , Suudi Arabistan , Türkiye (25.) , Fransa , Almanya Birleşik Krallık , Türkiye (17.) Fransa , Almanya ABD , Türkiye (20.) ¹ Her bir ürün kodu %100 ifade etmektedir. ² Türkiye nin yanındaki derece her bir ürün kodu için sıralamasını göstermektedir. Kaynak: Trademap

18 17 4. Polonya (Toplam İhracatı $) YIL GTİP KODU ABD $ NET AĞIRLIK KG $/KG Oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Tıpta, cerrahide, diş hekimliğinde ve veterinerlikte kullanılan mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Somyalar, yatak takımı eşyası ve benzeri eşya $ ,640 $ ,216 $ ,868 $ ,597 Kaynak: UN Comtrade 2015 yılı itibari ile Polonya mobilya ihracatının en büyük kısmını; ihracat değeri dolar olan oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır. Polonya mobilya ihracatının, ürün sınıflandırması nezdinde, ikinci en büyük kısmını; ihracat değeri dolar olan diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır.

19 18 GTİP Kodlarına Göre Polonya nın 2015 Yılında En Çok Ürün İhraç Ettiği Ülkeler GTİP Kodu Ülke İhracat Değeri (Bin$) Ürün İhracatı¹ % Payı Net Ağırlık (Ton) 9401 Almanya , Birleşik Krallık , Çek Cumhuriyeti , Türkiye² (25.) , Almanya , Birleşik Krallık , Hollanda , Türkiye (40.) 260 0, Almanya ABD , Birleşik Krallık , Türkiye (34.) , Almanya , İsveç , Fransa , Türkiye (30.) ,4 972 ¹ Her bir ürün kodu %100 ifade etmektedir. ² Türkiye nin yanındaki derece her bir ürün kodu için sıralamasını göstermektedir. Kaynak: Trademap

20 19 5. Amerika Birleşik Devletleri (Toplam İhracatı $) YIL GTİP KODU ABD $ NET AĞIRLIK KG $/KG Oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Tıpta, cerrahide, diş hekimliğinde ve veterinerlikte kullanılan mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Somyalar, yatak takımı eşyası ve benzeri eşya $ $ ,478 $ ,395 $ ,567 Kaynak: UN Comtrade 2015 yılı itibari ile ABD mobilya ihracatının en büyük kısmını; ihracat değeri dolar olan oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır. ABD mobilya ihracatının, ürün sınıflandırması nezdinde, ikinci en büyük kısmını; ihracat değeri dolar olan diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır.

21 20 GTİP Kodlarına Göre ABD nin 2015 Yılında En Çok Ürün İhraç Ettiği Ülkeler GTİP Kodu Ülke İhracat Değeri (Bin$) Ürün İhracatı¹ % Payı Net Ağırlık (Ton) 9401 Kanada , Meksika , Japonya , Türkiye² (28.) , Kanada , Meksika , Suudi Arabistan , Türkiye (31.) , Kanada , Meksika , Çin , Türkiye (52.) , Kanada , Meksika , Güney Kore , Türkiye (46.) ¹ Her bir ürün kodu %100 ifade etmektedir. ² Türkiye nin yanındaki derece her bir ürün kodu için sıralamasını göstermektedir. Kaynak: Trademap

22 21 İTHALAT VERİLERİ Dünya mobilya ithalatı 2011 yılında 148,2 milyar dolar değerinde iken, 2014 yılında 169,8 milyar dolara çıkmıştır yılına ait verilere göre dünya mobilya ithalatı sıralamasında, dünya mobilya ithalatının yaklaşık %26,7ʼsini gerçekleştiren ABD ilk sırada yer almıştır yılı verilerine göre; dünya mobilya ithalatı 166,9 milyar dolara gerilemiştir. Yine güncel verilere göre 2015 dünya mobilya ithalatında ilk sırada ABD yer almış, Almanya, Birleşik Krallık, Fransa ve Kanada sıralamayı takip etmiştir. GTİP Kodlarına Göre Dünya Mobilya İthalatı GTİP KODU 2014 ( BİN $) 2015 (BİN $) 9401 oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları 9402 tıpta, cerrahide, diş hekimliğinde ve veterinerlikte kullanılan mobilyalar, bunların aksam ve parçaları 9403 diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları 9404 somyalar, yatak takımı eşyası ve benzeri eşya TOPLAM Kaynak: Trademap

23 22 GTİP Kodlarına Göre Ülkelerin 2015 Mobilya İthalatında Mevcut Durumları Oturmaya Mahsus Mobilyalar; Aksam Ve Parçaları 9401 Ülkelerin Ürün Bazında İthalat Büyüklüklerini Gösterir Grafik Kaynak: Trademap Grafikten anlaşılacağı üzere 9401 oturmaya mahsus mobilyalar; aksam ve parçaları 2015 ithalatında ilk üç ülke sıralaması; açık farkla (yaklaşık 23.6 milyar $) ABD, (yaklaşık 7.7 milyar $) Almanya ve (yaklaşık 3.6 milyar $) Birleşik Krallık tır.

24 Tıpta, Cerrahide, Diş Hekimliğinde Ve Veterinerlikte Kullanılan Mobilyalar 9402 Ülkelerin Ürün Bazında İthalat Büyüklüklerini Gösterir Grafik Kaynak: Trademap Grafikten anlaşılacağı üzere 9402 tıpta, cerrahide, diş hekimliğinde ve veterinerlikte kullanılan mobilyalar 2015 ithalatında ilk üç ülke sıralaması (yaklaşık 897 milyon $) ABD, (yaklaşık 204 milyon $) Almanya, (yaklaşık 194 milyon $) Kanada dır.

25 Diğer Mobilyalar, Bunların Aksam Ve Parçaları 9403 Ülkelerin Ürün Bazında İthalat Büyüklüklerini Gösterir Grafik Kaynak: Trademap Grafikten anlaşılacağı üzere 9403 diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları 2015 ithalatında ilk üç ülke sıralaması; açık farkla (yaklaşık 22.2 milyar $) ABD, (yaklaşık 5.4 milyar $) Almanya, (yaklaşık 4.6 milyar $) Birleşik Krallık tır.

26 Somyalar, Yaylı Veya İçleri Herhangi Bir Maddeyle Doldurulmuş Veya Teçhiz Edilmiş Yatak Eşyası Ve Benzeri Eşya 9404 Ülkelerin Ürün Bazında İthalat Büyüklüklerini Gösterir Grafik Kaynak: Trademap Grafikten anlaşılacağı üzere 9404 somyalar, yaylı veya içleri herhangi bir maddeyle doldurulmuş veya teçhiz edilmiş yatak eşyası ve benzeri eşya 2015 ithalatında ilk üç ülke sıralaması; açık farkla(yaklaşık 3.3 milyar $) ABD, (yaklaşık 1.1 milyar $) Japonya, (yaklaşık 1 milyar $) Almanya dır.

27 26 Dünya Toplam Mobilya İthalatı Sıralamasındaki İlk Beş Ülkenin GTİP Kodlarına Göre İthalat Verileri 1. Amerika Birleşik Devletleri ( Toplam İthalatı $ ) YIL GTİP KODU ABD $ NET AĞIRLIK KG $/KG Oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Tıpta, cerrahide, diş hekimliğinde ve veterinerlikte kullanılan mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Somyalar, yatak takımı eşyası ve benzeri eşya $ ,740 $ ,065 $ ,183 6,936 $ Kaynak: UN Comtrade 2015 yılı itibari ile ABD mobilya ithalatının en büyük kısmını; ithalat değeri dolar olan oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır. ABD mobilya ithalatının, ürün sınıflandırması nezdinde, ikinci en büyük kısmını; ithalat değeri dolar olan diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır. ABD; toplam 50,127 milyar dolarlık ithalatı ile dünya mobilya ithalatında en yüksek paya sahiptir.

28 27 GTİP Kodlarına Göre ABD nin 2015 Yılında En Çok Ürün İthal Ettiği Ülkeler GTİP Kodu Ülke İthalat Değeri (Bin$) Ürün İthalat¹ % Payı Net Ağırlık (Ton) 9401 Çin , Meksika , Kanada , Türkiye² (17.) , Çin , Meksika , Kanada , Türkiye (35.) 535 0, Çin , Vietnam Kanada , Türkiye (34.) , Çin , Meksika , Hindistan Türkiye (17.) ,1 636 ¹ Her bir ürün kodu %100 ifade etmektedir. ² Türkiye nin yanındaki derece her bir ürün kodu için sıralamasını göstermektedir. Kaynak: Trademap

29 28 2. Almanya ( Toplam İthalatı $ ) YIL GTİP KODU ABD $ NET AĞIRLIK KG $/KG Oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Tıpta, cerrahide, diş hekimliğinde ve veterinerlikte kullanılan mobilyalar, bunların aksam ve parçaları $ ,635 $ , Diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları $ , Somyalar, yatak takımı eşyası ve benzeri eşya $ ,196 Kaynak: UN Comtrade 2015 yılı itibari ile Almanya mobilya ithalatının en büyük kısmını; ithalat değeri dolar olan oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır. Almanya mobilya ithalatının, ürün sınıflandırması nezdinde, ikinci en büyük kısmını; ithalat değeri dolar olan diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır.

30 29 GTİP Kodlarına Göre Almanya nın 2015 Yılında En Çok Ürün İthal Ettiği Ülkeler GTİP Kodu Ülke İthalat Değeri (Bin$) Ürün İthalat¹ % Payı Net Ağırlık (Ton) 9401 Polonya , Çek Cumhuriyeti Çin , Türkiye² (8.) , Polonya , Çek Cumhuriyeti , Çin Türkiye (17.) Polonya , Çin , İtalya , Türkiye (13.) , Polonya , Çin , İtalya , Türkiye (8.) , ¹ Her bir ürün kodu %100 ifade etmektedir. ² Türkiye nin yanındaki derece her bir ürün kodu için sıralamasını göstermektedir. Kaynak: Trademap

31 30 3. Birleşik Krallık ( Toplam İthalatı $ ) YIL GTİP KODU ABD $ NET AĞIRLIK KG $/KG Oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Tıpta, cerrahide, diş hekimliğinde ve veterinerlikte kullanılan mobilyalar, bunların aksam ve parçaları $ $ ,173 10, Diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları $ , Somyalar, yatak takımı eşyası ve benzeri eşya $ ,233 Kaynak: UN Comtrade 2015 yılı itibari ile Birleşik Krallık mobilya ithalatının en büyük kısmını; ithalat değeri dolar olan diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır. Birleşik Krallık mobilya ithalatının, ürün sınıflandırması nezdinde, ikinci en büyük kısmını; ithalat değeri dolar olan oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır.

32 31 GTİP Kodlarına Göre Birleşik Krallığı n 2015 Yılında En Çok Ürün İthal Ettiği Ülkeler GTİP Kodu Ülke İthalat Değeri (Bin$) Ürün İthalat¹ % Payı Net Ağırlık (Ton) 9401 Çin , Polonya , Almanya , Türkiye² (34.) , Çin Almanya , ABD Türkiye (13.) , Çin , İtalya , Almanya , Türkiye (16.) , Çin , Danimarka , Polonya , Türkiye (9.) , ¹ Her bir ürün kodu %100 ifade etmektedir. ² Türkiye nin yanındaki derece her bir ürün kodu için sıralamasını göstermektedir. Kaynak: Trademap

33 32 4. Fransa ( Toplam İthalatı $ ) YIL GTİP KODU ABD $ NET AĞIRLIK KG $/KG Oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Tıpta, cerrahide, diş hekimliğinde ve veterinerlikte kullanılan mobilyalar, bunların aksam ve parçaları $ $ ,663 11, Diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları $ , Somyalar, yatak takımı eşyası ve benzeri eşya $ ,889 Kaynak: UN Comtrade 2015 yılı itibari ile Fransa mobilya ithalatının en büyük kısmını; ithalat değeri dolar olan diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır. Fransa mobilya ithalatının, ürün sınıflandırması nezdinde, ikinci en büyük kısmını; ithalat değeri dolar olan oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır.

34 33 GTİP Kodlarına Göre Fransa nın 2015 Yılında En Çok Ürün İthal Ettiği Ülkeler GTİP Kodu Ülke İthalat Değeri (Bin$) Ürün İthalat¹ % Payı Net Ağırlık (Ton) 9401 Çin , Almanya , İtalya , Türkiye² (14.) , Almanya , ABD , Çin , Türkiye (28.) 344 0, Çin , İtalya , Almanya , Türkiye (18.) , Çin , Belçika , İspanya , Türkiye (15.) , ¹ Her bir ürün kodu %100 ifade etmektedir. ² Türkiye nin yanındaki derece her bir ürün kodu için sıralamasını göstermektedir. Kaynak: Trademap

35 34 5. Kanada ( Toplam İthalatı $ ) YIL GTİP KODU ABD $ NET AĞIRLIK KG $/KG Oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Tıpta, cerrahide, diş hekimliğinde ve veterinerlikte kullanılan mobilyalar, bunların aksam ve parçaları $ $ ,910 21, Diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları $ , Somyalar, yatak takımı eşyası ve benzeri eşya $ ,539 Kaynak: UN Comtrade 2015 yılı itibari ile Kanada mobilya ithalatının en büyük kısmını; ithalat değeri dolar olan oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır. Almanya mobilya ithalatının, ürün sınıflandırması nezdinde, ikinci en büyük kısmını; ithalat değeri dolar olan diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır.

36 35 GTİP Kodlarına Göre Kanada nın 2015 Yılında En Çok Ürün İthal Ettiği Ülkeler GTİP Kodu Ülke İthalat Değeri (Bin$) Ürün İthalat¹ % Payı Net Ağırlık (Ton) 9401 ABD , Çin , Meksika , Türkiye² (21.) , Amerika , Meksika , Çin , Türkiye (18.) 354 0, ABD , Çin , Vietnam , Türkiye (36.) Çin , ABD , Meksika Türkiye (33.) ¹ Her bir ürün kodu %100 ifade etmektedir. ² Türkiye nin yanındaki derece her bir ürün kodu için sıralamasını göstermektedir. Kaynak: Trademap

37 36 Türkiye Mobilya Sektörü MEVCUT DURUM Türk mobilya endüstrisi yapısal olarak çoğunlukla geleneksel yöntemlerle çalışan atölye tipi ve küçük ölçekli işletmelerin niceliksel olarak yoğun olduğu bir sektördür. Bununla birlikte son 10 yıllık hızlı gelişim göz önünde bulundurulduğunda orta ve büyük ölçekli işletmelerin sayısının artmakta olduğu görülmektedir. Türkiye de mobilya sektörünün bölgesel büyüklüğü iki koşul etrafında şekillenmektedir. Bu koşullardan ilki pazar yoğunluğu ya da pazara yakınlık iken, ikincisi orman ve ağaç ürünlerine kısacası hammadde ve yardımcı malzemeye yakınlıktır SGK verilerine göre; mobilya sektörü sigortalı çalışan sayısı nezdinde ilk 5 il sırasıyla İstanbul, Bursa, Kayseri, Ankara, İzmir olarak sıralanmaktadır. Bununla birlikte mobilya sektöründe kayıtlı istihdamın en düşük olduğu iller sırasıyla Ardahan, Bayburt, Tunceli, Gümüşhane, Ağrı dır. 2014/2018 Onuncu Kalkınma Planı Mobilya Çalışma Grubu Raporu na göre İstanbul ilinde mobilya sektörü belirli mevkilere dağılmış durumda olmasına karşın, en önemli iki merkez İkitelli Organize Sanayi bölgesindeki MASKO ve küçük sanayi sitesi MODOKO dur SGK verilerine göre İstanbul ili mobilya sektörü işletme başına 6,37 kişilik istihdam düzeyi ile Türkiye genel imalat sektörü ortalamasının altında istihdam yapısına sahip olmakla birlikte işletme başına düşen kayıtlı istihdam oranı bakımdan 5. sırada yer almaktadır. Hammadde kaynaklarına yakın olmasının avantajı ile mobilya üretiminin yoğunlaştığı ve bir anlamda mobilya sektörü ile özdeşleştirilen Bursa-İnegöl mevki yine sektör nezdinde gelişme dinamiği yüksek bir bölgedir SGK verilerine göre Bursa mobilya sektörü işletme başına 11,47 kişilik istihdam ortalamasına sahiptir.

38 37 Günümüzde mobilya sektörü hemen her ürün sınıflandırmasında imalat yapan firmaları ile Kayseri ili, ülkemizin gelişme hızı ve potansiyeli ile öne çıkan mobilya merkezlerindendir. Resmi ihracat rakamlarına ve net satış rakamlarına göre Kayseri ili, sektörün en büyük mobilya imalatçısı firmalarına sahiptir SGK verilerine göre Kayseri mobilya sektörü işyeri başına istihdam ortalaması 20,37 dir SGK verilerine göre Ankara mobilya sektörü işyeri başına istihdam ortalaması 6,06 dır. 2014/2018 Onuncu Kalkınma Planı Mobilya Çalışma Grubu Raporu na göre; Ankara Siteler mevki, 1960 lı yıllarda Marangozlar Odası nın önderliğinde kurulmuş olup, bugün dönüm arazi üzerinde çoğunlukla küçük ölçekli firmaların faaliyet gösterdiği büyük bir üretim bölgesidir. İzmir ilinde 2015 SGK verilerine göre; iş yeri başına düşen kayıtlı istihdam oranı 7,29 dur. Bu yönü ile İzmir ili Bursa nın ardından 4. sırada gelmektedir. Özellikle Karabağlar ve Kısıkköy mevkileri imalatın yoğunlaştığı mevkiler olup, İzmir sahip olduğu liman, ulaşım kolaylığı ile her yıl özellikle mobilya ihracatında önemli gelişme kaydetmektedir. TEMEL GÖSTERGELER Mobilya Sektörü Sigortalı İstihdam ve İşyeri Sayısı Karşılaştırması Yıllar Toplam İş Yeri Sayısı Toplam Sigortalı İstihdam Sayısı Kaynak: SGK Yıllık İstatistikleri Tablodaki veriler incelendiğinde 2015 yılında bir önceki yıla göre mobilya sektöründe faaliyet gösteren iş yeri sayısı artarken sigortalı istihdam sayısı düşmüştür.

39 38 Sigortalı İstihdam ve İşyeri Sayısı Nezdinde Mobilya Sektörü İlk Beş İlinin Karşılaştırması İller 2014 İş yeri Sayısı 2014 Sigortalı İstihdam Sayısı 2014 Sigortalı İstihdam/İş Yeri Oranı 2015 İş yeri Sayısı 2015 Sigortalı İstihdam Sayısı 2015 Sigortalı İstihdam/İş Yeri Oranı İstanbul , ,37 Bursa , ,47 Kayseri , ,37 Ankara , ,06 İzmir , ,29 Kaynak: SGK Yıllık İstatistikleri Tablodaki veriler incelendiğinde; ülke geneli mobilya sektör mevcut durumuna paralel olarak ilk beş mobilya imalatçısı ilde, işyeri sayısında artış yaşanmıştır. Bununla birlikte ülke geneli toplam kayıtlı mobilya sektörü istihdamı düşerken; ilk beş imalatçı ilde, Ankara hariç, kayıtlı istihdam artmıştır. Diğer taraftan iş yeri başına düşen kayıtlı istihdam oransal olarak azalmıştır. Sigortalı İstihdam ve İşyeri Sayısı Nezdinde Mobilya Sektörü Son Beş İlinin Karşılaştırması İller 2014 İş yeri Sayısı 2014 Sigortalı İstihdam Sayısı 2014 Sigortalı İstihdam/İş Yeri Oranı 2015 İş yeri Sayısı 2015 Sigortalı İstihdam Sayısı 2015 Sigortalı İstihdam/İş Yeri Oranı Ardahan Bayburt Tunceli , ,4 Gümüşhane , ,09 Ağrı , ,14 Kaynak: SGK Yıllık İstatistikleri

40 39 Mobilya Sektörü Aylık Kapasite Kullanım Oranları (Ağırlıklı Ortalama %) Aylar Ocak 70,7 70,1 Şubat 70,1 69,7 Mart 70,2 69,3 Nisan 71,1 70,8 Mayıs 71,2 71,1 Haziran 73,0 71,5 Temmuz 72,9 72,4 Ağustos 73,9 71,0 Eylül 74,5 73,0 Ekim 74,5 72,9 Kasım 73,7 72,2 Aralık 73,0 - Kaynak: TCMB İstatistikleri Tablodaki veriler incelendiğinde; 2016 yılında 2015 yılına göre mobilya imalatı kapasite kullanım oranının düştüğü görülmektedir Ağustos ayı mobilya imalatı kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 2,9 gerilemiştir. Mobilya Sektörü Sanayi Üretim Endeksi (2010=100) * Aylar Ocak 112,4 116,5 Şubat 110,6 120,1 Mart 127,2 133,2 Nisan 125,5 126,3 Mayıs 123,1 131,8 Haziran 130,2 131,7 Temmuz 118,9 108,9 Ağustos 124,5 127,9 Eylül 119,2 114,2 Ekim ,2 Kasım 130,1 - Aralık 136,2 - *Sanayi üretim endeksi sanayi alt sektörlerinin üretim faaliyetlerindeki artış veya azalışların yıllar itibari ile karşılaştırmalı olarak izlenmesi için kullanılan göstergedir. Temel yıl olarak 2010 ve endeks olarak 100 alınmaktadır. Kaynak: TUİK

41 40 Mobilya Sektörüne Dair Bazı Götergeler* 2014 Girişim Sayısı Cirosu TL Üretim Değeri TL Faktör Maliyeti İle Katma Değeri TL Maddi Mallara İlişkin Brüt Yatırımı TL *En güncel TUİK Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistikleri 2014 yılına aittir. Kaynak: TUİK Yılları Hanehalkı Mobilya Tüketim Harcaması* Yıllar Tüketim Harcaması % ,4 6,7 6,6 6,8 6,1 *Hanehalkı toplam tüketim harcamaları (100) içindeki mobilya, ev aletleri ve ev bakım hizmetleri tüketim harcamalarını kapsamaktadır. Kaynak: TUİK

42 Ayları ve Mobilya Ana Harcama Grubuna GöreTüketici Fiyat Endeksi* Aylar Ocak 182,93 198,56 219,9 Şubat 185,36 199,02 220,99 Mart 187,03 200,15 222,35 Nisan 189,96 202,85 223,91 Mayıs 189,66 204,51 223,29 Haziran 190,54 204,32 224,24 Temmuz 190,99 207,59 224,63 Ağustos 191,58 208,06 225,22 Eylül 192,36 210,48 225,48 Ekim 192,75 213,41 226,82 Kasım 194,41 214,82 226,54 Aralık 194,64 215,96 - * Mobilya, ev aletleri ve ev bakım hizmetleri tüketici fiyat endeksini göstermektedir. Kaynak: TUİK Bazı Alt Harcama Gruplarının 2016 Tüketici Fiyat Endeksi* Aylar Mobilya, mefruşat, halı ve diğer yer döşemeler Ev aletleri Ev bakım için mal ve hizmetler Ocak 258,56 170,70 213,47 Şubat 260,21 171,46 214,62 Mart 262,26 173,09 215,06 Nisan 264,71 174,38 215,22 Mayıs 263,69 172,64 215,59 Haziran 265,11 172,69 216,87 Temmuz 267,90 170,07 218,53 Ağustos 268,10 170,89 219,30 Eylül 267,79 170,81 220,56 Ekim 268,75 172,63 221,64 Kasım 267,63 171,41 222,07 Aralık - - * Mobilya, ev aletleri ve ev bakım hizmetleri bazı alt harcama grupları tüketici fiyat endeksini göstermektedir. Kaynak: TUİK

43 Türkiye Mobilya Sektörü Patent ve Faydalı Model Başvuru Dağılımı Yerel Yabancı Toplam Yerel Yabancı Toplam Kaynak: TPE Türkiye Mobilya Sektörü* Marka Başvuru Dağılımı Yerel Yabancı Yerel Yabancı *20 NICE Kodlu yapıldıkları maddelere ve malzemelere bakılmaksızın mobilyalar. Kaynak: TPE 2016 Türkiye Mobilya Sektörü Endüstriyel Tasarım¹ Başvuru Dağılımı Aylar Yerli Yabancı Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım - - Aralık - - ¹06 Mefruşat- Locarno Sınıfı için sadece tasarım sayılarını göstermektedir.

44 43 Kaynak: TPE GENEL DEĞERLENDİRME Yıllar itibarıyla mobilya sektöründe üretim kademeli olarak artış eğilimi sergilemiştir yılında %7 oranında artan sanayi üretimi 2015 in ilk 9 ayı itibarıyla bir önceki yılın aynı ayına göre %7,7 oranında artış kaydetmiştir. Artan üretime karşın kapasite kullanımının son yıllarda nispeten yatay seyrettiği bununla birlikte 2016 yılında 2015 yılına göre mobilya imalatı kapasite kullanım oranının düştüğü görülmektedir. Kapasite kullanım oranının düşüşü ve üretim artışı birlikte değerlendirildiğinde üretim değerindeki artışın verimlilik artışından daha çok artan girişimci sayısı ve enflasyondan kaynakladığı sonucu çıkarılabilmektedir. İş Bankası 2016 Mobilya Sektör Raporu na göre; mobilya sektöründe reel yurt içi ciro endeksi 2011 in son çeyreğinden bu yana yatay seyrini sürdürmektedir. Sektörün cirosunu enflasyon oranı kadar artırabildiğine işaret eden bu durum, sektörün potansiyel büyüme düzeyinin altında büyüdüğü şeklinde yorumlanmaktadır yılından 2014 yılına değin mobilya harcamalarının hanehalkı tüketim harcamalarındaki oranı her yıl % 0,1 oranında artış gösterirken; 2015 yılında 2014 yılına göre % 0,4 lük bir düşüş meydana gelmiştir. Mobilya (Mobilya, mefruşat, halı ve diğer yer döşemeler alt harcama grubu) fiyat endeksi, 2016 itibari ile Ekim ayında en yüksek değerine ulaşmış Kasım ayında bir önceki aya göre 1,12 oranında düşmüştür. Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri 2016 Mobilya Sektör Raporu na göre; 23 Mayıs 2015 tarihinde mobilya ithalatına %50 oranında ek gümrük vergisi getirilirken, söz konusu düzenlemenin gerçekleşeceği beklentisi 2015 in başından itibaren mobilyada tüketici fiyatlarının yükselmesine neden olmuştur. Gümrük vergisi üzerinden %18 oranında KDV alındığından toplam maliyet artışı %59 düzeyinde gerçekleşmiştir. Bu nedenle sadece ithal ürünlerde değil yerli ürünlerde de yüksek oranda fiyat artışı yaşanmıştır.

45 44 İş Bankası 2016 Mobilya Sektör Raporu na göre; ev mobilyaları alt kategorileri başta olmak üzere mobilya sektöründe fiyat duyarlılığının düşük olduğu düşünülmektedir. Bunun bir sonucu olarak da mobilya imalatçısı firmaların maliyet artışlarını fiyatlara yansıtma noktasında zorluk yaşamadıkları varsayımına değinilmektedir. TÜRKİYE MOBİLYA İHRACATI GTİP Kodlarına Göre Türkiye nin 2015 Yılı Mobilya İhracat Rakamları YIL GTİP KODU ABD $ NET AĞIRLIK KG $/KG Oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Tıpta, cerrahide, diş hekimliğinde ve veterinerlikte kullanılan mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Somyalar, yatak takımı eşyası ve benzeri eşya $ $ $ $ ,494 8,191 2,651 4,700 Kaynak: UN Comtrade Tablodaki veriler incelendiğinde; ülkemizin 2015 yılında en çok ihracatı dolar ile 9403 GTİP kodlu diğer mobilyalar ve bunların aksam ve parçaları ürün grubunda gerçekleştirdiği görülmektedir. Bununla birlikte ülkemizin tüm ürün gruplarındaki 2015 toplam ihracat değeri dolardır.

46 Ürün Grubu Nezdinde Türkiye nin 2015 Yılında En Çok Ürün İhraç Ettiği Ülkeler Ülke İhracat Değeri (Bin$) Ticari Denge¹ Ürün İhracat% Payı Net Ağırlık (Ton) Irak ,9 23,753 Fransa ,4 15,665 ABD ,3 16,498 Almanya , Suudi Arabistan , Romanya , İsrail , Azerbaycan , Libya , Türkmenistan , ¹Aynı ürün kodu ve ilgili ülkeyle yapılan ithalat farkını ifade etmektedir. Kaynak: Trademap 9401 Ürün Grubunda Türkiye nin En Çok İhracat Yaptığı Ülkelerin Yıllar Arası Değişen Payları Kaynak: Trademap

47 Ürün Grubu Nezdinde Türkiye nin 2015 Yılında En Çok Ürün İhraç Ettiği Ülkeler Ülke İhracat Değeri (Bin$) Ticari Denge¹ Ürün İhracat% Payı Net Ağırlık (Ton) Irak ,3 351 Suudi Arabistan ,6 260 Almanya ,2 213 Romanya ,5 171 Gürcistan ,5 185 Serbest Bölgeler ,4 159 Mısır ,1 101 Sudan Azerbaycan ,8 68 ¹Aynı ürün kodu ve ilgili ülkeyle yapılan ithalat farkını ifade etmektedir. Kaynak: Trademap 9402 Ürün Grubunda Türkiye nin En Çok İhracat Yaptığı Ülkelerin Yıllar Arası Değişen Payları Kaynak: Trademap

48 Ürün Grubu Nezdinde Türkiye nin 2015 Yılında En Çok Ürün İhraç Ettiği Ülkeler Ülke İhracat Değeri (Bin$) Ticari Denge¹ Ürün İhracat% Payı Net Ağırlık (Ton) Irak , Suudi Arabistan Libya , Azerbaycan , Almanya , Türkmenistan , Birleşik Krallık , Fransa , B.Arap Emirlikleri , ¹Aynı ürün kodu ve ilgili ülkeyle yapılan ithalat farkını ifade etmektedir. Kaynak: Trademap 9403 Ürün Grubunda Türkiye nin En Çok İhracat Yaptığı Ülkelerin Yıllar Arası Değişen Payları Kaynak: Trademap

49 Ürün Grubu Nezdinde Türkiye nin 2015 Yılında En Çok Ürün İhraç Ettiği Ülkeler Ülke İhracat Değeri Ticari Denge¹ Ürün İhracat% Net Ağırlık (Ton) (Bin$) Payı Almanya , Irak , Suudi Arabistan , Romanya , İtalya , Fransa , Hollanda , Libya ,2 988 Suriye ,1 997 ¹Aynı ürün kodu ve ilgili ülkeyle yapılan ithalat farkını ifade etmektedir. Kaynak: Trademap 9404 Ürün Grubunda Türkiye nin En Çok İhracat Yaptığı Ülkelerin Yıllar Arası Değişen Payları Kaynak: Trademap

50 49 TÜRKİYE MOBİLYA İTHALATI GTİP Kodlarına Göre Türkiye nin 2015 Yılı Mobilya İthalat Rakamları YIL GTİP KODU ABD $ NET AĞIRLIK KG $/KG Oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Tıpta, cerrahide, diş hekimliğinde ve veterinerlikte kullanılan mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları Somyalar, yatak takımı eşyası ve benzeri eşya $ $ $ $ ,592 14,476 4,444 5,303 Kaynak: UN Comtrade Tablodaki veriler incelendiğinde; ülkemizin 2015 yılında en çok ithalatı dolar ile 9401 GTİP kodlu oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları ürün grubunda gerçekleştirdiği görülmektedir. Bununla birlikte ülkemizin tüm ürün gruplarındaki 2015 toplam ithalat değeri dolardır.

51 Ürün Grubu Nezdinde Türkiye nin 2015 Yılında En Çok Ürün İthal Ettiği Ülkeler Ülke İthalat Değeri (Bin$) Ticari Denge¹ Ürün İthalat % Payı Net Ağırlık (Ton) Çin , Almanya , İtalya , Romanya Fransa , G. Kore , ABD ,5 295 Polonya , Vietnam , ¹Aynı ürün kodu ve ilgili ülkeyle yapılan ihracat farkını ifade etmektedir. Kaynak: Trademap 9401 Ürün Grubunda Türkiye nin En Çok İthalat Yaptığı Ülkelerin Yıllar Arası Değişen Payları Kaynak: Trademap

52 Ürün Grubu Nezdinde Türkiye nin 2015 Yılında En Çok Ürün İthal Ettiği Ülkeler Ülke İthalat Değeri Ticari Denge¹ Ürün İthalat % Net Ağırlık (Ton) (Bin$) Payı Almanya ,2 335 Serbest Bölgeler ,5 689 Çin ,1 462 ABD ,4 91 İtalya Fransa ,8 140 Tayvan ,9 57 Finlandiya ,2 20 Çek Cumhuriyet ,5 45 ¹Aynı ürün kodu ve ilgili ülkeyle yapılan ihracat farkını ifade etmektedir. Kaynak: Trademap 9402 Ürün Grubunda Türkiye nin En Çok İthalat Yaptığı Ülkelerin Yıllar Arası Değişen Payları Kaynak: Trademap

53 Ürün Grubu Nezdinde Türkiye nin 2015 Yılında En Çok Ürün İthal Ettiği Ülkeler Ülke İthalat Değeri (Bin$) Ticari Denge¹ Ürün İthalat % Payı Net Ağırlık (Ton) Çin , İtalya , Almanya , Polonya , Area Nes* ,5 443 İsveç , İspanya ,6 859 Litvanya , Vietnam , ¹Aynı ürün kodu ve ilgili ülkeyle yapılan ihracat farkını ifade etmektedir. *Trademap e göre başka yerde belirtilmemiş ya da raporlanmamış. Kaynak: Trademap 9403 Ürün Grubunda Türkiye nin En Çok İthalat Yaptığı Ülkelerin Yıllar Arası Değişen Payları Kaynak: Trademap

54 Ürün Grubu Nezdinde Türkiye nin 2015 Yılında En Çok Ürün İthal Ettiği Ülkeler Ülke İthalat Değeri (Bin$) Ticari Denge¹ Ürün İthalat % Payı Net Ağırlık (Ton) Çin , Serbest Bölgeler , Bulgaristan , Polonya , Danimarka ,5 223 Romanya ,6 222 İtalya ,6 155 Hindistan ,3 123 Fransa ,9 120 ¹Aynı ürün kodu ve ilgili ülkeyle yapılan ihracat farkını ifade etmektedir. Kaynak: Trademap 9404 Ürün Grubunda Türkiye nin En Çok İthalat Yaptığı Ülkelerin Yıllar Arası Değişen Payları Kaynak: Trademap

55 54 KAYSERİ MOBİLYA SEKTÖRÜ GÜNCEL DURUM Günümüzde mobilya sektörü hemen her ürün sınıflandırmasında imalat yapan firmaları ile Kayseri ili, ülkemizin gelişme hızı ve potansiyeli ile öne çıkan mobilya merkezlerindendir. Resmi ihracat rakamlarına ve net satış rakamlarına göre Kayseri ili, sektörün en büyük mobilya imalatçısı firmalarına sahiptir SGK verilerine göre Kayseri mobilya sektörü işyeri başına istihdam ortalaması 20,37 dir. Kayseri mobilya sektöründe lokomotif olma yönünde gelişmektedir. Mobilya sektörü Kayseri ili için oldukça önemli konumdadır. Sektörün cirosunun %18,9 a yakınını gerçekleştiren Kayseri de mobilya sektörünün il toplam cirosu içindeki payı %22,1 düzeyindedir. Sektörün en büyük firmalarının yer aldığı Kayseri de imalat sanayii istihdamının %30 u mobilya sektöründe yer almaktadır. İstanbul Sanayi Odası nın (İSO) net satış rakamlarına göre 2014 yılı için yayımladığı ilk ve ikinci 500 sanayi şirketi arasında sıralanan 11 mobilya sektörü işletmesinin ilk 3 ü başta olmak üzere toplam 8 i Kayseri ilindedir yılına gelindiğinde bahsi geçen 8 şirketin yalnızca ikisinin (Merkez Çelik San. ve Tic. A.Ş. İstikbal Mobilya San. ve Tic. A.Ş.) sıralamasında gerileme olmuş, 5 mobilya sektörü işletmesinin sıralamasında ise yükselme gözlemlenmiştir Mobilya Sektörü Sigortalı İstihdam ve İşyeri Sayısı Karşılaştırması 2014 İş Yeri Sayısı 2014 Sigortalı İstihdam Sayısı 2015 İş Yeri Sayısı 2015 Sigortalı İstihdam Sayısı Kayseri Toplam Kaynak: SGK Yıllık İstatistikleri

56 55 Girişim Net Satışları İle Kayseri Mobilya Sektörü 2014 Büyüklük Başatlık ve Uzmanlık Oranları Büyüklük¹ 21,7% Başatlık² 25,0% Uzmanlık³ 12,4 ¹Büyüklük, mobilya sektörünün (sektördeki yeni girişimci dikkate alındığında) ne kadarının (%) seçilen Kayseri de olduğunu göstermektedir. ²Başatlık, Kayseri deki (yeni girişimci dikkate alındığında) üretilen değerin ne kadarının (%) mobilya sektörüne ait olduğunu göstermektedir. ³Uzmanlaşma mobilya sektörünün (yeni girişimci dikkate alındığında) Kayseri deki payının, ülkemiz genelindeki payına oranını göstermektedir. Kaynak: Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Girişimci Bilgi Sistemi İş Yeri Net Satışları İle Kayseri Mobilya Sektörü 2014 Büyüklük Başatlık ve Uzmanlık Oranları Büyüklük 18,9% Başatlık 22,1% Uzmanlık 11,0 ¹Büyüklük, mobilya sektörünün ne kadarının (%) seçilen Kayseri de olduğunu göstermektedir. ²Başatlık, Kayseri deki üretilen değerin ne kadarının (%) mobilya sektörüne ait olduğunu göstermektedir. ³Uzmanlaşma mobilya sektörünün Kayseri deki payının, ülkemiz genelindeki payına oranını göstermektedir. Kaynak: Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Girişimci Bilgi Sistemi

57 56 İlk 1000 Sanayi Şirketi Sıralamasında Yer Alan Kayseri Mobilya Firmaları Firmalar ISO İlk Sıralaması Boytaş Mobilya San. ve Tic. A.Ş. Merkez Çelik San. ve Tic. A.Ş. İstikbal Mobilya San. ve Tic. A.Ş. YATAŞ Yatak ve Yorgan San. Tic. A.Ş. Mondi Yatak Yorgan San. ve Tic. A.Ş. Kilim Mobilya Kanepe San. ve Tic. A.Ş. Gürkan Ofis Mobilyaları San. ve Tic. Ltd. Şti. ISO İlk Sıralaması 2015 Üretimden (Net) Satışlar TL Kaynak: İstanbul Sanayi Odası İlk ve İkinci 500 Sanayi Şirketi Raporu Yıllar İtibari ile Kayseri Marka Patent Faydalı Model ve Endüstriyel Tasarım Başvuru Sayıları* Yıl Marka Patent Faydalı Model Tasarım Toplam *Sadece mobilya sektörü için veriye ulaşılamadığından gösterge olması amacı ile verilmiştir. Kaynak: TPE

58 57 KAYSERİ MOBİLYA SEKTÖRÜ DIŞ TİCARETİ Kayseri İlinin En Çok İhracat Gerçekleştirdiği 5 Ülke Ülkeler 2015 İhracatı $ 2015 İhracatı TL Irak Almanya ABD Kayseri Serbest Bölgesi Türkmenistan* *2016 yılında Türkmenistan 14. sıraya gerilemiştir. Kaynak: TUİK Ülkeler 2016* İhracatı $ 2016* İhracatı TL Irak Almanya Cezayir ABD Kayseri Serbest Bölgesi *2016 Ocak-Ekim dönemi ihracat toplamı. Kaynak: TUİK

59 Kayseri İlinin En Çok İthalat Gerçekleştirdiği 5 Ülke Ülkeler 2015 İthalatı $ 2015 İthalatı TL Çin İspanya Kazakistan Rusya Özbekistan Kaynak: TUİK Ülkeler 2016* İthalatı $ 2016* İthalatı TL Çin Rusya Kazakistan Japonya G. Kore *2016 Ocak-Ekim dönemi ithalat toplamı. Kaynak: TUİK

60 İlk 1000 İhracatçı Firma İçerisinde Kayseri Mobilya Sektörü İşletmelerinin Sıralaması 2014 İhracatçı Toplam Firma Sayısı 2014 Mobilya İhracatçısı Firma Sayısı 2015 İhracatçı Toplam Firma Sayısı 2015 Mobilya İhracatçısı Firma Sayısı Kayseri * *Adını açıklamayan firma sayısı artmıştır. 2 sadece unvanı açıklanmış mobilya firmalarını göstermektedir. Kaynak: TİM Verileri Aylara Göre 2016 Kayseri Mobilya İhracat ve İthalat Rakamları Aylar İhracat İhracat İthalat İthalat $ TL $ TL Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Kaynak: TUİK

61 Kayseri Mobilya İhracat ve İthalat Rakamları 2015 İhracat $ 2015 İhracat TL 2015 İthalat $ 2015 İthalat TL 94 Mobilya ¹ ¹9405 aydınlatma cihazları vb. ile 9406 prefabrik yapıları da kapsamaktadır. Kaynak: TUİK 2016¹ İhracat $ 2016 İhracat TL 2016 İthalat $ 2016 İthalat TL 94 Mobilya ² ¹2016 Ocak-Ekim dönemi ihracat ve ithalat toplamı. ²9405 aydınlatma cihazları vb. ile 9406 prefabrik yapıları da kapsamaktadır. Kaynak: TUİK

62 61 MOBİLYA SEKTÖRÜ SWOT ANALİZLERİ 2014/2018 ONUNCU KALKINMA PLANI MOBİLYA ÇALIŞMA GRUBU RAPORU SWOT (GFZT) ANALİZİ Türkiye Mobilya Sektörünün Güçlü Yönleri Coğrafi konum Sektörün gelişime açık olması Sektörün son 10 yıldaki performansı Yüksek iş gücü potansiyeli Sektörün gittikçe artan teknoloji transferi Modern ve teknolojik üretim yapan firmaların artması Mobilya üretim ağı/potansiyeli Hedef pazarlara yönelik ihracat çalışmalarının artırılması Geniş dağıtım ağı Malzeme Ürün çeşitliliği Türkiye Mobilya Sektörünün Fırsatları Globalleşme Dünyadaki yeniden oluşum AB ye adaylık Bilgi Teknolojisi ve elektronik net-works Akıllı mobilyalar Markalı/kimlikli ürünler Müşteri odaklı ürün ve çeşitliliği İş birliği ve yatırıma açık yapı Yeni pazar arayışları/genişleme Avrupa daki tüketim nüfusu Üretimdeki artış/gelişme Çevreye yapılan yatırım Global mobilya tüketiminde artış Türkiye Mobilya Sektörünün Zayıf Yönler Mesleki eğitim yetersizliği Kalifiye eleman yetersizliği Tasarım ve korunması Haksız rekabet Yüksek hammadde maliyetleri Tanıtım faaliyetlerinin yetersizliği Düşük standartlar ve çevre sorunu Markalaşma, kalite ve imaj sorunu KOBİ yoğunluğu Aile şirketlerinin kırılganlıkları Organizasyon/kurumsal yapı Yönlendirme/devlet desteği Sermaye/finans yetersizliği Yenilik yaklaşımı Türkiye Mobilya Sektörünün Tehditleri Hammadde sıkıntısı Kalifiye iş gücü yetersizliği AB ülkelerinde yaşanan krizler Pazarlama eksikliği Markalaşma sorunu Enerji sorunu Düşük standartlar Model kopyalama Tanıtım faaliyetlerinin yetersizliği Düşük maliyetli üretim (3. Dünya) Çin (Büyük İşletmeler) Çevreye duyarlı üretim (Kyoto protokolü)

63 ORTA ANADOLU İHRACATÇI BİRLİKLERİ MOBİLYA SEKTÖR RAPORU SWOT (GFZT) ANALİZİ Türkiye Mobilya Sektörünün Güçlü Yönleri Büyük ölçekli firmalar Yüksek işgücü potansiyeli Malzeme/ürün çeşitliliği Mobilya üretim ağı/potansiyeli Türkiye Mobilya Sektörünün Fırsatları Türkiye nin stratejik konumu ve AB ye aday ülke olması Dünyadaki yeniden oluşum Globalleşme Yeni pazar arayışları/genişleme Fason üretim arayışları Avrupa daki tüketim nüfusu Bilgi teknolojisi ve elektronik ağ yapılar Üretimdeki artış/gelişme Tasarımın kullanımı ve artırılması Markalı/kimlikli ürünler Reklam Etkili iletişimin oluşumu/kullanımı Mobilya ve moda Türkiye Mobilya Sektörünün Zayıf Yönler Aile şirketlerinin yoğunluğu Organizasyon eksikliği Yönlendirme/devlet desteği yetersizliği Finans yetersizliği Yatırım yetersizliği Kalifiye eleman yetersizliği Mesleki eğitim yetersizliği Tasarım eksikliği ve korunması Yüksek hammadde maliyetleri Yenilik yaklaşımı azlığı Pazarlama/pazar Uluslararası standartlar Türkiye Mobilya Sektörünün Tehditleri Üçüncü dünya ülkelerinde yapılan çok düşük maliyetlerle üretim Çin tehdidi Düşük standartlar, sosyal yapı Yavaş değişim ve yenilenme AB ye ihracatta yüksek/düşük maliyet AB pazarındaki doyumluluk Tasarım eksikliği (kopyalama) Büyük ölçekli firmalar

64 ORAN KALKINMA AJANSI TR72 MOBİLYA SEKTÖR RAPORU SWOT (GFZT) ANALİZİ Türkiye Mobilya Sektörünün Güçlü Yönleri Teknoloji kullanımının artması Ürün çeşitliliği İşgücü potansiyeli Üretim potansiyeli İhracat çalışmalarının artması Türkiye Mobilya Sektörünün Fırsatları Dünyadaki yeni oluşum El işçiliğinin gelişmiş olması Yeni pazar arayışları genişleme Reklamın artması Artan tasarım kullanımı Türkiye Mobilya Sektörünün Zayıf Yönler Aile şirketleri Haksız rekabet Kalifiye eleman yetersizliği Tasarım eksikliği Yenilik yaklaşımı azlığı Türkiye Mobilya Sektörünün Tehditleri Çin Düşük standartlar Yavaş değişim ve yenilenme Büyük ölçekli firmalar Maliyet SWOT (GFZT) ANALİZ DEĞERLENDİRMESİ ORTAK SONUÇLAR Türkiye Mobilya Sektörünün Güçlü Yönleri Sektörün gelişime açık olması Yüksek iş gücü potansiyeli Sektörün gittikçe artan teknoloji transferi Modern ve teknolojik üretim yapan firmaların artması Mobilya üretim ve dağıtım ağı ve potansiyeli Ürün çeşitliliği Türkiye Mobilya Sektörünün Zayıf Yönler Aile şirketleri ve KOBİ ler Tasarım eksikliği ve korunması Haksız rekabet Kalifiye ve ara eleman yetersizliği Mesleki eğitim yetersizliği Destek ve finansman yetersizliği Yenilik ve teknoloji yaklaşımı azlığı Yüksek hammadde maliyeti Türkiye Mobilya Sektörünün Fırsatları Bilgi Teknolojisi ve elektronik ağ yapılarının gelişimi Marka mobilya üretiminin artması Müşteri odaklı ürün ve çeşitliliği İş birliği ve yatırıma açık yapı Yeni pazar arayışları ve genişleme Global mobilya tüketiminde artış Türkiye Mobilya Sektörünün Tehditleri Üçüncü dünya ülkelerinde çok düşük maliyetlerle yapılan üretim Çin tehdidi Pazarlama ve tanıtım eksikliği Markalaşma sorunu Artan girdi maliyetleri Model ve tasarım kopyalama Yavaş değişim ve teknoloji transferi

65 64 SONUÇ Yatırım ve Finansman Türkiye mobilya imalat sektörünün önemli bir kısmı KOBİ lerden oluşmaktadır. Sektörün temel sorunu ise sermaye yetersizliği, kredibilite sorunu diğer bir ifade ile kredi maliyetinin yüksekliği ve yatırımlar için finansman sorunudur. KOBİ ler uygun koşullarda kredi temininde zorlandıklarından, faaliyetlerini çoğunlukla özkaynaklarından finanse etmekte neticede sürekli işletme sermayesi sıkıntısı yaşanmaktadır. Sermayenin yeterli olmaması, büyümenin önünde engel teşkil ederken, işletmenin yatırım ihtiyaçlarının karşılanamamasına ve üretimde beklenilen verimin alınamamasına neden olmaktadır. Vergiler ve Teşvikler Mobilya ürünlerinin, dayanıklı tüketim malları sınıflandırmasına girmesi sebebiyle %18 oranında katma değer vergisi uygulanmaktadır. Sektörün en önemli girdilerinden olan ağaç ürünlerine yine %18 oranında katma değer vergisi uygulanmaktadır.(bazı girdiler için katma değer vergisi% 8 oranındadır.) Ayrıca mobilya imalatı sektörü riskli sektörler arasında sıralandığından sorumluluk sigorta primleri de yüksek seyretmektedir. Bu nedenle mobilya sektörü üretimi maliyetleri artmakta ve üretim istenilen seviyede gerçekleştirilememektedir. Bunun yanı sıra 23 Mayıs 2015 tarihinde Resmi Gazete de yayımlanan karar ile birlikte 94.01, 94.02, 94.3 ve sınıfı mobilya ürünlerinde %50 oranında ek gümrük vergisi uygulanmaya başlanmıştır. Tüketici ürünlerinin dışında ara malı ithalatında da %25 ek gümrük vergisi getirilmiştir. Uygulamaya konulan kararlar bazı ülkeleri kapsamamakla birlikte (AB ve EFTA üyesi ülkeleri) düşük maliyet ile üretim gerçekleştiren ülkelerin oluşturduğu haksız rekabet belirli

66 65 ölçüde giderilmiştir. Ne var ki modüler mobilya ithal ederek perakende satış yapan işletmeler ile ithal girdi ihtiyacı yüksek olan büro ve mağaza mobilyaları üretimi yapan işletmelerin ek gümrük vergisi uygulamasından olumsuz etkilendiklerini varsayılmaktadır. (Mobilya yan sanayiinde yıllık ortalama endüstriyel odun ihtiyacı ortalama 15 milyon metreküp olup, bunun yaklaşık %40 ı yanı 6 milyon metreküpü ithal edilmektedir.) Üretim Teknolojileri Teknoloji ve sermaye kullanımının düşük olduğu mobilya sektörü çoğunlukla küçük ölçekli firmalardan oluşması ve zanaat geleneğini devam ettirmesi yönü ile dikkat çekmektedir. Bununla birlikte son yıllarda tasarım ürünlerine olan talebin artması ayrıca uluslararası rekabet koşulları yüksek teknolojili makinelerin sektörde kullanılmasının önünü açmıştır. İlerleyen yıllarda tasarım ve ergonomi yönü güçlü olan ürünlere olan talebin artacağı düşünüldüğünde sektörde emek yoğun küçük işletmelerin yerine sermaye yoğun üretim yapısına sahip işletmelerin gelişim göstereceği varsayılmaktadır. İstihdam Mobilya sektöründe üretimin inovasyon ve Ar-Ge yönünden sürekli gelişmesi ayrıca küresel rekabet koşulları, eğitimli kalifiye teknik insan gücü ihtiyacını beraberinde getirmektedir. Özellikle Türkiye mobilya sektörünün yapısal olarak büyük bölümünü oluşturan küçük ve orta ölçekli işletmeler teknolojik düzey ve kalifiye teknik eleman yetersizliği sorunu yaşamaktadırlar. Buna ek olarak özellikle mobilya sektörünün riskli sektörler sınıfına girmesi ile de artan SGK primleri nedeni ile sektörde kayıt dışılık artmaktadır. Öyle ki kayıt dışılık oranının %50, %60 dolaylarına yükseldiği varsayılmaktadır.

67 66 Tüm bunların yanında işletmelerde, profesyonel yönetici ve kalifiye iş gücü oranı düşük olduğundan; gerek muhasebe gerekse girdi, çıktı ve satış kayıtları sağlıklı tutulamamakta, durum analizi ve stratejik planlama yapılamamaktadır. Kümelenme Şehir merkezlerinde düzensiz, dağınık ve uygun olmayan şartlar altında imalat yapan mobilya sektörü firmaları fiziki yetersizlik sorunu ile karşı karşıya kalmaktadır. Uygun fiziki koşulların temin edilebilmesi için planlı proje ve altyapı sistemleri tamamlanmış küçük sanayi siteleri (KSS) ve organize sanayi bölgeleri (OSB) oluşturulması bu bağlamda kümelenme yoluna gidilmesi sektörün gelişimi açısından kritik öneme sahiptir. Kümelenme faaliyetlerinin yaygınlaştırılması, mobilya üreticilerinin bir arada bulunmalarını sağlayarak; eğitim, know-how paylaşımı, kalite geliştirme, devlet teşvik ve desteklerinden yararlanma, rekabet ortamının iyileştirilmesi ve dış ticaretin geliştirilmesinin önünü açmaktadır. Tasarım ve Haksız Rekabet Tasarımın, gelişmiş ülkelerde, özellikle mobilya sektörü kapsamında değerlendirildiğinde dünya ihracatında güçlü markaları ile ilk sıralarda yer alan Almanya ve İtalya gibi ülkelerde büyük önem arz etmektedir. Buna karşın Türkiye imalat sanayi sektörleri nezdinde tasarımın istenilen seviyede gelişmediği görülmektedir. Bununla beraber son dönemlerde büyük ölçekli mobilya sektörü firmalarının endüstriyel tasarım yönünün gelişmesi sektör genelinde tetikleyici rol oynamıştır. Bununla birlikte ülkemizde endüstriyel tasarımın geliştirilmesinin yanında ürünlerin hukuksal boyutta korunurluğuna yönelik önlemler alması gerektiği bilinen bir gerçektir. Nitekim hukuksal boyutta korunurluk gerek yurt içi gerekse yurt dışı pazarında haksız rekabetin önlemesi için önemli bir ön koşuldur.

68 67 Markalaşma Ülkemizde mobilya üretimi özellikle ihracat rakamları nezdinde istenilen oranda değildir. Bunun en önemli nedenlerinden biri ise modern tasarımlı ergonomik mobilyaların üretilmemesidir. Diğer taraftan özellikle dünya mobilya pazarında her ülke sahip olduğu marka sayısı ve tasarım yeteneği ile rekabet gücünü geliştirmektedir. Pazarlama ve Tanıtım Mobilya sektöründe pazarlama ve tanıtım konusunda eksikliklerin devam ettiği dikkat çekmektedir. Ülkemiz mobilya sektörünün ağırlıklı olarak küçük ve orta ölçekli işletmelerden oluşması nedeniyle mevcut imkânlarla yürütülmeye çalışılan pazarlama ve tanıtım faaliyetleri özellikle dış pazar için yetersiz kalmaktadır. Bu durum gerek üretici işletmelerin gerekse ülkemiz mobilya imalat sektörünün rekabet gücünü olumsuz etkilemektedir. Mobilya sektöründe pazarlama kanallarının uygun olmaması ve yetersiz tanıtım sorun teşkil etmektedir. Ülkemiz mobilya sektöründe, modern pazarlama anlayışının bir göstergesi olan, pazarlama organizasyonu, tüketicinin korunması, pazarlama ahlakı, pazar bulmadan imalat, teknik koşulların saptanması, hedef tüketici kitlenin tanınması, doğru tanıtım metotlarının izlenmesi yeterli düzeyde gelişememiş ve yaygınlık kazanamamıştır. Bunun bir nedeni olarak finansman sorunu gösterilmektedir.

69 68 HEDEF Onuncu Kalkınma Planı Mobilya Sektörü Hedefleri 2018 Beklentisi Milyar 2023 Hedefi Milyar $ Ortalama $ Artış % Üretim 12,0 22,1 13 İhracat 4,3 8,6 15 İthalat 2,0 3,7 13 Talep 9,4 1, Onuncu Kalkınma Planı kapsamında belirtilen beklenti ve hedeflere ulaşmak amacı öngörülen hedef ve politikalar aşağıda sıralanmıştır. Gerek verimliliği artırmak, gerekse haksız rekabetin önüne geçmek amacıyla kayıt dışı oranının minimum düzeye çekilmesi. Tasarım ve AR-GE çalışmalarının artırılması için üniversitelerle işbirliğine gidilmesi ve eğitimin üniversite düzeyine taşınması. Türk kimliğini ön plana çıkaracak şekilde markalaşma ve pazarlama faaliyetleri yürütülmesi. Hammadde ve yarı mamul ihtiyacının yurt içinden karşılanması için gerekli tedbirlerin alınması. Sektörde KDV oranlarının ve sigorta primlerinin düşürülmesi.

70 69 EKLER * *TCMB Reel Sektör İstatistikleri, Erişim 19 Aralık

71 MOBİLYA SEKTÖRÜ BİLANÇOSU 70

72 MOBİLYA SEKTÖRÜ GELİR TABLOSU 71