Standart Eurobarometer 82. AVRUPA BİRLİĞİ NDE KAMUOYU Sonbahar 2014 ULUSAL RAPOR KIBRIS TÜRK TOPLUMU

Transkript

1 Standart Eurobarometer 82 AVRUPA BİRLİĞİ NDE KAMUOYU Sonbahar 2014 ULUSAL RAPOR KIBRIS TÜRK TOPLUMU Bu araştırma Avrupa Komisyonu Basın ve İletişim Genel Müdürlüğü tarafından talep ve koordine edilmiştir. Bu rapor Avrupa Komisyonu Kıbrıs Temsilciliği için hazırlanmıştır. Bu belge Avrupa Komisyonu nun görüşlerini yansıtmaz. Tüm yorum ve görüşler raporu hazırlayan yazara aitir. Standart Eurobarometer 82 / Sonbahar 2014 TNS Opinion & Social

2 İçindekiler I. Giriş... 1 II. Ekonomik ve sosyal koşullar Kişisel, Toplum ve Avrupa Birliği Toplumda ve Avrupa Birliği nde kriz Vatandaşın gündemindeki konular/sorunlar... 4 III. Avrupa Birliği ile ilgili bilgi ve farkındalık Avrupa Birliği kurumlarıyla ilgili farkındalık Avrupa Birliği ile ilgili bilgi kaynakları... 6 IV. Avrupa Birliği ne yönelik tutumlar Avrupa Birliği nin geleceği Avrupa Birliği ve çeşitli kurumlara güven Avrupa Birliği imajı... 9 Tablolar Tablo 1: AB ülkeleri, aday ülkeler ve Kıbrıs Türk Toplumu'nda yaşamdan memnuniyet... 2 Tablo 2: Gelecek 12 ay için beklentiler... 4 Tablo 3: Kıbrıslı Türklerin gündemindeki toplumsal konular (en önemli 2 sorun)... 5 Tablo 4: Kıbrıs sorunu ve artan fiyatların önemi ( )... 5 Tablo 5: Avrupa Birliği kurumlarından haberdarlık... 6 Tablo 6: Avrupa Birliği yle İlgili çeşitli konulardaki bilgi düzeyi... 6 Tablo 7: Kıbrıs Türk Toplumu nda AB ve BM e güven duyma eğilimi... 8 Tablo 8: Avrupa Birliği kurumlarına duyulan güven... 8 Tablo 9: Avrupa Birliği nin ne anlama geldiği

3 I. Giriş Standart Eurobarometer 82 Araştırması Kasım 2014 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırma 28 Avrupa Birliği (AB) üyesi ülke ile 4 aday ülke (Türkiye, Makedonya, Karadağ ve İzlanda) ve Kıbrıs Türk Toplumu nu kapsamaktadır. Araştırma 15 yaş ve üzeri Kıbrıs Türk Toplumu vatandaşlarını temsil edecek biçimde seçilmiş 500 kişilik bir örneklem grubuyla yüz yüze görüşülerek gerçekleştirilmiştir. Çalışma TNS political & social, TNS UK ve TNS opinion arasında oluşturulan bir şirketler birliği olan TNS opinion & social himayesinde KADEM tarafından yürütülmüştür. Araştırmanın gerçekleştirildiği dönemde makro ve mikro düzeydeki gelişmelerin katılımcıların tutumlarına etkide bulunduğu düşünülmektedir. Sonbahar 2014 döneminde Kıbrıslı Türkler için en öncelikli gündem hayat pahalılığı olmuştur yılında 14,700 Dolar olan kişi başına gelir 2014 yılında 14,100 Dolara gerilemiş; bankaların tahsili gecikmiş alacakları 2013 yılında 490 milyon Türk Lirası iken, 2014 yılında 588 milyon Türk Lirasına yükselmiştir. Bunlara ek olarak idarenin mevcut hayat pahalılığını telafi etmeye yönelik yasal düzenlemeleri ortadan kaldırması veya uygulama sıklığını seyrekleştirmesi maaş artışlarını geçmiş yıllara göre sınırlı tutmuştur. Bütün bu gelişmeler hem vatandaşların alım gücünde önemli bir gerilemeye, hem de gelecekleriyle ile ilgili endişelerinin artmasına neden olmuştur yılı Ekim ayı başında Türkiye nin Kıbrıs ın Güneyindeki Münhasır Ekonomik Bölgesinde Navtex yayınlamasının ardından Kıbrıs Rum görüşmeci heyeti görüşmelerden çekilmiştir. Bu gelişmenin ardından Kıbrıs sorununu çözmeye yönelik görüşmeler durmuştur. Gerek bir çözüme ulaşılabileceği konusundaki beklentilerin düşük olması, gerekse görüşmelerin henüz başlayamaması kamuoyunun Kıbrıs sorununa olan ilgisinin görece düşük kalmasına neden olmuştur. Avrupa Birliği Mali Yardım Programı nın finansmanlığında Kıbrıs Türk Toplumu nda gerçekleştirilen altyapı yatırımları bu dönemde de devam etmiştir. Özellikle belediyelerle birlikte sürdürülen projeler geniş kesimlerin Avrupa Birliği projelerinin görünürlüğünün ve farkındalığının artmasını sağlamıştır. Bu teknik ve mali yardımların Avrupa Birliği nin toplum nezrindeki olumlu imajının istikrar kazanmasına katkı koyduğu düşünülmektedir. Bu yatırımların hem kurumların idaresindeki kişilerin siyasi tercihlerinden bağımsız olarak yapılması, hem de bu projelerin medyada olumlu bir şekilde yer bulması bu olumlu imajı pekiştirmiştir. 1

4 II. Ekonomik ve sosyal koşullar 1. Kişisel, Toplum ve Avrupa Birliği Kıbrıs Türk toplumunun hayattan memnuniyet oranı 2005 yılı öncesinde %60 dolayında bulunuyordu döneminde %70 in üzerine çıkan bu oran 2008 yılından başlayarak sert bir düşüş yaşamaya başlamış ve 2013 yılı başında 40% lık bir noktaya gerilemişti yılında49% olan bu oran 2 puanlık bir düşüş ile 2014 yılı sonunda 47% olmuştur. Bu oran ile Kıbrıslı Türkler Avrupa Birliği ortalamasının 32 puan gerisinde, araştırmaya dâhil edilen 35 ülke arasında 33. sırada yer almıştır. Tablo 1: AB ülkeleri, aday ülkeler ve Kıbrıs Türk Toplumu'nda yaşamdan memnuniyet Danimarka 97 3 İsveç 96 4 Hollanda 96 4 Finlandiya 94 6 Birleşik Krallık 93 7 Lüksemburg 92 8 İrlanda 92 8 Malta Belçika Almanya Avusturya Çek Cumhuriyeti Polonya Fransa Slovenya Kıbrıs Cumhuriyeti AB Memnun Memnun değil Estonya Letonya İspanya Litvanya Slovakya Hırvatistan İtalya Macaristan Romanya Portekiz Kıbrıs Türk Toplumu Bulgaristan Yunanistan % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2

5 Avrupa Birliği üyesi ülkelerin yaşamdan memnuniyet ortalaması %79 olup geçtiğimiz yılı göre (80%)önemli bir değişim yaşamamıştır. Danimarka (97%), İsveç (96%), Hollanda (96%) ve Finlandiya nın (94%) Avrupa Birliği üyesi ve aday ülkeler arasında memnuniyet oranı en yüksek olan ülkeler olarak öne çıkmaktadır. Kıbrıs Türk Toplumu Yunanistan (41%) ve Bulgaristan ın (46%) üzerinde bulunmaktadır. Son 12 aylık dönemde Kıbrıslı Türklerin 8% i çoğu zaman ve 51% i ara sıra olmak üzere düzenli faturalarını ödemekte zorluk çekmektedir. 40% oranında bir kesim ise nerdeyse hiçbir zaman ödeme zorluğu çekmemiştir. Ödeme zorluğu çekmeyenler AB ülkelerinde ortalama olarak 61%, Güney Kıbrıs ta 35% ve Türkiye de ise 24% düzeyindedir. Faturalarını ödeme konusundaki zorluk kişinin yaşadığı hanenin toplumsal konumu tarafından etkilenmektedir. Toplumun üst sınıfında bulunanlarda 90% olan düzenli faturaları ödemekte neredeyse hiç zorluk çekmeme oranı, orta üst ve orta sınıflarda 50% ye, alt orta sınıfta 25% e ve işçi sınıfında 13% e düşmektedir. Faturalarını ödeyebilme konumu ile yaşamdan memnuniyetin güçlü bir ilişkiye sahip olduğu gözlenmiştir. Faturalarını ödemekte zorluk çekenlerde 40% olan yaşamdan memnuniyet, faturalarını ödemekte hemen hiçbir zaman zorluk çekmeyen kişilerde 57% ye çıkmaktadır. Son 12 ay içinde Kıbrıs Türk toplumu bireylerinin 24% en az 1 kere bir AB ülkesini ziyaret etmiş (AB 28 ortalaması 43%), 20% si anadilinden başka bir dilde bir kitap, gazete veya dergi okumuş (AB 28 ortalaması 27%), 26% sı (AB 28 ortalaması 51%) bir AB ülkesinden gelen insanlarla birlikte sosyal ortamda vakit geçirmiş ve 33% ü (AB 28 ortalaması 37%) anadilinden başka bir dilde TV programları izlemiş durumda. Bu oranlar Kıbrıs Türk Toplumu nun başka ülkelere açık olma endeksinde AB 28 ortalamasına göre daha zayıf olduğunu göstermektedir. 2. Toplumda ve Avrupa Birliği nde kriz Kıbrıs Türk Toplumu bireylerinin çoğunluğu (62%) Toplumlarındaki işlerin yanlış yönde gittiğini düşünüyor. İşlerin doğru yönde gittiğini söyleyenler ise sadece 12%. 22% lik bir kesim ekonomilerinin durumunu iyi durumda görüyor. Toplumun 73 % ü ise ekonomik durumun kötü olduğunu belirtmiştir. Bu oran ile Kıbrıs Türk Toplumu nda toplumun ekonomik durumunu iyi görenler Avrupa Birliği ortalamasının (AB 28 de ekonominin durumunu iyi görenler 34% ve kötü durumda görenler 63%) altında kalmaktadır. Sadece 17% lik bir kesim Toplum daki istihdam durumunun iyi bir noktada olduğunu belirtmiştir. 79% oranında bir çoğunluk kesim ise istihdamın kötü olduğuna inanmaktadır. Kıbrıs Türk Toplumu nda Avrupa Birliği nde ekonomik durumuyla ilgili algı Avrupa Birliği ndeki algıdan daha iyimser. AB deki ekonomik durumu iyi durumda görenler Kıbrıs Türk Toplumu nda 46% iken, Avrupa daki vatandaşlar arasında bu oran ortalama 31% e düşüyor. 3

6 Araştırmanın dikkat çekici sonuçlarından biri vatandaşların genel olarak toplumdaki ekonomik ve istihdam durumu konusundaki ağırlıklı olumsuz algılarının, değerlendirme kişisel temelde yapıldığında değişiklik göstermesidir. Kişisel iş/istihdam durumu 56% oranında iyi konumda görülmektedir. 36% oranında bir kesim ise kötü durumda olduğunu düşünüyor. Benzer biçimde 57% oranında bir kesim hane halkı para durumunu iyi olarak algılamaktadır. Parasal durumunu kötü bulanlar ise 38%. Genel ve kişisel konum değerlendirmelerindeki algı farklılığı katılımcı diğer ülkelerde de gözlenmiştir. Tablo2: Gelecek 12 ay için beklentiler Genelde hayatınız Ülkede Ekonomik durum Evinizin parasal durumu Ülkede istihdamın durumu Kişisel iş durumunuz Daha iyi olacak Daha kötü olacak Aynı kalacak Bilmiyor AB (28) Kıbrıs Türk Toplumu AB (28) Kıbrıs Türk Toplumu AB (28) Kıbrıs Türk Toplumu AB (28) Kıbrıs Türk Toplumu AB (28) Kıbrıs Türk Toplumu Kıbrıslı Türklerin 40% ı evinin parasal durumunun ve 41% i kişisel iş durumunun gelecek 12 ayda aynı düzeyde kalacağını düşünüyor. Ancak toplumun ekonomik durumu ve istihdam koşullarının geleceği konusunda karamsar olanlar umutlu olanlardan daha fazla. 42% oranında bir kesim ekonomik durumun, 37% oranında bir kesim de istihdam durumunun daha kötü olacağını düşünüyor. Genel olarak bütün kriterlerde gelecek 12 ay dair olumsuz beklentilerin AB 28 ortalamasından daha yüksek olması dikkat çekmektedir. Avrupa Birliği üyesi ülkelerdeki vatandaşların 44% ü (Kıbrıs Türk toplumundaki oran 30%) yaşanmakta olan krizin iş piyasası üzerindeki etkisinin en üst noktaya çıktığını düşünmektedir. 46% sı ise daha kötü günlerin geleceğine inanıyor. Kıbrıs Türk toplumu ise bu konuda daha kötümser (69%). 3. Vatandaşın gündemindeki konular/sorunlar Araştırma sonuçları Kıbrıs Türk Toplumu nda en önemli sorun olarak artan fiyatlar ön plana çıkmaktadır yılında 17% olan bu sorun sürekli bir artış ile 2013 yılı sonunda 37% ye, 2014 yılı başında 47% ye ve 2014 yılı sonunda 52% ye yükselerek Toplumun en önemli sorunu haline gelmiştir. Bu sorunu 47% ile ekonomik durum ve işsizlik (33%) takip etmektedir. Kıbrıs sorununu sorun olarak görenlerin oranında ise önemli bir gerileme olduğu gözlenmektedir yılı sonunda 44% ile en önemli sorun olarak görülen Kıbrıs sorunu vatandaş gözündeki önemini giderek yitirmiş ve 2014 yılı sonunda 13% e kadar gerilemiştir. Diğer yandan vatandaşların suçlarla ilgili endişelerinin de devam etmekte olduğu gözlenmiştir. 4

7 Tablo 3:Kıbrıslı Türklerin gündemindeki toplumsal konular (en önemli 2 sorun) EB 79 EB 80 EB 81 EB 82 Ekonomik durum İşsizlik Kıbrıs konusu Suç Artan fiyatlar/enflasyon Göç Vergilendirme Sağlık-bakım sistemi Terörizm Eğitim sistemi Emekli aylıkları Çevre ve enerji konuları Konut sorunu Tablo 4: Kıbrıs sorunu ve artan fiyatların önemi ( ) Kıbrıs sorunu Artan fiyatlar EB 68 EB 69 EB 70 EB 71 EB 72 EB 73 EB 74 EB 75 EB 76 EB 77 EB 78 EB 79 EB 80 EB 81 EB 82 Bu sonuçlar karşılaştırmalı olarak incelendiğinde, genel olarak Avrupa Birliği vatandaşlarının ve Kıbrıslı Türklerin öncelikli sorunlarının örtüştüğü söylenebilir. Ancak Avrupa Birliği vatandaşları arasında işsizlik 48% lik oranla çok daha büyük bir sorun olarak algılanmaktadır. Diğer yandan ekonomi Kıbrıs Türk Toplumu na göre daha düşük oranda (29%) sorun olarak görülüyor. 5

8 III. Avrupa Birliği ile ilgili bilgi ve farkındalık 1. Avrupa Birliği kurumlarıyla ilgili farkındalık Tablo5: Avrupa Birliği kurumlarından haberdarlık Kıbrıs Türk Toplumu (%) AB 28 (%) Avrupa Parlamentosu Avrupa Komisyonu AraştırmasonuçlarıKıbrıslıTürklerinAvrupaParlamentosuveAvrupaKomisyonukonusundakihaberdarlıkora nlarının AB ortalamasından daha düşük olduğunu göstermektedir. Araştırma sırasında katılımcıların Avrupa Birliği yle ilgili 3 farklı konudaki bilgi düzeyleri de ölçülmüştür. Bu konularla ilgili doğru yanıt verme oranları aşağıda verilmiştir: Tablo 6: Avrupa Birliği yle İlgili çeşitli konulardaki bilgi düzeyi Kıbrıs Türk Toplumu (%) AB 28 (%) Avrupa Birliği hâlen 28 Üye Devletten oluşuyor (DOĞRU) Avrupa Parlamentosunun üyeleri doğrudan her bir üye devlet vatandaşları tarafından seçilirler İsviçre Avrupa Birliği'nin üyesidir (YANLIŞ) DOĞRU CEVAP ORANI Kıbrıslı Türklerin Avrupa Birliği ne ilişkin farklı konulardaki bilgi düzeyi (12% 3 soruya doğru cevap verme oranı) AB ülkeleri ortalamasının (36%) altında bulunmaktadır. Kıbrıs Türk Toplumunda Avrupa Birliği nin hâlen 28 üye devletten oluştuğu konusunda 58%, İsviçre nin Avrupa Birliği üyesi olmadığı konusunda 37% ve Avrupa Parlamentosunun üyelerinin doğrudan her bir üye devlet vatandaşları tarafından seçildiği konusunda 44% oranında doğru cevap verilmiştir. Katılımcıların yaklaşık yarısı (55%) Avrupa Birliği nin nasıl işlediğini anladığını belirtmiştir. 2. Avrupa Birliği ile ilgili bilgi kaynakları Katılımcıların sadece 21% i Toplumun Avrupa ile ilgili meselelere dair iyi bilgilendirildiğini belirtmiştir. Toplumun iyi bilgilendirilmediğini düşünenler ise 77%. Bu sonuçlar Avrupa Birliği ortalaması ile yakın görünmektedir. AB vatandaşlarının 26% sı toplumlarının Avrupa ile ilgili meselelere dair iyi bilgilendirildiğini düşünüyor. Avrupa ile ilgili meselelere dair haberler daha çok televizyondan (81%) ve basından (73%) alınmaktadır. Bunu radyo (20%) ve web siteleri (39%) takip etmektedir. Kıbrıs Türk Toplumu AB 28 ortalamasına göre basından daha çok, web sitelerinden ve radyodan ise daha az bilgi almaktadır. 6

9 Avrupa Birliği, onunsiyasetlerivekurumlarıhakkındabilgiarandığızamanağırlıklatelevizyon (53%) ve basın (48%) bilgi kaynakları olarak kullanılmaktadır. Bunların yanında akrabalar ve arkadaşlarla yapılan tartışmalar Kıbrıs Türk Toplumu nda (46%) Avrupa Birliği ülkelerine (18%) göre çok daha önemli bir kaynak konumunda. IV. Avrupa Birliği ne yönelik tutumlar 1. Avrupa Birliği nin geleceği Katılımcıların51% i Avrupa Birliği nde işlerin doğru yönde gittiğini düşünüyor. 40% ı önümüzdeki 12 ay içinde Avrupa Birliği ndeki ekonomik durumun daha iyi düzeye geleceğine inanıyor. 18% oranında bir kesim ise daha kötü bir noktaya gelineceğini düşünüyor. Koşulların aynı kalacağına inananlar 27% oranında. 15% bu konuda bir fikri olmadığını belirtmiştir. Kıbrıslı Türkler hem tek para birimi Euro ile Avrupa ekonomik ve para birliği oluşması (70% destekliyorum, 22% karşıyım), hem de "Avrupa Birliği'nin ileriki yıllarda başka ülkeleri de içine alarak daha da genişlemesi" (59% destekliyorum, 29% karşıyım) düşüncelerine destek vermektedir. Bu destek oranları AB 28 ortalamalarından yüksektir. AB 28 de tek para birimi Euro ile Avrupa ekonomik ve para birliği oluşmasına 59% ve Avrupa Birliği'nin ileriki yıllarda başka ülkeleri de içine alarak daha da genişlemesi" düşüncesine ise sadece 39% destek vardır. Bu ülke vatandaşlarının 48% i genişlemeye karşı çıkmaktadır. 2. Avrupa Birliği ve çeşitli kurumlara güven Kıbrıslı Türklerin çoğunluğu Avrupa Birliği (66%) ve Birleşmiş Milletlere (61%) güveniyor. Bu sonuçlar son iki yıl içinde her iki kuruma da duyulan güven oranında istikrarlı bir artış olduğunu göstermektedir. Avrupa Birliği ne ve Birleşmiş Milletlere duyulan güven oranlarının AB ortalamalarından (AB vatandaşları arasında AB ye güven 37% ve Birleşmiş Milletlere güven 48%) yüksek olması dikkat çekmektedir. 7

10 Tablo 7: Kıbrıs Türk Toplumu nda AB ve BM e güven duyma eğilimi 70 AB BM EB68 EB69 EB70 EB71 EB72 EB73 EB74 EB75 EB76 EB77 EB78 EB79 EB80 EB81 EB82 Kıbrıslı Türklerin gerek yazılı, gerekse görsel ve işitsel medyaya güvenme eğilimi AB 28 ülkelerinden daha yüksektir. Kıbrıs Türk Toplumu nda 66% olan basına güven AB 28 ülkelerinde 43% e; 63% olan televizyona güven ise 50% ye düşmektedir. Araştırmanın ilginç sonuçlarından biri AB ülkelerinde siyasi partilere duyulan güvenin (%14) Kıbrıs Türk Toplumu ndan daha düşük olması (33%). Bu oran Kıbrıs Cumhuriyeti nde 12% dir. Kıbrıslı Türklerin çeşitli Avrupa Birliği kurumlarına duyduğu güven oranları genel olarak AB 28 ortalaması düzeyindedir. Tablo 8:Avrupa Birliği kurumlarına duyulan güven Kıbrıs Türk Toplumu AB 28 EB 81 EB 82 EB 81 EB 82 Avrupa Parlamentosu Avrupa Komisyonu Elde edilen sonuçlar Avrupa Birliği kurumlarına duyulan güvende 2014 yılı başındaki oranlara göre hem Avrupa genelinde, hem de Kıbrıslı Türkler arasında kısmi bir artış yaşandığını göstermektedir. 8

11 3. Avrupa Birliği imajı Avrupa Birliği nin Kıbrıslı Türklerin gözündeki imajı olumlu olarak seyretmeye devam etmektedir. Katılımcıların 55% i (2014 yılı başına göre 4% artış olmuştur) genel olarak Avrupa Birliği nin onlarda olumlu bir imaj uyandırdığını belirtmiştir. Olumsuz bir imaj uyandırdığını belirtenler ise 11% düzeyinde. Avrupa Birliği imajını olumlu algılayanlar AB 28 ülkelerinde ortalama %38, Kıbrıs Cumhuriyeti nde 24% ve aday ülkelerden Türkiye de 39% düzeyinde kalmıştır. Bu olumlu imaja paralel olarak, Avrupa Birliği mevzuatının Kıbrıs Türk Toplumu nda tam olarak uygulanması 57% oranında iyi bir şey olarak görülmektedir. Bunu kötü bir şey olarak görenlerin oranı sadece 7%. 31% lik bir kesim ise bunun ne iyi ne de kötü olduğunu belirtmiştir. Avrupa Birliği Kıbrıslı Türkler ve Avrupa Birliği üyesi ülke vatandaşları için oldukça farklı anlamlar taşımaktadır. Avrupa Birliği Kıbrıslı Türkler için daha çok ekonomik refah (51%), sosyal güvence (43%), barış (41%), demokrasi (38%) ve seyahat, öğrenim ve çalışma özgürlüğü (31%) anlamına gelmektedir. AB üyesi ülke vatandaşları da Kıbrıslı Türkler gibi yüksek oranda AB ni seyahat, öğrenim ve çalışma özgürlüğü (50%) ve barış (29%) ile bağdaştırıyorlar. Ancak bunun yanında - Kıbrıslı Türklerden epey farklı olarak - Euro yu (39%), bürokrasiyi (26%), para israfını (25%), dış sınırlarda yetersiz kontrol ü (20%) ve işsizliği (17%) de anlamaktadırlar. Kıbrıs Türk Toplumu bireyleri Avrupa Birliği ni bir sosyal güvence sağlayan bir organizasyon olarak görürken, bunun tam tersine AB 28 vatandaşlarının sadece 9% u bunu aynı biçimde algılıyor. Benzer biçimde Kıbrıs Türk Toplumu nda Avrupa Birliği 51% oranında ekonomik refah ı çağrıştırırken, AB 28 de bu çağrışımın oranı 15% e düşüyor. Bu sonuçlar Kıbrıs Türk Toplumu nun Avrupa Birliği ile ilgili imajının AB 28 vatandaşlarından çok daha olumlu olduğunu göstermektedir. Tablo 9:Avrupa Birliği nin ne anlama geldiği Kıbrıs Türk Toplumu (%) AB 28 (%) Sosyal güvence 43 9 Avrupa Birliği'nde herhangi bir yerde seyahat, öğrenim ve çalışma özgürlüğü Ekonomik refah Demokrasi Dünyada daha güçlü söz sahibi olmak Kültürel farklılık Barış Kültürel kimliğin kaybolması 7 13 Euro Daha fazla cürüm (suç işlenmesi) 2 15 İşsizlik 8 17 Bürokrasi 5 26 Para israfı 3 25 Dış sınırlarda yetersiz kontrol