POLONYA TURİZM PAZARI DEĞERLENDİRMESİ. Yelda Y. Karaca AKDENİZ TURİSTİK OTELCİLER VE İŞLETMECİLER BİRLİĞİ

Transkript

1 POLONYA TURİZM PAZARI DEĞERLENDİRMESİ AKDENİZ TURİSTİK OTELCİLER VE İŞLETMECİLER BİRLİĞİ Yelda Y. Karaca

2 İÇERİK POLONYA HAKKINDA EKONOMİ&NÜFUS PAZAR PROFİLİ TÜRKİYE NİN YERİ POLONYA DA SAHA ÇALIŞMASI SONUÇ

3 POLONYA Gururlu bir kültürel mirasa sahip Polonya Ulusu nun kökleri 1000 yıldan fazla geçmişe sahip ve sloganı Polonya Aile Cumhuriyeti. Polonyalılar ın ataları Slav kabilelerin Vistül Havzasına M.Ö lerde yerleştikleri sanılıyor. İ.S. 9. Ve 10. Yüzyıllarda bu bölgede Piast hanedanı egemendi. 966 da Piast Hükümdarı 1. Mieszko Hristiyanlığı kabul etti ve Polonya devletinin temelini attı. Polonya, özellikle sahip olduğu tarihi kilise ve müzeleriyle oldukça zengin bir kültüre sahip. Tarihi boyunca yüzlerce savaş görmüş, tamamen haritadan silinmiş ve çeşitli direnişler geçirmiş bir ülke olan Polonya, tüm bu zorlukların üstesinden gelmiş ve sahip olduğu değerleri bu güne kadar getirebilmiştir. 18. yüzyılda Polonya, Rusya, Almanya ve Avusturya egemenliği altında yaşadı. Osmanlı Devleti, Polonya bağımsızlık hareketlerini destekleyen nadir ülkelerden birisi oldu. II. Dünya Savaşında da Polonya yı işgal eden Almanların Polonya Büyükelçilik Binasının kendilerine verilmesi talebi İsmet İnönü tarafından reddedilmiştir yılında İstanbul da kurulan Polonezköy, Türkiye de Polonya gelenek ve yaşam biçimini devam ettiren örnek bir bölge konumundadır. Zaman zaman Avrupa siyasal haritasından silinen Polonya ; Rusya da gerçekleşen 1917 Bolşevik Devrimi ile yeniden bağımsızlık elde edebilmiştir. Polonya Cumhuriyeti 11 Kasım 1918 yılında kuruldu. Ülkenin istikrarı ve ekonomisi, Dünya genelinde gerçekleşen birtakım krizlerden neredeyse hiç etkilenmiyor diyebiliriz. Bu nedenle de özellikle Avrupa nın diğer ülkelerinden ciddi yatırımlar almaktadır.

4 POLONYA DA SİYASİ DURUM Avrupa Birliği içinde ekonomik açıdan altıncı büyük ülke konumunda bulunan Polonya, parlamenter demokrasiye ve piyasa ekonomisinin kurallarına sorunsuz geçiş sağlamış, uluslararası plandaki konumunu 1999 ve 2004 yıllarında gerçekleşen NATO ve AB üyelikleriyle istikrarlı bir zemine oturtmuştur. 1 ocak 1999 yılında yapılan idari reformla, daha önce 49 idari bölgeye ayrılmış Polonya, bu sayıyı 16 idari bölgeye düşürmüştür. Polonya da tek partili sisteme dayalı sosyalist rejim, 1988 de yerini çok partili sisteme bırakmıştır. Günümüzde de yürürlükte olan 1952 Anayasasına göre yasama yetkisi seym denilen tek meclisli parlamentoya aittir. Bu meclisin 460 üyesi 5 yılda 1 halk tarafından seçiliyor. Meclisin üyeleri arsında seçilen 17 kişilik devlet konseyi yasama ve bazı yürütme yetkilerine sahiptir. Asıl yürütme organı ise direkt meclise karşı sorumlu olan Bakanlar Konseyidir. Muhafazakar Hukuk ve Adalet Partisi nden Andrzej Duda 2015 te yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde sürpriz bir galibiyet elde ederek göreve geldi. Partisinin genel seçim zaferini takiben Beata Szydlo başbakan oldu. Parti seçim stratejisini sosyal refah ve göçmen karşıtı görüşler üzerinde yürüttü.

5 POLONYA EKONOMİ VE NÜFUS YAPISI Polonya Avrupa Birliği Üyelik sürecini ekonomik olarak en iyi yöneten ülkelerden birisi olarak gösteriliyor. Polonya, Avrupa Birliği ülkeleri içinde en büyük 6. Ekonomi. Doğu Bloku Avrupa Birliği Ülkeleri içerisinde ise en büyük ekonomi konumunda yılından bu yana ekonomik liberalizasyon politikasını sürdüren Polonya, ekonomik krizinden en az etkilenen Avrupa ülkelerinden birisi oldu. Polonya Merkezi İstatistik Bürosu'na göre, 2010 da Polonya nın ekonomik büyüme oranı % 3.9 olup, Avrupa'daki en iyi sonuçlardan biriydi yılında ekonomisi % 3,3, 2015'te ise % 3,6 oranında büyümüştür yılında ekonomik büyümede keskin yavaşlamaya rağmen, hükümetin canlandırma önlemleri ile piyasaların yeniden hareketleneceği öngörülüyor yılı GSYH (Gayri Safi Yurtiçi Hasıla) bakımından 477 Milyar Dolar ile 226 ülke arasından 21. sırada yer alıyor yılı kişi başı GSYH bakımından ise 226 ülke arasından 62. sırada yer alıyor. Ülkenin kırsal alanları çok iyi korunmuş ve korunmaya da devam ediliyor. Çeşitli bölgelerde birçok tarım arazisi bulunmasının yanında, organik tarım da oldukça yaygın. Gelişen ekonomisi, büyüyen ticaret merkezleri, eğitimli genç nüfusu ile gelecek vaat eden bir ülke. Dünya Bankası tarafından da yüksek gelirli ülkeler arasında gösteriliyor. Kişi başına düşen GSYIH (ABD USD) Son 10 yılda yıllık ortalama GSYİH büyümesi % 3, yılı yıllık ortalama GSYİH büyümesi % 3,5 Birleşmiş Milletler güncel tahminine göre Polonya Cumhuriyeti nüfusu 38,5 Milyon. Dünya nüfusunun % 1.91 ini oluşturuyor ve dünyada nüfus büyüklüğü açısından 9. sırada. Diğer Avrupa ülkelerine göre daha homojen bir nüfus yapısına sahip olan Polonya göç alan bir ülkeden çok göçmen gönderen bir ülke konumunda. Polonya halkının %90 ı Roman Katolik dinine sahip ve nüfusun yaklaşık %61 i kentlerde yaşamaktadır. Ortalama yaşam süresi 76 olan Polonya da yaş ortalaması 40. Polonyalıların yakın tarihteki en büyük göçü, Polonya'nın Avrupa Birliği'ne girmesi ve AB'nin emek piyasasının açılmasıyla gerçekleşti ; yaklaşık 2 milyon civarında öncelikli olarak genç Polonyalılar yurtdışında istihdam ediliyorlar. 2008'den bu yana Polonya'daki işsizlik oranı sürekli olarak Avrupa ortalamasının altında. Eurostat Ocak 2017 verilerine göre işsizlik oranı % 5,4.

6 PAZAR PROFİLİ Polonyalıların yurtdışı seyahat nedenleri arasında % 50,3 Tatil ve eğlence, % 35,1 alışveriş, % 10,9 aile ve arkadaş ziyareti yer alıyor. Yurtdışı seyahat tercihlerinin yaşa göre dağılımı ise, 30 yaş altı Polonyalıların ilk sırasında alışveriş geliyor, 2. Sırada tatil eğlence, yaş arasında ilk sırasında Tatil, eğlence ve 2. Sırada alışveriş geliyor. 50 yaş üzeri Polonyalılar açık ara ile ilk tatil nedenleri tatil, eğlence ardından alışveriş nedeni geliyor. Arkadaş ve aile ziyaretleri tüm yaş gruplarında eşit ağırlıklı. (2015 Polonya İstatistik Kurumu Verileri stat.gov.pl) Polonya Avrupa nın en dindar ülkesi. Dini motifli seyahatler de diğer Avrupa ülkelerine göre tercih nedeni olarak daha fazla. Polonya nın iyi bir ulaşım altyapısı var. LOT Polonya Havayolları geniş ve uygun fiyatlı alternatifler sunuyor. Polonya, Avrupa kıtasındaki merkezi konumu ve AB nin Doğu sınırında yer alması nedeniyle önemli ticaret güzergahlarına sahip. Baltık kıyısındaki Szczecin, Swinoujscie, Gdyne, Gdansk limanları Orta Avrupa nın kuzey denizlere açılımını sağlamaktadır. Polonya nın en büyük uluslararası havalimanı Warşova Frederic Chopin Hava Limanı olup, 60 ın üzerinde ülke ile uçuş bağlantısı bulunmaktadır. Krakow, Gdansk, Katowice, Poznan, Wroclaw, Szczecin şehirleri de uluslararası havalimanlarına sahip olup, modernizasyon çalışmaları yürütülmektedir. POLONYA TURİST PROFİLİ Polonyalı varlıklı turistler yılda en az 2-3 kez yurtdışı seyahati yapıyor, lüks tesislerde kalıyor ve serbest organizasyon yapıyor. Paket tur tercih eden orta ve orta-üst sınıf ise daha maliyet bilinçli tercihler yapıyor, her iki sınıfın da ortak özelliği yüksek deniz-kum-güneş tatil tercihlerinin yanı sıra kültürel ve şehir turlarının da seyahat tercihlerinde yer alması. Daha düşük gelirli kesim çoğunlukla, tatil tercihleri deniz-kum-güneş odaklı yılında Polonyalıların turizm harcaması 8,5 Milyar USD olarak gerçekleşmiş. Tatil ve eğlence amaçlı yurtdışı çıkış sayıları ise yaklaşık 10 milyon. Polonyalıların en fazla tercih ettiği destinasyonlar; Almanya, Çekoslovakya, Ukrayna, Hırvatistan, Dubai, Mısır ve geçtiğimiz yıl yaşanan Türkiye düşüşüne rağmen, Antalya gözde destinasyonlardan birisi durumunda. Polonya ya en fazla gelen yabancı milliyetler ise; Almanya, Birleşik Krallık, Rusya Fed., Ukrayna, ABD, Belarus, İtalya, Fransa, Norveç ve İspanya.

7 TÜRKİYE NİN YERİ Polonya, Avrupa Birliği Üyeleri içerisinde 2017 ilk 5 aylık dönemde en yüksek çıkış yapan ülke oldu. Türkiye nin Polonya dan en fazla ziyaretçi aldığı yıl 2014 yılı ve 510 bin ziyaretçi alındı. Bu ziyaretçi sayısının yarısı Antalya yı tercih etti. Antalya da ise ağırlıklı olarak Alanya yı tercih eden Polonyalılar gittikleri ülkelerin kültürlerini ve yaşam biçimlerini tanımak istiyor. Bu nedenle H/D otellerin yanı sıra, apart ve oda-kahvaltı konaklamaları da tercih ediyorlar. Aynı yıl bağımsız olarak Türkiye ye gelenlerin sayısı 100 bin civarında. Ağırlıklı olarak tur operatörleri vasıtası ile paket turlar satın alınarak Türkiye ve Antalya tercih edilmiş. Polonya da seyahat pazarını domine eden yaklaşık 10 büyük tur operatörü var. Bunların en büyükleri; İtaka, Wezyr, Triada ve Tui. İLK 5 AYLIK DÖNEMDE POLONYA DAN ANTALYA YA GELEN ZİYARETÇİ SAYISI İlk 5 aylık dönemde, Polonyalıların Antalya tercihinin yükseliş trendine girdiğini gösteriyor. Polonya, geçtiğimiz yılın ilk 5 aylık dönemine göre % 54 çıkış yaparak Avrupa Birliği Ülkeleri içerisinde rekor artış gösterdi.

8 ANTALYA TANITIM HEYETİ POLONYA DA Avrupa Pazarı nın önemli nüfus ve ekonomik büyüklüğe sahip ülkelerinden birisi olan Polonya da, pazar geliştirme çalışmalarına ağırlık verilerek, 7-8 Haziran 2017 de çeşitli temaslarda bulunmak üzere Antalya Tanıtım heyeti Varşova'ya gitti. Antalya Tanıtım Heyeti ve Varşova Tanıtma Müşavirliği ortak çalışma yaparak kahvaltılı basın toplantısı düzenlendi. Çok sayıda basın mensubunun yer aldığı basın toplantısında Türkiye ve Antalya hakkında kapsamlı bilgiler verildi. Varşova Tanıtma Müşavirliği ile tanıtım çalışmalarında işbirliklerinin geliştirilmesi yönünde yapılan görüşmeler neticesinde Polonya nın önemli medya mensupları Antalya ya davet edilerek ağırlanacak. Antalya Tanıtım Heyeti'nde yer alan AKTOB Başkanı Erkan Yağcı, ICF Airports Yönetim Kurulu Başkanı Yaşar Döngel, Antalya Tanıtım Vakfi Başkanı Nizamettin Şen, ATSO Başkan Yrd. ve Antalya Tanıtım A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Hacısüleyman, Antalya Polonya Fahri Konsolosu ve TÜROFED Başkan Yrd. Sururi Çorabatır, TTYD(Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği) Başkan Yrd. Ayhan Bektaş, Polonya Seyahat Acenteleri Birliği Genel Kurulu'nun Antalya'da yapılması yönünde davette bulundu.

9 SONUÇ Antalya da Pazar geliştirme çalışmaları kapsamında bir araya gelen Antalya Tanıtım Heyeti ile 7-8 Haziran 2017 tarihlerinde Polonya ya giden Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği Başkanı (AKTOB) Erkan Yağcı Polonya Pazarı ve yapılan çalışmalara ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Erkan Yağcı; Orta Avrupa'da yer alan ve Avrupa'nın gelişen yüzü olan Polonya, Avrupa Birliği geçiş sürecinin en başarılı ekonomileri arasında gösteriliyor. Turizm kaynak pazarı olarak pek çok ülkenin hedef pazarı olan Polonya, Türkiye ve Antalya için de özel bir öneme sahip. Polonya Avrupa Birliği Üyeleri içerisinde 2017 ilk 5 aylık dönemde en yüksek çıkış yapan ülke oldu. Bu çıkışın artması ve devamını sağlamak üzere temaslarda bulunduk dedi PAZARIN GELİŞTİRİLMESİNDE ANAHTAR FAKTÖRLER Polonezköy ün Polonya ve Türkiye arasındaki tarihsel dostluk ilişkilerinin vurgulandığı tanıtım çalışmalarında kullanılması. Türkiye Polonya ilişkilerinin başlamasının Yılı kutlamaları kapsamında özel etkinlikler yapılması. Polonyalılar kültürel zenginliklere de büyük ilgi duyuyor, bu yönde Türkiye nin tarihi kaynaklarının leh diline zenginleştirilmesi. Türkiye ve Antalya da yer alan Hristiyanlık için önemli noktaları gezi rehberi olarak Leh dilinde hazırlanması. Antalya da St Paul Yolu nun hikayesinin dizi ya da film olarak çekilmesi.