Akvaryum Bitkilerinin Faydaları

Transkript

1 Akvaryum Bitkilerinin Faydaları Akvaryum bitkileri, akvaryumlarda dengeleyici rol oynarlar. Balık dışkıları ve artık yemler nedeniyle akvaryumda oluşan nitrat ve fosfatı tüketirler. Ayrıca bir çok zararlı maddeninde yok edilmesinde önemli rol oynarlar :10:26 SB 53

2 Özellikle fosfat ve nitratın tüketilmesi akvaryumların en büyük problemi olan yosun diğer bir değişle alg sorununa iyi bir çözüm oluşturur. Bitkilerin akvaryuma oksijen sağlamaları ve karbondioksiti tüketmeleri(fotosentez yaparken karbon kaynağı olarak kullanırlar) balıkların daha sağlıklı olmalarını sağlar :10:26 SB 54

3 Zararlı birçok bakterinin yüksek karbondioksitli ortamlarda hızla çoğaldıkları düşünüldüğünde bitkiler bu bakterilerin fazla üremelerini de engellemiş olur. Özellikle akvaryumun ilk kurulumu aşamasında hızlı büyüyen bitkiler seçmek, bu dönemde oluşabilecek sorunları en aza indirecektir :10:26 SB 55

4 Bitkiler konusunda dikkat edilmesi gereken bir diğer noktada balıklarınızın beslenme alışkanlıkları göz önüne alarak bitki seçilmesidir. Özellikle bitkisel ağırlıklı beslenen malawi çiklitlerinde yumuşak ve hassas yaprak/gövdeye sahip bitkiler kullanılmamalıdır :10:26 SB 56

5 Çünkü bu balıklar bu bitkileri parçalayacak ve ortaya hiç de hoş olmayan görüntüler çıkacaktır. Malawi Cichlids :10:26 SB 57

6 Bitki bulunan akvaryumlarda en önemli noktalardan biri de ışıklandırmadır. Bitkisiz bir akvaryumda ışıklandırma sadece göz zevkinize göre yapılabilir. Ama bitkili akvaryumlarda mutlaka bitkilerin ihtiyaçları göz önüne alınarak uygulanmalıdır :10:26 SB 58

7 Su bitkilerinin balık üretiminde de çok önemi vardır. Bunlar balık yumurtalarını ve larvalarını sakladıkları gibi, balıklara gıda maddesi ve ayrıca oksijen temini açısından önemlidir :10:26 SB 59

8 Su Üstü Bitkileri Yumurtalarını su üstünde köpük yuva yapan balıkların üretiminde önemlidirler. Ceratopteris cornuata Riccia Pistia Salvinia :10:26 SB 60

9 Yumurta Saklayıcı Bitkiler Özellikle döktükleri yumurtaları yiyen balıkların üretilmesinde, yumurtaların ince ve sık yaprakları arasında saklamasında, Elodea Myriophyllum Ambulia Cabomba :10:26 SB 61

10 Yumurta Barındıran Bitkiler Genelde yumurtalarına belirli bir özen gösteren ve onları temizledikleri bitki yapraklarına bırakan balıkların üretilmesinde yararlanılan, Hygrophilla Ludwigia Sagittaria Aponogeton Cryptocoryne Vallisneria :10:26 SB 62

11 AKVARYUMLARDA YOSUN SORUNU VE ÇÖZÜMLERİ Dünyada 3 milyar yıl önce ilk hayatın mavi-yeşil su yosunu ile başladığı iddia ediliyor. Bilim adamları, dünyada oksijen ve ozon olmadan önce de bu bitkinin yaşadığını ve hatta ozon tabakasının ve atmosferin varoluşunun sebebinin yosun olduğuna inanıyorlar :10:26 SB 63

12 Atmosferdeki gaz tabakası oluşmadan önce yaşam diğer su ve kara canlıları için mümkün değildi. Dünyada, uzun bitkilerin 500 milyon yıldan daha eski olmadığı belirlenmiştir. Yosunun eşsiz özellikleri sadece geçmişe ayna tutmakla kalmıyor, geleceğe de ışık tutuyor :10:26 SB 64

13 Son yıllarda yosunlarla yapılan enerji araştırmalarında, yeşil yosunların, oksijensiz bir ortama bırakıldığında, güneş ve sudan faydalanarak saf hidrojen gazı ürettiği gözlenmiştir. Hidrojen gazı çevre kirliliğine neden olmayan bir yakıttır :10:26 SB 65

14 Yakın bir tarihte fosillerden üretilen ve günümüzde kullanılan yakıtın yerini alacağı bilim adamlarınca söylenmektedir. Bilim adamları su yosununu kullanarak daha büyük miktarlarda hidrojen üretebilmenin yollarını arıyorlar :10:26 SB 66

15 Akvaryumlarda her ne kadar hoş görülmese de, su yosunları uygun ortam buldukları zamanda büyüyebilirler. Büyüyemediği zamanlarda dominant sporlar olarak yaşar ve uygun zamanı beklerler :10:26 SB 67

16 Her akvaryumda su yosunu kaynağı vardır. Önemli olan akvaryumda olduğu halde ortaya çıkmayacak dengeyi akvaryumlarda kurmaktır. Yosun bir bitkidir, her ne kadar basit bir bitki de olsa gelişmek ve üremek için üç şeye ihtiyaç duyar :10:26 SB 68

17 Işık Doğru yoğunluk, spektrum, ve ışığın gün-uzunluğu, Besin maddesi Büyüme ve hücre işlevleri için gerekli doğru makro ve mikro besin maddeleri, Gaz Gaz kaynağı, :10:26 SB 69

18 Su yosunu mücadelesi için çözümler ve öneriler Akvaryumun bakım zamanlarını, yemleme zamanını, yemleme miktarını verilen yemin çeşidini, akvaryuma eklenen maddeleri, balık kayıplarını ve suyun kimyasal yapısına ilişkin belirlenen sonuçları ve akvaryumun sıcaklık değerlerini kaydetmek gerekir :10:26 SB 70

19 Tutulan bu kayıtlar problemlerle karşılaşıldığında, sorunu çözmede ilk dikkate alınacak referans olacaktır. Akvaryumdaki su yosunları ile mücadelede kullanılan bazı akvaryum ürünleri (kimyasallar) piyasada bulunmaktadır :10:26 SB 71

20 Bu ürünlerin bazılarının çok işe yaradığını da söyleyebiliriz. Bu ürünlerin bir kısmı su yosunlarına, bazıları ise makro su bitkilerini etkileyen türden kimyasallardır. Bu kimyasalları kullanırken uygun olanı seçmek önemlidir :10:26 SB 72

21 Yoksa akvaryuma eklediğiniz her kimyasal madde problemleri daha da komleks hala getirebilir. Akvaryumdaki yosunlarla mücadelede yosunların ihtiyaçları olan ışık, besin, CO2 durumunu gözden geçirmeniz gerekmektedir :10:26 SB 73

22 Işık Akvaryumda günlük aydınlık süresi 12 saatten fazla olmamalıdır. Unutmayın canlıların karanlığa da ihtiyaçları vardır. Fazla ışıklandırma yeşil su yosununun üremesini teşvik edecektir :10:26 SB 74

23 Bitkiler, diğer canlı organizmalar gibi, hem gün ışığına hem de karanlığa ihtiyaç duyarlar; gelişimlerinin ve yenilenmelerinin büyük bölümünü ışıksız ortamda gerçekleştirirler :10:26 SB 75

24 Işığı daha uzun süreler açık tutmak; bütün canlıları yorar, bağışıklık sistemlerini zayıflatır. Elektronik bir zamanlayıcı (zaman saati) ile ışığı ayarlamanız mümkündür :10:26 SB 76

25 Akvaryumu direk güneş ışığı ve diğer dış ışıklardan uzak tutacak bir ortama yerleştirmek gerekir. Işığı engelleyecek bazı malzemeleride kullanmak mümkündür :10:26 SB 77

26 Besin Düzenli su değişimi ve dip çekimi Akvaryumlar kapalı bir sistemdir. Balıklar, bitkiler ve omurgasızlar için yaşanabilir bir çevre oluşumu akvaryumda önemlidir. Akvaryumda yaşanabilir bir çevreyi belirli miktarlarda su değişimini siz yapmak zorundasınız :10:26 SB 78

27 Düzenli su değişimleri yapılmazsa balık dışkıları, tüketilmeyen yem artıkları akvaryum içerisinde birikir. Bu atıklar, su yosunlarının büyümesini, çoğalmasını sağlayan besin maddeleridir. Akvaryum suyunun haftada bir 1/3 veya 15-25% değiştirmek sistemin yenilenmesi için yeterli olacaktır :10:26 SB 79

28 Akvaryum kumunu temizlemek Akvaryumda, besin ve tüketilmeyen yemlerden kaynaklanan artık maddelerin çürümeye başlayacağı birçok nokta ve delik vardır. Çürüyen besinler yosun ve bakteriler için besin kaynağı oluştururlar :10:26 SB 80

29 Bazen suyu karıştırmak veya akvaryum içinde bazı değişiklikler yapmak bile, su yosunu patlamasına neden olabilir. Bunun nedeni çalkalanan suda besinler çözülür ve su yosunlarının kullanabileceği uygun bir duruma gelir :10:26 SB 81

30 Akvaryum kumunu ayda bir veya iki kere vakumlayarak temizlemek gerekir. Vakumlamayı, su değişimi sırasında yapmak hem işinizi hızlandırır hem de kolaylaştırır. Akvaryumu temiz tutmak yosun sorununa bir çaredir :10:26 SB 82

31 Besleme miktarını ve sıklığını azaltmak balıkların ihtiyacı kadar yem vermekte önemlidir. Balıklar açlıktan ziyade fazla besinden ölürler. Yenmeyen yemler akvaryumda çürür, sonuç olarak çürüyen bu besinlerin su yosunları için yem olma potansiyeli vardır :10:26 SB 83

32 Su yosununu azaltmak için en iyisi akvaryuma atılan besin kaynaklarını azaltmak gerekir. Su yosun oluşumu azaltmada etkili besinlere örnek olarak canlı veya donmuş yemler verilebilir :10:26 SB 84

33 Su kaynağınızın besin içeriği Bazen suyun içindeki fazla besin sorununun kaynağı akvaryumda kullandığınız su kaynağı olabilir. Bazı şişe sularında bile arzu edilen miktarın üzerinde nitrat ve fosfat bulunabilmektedir :10:26 SB 85

34 Eğer musluk suyunuzda bu iki madde yüksek orandaysa yosun tek sorun olmayacaktır. Eğer kullandığınız su, birçok katkı maddesi içeriyorsa, uygun su kaynağı aramak hatta kendi sisteminizi kurmak akıllıca olacaktır :10:26 SB 86

35 CO2 kaynağı Eğer bol bitkili bir akvaryumunuz varsa ve düzenli kontrol edilen bir gelişme varsa, CO2 desteği için bir sistem kurabilirsiniz. CO2'nin aşırısının her ne kadar bitki gelişimini engelleyici bir faktör olduğu biliniyorsa da, bu madde su yosununa karşı bir avantaj sağlayacaktır :10:26 SB 87

36 Sonuç olarak akvaryumda su yosunlarının kontrolü iki noktada birleşiyor: 1-Işıklandırma 2-Besinler :10:26 SB 88

37 Bu ikisi üzerinde kuracağınız kontrol mekanizması birçok yosun çeşidini üremesini engellerken, bazı balık cinslerini de bitkilerle beslenmeye itecektir. Bir başka yol da, akvaryuma yosun yiyen balık veya canlılar koymak olacaktır :10:26 SB 89

38 Su bitkilerinin balık üretiminde önemi vardır. Bunlar balık yumurtalarını ve larvalarını sakladıkları gibi, balıklara gıda maddesi ve ayrıca oksijen temini açısından önemlidir.

39 Tatlı su bitkilerinin balık üretimi yanında birçok kullanım alanları vardır. Bu su bitkilerine azolla yı örnek verebiliriz. Özellikle Ziraat Fakültesinin diğer bölümlerinden gelen öğrenciler olarak ilerde yapacağınız çalışmalara kaynak olabilecek bir çok su bitkisi bulunmaktadır.

40 azolla

41 Azolla ve lemna

42 Azolla, 1783 yılında Lamark tarafından Şili ziyareti sonrasında keşfedilmiştir (Griffith 1845). Azolla genusu Yunanca Azo (kurumak) ve ollyo (ölmek) Azolla kültürü ilk defa 1926 yılında Tayland da başlamıştır. Azolla, bütün dünyada, ılıman ve tropikal bölgelerde göl, gölcük ve pirinç tarlalarında gelişir.

43 Tohumsuz bitkiler grubuna girer. Sucul bir eğrelti otudur. Sulak alanlarda, göllerde, durgun akan akarsularda su yüzeyinde asılı olarak yaşar. Kültürü kolaydır. Çeltik tavalarında çeltik bitkisi gölgelemesi altında çeltik bitkisiyle uyum içinde yetişmekte, birbirinin gelişmesini olumsuz etkilememektedir.

44 Azolla su yüzeyine aşılandığında, su yüzeyini hızlı bir şekilde kaplamakta, ilk ve sonbaharda uygun koşullarda yaş ağırlık 3-5 gün içinde iki katına çıkmaktadır (Gevrek 1994).

45 Azolla yaprakları üzerindeki loblarda mavi-yeşil alglerden Anabaena cinsini ihtiva eden boşluklar vardır. Eğrelti ile (Azolla anabaena) simbioz yaşayan mavi yeşil algler (Anabaena azollae) atmosferdeki serbest azotu kolayca tespit edebilmektedir.

46 Böylece azolla eğrelti otu mavi yeşil alg sayesinde biyolojik azot kaynağı olmakta, toprağa karışmasıyla, toprağın organik yapısını da zenginleştirmektedir (Gevreka ve Yağmur 1997).

47 Azolla nın yararları Azot Temini; azolla bitkisi su yüzeyini tıpkı bir halı gibi kaplar. Bünyesinde türlere ekolojiye ve bitkinin gelişme durumuna göre % 2-7 arasında azot bulunmaktadır. Toprağa kazandırılan azot bitkiler tarafından kolayca alınan amonyum formundadır (Hove 1989).

48 Potasyum Birikimi; azolla bitkisi, potasyum bakımından fakir ortamlarda bile, potasyumu bulunduğu ortamdan bünyesine toplamakta ve dekompose olduğunda ortama organik potasyum kazandırmaktadır (Hove 1989).

49 Toprak Bünyesini İyileştirme; azolla bitkisi organik madde bakımından oldukça zengin olup, organik madde oranı %60-70 arasında değişmektedir.

50 Su tutma kapasitesi % arasındadır. Bitki toprağa karıştırıldığında toprağın fiziksel yapısını iyileştirmekte ve organik maddece zenginleştirmektedir (Hove 1989).

51 Yabancı Otların Gelişmesinin Engellenmesi; azolla bitkisinin su yüzeyini hasır gibi örtmesi, su altındaki birçok genç yabancı otların fotosentez için gereksinim duyduğu ışığı engellemektedir. Böylece yabancı otların gelişmesini bastırmakta (yavaşlatmakta) ve kültür bitkilerine (çeltik) rekabet şansı vermektedir (Hove 1989).

52 Su Muhafazası; azolla bitkisinin su yüzeyinde kalın bir bitki örtüsü oluşturması, suyun buharlaşma yolu ile kaybını azaltmaktadır (Hove 1989).

53 Isı Ayarı; azolla bitkisinin su yüzeyinde oluşturduğu azolla hasırı suyun sıcaklığını hava sıcaklığına göre 0,5-1 C düşürmekle beraber, günlük hava sıcaklıklarındaki ani değişikliklerden olumlu ya da olumsuz etkilenmesini engellemektedir (Hove 1989).

54 Sivrisinek Üremesini Engeller: azolla hasırının su yüzeyini tamamen kaplamış olması, sivrisineğin larvalarını su yüzeyine bırakma imkanı vermemesi nedeniyle sivrisineğin gelişme alanını sınırlamaktadır (Hove 1989).

55 Enerji Kaynağı ; azolla nın biometan kaynağı olarak kullanımı üzerinde çalışmalar yürütülmektedir (Hove 1989).

56 Besin Kaynağı Olarak Kullanımı; azolla % ham proteine sahiptir. Proteinde mevcut amino asitlerin % 55 i yer almaktadır. Su oranı yüksek olup kuru madde miktarı % 6-10 arasında değişmektedir. (Hove 1989).

57 Tarımda Kullanımı; azolla, normal olarak ocak (bahar pirincinin ekiminden önce) ayında büyütülmekte ve Nisan da ortalama ısı 22 C nin üstüne çıkınca pörsümektedir.

58 Pörsüyen azolla, 5-7 günden sonra içerdiği besinleri pirinç tarlasına bırakmaktadır. (Moore 1969) Azolla gübre olarak kullanıldığında pirinç rekoltesinin % 14, 17, 22 ve 40 oranında artığını yazmıştır.

59 Balık Besleme; azolla bitkisinden balık yemi olarak ve böceklerin biyolojik kontrolünde de yararlanılmaktadır. Yapılan araştırmalar Ot sazanının (CtenopHaryngodon idella) Azolla ve Lemna gibi küçük su bitkilerini diğerlerine göre daha fazla tercih ettiğini göstermiştir.

60 Domuz Besleme; Çin de, azolla bitkisi taze veya kuru olarak domuz beslemede kullanımı oldukça yaygındır (Hove 1989). Tavuk Besleme; azolla tavuk beslemede yaş ve kuru olarak değerlendirilir. Ticari yemden hazırlanmış yem rasyonlarında % 20 oranında taze azolla bitkisine yer verilmesi iyi sonuç vermektedir. (Hove 1989).

61 Ördek Besleme; azolla bitkisi ördekler tarafından tercih edilmektedir. Ne var ki yüzey akış nedeniyle azollanın su yüzeyinde muhafazası sorun olmaktadır. Bu nedenle ördeklerin yetiştirildiği bölgelerde, azollanın bariyerlerle tutulması gerekmektedir (Hove 1989).

62 Sığır Besleme; literatürler azolla bitkisinin Çin de sığır beslemede de kullanıldığından bahsetmektedirler. Sığır başına günde 7-10 kg taze azollanın yeşil yem olarak kullanılması iyi sonuç vermektedir (Hove 1989).

63 İnsan Besleme; hijyenik ortamlarda yetiştirilmiş genç azolla bitkileri kökleri temizlendikten sonra çorbası yapılmaktadır. Ayrıca A.B.D. de sandviç arasına salata olarak kullanılmaktadır. Literatürler azolla bitkisinin aminoastlerce zengin olması nedeniyle, bitkinin spiriluna ya alternatif olarak gösterildiğinden bahsetmektedirler (Hove 1989).