KONGRESİ. Bu kitabın son düzeltmeleri Doç. Dr. Ömer ADIGÜZEL ve O. Güney ÇINAR tarafından yapılmıştır. NiSAN 2014.

Transkript

1 NiSAN 2014 M U Ğ L A KONGRESİ Bu kitabın son düzeltmeleri Doç. Dr. Ömer ADIGÜZEL ve O. Güney ÇINAR tarafından yapılmıştır. Necdet AYKAÇ

2 Yayına Hazırlayan: Doç. Dr. Necdet Aykaç 24. ULUSLARARASI EĞİTİMDE YARATICI DRAMA KONGRESİ (24-27 Nisan 2014 Muğla) ISBN Kitap içeriğinin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. 2016, Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti.ne aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz. 1. Baskı: Şubat 2016, Ankara Yayın-Proje: Çiğdem Hanlı Dizgi - Grafik Tasarım: Hilal Sultan Coşkun Kapak Tasarımı: Mehmet Gruşçu Baskı: Vadi Grup Ciltevi A.Ş. İvedik Organize Sanayi 28. Cadde 2284 Sokak No:105 Yenimahalle/ANKARA ( ) Yayıncı Sertifika No: Matbaa Sertifika No: İletişim Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA Yayınevi Yayınevi Belgeç: Dağıtım: Dağıtım Belgeç: Hazırlık Kursları: İnternet: E-ileti: pegem@pegem.net

3 SUNUŞ Çağdaş Drama Derneğinin 1985 yılından bu yana yaptığı seminerlerin adı ve içeriği değiştirilerek, çağrılı ulusal ve uluslararası liderlerinin katılımı ile 24. Uluslararası Yaratıcı Drama Kongresi Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanlığı ile birlikte Nisan 2014 tarihinde Muğla da yapılmıştır. Ege Bölgesinde "Ders Drama Yöntem Drama" Üst başlığı ile ilk kez yapılan kongreye ulusal ve uluslararası liderlerin yanı sıra Türkiye nin bir çok ilinden drama gönüllüleri katılmıştır. Kongre süresince Aktif öğretim yöntemlerinden biri olan yaratıcı dramanın etkili kullanımına ilişkin örnek uygulamaların yanında yöntem ve bir disiplin olarak yaratıcı dramanın Türkiye ve Dünya daki gelişimi ve bu alanla ilgili yapılan bilimsel çalışmalar değerlendirilmiştir. Derslerde bir yöntem olarak yaratıcı dramanın kullanılmasının yaygınlaştırılması kongrenin temel amaçlarından biri olmuştur. Bu yönüyle bu kitabında yaratıcı dramayı derslerinde kullanmak isteyen eğitimcilere önemli bir kaynak oluşturması beklenmektedir. Lider olarak Almanya dan Ulrike Stockburger, Romi Domkovsky, İngiltere den Darrell Aldridge, İsviçre den Katrin Janser, Avustralya dan Robin Pascoe, Türkiye den Selin Korad Birkiye, Tülay Üstündağ katılmışlardır. Ayrıca Fen Bilgisinde, Çocuk Edebiyatında, okulöncesinde dramayı tanıtmak amaçlı Yrd. Doç. Dr. Murataza Aykaç, Yrd. Doç. Dr. Nejat Akfırat, Bil. Uzmanı Özlem Gökbulut ve Emine İspir in lider olarak katıldığı ilk adım atölyeleri düzenlenmiştir. Kongre süresince her türlü desteği veren Eğitim Fakültesi Dekanı Mustafa Volkan Çoşkun a, bizleri kırmayarak kongreye katılan ÇDD Onursal Başkanı Sayın hocam İnci San a, Katkılarından dolayı kongreden sorumlu ÇDD yönetim kurulu üyesi İhsan Metinnam a, ÇDD başkanı Doç. Dr. Ömer Adığüzel e ve yönetim kuruluna, ÇDD müdürü Ömer Çetinkaya ya, kongre süresince emeğini esirgemeyen Hakan Burçoğluna, kitabın düzeltilmesinde katkı sunan Araş. gör. Özkan Çelik, Özgür Ulubey ve Bilim Uzmanı Melek Yıldırım a kongre süresince emeğini esirgemeyen atölye sorumluları, çevirmen, röportör ve organizasyon ekibinde yer alan Muğla temsilciliği drama gönüllülerine kongre süresince kongre için gerekli olan yaka kartlarını, tanıtım broşürlerini sağlayan ve kitabın basımını üstlenen Servet Sarıkaya ve Pegem Akademi çalışanlarına teşekkür ediyorum. Kitabın dünyaya çocuk gözüyle bakan onların yaratıcılığını, merakını doğal karşılayan ve onların oyunlarla nefes aldığını unutmayan eğitmenlere bir ışık olması dileğiyle Doç. Dr. Necdet Aykaç Çağdaş Drama Derneği Muğla Temsilcisi

4 İÇİNDEKİLER SUNUŞ... iii 1. BÖLÜM AÇILIŞ KONUŞMALARI Doç. Dr. Necdet Aykaç...2 Doç. Dr. Ömer Adıgüzel...2 Prof. Dr. Mustafa Volkan Coşkun...6 Faruk Necmi Kurt...8 AÇILIŞ KONFERANSI Bir Ders ve Yöntem Olarak Yaratıcı Drama Alanında Yapılan Çalışma ve Gelişmeler Doç. Dr. Ömer Adıgüzel...9 Klaus Hoffmann a Yaşam Boyu Başarı Ödülü... Yaşam Boyu Başarı Ödül Konuşması...14 Klaus Hoffmann BÖLÜM ATÖLYELER 1. Dans, Devinim, Drama Darrell Aldrige Doğaçlama Tiyatroda Araç ve Yöntemler Katrin Janser Ders Olarak Drama Yöntem Olarak Drama Robin Parcoe Çocuk Oyunlarının Estetik Bir Tasarımı Olarak Kullanımı Romi Domkowsky Yaratıcı Dramada Kullanılacak Dramaturji Yöntemleri: Dramatik-Epik-Absürd Dramaturji Selen Korad Birkiye Temel Drama-Tanışma Nejat Akfırat Çocuk Edebiyatı ve Drama Murtaza Aykaç Fen Bilgisinde Yaratıcı Drama Emine İspir

5 vi 24. Uluslararası Eğı ṁde Yara cı Drama Kongresi 9. Okulöncesi Eğitimde Drama Özlem Gökbulut Sanılan Değil Anılan Öğretmen Tülay Üstündağ Sürdürülebilir Gelişim için Tiyatro ve Eğitim Ulrike Stockburger

6 1. BÖLÜM AÇILIŞ KONUŞMALARI AÇILIŞ KONUŞMALARI

7 2 24. Uluslararası Eği mde Yara cı Drama Kongresi Doç. Dr. Necdet Aykaç 1 Sayın Valim, Sayın Rektörüm, Çağdaş Drama Derneği Onursal Başkanı Sevgili İnci Hocam, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Müdürüm ve Çağdaş Drama Derneği Genel Başkanım, yurt içinden ve yurt dışından gelen çok değerli konuklarımız, meslektaşlarım ve değerli öğrencilerimiz, 24. Uluslararası Eğitimde Yaratıcı Drama Kongresi ne hepiniz hoş geldiniz. Sizleri, Ege nin incisi, kültür ve turizm merkezi Muğla mızda ağırlamaktan sonsuz mutluluk duyuyoruz. Kongremiz, Türkiye nin Ege Bölgesi nde ilk defa gerçekleşiyor. Önümüzdeki yıl da İzmir de yapılacak. Bu anlamda sizleri ağırlamak bizler için mutluluk verici. Türkiye de yaratıcı drama 1980 li yıllarda başladı. Öğrencisi olduğun Prof. Dr. İnci San ın büyük emekleri ile başlayan bu çalışma çok büyük aşamalar kaydetti. Benim öğrencilerim hep merak ederdi hocamı, bizleri kırmayıp buralara kadar geldiği için kendisine çok teşekkür ediyorum ve bir alkış istiyorum onun için Kongremizin konusunu Ders: Drama Yöntem: Drama olarak belirledik. Son yıllarda öğretmen merkezli eğitimin hiçbir faydasının olmadığını, ezberci eğitimin kalıcı öğrenme sağlayamadığını, öğrencilerin okul duvarları arasında sıkıştığını okuldan çıkarken öğrencilerin birbirlerini ezerek gittiği bir öğrenim sürecinin bir anlamının kalmadığını artık herkes görmekte yılında eğitim sisteminde uygulanan yapılandırmacı yaklaşım ile yürütülen eğitim-öğretim, öğrencinin bilgiyi kendi yapılandırmasına ve kendi oluşturmasına olanak sağladığı için, çok daha farklı bir anlam kazandı. Yapılandırmacı yaklaşım içinde birçok yöntem kullanılmakta, bunların içinden en etkililerinden birisi de yaratıcı drama Öğrenciler için eğitim-öğretim süresini mutlu bir sürece dönüştürebilecek, onların eğlenerek oynayarak öğrenebileceklerini gösteren yöntemlerden birisi. Uluslararası yaratıcı drama seminerleri gerek yurt içinden gerek yurt dışından gelen katılımcıların gelişmesine çok büyük katkı sağlıyor. Dersin ve yöntemin drama olduğu kongremizin özellikle geleceği aydınlatan öğretmenlerimizin, kendilerini geliştirmesi, yurt dışından gelen liderlerimiz ile paylaşımlarda bulunmasının ders ortamında daha büyük katkılar sunacağını düşünüyorum. Yurt dışından gelerek bizimle 1 Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Öğretim Üyesi, Çağdaş Drama Derneği Muğla Temsilcisi

8 4 24. Uluslararası Eği mde Yara cı Drama Kongresi Doç. Dr. Ömer Adıgüzel 2 Sayın Valim, Sayın Dekanım, Sayın Enstitü Müdürümüz, Onursal Başkanım, çok değerli meslektaşlarım, Çağdaş Drama Derneği nin sevgili konukları, gerçekten güzel bir ortamda birlikteyiz. Kongremize hoş geldiniz. Sanıyorum Necdet Hocanın heyecanı bana geçti. Kürsüye çıkana kadar rahattım aslında. Necdet ile nerdeyse 30 yıla dayanan bir arkadaşlığınız var. Üniversiteden de sınıf arkadaşım. Öğrenciyken Necdet ile çeşitli sunuları hazırlarken o burada da tanık olduğunuz aynı heyecanı yaşıyordu. O zamanlardan beri Necdet in heyecanlarını bilir, tanık oluruz. Aradan bunca zaman geçmiş, bu kez kendisi ile bir kongre ortamında buluşuyoruz. Ama görüyorum ki Necdet in heyecanı hiç geçmemiş. Umarım, sevgili arkadaşım ve meslektaşımın bu heyecanı hiç biçmeden devam eder. Çok değerli konuklar, 24. Uluslararası Eğitimde Yaratıcı Drama Kongremizi biraz isim ve boyut değiştirmiş haliyle Muğla da açıyoruz. Derneğin genel Başkanı olarak bundan son derece mutluyum. Kurucu başkanımız Prof. Dr. İnci San ve Tamer Levent önderliğinde, 1985 yılında Ankara da Alman Kültür Merkezi ve Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi nin işbirliği ile doğrudan Ankara merkezli başlayan Türkiye de eğitimde yaratıcı drama olgusu, özellikle, bir sivil toplum örgütü ile üniversitelerdeki akademik birimlerin işbirliği sonucunda bugünlere kadar geldi. Alman Kültür Merkezi ve İngiliz Kültür Merkezi dışında bir süre sonra Ankara Üniversitesi nin yanına söz gelimi Hatay da Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi ile devam etmiştik. Ardından Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi ile bir seminerimizi gerçekleştirdik. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Bursa Uludağ Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, İstanbul Üniversitesi Eğitim Fakültesi, İstanbul Kadir Has Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Fakültesi ve Kocaeli Üniversitesi Eğitim Fakültesi nden sonra da bu kez Muğla da Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi nde buluştuk. 2 Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi, Çağdaş Drama Derneği Genel Başkanı.

9 6 24. Uluslararası Eği mde Yara cı Drama Kongresi Prof. Dr. Mustafa Volkan Coşkun 3 Sayın Valim, Sayın Enstitü Müdürümüz, Çağdaş Drama Derneği Onursal Başkanı İnci San hanımefendi, Çağdaş Drama Derneği Genel Başkanı Sayın Doç. Dr. Ömer Adıgüzel, değerli bilim insanları değerli katılımcılar, çok sevgili öğrenciler, 24. Uluslararası Eğitimde Yaratıcı Drama Kongresi ne ev sahipliği yapmaktan üniversitemiz ve eğitim fakültemiz olarak büyük bir mutluluk duymaktayız. Fakülte olarak paylaşım, uzlaşım ve bilimi üst seviyede tutmakla bugüne kadar sayıları 12 yi bulan ulusal ve uluslararası düzeyde sempozyum, kongre ve kurultay düzenledik. Bu açıdan fakültemizin yakaladığı başarıyı söylemeden edemeyeceğim. Şimdiye kadar Halikarnas Balıkçısı Sempozyumu, IDEA Sempozyumu, önümüzdeki günlerde Coğrafya sempozyumu ve daha sonrasında da Türkçenin Eğitimi ve Öğretimi sempozyumunu gerçekleştireceğiz. Benim üzerimde durduğum ve çok önemsediğim buluşmalardan biri bu çalışma oldu. Özellikle, 2005 yılından beri yoğun bir ivme kazanan yapılandırmacı model ve çoklu zekâ yaklaşımı gibi yeni eğitim-öğretim modellerini uygulayan bir fakülteyiz. Dolayısıyla öğretim üyelerimizin bilimi, yapılan ulusal ve uluslararası araştırmaları takip etmeleri, bizim bu başarıyı yakalamamızda üst seviyede rol oynuyor. Bu sempozyumlar fakültemizi ulusal ve uluslararası düzeyde dünyaya tanıtmaktadır. Ayrıca bu sempozyumlarda şu ana kadar belki henüz ele alınmamış bir çok orijinal bilgilerin de tartışılması ve bilim âlemine aktarılması da ayrı bir haz vermektedir. Ben bu sempozyumları düzenleyen arkadaşlarımıza özellikle Çağdaş Drama Derneği nin katkısı ile fakültemizde düzenlediğiniz bu kongrede görev alan tüm arkadaşlarımızı gönülden tebrik ediyorum. Ayrıca valiliğimiz ve katkıda bulunan diğer kurum ve kuruluşlara da teşekkürlerimi sunuyorum. Burada asıl teşekkür öncelikle 1985 yıllarından beri drama etkinliklerinin yaygınlaşmasını sağlayan değerli hocamız Prof. Dr. İnci San a olacaktır. Daha sonra bu etkinlikleri devam ettiren, günümüze kadar getiren ve bundan sonra devam etmesini sağlayacak olan şu andaki drama derneğinin genel başkanı Doç. Dr. Ömer Adıgüzel e de teşekkür ederim. Diğer bir teşekkürü, heyecanla bu işleri götüren, duygu ve düşüncelerini çok samimi bir şekilde paylaşan, yurt içinden ve yurt dışından birçok bilim insanını buraya toplayan fakültemiz öğretim üyesi Doç. Dr. Necdet Aykaç hak ediyor. 3 Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanı.

10 8 24. Uluslararası Eği mde Yara cı Drama Kongresi Faruk Necmi Kurt 4 Çok değerli katılımcılar, çok değerli hocalarım, üniversitemizin değerli hocaları, değerli öğrenciler, yurt dışından gelen değerli konuklarımız, hepinize bu güzel günde saygı ve sevgilerimi sunuyorum. Drama konusu burada bilimsel olarak işlenecek ancak ben insan yaşantısının her aşamasında dramanın kullandığını ama farkında olmadıklarını düşünüyorum. Dramanın insan yaşantısındaki yeri en güzel şekilde burada bilimsel olarak ele alınacaktır. Ben dramanın hayatımızda pratikteki yerinden örnek vermek istiyorum. Valilikte Milli Eğitimin de işlerine bakıyorum. Burada yakından tanık olduğum bir konu var. Bazı öğretmenlerimiz drama eğitimi almışlar, derslerinde dramayı kullanıyorlar, onların derslerinde çok başarılı olduklarını, öğrencilerimizin bu öğretmenlerini çok sevdiklerini gözlemliyorum. Keşke eğitimin bütün bölümlerini öğretmenlerimiz aynı yöntemleri kullanabilseler, öğrenciler üzerinde daha etkili olacaklardır diye düşünüyorum. Bunların eğitimdeki başarısı çok yüksek olacaktır. Kendi öğrenciliğimizden de hatırlıyorum, çok az da olsa bazı öğretmenlerimiz derslerini drama ile öğretmeye çalışırlardı. Ben bu dersleri zaman içerisinde hiç unutmadığımı söylemek istiyorum hatta öğretmenimizin simasını bile hatırlıyorum. Drama çok güzel bir alan, bu konuyu bilimsel bir çalışma haline getirmek ve bu konferansı düzenleyen üniversitemize, eğitim fakültemize, Çağdaş Drama Derneği ne çok teşekkür ediyorum. Yurt dışından gelen konuklarımıza da tekrar hoş geldin diyorum, inşallah bilimsel çalışmalar çok güzel geçer, konuklarımız Muğla da iyi vakit geçirirler diye temenni ediyorum. Kongreyi hazırlayan tüm bilim adamlarımıza, üniversitemize, valiliğimize -ayrıca valiliğin de katkısı var, valiliğimizin katkıları bundan sonra da sürecek- teşekkür ediyorum. Hepinize saygılar sunuyorum. 4 Muğla Vali Yardımcısı.

11 Açılış Konuşmaları 9 AÇILIŞ KONFERANSI Bir Ders ve Yöntem Olarak Yaratıcı Drama Alanında Yapılan Çalışma ve Gelişmeler 5 Doç. Dr. Ömer Adıgüzel 6 Bu konferansın konusunu Türkiye de yaratıcı drama konusunu araç ve amaç boyutunda yapılmış çalışmalar oluşturmaktadır. Eğitimde yaratıcı drama, eğitimde drama, İngiltere de drama in education adıyla ortaya çıkan ve bu süreçte İngiltere den sonra, özellikle Dorothy Heathcote un çalışmalarıyla Avrupa da ve İskandinavya ülkelerinde bir şekilde yaygınlaşan eğitimde drama anlayışı eş zamanlı bir zaman dilimi içerisinde yaratıcı drama olarak (creative drama) Amerika Birleşik Devletleri nde, Avusturalya ve Yeni Zelanda da gelişmeye başladı. Türkiye de eğitimde canlandırma sürecine ilişkin ilk ipuçlarının Cumhuriyetin ilk yıllarında özellikle milli eğitim programlarında temsil, temaşa, piyes gibi kavramlarla yapılan çalışmalarda bulunduğu söylenebilir. Zaman içerisinde dramatizasyon olarak adlandırılan teknik (bu kavram 1980 li yıllara kadar bir yöntem olarak adlandırılmıştır) ile birlikte rol yapma, rol oynama, doğaçlama gibi kavramlardan da söz edilmeye başlanmıştır. Türkiye de 1980 li yıllardan önce iki küçük kitapçık Selahattin Çoruh ve Emin Özdemir imzası ile yayımlanır. Bu çalışmalar Türk eğitim sisteminde dramatizasyon tekniğinin varlığını ve kullanıldığını önemli ölçüde kanıtlar. Ancak İngiltere de başlayıp gelişen eğitimde drama anlayışının sadece bir yönteme dayalı olmaması, yönteme ek olarak dramanın bağımsız bir ders olarak programlarda yer alması, dramatizasyon tekniğinden daha öte çalışmaları da beraberinde getirmiştir. Unutulmamalıdır ki dramatizasyon daha çok metin odaklı oyunlaştırmaları içerir. 5 Bu çalışmanın verileri ve tablo haline getirilmesi Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi nden Araş. Gör. Zeki Özen ve Araş. Gör. İhsan Metinnam tarafından hazırlanmıştır. 6 Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi, Çağdaş Drama Derneği Genel Başkanı.

12 Uluslararası Eği mde Yara cı Drama Kongresi Klauss Hoffman 7 Selen in 8 metni çevirmesinden dolayı kendimi çok iyi hissediyorum. Selen ile Filistin ve Almanya Tiyatro Diyaloğu seminerinde birlikte çalışmıştık. Bugünkü konuşmamın başlığı esasen şu günlerde çalıştığım konuların ne olduğunu tanıtımı üzerine. Bir meslektaşımla birlikte yeni bir kitap yayınladık. Günümüzde tiyatro, sanat ve performansa odaklanan ve Vermenin Modları olarak adlandırılan bir kitap Aynı arkadaşımla birlikte bir kitap serisi hazırlıyoruz. Bunlar daha çok tiyatro ve din ilişkisini kuran kitaplar olacak. Son yayınladığımız kitap oyun ritüel ve performans üzerineydi. Konu başlığımız verme ve hediye üzerine sorular ve sorunlara odaklanıyor. Marcel Maus adlı Fransız sosyoloğun kuramından yola çıkarak yapılmış bir çalışma. Danimarka daki Odin Tiyatro dan Jönyo Barba nın çalışmaları da buna temel oluşturmuş durumda ve Amerikalı tiyatro antropoloğu Richard Chenner in sosyal tiyatro üzerine fikirleri de bunu temellendirmiştir. Özetleyecek olursak, aslında sanatın ekonomikleştirilmesi, üstünden ve bu estetik pratiğin eğitim politikaları tarafından nasıl araçsallaştırıldığı, aynı zamanda sanatın bir hediye olarak toplumun gelişmesinde, değişmesinde karşılıklı değişim, dönüşüm ve sosyal katılımın arttırılmasında nasıl kullanıldığı üzerine bir konuşma olacak. Bu sanatsal araya girişler ya da müdahaleler aslında toplumun değişiminde ya da toplumun oluşturulmasında kullanılabilecek belli araçlar olarak çok rahatlıkla tarif edilebilirler. Örneğin, kültürler arası eğitim ya da Unesco nun kültürel politikaları arasında bildiğiniz gibi kültürel farklılık programı vardır. Bunlar aracılığıyla nasıl kullanılabileceği ele alınabilir. Sanata artık günümüzde dünya çapında ekonomik durumundan ve hükümetlerin ortaya çıkarttığı kısıtlamalar dışında bakabilmemiz çok zorlaşmaya başladı. Tabi ki üretim ve hizmet sektörlerinin alanlarının dışında da bağımsız bir mal ya da armağan olarak değerlendirebilmek çok zorlamaya başladı. Ekonomik üretimin dışında yer alan eğitim, toplumsal çalışmalar toplumsal refah ya da en azından gönüllülük sektörü, şu anda var olan ekonomik tablo içinde parasal değerle ölçülemeyecek bir durumda oldukları bugün kabul edilmiş durumda. Artık 7 BAG Spiel und Theater e.v. eski Başkanı. 8 Bu konuşmanın çevirisi Doç. Dr. Selen Korad Birkiye tarafından yapılmıştır.

13 2. BÖLÜM ATÖLYELER Perşembe Lider: Darrell Aldrıge Konu: Dans, Devinim, Drama Atölye Sorumlusu: Esin AVCI AYKAÇ Çevirmen: Hilal BİLGİN Raportörler: Haydar GÜLMEZ, Elif ILIMAN Kamera: Muhammet İLHAN Lider: Merhaba, herkese. Sizleri dinleyerek başlamak istiyorum. İlgi alanlarınız nedir? Bu atölyeden ne bekliyorsunuz? Katılımcı: Benim adım İsmail. Urfa dan geliyorum. Resim öğretmeniyim. Geleneksel danslarla ilgileniyorum. Dans metotlarıyla ilgili yeni şeyler öğrenmek için geldim. Katılımcı: Benim adım Yaser, İzmir den geliyorum. Teknoloji Tasarım öğretmeniyim. Hareketlilik bekleyerek geldim. Katılımcı: Benim adım Özlem, Antakya dan geliyorum. Fen ve Teknoloji öğretmeniyim. Daha önce katıldığım atölyelerde dans, devinimi gördük. Bu sefer fen ve dansı nasıl birleştirebilirim diye geldim.

14 Uluslararası Eği mde Yara cı Drama Kongresi Sağ ve sol. Tekrar. Bu sefer iki kolunuz da eş zamanlı çalışıyor. Durmak yok. Bu bir yolculuk Vücudunuz uyum içinde çalışmalı. Lider: Şimdi oturuyoruz. Sizden bir doğaçlama yapmanızı isteyeceğim. Bir otobüs durağındasınız. Tek sınırlamanız sadece tekerlek, kapı, masa şeklinde hareket edebilirsiniz. Tekerlek, masa ya da kapı olduğu sürece istediğiniz hareketi yapmakta özgürsünüz. Burası otobüsün hiçbir zaman durmadığı bir otobüs durağı Ölçeklerin günlük yaşamda nasıl işlevsel olduğunu burada rahatlıkla görebilirsiniz. Yapabileceğiniz her şey aslında ölçekten. Lider: Şimdi bana en iyi çocukluk hatıranızı anlatmanızı istiyorum. Kim çocukluktan kalma bir günü hatırlıyor? O günle ilgili her şeyi anlatmanız gerekiyor. Hikâyeyi anlatan kişi dışarı çıkar ve diğerleri aynı hikâyeyi yaratırlar. Hikâyeyi anlatan odaya geldiğinde aynı deneyimi yeniden yaşar. Lider: Son çember. Sona geldik. Teşekkür ediyorum. Dört günlük bir yolculuktu, birçok şey yaptık. Buraya gelirken size tüm Laban ı öğreteceğimi düşünüyordum ancak sadece birazını aktarabildim fakat bir yolculuk, bundan sonra siz yolculuğunuza devam edebilirsiniz. Lider: Paylaşacak bir şeyleri olan var mı? Katılımcı: Operasyon geçirdim, bu nedenle kimi zaman zorlandım ama memnunum. Ben bu atölyeye gelirken uygulamayı görmek için geldim ve burada bunu gördüm. Karşılıklı teşekkürlerle atölye sona erer. Lider: Katrin JANSER Konu: Doğaçlama Tiyatroda Araç ve Yöntemler Çevirmen: Perihan KOCAMAN Atölye Sorumlusu: Özkan ÇELİK Raportörler: Sercan SUNA, Sedat ALTINTAŞ. Kameraman: Sedat AKSOY

15 Uluslararası Eği mde Yara cı Drama Kongresi Lider: Robin PASCOE Konu: Ders Olarak Drama - Yöntem Olarak Drama Atölye Sorumlusu: Özgür ULUBEY Çevirmen: Zeki ÖZEN Raportörler: Melek YILDIRIM, Elif ÖZKE Kamera: Erkan ÇER Perşembe (1. Gün) Lider: Merhaba, hoş geldiniz. Sizlerle çalışacağım için heyecanlıyım. Birazcık karanlığın verdiği gizem olacak. Ben genelde slâytlarımı kullanarak öğrencilerimle çalışıyorum. Böylelikle benim hakkımda bilgi sahibi olursunuz. Üniversitede, ortaöğretimin üstü kurumlarda eğitim veren öğretmenlerle çalışıyorum. Diğer taraftan, ilkokul öğretmenleri ile Avustralya programında yer alan beş alanda çalışıyorum. Aynı zamanda IDEA başkanlığını yapıyorum. Çevirmen: Merhaba ben Zeki Özen. Bu atölyenin çevirmeniyim. Benden daha iyi İngilizce konuşan vardır, ancak derneğimizin sağlıklı bir iletişim için hassasiyeti var. Türkçe konuşursak sevinirim. Teşekkür ederim.

16 Atölyeler 155 Lider: Romi Domkowsky Konu: Çocuk Oyunlarının Estetik Bir Tasarımı Olarak Kullanımı Atölye Sorumlusu: Yrd.Doç.Dr. Baki ŞAHİN- Yrd.Doç.Dr. Didem ÇETİN Çevirmen: Bahar GÜREY Raportörler: Duran YAVUZ, Hatice ÖZAĞAÇ, Rabia KIRIK, Resmiye ÇA- LIŞKAN Kameraman: Zahide ÇELEBİ Özgür Püsküllüoğlu Perşembe (1. Gün) Lider: Atölyeme hoş geldiniz. Sizinle çalışmaktan çok mutluyum. Size kendimi tanıtmak istiyorum. Ben Romi DOMKOWSKY. Tiyatro pedagoguyum.15 yıldır çocuklarla çalışıyorum. Estetik eğitim profesörüyüm. Bir araştırma projemi iki yaş çocuklarıyla çalışarak yaptım. Almanya da çocuk tiyatrosunun jürisindeyim. Çocuk tiyatrolarında gördüğüm kadarıyla çok kaliteli bir yapılanma yoktu. Bu da beni çok üzüyordu. Çünkü çocukların yetişkinler gibi ezber yapması ve sahnede yetişkinler gibi oynaması gerekiyordu. Oysa çocuklarda doğal bir oyun sevinci vardır. Oyun sevincini sahneye nasıl taşırız. Bende bununla ilgilenmek istedim. Bunu yaparken de estetik kaygıyı da gözetmemiz gerekiyordu. Bugün bir metot bir sistem öğrenmeyeceksiniz. Çocuk oyunlarını kullanarak nasıl tiyatro yapılır, bunu öğreneceğiz? Bugünkü çalışmamız iki bölümden oluşacak, sabah ve öğleden sonra. Benim atölyemde çok fazla uygulama ve bir o kadar da teori vardır. Önce uygulama yapacağız sonra üzerinde konuşacağız. Çocukların nasıl oynadığına, nasıl bir gelişim aşaması geçirdiklerine bakacağız(0-7,8 yaş aralığı). Sonuç olarak, çocukların neler oynadığını göreceğiz ve bunun tiyatroda nasıl uygulanabileceğini göreceğiz. Tanışma etkinliği ile başlayalım. Lider: Çember içinde kalıyoruz. Geçmişe dönüp bir oyunu hatırlayın ve bulduğunuz bu oyunla ilgili bir hareketi aklınızda tutun. Ben şimdi başlayacağım. Adımı söyledikten sonra aklımda tuttuğum hareketi yapacağım. Benden sonra sizlerde aynı hareketi yapacaksınız.

17 Atölyeler 179 Lider: Selen Korad Birkiye Konu: Yaratıcı Dramada Kullanılacak Dramaturji Yöntemleri: Dramatik- Epik-Absürd Dramaturji Atölye Sorumlusu: Figen NAMALIR Raportörler: Halil ÇOKÇALIŞKAN, Beyza IŞIKTAŞ Kameraman: Funda BAYER Perşembe (1. Gün) Lider: Dramaturgi hakkında ne biliyorsunuz? Katılımcı: Ben daha önce sizin dersinizi almıştım.kitaplarınızı okumuştum ondan ibaret. Katılımcı: 2006 Dramaturgi bölümü mezunuyum ama bu konuda çalışmam olmadı. Drama liderliği proje aşamasındayım. Katılımcı: Liderlik programından biliyoruz. Lider: Hepinizde dramaturgi altyapısı olduğu için tekstler ve metinlerin kendi üzerinden değil, uygulama üzerinden birazcık ayaklanarak gideceğiz. Dolayısıyla dramada dramaturgi öğlelerini nasıl görüyoruz nasıl ayırıyoruz?nasıl onlar üzerinden bir şeyler oluşturabiliyoruz? Yapılandırabiliyoruz? Biraz onun üzerinde duracağız. 2. gün şöyle bir şey düşündüm sizler için de uygunsa eğer, tragedya formatı üzerinden çalışalım. Dolayısıyla orada koronun kullanımı ya da Shakespeare ve Makbeth teki şiddetin kullanımı üzerinden açıklayacağız. Zaten bugün genel dramaturgi terimlerinin uygulama içinde üzerinden geçmiş olacağız. Yarında bunların üzerinden birazcık daha devamedeceğiz. Özellikle üslubun kullanılmasını dramada pek uygulamıyoruz.üslubun kullanılması bize çok fayda sağlayacak. Mesela oradan koroyu alırsınız buradan epik anlatıcıyı alırsınız ve tüm bunlar vasıtasıyla çok daha yaratıcı ve aynı zamanda da hedeflerinize yönelik bir takım işler yapabilirsiniz.2. gün artık epiğe geçelim diyorum.brecht üzerinden, Cesaret Ana üzerinden çalışalım. Epiğin egzersizleri,epikli oyunda nelere dikkat edilmesi gerektiği, özellikle gestus kavramıyla ilgili doğaçlamalar yaparız.

18 Uluslararası Eği mde Yara cı Drama Kongresi Lider: Yrd. Doç.Dr. Nejat Akfırat Konu: Temel Drama-Tanışma Atölye Sorumlusu: Mukadder DENİZ Raportörler: Figen NAMALIR, Ebru BARAN BURÇOĞLU Kameraman: Sedat AKSOY ( ) Lider: Ben Nejat Akfırat. 4 saatlik süreyi beraber geçireceğiz. Kongremizin 24.sünü Muğla da, Muğla Üniversitesi nin de katkılarıyla gerçekleştiriyoruz. Bu atölyeyi, dramayla yeni tanışan tanışmak isteyen arkadaşlara göre yapılandırdım. Başlamadan önce sizi buraya neyin getirdiğini merak ediyorum. Yaratıcı Drama deneyimi olan var mı aranızda? Kısaca görüşlerinizi almak isterim. Katılımcı: Drama sadece eğitimciler için değil, ailelerinde bu eğitimi alması gerekir. Çocuk sahibi değilim ama ilerde buna yönelik çalışmalar yapmak istiyorum. Katılımcı: Sınıf öğretmenliği okuyorum. Bir şeylere yeniden yardımcılığı yapıyorum. Çıkış noktam kendimi başkasının yerine koymak drama bunun için var ve özgür bir ortam sağlıyor. Derslerde etkinliklerde kullanılması gereken bir yöntem Lider: Şimdi çalışmaya bir tanışma oyunu ile başlayalım. Ben adımı söyleyeceğim. Benden sonraki, önce benim adımı sonra kendi adını söyleyecek. Sonraki arkadaşımız sırayla hem benim adımı hem kendisinden önceki kişinin adını hem kendi adını söyleyerek çalışmaya devam edeceğiz. Bütün isimleri kim sayabilir? Katılımcılar çember olurlar. Lider: Elimde bir top olduğunu düşünün.bu topu ilk göz göze geldiğim kişiye atacağım. Bu oyunda göz teması kurmak çok önemli Topu atarken önce kendi adımı söyleyeceğim. Çalışma bir süre tekrar edilir. Lider: Bu kez topu atarken göz göze geldiğiniz kişinin adının söyleyeceğiz. Çok güzel şimdi alanda serbest yürümeye başlayalım. Yürürken ben elimi çırptığımda durmanızı istiyorum. Durduğunuzda en yakınınızdaki kişiyle eş olun ve karşı karşıya olacak şekilde durun.

19 Uluslararası Eği mde Yara cı Drama Kongresi Lider: Yrd. Doç. Dr. Murtaza Aykaç Konu: Çocuk Edebiyatı ve Drama Atölye Sorumlusu: Esin AVCI AYKAÇ Raportörler: Suna KARABOĞA, Resmiye ÇALIŞKAN Kameraman: Özgür PÜSKÜLLÜOĞLU ( ) Hazırlık-Isınma: 1. Etkinlik (Merhaba) Lider, katılımcıları çemberde toplar ve hiç konuşmadan, beden dili ve ritimlerle sözel bir yönerge vermeden katılımcıların etkinliğe başlamasını sağlar. Ardından katılımcılara Dansla merhaba oyunu nun oynanacağı söylenir ve oyun açıklanır. Lider, çember şeklindeyken oyunun şarkısını ve hareketlerini yapar ve katılımcıların da hareketleri yapmalarını sağlar. Şarkı ve hareketler birkaç kez tekrar edildikten sonra lider, katılımcıların yanındaki kişiyle eş olmalarını söyler. Lider bu kez, aynı şarkı ve hareketleri gönüllü bir katılımcı ile gruba gösterir. Eşler yüz yüze dururken az önce öğrenilen hareketler bu kez eşli şekilde yapılır. Oyun, herkes birbirine merhaba diyene kadar devam eder. Mer-ha-ba, Gir-kol-kola, Okuyalım-hep-birlikte Biz-bu-kitabı Mer- (Eller 1 kez dize vurulur) ha- (Eller bir kez çırpılır) ba- (Eller avuçları karşıya dönük şekilde, eşiyle avuç avuca gelecek şekilde 1 kez vurulur). Gir kol kola -kol kola girilip eşinin olduğu yere gelinir. Yani eşle yer değişilir. Oku - (Eller 1 kez dize vurulur) yalım (Eller bir kez çırpılır) hep birlikte (Eller avuçları karşıya dönük şekilde, eşiyle avuç avuca gelecek şekilde 1 kez vurulur).

20 Atölyeler 259 Lider: Emine İspir Konu: Fen Bilgisinde Yaratıcı Drama Atölye Sorumlusu: Rabia KIRIK Raportörler: Yeliz ARI, Hasret KABARAN Kameraman: Mahir SULAR ( ) Ayakta çember olunur. Lider kısaca kendisini tanıtır. Lider: Sizler neden buradasınız? Paylaşmak ister misiniz? Katılımcı: Merhaba. Ben Marmaris ten geliyorum. Dramayı merak ediyordum. Bir de alanımla ilgili olduğunu duyunca geldim. Fen Bilgisi öğretmeniyim. Katılımcı: Fen Bilgisi dersinin zor olduğunu düşünüyorum. Farklı öğretim yöntemleri öğrenmek için buradayım. Drama üzerine yüksek lisans yapmak istemiştim ama burada yok. Ben öğrencilerin aktif oldukları zamanlarda öğrendiklerini düşünüyorum. Katılımcı: Fen Bilgisi, öğretmeniyim. Benim daha önce böyle bir eğitime katılma fırsatım olmadı. Ama buna katılmak istedim. Katılımcı: Aslında ben 16 saatlik diğer atölyeye katılmak için Muğla ya geldim. Fen Bilgisi öğretmeniyim. 5. aşamayı bitirdim. Ama tabii ki orada hiç fen bilgisi konularını işlemedik. Bu atölyenin adı beni buraya getirdi. Lider: Teşekkürler. Şimdi kendi adımı söyleyeceğim, sonra doğadaki bir türü yani böcek olabilir, hayvan olabilir, bitki olabilir fark etmez bir canlıyı söyleyeceğim ama sevdiğim bir canlı. Elimi kaldıracağım ve karşımdaki birinin eline hafifçe vurup onun yerine geçeceğim. Yerine geçtiğim kişi yine kendi adını ve doğada sevdiği bir canlıyı söyleyerek başka birinin eline vuracak. Evet, başlıyorum. Emine, kelebekleri severim. Oyun bir süre böyle devam eder. Lider: Şimdi yaka kartlarımızı kapatıyoruz. Lider çemberin ortasına gelerek Kelebekleri seven Emine burada, gülleri seven Özlem nerede? der. İsmi söylenen katılımcı Özlem yerinden çıkar ve çemberin ortasına gelir, lider onun yerine geçer. Oyun bu şekilde devam ederken, çağırılan katılımcılar çemberin ortasına gelerek söylenenleri hatırlamaya çalışır. Ayakta el ele tutarak çember olunur. Lider çemberin ortasına bir top atar. Katılımcılar topa ayaklarıyla vurarak çemberden çıkarmaya çalışırlar. Top hangi iki kişinin arasından çıkarsa o kişiler oyundan çıkar. Oyun bir veya iki kişi kalana kadar devam eder.

21 Atölyeler ÖZLEM GÖKBULUT Lider ayakkabılarını çıkarır ben böyle çok rahat hissediyorum isteyenler çıkarabilir der.katılımcılardan da isteyenler yalın ayak çalışmaya katılır. Hoş geldiniz bir kez daha.. Birer tane post it ve birer tane kalem vereyim size Bu atölyeden beklentilerinizi yazarsanız bu post itlere çok sevinirim. Yazıp duvara yapıştırabilirsiniz. Katılımcılar beklentilerini yazar ve duvara post itleri asarlar. Tanıdığım arkadaşlar var tanımadıklarım da var. Önceden drama geçmişiniz var mı?daha öncesindekısaca kendinizi tanıtıp nerden geliyorsunuz? Beklentileriniz neler bu sorulara yanıt verirseniz sevinirim. K: Rehber ögretmenim. Liderim. K: Henüz 3. aşamaya geçtim. Sınıf öğretmeniyim. K: 3. aşamadıyım. Sınıf öğretmeniyim, ne kadar çok bakış açımı geliştirirsem o kadar iyi olur diye düşünüyorum. K: Matematik branşım. Drama yaşantım yok, merakım var. K: Okul öncesinde çalışıyorum, yeni şeyler öğrenmek istiyorum. K: Özel bir okulda drama öğretmenliği yapıyorum. Vizyonumuzu ve misyonumu geliştirmek istiyorum. Birinci aşamayı aldım. K: Dördüncüaşamadayım. Okul öncesi öğretmenliği öğrencisiyim. K: PDR branşım, doktora yapıyorum. Ana okulunda drama nasıl değerlendiriliyor merak ediyorum. K: Dördüncü aşamaya devam ediyorum.okul öncesi öğretmeniyim. K: Okul öncesi öğretmenliği öğrencisiyim. Birinci aşamadayım, değişik kalıcı etkinlikler öğrenmek istiyorum. K: Okul öncesi bölümünde çalışmak istiyorum. 5. aşamayı bitirdim. K: Drama yaşantım yok.okul öncesi öğretmenliği öğrencisiyim.

22 EKLER 24. ULUSLARARASI EĞİTİMDE YARATICI DRAMA KONGRESİ ATÖLYE BİLGİLERİ Ulrike STOCKBURGER (ALMANYA) Atölye Lideri Atölye Başlığı Atölye Sorumlusu Çeviri Raportörler Fotoğraf/Kamera Atölye Süresi Ulrike STOCKBURGER (Almanya BAG Spiel& Theater) Sürdürülebilir Gelişim için Tiyatro ve Eğitim: Konuşan Şeyler - İkinci Yaşam Ebru BARAN Necla Ülkü KUGLİN Songül KILIÇASLAN Nazan GÜNAR Aysen A. SÖZBİLİR 16 Saat

23 Atölyeler 301 Lider: Tülay ÜSTÜNDAĞ Konu: Sanılan Değil Anılan Öğretmen Atölye Sorumlusu: Nurcan Eren Raportörler: Nurcan EREN, Zehra ÇINAR Kameraman: Çetin YURTSEVEN Perşembe (1. Gün) Tüm katılımcılar ve lider çember şeklinde sandalyelerinde otururlar. Lider: Merhabalar. Sizlerle birlikte ilklerime başlamış bulunuyorum. İlk uluslararası 16 saatlik atölyem. Bir önceki atölyede 12 saatlik bir atölyem oldu ama hiç 16 saatlik atölyem olmamıştı. Dolayısıyla bu ilki de sizinle paylaşmam heyecan verici. Bu açılardan seçtiğiniz için çok memnunum seçmeseydiniz bu konuşmayı yapmayacaktım diye söylüyorum. Ben Tülay Üstündağ. Adımı bilmeyen yok herhalde. Seçerek geldiniz atölyeye. 1 haftalık kamu hizmetini bitiren 25 yıllık çalışma hayatını geride bırakan eski bir akademisyenim karşınızda, eski diyorum. Yeni bir hayata, yeni unvana ve yeni işler yapmak üzere yeni kararlar aldım. Dolayısıyla ilk çalışmam, ilk 4 günlük çalışmayı da sizinle yapıyorum. Yeni hayatımın ilk dört günü Böyle bir sürü başlangıçlar var benim için. Seçmek ve seçilmek hayatımızın her alanında var. Değil mi? Bir şeyleri seçiyoruz. Bir şeylere seçiliyoruz. Bu nedenle beni hep çok heyecanlı tutuyor, seçme seçilme hali. Sizi heyecanla bekledim. Kimler gelecek acaba? Kimler seçecek? Hangi nedenlerle seçecek? Böyle kendi kendime uzun uzun düşündüm. Siz hangi ölçütlerde seçtiniz merak ediyorum? Katılımcı: Benim ilk tercihim eğitimle ilgili olması. Burada güzel şeylere yapacağımıza inandığımız için geldim. Urfa da da tanışmıştık. Merhabalaşmıştık. Lider: Ben en çok birlikte bir şey yaptığım kişileri unutmuyorum. Birlikte birşey yapmak, böyle öğrenenlerdenim. Ya da hatırlıyorum ben bu yüzleri, yanlış söylemiyorum değil mi? Lider iki katılımcıyı gösterir. Katılımcı: Evet bende Eskişehir de 3 saatlik bir çalışmada sizinle tanışma imkânı bulmuştum. Lider: Evet, yani o küçük üç saatler ile hatırlıyorum. Facebook tan hatırladığım yüzler var.

24 Uluslararası Eği mde Yara cı Drama Kongresi Perşembe (1. Gün) Lider: Ulrike STOCKBURGER Konu: Sürdürülebilir Gelişim için Tiyatro ve Eğitim: Konuşan Şeyler - İkinci Yaşam Atölye Sorumlusu: Ebru BARAN Çevirmen: Necla Ülkü KUGLİN Raportörler: Songül KILIÇASLAN, Nazan GÜNAR Kameraman: Aysen A. SÖZBİLİR Lider: Türkiye de ilk defa bulunmaktayım, sizleri görmekten mutluyum. Bir arada olduğumuz ve bize yardımcı olacak çevirmenimiz için alkış lütfen. Herkes alkışlanmalı bütün oyuncuların buna ihtiyacı var. Lider tüm katılımcıları sahneye davet eder. Lider: Çember oluyoruz, daha rahat ayakkabı giymek isteyen varsa giyebilir. Bu kadar çok katılımcı olmasına çok şaşırdım.hepimiz birbirimizi anlamak için biraz sabırlı olmalıyız. Adım Ulrike, bana kısaca Uli diyebilirsiniz. Almanya Berlin de yaşıyorum. Çalıştığım bölge öyle bir semt ki Türk, Kürt ve Arap insanlar yaşıyor. Çocuklarla çalışıyorum, onların hepsi beni Uli diye çağırır. Ben aynı zamanda kukla oynatıcısıyım. Tiyatro pedagoguyum, aynı zamanda beden eğitimi öğretmeniyim. Bu nedenle de bu atölyenin programı bunların karışımından oluşacak. Çocuklarla ve yetişkinlerle çalışıyorum. Bunun bir nedeni kendi çocuklarım. İnanıyorum ki, her insanın içinde bir çocuk gizli. Oyunda çok büyük bir temamız var ama daha sonra geleceğiz. İki şeye dikkat çekmek istiyorum; ilki her çalışmada 30 dakika ara vereceğiz. Bu çalışma sırasında size herhangi bir şey fazla gelirse hemen orada bırakın. Şimdi ben sizin hakkınızda bilgi sahibi olmak istiyorum. Sürekli sorum olacak. Bu sorularla ilgili rakamlar var elimde, 1, 5 ve 10. Başlangıçta bu bilgiyi sizden almak istiyorum, çünkü Türkçe bilgim 5 kelimeden oluşuyor. Sizlerden de hanginiz hangi dili biliyor, bilmek istiyorum. 5 i bir köşeye, 10 u diğer köşeye, 1 i başka köşeye koyuyorum. Türkçeyle başlayalım Türkçeyi iyi bilenler10 a, orta bilenler 5 e, az bilenler 1 e gitsin. Hepimiz aynı anda hareket edeceğiz. Yönergeyi bekleyin. Şimdi İngilizce için aynı şeyi yapacağız katılımcılar tekrar sayıların yanına geçtiler. Şimdi Almancayı görelim. Üçüncü sorum daha var, bu dillerden başka bildiğiniz bir dil var mı?