ANKARA ÜNİVERSİTESİ FİZİK BÖLÜMÜ

Transkript

1

2 Fiziğin Tanımı ve Bölümün Tarihçesi Fizik bilimi temel doğa yasalarını inceleyen ve bu yasaları matematik diliyle ifade eden bilim dalıdır. Ankara Üniversitesi Fizik Bölümü 1943 yılında kurulan ve cumhuriyetimizin ilk Fen Fakültesi olan fakültemizin ilk bölümlerinden birisidir. Fizik eğitimi almak isteyen Erdal İnönü nün İstanbul da okumasını istemeyen annesi Mevhibe Hanım Ankara da bir Fen Fakültesi kurulmasında etkili olmuştur. Prof. Dr. Erdal İnönü Fizik Bölümü ne 1 numaralı öğrenci olarak kaydolmuştur. Parlak bir öğrenci olan İnönü 1947 yılında bölümümüzden mezun olmuş ve bilimsel çalışmalarıyla dünyanın sayılı fizikçileri arasına girmiştir. Fizik Bölümümüz, ülkemizdeki üniversitelerin pek çoğunda Fizik Bölümlerinin kurulmasına ve bu bölümlere öğretim üyesi yetiştirilmesine önemli katkılarda bulunmuştur. Prof.Dr.Erdal İnönü'nün 18 Mayıs 2007 tarihinde AÜFF Fizik Bölümünde vermiş olduğu "Temel Bilimlerde 1933 Reformundan Önceki İlk Araştırmalar" konulu konuşmasından bir görüntü.

3 Bölüm Yönetimi ve Anabilim Dalları Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ayşe KAŞKAŞ Bölüm Başkan Yardımcıları Prof. Dr. Banu ŞAHİN Doç. Dr. Bülent YILMAZ Atom ve Mol.Fiz. Anabilim Dalı Prof. Dr. ALİ YAMAN (Anabilim Dalı Bşk.) Prof. Dr. HÜSEYİN ÜNVER Prof. Dr. MEHMET BİREY Genel Fizik Anabilim Dalı Prof. Dr. ABDULLAH VERÇİN (Anabilim Dalı Bşk.) Prof. Dr. ALİ GENCER Prof. Dr. ŞENGÜL KURU Prof. Dr. İNANÇ ŞAHİN Doç. Dr. SERAP SAFRAN Katıhal Fiziği Anabilim Dalı Prof. Dr. NURTEN NAVRUZ ÖZOĞUL (Anabilim Dalı Bşk.) Doç. Dr. ÖZER ÖZOĞUL Matematiksel Fizik Anabilim Dalı Prof. Dr. ADNAN TEĞMEN (Anabilim Dalı Bşk.) Prof. Dr. BEKİR SITKI KANDEMİR Prof. Dr. AYŞE KAŞKAŞ Prof. Dr. MUSTAFA ÇETİN GÜLEÇYÜZ Prof. Dr. BANU ŞAHİN Nükleer Fizik Anabilim Dalı Prof. Dr. ŞEMSETTİN TÜRKÖZ (Anabilim Dalı Bşk.) Doç. Dr. BÜLENT YILMAZ Yüksek Enerji ve Plazma Fiziği Anabilim Dalı Prof. Dr. ORHAN ÇAKIR (Anabilim Dalı Bşk.) Prof. Dr. SATILMIŞ ATAĞ Yrd. Doç. Dr. AYSUHAN OZANSOY

4 Araştırma Görevlileri: Dr. ÖZGÜR AÇIK Dr. VOLKAN ARI Dr. AYBEY MOĞULKOÇ Dr. DEFNE AKAY 35.Madde ve ÖYP Kapsamındaki Araştırma Görevlileri AHMET ERSOY İBRAHİM ÜLGEN DUYGU YILDIRIM ADEM TÜRKMEN MUSTAFA BİÇER Fizikçi Dr. MENEKŞE ŞENYİĞİT Bölüm Sekreterleri: Tekniker: HASAN ÖZKAN GÜLÜMSER ÖZDEMİR OSMAN KARACA

5 Eğitim Bölümümüz her yıl yaklaşık olarak 30 Lisans öğrencisini kabul etmektedir. Lisans öğrencileri, mezuniyet için dört yıllık öğretim süresi boyunca 240 AKTS krediyi tamamlayacak şekilde gerekli dersleri ve laboratuvarları almak zorundadırlar. Fizik Bölümü nden dört yıllık lisans eğitimi sonunda mezun olanlar Fizikçi unvanına sahip olurlar. Bölümümüz, Büyük Fizik Amfisi (BFA), Küçük Fizik Amfisi (KFA) ve Seminer Salonu dersliklerini Fizik Mühendisliği bölümü ile ortak kullanmaktadır. Büyük Fizik Amfisi Küçük Fizik Amfisi

6 Fizik Bölümü Ders Listesi 1. Sınıf DERS KODU DERSİN ADI (DERSİN İNGİLİZCE ADI) FİZ 105 Mekanik I (Mechanics I) FİZ 155 Mekanik I Laboratuvarı (Mechanics I Laboratuory) MAT 101 Matematik I (Calculus I) MAT 119 YDİ 101 YDA 101 YDF 101 TDİ 101 ATA 101 UYM 101 FİZ 106 FİZ 156 MAT 102 MAT 146 YDİ 102 YDA 102 YDF 102 TDİ 102 ATA 102 Lineer Cebir (Linear Algebra) Temel Yabancı Dil (İngilizce ) (Basic Foreign Language English) Temel Yabancı Dil (Almanca) (Basic German) Temel Yabancı Dil (Fransızca) (Basic French) Türk Dili I (Turkish Literature) Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi I (Principles of Atatürk and History of Revolution I) Üniversite Yaşamına Uyum Programı (Orientation University Life) Genel Sosyal Seçmeli Ders Grubu (Elective Course) Mekanik II (Mechanics II) Mekanik II Laboratuvarı (Mechanics II Laboratuory) Matematik II (Calculus II) Vektör Analizi (Vector Aanalysis) Temel Yabancı Dil (İngilizce ) (Basic Foreign Language English) Temel Yabancı Dil (Almanca) (Basic German) Temel Yabancı Dil (Fransızca) (Basic French) Türk Dili II (Turkish Literature) Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi II (Principles of Atatürk and History of Revolution II) Genel Sosyal Seçmeli Ders Grubu (Elective Course)

7 2. Sınıf DERS KODU FİZ 205 FİZ 255 FİZ 207 DERSİN ADI (DERSİN İNGİLİZCE ADI) Elektrik ve Magnetizma (Electricity and Magnetism) Elektrik ve Magnetizma Laboratuvarı (Electricity and Magnetism Laboratory) Teknik Elektrik (Technical Electricity) KİM 201 Temel Kimya I (General Chemistry I) MAT 223 Diferensiyel Denklemler (Differential Equations) YDİ 201 Temel Yabancı Dil (İngilizce ) (Basic Foreign Language English) YDA201 Temel Yabancı Dil (Almanca) (Basic German) FİZ YDF Matematiksel Temel Yabancı Fizik Dil (Fransızca) I (Mathematical (Basic Physics French) I) FİZ 212 FİZ 226 Dalgalar ve Optik (Oscillations and Waves) Bilgisayar Programlama (Computer Programming) KİM 202 Temel Kimya II (General Chemistry I) FİZ 258 YDİ 202 YDA 202 YDF Sınıf DERS KODU FİZ 303 FİZ 305 FİZ 307 FİZ 355 Optik Laboratuvarı (Optics Laboratory) Temel Yabancı Dil (İngilizce ) (Basic Foreign Language English) Temel Yabancı Dil (Almanca) (Basic German) Temel Yabancı Dil (Fransızca) (Basic French) DERSİN ADI (DERSİN İNGİLİZCE ADI) Teorik Mekanik (Classical Mechanics) Kuantum Fiziği (Quantum Physics) Matematiksel Fizik II (Mathematical Physics II) Kuantum Fiziği Laboratuvarı (Quantum Physics Laboratory) FİZ 304 FİZ 310 FİZ 316 FİZ 318 İstatistik Fizik ve Termodinamik (Statistical Physics) Atom ve Molekül Fiziği (Atomic and Molecular Physics) Elektromanyetik Teori (Electromagnetic Theory) Yoğun Madde Fiziği (Condensed Matter Physics)

8 4. Sınıf DERS KODU DERSİN ADI (DERSİN İNGLİZCE ADI) FİZ 403 Kuantum Mekaniği I (Quantum Mechanics I) FİZ 411 Elektromanyetik Dalgalar (Electromagnetic Waves) FİZ 419 Plazma Fiziği (Plasma Physics) FİZ 421 Nötron Fiziği (Neutron Physics) FİZ 423 Özel Görelilik Teorisi (Theory of Special Relativity) FİZ 425 Gravitasyon ve Kozmoloji (Gravity and Cosmology) FİZ 427 Kristal Fiziği (Cyristal Physics) FİZ 431 Optoelektronik (Optical Electronics) FİZ 433 Fizikte Bilgisayar Uygulamaları (Computational Physics) FİZ 435 Kuantum Optiği (Quantum Optics) FİZ 437 Bilim Tarihi ve Felsefesi (History and Philosophy of Science) FİZ 451 Özel Konular (Special Topics) İSG 401 İş Sağlığı ve Güvenliği (Occupational Health and Safety) FİZ 404 Kuantum Mekaniği II (Quantum Mechanics II) FİZ 406 Nükleer Fizik (Nuclear Physics) FİZ 408 Nanofizik (Nanophysics) FİZ 410 Katıhal Fiziği II (Solid State Physics II) FİZ 412 Spectral Analiz Yöntemleri ( Methods of Spectral Analysis) FİZ 414 Nükleer Magnetik Rezonans (Nuclear Magnetic Resonance) FİZ 424 Parçacık Fiziği (Particle Physics) FİZ 426 Reaktör Fiziği (Reactor Physics) FİZ 430 Düşük Sıcaklıklar Fiziği (Physics of Low Temperatures) Fizikte Matematiksel Yapılar (Mathematical Structures in FİZ 434 Physics) FİZ 436 Kuantum Bilişim (Quantum Information) FİZ 438 Sicim Kuramına Giriş (Introduction to String Theory) FİZ 440 Lazer Fiziği (Laser Physics) FİZ 456 Nükleer Fizik Laboratuvarı (Nuclear Physics Laboratory)

9 Öğrencilerimiz isterlerse Çift Anadal Programı ile hem Fizik Bölümünü hem de Fen Fakültesi veya Mühendislik Fakültesi nin her hangi bir bölümünü tercih ederek iki ayrı bölümden lisans derecesi alabilirler. Bölümümüze Yüksek Lisans ve Doktora programı çerçevesinde ise her yıl yaklaşık 20 öğrenci kabul edilmektedir. Fizik bölümü öğrencileri kuramsal derslerin yanı sıra çok sayıda laboratuvar dersi de almaktadır. Bölümümüz bünyesinde Mekanik Elektrik ve Manyetizma Laboratuvarı, Optik Laboratuvarı, Kuantum Fiziği Laboratuvarı, İleri Fizik Laboratuvarı, Nükleer Fizik Laboratuvarı ve Bilgisayar Laboratuvarı bulunmaktadır. Günümüzde kullanılmayan, 1950 li yıllarda kullanılmış bir sıvı azot üretim makinası. Tarihsel değeri nedeniyle bölümümüzün girişinde sergilenmektedir.

10 Kuantum Fiziği Laboratuvarı (Karanlık Oda) Kuantum Fiziği Laboratuvarı (Aydınlık Oda)

11 İleri Fizik Laboratuvarı (Lazer deneyi) İleri Fizik Laboratuvarı (Holografi deneyi)

12 Mekanik Laboratuvarı (Hava Masası Deneyi ) Mekanik Laboratuvarı (Dönme Hareketi Deneyi )

13 Elektrik ve Manyetizma Deney Seti Manyetik alan üreten bobin

14 Nükleer Fizik Laboratuvarı (Gama Spektrometre Tekniğinin İncelendiği Deney Düzeneği) Nükleer Fizik Laboratuvarı (Alfa Bozunumu ve Rutherford Saçılması Deney Düzeneği)

15 Bilgisayar Laboratuvarı Öğrencilerimiz Erasmus Öğrenci Değişim Programı na katılabilirler. Eğitimlerinin bir kısmına, bölümümüzle antlaşması bulunan Universität Duisburg-Essen (Almanya), Universidad de Valladolid (İspanya), Kaunas University of Technology (Litvanya), University of Lodz (Polonya) ve Stocklom University, (İsveç) üniversitelerinde devam edebilirler öğretim yılında, bir yüksek lisans öğrencimiz Stockholm Üniversitesi ne, iki lisans öğrencimiz de Valencia Üniversitesi ne giderek Erasmus programından yararlanmışlardır. Bölüm öğrencilerimiz güneş arabası ve hidrojen arabası gibi proje yarışmalarında üniversitemizi başarıyla temsil etmişlerdir.

16

17 Araştırma Araştırma gruplarımız hem teorik hem de deneysel konularda çalışmaktadır ve bu grupların çalışmaları TUBİTAK ve DPT tarafından desteklenebilmektedir. Çalışma alanlarını özetlersek: Parçacık fiziği: ek boyut modelleri, astroparçacık fiziği ve kozmoloji, Higgs fiziği, süpersimetri, hızlandırıcı fiziği Matematiksel fizik: kuantum bilişim, süpersimetrik kuantum mekaniği, Clifford cebri Yoğun madde fiziği: grafen, süperiletkenlik, metal alaşımlar Nükleer fizik: nükleer yapı, nötron transportu, gama ışını detektörleri Atom fiziği: Manyetik rezonans ve spektroskopi, elektron spin rezonans Araştırma grupları yurt dışında çeşitli üniversiteler ve merkezlerle ortak çalışmalar yapmaktadır. Kuramsal yüksek enerji fiziği grubu, ek boyut modelleri, anormal ayar bozonu ve Higgs bozonu etkileşmeleri gibi CERN LHC de gözlenmesi muhtemel yeni fiziğe ilişkin araştırmalar yapmaktadır. Resimler adresinden alınmıştır.

18 Deneysel yüksek enerji fiziği grubu İsviçre de CERN ve Çin de IHEP ile ortak işbirliği yapmaktadır. Ankara Üniversitesi, CERN deki Compact Linear Collider (CLIC) ve Large Hadron electron Collider (LHeC) projelerine Türkiye den katılan ilk üniversitedir, yüksek enerji çarpıştırıcılarının ve detektörlerin simülasyon çalışmalarına ve tasarımına aktif olarak katılmaktadır. Hızlandırıcı Teknolojileri Enstitüsü 2005 yılında kurulmuştur. Ankara Üniversitesinin öncülüğünde Gazi, İstanbul, Boğaziçi, Doğuş, Uludağ, Dumlupınar, Erciyes, Niğde, Süleyman Demirel üniversitelerinin katılımı ile Türk Hızlandırıcı Merkezi Projesi (TAC) başlatılmıştır. Resimler adresinden alınmıştır.

19 Süperiletken Teknolojileri Uygulama ve Araştırma Merkezi (CESUR) temel süperiletkenlik alanında çalışmalar yaparak, malzemeler geliştirmekte, büyük ve küçük ölçekli uygulamalar yapmaktadır. Ulusal Süperiletkenlik Merkezi mizde, pratik süperiletken teknolojileri uygulamalarında kullanılabilecek tel, şerit ve ince film halinde MgB2, BSCCO, YBCO malzemeler çalışılmaktadır. Resimler adresinden alınmıştır.

20 AGATA Deneyi AGATA (Advanced GAmma Tracking Array), 12 Avrupa ülkesi ve 40 ın üzerinde araştırma biriminin oluşturduğu ortak bir Avrupa projesidir ve bu proje dahilinde geliştirilmekte olan foton detektör küresinin de adıdır. İlk üretilen AGATA detektörlerinden üç tanesi Fizik Bölümü tarafından BAP projesi desteği ile 2006 yılında satın alınmıştır. Proje kapsamında üretilen detektörler sayesinde nükleer yapı fiziği, nükleer astrofizik ve temel etkileşmeler alanlarında önemli gelişmeler sağlanacaktır. AGATA detektörlerinin 2010 yılı yaz aylarındaönden görünüşü Monte edilmekte olan son detektörlerankara Üniversitesine aittir. Resimler adresinden alınmıştır.

21 Mezunların İş İmkanları ve Mesleki Profili Fizikçiler ileri teknolojilerin temelini oluşturan bilgi üretim süreçlerinde, yeni bilimsel buluşların uygulamaya geçirilmesinde ve uygulamada ortaya çıkan sorunların giderilmesinde vazgeçilmez elemanlardır. Fizik Bölümünün Mezunları, akademisyenlik ve öğretmenlikten başka çeşitli kurumlarda (TAEK, TÜBİTAK, ROKETSAN, ASELSAN, TEDAŞ, TELEKOM, T.S.E, M.K.E., M.S.B., Meteoroloji, Çevre Bakanlığı, Ulaştırma bakanlığı, Enerji Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Çalışma Bakanlığı, T.R.T., TÜPRAŞ, T.H.Y., D.D.Y., TAI, Askeri Kalite Kontrol, Kara, Hava, Deniz ve Jandarma Komutanlıkları, Hastaneler, Tıbbi Cihazlar, her türlü ARGE Kuruluşlarında, İletişim Sektöründe, v.b.) görev yapmaktadırlar. Ayrıca özel sektörde bazı fabrika, iş yeri ve bilgisayar sektöründe çalışmaktadırlar.

22