Havalandırma ve İklimlendirme Prensipleri

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Havalandırma ve İklimlendirme Prensipleri"

Transkript

1 Havalandırma ve İklimlendirme Prensipleri 1

2 İŞYERİ ÇALIŞMA ORTAMI: İşyerlerine çalışanların sağlığını etkileyen zararlı faktörlerden biride, ortam havasıdır. Sağlıklı ve güvenli bir işyeri hazırlamada çalışma ortamının termal konforşartları bakımından uygun hale getirilmesi gerekmektedir. Termal konfor, hava ısısı, nemi ve hızının bir fonksiyonudur. Hava sıcaklığı, havanın nem oranı ve hava akım hızının beraberce kişi üzerinde yarattığı sıcaklık etkisine efektif sıcaklık denir. 2

3 TEMİZ HAVA Normal şartlarda (Büro ortamında), Karbondioksit miktarının binde birin üstüne çıkmayan havaya temiz hava denir. İşyeri ortamında bulunan gaz, toz ve kokunun kabul edilebilir sınırların altında olması gereklidir. Atmosferik hava gazları azot : % oksijen: % argon: %0.934 karbondioksit: % neon: % metan: % helyum: kripton: % hidrojen: % xenon: %

4 Kabul Edilebilir Sınır Tanımları Müsaade edilebilen azami konsantrasyon (MAK) değerinin altındaki değerler, (Maksimum Allowable Concentrations = MAC) (Bu değerler cm3/m3 veya mg/m3 şeklinde ifade edilir) Eşik sınır değerler (ESD-TLV) (Threshold Limit Values): Bir işçinin maruz kalabileceği ve kendisi için tehlikeli olmayan azami kirletici dozu. Zaman Ağırlıklı Ortalama (TWA) (Time Weighted Average): En az 8 saat ve olağan çalışma koşullarında, işçinin maruz kaldığı toz konsantrasyonunu ifade eder. Kısa Süreli Maruziyet Sınır Değerleri (STEL) (Short Term Exposure Limits) :Başka bir süre belirtilmedikçe,15 dakikalık sürede maruz kalınan, aşılmaması gereken limit 4

5 Havalandırma ve Hava İhtiyacı Yetişkin bir insanın saatte 30 metreküp temiz havaya ihtiyacı vardır. Normal şartlarda tabii havalandırma ile ortamın havasının saatte 2-3 defa değiştiği kabul edilmektedir. Ancak zamanımızda yapı malzemelerinin çok geliştiği, çift pencerelerin, PVC pencerelerin, hava geçirmeyen plastik ve yağlı boyaların yoğun bir şekilde kullanıldığı, hava giriş ve çıkışını önleyecek türden izolasyonların yapıldığı ortamlarda, tabii havalandırmalar ile ortam havasının saatte 2-3 kere değişmesi zordur. Tabii havalandırma ile ortam havasının saatte 2-3 kere değişmesinin zorlaştığı ortamlarda, kişi başına düşen hava hacmi miktarının artırılması veya kapı ve pencereler açılarak veya cebri çekişli ortam havasının yeterli miktarda değişmesinin sağlanması gerekmektedir. 5

6 Çalışma yerlerinde kişi başına düşen hava hacmi 10 metreküp olmalıdır. Koğuşlarda kişi başına düşen hava hacmi 12 metreküp olmalıdır. Bu hava hacminin hesabında tavan yüksekliğinin 4 m. fazlası hesaba katılmaz. Normal şartlarda işyerinin tavan yüksekliği en az 3 m. olmalıdır. Zararlı toz ve gazların bulunduğu ortamlarda tavan yüksekliği en az 3,5 m. olmalıdır. İşyerlerinde kişi başına düşen serbest alan miktarı en az 2,5 m2 olmalıdır. 6

7 Hava İhtiyacı Mekan Kişi başına düşen oda hacmi(m 3 ) taze hava hacmi (m 3 /dk) Evlerde oturma odaları Evlerde yatak odaları Okul kışla yatakaneleri Bürolar Lokantalar Okullarda dersaneler Hasta koğuşları

8 DEĞİŞİK ÇALIŞMA YERLERİNDE HAVA DEĞİŞİMİ İHTİYACI İşyeri Hava değişimi/saat Akümülatör İmalatı 5-10 defa Boyahaneler 5-15 Bürolar 3-6 Püskürtme boya işleri Garajlar 4-6 Elbise bırakılan yerler 4-6 Lokanta ve kantinler 4-8 Fabrika mutfakları büyük mutfaklar 6-8 Küçük mutfaklar Laboratuarlar 5-10 Tuvalet Banyo ve Duşlar 4-8 Çamaşırhaneler 5-15 Kasa odaları 3-6 8

9 İklimlendirmenin temel unsurları 1. Sıcaklık: İnsan veya imalat kontrolü için ortam sıcaklığı konfor veya tasarım şartlarını sağlamalıdır. Bu şartlar insan konforu için C arasında değişmektedir. 2. Nem: İnsan konforu için bağıl nemin %30-%60 arasında tutulmalıdır. 3. Temizlik: Havanın içindeki partikül madde (PM) ve zararlı gazların (SO 2, CO 2 vb.) filtrelenmesi gerekir. 4. Hava hareketi: Konfor için yaz aylarında daha fazla, kış aylarında nispeten daha düşük hava hareketi gereklidir. 9

10 GEDİK ÜNİVERSİTESİ TERMAL KONFOR Genel olarak bir işyerinde çalışanların büyük çoğunluğunun sıcaklık, nem, hava akımı gibi iklim koşulları açısından, gerek bedensel, gerekse zihinsel faaliyetlerini sürdürürken belirli bir rahatlık içinde bulunmalarına «termal konfor» denir. Termal konfor şartlarını etkileyen temel faktörler şunlardır: Isı veya Hava Sıcaklığı Nem Hava Akım Hızı Radyant Isı 10

11 Ayrıca, Yapılan işin niteliği, Çalışanın giyim durumu, Çalışanın yaşı ve cinsiyeti, Çalışanın beslenmesi, Çalışanın fiziki durumu, Çalışanın sağlık durumu, Termal konforu etkileyen faktörlerdir. 11

12 Isı (Hava Sıcaklığı) TANIM «Bir cismin ne kadar soğuk ve ılık olduğunu ifade eden niceliğe, o cismin sıcaklığı denir.» Isı dış çevrede devamlı olarak bulunan bir çeşit enerjidir. Normal koşullarda havanın kuru termometre ile ölçülen sıcaklık derecesi, hava sıcaklığının fiziksel ölçüsüdür. İşyeri ortam sıcaklığı kuru termometreler (cıvalı termometre) ile ölçülür. Birimi; «Santigrat, Fahrenheit ve Kelvin dir» VÜCUT ISI DENGESİ İnsan vücudunun ısı alış-verişi, oksijen, tuz, tansiyon, asit-baz dengesi gibi bazı fiziksel ve kimyasal faktörlerin belli sınırlar içinde sürekli stabil olmaları gerekir. Vücut Isısı : 36,8±0,4 (36,4-37,2) Hipotermi : <34 Normotermi : Ateş : Hipertermi : ,5 derecelik artış ve azalışlar patolojik kabul edilir.

13 VÜCUT ISI DENGESİ Hava sıcaklığının artması veya eksilmesi, çalışan kişilerin işe uyumunu olumsuz etkiler. Aşırı ısınma yorgunluk ve uyku hali meydana getirir. Aşırı soğuma ise dikkatin azalmasına, zihinsel çalışmanın olumuz etkilenmesine yol açar. Endüstride genellikle yüksek sıcaklık problemi vardır. Sıcaklık yönünden işyerleri nemli ve kuru sıcaklık olmak üzere iki grupta incelenir. Nemli sıcaklık; kağıt, kumaş, konserve ve yeraltı maden işletmeleri gibi yerlerde, Kuru sıcaklık ise, demir-çelik, cam ve çimento sanayinde, rastlanmaktadır. 13

14 VÜCUT ISI DENGESİ İnsan vücudu, ortamdaki havanın soğuması durumunda büzülerek, titreyerek, havanın ısınması durumunda açılarak, terleyerek detayını çok fazla bilmediğimiz savunma sistemleri ile vücut ısısını sabit tutmaya çalışır. Fakat bu savunma mekanizmaları çalışırken insan sıkılır rahatsız olur, iş verimi düşer. Çevre şartları çok aşırı bir şekilde bozulmuş ise, vücut artık kendini savunamaz hale gelir, savunma mekanizmaları iflas eder veya yetmez duruma gelir, insanın dengesi bozulur, vücut kimyası bozulur ve hastalanır. Düşük ısı (Yani soğuk ortam) uyuşukluk, uyku hali, organlarda hissizlik ve donma gibi olumsuz etkileri vardır. 14

15 Çalışan kişi ve onu kuşatan çevre arasındaki net ısı alışverişi şu şekilde tanımlanabilir; H M E R C D Vücut Metabolik Buharlaşma Radyant Convektif Temas (+) (N) (-) (+) (-) (+) (-) (+) (-) (+) (-) Eğer, Vücut ısı yükü pozitif ise, ısı kazancı, negatif ise ısı kaybı meydana gelir. Vücut ısı yükü sıfır ise vücudun ısı dengesi sabit kalır. Vücudun bazal ve fiziksel çalışması sırasında açığa çıkar. Metabolikısı vücudun ısı yükünü daima (+) yönde etkiler. Buharlaşma (terleme) yoluyla vücuttan atılan ısıdır. Isı yükünü daima (-) olarak etkiler ve ısı kaybını sağlar. İnsan; radyant enerji kaynağı olarak soğuk ortamlarda ısı yayabilir veya sıcak ortamlarda ısı kazanabilir. Radyant ısı vücudun ısı yükünü (+) / (-) olarak etkiler. Isı enerjisinin hava molekülleri ile taşınmasıyla meydana gelir. Ortam sıcaklığı cilt sıcaklığından fazla ise cilt sıcaklığı artacak, tersi ise cilt sıcaklığı düşecektir. Convektif ısı vücudun ısı yükünü (+) / (-) olarak etkiler. Vücudun herhangi bir madde ile direkt teması sonucunda (yüzme gibi) ısı kazanması veya kaybetmesidir. Temas vücudun ısı yükünü (+) / (-) olarak etkiler. 15

16 YÜKSEK SICAKLIĞIN ETKİLERİ Vücut ısı regülasyonunun bozulması ile, vücut ısının 41 C ye kadar ulaşması sonucu ısı çarpması olur, Aşırı terleme nedeni ile kaslarda ani kasılmalar şeklinde ısı krampları olabilir, Aşırı yükleme sonucu tansiyon düşüklüğüne, baş dönmesine yol açan ısı yorgunlukları olabilir. Ayrıca yüksek sıcaklık; Kaşıntılı kırmızı lekeler şeklinde deri bozuklukları, Moral bozuklukları, Konsantrasyon bozuklukları, Aşırı duyarlılık ile endişeye sebep olabilir. DÜŞÜK SICAKLIĞIN ETKİLERİ Endüstride düşük ısıya daha az rastlanır. Soğuk işyeri ortamları, daha çok soğuk hava depolarında yapılan çalışmalarda ve kışın açıkta yapılan işlerde görülür. Düşük sıcaklık, yani soğuğun insan üzerine olumsuz etkileri; Uyuşukluk, uyku hali, organlarda hissizlik ve donma gibi haller aşırı soğuğun insanlar üzerindeki olumsuz etkileridir. 16

17 Nem o o o o o o 1 m ³ havadaki su buharının gram olarak ağırlığına havanın mutlak nemliliği denir. Belli bir sıcaklıkta sahip olabileceği kadar su buharı içeren havaya doymuş hava denir. Mutlak nemliliğin eşdeğer sıcaklıktaki maksimum nemliliğe oranına bağıl nemlilik (relatif nemlilik) denir. fbağ = fmut/ fmak İş sağlığı ve güvenliği yönünden bağıl nemin değeri önemlidir. Bir işyeri ortamının bağıl nemi değerlendirilirken, sıcaklık, hava akım hızı gibi diğer şartlar da değerlendirilmesi gerekir. Ancak, genel olarak herhangi bir işyerinde bağıl nem %30 ila %80 arasında olmalıdır. 17

18 NEMİN ETKİSİ Bir işyerinde bağıl nem %30-80 olmalı ve bu sınırı aşmamalıdır. «Ortamdaki nem Higrometre yada Psikometre ile ölçülür.» Yüksek ortam sıcaklığında yüksek bağıl nem (80-100) bunalma hissine neden olur ve kişinin çalışma gücünü düşürür. Düşük ortam sıcaklığında yüksek bağıl nem ise üşüme ve ürperme hissi verir. Yüksek bağıl nem, ortam sıcaklığının yüksek olması durumunda bunaltır, düşük olması durumunda ise üşüme ve ürperme hissi verir. 18

19 Bağıl nem-hava sıcaklığı ilişkisi 19

20 Hava Akım Hızı İşyerinde termal konforu sağlamak ve sağlığa zararlı olan gaz ve tozları işyeri ortamından uzaklaştırmak için uygun bir hava akım hızı temin edilmesi gerekir. «Hava akım hızı saniyede 0,3-0,5 metreyi aşmamalıdır» Çünkü vücut ile çevresindeki hava arasında hava akımın etkisi ile ısı transferi olur. Hava vücuttan serinse, vücut ısısı kaybolur. Hava vücuttan sıcaksa vücut ısısı artar. Isı stresleri oluşur. Hava akım hızı Anemometreile ölçülür. Pervaneli ve ısıya duyarlı tipleri vardır. 20

21 Yapılan işlere göre çalışma ortamı sıcaklıkları Hava sıcaklığı Faaliyetin şekli (%50 nem seviyesinde ) Oturarak yapılan hafif el işleri 20 o C Oturarak yapılan hafif kol ve el işleri 20 o C Ayakta yapılan ağır kol işleri o C 17 Çok ağır İşler o C Dış sıcaklığın yüksek olduğu bir yerde oturarak yapılan bir işe göre rahatlık dereceleri Dış sıcaklık ( o C) Uygun çalışma yeri sıcaklığı ( o C) 27, Bağıl nem ( % )

22 Rüzgar hızı-hava sıcaklığı ilişkisi 22

23 Radyant ısı (Termal Radyasyon) İşyerinde işin gereği olarak sıcak yüzeyler bulunabilmekte ve bu yüzeylerden ısı radyasyonu olabilmektedir. Termal radyasyon yani radyant ısı, absorblanacağı bir yüzeye çarpmadıkça, sıcaklık meydana getirmeyen elektromanyetik bir enerjidir. Dolayısı ile hava akımları radyant ısıyı etkileyememektedir. Ancak, ortamdaki hava akımı çalışana biraz rahatlık verebilir. Termal radyasyondan korunmanın en iyi yolu, çalışanla kaynak arasına ısı geçirmeyen bir perde koymaktır. Ancak, konulan perde ısıyı yansıtmıyorsa, ısıyı absorblayarak ısı kaynağı haline de gelebilir. Radyant ısı Glop Termometre ile ölçülür. 23

24 Radyant ısıdan korunmanın iki yolu vardır: Radyant ısı siperi kullanmak Bu siperler (koruyucular) madeni levha (alüminyum folyo, alüminyum levha gibi) paravana gibi radyant ısı kaynağı ile işçilerin arasına yerleştirilen koruyuculardır. Sıcak cisimlerin yüzeylerini ışıma özelliği zayıf maddelerle boyamak veya kaplamak. Isı radyasyonu kontrolü için yeterli olabilecek bir metot da sıcak cisimlerin yüzeylerini düşük radyasyon parametreli maddeler ile boyamak veya kaplamaktır. 24

25 TERMAL KONFOR BÖLGESİ Termal konfor bölgesi; İnsanların iş yapma ve faaliyetlerini sürdürme açısından en rahat durumda oldukları termal konfor koşullarının üst ve alt sınırları arasındaki bölgedir. Bunalım bölgesi;insanların vücutlarından ısı atmalarının güçleşmesi sebebiyle, hava akımı olmayan bir ortamda bunalma hissettikleri sıcaklık ve bağıl nem kombinasyonları bölgesidir. 25

26 TERMAL KONFOR BÖLGESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER ETKİLEYEN FAKTÖRLER Ortam sıcaklığı, Efektif Isı Ortamın nem durumu, Hissedilen Isı Ortamdaki hava akımı (Faktörler) Yapılan işin niteliği (hafif iş, orta iş, ağır iş), İşçinin giyim durumu (ince, kalın), İşçinin yaşı ve cinsiyeti, İşçinin beslenmesi (işe uygun, işe uygun değil), İşçinin fiziki-ruhi durumu (zayıf, şişman, sakin), İşçinin genel sağlık durumu (hasta, iyi) 26

27 TOZ : Büyük Tıp Bilgini İbni Sina nın EĞER TOZ OLMASAYDI İNSAN ÖMRÜNÜN 1000 SENE OLMAMASI İÇİN HİÇBİR SEBEP YOKTU sözünü hatırlamak yerinde olur. Çeşitli organik ve inorganik maddelerden aşınma, parçalanma, öğütme, yanma veya mekanik olarak kırma, parçalama, delme, öğütme işlemleri sırasında ve sonucunda oluşan, büyüklükleri bir kaç A (Angstron) ile 300 mikron arasında değişen, kimyasal özellikleri kendisini oluşturan kimyasal maddenin yapısına benzeyen maddelerdir. Toz, insanlara, solunum sistemi ile akciğerlere yerleşerek ve kana karışarak olumsuz olarak etkilemekte, ilk fark edilen meslek hastalıkları sebeplerindendir. 27

28 En çok toza maruz kalınan iş kolları Patlatma, kırma, delme ve öğütme işleri Maden ocakları Yol, Tünel ve baraj yapımı işleri Döküm işleri (kum ve grafit) Porselen sanayi, Tuğla ve kiremit sanayi Mermer sanayi Çimento sanayi Kaynak işleri Cam sanayi Pamuklu dokuma sanayi ve çırçır sanayi Tahıl siloları, un değirmeni ve un fabrikaları Sigara sanayi Ağaç doğrama ve mobilya işleri Metal sanayi Demir ve çelik endüstrisi Kumlama ve raspa işleri Nakliyat, Depolama ve yüzeylerin işlenmesi. 28

29 Solunum sistemimiz 4 ana kısımdan oluşmaktadır: 1-Burun ve ağız, 2-Nefes borusu, 3-Bronşlar, 4-Bronşiyol ve alveoller, Çap (mikron) 1 m düşmesi için geçen süre 100 1,3 saniye 10 2,2 dakika 5 9 dakika 1 3 saat 0,5 11 saat 0,2 46 saat 10 Mikron - Boğaz ve üst solunum yolunda (nazofaringeal bölgede), 5 10 Mikron - Alt solunum yollarında (trakeabronşial bölge) tutulurlar. 0,5 Mikron ve altındaki toz tanecikleri ise solunum sırasında akciğerlere girer çıkar, birikme olmaz. 29

30 TOZLAR KİMYASAL KÖKENİNE GÖRE İKİ GRUBA AYRILIR: 1. Organik Tozlar: a) Bitkisel kökenli tozlar (pamuk tozu, tahta tozu, un tozu, saman tozu v.s.) b)hayvansal tozlar (tüy, saç v.s.) c)sentetik bileşenlerin tozları (DDT, trinitro toluen v.s.) 2. İnorganik Tozlar: a)metalik tozlar (demir, bakır, çinko tozu vb.) b)metalik olmayan tozlar (kükürt, kömür tozu) c) Kimyasal bileşiklerin tozları (çinko oksit, manganez oksit gibi). d) Doğal bileşiklerin tozları (mineraller, killer, maden cevherleri v.s.) 30

31 İNSAN SAĞLIĞINA ETKİLERİ AÇISINDAN TOZLARIN SINIFLANDIRILMASI: Fibrojenik tozlar: Silikoz, aspestoz gibi pnömokonyoza sebep olan tozlardır. Toksik tozlar: Vücuda alındıklarında akut veya kronik zehirlenmeye sebep olan tozlardır. Bunlar kurşun, krom, kadbiyum, mangan, vanadyum gibi ağır metal tozlarıdır. Kanserojen tozlar: Kansere sebep olan tozlardır. Bunlar asbest, arsenik, berilyum, kromatlar, nikel tozları gibi tozlardır. Radyoaktif tozlar: Bunlar çok sayıda olmakla beraber en önemlileri uranyum, seryum, zirkonyum bileşikleri, trityum ve radyum tuzlarıdır. Alerji yapan tozlar: Bunlar bazı insanlarda allerji yapan, astım ve egzama gibi hastalıklara sebep olan tozlardır. İnert tozlar: Akciğerlerde birikebilen, fakat Herhangi bir hastalık yapmayan tozlardır. 31

32 Havalandırma Metotları Tabii Havalandırma Cebri Havalandırma Kapalı Çalışma Metotları 32

33 Tabii Havalandırma Birleştirilmiş ( kombine) havalandırma sistemi (a) Egzost fan. (b) aydınlatma açıklıkları (pencereleri) 33

34 Cebri Havalandırma İşyerlerinin havalandırmasını, tabii havalandırma ile yeterli şekilde yapılamadığı durumlarda cebri havalandırmaya başvurulur. 1. Genel Havalandırma Dışarıdan hava basarak havalandırma İçerdeki havayı emip dışarı atarak havalandırma Alttan havalandırma Üstten havalandırma Hava üst taraftan verilerek ve alt taraftan çekilerek yapılan havalandırma, 34

35 2. Lokal Havalandırma Eğer, tozun çıkış yerinden emilerek dışarı atılması sağlanabilirse en etkili havalandırma yapılmış olur. Sabit davlumbazlar 35

36 3. Kapalı Çalışma Metotları Teknolojinin müsaade ettiği oranda, çalışmaların kapalı metotlarla yapılması, meydana gelebilecek tozların ortama yayılmasının önlenmesi sağlanmalıdır. Tozun kaynağından emilerek çöktürme ve lüzum halinde filtre işleminden sonra, eşik sınır değerlerin altında toz bulunduran havayı çalışma ortamına bırakan sistemlerle çalışılmalıdır. 36

37 Eski İşçi sağlığı ve iş güvenliği tüzüğü den Madde 20 Kapalı işyerlerindeki sıcaklık ve nem derecesinin, yapılan işin niteliğine uygun olmakla beraber ılımlı bulunması esastır. Bu itibarla, yazın sıcaklığın dayanılmayacak bir dereceye çıkmaması için işyerlerinde serinletici tedbirler alınacak, kışın da işçilerin muhtaç bulundukları en az sıcaklığın sağlanması için, işyerleri zararlı gazlar çıkararak havayı bozmayacak şekilde uygun vasıtalarla ısıtılacaktır. Çok buğu husule gelen işyerlerinde sıcaklık derecesi 15 santigrat dereceden az ve 30 santigrat dereceden yüksek olmayacaktır. Madde 8- İşyerindeki hava hacmi işçi başına en az 10 metreküp olacaktır. Hava hacminin hesabında, tavan yüksekliğinin 4 metreden fazlası nazara alınmaz. Madde 48- Koğuşlarda hava hacmi en az 12 metreküp/kişi olacaktır. 37

38 Asbest Tozları... Toz Çıkaran işler diğer çalışmalarla aynı bölümlerde yapılmamalıdır. Asbest gibi tehlikeli kimyasal maddelerle yapılan çalışmalarda işçilerin sağlık ve güvenliği yönünden riskler ile ilgili gerekli önlemler alınacak ve en az düzeye indirilecektir. (Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik Madde:7,8/a; Kansorejen ve Mutajen Maddelerle Çalışmalarda Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik Madde:7) 38

39 Tabanca Boyacılığı İşlerinde: Tabanca boyacılığı, tecrit edilmiş özel bölümlerde her türlü güvenlik tedbirleri alınmış olarak yapılacaktır. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:166) Küçük veya orta boydaki parçaların püskürtme ile boyanması veya verniklenmesi, uygun kapalı bölümlerde veya uygun davlumbazlar altında yapılacak, boyacı, daima bölüm veya davlumbazların dışında bulunacaktır. Boyacının bölüm ve davlumbaz dışında bulunması teknik nedenle sağlanmadığı hallerde boya gaz ve buharı, uygun şekilde dışarı çekilecek veya su perdesi kullanılacak yahut işçilere temiz hava maskesi gibi uygun kişisel korunma araçları verilecektir. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:167) 39

40 Havalandırma Sisteminin Kontrolü: İşyerlerindeki havalandırma sistemlerinin periyodik kontrolleri Yapılmalıdır. Havalandırma tesisatının günlük bakım ve temizliği ile 3 ayda bir de genel kontrol ile temizliği yapılacak ve onarımlardan sonra, tesisatın kuruluş karakteristiği bozulmayacaktır. Havalandırma sisteminin debisi ölçülerek aktif olup olmadığı tespit edilecektir. (eski İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:200- Kaynak Bilgi) İŞ EKİPMANLARININ KULLANIMINDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ŞARTLARI YÖNETMELİĞİ ne GÖRE Projede belirtilen kriterlere uygun olup olmadığının belirlenmesine yönelik olarak en fazla yılda bir kontrol yapılır. 40

41 MEVZUAT: İŞ EKİPMANLARININ KULLANIMINDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ŞARTLARI YÖNETMELİĞİ RG /28628 İŞYERİ BİNA VE EKLENTİLERİNDE ALINACAK SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK RG: /28710 İŞYERLERİNDE ACİL DURUMLAR HAKKINDA YÖNETMELİK RG: /28681 ÇALIŞANLARIN SAĞLIK VE GÜVENLİK İŞARETLERİ YÖNETMELİĞİ RG: /28762 YANGIN YÖNETMELİĞİ RG: /26735

Termal konfor deyimi; genel olarak bir işyerinde çalışanların büyük çoğunluğunun sıcaklık, nem, hava akımı gibi iklim koşulları açısından gerek

Termal konfor deyimi; genel olarak bir işyerinde çalışanların büyük çoğunluğunun sıcaklık, nem, hava akımı gibi iklim koşulları açısından gerek Termal konfor deyimi; genel olarak bir işyerinde çalışanların büyük çoğunluğunun sıcaklık, nem, hava akımı gibi iklim koşulları açısından gerek bedensel, gerekse zihinsel faaliyetlerini sürdürürken belli

Detaylı

C, Konvektif ısı yüküdür. Isı enerjisinin hava yoluyla yayılması sonucunda meydana gelir. Ortam ısısı, cilt ısısından fazla ise cilt ısısı artacak,

C, Konvektif ısı yüküdür. Isı enerjisinin hava yoluyla yayılması sonucunda meydana gelir. Ortam ısısı, cilt ısısından fazla ise cilt ısısı artacak, 3. TERMAL KONFOR Termal konfor deyimi, genel olarak bir işyerinde çalışanların büyük çoğunluğunun sıcaklık, nem, hava akımı gibi iklim koşulları açısından gerek bedensel, gerekse zihinsel faaliyetlerini

Detaylı

TOZDAN NASIL KORUNABİLİRİM?

TOZDAN NASIL KORUNABİLİRİM? TOZDAN NASIL KORUNABİLİRİM? TOZ NEDİR? TOZ: Çeşitli organik ve inorganik maddelerden aşınma, parçalanma, öğütme, yanma veya mekanik olarak kırma, parçalama, delme, öğütme işlemleri sırasında ve sonucunda

Detaylı

İşyerlerinde çalışanlarımızın sağlığını olumsuz yönde tehdit eden, üretimi etkileyen ve İşletmeye zarar veren toz, gaz, duman, buhar, sis, gürültü,

İşyerlerinde çalışanlarımızın sağlığını olumsuz yönde tehdit eden, üretimi etkileyen ve İşletmeye zarar veren toz, gaz, duman, buhar, sis, gürültü, TOZ İşyerlerinde çalışanlarımızın sağlığını olumsuz yönde tehdit eden, üretimi etkileyen ve İşletmeye zarar veren toz, gaz, duman, buhar, sis, gürültü, Termal Konfor gibi unsurlardan biriside Tozdur. Organik

Detaylı

HAVALANDIRMA İKLİMLENDİRME

HAVALANDIRMA İKLİMLENDİRME HAVALANDIRMA İKLİMLENDİRME HAVALANDIRMA-İKLİMLENDİRME Kirli hava insan sağlığını ve hayatını kötü etkileyen önemli faktörlerdendir. İklimlendirme terimi İngilizce'deki air condition (hava şartlandırılması)

Detaylı

HAVALANDIRMA. Kirli hava insan sağlığını ve hayatını kötü etkileyen önemli faktörlerdendir.

HAVALANDIRMA. Kirli hava insan sağlığını ve hayatını kötü etkileyen önemli faktörlerdendir. HAVALANDIRMA Kirli hava insan sağlığını ve hayatını kötü etkileyen önemli faktörlerdendir. Meslek hastalığının sebeplerini Fiziksel faktörler Kimyasal faktörler Biyolojifaktörler Şeklinde tasnif etmek

Detaylı

İş Ortamında İnorganik Toz Ölçüm ve Analiz Yöntemleri. Öğr. Gör. Alpaslan Ertürk Maden Yük. Mühendisi Dokuz Eylül Üniversitesi

İş Ortamında İnorganik Toz Ölçüm ve Analiz Yöntemleri. Öğr. Gör. Alpaslan Ertürk Maden Yük. Mühendisi Dokuz Eylül Üniversitesi İş Ortamında İnorganik Toz Ölçüm ve Analiz Yöntemleri Öğr. Gör. Alpaslan Ertürk Maden Yük. Mühendisi Dokuz Eylül Üniversitesi Tozların Sınıflandırması 1- Fibrojenik Tozlar (solunum sistemine zararlı olanlar)

Detaylı

İş Hijyeni Ölçümleri ve Mevzuat

İş Hijyeni Ölçümleri ve Mevzuat T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İş Hijyeni Ölçümleri ve Mevzuat ZEKİYE KARAKAYA İş Sağlığı ve Güvenliği Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü Başkanlığı İSGÜM

Detaylı

ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ. Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi

ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ. Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi 1 Çevre Koşullarının İnsan Üzerindeki Etkileri Çevre: Bir elemanın dışında çeşitli olayların geçtiği

Detaylı

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM KULLANIMI (Solunum Koruma)

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM KULLANIMI (Solunum Koruma) KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM KULLANIMI (Solunum Koruma) Solunum sistemini burun, ağız, soluk borusu, hava yolları, akciğerler ve hava kesecikleri oluşturur. 1 Vücuttaki hücrelerin oksijene ihtiyacı vardır.

Detaylı

Çalışma Ortamında Kişisel Maruziyet ve Ortam Ölçümleri

Çalışma Ortamında Kişisel Maruziyet ve Ortam Ölçümleri T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Çalışma Ortamında Kişisel Maruziyet ve Ortam Ölçümleri ZEKİYE KARAKAYA İş Sağlığı ve Güvenliği Araştırma ve Geliştirme

Detaylı

HAVALANDIRMA VE İKLİMLENDİRME İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

HAVALANDIRMA VE İKLİMLENDİRME İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HAVALANDIRMA VE İKLİMLENDİRME İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İKLİMLENDİRME NEDİR? İklimlendirmenin uygulama alanı genel olarak üç temel grupta toplanır. Kapalı bir ortamdaki havanın Sıcaklık, Nem, Temizlik ve

Detaylı

Üzerinde yaşadığımız Dünya da tüm maddeler katı, sıvı ve gaz halde bulunur. Daha önce öğrendiğimiz gibi bu maddeler hangi halde bulunursa bulunsun,

Üzerinde yaşadığımız Dünya da tüm maddeler katı, sıvı ve gaz halde bulunur. Daha önce öğrendiğimiz gibi bu maddeler hangi halde bulunursa bulunsun, Madde ve Isı Üzerinde yaşadığımız Dünya da tüm maddeler katı, sıvı ve gaz halde bulunur. Daha önce öğrendiğimiz gibi bu maddeler hangi halde bulunursa bulunsun, bunları oluşturan tanecikler hareket halindedir.

Detaylı

1- Aşağıdakilerden hangisi Aşındırıcı sembolüdür? a. b. c. d. CEVAP: D. 2- Aşağıdakilerden hangisi Yanıcı sembolüdür? a. b. c. d.

1- Aşağıdakilerden hangisi Aşındırıcı sembolüdür? a. b. c. d. CEVAP: D. 2- Aşağıdakilerden hangisi Yanıcı sembolüdür? a. b. c. d. 1- Aşağıdakilerden hangisi Aşındırıcı sembolüdür? 2- Aşağıdakilerden hangisi Yanıcı sembolüdür? 3- Aşağıdakilerden hangisi Zararlı Madde sembolüdür? 4- Aşağıdakilerden hangisi Oksitleyici (Yükseltgen)

Detaylı

Havalandırma ve İklimlendirme Prensipleri. HAZIRLAYAN: İLKER KIYAK Mak.Müh. İSG UZMANI ( A Sınıfı )

Havalandırma ve İklimlendirme Prensipleri. HAZIRLAYAN: İLKER KIYAK Mak.Müh. İSG UZMANI ( A Sınıfı ) Havalandırma ve İklimlendirme Prensipleri HAZIRLAYAN: İLKER KIYAK Mak.Müh. İSG UZMANI ( A Sınıfı ) Eğitimimizin Amacı Katılımcıların, işyerlerinde havalandırma ve iklimlendirme konularında bilgi edinmelerini

Detaylı

Fiziksel Risk Etmenleri. İşyeri bina ve eklentilerinde alınacak sağlık ve güvenlik önlemlerine ilişkin yönetmelik 17 Temmuz 2013

Fiziksel Risk Etmenleri. İşyeri bina ve eklentilerinde alınacak sağlık ve güvenlik önlemlerine ilişkin yönetmelik 17 Temmuz 2013 Fiziksel Risk Etmenleri İşyeri bina ve eklentilerinde alınacak sağlık ve güvenlik önlemlerine ilişkin yönetmelik 17 Temmuz 2013 MADDE 5 İşveren, çalışanların sağlık ve güvenliğini korumak için; Ek- 1 de

Detaylı

İŞYERLERİNDE BULUNMASI GEREKEN SAĞLIK ŞARTLARI VE GÜVENLİK TEDBİRLERİ

İŞYERLERİNDE BULUNMASI GEREKEN SAĞLIK ŞARTLARI VE GÜVENLİK TEDBİRLERİ İŞYERLERİNDE BULUNMASI GEREKEN SAĞLIK ŞARTLARI VE GÜVENLİK TEDBİRLERİ Madde 7 - İşyerlerinde işçilerin daimi olarak çalıştırıldığı yerlerin tavan yüksekliği, en az 3 metre olacaktır. Madde 8 - İşyerlerindeki

Detaylı

İş Güvenliği Uzmanlığı Eğitimi. Havalandırma ve İklimlendirme Prensipleri. Hoş Geldiniz!

İş Güvenliği Uzmanlığı Eğitimi. Havalandırma ve İklimlendirme Prensipleri. Hoş Geldiniz! İş Güvenliği Uzmanlığı Eğitimi Havalandırma ve İklimlendirme Prensipleri Konu No: 31 Hoş Geldiniz! Eğitimimizin Amacı Katılımcıların, işyerlerinde havalandırma ve iklimlendirme konularında bilgi edinmelerini

Detaylı

TARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü

TARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü TARIMSAL YAPILAR Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, İklimsel Çevre ve Yönetimi Temel Kavramlar 2 İklimsel Çevre Denetimi Isı

Detaylı

Fiziksel Risk Etmenleri. İşyeri bina ve eklentilerinde alınacak sağlık ve güvenlik önlemlerine ilişkin yönetmelik 17 Temmuz 2013

Fiziksel Risk Etmenleri. İşyeri bina ve eklentilerinde alınacak sağlık ve güvenlik önlemlerine ilişkin yönetmelik 17 Temmuz 2013 Fiziksel Risk Etmenleri İşyeri bina ve eklentilerinde alınacak sağlık ve güvenlik önlemlerine ilişkin yönetmelik 17 Temmuz 2013 MADDE 5 İşveren, çalışanların sağlık ve güvenliğini korumak için; Ek- 1 de

Detaylı

AMAÇ. Katılımcıların, işyerlerinde havalandırma ve iklimlendirme konularında bilgi edinmelerini sağlamaktır.

AMAÇ. Katılımcıların, işyerlerinde havalandırma ve iklimlendirme konularında bilgi edinmelerini sağlamaktır. AMAÇ Katılımcıların, işyerlerinde havalandırma ve iklimlendirme konularında bilgi edinmelerini sağlamaktır. Havalandırma Tanımı; Kapalı bir hacme, tabii veya mekanik bir yolla temiz hava akımı sağlamaktır.

Detaylı

TARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü

TARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü TARIMSAL YAPILAR Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, İklimsel Çevre ve Yönetimi Temel Kavramlar 2 İklimsel Çevre Denetimi Isı

Detaylı

METEOROLOJİ. III. Hafta: Sıcaklık

METEOROLOJİ. III. Hafta: Sıcaklık METEOROLOJİ III Hafta: Sıcaklık SICAKLIK Doğada 2 tip denge var 1 Enerji ve sıcaklık dengesi (Gelen enerji = Giden enerji) 2 Su dengesi (Hidrolojik döngü) Cisimlerin molekülleri titreşir, ancak 273 o C

Detaylı

KAUÇUK SEKTÖRÜNDE KARŞILAŞILAN KİMYASAL TEHLİKELER ve ÇALIŞANLARIN BU TEHLİKELERDEN KORUNMASI

KAUÇUK SEKTÖRÜNDE KARŞILAŞILAN KİMYASAL TEHLİKELER ve ÇALIŞANLARIN BU TEHLİKELERDEN KORUNMASI KAUÇUK SEKTÖRÜNDE KARŞILAŞILAN KİMYASAL TEHLİKELER ve ÇALIŞANLARIN BU TEHLİKELERDEN KORUNMASI Özgen TİMUÇİN KILIÇ Kimya Mühendisi İş Sağlığı ve Güvenliği Merkezi Müdürlüğü İÇERİK İSGÜM Kauçuk Endüstrisi

Detaylı

Hissedilen Sıcaklık Hissedilen Sıcaklık, termometrenin ölçtüğü aktüel fiziksek hava sıcaklığından farklı olarak, insan vücudunun hissettiği, algıladığı sıcaklıktır. Bu sıcaklık, iklimsel çevre, giysilerin

Detaylı

MADEN İŞKOLUNDA MESLEK HASTALIKLARI

MADEN İŞKOLUNDA MESLEK HASTALIKLARI MADEN İŞKOLUNDA MESLEK HASTALIKLARI Dr. Buhara Önal ÇSGB İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü Meslek Hastalığı 506 s. Sosyal Sigortalar Kanunu 11. md Sigortalının çalıştırıldığı işin niteliğine göre

Detaylı

MESLEK HASTALIKLARI ve SEBEPLERİ

MESLEK HASTALIKLARI ve SEBEPLERİ MESLEK HASTALIKLARI ve SEBEPLERİ 15.10.2018 www.sakarya.edu.tr 1 Çalışanların sağlık sorunları Çalışanların sağlık sorunları 3 gruba ayrılır; 1. Genel hastalıklar ÜSYE, vs. 2. İşe özgü sağlık sorunları

Detaylı

(nem) miktarının, o sıcaklıkta bulunabilecek en fazla su buharı miktarına oranına bağıl nem denir ve % cinsinden ifade edilir.

(nem) miktarının, o sıcaklıkta bulunabilecek en fazla su buharı miktarına oranına bağıl nem denir ve % cinsinden ifade edilir. Isıcam DA TERLEME Kış aylarında Isıcam takılı binalarda karşılaşılan en önemli sorunlardan biri camlardaki terlemedir. Bu terleme genellikle camın oda içine bakan yüzeyinde oluşmakla beraber az da olsa

Detaylı

Halil CANTÜRK İbrahim Halil NURDAĞ. Yıldız Teknik Üniversitesi Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Bölümü

Halil CANTÜRK İbrahim Halil NURDAĞ. Yıldız Teknik Üniversitesi Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Bölümü Halil CANTÜRK İbrahim Halil NURDAĞ Yıldız Teknik Üniversitesi Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Bölümü Genel olarak kaynak teknolojisinden, bina kurulmasından, cihaz onarımlarına, ağır sanayiden

Detaylı

Sıcaklık (Temperature):

Sıcaklık (Temperature): Sıcaklık (Temperature): Sıcaklık tanım olarak bir maddenin yapısındaki molekül veya atomların ortalama kinetik enerjilerinin ölçüm değeridir. Sıcaklık t veya T ile gösterilir. Termometre kullanılarak ölçülür.

Detaylı

Daha iyi bir yasam kalitesi için!

Daha iyi bir yasam kalitesi için! Daha iyi bir yasam kalitesi için! Dünya çapında patentli, üstün Alman teknolojisi ve işlev garantisi sunan TÜV onaylı ilk ve tek hava temizleme cihazı, DİKA A.Ş. güvencesiyle artık Türkiye de! TEMİZ HAVA

Detaylı

1) Katı ve sıvı maddelerin ısıyı iletme yeteneklerini kullanarak diğer katı veya sıvı cisimlere teması ile ısıyı iletmesine ne ad verilir?

1) Katı ve sıvı maddelerin ısıyı iletme yeteneklerini kullanarak diğer katı veya sıvı cisimlere teması ile ısıyı iletmesine ne ad verilir? 1) Katı ve sıvı maddelerin ısıyı iletme yeteneklerini kullanarak diğer katı veya sıvı cisimlere teması ile ısıyı iletmesine ne ad verilir? a) Kondüksüyon b) Konveksiyon c) Radyasyon d) Yanma e) Perstüksüyon

Detaylı

Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri

Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri Environment International Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri Hoş Geldiniz 23 Temmuz 2010 Wim van Doorn TEMĠZ HAVA NEDĠR? Temiz hava bileşimi Azot Oksijen Su buharı Diğer kirleticiler Karbon dioksit Organik

Detaylı

SICAKLIK NEDİR? Sıcaklık termometre

SICAKLIK NEDİR? Sıcaklık termometre SICAKLIK NEDİR? Sıcaklık maddedeki moleküllerin hareket hızları ile ilgilidir. Bu maddeler için aynı veya farklı olabilir. Yani; Sıcaklık ortalama hızda hareket eden bir molekülün hareket (kinetik) enerjisidir.

Detaylı

Çevre İçin Tehlikeler

Çevre İçin Tehlikeler Çevre ve Çöp Çevre Bir kuruluşun faaliyetlerini içinde yürüttüğü hava, su, toprak, doğal kaynaklar, belirli bir ortamdaki bitki ve hayvan topluluğu, insan ve bunlar arasındaki faaliyetleri içine alan ortamdır.

Detaylı

Zehirlenmelerde İlkyardım. Zehirlenmeler. Doç. Dr. Şule Akköse Aydın Acil Tıp AD

Zehirlenmelerde İlkyardım. Zehirlenmeler. Doç. Dr. Şule Akköse Aydın Acil Tıp AD Zehirlenmelerde İlkyardım Zehirlenmeler Doç. Dr. Şule Akköse Aydın Acil Tıp AD Zehirlenmeler Zehirlenmeler 1 Zehirlenme nedir? Zehirlenme hangi yollarla meydana gelir? Vücuda zehirli (toksik) bir maddenin

Detaylı

Kimyasal Maddeler. Tehlikeli Kimyasal Maddeler. Patlayıcı, alevlenebilir, kanserojen, tahriş edici v.b gibi maddeler

Kimyasal Maddeler. Tehlikeli Kimyasal Maddeler. Patlayıcı, alevlenebilir, kanserojen, tahriş edici v.b gibi maddeler Kimyasal Maddeler Tehlikeli Kimyasal Maddeler Patlayıcı, alevlenebilir, kanserojen, tahriş edici v.b gibi maddeler Kimya sanayinin faaliyet alanı doğal maddelerin kimyasal yapısını değiştirerek diğer endüstrilerde

Detaylı

ÇALIŞMA ORTAMI GÖZETİMİ

ÇALIŞMA ORTAMI GÖZETİMİ ÖĞRENME HEDEFLERİ Çalışma ortamının gözetimini tanımlar ve kapsamını açıklar. Gözetim amaçlı ortam ölçümü yapar. Çalışma ortamının gözetimine ait kayıtları sıralar. Konunun alt başlıkları Çalışma ortamının

Detaylı

NEM NİÇİN ÖNEMLİDİR?

NEM NİÇİN ÖNEMLİDİR? NEM NİÇİN ÖNEMLİDİR? UYGUN DEĞİL (KURU) İDEAL NEM UYGUN DEĞİL (YAŞ) Bakteri Virüsler Küfler Toz ve akarlar Burun kuruluğu Alerji ve astım Mobilya ve ağaç Statik elektrik 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Detaylı

Metal yüzeyinde farklı korozyon türleri

Metal yüzeyinde farklı korozyon türleri Metal yüzeyinde farklı korozyon türleri + - + 2 2 - - 2 2 Borunun dış ve iç görünümü ile erozyon korozyon Çatlak korozyonunun görünüm Metalde çatlak korozyonun oluşumu ve çatlak Oyuk korozyonu ve oluşumu

Detaylı

Gaz arıtımı sonucu oluşan ve tehlikeli maddeler içeren çamurlar ve filtre kekleri dışındaki gaz arıtımı sonucu oluşan çamurlar

Gaz arıtımı sonucu oluşan ve tehlikeli maddeler içeren çamurlar ve filtre kekleri dışındaki gaz arıtımı sonucu oluşan çamurlar Düzenli Depolama - 1. Sınıf (Tehlikeli Atık Düzenli Depolama) 01 03 04* Sülfürlü cevherlerin işlenmesinden kaynaklanan asit üretici maden atıkları 01 03 05* Tehlikeli madde içeren diğer maden atıkları

Detaylı

Kelime anlamı ile; dışarı çıkmak, yaymak ve ihraç etmek anlamına gelmektedir.

Kelime anlamı ile; dışarı çıkmak, yaymak ve ihraç etmek anlamına gelmektedir. EMİSYON ÖLÇÜMLERİ Emisyon Nedir? Kelime anlamı ile; dışarı çıkmak, yaymak ve ihraç etmek anlamına gelmektedir. Çevre mevzuatı kapsamında; Yakıt ve benzerlerinin yakılmasıyla; sentez, ayrışma, buharlaşma

Detaylı

ENERJİ YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI

ENERJİ YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI ENERJİ YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI KAZANLARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ ÖĞRENCİNİN ADI:KUBİLAY SOY ADI:KOÇ NUMARASI:15360038 KAZANLAR Yakıtın kimyasal enerjisini yanma yoluyla ısı enerjisine dönüştüren ve bu ısı

Detaylı

Çalışma Ofislerinde Ortam Ölçüm Değerlerinin İncelenmesi: Uşak Üniversitesi SKS Ofisleri Örneği

Çalışma Ofislerinde Ortam Ölçüm Değerlerinin İncelenmesi: Uşak Üniversitesi SKS Ofisleri Örneği Çalışma Ofislerinde Ortam Ölçüm Değerlerinin İncelenmesi: Uşak Üniversitesi SKS Ofisleri Örneği Sağlık Yüksekokulu İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümü Okutman Barış SARDOĞAN Yrd. Doç. Dr. M. Zahid ÇÖGENLİ Çalışma

Detaylı

Termal Konfor. Kadir KADİROĞULLARI İSG Uzmanı - Fizikçi. Kasım, 2018

Termal Konfor. Kadir KADİROĞULLARI İSG Uzmanı - Fizikçi. Kasım, 2018 Termal Konfor Kadir KADİROĞULLARI İSG Uzmanı - Fizikçi Kasım, 2018 TERMAL KONFOR KONFOR SAĞLIK TERMAL KONFOR Yapılan İş Nem Sıcaklık Termal Konfor Hava Akış Hızı Radyan Sıcaklık Kıyafet TERMAL KONFOR Sıcaklık

Detaylı

STERİLİZASYON. Sterilizasyon Yöntemleri. Sterilizasyonu Etkileyen Faktörler

STERİLİZASYON. Sterilizasyon Yöntemleri. Sterilizasyonu Etkileyen Faktörler STERİLİZASYON Tüm canlı mikroorganizmaların tam olarak uzaklaştırılması veya öldürülmesi işlemidir. Türk Gıda Kodeksi Çiğ Süt ve Isıl İşlem Görmüş Sütleri Tebliği ne göre sterilizasyon; oda sıcaklığında

Detaylı

AKM-F-193 / 10.04.2014 / Rev:00

AKM-F-193 / 10.04.2014 / Rev:00 AKM-F-193 / 10.04.2014 / Rev:00 YANMA NEDİR? Maddenin ısı ( sıcaklık ) ve oksijenle birleşmesi sonucu oluşan kimyasal bir olaydır. Bir yangının başlayabilmesi için gerekenler : 1- OKSİJEN ( HAVA ) 2- SICAKLIK

Detaylı

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İŞ HİJYENİ-3 PROF. DR. SARPER ERDOĞAN İş Hijyeni-3 Tozlar Toz ölçümü Gürültü 1 Tozlar Tozlar ve duman sisle birlikte aerosolleri

Detaylı

ISI VE SICAKLIK. 1 cal = 4,18 j

ISI VE SICAKLIK. 1 cal = 4,18 j ISI VE SICAKLIK ISI Isı ve sıcaklık farklı şeylerdir. Bir maddeyi oluşturan bütün taneciklerin sahip olduğu kinetik enerjilerin toplamına ISI denir. Isı bir enerji türüdür. Isı birimleri joule ( j ) ve

Detaylı

ISININ YAYILMA YOLLARI

ISININ YAYILMA YOLLARI ISININ YAYILMA YOLLARI Isı 3 yolla yayılır. 1- İLETİM : Isı katılarda iletim yoluyla yayılır.metal bir telin ucu ısıtıldığında diğer uçtan tutan el ısıyı çok çabuk hisseder.yoğun maddeler ısıyı daha iyi

Detaylı

Prof. Dr. Berna KENDİRLİ

Prof. Dr. Berna KENDİRLİ Prof. Dr. Berna KENDİRLİ Genel olarak havalandırma, yapı içerisindeki kullanılmış havanın doğal veya yapay olarak yapı dışındaki temiz havayla yer değiştirmesidir. Sera içinde ortam sıcaklığının aşırı

Detaylı

Zeus tarafından yazıldı. Cumartesi, 09 Ekim :27 - Son Güncelleme Cumartesi, 09 Ekim :53

Zeus tarafından yazıldı. Cumartesi, 09 Ekim :27 - Son Güncelleme Cumartesi, 09 Ekim :53 Yazı İçerik Sıcaklık Nedir? Sıcaklığın Özellikleri Sıcaklığın Ölçülmesi Sıcaklık Değişimi Sıcaklık Birimleri Mutlak Sıcaklık Sıcaklık ve ısı Sıcaklık ıskalası Sıcaklık ölçülmesi Yeryüzünün Farklı Isınması

Detaylı

ISITMA HAVALANDIRMA SICAK SU HAZIRLAMA

ISITMA HAVALANDIRMA SICAK SU HAZIRLAMA ISITMA HAVALANDIRMA SICAK SU HAZIRLAMA DURAN TÜRK 17 4 1965 tarihinde Denizli-Çemeli' de doğdu. Đlk ve orta öğrenimini Almanya' da, yüksek öğrenimini Đ.T.Ü. Makine Fakültesi, Enerji Bölümü' nde tamamladı.

Detaylı

İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ G Ü R Ü L T Ü

İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ G Ü R Ü L T Ü İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ G Ü R Ü L T Ü GÜRÜLTÜ, GENEL OLARAK İSTENMEYEN VE RAHATSIZ EDEN SES OLARAK TANIMLANIR. Ses; Hava basıncındaki dalgalanmaların kulaktaki etkisinden ileri gelen fiziksel bir

Detaylı

GÜVENLİK BİLGİ FORMU DEMİR-3-KLORÜR SOLÜSYON GBF NO : 200-011 TARİH : EYLÜL 98 CAS NO: 7705-08-0 1-) KİMYASAL MADDE VEYA ÜRÜNÜN VE FİRMANIN TANIMI

GÜVENLİK BİLGİ FORMU DEMİR-3-KLORÜR SOLÜSYON GBF NO : 200-011 TARİH : EYLÜL 98 CAS NO: 7705-08-0 1-) KİMYASAL MADDE VEYA ÜRÜNÜN VE FİRMANIN TANIMI 1-) KİMYASAL MADDE VEYA ÜRÜNÜN VE FİRMANIN TANIMI Ürün adı : Demir-3-Klorür Solüsyon Formulü : FeCl 3 2-) KİMYASAL BİLEŞİMİ Maddenin kimyasal adı : Demir-3-klorür (FeCl 3 ) Sinonimleri : Demir (III) Klorür

Detaylı

DENEME-11. Tüm Konular. isgdeneme.com

DENEME-11. Tüm Konular. isgdeneme.com DENEME-11 Tüm Konular 2017 isgdeneme.com 1-İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetleri kapsamında aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? 3-Aşağıda belirtilen iyonlaştırıcı radyasyon türlerinden hangisi diğerlerine

Detaylı

TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI İZMİR ŞUBESİ PATLAYICI ORTAMLAR MURAT YAPICI. Elektrik Mühendisi EMO İzmir Şube murat.yapici@emo.org.

TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI İZMİR ŞUBESİ PATLAYICI ORTAMLAR MURAT YAPICI. Elektrik Mühendisi EMO İzmir Şube murat.yapici@emo.org. TMMOB PATLAYICI ORTAMLAR YÖNETMELİKLER ÜLKEMİZDEKİ UYGULAMALAR MURAT YAPICI Elektrik Mühendisi EMO İzmir Şube murat.yapici@emo.org.tr Rafineriler, Petrokimya, Boya Kozmetik Kozmetik fabrikasında yangın,

Detaylı

MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU

MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU 1. ÜRÜN VE TEDARİKÇİ TANIMLAMA Ürün Adı Üretici : İzocam Ekspande Polistren (EPS) : İzocam Ticaret ve Sanayi A.Ş. 41455 Gebze - Kocaeli TÜRKİYE Telefon Numarası : + 90 262

Detaylı

TEHLİKELİ KİMYASAL MADDELERİN OLUŞTURDUĞU RİSKLER İÇİN GENEL ve ÖZEL ÖNLEME YÖNTEMLERİ

TEHLİKELİ KİMYASAL MADDELERİN OLUŞTURDUĞU RİSKLER İÇİN GENEL ve ÖZEL ÖNLEME YÖNTEMLERİ TEHLİKELİ KİMYASAL MADDELERİN OLUŞTURDUĞU RİSKLER İÇİN GENEL ve ÖZEL ÖNLEME YÖNTEMLERİ Dr. Fatma IŞIK COŞKUNSES İSG Uzmanı / İSGÜM Kimyasal maddeler sanayimizin ve günlük yaşantımızın içinde bir çok alanda

Detaylı

Genel Bileşimi: Çinko elektroliz işleminden geçirilmiş veya fosforik asit içeren bir çözeltiden geçirilmiş yumuşak metal içerik.

Genel Bileşimi: Çinko elektroliz işleminden geçirilmiş veya fosforik asit içeren bir çözeltiden geçirilmiş yumuşak metal içerik. Rev. No :00 Sayfa :1/7 1. Madde/Müstahzar ve Şirketin Tanımı Ürün Ticari Adı: Rigips Kullanım Alanları: Rigips alçı levhalarının metal iskelete sabitlenmesi için kullanılır. Üretici Firma: Scholar Holdings

Detaylı

I.10. KARBONDİOKSİT VE İKLİM Esas bileşimi CO2 olan fosil yakıtların kullanılması nedeniyle atmosferdeki karbondioksit konsantrasyonu artmaktadır.

I.10. KARBONDİOKSİT VE İKLİM Esas bileşimi CO2 olan fosil yakıtların kullanılması nedeniyle atmosferdeki karbondioksit konsantrasyonu artmaktadır. I.10. KARBONDİOKSİT VE İKLİM Esas bileşimi CO2 olan fosil yakıtların kullanılması nedeniyle atmosferdeki karbondioksit konsantrasyonu artmaktadır. Fosil yakıtlar, çoğu yeşil bitkilerin fotosentez ürünü

Detaylı

EGZERSİZ VE TERMAL STRES. Prof.Dr.Fadıl ÖZYENER

EGZERSİZ VE TERMAL STRES. Prof.Dr.Fadıl ÖZYENER EGZERSİZ VE TERMAL STRES Prof.Dr.Fadıl ÖZYENER TERMAL DENGE ısı üretimi BMH Kas etkinliği Hormonlar Besinlerin termik etkisi Postur Çevre ısısı Vücut ısısı (37 o C±1) ısı kaybı konveksiyon, radyasyon,

Detaylı

Isı ve sıcaklık arasındaki fark : Isı ve sıcaklık birbiriyle bağlantılı fakat aynı olmayan iki kavramdır.

Isı ve sıcaklık arasındaki fark : Isı ve sıcaklık birbiriyle bağlantılı fakat aynı olmayan iki kavramdır. MADDE VE ISI Madde : Belli bir kütlesi, hacmi ve tanecikli yapısı olan her şeye madde denir. Maddeler ısıtıldıkları zaman tanecikleri arasındaki mesafe, hacmi ve hareket enerjisi artar, soğutulduklarında

Detaylı

KATI YALITIM MALZEMELERİ KALSİYUM SİLİKAT

KATI YALITIM MALZEMELERİ KALSİYUM SİLİKAT KATI YALITIM MALZEMELERİ KALSİYUM SİLİKAT Celal Bayar Üniversitesi Turgutlu Meslek Yüksekokulu İnşaat Bölümü Öğretim Görevlisi Tekin TEZCAN İnşaat Yüksek Mühendisi KALSİYUM SİLİKAT Yüksek mukavemetli,

Detaylı

1. ENDÜSTRİYEL KİRLETİCİLER. info@motifair.com

1. ENDÜSTRİYEL KİRLETİCİLER. info@motifair.com 1. ENDÜSTRİYEL KİRLETİCİLER Problem: Endüstride çeşitli çalışma prosesleri kirliliklere sebep olur. Bunlar: Tozlar Dumanlar Yağ buharları Gazlar Sakatlanmalar: İnsan vücudu çeşitli zararlı kirliliklere

Detaylı

ÜRÜN GÜVENLİK BİLGİ FORMU

ÜRÜN GÜVENLİK BİLGİ FORMU 91 / 155 / EEC ve Güvenlik Bilgi Formu Hazırlama Usul ve Esaslarına (11 / 03 / 2002 24692) göre hazırlanmıştır. 1. Madde / Müstahzar ve Şirket/ İş Sahibinin Tanımı: Ürünün Ticari İsmi : VP INOX Ürün Kodu

Detaylı

T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI BALIKESİR / BANDIRMA İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ. Büro Yönetimi ve Resmi Yazışma Kuralları Kursu

T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI BALIKESİR / BANDIRMA İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ. Büro Yönetimi ve Resmi Yazışma Kuralları Kursu T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI BALIKESİR / BANDIRMA İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Büro Yönetimi ve Resmi Yazışma Kuralları Kursu Büro Yönetimi Öğretmeni Fatma GEZ BÜROLARDA SERBEST YERLEŞME DÜZENLERİ VE İŞ

Detaylı

1- İletken : Isıyı iyi ileten maddelere ısı iletkeni denir. Isı iletkenlerini oluşturan tanecikler arasındaki boşluk çok azdır ve tanecikler

1- İletken : Isıyı iyi ileten maddelere ısı iletkeni denir. Isı iletkenlerini oluşturan tanecikler arasındaki boşluk çok azdır ve tanecikler 1- İletken : Isıyı iyi ileten maddelere ısı iletkeni denir. Isı iletkenlerini oluşturan tanecikler arasındaki boşluk çok azdır ve tanecikler düzenlidir. Isı iletkenleri kısa sürede büyük miktarda ısı iletirler.

Detaylı

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İŞ HİJYENİ-2 PROF. DR. SARPER ERDOĞAN Fiziksel riskler Görme ve aydınlanma 1 Görme ve aydınlanma-1 Çevreden gelen bilgiler

Detaylı

IGH. Isı Geri Kazanımlı Taze Hava Cihazı

IGH. Isı Geri Kazanımlı Taze Hava Cihazı Isı Geri Kazanımlı Taze Hava Cihazı Systemair HSK Isı Geri Kazanımlı Havalandırma Sistemi kısaca IGH olarak adlandırılmaktadır. IGH, ısı enerjisini eşanjörler ve fanlar yardımı ile geri kazanarak enerji

Detaylı

9-ZEHİRLENMELERDE İLKYARDIM

9-ZEHİRLENMELERDE İLKYARDIM 9-ZEHİRLENMELERDE İLKYARDIM ZEHİRLENMELER Zehirlenme nedir? Vücuda zehirli (toksik) bir maddenin girmesi sonucu normal fonksiyonların bozulmasıdır. Vücuda dışarıdan giren bazı yabancı maddeler, vücudun

Detaylı

ISININ YAYILMA YOLLARI

ISININ YAYILMA YOLLARI ISININ YAYILMA YOLLARI Isının yayılma yolları ve yayıldıkları ortamlar Isının yayılma yollarını ve yayıldıkları ortamı aşağıda verilen tablodaki gibi özetleyebiliriz. İletim Konveksiyon Işıma İletim Nasıl

Detaylı

İŞ HİJYENİ ÖLÇÜMLERİ. Hüsamettin ÇOBAN ÇEDFEM

İŞ HİJYENİ ÖLÇÜMLERİ. Hüsamettin ÇOBAN ÇEDFEM İŞ HİJYENİ ÖLÇÜMLERİ Hüsamettin ÇOBAN ÇEDFEM yasal dayanak 6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU Bölüm:2 Madde:10 Fıkra:4 İşveren, iş sağlığı ve güvenliği yönünden çalışma ortamına ve çalışanların

Detaylı

NIOSH 7082 TS ISO 8518

NIOSH 7082 TS ISO 8518 Sayfa 1 / 6 Sıra No Adı Referans Metot Matris Numune Miktarı İŞ HİJYENİ FİZİKSEL FAKTÖRLER ÖLÇÜM ve ANALİZ LİSTESİ 1 Solunabilir Toz Numunesi Alma ve Gravimetrik Değerlendirilmesi MDHS 14/3 Çalışma Ortamı-Kişisel

Detaylı

(91/155/EEC ve Güvenlik Bilgi Formu Hazırlama Usul ve Esasları Tebliğine ( tarih, RG No:24692 ) göre hazırlanmıştır.

(91/155/EEC ve Güvenlik Bilgi Formu Hazırlama Usul ve Esasları Tebliğine ( tarih, RG No:24692 ) göre hazırlanmıştır. 1. MALZEME VE ÜRETİCİ KURULUŞ HAKKINDA BİLGİLER Malzeme Adı : Teknobond 200 P A Bileşen Malzemenin Kullanım Amacı : Su İzolasyonu 2. BİLEŞİMİ / İÇİNDEKİLER HAKKINDA GENEL BİLGİ İhtiva Ettiği Tehlikeli

Detaylı

3 ARALIK İSG SINAVINA HAZIRLIK KONU TARAMA SINAVLARI

3 ARALIK İSG SINAVINA HAZIRLIK KONU TARAMA SINAVLARI KİMYASAL RİSK ETMENLERİ KONU KAVRAMA SINAVI 1. Aşağıdakilerden hangisi pnomokonyoz gibi akciğer hastalığına neden olur? a) Fibrojenik tozlar b) Toksik tozlar c) Alerjik tozlar d) İnert tozlar e) Zararlı

Detaylı

GAZ, ISI, RADYASYON ÖLÇÜM CİHAZLARI

GAZ, ISI, RADYASYON ÖLÇÜM CİHAZLARI GAZ, ISI, RADYASYON ÖLÇÜM CİHAZLARI CO 262 CO ( KARBON MONOKSİT ) MONİTÖRÜ Karbon Monoksit ( CO ) 3. Grup Zehirli gaz olup, hemen her yangında ortaya çıkar. Kan zehiridir. Akciğerlerden hücrelere oksijen

Detaylı

T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Endüstriyel Havalandırma

T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Endüstriyel Havalandırma T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Endüstriyel Havalandırma İçerik - Endüstriyel Havalandırma - Hava Tedarik/Tahliye Sistemleri - Genel Havalandırma - Lokal

Detaylı

METEOROLOJİ. VI. Hafta: Nem

METEOROLOJİ. VI. Hafta: Nem METEOROLOJİ VI. Hafta: Nem NEM Havada bulunan su buharı nem olarak tanımlanır. Yeryüzündeki okyanuslardan, denizlerden, göllerden, akarsulardan, buz ve toprak yüzeylerinden buharlaşma ve bitkilerden terleme

Detaylı

Teknik Katalog [Partikül Ölçüm Cihazı]

Teknik Katalog [Partikül Ölçüm Cihazı] [PCE-PCO 2] Teknik Katalog [Partikül Ölçüm Cihazı] PCE Teknik Cihazlar Paz. Tic. Ltd.Şti. Halkalı Merkez Mah. Pehlivan Sok. No 6/C 34303 Küçükçekmece/ İstanbul Türkiye Mail: info@pce-cihazlari.com.tr Telefon:

Detaylı

Gelişmiş olan ülkelere göre Türkiye de kişi başına tüketilen enerji miktarı 1/3 oranında olmasına karşın, ısınma için sarf ettiğimiz enerji 2 kat

Gelişmiş olan ülkelere göre Türkiye de kişi başına tüketilen enerji miktarı 1/3 oranında olmasına karşın, ısınma için sarf ettiğimiz enerji 2 kat YALITIM Yapı ve yapının içindekileri (eşya, insan, hayvan v.b) dış ortamın olumsuz etkilerinden (su, rutubet, ses, ısı ve yangın) korumak için alınan önlemlere yalıtım denir. Yalıtım Çeşitleri Şunlardır:

Detaylı

Çalışan Sağlığının Korunmasında Kişisel Koruyucu Donanımın Yeri ve Önemi. Prof. Dr. Nazmi Bilir Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi

Çalışan Sağlığının Korunmasında Kişisel Koruyucu Donanımın Yeri ve Önemi. Prof. Dr. Nazmi Bilir Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çalışan Sağlığının Korunmasında Kişisel Koruyucu Donanımın Yeri ve Önemi Prof. Dr. Nazmi Bilir Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Sunum planı İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) kavramı Çalışanların sağlığının

Detaylı

BOYAHANE - CİLAHANE İŞLETME KRİTERLERİ

BOYAHANE - CİLAHANE İŞLETME KRİTERLERİ BOYAHANE - CİLAHANE İŞLETME KRİTERLERİ Murat EVLİCE ÇEVRE MÜHENDİSİ İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI TEL: 0507 179 80 98 0553 293 87 62 E- POSTA: murate@kayalarosgb.com muratevlice@gmail.com BOYAHANE - CİLAHANE İŞLETME

Detaylı

3 )Peroksitlerle deney yapılırken aşağıdakilerden hangisi yapılmamalıdır?

3 )Peroksitlerle deney yapılırken aşağıdakilerden hangisi yapılmamalıdır? 1)Aşağıdakilerden hangisi kuvvetli patlayıcılar sınıfına girer? Dumansız barut Kibrit Roket yakıtı Havai fişek Dinamit** 2) Yanıcı sıvıları parlayıcı sıvılardan ayıran en önemli fark aşağıdakilerden hangisidir?

Detaylı

KĐMYA DENEYLERĐNDE AÇIĞA ÇIKAN GAZLAR KÜRESEL ISINMAYA ETKĐ EDER MĐ? Tahir Emre Gencer DERS SORUMLUSU : Prof. Dr Đnci MORGĐL

KĐMYA DENEYLERĐNDE AÇIĞA ÇIKAN GAZLAR KÜRESEL ISINMAYA ETKĐ EDER MĐ? Tahir Emre Gencer DERS SORUMLUSU : Prof. Dr Đnci MORGĐL KĐMYA DENEYLERĐNDE AÇIĞA ÇIKAN GAZLAR KÜRESEL ISINMAYA ETKĐ EDER MĐ? Tahir Emre Gencer DERS SORUMLUSU : Prof. Dr Đnci MORGĐL KÜRESEL ISINMA NEDĐR? Đnsanlar tarafından atmosfere salınan gazların sera etkisi

Detaylı

DOÇ.DR. İBRAHIM ERDEN

DOÇ.DR. İBRAHIM ERDEN DOÇ.DR. İBRAHIM ERDEN HİJYEN NEDİR? Hijyen sözcüğü genel olarak, sağlığa zarar verecek ortamlardan korunmak için yapılacak uygulamalar ve alınan temizlik önlemlerinin tümü olarak tanımlanmaktadır. İş Hijyeni;

Detaylı

ÜRÜN ADI : SUPREME ALÜMİNYUM KISA GECİKMELİ ELEKTRİKLİ KAPSÜL TANITIM

ÜRÜN ADI : SUPREME ALÜMİNYUM KISA GECİKMELİ ELEKTRİKLİ KAPSÜL TANITIM Sayfa 1/5 ÜRÜN ADI : SUPREME ALÜMİNYUM KISA GECİKMELİ ELEKTRİKLİ KAPSÜL U.N. NO. : 0030 SINIF: 1.1B Patlayıcılar HAZCHEM : E DOĞRU SEVKİYAT ADI : ELEKTRİKLİ GECİKMELİ KAPSÜL İÇİNDEKİLER : TANITIM Temel

Detaylı

KANALİZASYONLARDA HİDROJEN SÜLFÜR GAZI OLUŞUMU SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ

KANALİZASYONLARDA HİDROJEN SÜLFÜR GAZI OLUŞUMU SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ KANALİZASYONLARDA HİDROJEN SÜLFÜR GAZI OLUŞUMU SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ Bu Çalışma Çevre Orman Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sayın Prof. Dr. Mustafa Öztürk tarafından 2006 yılında yapılmıştır. Orijinal

Detaylı

KONU: KAYNAK İŞLERİNDE GÜVENLİK

KONU: KAYNAK İŞLERİNDE GÜVENLİK KONU: KAYNAK İŞLERİNDE GÜVENLİK Kaynak : İki malzemenin, ısı veya basınç veya her ikisini kullanarak, bir malzemeye ilave ederek veya etmeden birleştirmedir. KAYNAK ÇAŞİTLERİ SOĞUK BASINÇ KAYNAĞI SICAK

Detaylı

Stres Koşulları ve Bitkilerin Tepkisi

Stres Koşulları ve Bitkilerin Tepkisi Stres Koşulları ve Bitkilerin Tepkisi Stres nedir? Olumsuz koşullara karşı canlıların vermiş oldukları tepkiye stres denir. Olumsuz çevre koşulları bitkilerde strese neden olur. «Biyolojik Stres»: Yetişme

Detaylı

TIG GAZALTI KAYNAK YÖNTEMİNDE KULLANILAN GAZLAR VE ÖZELLİKLERİ PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ

TIG GAZALTI KAYNAK YÖNTEMİNDE KULLANILAN GAZLAR VE ÖZELLİKLERİ PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ TIG GAZALTI KAYNAK YÖNTEMİNDE KULLANILAN GAZLAR VE ÖZELLİKLERİ PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ 1 NİÇİN KORUYUCU GAZ KULLANILIR? 1- Ergimiş kaynak banyosunu, havada mevcut olan gazların zararlı etkilerinden

Detaylı

TARİHİ YAPILARIN RESTORASYONUNDA İSG: MALZEME ANALİZİ NEDEN ÖNEMLİDİR?

TARİHİ YAPILARIN RESTORASYONUNDA İSG: MALZEME ANALİZİ NEDEN ÖNEMLİDİR? TARİHİ YAPILARIN RESTORASYONUNDA İSG: MALZEME ANALİZİ NEDEN ÖNEMLİDİR? HAZAL ÖZLEM ERSAN ERUŞ & MUSTAFA ERUŞ KORUMA UYGULAMA VE DENETİM MÜDÜRLÜĞÜ (KUDEB) Uluslararası İş Sağlığı ve Güvenliği Kongresi 2017,

Detaylı

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SAKARYA MESLEK YÜKSEKOKULU

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SAKARYA MESLEK YÜKSEKOKULU TERMODİNAMİK Öğr. Gör. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SAKARYA MESLEK YÜKSEKOKULU ISI Maddenin kütlesine, cinsine ve sıcaklık farkına bağımlı olarak sıcaklığını birim oranda değiştirmek için gerekli olan veri miktarına

Detaylı

Bosch aksesuarları 11/12 Çalışma güvenliği Genel bakış 789. Unutmayın bir profesyonel kendi güvenliğini de düşünmelidir!

Bosch aksesuarları 11/12 Çalışma güvenliği Genel bakış 789. Unutmayın bir profesyonel kendi güvenliğini de düşünmelidir! Bosch aksesuarları 11/12 Çalışma güvenliği Genel bakış 789 İş güvenliği Unutmayın bir profesyonel kendi güvenliğini de düşünmelidir! Bosch kalitesi çalışma güvenliği ile de ilgili komple bir aksesuar programı

Detaylı

Kapalı Alanlarda Çalışmalarda Güvenlik

Kapalı Alanlarda Çalışmalarda Güvenlik Kapalı Alanlarda Çalışmalarda Güvenlik Eğitimin Amacı Eğitimin amacı, işyerlerinde sağlıklı güvenli bir ortamı temin etmek, iş kazalarını ve meslek hastalıklarını %0 a indirmek, çalışanları yasal hak ve

Detaylı

Hava kirleticilerinin çoğu havaya küçük miktarlarda katılır. Kirleticilerin yoğunluğu değişik biçimlerde ifade edilir.

Hava kirleticilerinin çoğu havaya küçük miktarlarda katılır. Kirleticilerin yoğunluğu değişik biçimlerde ifade edilir. HAVA KİRLETİCİLER Dünyayı saran atmosferin % 21 oksijen, % 78 azot, % 0.03 karbondioksit vardır. Bunlara ek olarak asal gazlar denen argon, neon, helyum gibi gazlar bulunur. Su buharı havada değişik oranlara

Detaylı

EVAPORATİF SOĞUTMA DENEYi

EVAPORATİF SOĞUTMA DENEYi RECEP TAYYİP ERDOĞAN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEC403 Makine Laboratuarı-I Dersi EVAPORATİF SOĞUTMA DENEYi 1 GİRİŞ Günümüzün iklimlendirme sistemleri soğutma çevrimi

Detaylı

HİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

HİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü HİDROLOJİ Buharlaşma Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü BUHARLAŞMA Suyun sıvı halden gaz haline (su buharı) geçmesine buharlaşma (evaporasyon) denilmektedir. Atmosferden

Detaylı

Türkiye de İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Koşullarının İyileştirilmesi Projesi (www.isgip.org)

Türkiye de İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Koşullarının İyileştirilmesi Projesi (www.isgip.org) Türkiye de İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Koşullarının İyileştirilmesi Projesi (www.isgip.org) Bu proje Avrupa Birliği ile Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir. Improvement of Occupational

Detaylı

BT2K PU ELAST. Temel, perde duvar ve bodrum gibi toprak altı uygulamalarında, su ve nem geçirmezlik malzemesi olarak,

BT2K PU ELAST. Temel, perde duvar ve bodrum gibi toprak altı uygulamalarında, su ve nem geçirmezlik malzemesi olarak, BT2K PU ELAST Bitüm-Poliüretan Esaslı Çift Komponentli Su Yalıtım Malzemesi Ürün Tanımı Bitüm-Poliüretan esaslı, çift bileşenli, hızlı kürlenen, kalıcı ve yüksek esnekliğe sahip, soğuk uygulanan su yalıtım

Detaylı