CVRA AQVARVUM İN JORDAN PETRA

Transkript

1 CVRA AQVARVUM İN JORDAN PETRA MEHMET BİLDİRİCİ İSTANBUL- ŞİŞLİ

2 CVRA AQVARVUM İN JORDAN PETRA 2007 Nisan ayında yapılan Antikçağ da su toplantısına katıldım. Türkiye den katılan tek kişi idim. Ancak Anadolu da kazı yapan uzmanlar vardı. Çok güzel geçti. Pek çok kişi ile dostluk kurdum. Fotoğraflarla bir özeti aşağıda. MEHMET BİLDİRİCİ

3 CVRA AQVARVM in JORDAN 31.MART-9 NİSAN 2007 ÖNCESİ Cevahir Travel Agency den tarihinde Royal Jordanian havayollarından gidiş dönüş bileti aldım. Durumu H. Fahlbusch a bildirdim. Gerekli ödemeyi T.İş. Bankası ile havale ettim. Bu arada Fahlbusch çeşitli maillerle, yolculuk hakkında önemli noktaları, gezi programını, konferans programını gönderdi. Alanda karşılanacağımı belirtti de evden çıktım. Küçük bavul (bir önce aldım) ve sırt çantası vardı. Taksim den Hava alanı otobüsü ile gittim. R 165 uçuş numaralı Ürdün uçağı ile de havalandık, yaklaşık saat Amman Havaalanı na indik. Beni orada görevli Rami Al Shalabi karşıladı, Kıbrıs ta okumuş, Türkçe de konuşuyor. Taksi ile Otele gönderdi. Havaalanı Amman a yaklaşık 30 km uzaklıkta, Amman ın güneyinde. Cuma hafta tatili olduğu için yolda ağaçlar altında halk ailecek piknik yapıyorlardı. Yol üzerinde güzel mimari özelliği olan taş kaplı evler bulunuyordu. Kalacağımız Le Meridien beş yıldızlı, Amman ın güzel bir yerinde büyük bir otel. Programdan bir gün önce gelmiştim. Problem olmadı otele yerleştim. Televizyon hat değişimi veya başka sebeplerle görüntü vermiyordu. Fransız TV5 den sadece ses geliyordu. Odaya otel ile ilgili broşürler yanında iki de dergi koymuşlardı. Özellikle Ürdün de yayın yapan dergi de sosyal hayat ile haberler vardı. Hep fotoğraflar modern, modern Arap kızları tanıtılıyordu. Bir yazıda da Kraliçe Raina ya kimsesiz çocuklara destek verdiği için ödül verildiği belirtiliyordu. Bu haberde ödül alan krallar yanında Tayip Erdoğan ın da ismi geçiyordu.!!!! Amman Le Meridien Oteli görünüş 3

4 Bu gün boş günüm idi, Amman ı gezdim. Ancak elimde yeterli harita ve broşürler yoktu. Kentte düzenli toplu ulaşım, otobüs yoktu. Bir yere ancak taksi ile ulaşım sağlanıyor. Gelirken gördüm kent hep yeni taş kaplı binalar, mimar elinden çıkma, kentin planı da düzgün. Ürdün ü fakir bir ülke zannederdim. Hiç de öyle değil. Otelin civarlarında yarım saat süren yürüyüşler yaptım. Binaları inceledim. Parkta oturdum, insanları izledim. Erkeklerin özellikle yaşlılarının bir kısmı entarili mahalli kıyafetli idi. Kadınlar iyi giyimli genellikle başları kapalı idi. Açık modern olanları da var. Kavşaklarda ışıklı lamba yoktu!! Tüm binalarda Kral Abdullah ın bazısı mahalli bazısı batı kıyafetli resimleri asılı, bazı yerlerde babası Kral Hüseyin, çok az yerde de modern kraliçe Rania ile. Abdullah sarışın bir kişi, annesi İngiliz olduğu için hiç Araplara benzemiyor. Her yerde Arapça yazılar yanında İngilizce leri de var. Bu yönden yabancı için bir sorun yok Sabah 8.00 de kahvaltıdan sonra Petra ya doğru Kral yolundan yola çıktık. Yolun özelliği İmparator Trajanus tarafından taş kaplamalı olarak açılmış. Trajanus 106 yılında bölgeyi Roma ya Province of Arabia olarak bağlamış. (Yol kutsal kitaplarda Kral Yolu olarak geçiyor) Amman- Madaba- Wadi Wala (derin vadi)- Wadi Mujib (derin vadi) Al Karak a geldik. Wadi Mujib üzerinde modern bir baraj var, yol onun üzerinden geçiyor. Burada duruldu yetkili mühendis tarafından brifing verildi. Mujib Barajı 62 m yüksekliğinde beton baraj. Öğle yemeği Al Karak ta yenildi. Buradan Haçlılar tarafından yapılmış kalesi görülüyor. İslami dönemlerde dahi burada Hıristiyanlar yaşamış. Al Karak- Al Mazar At Tafila- Ash Shawbak Wadi Musa (PETRA) ya geldik. Al Mazar (Mezar) olan yerde ilk İslam orduları ile Bizans kuvvetleri arasında çarpışma olmuş, İslam ordusu kılıçtan geçirilmiş, onun anısına ziyaret yeri, şimdi Suudi hükümetinin yardımı ile büyük bir Cami yapılmış. İslam ilk defa buradan Ortadoğu ya girmiş. Kenarından geçtiğimiz ve tepeden baktığımız DANA bölgesi vahşi hayatı korumak için yapılmış Milli Park. Ash Shawbak ta da Haçlı Kalesi varmış. Buradan Petra (Arapça Al Batra) nın içinde bulunduğu Wadi Musa da kentin hemen 3 km dışında Nabatean Castle Hotel e yerleştik. Hepimizin odaları ayrılmış. CNN, BBC ve Al Cezira TV leri çok güzel yayın yapıyordu. Özellikle Al Cezira nın İngilizce kanalı çok harikaydı, ama haber ağırlıklı idi. Epeyce zaman buldukça izledim. Akşam de konferans açılışı yapıldı. Önce Fahlbusch Kurak yerlerde su temin sistemlerinin problemleri isimli kısa Almanca bir konuşmadan sonra mahalli idarecilerden ikisi hoş geldiniz konuşması yaptılar. Organizatör Ueli Bellwald kısa bir hoş geldiniz konuşmasının ardından Ürdün den tek bildiri sunan Süleyman Farajat Petra ve Nabatean kültürü hakkındaki bildirisini sundu. Nabetean Krallığı, M.Ö. 1. yüzyıl ve M.S 1. yüzyılda yaşamış ve özellikte hidrolik yapılarda çok başarılı eserler vermiş kuraklığa çare bulmuştur. Daha sonra çevrede bedevi çadır hayatına karşılık yerleşik bir kültürdür. Kökeni Arap olmasına karşı yarı batılı ve yarı doğuludur. Sanata ve tiyatroya önem vermiştir. Dilleri Arapça ya yakın, yazıları Arapça ya benzerdir. Bazı iki dilde yazıtlar ve resim kalıntısı bugüne gelmiştir. Bu krallığın başkenti Petra dır. Çok önemli bir ticari merkez olmuştur. Daha sonra kent terk edilmiş, 19 yüzyılda tekrar keşfedilmiştir. Harun Dağı civarda Müslümanlarca kutsal bir yer olarak kabul edilmektedir. Musa nın kardeşi Harun un (Aaron) burada gömülü olduğuna ve Wadi Musa da bir pınarın Musa nın asasını vuruşu ile açıldığına inanılmaktadır. 4

5 Derin Mujib Vadisi ve 62 m yükseklikteki beton barajın göl alanı Nabetean Castle Hotel lobisinde 5

6 Konferansın açılışında Sabah konuşmalar vardı. Belwald Petra su yollarına ait bildiri sundu. Bu konuda dağıtılan dokümanlarda da bu konuda geniş bilgi var. Öğleden sonra PETRA gezildi. Bab al Siq (Siq derin kanyon anlamına Arapça kelime-gorge). Siq kapısından girildi. Çok derin taş bir kanyon. Kayalar kuru ve renk renk, çok doğal güzelliği var. Vadi içinde ve çevresinde kaya mezarlar. Kayalara oyulmuş anıtsal yapılar. Siq kapısı girişinde bir taş bend ile sel sularının kente girişi önlenmiş. Tünel ile su başka vadiye yönlendirilmiş. Kent Şam ile Arabistan ve Mısır arasında çok önemli bir merkez. Nabetean krallığının başkenti, 106 yılında Trajan tarafından Roma ya katılmış. Bazı yazıtlar: (Siq kapısında) (Triglinium tomb) A bilingual inscription (Nabetean and Grek) mentions burial made by Abdmanku, son of Akayus, son of Shullay, for himself and for his children and their heirs in the time of Maliku (AD 40-70). Theatre: It is carved at the foot of High Palace of Sacrifice and consists of 3 rows of seats separated by passage ways. The monument was carved in the mountainside during the reign King ARETAS IV (45 BC-27 AD). The theatre can accommodate 4000 spectators. Sabinos Alexandros Station : (ÇOK ÖNEMLİ) This master of religious ceremonies came from DARA (Now in Syria-Turkey) to celebrate the cult of DHU-SHARAH (Zeus of Nabateans). He carved the dame baetyl (?) of God and represented standing on two bulls. Anıtsal yapıları görerek kentin diğer çıkış kapısına kadar yürüdük, burada Roma eserleri var. 450 yıllık olduğu söylenen ağaçtan da küçük bir örnek aldım. Turistleri gezdirmek için pek çok deve eşek ve eşek arabası var. Buradan otele minibüslerle döndük. 6

7 Petra Siq kapısında anıt mezar Petra girişi birbirine değen ürkütücü kayalar arasından 7

8 Anıt mezar üst Petra muhteşem kaya içine oyma yapı 8

9 Petra da Amman a dönüşte uğradığımız kafede 9

10 Bu gün sabah tepeden Petra ya su taşıyan su yollarını görmek için dik ve taşlı bir araziden inişe geçtik. Benim yaşımda biri için çok zor bir yürüyüş, Kazağımı burada bir taşın üzerine oturmak için koymuştum. Ama beyaz kolsuz kazağım geri geldi. Arka grup alıp gelmiş. Karşımızda çevrede çok kutsal bir dağ var. Jebel Harun (Mount Aaron). Aaron Musa peygamberin kardeşi. Burada gömülü olduğuna inanılıyor. Öğleyin kayalar arasından geçerek, çok dar yerlerden geçerek tekrar Petra içine girdik. Mahalli Belediyece (Maan District and Mayor of Wadi Musa) ikram edilen Asker anıtında kumanyalarımızı yedik. Bayağı yorulduk. Petra içindeki yapıları inceledik ve bir gün önceki kapıya geldik, minibüslerle otele döndük Sabah konuşmalar vardı. Grewe nin Almanca Qanat konusu ilginç idi. Ama Van ve Doğu Anadolu ya değinmedi. Öğleden sonra gene Nabetean Krallığı dönemine ait (Siq of Ba ja) Ba ja kanyonuna gidildi. Neolitik yerleşim yeri, giriş dere yatağından, bir kısım yaşlı biz ileriye gitmedik. Bizim rehber Helga Bellwald (Ueli Bellwald ın genç ve güzel eşi), çevreyi inceledik. Dere yatağında 4m ara ile yaklaşık 1,5 m yüksekliğinde bir tanesi 20 cm genişliğinde ve 6 cm derinliğinde diğeri 20 x 20 cm ebadında iki boşluk kazılmıştı. Burada su yükseltiliyor ve yanlardaki küçük kanallara alınıyordu. Helga Bellwald burada bend (dam) olduğunu söyledi. Ben söz alıp burada sabit olamayacağını ancak ahşap kapak konulduğunu ve suyun yükseltildiğini açıkladım kişilik grup açıklamayı makul buldu. Arkasından biraz yürüdük şekilde görüldüğü yerde bir Nabetean yazıtı olabilecek işaretler gördüm. Helga bunu bilmiyordu. Eşine daha sonra göstereceğini söyledi. Daha sonra Commercial Centre of Petra denilen yeri gezdik. Buradan bir yolla Petra ya iniliyordu. Çok harika yapılar vardı. Bir yapı içinde bulunmuş tek Nabetean resimleri vardı. Ama büyük çapta bozulmuş. Akşam Bedevi çadırında geleneksel Arap sofrasına davet edildik. Davet Helga ve Ueli Bellwald tarafından yapıldı. Kuyu tandırda pişirilmiş et, salata ve baklava vardı. Bir Arap müzikçi vardı. Hava serinledi, oyunlar oynandı. Kahve içildi ve otele dönüldü. Bunun için 20 Euro ekstra para toplandı. Ancak çadırda tuvalet yok, ihtiyaç için çevreye gidiliyor!!!!! Maalesef pek çok yerde bu durum var KONFERANS ARIEL BAGG Almanca konuşmasında Sümer tanrı ve tanrıçaları hakkında bilgi verdi. Tanrıça INANNA resmi gösterdi, yanında aslanlar var. (Artemis yada Sibele) FEMKE MARTENS Water Abundance and shortage : public and private water storage at Sagalassos of Pisida (South West of Turkey) Sagaloss da kazı yapan Katholieke Universitet LEUVEN görevlisi Femke Martens ile tanıştık. EDDIE OWENS Daha öne 1994 yılında mektupla tanıştığım Eddie Owens Pisidian Antioch (Isparta Yalvaç) antik kentinin su yollarından ve Nymphaeum (Anıtsal Çeşme) ve hamamı konusunda bildiri sundu. 10

11 INGE UYTTERHOEVEN -Private bathing at Sagalassos Sagalassos ta kazı yapan.. ile tanıştım. Türkçe de biliyor. Sagalassos hakkında bildiri sundu. GILBERT WIPLINGER Efes su yolları hakkında bildiri ve poster sundu. Daha önce tanıştığım Wiplinger bu konuyu Efes toplantısında da sundu ve Efes kitabında yayınlandı. HUMEIMA GEZİSİ Öğleden sonra, Petra nın güneyinde yaklaşık 50 km güneyde Humeima kentine gidildi. Düz çölde Nebatean yerleşimi, kilise kalıntıları, su toplama havuzları var. Abbas burada Emevilere isyan başlatmış, daha sonra Bağdat ta Abbasi devletini kurmuş. Açıklamalar Dr. Hayriye Amr tarafından yapıldı. Anne annesi Türk imiş. POSTER Akşam de yemekten sonra Posterler hakkında açıklama yapıldı. Water supply system of Kilyos with suterazis isimli posterimi açıkladım. İlgi ile izlendi. Yahuda Peleg internet ile göndermemi istedi. Edindiğim intiba ve bana söylenenler beğenildiği yönünde Sabah 8.00 de Wadi Musa daki otelden ayrıldık. Trajan yolundan Ash Shawbak a kadar gidildi, buradan Amman-Aqaba (Ayla) modern çöl yoluna geçtik. Yol üzerinde çok az yerleşim vardı. Bu yolda giderken Osmanlı Bağdat-Hicaz demiryolu ile karşılaştık. UMM AR RASAS Trajano yoluna sapınca ilk Umm Ar Rasas a uğradık. Buranın eski ismi Kastron Mefaa. İçinde mozaikler olan eski kilise gezildi. Saint Steven Rum Ortodoks Kilisesi. Bu isimde hiç aziz duymadım. Mozaikler arasında kentlerin resimleri ve isimleri yazılı idi. ΜΙ ΑΒΑ / ΦΙΛΑ ΕΛΦΙΑ / ΚΑΣΤΡΟΝΜΕΦΑ / ΝΕΑΠΟΛΙΣ /ΗΑΓΙΑΠΟΛΙΣ Çevrede kazılar devam ediyordu. Saint Steven Kilisesinde mozaikler Kilisenin Emevi döneminde inşa edilişi ilgi çekici 11

12 MUKAWIR Buradan Mukawir e gidildi. Kumanya dağıtıldı ve ağaçlar altında yemek yenildi. Tepede kazılar yapılıyordu. Çok sıcak idi. Tepeye çıkmadım. Burası Kral Herod un oğlunun kalesi idi. Saint John the Babtist (Yahya Peygamber) burada hapse atılmış, ve başı kesilmiş, ünlü Salome burada onun önünde dans etmiş. Tepeden Ölü Deniz (Dead Sea) görünüyor. MADABA Buradan antik kent Madaba ya gidildi. Antik ismini taşıyordu. Zaman dar olduğu için kalıntılar gezilemedi. Sadece İmparator Jüstinien döneminde ( ) yaptırılan çok büyük bir üstü açık sarnıç gezildi. Kitabesi de varmış. Doğruca Amman da Le Meridien Oteline yerleştirildi. Özel Salonda (Water Historians) akşam yemeği yenildi. Sadece Cura Aquarum grubu vardı JAWA BARAJI GEZİSİ Irak a gizli giriş yapacağımıza karşı Ürdün Polisi bizi takip etti. Alexi Vogel incelemem için Ref 2 deki İngilizce kitabı verdi, inceledim. OSMAN AL-KURDI KONUŞMASI Akşam da Otelin (Water Historians) için ayrılmış alt özel Balo salonunda yemek ve toplantı. Ürdün Water ve Irrigation Bakanı Osman Al-Kurdi, sulama, su kaynakları hakkında tablolarla açıklamaları bilgisayarlı konferans verdi. Nufus 5,5 milyon. Dead Sea (Ölü Deniz) in kuruma tehlikesi olduğu ve buraya 180 km uzaklıktan Kızıl Deniz den su basacakları üzerinde çalışıldığını anlattı. COLLIVIARAIA KONUŞMASI Son konuşma Martin SCHWARZ tarafından Colliviaria üzerine oldu. Efes te yaptığı konuşmayı tekrarladı ve yeni bulguları ekledi. Bunlar Gilbert in Efes ten ve benim Ankara dan gönderdiğim fotoğraflar. Benim Ankara dan çektiğim fotoğrafları gösterdi ve Herr BİLDİRİCİ tarafından gönderildiği isim ile bildirildi. Ankara stone pipe with plug Mehmet Bildirici Ankara

13 GERASA (JERASH) Önce Gerasa antik kenti öğleye kadar gezildi. Kum altında kaldığından aynen gelmiş. Harika bir kent, böyle korunmuş bir kent daha önce hiç görmedim. Rehber Jacques Signe geniş açıklamalar taptı. Ayrıca Water saw (Mermer hızarı yeniden kurulmuş) çok ilgi çekici idi. Kent hakkında geniş açıklamalar ekli kitapta. Öğlen yemeği Gerasa nın hemen dışında büyük bir lokantada yenildi. Burada önce lavaş ekmekler ardından Halep köftesi ikram edildi. Çok güzel ve değişikti. Kahveler içildi. Gerasa antik kentinde kolonlu yolda Osmanlı İmparatorluğu döneminde Kafkasya dan göç eden Çerkez ve diğer Müslüman Kafkas halkları, Amman ve Jerash çevresine yerleştirilmiş. 13

14 Gerasa antik kentinde 14

15 Gerasa antik kentinde Rehberimiz araştırmacı Jacques Seigne, Maria ve Martin ile birlikte 15

16 GADARA (UMM QAIS) Buradan UM QAIS (ancient Gadara) gidildi. Gadara çok yüksek yerde Roma kenti, çok güzel bir manzarası var. Su tüneli ve yapı kalıntıları gezildi. Tepede uzun uzun seyrettim. Hemen karşımız İsrail işgalindeki Golan tepeleri (Golan Heights), bom boş bir dağ, hemen yanı batısı Tiberias gölü çok net görünüyor. Gölün batısında Tiberias kenti, 2001 yılında ilk katıldığım İsrail gezisinde gezmiş idim. Bu defa kısmetmiş karşıdan uzun uzun seyrettim. Hemen 1 km önümüz sınır, Yarmuk nehri. Bu nehir Jordan River (Nahr al Ürdün) ne bağlanıyor. Bu nehirde İsa nın vaftiz olduğuna inanılıyor. Ürdün ismi de buradan geliyor. İsa nın ilk defa burada Kingdom of God Tanrı nın emrine çağırdığına inanılıyor. Gadara dan görüntü karşı çıplak dağlar GOLAN Tepeleri Solda görülen göl Tiberias Gölü, sağ taraf Golan Tepeleri (Golan Heighs)- İsrail Alt çukur sınır olan Yarmuk nehri 16

17 MEMDUH BİŞARA ZİYAFETİ Buradan birkaç km aşağıda Duke of Mukheibeh, Memdouch (Memduh) al Bisharat ve eşinin evinde sıcak su akan havuzu başında ağırlanıyoruz. Memduh Bey ve başı açık eşi bizi karşılıyor, her ikisi de çok güzel İngilizce konuşuyorlar. Ben İstanbul dan geldiğimi söylüyorum. İlgileniyorlar Ressam Fahrünnisa Zeyd ile akraba olduklarını söylüyor. Türkiye de tanınmış bir aile olduğunu söylüyorum. Almanlar havuza giriyor. Çok güzel geçen bir geceden sonra otele dönüyoruz. Maria ve Martin uçakları önce olduğu için erken ayrılıyorlar. Kucaklaşıyoruz. Muhsin Bişara ve eşi Muhsin Bişarat Havuz başı, suyu sıcak 17

18 Muhsin Bişarat evinde Ürdün de son fotoğraf Maria ve Martin ile Sabah 07.de otelden ayrılıyoruz. Fahbusch un bulunduğu grupla Alia havaalanına geliyoruz. Resmi formalitelerden sonra 3 saat zamanım vardı. Havaalanı içinde mağazaları gezdim. Hurma aldım ve uçağı ile İstanbul a uçtum. Seyrederek geldim. Karpaslar (Kıbrıs) üzerinden geçerek Anadolu toprağı üzerinden Atatürk Havaalanı na geldim ve otobüs ile yaklaşık de eve döndüm. 18

19 ARKADAŞLARIM (WATER HİSTORIANS) Önde Mimar organizatör Ueli Bellwald, Prof. Dr. Henning Fahlbusch Üstte solda Prof. Dr. Joachim Lenz Maria Vovinkel & Martin Schwarz ile Petra gezisinde kıl çadır kafede 19

20 Petra da kıl çadır Kafede Martin Schwarz, Yehuda Peleg ve eşi ile Yehuda Peleg (İsrail) ile Daha önce 2001 yılında İsrail de, 2004 yılında Efes te birlikte olduk. 20

21 Tsvika Tsuk (İsrail) ile Tsvika ile İsrail ve Efes toplantılarında birlikte olmuştuk. Mimar Gilbert Wiplinger ile Efes toplantısını düzenleyen ve Efes kitabının editörü Gilbert Türkçe de biliyor. İsrail de de birlikte olmuştuk. Avusturya Arkeoloji Enstitüsü nde çalışıyor. 21

22 Julian Richard - Mehmet Bildirici- Femke Martens Inge Uytterhoeven Belçika Leuven Üniversitesi nden Sagalassos da kazı yapıyorlar. Prof. Dr. Edie Owens (UK) Mehmet Bildirici Linda Owens Türkiye de kazı yapıyorlar, 1994 yılında mektup ile tanışmış idik. 22

23 Prof. Dr. Jean Louis Viollet ile birlikte Hidrolik Tarihi isimli çalışması var. İlk tanıştık. Prof. Dr. Joachim Lenz, Mehmet Bildirici, Maria Lenz (Oldenburg) 23

24 Gertrude Lamberth ve Dip.Ing Werner Lamberth ile Çok uzun yıllar su projelerinde çalışmış halen 80 yaşında emekli Prof. Dr. Uwe Drewes ile 1960 lı yıllarda DSİ de çalışmış, Konya ile ilgili projede bulunmamış 24

25 Judith Loebl, Dr. Walter Loebl (UK) ile birlikte İspanyol katılımcılar ile birlikte 25

26 Dr. Hayriye Amr Hueima kenti hakkında açıklama yapıyor. Hemen yanında Ueli Bellwald Jacques Seigne (Fransız) Gerasa (Jerash) kenti hakkında açıklamalar yapıyor 26

27 Jawa barajı yakınında dinlenirken DWhG temsilcisi Diplom Ing Wolfram Such ablası Baraj konusunda çalışma yapan ve Jawa Barajı gezisi rehberi Alexius Vogel (ayakta) kahve içen Fahlbusch 27

28 Le Meridien özel salonunda yemek Mehmet Bildirici-Maria &Martin Schwarz- X- Gertrude & Werner Lambert Aynı masa en sağda Wilke Schram (Hollanda) Daha önce mail ile tanışmıştık. 28

29 29

30 30

31 YOLCULUK İLE İLGİLİ KİTAP VE BROŞÜRLER -ÜRDÜN HARİTASI Almanca olan bu harita üzerinde gittiğimiz yerler ve yollar işaretlenmiştir. Geziler büyük otobüs ve kısa mesafelerde minibüslerle yapılmıştır. -AMMAN HARİTASI - CURA AQUARUM IN PETRA/JORDAN Çok kalın bir derleme, özellikle Petra nın su yolları hakkında yazılar var. Derleme Bellwald tarafından yapılmıştır. -JORDAN, HISTORY AND CULTURE 48 sayfa, tarih ve kültür hakkında bilgiler -JORDAN VISITOR S GUIDE 56 sayfa, turistik bilgiler -JORDAN Religion & Faith (Biblical Jordan) 24 sayfa, kutsal yerler hakkında açıklama -BİLDİRİ ÖZETLERİ İngilizce 11 sayfa (Kilyos özeti var) -BİLDİRİ ÖZETLERİ Almanca program ile birlikte 15 sayfa (içinde Kilyos özeti Almanca) -PROGRAM 3 sayfa (tasarlanan programda bazı kayma ve kısalmalar olmuştur.) -LIST OF PARTICIPANTS Üç sayfa (Almanya 73, İspanya 11, İsrail 5, Ürdün 5, İngiltere 4, Fransa 3, Belçika 3, Avusturya 3, Avustralya 2, Amerika 2, İsviçre 2, İtalya 1, Hollanda 1, TÜRKİYE 1) -The American Center of Oriental Research Tek sayfa broşür 31

32 İstanbul 2005 Konya