BİYOLOJİ ANABİLİM DALI GÜZ YARIYILI YÜKSEK LİSANS DERSLERİ

Transkript

1 BİYOLOJİ ANABİLİM DALI GÜZ YARIYILI YÜKSEK LİSANS DERSLERİ Dersin Dersin İngilizce Dersin Adı Kodu Adı Special Topics in Biyolojide Özel Konular (Tez Çalışması) Biology (Thesis) Dersin Kredisi Biyoterminoloji Bioterminology Biyoklimatoloji ve Vejetasyon Zonları İleri Biyolojik Mücadele Bioclimatology and Vegetation Zones Biological Control Arthropoda Arthropoda Bitki Hücre Metabolizması Herbaryum Teknikleri Plant Cell Metabolism Herbarium Techniques Ektoparazitler Ectoparasites Medikal Parazitolojide Teşhis Yöntemleri Diagnostic Methods in Medical Parasitology AKTS Dersin İçeriği Biyoloji terminolojisinin gelişimi, kavramlar, deyimler ve bunların etimolojisi. Deyimlerin ve kelimelerin ifade kazanacakları ve doğru kullanım şekilleri, hyrid kelimeler. Karşılaştırmalı klasik Yunan ve Latin biyoloji terimleri, ayrıca dignoziz ve deskripsiyonda söz dizimi dersin içerisinde yer almaktadır. Biyoklimatolojinin tanımı, kapsamı ve uygulamasındaki önemi iklimlerin biyolojik sınıflandırılması. İklim vejetasyonda tabakalanma dünya ve Türkiye vejetasyonu zonlarının biyoklimatololijik özellikleri yurdumuzdaki orman, maki, step, subalpin, alpin vejetasyonlarının biyoklimatolojik yönden incelenmesi. Türkiye vejetasyonu n sintaksonomik sınıflandırılmasında biyoklimatolojijk yeri. Biyolojik mücadelenin tanımı. Biyolojik mücadelenin avantaj ve dezavantajları. Biyolojik mücadele yöntemleri ve uygulama metodları gibi ana konuları detaylı olarak inceler. Eklembacaklıların biyolojisi ve sınıflandırması. Bunların ekonomik önemleri. Arthropoda şubesinin genel özellikleri ve bu şube içerinde yer alan alt şubelerin vücut yapısı, beslenme, solunum, boşaltım, su düzenlenmesi, hareket, üreme sistemleri, ekolojisi ve sınıflandırması. Hücre döngüsünün düzenlenmesi, Bitki hücre çeperinin yapısı ve çalışması, biyolojik zarlar (ünitmembran), bitki hücresinde organeller ve fizyolojik aktiviteleri (solunum ve fotosentez) nükleus yapısı ve aktiviteleri. Herbaryum (kurutulmuş bitki örnekleri koleksiyonu) bitki toplanması, toplamada bilinmesi gereken bilgiler ve teknikler, toplamada gerekli olan malzemeler, presleme ve kurutma, araziden gerekli notları alma ve etiketleme, bitkilerin korunması ve saklanması için kartonlara yapıştırma, zehirleme, herbaryum dolaplarına yerleştirme (Kartoteks),bitki değiştirme, ödünç verme ve tayine gönderme, bazı özel bitki gruplarının herbaryumu (sukkulent, hidrofit, açıktohumlu, suyosunları, mantarlar, likenler, eğreltiler, kara yosunları v.s.). Parazitizm, vektörler ve parazitlerin bulaşma yolları, Arthropoda'nın genel özellikleri, Arthropoda'da parazitizm ve etkileri, Arthropoda Sistematiği, Antennata; Insecta, Odonata (Kız böcekleri), Pthiraptera (Bitler), Heteroptera (Tahtakuruları), Hymenoptera (Zar kanatlılar), Coloeptera (Kın kanatlılar), Lepidoptera (Kelebekler), Diptera (Çift kanatlılar), Siphenoptera (Pireler), Chelicerata; Aracnoidea, Acarina (Keneler, Uyuz etkenleri). Başlıca teşhis yöntemleri, kan muayenesi, dışkı muayenesi, helmintlerin aranması, duedonum sıvısı, idrar, burun akıntısı, kanda protozoa aranması, helmint yumurtası ve larvaların aranması, helmint yumurtası ve protozoa kistlerinin sayılma tekniği, solucanlarm sayılması, besi ortamları, otopsi tekniği, teşhiste kullanılan serolojik ve allerjik yöntemler, etiketleme.

2 Helmintoloji Helminthology Mikrobiyal Teknoloji Pteridophyta ile Bryophyta Morf. Ve Ant. Özellikleri Microbial Technology Morfological and Anatomical Features of Pteridophytes and Bryophytes Helmintler ve helmintolojinin tarihçesi ve tanımlanması. Helmintlerin sistemaği, morfolojisi, biyolojisi, patolojisi, teşhisi ile bunlara karşı uygulanan korunma ve kontrol yöntemleri. Mikroorganizmaların tıp,ziraat,gıda gibi çeşitli alanlarda kullanımı şuş geliştirme. Bu gruplara ait familyaların, cinslerin ve türlerin karşılaştırmalı olarak anatomik ve morfolojik yapılanmalarındaki farklılıkları, benzerlikleri ve evrimsel olarak ilişkileri ele alınacaktır Medikal Biyoloji Medical Biology Genel biyoloji, medikal biyoloji ve biyomorfoloji ve tanımı. Sitoloji, hücre ve hücre teorisi. Hücresel solunum. Developmental reproduction biyolojisi (gametogenesis). Teratobiyolojosi. Cydus materiae (yeryüzünde madde devri). Etolojisi ve ekoloji. Çok hücreli hayvanlarda kısa komparatif biyomorfolojileri. Kronobiyoloji(chronobiologia). Yaşlılık biyolojisi. İmmunoloji. Evolüsyoner biyoloji. Medikal biyoloji yüzünden önemden taşıyan bazı hayvanlarının morfolojisi. Canlıların sınıflandırılması Aphit (Yaprak Bitleri) Ekolojisi Aphid Ecology Afitlerin önemi, (Yayılım alanlarını genişletmeleri, üreme ve çoğalma şekilleri, ekonomik önemleri). Afitlerin genel görünüm özellikleri, konak bitki seçimini etkileyen faktörler (Konağın kimyasal-besinsel-morfolojik özellikleri verilecek ve konakların afitlere karşı kimyasal ve morfolojik savunma mekanizmaları, Afitin bir konağı seçmesi-kabulu-yerleşmesi aşamaları, afitlerin konak bitki seçimi-kullanımı, çevresel faktörlerle etkileşimine bağlı olarak yaşam döngüleri ve getirdiği avantajlar. Özellikle "teleskopik generasyon" ve "döngüsel partenogenez" özellikleri. Afitlerin doğal düşmanları ve karıncalarla mutualistik ilişkileri, asker afitlerin varlığı, simbiyont bakterilerin önemi. Ekolojik ve Evrimsel prensiplerin bir arada etkileşim içinde nasıl oldukları, organizmaların (özellikle böceklerin-afitlerin) değişen ortam koşullarına nasıl uyum sağlayabilecekleri, genetik Evolüsyon Ekolojisi Evolutionary yapıda meydana gelebilecek değişimler, varyasyonun ortaya çıkış şekilleri ve devamlılığını Ecology sağlayan mekanizmalar, türleşme mekanizmaları, Ekolojik koşulların değişimine paralel olarak ortaya çıkabilecek besin sorunu, sonuçları ve yapılması gerekenler ve bunların Tür çeşitliliğine yapabileceği etkiler, bu sonuçlara bağlantılı olarak uygulamalı evolüsyon ekolojisinin prensipleri. Balık biyolojisi ile ilgili terim ve kavramlar, Balık morfolojisi,balık anatomisi,balık Türkiye nin Tatlısu Balıkları ekolojisi,balık sistematiği,türkiye tatlı su balıklarının sınıflandırılması ve familya tayini Freshwater Fishes anahtarı,türkiye tatlı su balıklarının ayırıcı Balık sistematiği,türkiye tatlı su balıklarının of Turkey sınıflandırılması ve familya tayini anahtarı,türkiye tatlı su balıklarının ayırıcı özellikleri, Diaognostik özellikleri ve ekolojik özellikleri Limnoloji Limnology Tanımlar, Suyun yeryüzündeki dolaşımı, İç suların sınflandırılması, Anadolu daki iç sular, Göller, Suyun fiziksel özellikleri, Suyun kimyasal özellikleri, Sularda canlı organizmalar, Göllerde yaşam ve evolasyon, Akarsular, Suların kirlenmesi ve kirli sular Müzeoloji Museology Ülkemizde müzeciliğin tarihi gelişimi; Tabiat Tarihi müzeleri ve herbaryumlar hakkında genel

3 Türkiye Yarasaları Bats of Turkey Kromozomlar Cromosomes Bitki Sitogenetiği Çevre Biyoteknolojisinde Güncel Konular Cytogenetics of Plant Current Topics in Environmental Biotechnology Böcek Ekolojisi Insect Ecology Entomolojide Kullanılan Metodlar Entomological Methods bilgiler, bitki preparasyonunun özet anlatımı, omurgasız ve omurgalı hayvan örneklerinin bilimsel materyal olarak toplanması, müze örneği haline getirilip, saklanması, etiketlenmesi Yarasalar (Chiroptera) takımı hakkında genel bilgiler; dünya üzerindeki alttakım ve familyaların kısa tanıtımı; Türkiye'de yaşayan yarasaların sistematik, ekolojik özellikleri; türlerin tayin edilme usulleri ve yarasa sistematiğinde kullanılan yöntemler. Kromozomlarla çalışmanın amacı, kromozomların yapısı, kromozom tipleri, kromozomların gözlenmesi, kromozom sayısı ve yapısındaki varyasyonlar. Heterokromatin ve Eukromatinin Morfolojik Yapısı; Kromozomun Yapısı; Prokaryot ve Ökaryot Kromozomları; Kromozom Sayıları, Türlerdeki Sayısal Değişiklikler; Telomerler; Sentromerler ve Kinetokorlar; Nükleolar Organizasyon Bölgeleri; Dev Kromozomlar (Politen ve Tüp Fırçası Tipi Kromozomlar); B Kromozomları; Karyotipler; Bölünmeyi Kontrol Eden Faktörler; Mitoz ve Mayoz Bölünmede Kromozom Hareketleri ve Çekirdekte Kromozom Organizasyonları; Kromozom Çiftleşmeleri; Bitki ve Hayvan Örneklerinde Kromozomlar, Poliploidi. Bitki sitogenetiğinin tanımı ve biyolojideki önemi ve tarihçesi. Çeşitli tohumlu bitki familyalarında yer alan bitki cinslerine ait taksonlarda sitogenetik yöntemler, kromozom sayı ve morfolojilerinin belirlenmesi (karyotip analizleri). Bitki sitogenetiğinde karyotip analizlerindeki modern sitogenetik yöntemler (Görüntü Analiz Sistemi). Çevre konuları özellikle son yıllarda üzerinde en çok durulan konulardan birisidir. Çevre Biyoteknolojisi çevre ile ilgili problemlerin biyolojik sistemlerle çözülmesi esasını temel alır ve atık dönüşümü, kirlilik kontrolü gibi çevre sorunlarının ve çevre kirliliğinin biyolojik olmayan teknolojilerle işbirliği yaparak Biyoteknolojinin uygulanmasıdır. Ders içeriğindeki konular şunlardır: Atık Sulardaki Ağır Metal İyonlarının Giderimi ve Geri Kazanımı, Atıklardan Metan Biyogaz Üretimi, Hidrojen Biyogaz Üretimi, Petrolün Biyodegradasyonu, Mikrobiyal termoplastik Üretimi, Kömürün Biyoteknolojik olarak Depolimerizasyonu, Pestisit ve Biyodegradasyonu, Hava Kirliliği, Biyolojik Gübre, Mikrobiyal Korezyon. Böceklerde; yaşama şekilleri, hayat ortamları, homotipik ilişkiler, böceklerde sosyal yaşama eğilimi, heterotipik ilişkiler, böceklerin düşmanı olan hayvanlar, hastalık taşıyıcı olan böcekler, bitki-hayvan ilişkileri, düşmanca etkilere karşı korunma çareleri, cansız çevre ile ilişkileri, üreme yetenekleri ve ölüm oranları, abiotik faktörler ve etkileri, biosönöz ve abiotik faktörler, böcekinsan ilişkileri. Böceklerin toplanması, toplama ekipmanları, öldürme, öldürme şişeleri, öldürme ve muhafaza solusyonları, canlı böceklerin taşınması, sucul böceklerin toplanması; sivrisineklerin toplanması, parazitik böceklerin toplanması, böceklerin tuzakla yakalanması, ölü halde toplaması, yakalanan böceklerin arazide muhafazası ve depolanması, arazide iğneleme, muhafaza ve germe işlemleri, yumuşatma, alkol içerisinde depolama, iğneleme ve yapıştırma, guruplandırma, böceklerin yumurta, pupa ve larvalarının preparasyonu, etiketleme, genital preparasyon hazırlama, mikropkobik preparasyon, kurumuş örneklerin depolanması, kuru örneklerden oluşan koleksiyonun muhafazası ve düzenlenmesi. Böcek takımı için uygulanacak öldürme ve muhafaza işlemleri.

4 İleri Biyoteknoloji Oksidatif Stres ve Antioksidanları Apoptozis ve Hücre Döngüsü Genotoksisite Testleri İleri Sitogenetik Arıların Ektoparazitleri ve Protozoon Hastalıkları Laboratuar Hayvanları Ektoparazitleri ve Protozoon Hastalıkları İleri Parazitoloji Biotechnology Oxidative Stress and Antioxidants Apoptosis and Cell Cycle Genotoxicity Testes Cytogenetics Ectoparasites and Protozoan Diseases of Bees Ectoparasites and Protozoan Diseases of Laboratory Animals Parasitology Multidisipliner bir bilim dalı olan Biyoteknoloji, farmosötik ürünlerin yanısıra, endüstriyel öneme sahip olan diğer ürünlerin (mikrobiyal metabolit özelliğinde kimyasallar, enzimler, gıda ürünleri, alternatif enerji kaynaklan) yapımında da üretici organizmanın ve/veya ürün kalitesinin iyileştirilmesi, üretimin arttırılması, maliyetin azaltılması, yönünde yapılan çalışmalar akımından oldukça önemlidir. Ders içeriğindeki bazı konular: Biyoteknoloji ve Biyogüvenlik, Biyoteknolojik Kültürle Fermentasyon ve Biyoreaktör, Mikrobiyal Organik ve Aminoasit Üretimi, Enzim Biyoteknolojisi ve İmmobilizasyon, Biyovitaminlerin Üretimi, Mikrobiyal Yağ Üretimi, Etanol Üretimi, Mikrobiyal Antibiyotik Üretimi, Mikrobiyal Polimer, Ekzopolisakkarit Üretimi, Probiyotik Teknolojisi, Mikrobiyal Bakteriosinlerin Üretimi. Serbest radikaller ya da reaktif oksijen türleri,serbest radikallerin reaktivitesi, Oksidatif stres nedir? Nasıl oluşur?serbest oksijen radikallerinin uzaklaştırılması ve antioksidanlar,antioksidanların sınıflandırılması ve etki mekanizmaları. Hücrenin büyümesi gelişmesi ve bölünme evreleri,hücrenin hayatta kalabilmesi için gerekli hücre içi ve dışı faktörler,hücre döngüsünü başlatan faktörler, Hücrenin bölünme aşamalarında geçirdiği süreçler ve hangi durumlarda bölünmeye devam ettiği veya apoptozise girdiği?, Apoptozis ve nekrozis nedir?, Aralarındaki farklar nelerdir?, Apoptozise giren hücrelerde ne gibi biyokimyasal değişimler meydana gelmektedir? İnsan ve fareye ait çeşitli dokularda kromozom aberasyonlarının belirlenmesi ve mikronukleus test yöntemi. Feulgen boyama tekniğinin üstünlükleri. Mutajenite Testi: İnsan lenfositlerinde kardeş kromatid değişimi yöntemi. İnsan ve fareye ait çeşitli dokularda sitotoksisite testi:. İn vitro kültürlerde S9 aktivasyon sistemi ve bu sistemin kullanımının üstünlükleri Sitogenetiğin tarihçesi; Ökaryotik kromozomlar; DNA'nın yapısı ve kromozomların oluşumu; Kromozomların morfolojik özellikleri; Kromozom ince yapısı; Kromozomların adlandırma sistemi; Heterokromatin, telomer, sentromer, kinetekor, NOR ve sitogenetik önemi; B kromozomları; Lambafırçası ve politen kromozomlar; Kromozomlarda farklılaşmış ve frajil bölgeler; Hücre bölünmesinin regülasyonu ve kromozomlar; Kromozom düzensizlikleri; Çevresel ve genetik faktörler Bal arılarının arthropod hastalıkları;varroatosis, Acarapis woodi, Arı biti (Braula coeca)tropilaelaps clarea, Meloe variegatus, Philanthus triangulum ve Galleria mellonella Bal arılarının protozoon hastalıkları;nosematosis, Malpighamoebiosis Tavşanlarda bulunan arthropodlar (kene, akar, bit, pire)fare, hamster, rat ve kobaylarda bulunan arthropodlar (akar, bit, pire)tavşanlarda bulunan protozoonlarfare, hamster, rat ve kobaylarda bulunan arthropodlar Türkiye'de paraziter hastalıkların yayılışı ve önemi Parazit ve parazitolojinin tanımı Parazitizm çeşitleri Konak-parazit ilişkilerikonak ve yaptığı görevlere göre aldığı adlar Parazitlerin gelişmesi, çoğalması Parazitlerin konak üzerine etkisiparaziter hastalıklarda tedaviparaziter hastalıklarda korunmaparazitlerin yayılışları-bulaşma ve çıkış yolları Paraziter zoonozlar ve bulaşma yolları Parazitlerin isimlendirilmesi.

5 Keneler ve Tıbbi Önemleri Biryofit Ekolojisi-I Ticks and Medical Importance Bryophyte Ecology I Bitki Habitatları Plant Habitats Vejetasyon ve Vejetasyon Araştırma Metodları Ekonomik Entomoloji Küresel Isınmanın Biyoçeşitlilik Üzerine Etkileri Vegetatıon And Vegetatıon Survey Methods Economic Entomology Effects of Global Warming on Biodiversity Bal Arılarının Biyolojisi Honeybee Biology Arı Davranışları Bee Behaviour Bal Arısı Hastalık, Parazit ve Zararlıları Honeybee Disease, Parasites and Pests Taksonomi ve Morfoloji Biyoloji Argasidae ailesi (yumuşak keneler, mesken keneleri); Argas, Ornithodorus, Otobius Ixodidae ailesi (sert keneler, mera keneleri); Ixodes, Amblyomma, Hyalomma, Boophilus, Rhipicephalus, Dermacentor, HaemaphysalisVektörü olduğu hastalıklar; Paraziter (protozoon ve helmint), bakteriyel, ricketsial ve viral hastalıklar Biryofitlerin yaşam döngüsü ve morfolojisi. Üreme stratejisi. Hayat formu ve yaşam stratejisi. Fenoloji. Habitat ve substrat ilişkileri. Ekofizyoloji ve gelişim. Sınırlayıcı faktörler ve tolerans sınırları Habitat nedir? Habitat çeşitleri. Dünyadaki habitatların sınıflandırılması. ENUIS ve CORINE habitat sınıflandırma sistemleri. Bitkiler ve habitatları. Bitki ve Habitat arasındaki ilişkiler. Vejetasyonun tanımı, vejetasyonun yapısı, bu yapıyı oluşturan bitkiler ve özellikleri; bitki formasyonları ve bunları birleştiren ve ayırt eden özellikler, klimaks kavramı ve çeşitleri, süksesyon kavramı ve çeşitleri. Vejetasyonu örnekleme, örneklere dayanarak vejetasyonun nümerik olan ve olmayan metotlarla sınıflandırılması. Sonuçların alanla uyumu. Kültür bitkileri üzerinde zararlı olan böcekler, biyolojik mücadelede kullanılan böcekler, ürünlerinden faydalanılan, ekonomik değer taşıyan böceklerin tanımı, biyolojisi ve mücadele yöntemleri. Küresel Isınmanın tanımlanması,nedenleri,tarihsel süreci.küresel Isınmanın sonuçları, canlılar açısından genel etkileri ve değişik bitki ve hayvan gruplarından önemli model organizmalar belirleyerek uzun ve kısa vadede yapabileceği etkileri ortaya koymak, ortaya çıkabilecek sonuçların önemini vurgulamak, organizmaların savunma mekanizmalarını tartışmak ve çözüm önerilerini belirtmek. Bal arılarının orijin ve evrimi, anatomi ve fizyolojik özellikleri, gelişme, beslenme, iş bölümü, kolonide bireyler arasındaki akrabalık ilişkileri, arılarda çoğalma, üreme ve çiftleşme, koloninin yıllık yaşam döngüsü ve yaşa bağlı işler, arılarda kimyasal haberleşme ve adaptasyon yetenekleri, kolonide çevre şartlarının kontrolü ve koloni. Bal arılarının sosyal davranış özellikleri, davranışları etkileyen iç ve dış faktörler, kolonide iş bölümünün hormonal ve genetik kontrolü. Bal arılarının öğrenme yetenekleri, çevreyi tanıma ve uyum özellikleri, besin arama ve depolama aktivitesi. Bal arılarının beslenme, savunma, üreme ve çoğalma davranışları. Kolonide kimyasal haberleşme, arı danslarının anlam ve önemi. Davranışın genel doğası, kolonide yaşa bağlı olarak yapılan çalışmalar. Hastalıgın tanımı, Bal arılarının yaşamını olumsuz etkileyen önemli hastalıklar, Hastalıkların etmenlerine göre sınıflandırılması, Bakteriyel hastalıklar, Viral hastalıjklar, Fungal hastalıklar, Paraziter hastalıklar, Zoonoz hastalıklar, Haatalığın meydana geldiği döneme gore sınıflandırılması, Yavru hastalıkları (Amerikan yavru çürüklüğü hastalığı, Avrupa yavru çürüklüğü hastalığı, Kireç hastalığı, Taş haastalığı), Ergin arı haastalıkları (Nosema hastalığı, Akut arı felci hastalığı, Kronik arı felci hastalığı, Septisemi hastalığı), Hastalıklara karşı koruyucu önlemler, Hastalıkların teşhis ve tedavi yöntemleri, Hastalıklara karşı Fiziksel, Kimyasal, Biyolojik ve Entegre kontrol yöntemleri, Bal arısı parazit ve zararlıları, parazit ve zararlılarla mücadele

6 Seminer Seminar - 7,5 yöntemleri.