ÖZEL EGE İLKÖĞRETİM OKULU

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ÖZEL EGE İLKÖĞRETİM OKULU"

Transkript

1 ÖZEL EGE İLKÖĞRETİM OKULU FEN ve TEKNOLOJİ PROJESİ MİKRODALGADA ISITILAN SUYUN BUĞDAY VE ARPA TOHUMLARININ ÇİMLENMESİ VE BAZI FİZYOLOJİK ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİ HAZIRLAYANLAR 7 E Suar TUNÇ, Onur GÜNGÖR, Deniz KULKUL, Ataol CANYILMAZ DANIŞMAN ÖĞRETMEN Mesut ESEN 2007 İZMİR 1

2 İÇİNDEKİLER: SAYFA NO 1. ÖZET GİRİŞ MATERYAL VE METOD SONUÇLAR TABLOLAR GRAFİKLER TARTIŞMA ve ÖNERİLER KAYNAKLAR

3 1. ÖZET Araştırmamızda deiyonize su ve mikrodalgada ısıtılıp soğutulan suyun, 3 farklı buğday kültivarının (Kıraç-66, Cumhuriyet ve Bezostaja) ve beyaz arpanın çimlenmesi, kök-gövde uzaması, yaş ağırlığı ve fotosentez verimleri üzerine etkisini inceledik. 72 saat karanlıkta ve oda sıcaklığında bekletilen buğday ve arpa tohumları 4 gün boyunca 16 saat aydınlık / 8 saat karanlık ortamda çimlendirilmiş ve çimlenmelerinin 7. gününde hasat edilmişlerdir. Mikrodalgada ısıtılarak soğutulan suyun, çimlenme verimi üzerine herhangi bir etkisi yoktur. Mikrodalgada ısıtılarak soğutulan su, buğday kültivarı olan Cumhuriyet in gövde uzamasını engellemiş ancak diğer bitkiler üzerinde herhangi bir olumsuz etkiye neden olmamıştır. Buna ek olarak olan Cumhuriyet ve Kıraç-66 nın kök uzamasını teşvik etmiş fakat diğer bitkilerinkini engellemiştir. Genel olarak gövde yaş ağırlığı üzerine de herhangi bir etkisi gözlenmezken kök yaş ağırlığını azaltmıştır. Sonuç olarak mikrodalgada ısıtılıp soğutulan suyun, bitkilerin bazı fizyolojik parametrelerini olumsuz etkilediğini ancak bitkilerin fotosentez verimi üzerine herhangi bir etkisinin olmadığı kaydedilmiştir. 3

4 2. GİRİŞ 2.1 Çimlenme nedir? Tohumun çimlenmesinde ilk basamak H 2 O nun tohum içine girişidir. Su, tohum kabuğundan içeri girer ve içerideki sert ve kuru dokuyu yumuşatır. Su girişi tohumun şişmesine sebep olur. Su dormant (uyku halindeki) embriyonun biyokimyasını aktive etmeye başlar. Embriyo giberellik asit denilen kimyasal maddeyi salgılar. Giberellik asit su ile birlikte tohum dokusunun geri kalanını dolaşır. Giberellik asit Aleron hücrelerine ulaştığında hücrenin sitoplazmasına geçerek nüklear DNA daki belirli genleri harekete geçirir. Böylece aleron hücrelerinde protein sentezi başlatılır. Bu protein Amilaz enzimidir. Amilaz enzimi nişastanın hidrolizini sağlar. Açığa çıkan şekerler endospermden embriyoya transfer edilir ve çimlenmede enerji gereksinimi için kullanılır. Bu sırada su alarak şişen tohum çatlar ve bu açıklıktan ilk olarak kökçük çıkar. Kısaca tohumun su almasından ilk kökçüğün çıkışına kadar gerçekleşen olayların tümüne çimlenme denir. Şekil I: Su tohum içine girer ve embriyo Gibberellik Asit (GA) denen bir hormon salgılar. Şekil II: Su ile dolaşan GA, protein depolayan hücrelerin sitoplazmasına geçer ve çekirdek DNA sındaki belirli gen bölgelerini harekete geçirir. Şekil III: ndna daki belirli gen bölgelerinin harekete geçirilmesi ile protein sentezi medyana gelir. Bu protein AMİLAZ ENZİMİ dir. Şekil IV: Amilaz enzimi, besi doku=endosperm deki nişastayı parçalar. Böylece embriyonun beslenerek tohumun çimlenmesi sağlanır. 4

5 2.2 Suyum çimlenme üzerindeki etkisi nedir? Canlı bir hücrenin en bol bileşeni sudur. Büyüyen dokuların % ı oluşturur. En az su içeriğine sahip olan bitkisel dokular % 5-15 su içeriği ile tohumlardır. Bu nedenle çimlenme sırasında tohum içerisine bol miktarda su girer. Su bilinen en iyi çözücüdür. Hücreler arasında moleküllerin hareketi için iyi bir ortam yaratır. Ayrıca nükleik asitlerin, membranların ve proteinlerin özelliklerini ve moleküler yapılarını etkileyen en önemli etmendir. Hücredeki tüm biyokimyasal reaksiyonların ortamıdır. Hidroliz ve dehidrasyon gibi çok sayıda temel reaksiyonlarda rol alır. 2.3 Mikrodalga nedir? Dalga boyları 1 mm ile 30 cm ve frekansları 300 MHz ile 300 GHz arasında değişen elektro-manyetik dalgalardır. Diğer elektromanyetik dalgalarda olduğu gibi dalga ve parçacık özelliğine sahiptirler. Elektromanyetik radyasyonun bir çeşidi olan mikrodalgalar, elektromanyetik spektrumda radar dalgaları ile radyo dalgaları arasında yer alırlar. nükleer veya iyonize olmayan bir ışın şekli olup, TV ve FM radyo dalgaları gibi elektro manyetik dalgalar şeklinde yayılan bir enerjidir ve tüm elektrikli araçlar örneğin motorlar, elektrikli ısıtıcılar mikrodalga yayarlar. Mikrodalgalar ışık dalgaları gibi hareket ederek metallerden yansırlar, bazı dielektrik materyaller tarafından absorbe edilirler ve bazı dielektrik materyallerden önemli bir absorbsiyon etkisinde kalmadan geçerler. Bütün elektromanyetik dalgalarda olduğu gibi mikrodalgalarında girişim etkileri ve polarizasyon özellikleri vardır. 2.4 Mikrodalgada ısıtılan su yapısı nasıl değişir? Mikrodalga uygulanabilmek için bir ürünün dielektrik kaybına sahip olması gerekmektedir. Yani değişken bir elektromanyetik alan uygulandığında, madde içinde dipolar elektrik yüklerinin oluşması gerekmektedir. Su molekülleri kolaylıkla dipolar elektrik yükleri oluşturabildiğinden, su içeren yapıda her ürün, mikro dalga ile ısıtılmaya uygundur. Mikrodalgalar temas ettikleri madde tarafından absorbe edilir, yansıtılır veya hiçbir değişikliğe uğramadan yollarına devam ederler. Mikrodalgalar gıda maddeleri tarafından absorbe edildiği zaman mikrodalga ışının pozitif ve negatif merkezlerinin yön değiştirmelerine paralel olarak, üründe bulunan polar moleküller yön değiştirirler. Saniyede milyonlarca kez oluşan bu hareket sonucu molekülerden sürtünme ısısı 5

6 açığa çıkar ve madde ısınır. Yani mikrodalga enerjinin ısı enerjisine dönüşümü bu dalgaların bazı mikroskobik emme sistemleri tarafından emilmesi ve daha sonra emici madde moleküllerinin ısı titreşimlerine değişimi şeklindedir. Mikrodalga enerjinin ısıya dönüşümü maddenin polarlığıyla doğrudan ilgilidir. Normal şartlar altında polar molekülde rasgele dağılmış olan (-) ve (+) yükler, elektrik alanının varlığında, alan içerisinde dizilirler. Elektromanyetik dalga bir molekülün yanından geçerken, molekül aşağı ve yukarı salınan bir elektrik alanı etkisinde kalır. Eğer bir elektromanyetik dalganın elektrik alanı polar moleküldeki atomların arasındaki bağın uzunluğu boyunca salınırsa, bağ boyunca atomları itme ve çekme eğilimi gösterir. Bunun sonucunda bir titreşim ortaya çıkar. Eğer elektromanyetik dalganın elektrik alanı bağ uzunluğuna dik kuvvetler uygularsa, bu durumda molekül dönmeye başlayacaktır. Günümüzde mikrodalgaların insan sağlığı üzerindeki etkilerinin araştırıldığı birçok çalışma yapılmaktadır. Bu çalışmaların büyük çoğunluğunda mikrodalgaların, bitki fidelerinin büyümeleri üzerindeki zararlı etkileri gösterilmiştir. Ancak mikrodalgaların bu bitki tohumlarının çimlenmeleri üzerindeki etkileri incelenmemiştir. Bu nedenle bizim amacımız: mikrodalgada ısıtılıp soğutulan deiyonize su ile normal deiyonize suyun, üç farklı buğday çeşidi ile bir arpa çeşidinin çimlenmeleri üzerindeki etkisini incelemek. Bu çalışmada yukarıdaki buğday ve arpa kültivarlarının çimlenme hızları, çimlenme sonucunda çıkan kök ve gövdelerin uzunlukları ile yaş ağırlıkları arasındaki farklılıkları ve fotosentez verimlerindeki değişimler gözlendi. 6

7 3. MATERYAL VE METOD 3.1 Tohumların Sterilizasyonu: Tohumlar, %5 lik sodyum hipoklorid solusyonunda 3 dakika karıştırıldıktan sonra bol miktarda deiyonize su ile yıkandı. Petri kapları ve filtre kağıtları C de 4 saat sterilize edildi. 3.2 Tohumların Çimlendirilmesi: Filtre kâğıtları 3 katlı olacak şekilde petri kaplarına yerleştirildi. Petri kaplarının bir kısmına 10ml deiyonize su bir kısmına da 500W lık mikrodalgada ısıtılıp soğutulan su ilave edilerek 3 farklı buğday kültivarının (Kıraç-66, Bezostaja, Cumhuriyet) ve bir çeşit arpa tohumunun ekimi yapıldı. Ekimi yapılan tohumların bulunduğu petri kapları alüminyum folyo ile sarılarak oda sıcaklığında 72 saat karanlıkta bekletildi. 72 saatin sonunda çimlenen buğday fideleri16 saat ışık ve 8 saat karanlıkta 4 gün büyütülerek kök-gövde uzunlukları, yaş ağılıkları ve fotosentez verimleri belirlendi. Kıraç 66 Mikrodalga Su Kıraç 66 Deiyonize Su Resim 1 Resim 2 Bezostaja Mikrodalga Su Bezostaja Deiyonize Su Resim 3 Resim 4 7

8 Cumhuriyet Mikrodalga Su Cumhuriyet Deiyonize Su Resim 5 Resim 6 Beyaz Arpa Mikrodalga Su Beyaz Arpa Deiyonize Su Resim 7 Resim Kök Gövde Uzunlukları ve Yaş Ağırlıklarının Belirlenmesi: 1 haftalık buğday fidelerinin kök ve gövdeleri birbirinden ayrılarak cetvelle ölçüldü ve uzunlukları kaydedildi.. Herbir kök ve gövdenin yaş ağırlığı Sartorius GD 603 hassas terazi ile ölçüldü. 3.4 Fotosentez Veriminin Belirlenmesi: Bir haftalık buğday kültivarlarının ve arpa çeşidinin yapraklarındaki fotosentez verimi, Hansatech Plant Efficiency Analyzer ile ölçülerek kaydedildi. 8

9 4. SONUÇLAR 1- Mikrodalgada ısıtılmış suda çimlendirilen Kıraç-66 kültivarının gövde uzunluğunda belirgin bir değişiklik gözlenmezken kök uzunluğunda %38 oranında artış meydana gelmiştir (Grafik 1). Resim 9 2- Mikrodalgada ısıtılmış suda çimlendirilen Bezostaja buğday kültivarının ve arpanın gövde uzunluğunda belirgin bir değişiklik gözlenmezken kök uzunlukları sırasıyla %15 ve 22 oranında azalmıştır (Grafik 2 ve 4). Resim 10 Resim 11 9

10 3- Mikrodalgada ısıtılmış suda çimlendirilen Cumhuriyet kültivarının gövde uzunluğunda %10 oranında azalma gözlenirken kök uzunluğunda %20 oranında artış meydana gelmiştir (Grafik 3). Resim Mikrodalgada ısıtılmış suyun bitkilerin gövde yaş ağırlığı (Cumhuriyet hariç) üzerine herhangi bir etkisi gözlenmedi. Ancak Cumhuriyet in gövde yaş ağırlığı %33 oranında azalmıştır (Grafik 1 ve 2). 5- Bezostaja, Cumhuriyet buğday kültivarı ve arpanın kök yaş ağırlığı, mikrodalgada ısıtılmış suyla azalmış ancak Kıraç-66 nın kök yaş ağırlığında herhangi bir değişiklik gözlenmemiştir (Grafik 1 ve 2). 6- Mikrodalgada ısıtılmış suyun bitki yapraklarını fotosentez verimi üzerine herhangi bir etkisi yoktur (Grafik 3). Sonuç olarak, mikrodalgada ısıtılan su, yazlık-ekmeklik buğday kültivarı olan Cumhuriyet ve kışlık buğday olan Kıraç-66 nın kök uzamasını teşvik etmiştir. Ancak diğer bitkilerin kök uzamasını engellemiştir. Mikrodalgada ısıtılmış suyun diğer bitkilerin gövde uzaması üzerine belirgin bir etkisi gözlenmezken Cumhuriyet kültivarınınkini engellemiştir. Genel olarak gövde yaş ağırlığı üzerine de herhangi bir etkisi gözlenmezken kök yaş ağırlığını azaltmıştır. Tüm bunlara ek olarak mikrodalgada ısıtılmış suyun materyal olarak kullandığımız bitkilerin fotosentez verimi üzerine herhangi bir etkisi gözlenmemiştir. 10

11 5. TABLOLAR Tablo1 :Deiyonize suyun buğday ve arpa fidelerinin kök - gövde uzunluğuna (cm) ve yaş ağırlığına (gr) etkisi Kıraç-66 Bezostaja Cumhuriyet Arpa Gövde Uzunluk 11,6±1,2 10,5±0,7 9,7±1,8 11,56±1,4 Yaş Ağırlık 0,17±0,01 0,13±0,00 0,15±0,02 0,29±0,01 Kök Uzunluk 8,3±1,03 9,1±0,8 8,03±2,9 10,3±2,1 Yaş ağırlık 0,11±0,01 0,66±0,00 0,75±0,01 0,76±0,00 Tablo 2: Mikrodalgada ısıtılmış suyun buğday ve arpa fidelerinin kök - gövde uzunluğuna (cm) ve yaş ağırlığına (gr) etkisi Kıraç-66 Bezostaja Cumhuriyet Arpa Gövde Uzunluk 10,7±1,5 10,5±1,3 8,8±2 10,8±2,4 Yaş Ağırlık 0,18±0, ±0,01 0,10±0,02 0,21±0,01 Kök Uzunluk 11,5±0,5 7,7±2,6 9,6±2,1 8,0±0,6 Yaş ağırlık 0,09±0,01 0,08±0,00 0,06±0,00 0,10±0,00 Tablo 3: Deiyonize su ve mikrodalgada ısıtılmış suda yetişen buğday ve arpa fidelerinin yapraklarındaki fotosentez verimliliği Deiyonize Su Mikrodalga Kıraç-66 0,819 ± 0,00 0,832 ± 0,01 Bezostaja 0,821±0,02 0,830 ± 0,01 Cumhuriyet 0,833± 0,02 0,832 ± 0,01 Arpa 0,832± 0,00 0,836 ± 0,00 11

12 6. GRAFİKLER Gövde Uzunluk (cm) Kıraç-66 Deiyonize Su Mikrodalga Kök Uzunluk (cm) Deiyonize Su Kıraç-66 Mikrodalga Grafik 1: Deiyonize su ve mikrodalgada ısıtılmış suyun Kıraç-66 nın gövde ve kök uzunluğuna etkisi Gövde Uzunluk (cm) Deiyonize Su Be zos taja Mikrodalga Kök Uzunluk (cm) Bezostaja Deiyonize Su Mikrodalga Grafik 2: Deiyonize su ve mikrodalgada ısıtılmış suyun Bezostaja nın gövde ve kök uzunluğuna etkisi Cumhuriyet Cumhuriyet Gövde Uzunluk (cm) Deiyonize Su Mikrodalga Kök Uzunluk (cm) Deiyonize Su Mikrodalga Grafik 3: Deiyonize su ve mikrodalgada ısıtılmış suyun Cumhuriyet in gövde ve kök uzunluğuna etkisi 12

13 Gövde Uzunluk (cm) Arpa Deiyonize Su Mikrodalga Kök Uzunluk (cm) Arpa Deiyonize Su Mikrodalga Grafik 4: Deiyonize su ve mikrodalgada ısıtılmış suyun arpaların gövde ve kök uzunluğuna etkisi 13

14 7. TARTIŞMA ve ÖNERİLER İngiltere, Amerika ve Rusya da yapılan bilimsel klinik çalışmalarda mutfaklarımızda sıklıkla kullandığımız mikrodalgaların insan sağlığı üzerindeki zararlı etkileri incelenmektedir. William Kopp tarafında yürütülen bir çalışmada 3 haftalık bir fidenin, mikrodalgada ısıtılıp soğutulan bir suyla sulandığında sulamaya başlanmasının 3. gününden itibaren kontrol grubundan farklı belirtiler göstermeye başladığı ve 9. günde bitkinin öldüğü gözleniyor. Bu sonuçlar doğrultusunda mikrodalgaların hem suyun yapısını değiştirdiği hem de besinlerin DNA sına hasar verdiği sonucuna varılıyor. Diğer yandan USA-FDA (Food and Drug Administration=Besin ve İlaç yönetimi) ve ILSI (International Life Sciences Institute=Uluslararası Hayat Bilim Enstitüsü) tarafından, besinlerin ısıtıldığında yapılarındaki vitamin miktarındaki değişimin, mikrodalga fırınlar ve diğer geleneksel elektrik veya gaz enerjisi kullanılarak yapılan benzer pişirme ve ısıtma sıcaklığında aynı olduğunu hatta mikrodalga fırınlarda ısıtma süresi diğer tekniklere göre daha kısa olduğu için bazı besinlerde vitamin kaybı daha az olduğu bildirilmiştir. Ek olarak, mikrodalga fırınlar ve diğer geleneksel fırınlarda aynı sıcaklık derecesinde pişen besinlerdeki besin değerleri arasında anlamlı bir farka rastlanmadığı söylenmektedir. Bu durumda mikrodalgaların insan sağlığı üzerindeki etkileriyle ilgili araştırmalara devam edilmeli ve özellikle 1- Mikrodalgada pişirilen sebzelerdeki minerallerin kansere neden olan serbest radikallere dönüştüğü 2- Mikrodalgada pişirilen sebzelerin mide ve bağırsak kanser tümörlerine yol açtığı 3- Erkek ve kadın hormon üretimi üzerindeki zararlı etkileri üzerinde çalışılmaktadır. Ayrıca mikrodalgaların insan sağlığı üzerindeki zararlı etkilerini anlayabilmemiz için insanlar tarafından tüketilen bitkiler üzerindeki çalışmalar da devam etmektedir. İleride amacımız mikrodalgada ısıtılıp soğutulan suyla sulanan bitkilerde üretilen hidrojen peroksit gibi serbest radikallerin miktarını, bitki yapraklarındaki nispi su içeriğini, klorofil sentezleme kapasitelerini ve yaprak pigmentlerinin konsantrasyonlarını belirlemektir. 14

15 8. KAYNAKLAR 1. Biyoploji CAMPELL çeviri: E. GÜNDÜZ, A. DEMİRSOY, İ. TÜRKAN Plant Physiologie. Taizz and Zaiger, Thirid Edition biologie.uni-hamburg.de/b-online/ibc99/koning/seedgerm.html

16 MİKRODALGADA ISITILAN SUYUN BUĞDAY VE ARPA TOHUMLARININ ÇİMLENMESİ VE BAZI FİZYOLOJF ZYOLOJİK ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİ Suar TUNÇ, Onur GÜNGG NGÖR, Deniz KULKUL, Ataol CANYILMAZ 2007-Özel Ege Lisesi

17 Çimlenme Nedir? Tohumun su almasının n başlamas lamasından kökçüğün çıkışına kadar geçen en süreye s ÇİMLENME MLENME denir.

18 Arpa ve buğday gibi tek çenekli tipik bir tohumda 3 bölüm ayırt edilir: 1- Tohum kabuğu 2. Endosperm a) Nişastanın depolandığı bölge b) Protein depolayan hücrelerden oluşan alöron tabakası 3. Embriyo a) Kotiledon (Çenek) b) Epikotil (Gövdeyi oluşturacak kısım) c) Radikul (Kökü oluşturacak kısım)

19 Çimlenmeye Etki Eden Faktörler SU OKSİJEN SICAKLIK

20 Suyun Çimlenmedeki Önemi Tohum çimlenmesinde ilk basamak SUYUN TOHUM İÇİNE GİRİŞİDİR. - Tohum içindeki sert ve kuru dokuyu yumuşatır. - Tohumu şişirir - Embriyonun biyokimyasını aktif hale getirir.

21 Su tohum içine girer ve embriyo Gibberellik Asit (GA) denen bir hormon salgılar

22 Su ile dolaşan GA, protein depolayan hücrelerin sitoplazmasına geçer ve çekirdek DNA sındaki belirli gen bölgelerini harekete geçirir.

23 DNA daki belirli gen bölgelerinin harekete geçirilmesi ile protein sentezi meydana gelir. Bu protein AMİLAZ ENZİMİ dir.

24 Amilaz enzimi, besi doku=endosperm deki nişastayı parçalar. Böylece embriyonun beslenerek tohumun çimlenmesi sağlanır.

25 MİKRODALGA NEDİR?

26 Mikrodalga Radar GÖRÜLEBİLİR IŞIK

27 1- Mikrodalga, nükleer n olmayan ve ionize olmayan bir ışın şekli olup, TV ve radyo (FM) dalgaları gibi elektro magnetik dalgalar şeklinde yayılan bir enerjidir. 2- Mikrodalgalar, ürünün n içinden, i inden, ışığın n renkli camdan geçti tiği i gibi geçerler. erler. Yani üründe kalıcı hiçbir şey bırakb rakılmaz. 3- Mikrodalga uygulanabilmek için i in bir ürünün dielektrik kaybına sahip olması gerekmektedir. Su içeren i yapıda her ürün n,mikro dalga ile ısıtılmaya uygundur.

28 MİKRODALGAYI NERELERDE KULLANIYORUZ?

29 Mikrodalga frekansları (Giga Hertz (GHz( GHz) seviyesindeki frekanslar); 1- Uzay haberleşmesi, 2- Kıtalar arası televizyon yayını, 3- Radar, 4- Tıp, 5- Endüstri gibi çok geniş kullanım m alanları vardır. r.

30 Projeye başlama nedenimiz! /Microwaved Water - See What It Does To Plants.htm

31 2006 yılına y kadar mikrodalgada ısıtılıp soğutulan suyun, sadece bitki büyümesi b üzerine olan olumsuz etkileri tartışı ışıldı.

32 AMACIMIZ: Deiyonize su ve mikrodalgada ısıtılıp soğutulan suyun, 3 farklı buğday çeşidi (Kıraç-66, Cumhuriyet, Bezostaja) ) ve Beyaz arpanın 1- Çimlenmesi, 2- Kök k ve gövde g uzunluğu, u, 3- Kök k ve gövde g yaş ağırlığı 4- Yapraklarındaki fotosentez verimleri üzerine etkisini incelemek

33 MATERYAL VE METOD Filtre kâğı ğıtları 3 katlı olacak şekilde petri kaplarına yerleştirildi. Petri kaplarının n bir kısmk smına 10ml deiyonize su bir kısmk smına da 500W lık k mikrodalgada ısıtılıp p soğutulan su ilave edilerek 3 farklı buğday çeşidinin (Kıra raç-66, Bezostaja, Cumhuriyet) ve beyaz arpa tohumunun ekimi yapıld ldı. Ekimi yapılan tohumların n bulunduğu petri kapları alüminyum folyo ile sarılarak oda sıcakls caklığında 72 saat karanlıkta kta bekletildi. 72 saatin sonunda çimlenen buğday fideleri, 16 saat ışık ve 8 saat karanlıkta kta 4 gün g n büyütülerek b kök-gövde k uzunlukları,, yaş ağırlıkları ve fotosentez verimleri belirlendi.

34 Kök Gövde Uzunlukları ve Yaş Ağırlıklarının n Belirlenmesi: 1 haftalık k buğday fidelerinin kök k k ve gövdeleri birbirinden ayrılarak cetvelle ölçüldü ve uzunlukları kaydedildi. Herbir kök k k ve gövdenin g yaş ağırlığı Sartorius GD 603 hassas terazi ile ölçüldü.

35 Fotosentez Veriminin Belirlenmesi: Bir haftalık k buğday çeşitlerinin ve arpa çeşidinin yapraklarındaki fotosentez verimi, Hansatech Plant Efficiency Analyzer ile ölçülerek kaydedildi.

36 SONUÇLAR

37 1- MİKRODALGADA ISITILIP SOĞUTULAN SUYUN ÇİMLENME VERİMİ ÜZERİNE ETKİSİ

38 Beyaz Arpa Mikrodalga Su Beyaz Arpa Deiyonize Su

39 Cumhuriyet Mikrodalga Su Cumhuriyet Deiyonize Su

40 Kıraç Mikrodalga Su Kıraç Deiyonize Su

41 Bezostaja Mikrodalga Su Bezostaja Deiyonize Su

42 2- MİKRODALGADA ISITILIP SOĞUTULAN SUYUN KÖK-GÖVDE UZUNLUĞU ÜZERİNE ETKİSİ

43 1- KIRAÇ-66 BUĞDAY ÇEŞİDİNİN N KÖK K UZAMASINDA ARTIŞ Gövde Uzunluk (cm) Kıraç-66 Deiyonize Su Mikrodalga Kök Uzunluk (cm) Deiyonize Su Kıraç-66 Mikrodalga Şekil 1: Deiyonize su ve mikrodalgada ısıtılmış suyun Kıraç-66 nın gövde ve kök uzunluğuna etkisi

44 Kıraç Deiyonize Su / Mikrodalga Su

45 2- BEZOSTAJA BUĞDAY ÇEŞİDİNİN KÖK K UZAMASINDA AZALMA Gövde Uzunluk (cm) Deiyonize Su Bezostaja Mikrodalga Kök Uzunluk (cm) Bezostaja Deiyonize Su Mikrodalga Şekil 2: Deiyonize su ve mikrodalgada ısıtılmış suyun Bezostaja nın gövde ve kök uzunluğuna etkisi

46 Mikrodalga Su / Bezostaja Deiyonize Su

47 3- CUMHURİYET BUĞDAY ÇEŞİDİNİN GÖVDE UZAMASINDA AZALMA, KÖKTE KTE İSE ARTIŞ Cumhuriyet Cumhuriyet Gövde Uzunluk (cm) Deiyonize Su Mikrodalga Kök Uzunluk (cm) Deiyonize Su Mikrodalga Şekil 3: Deiyonize su ve mikrodalgada ısıtılmış suyun Cumhuriyet in gövde ve kök uzunluğuna etkisi

48 Cumhuriyet Deiyonize Su / Mikrodalga Su

49 4- BEYAZ ARPA NIN KÖK K UZAMASINDA AZALMA Gövde Uzunluk (cm) Arpa Deiyonize Su Mikrodalga Kök Uzunluk (cm) Arpa Deiyonize Su Mikrodalga Şekil 4: Deiyonize su ve mikrodalgada ısıtılmış suyun arpaların gövde ve kök uzunluğuna etkisi

50 Arpa Deiyonize Su / Mikrodalga Su

51 3- MİKRODALGADA ISITILIP SOĞUTULAN SUYUN KÖK-GÖVDE K YAŞ AĞIRLIĞI ÜZERİNE ETKİSİ

52 Tablo 1 :Deiyonize: suyun buğday ve arpa fidelerinin kök k - gövde uzunluğuna una (cm) ve yaş ağırlığına (gr) etkisi Kıraç-66 Bezostaja Cumhuriyet Arpa GövdeUzunluk 11,6 ±1,2 10,5 ±0,7 9,7 ±1,8 11,56 ±1,4 Yaş Ağırlık 0,17±0,01 0,01 0,13±0,00 0,00 0,15±0,02 0,02 0,29 ±0,01 Kök Uzunluk 8,3±1,03 9,1±0,8 8,03±2,9 10,3±2,1 Yaş ağırlık 0,11±0,01 0,01 0,66±0,00 0,00 0,75±0,01 0,01 0,76±0,00 0,00 Tablo 2: Mikrodalgada ısıtılmış suyun buğday ve arpa fidelerinin kök k - gövde uzunluğuna una (cm) ve yaş ağırlığına (gr) etkisi Kıraç-66 Bezostaja Cumhuriyet Arpa GövdeUzunluk 10,7±1,5 1,5 10,5±1,3 1,3 8,8±2 10,8±2,4 Yaş Ağırlık 0,18±0,01 0, ±0,0 0,0 0,10±0,02 0,02 0,21±0,01 0,01 Kök Uzunluk 11,5±0,5 7,7±2,6 9,6±2,1 8,0±0,6 0,6 Yaş ağırlık 0,09±0,01 0,01 0,08±0,00 0,00 0,06±0,00 0,00 0,10±0,00 0,00

53 4- MİKRODALGADA ISITILIP SOĞUTULAN SUYUN FOTOSENTEZ VERİMİ ÜZERİNE ETKİSİ

54 Fotosentez üzerine herhangi bir etkisi yoktur. Tablo 3: Deiyonize su ve mikrodalgada ısıtılmış suda yetişen en buğday ve arpa fidelerinin yapraklarındaki fotosentez verimliliği Deiyonize Su Mikrodalga Kıraç-66 0,819 ± 0,00 0,832 ± 0,01 Bezostaja 0,821±0,02 0,02 0,830 ± 0,01 Cumhuriyet 0,833± 0,02 0,832 ± 0,01 Arpa 0,832± 0,00 0,836 ± 0,00

55 SONUÇLAR LAR-1 1- Mikrodalgada ısıtılmış suda çimlendirilen Kıraç-66 türünün n gövde g uzunluğunda unda belirgin bir değişiklik iklik gözlenmezken kök k uzunluğunda unda %38 oranında nda artış meydana gelmiştir (Şekil( 1). 2- Mikrodalgada ısıtılmış suda çimlendirilen Bezostaja buğday türünün t n ve Arpanın gövde uzunluğunda unda belirgin bir değişiklik iklik gözlenmezken g kök k uzunlukları sırasıyla %15 ve % 22 oranında nda azalmış ıştır r (Şekil( 2 ve 4). 3- Mikrodalgada ısıtılmış suda çimlendirilen Cumhuriyet türünün gövde uzunluğunda unda %10 oranında nda azalma gözlenirken kök k uzunluğunda unda %20 oranında nda artış meydana gelmiştir (Şekil( 3).

56 SONUÇLAR LAR-2 Mikrodalgada ısıtılmış suyun bitkilerin gövde g yaş ağırlığı (Cumhuriyet hariç) üzerine herhangi bir etkisi gözlenmedi. Ancak Cumhuriyet in in gövde g yaş ağırlığı %33 oranında nda azalmış ıştır r (Tablo 1 ve 2). Bezostaja,, Cumhuriyet buğdaylar daylarında ve arpanın kök k yaş ağırlığı,, mikrodalgada ısıtılmış suyla azalmış ancak Kıraç-66 nın n kök k k yaş ağırlığında herhangi bir değişiklik iklik gözlenmemiştir (Tablo 1 ve 2). Mikrodalgada ısıtılmış suyun bitki yapraklarını fotosentez verimi üzerine herhangi bir etkisi yoktur (Tablo 3).

57 ÖZET OLARAK; A) Mikrodalgada ısıtılan su, yazlık-ekmeklik buğday kültivarı olan Cumhuriyet ve kışk ışlık k buğday olan KıraK raç-66 nın n kök k k uzamasını teşvik etmiştir. tir. Ancak diğer bitkilerin kök k k uzamasını engellemiştir. B) Mikrodalgada ısıtılmış suyun diğer bitkilerin gövde g uzaması üzerine belirgin bir etkisi gözlenmezken g Cumhuriyet kültivarınınkininkini engellemiştir. C) Genel olarak gövde g yaş ağırlığı üzerine de herhangi bir etkisi gözlenmezken kök k k yaş ağırlığını azaltmış ıştır. D) Tüm T m bunlara ek olarak mikrodalgada ısıtılmış suyun materyal olarak kullandığı ığımız z bitkilerin fotosentez verimi üzerine herhangi bir etkisi gözlenmemig zlenmemiştir.

58 KAYNAKLAR: Biyoloji, CAMPBELL çeviri : E.GÜND NDÜZ, A.DEMİRSOY, İ.TÜRKAN, Plant Physiology, Taizz and Zaiger, Third Edition. biologie.uni-hamburg.de/b- online/ibc99/koning koning/seedgerm.html tm

59 Tohumları sağlayan M.Hilmi TUNÇ Ç a, Ölçümlerimizi yaptığı ığımız z Ege Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü, B, Genel Biyoloji A.B.D dan Araş.. Gör. G Aşkım A m Hediye ESEN e ve Danış ışman Öğretmenimiz Mesut ESEN e TEŞEKK EKKÜR R EDERİZ

Suyun Fizikokimyasal Özellikleri

Suyun Fizikokimyasal Özellikleri Suyun Fizikokimyasal Özellikleri Su bitkinin yaşamında yaşamsal bir rol oynar. Bitki tarafından yapılan her gram başına organik madde için kökler tarafından 500 gr su alınır. Bu su, bitkinin bir ucundan

Detaylı

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 11. Sınıf 1 CANLILARDA ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİ

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 11. Sınıf 1 CANLILARDA ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİ YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 11. Sınıf 1 CANLILARDA ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİ Fotosentez ile ışık enerjisi kimyasal bağ enerjisine dönüştürülür. Kloroplastsız hücreler fotosentez yapamaz. DOĞRU YANLIŞ SORULARI

Detaylı

Serbest radikallerin etkileri ve oluşum mekanizmaları

Serbest radikallerin etkileri ve oluşum mekanizmaları Serbest radikallerin etkileri ve oluşum mekanizmaları Serbest radikallerin yapısında, çoğunlukla oksijen yer almaktadır. (reaktif oksijen türleri=ros) ROS oksijen içeren, küçük ve oldukça reaktif moleküllerdir.

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #8

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #8 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #8 1) Arkebakteriler sıra dışı koşullarda bile yapısı bozulmadan kalabilen enzimlere sahiptir. Arkelere ait bu enzimler, I. Kalitesi düşük metal cevherlerinin işlenmesi, II. Zehirli

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #21

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #21 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #21 1) Aşağıda bazı dönüşüm tepkimeleri gösterilmiştir. a 2) Enzimlerin çalışma hızına etki eden faktörlerle ilgili; RH RH ADP + Pi ATP I II b Buna göre a ve b yönlerindeki değişimlerle

Detaylı

ALETLİ ANALİZ YÖNTEMLERİ

ALETLİ ANALİZ YÖNTEMLERİ ALETLİ ANALİZ YÖNTEMLERİ Spektroskopiye Giriş Yrd. Doç. Dr. Gökçe MEREY SPEKTROSKOPİ Işın-madde etkileşmesini inceleyen bilim dalına spektroskopi denir. Spektroskopi, Bir örnekteki atom, molekül veya iyonların

Detaylı

GÜNEŞİN ELEKTROMANYETİK SPEKTRUMU

GÜNEŞİN ELEKTROMANYETİK SPEKTRUMU GÜNEŞİN ELEKTROMANYETİK SPEKTRUMU Güneş ışınımı değişik dalga boylarında yayılır. Yayılan bu dalga boylarının sıralı görünümü de güneş spektrumu olarak isimlendirilir. Tam olarak ifade edilecek olursa;

Detaylı

DÜŞÜK SICAKLIK STRESİ

DÜŞÜK SICAKLIK STRESİ DÜŞÜK SICAKLIK STRESİ Düşük sıcaklık stresi iki kısımda incelenir. Üşüme Stresi Donma stresi Düşük sıcaklık bitkilerde nekrozis, solma, doku yıkımı, esmerleşme, büyüme azalışı ve çimlenme düşüşü gibi etkiler

Detaylı

Prof. Dr. Necmi İŞLER M.K.Ü. Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü

Prof. Dr. Necmi İŞLER M.K.Ü. Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Prof. Dr. Necmi İŞLER M.K.Ü. Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü ÜREME ORGANI ÇİÇEK ÇİÇEKLER BİTKİLERİN EŞEYLİ ÜREME ORGANIDIR. ÇİÇEĞİN KISIMLARI taç yaprak TAM ÇİÇEĞİN ŞEKLİ başçık sapçık dişicik

Detaylı

Hücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir.

Hücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir. METABOLİZMA ve ENZİMLER METABOLİZMA Hücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir. A. ÖZÜMLEME (ANABOLİZMA) Metabolizmanın yapım reaksiyonlarıdır. Bu tür olaylara

Detaylı

2006 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI

2006 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI 2006 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI 1. BÖLÜM 1. I. Adaptasyon II. Mutasyon III. Kalıtsal varyasyon Bir populasyondaki bireyler, yukarıdakilerden hangilerini "doğal seçilim ile kazanır? D) I veii E)

Detaylı

ELEMENT VE BİLEŞİKLER

ELEMENT VE BİLEŞİKLER ELEMENT VE BİLEŞİKLER 1- Elementler ve Elementlerin Özellikleri: a) Elementler: Aynı cins atomlardan oluşan, fiziksel ya da kimyasal yollarla kendinden daha basit ve farklı maddelere ayrılamayan saf maddelere

Detaylı

GENEL KİMYA. 4. Konu: Kimyasal türler, Kimyasal türler arasındaki etkileşimler, Kimyasal Bağlar

GENEL KİMYA. 4. Konu: Kimyasal türler, Kimyasal türler arasındaki etkileşimler, Kimyasal Bağlar GENEL KİMYA 4. Konu: Kimyasal türler, Kimyasal türler arasındaki etkileşimler, Kimyasal Bağlar Kimyasal Türler Doğada bulunan bütün maddeler tanecikli yapıdadır. Maddenin özelliğini gösteren küçük yapı

Detaylı

BİYOLOJİK MOLEKÜLLERDEKİ

BİYOLOJİK MOLEKÜLLERDEKİ BİYOLOJİK MOLEKÜLLERDEKİ KİMYASALBAĞLAR BAĞLAR KİMYASAL VE HÜCRESEL REAKSİYONLAR Yrd. Doç.Dr. Funda BULMUŞ Atomun Yapısı Maddenin en küçük yapı taşı olan atom elektron, proton ve nötrondan oluşmuştur.

Detaylı

GENEL KİMYA. 4. Konu: Kimyasal türler, Kimyasal türler arasındaki etkileşimler, Kimyasal Bağlar

GENEL KİMYA. 4. Konu: Kimyasal türler, Kimyasal türler arasındaki etkileşimler, Kimyasal Bağlar GENEL KİMYA 4. Konu: Kimyasal türler, Kimyasal türler arasındaki etkileşimler, Kimyasal Bağlar Kimyasal Türler Doğada bulunan bütün maddeler tanecikli yapıdadır. Maddenin özelliğini gösteren küçük yapı

Detaylı

ATOMLAR ARASI BAĞLAR Doç. Dr. Ramazan YILMAZ

ATOMLAR ARASI BAĞLAR Doç. Dr. Ramazan YILMAZ ATOMLAR ARASI BAĞLAR Doç. Dr. Ramazan YILMAZ Sakarya Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Esentepe Kampüsü, 54187, SAKARYA Atomlar Arası Bağlar 1 İyonik Bağ 2 Kovalent

Detaylı

SU VE HÜCRE İLİŞKİSİ

SU VE HÜCRE İLİŞKİSİ SU VE HÜCRE İLİŞKİSİ Oluşturacağı her 1 g organik madde için bitkinin 500 g kadar suyu kökleriyle alması ve tepe (uç) noktasına kadar taşıyarak atmosfere aktarması gerekir. Normal su düzeyinde hayvan hücrelerinin

Detaylı

9. SINIF KONU ANLATIMI 5 CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU

9. SINIF KONU ANLATIMI 5 CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU 9. SINIF KONU ANLATIMI 5 CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU Canlıların yapısına katılan maddeler çeşitli özellikler nedeni ile temel olarak iki grupta incelenir. Canlının Temel Bileşenleri

Detaylı

Stres Koşulları ve Bitkilerin Tepkisi

Stres Koşulları ve Bitkilerin Tepkisi Stres Koşulları ve Bitkilerin Tepkisi Stres nedir? Olumsuz koşullara karşı canlıların vermiş oldukları tepkiye stres denir. Olumsuz çevre koşulları bitkilerde strese neden olur. «Biyolojik Stres»: Yetişme

Detaylı

ADIM ADIM YGS-LYS 5. ADIM CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU

ADIM ADIM YGS-LYS 5. ADIM CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU ADIM ADIM YGS-LYS 5. ADIM CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU Canlıların yapısına katılan maddeler çeşitli özellikler nedeni ile temel olarak iki grupta incelenir. Canlının Temel Bileşenleri

Detaylı

Bitkide Fosfor. Aktif alım açısından bitki tür ve çeşitleri arasında farklılıklar vardır

Bitkide Fosfor. Aktif alım açısından bitki tür ve çeşitleri arasında farklılıklar vardır Fosfor alımı ve taşınımı Kök hücreleri ve > Bitkide Fosfor ksilem özsuyunun P kapsamı > toprak çözeltisinin P kapsamı (100-1000 kat) P alımı aktif alım şeklinde gerçekleşir Aktif alım açısından bitki tür

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #7

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #7 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #7 1) 48 saat karanlıkta bekletilen bir saksı bitkisinden bu sürenin sonunda bir yaprak kopartılmış (1. yaprak) ve bitki aydınlık ortamda 12 saat bekletilmiştir. Bu sürenin sonunda

Detaylı

Biochemistry Chapter 4: Biomolecules. Hikmet Geçkil, Professor Department of Molecular Biology and Genetics Inonu University

Biochemistry Chapter 4: Biomolecules. Hikmet Geçkil, Professor Department of Molecular Biology and Genetics Inonu University Biochemistry Chapter 4: Biomolecules, Professor Department of Molecular Biology and Genetics Inonu University Biochemistry/Hikmet Geckil Chapter 4: Biomolecules 2 BİYOMOLEKÜLLER Bilim adamları hücreyi

Detaylı

Elektromanyetik Dalgalar. Test 1 in Çözümleri

Elektromanyetik Dalgalar. Test 1 in Çözümleri 38 Elektromanyetik Dalgalar 1 Test 1 in Çözümleri 1. Radyo dalgaları elektronların titreşiminden doğan elektromanyetik dalgalar olup ışık hızıyla hareket eder. Radyo dalgalarının titreşim frekansı ışık

Detaylı

HAZIRLAYAN ÖĞRENCİLER:

HAZIRLAYAN ÖĞRENCİLER: ÖZEL EGE LİSESİ GLEDİTSCHİA GÜBRESİ HAZIRLAYAN ÖĞRENCİLER: Osman Emre Yıldırım 7A Frederick Can Troster 7B DANIŞMAN ÖĞRETMEN: Demet Erol İzmir- 2010 1 İÇERİK LİSTESİ: 1. Prpje özeti...3 Projenin amacı

Detaylı

CANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER

CANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER CANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER Canlıların yapısında bulunan moleküller yapısına göre 2 ye ayrılır: I. İnorganik Bileşikler: Bir canlı vücudunda sentezlenemeyen, dışardan hazır olarak aldığı

Detaylı

YAZILIYA HAZIRLIK TEST SORULARI. 11. Sınıf

YAZILIYA HAZIRLIK TEST SORULARI. 11. Sınıf YAZILIYA HAZIRLIK TEST SORULARI 11. Sınıf 1) Oksijenli solunumda, oksijen molekülleri, I. Oksidatif fosforilasyon II. Glikoliz II. Krebs Evrelerinden hangilerinde kullanılır? A) Yalnız I B) Yalnız II C)

Detaylı

2005 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI

2005 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI 2005 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI 1. Aşağıdaki tabloda I, II, III, IV olarak numaralandırılan bakteri, mantar, bitki ve hayvan hücrelerinin bazı yapısal özellikleriyle ilgili bilgiler verilmiştir.

Detaylı

Atomlar ve Moleküller

Atomlar ve Moleküller Atomlar ve Moleküller Madde, uzayda yer işgal eden ve kütlesi olan herşeydir. Element, kimyasal tepkimelerle başka bileşiklere parçalanamayan maddedir. -Doğada 92 tane element bulunmaktadır. Bileşik, belli

Detaylı

Işık şiddetindeki Sıcaklıktaki değişme yönü değişme yönü

Işık şiddetindeki Sıcaklıktaki değişme yönü değişme yönü 1999 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI 1. "Bitkilerde nişastanın yıkımını sağlayan enzimler vardır" hipotezini doğrulamak için düzenlenen deneyde, bitki özütünün, aşağıdaki karışımlardan hangisinin bulunduğu

Detaylı

CANLININ İÇ YAPSINA YOLCULUK

CANLININ İÇ YAPSINA YOLCULUK CANLININ İÇ YAPSINA YOLCULUK EN KÜÇÜK OLANINDAN EN BÜYÜK OLANINA KADAR TÜM CANLILARIN YAPISINI OLUŞTURAN BİRİM: HÜCRE Canlıların tüm özelliklerini taşıyan en küçük birimine hücre denir. Canlı bir hücreden

Detaylı

FOTOSENTETİK OLARAK AKTİF IŞIK

FOTOSENTETİK OLARAK AKTİF IŞIK FOTOSENTETİK OLARAK AKTİF IŞIK Işık elektromanyetik bir enerji çeşididir. Hayat için önemli olan ve gözle görülebilen ışık dar bir aralığa sahiptir. Işığın dalga boyu kısaldıkça enerjisi artar, dalga boyu

Detaylı

BÖLÜM 7 FOTOSENTEZ: IŞIK ABSORBSİYONU VE ENERJİ SENTEZİ

BÖLÜM 7 FOTOSENTEZ: IŞIK ABSORBSİYONU VE ENERJİ SENTEZİ BÖLÜM 7 FOTOSENTEZ: IŞIK ABSORBSİYONU VE ENERJİ SENTEZİ - Yılda kuru madde üretimi 230 milyar ton - % 60 ı karada - % 40 ı sucul ortamda - 500 bin fotosentetik tür - 3 milyon canlı türü 6CO 2 +12H 2 O

Detaylı

RADYASYON VE RADYASYONDAN KORUNMA

RADYASYON VE RADYASYONDAN KORUNMA RADYASYON VE RADYASYONDAN KORUNMA Mehmet YÜKSEL Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fizik Anabilim Dalı MADDENİN YAPISI (ATOM) Çekirdek Elektronlar RADYASYON NEDİR? Radyasyon; iç dönüşüm geçiren

Detaylı

Solunumda organik bileşikler karbondioksite yükseltgenir ve absorbe edilen oksijen ise suya indirgenir.

Solunumda organik bileşikler karbondioksite yükseltgenir ve absorbe edilen oksijen ise suya indirgenir. Solunum bütün aktif hücrelerde oksijenin absorbe edilmesi ve buna eşdeğer miktarda karbondioksitin salınması şeklinde sürekli olarak devam eden bir prosestir. Solunumda organik bileşikler karbondioksite

Detaylı

12. SINIF KONU ANLATIMLI

12. SINIF KONU ANLATIMLI 12. SINIF KONU ANLATIMLI 3. ÜNİTE: DALGA MEKANİĞİ 2. Konu ELEKTROMANYETİK DALGA ETKİNLİK VE TEST ÇÖZÜMLERİ 2 Elektromanyetik Dalga Etkinlik A nın Yanıtları 1. Elektromanyetik spektrum şekildeki gibidir.

Detaylı

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 9. Sınıf DOĞRU YANLIŞ SORULARI Nitel gözlemlerin güvenilirliği nicel gözlemlerden fazladır. Ökaryot hücrelerde kalıtım materyali çekirdek içinde bulunur. Ototrof beslenen canlılar

Detaylı

Paylaşılan elektron ya da elektronlar, her iki çekirdek etrafında dolanacaklar, iki çekirdek arasındaki bölgede daha uzun süre bulundukları için bu

Paylaşılan elektron ya da elektronlar, her iki çekirdek etrafında dolanacaklar, iki çekirdek arasındaki bölgede daha uzun süre bulundukları için bu 4.Kimyasal Bağlar Kimyasal Bağlar Aynı ya da farklı cins atomları bir arada tutan kuvvetlere kimyasal bağlar denir. Pek çok madde farklı element atomlarının birleşmesiyle meydana gelmiştir. İyonik bağ

Detaylı

ISTAKOZ KABUĞUNDAKİ KİTİN SAYESİNDE RADYASYONDAN KORUNUYORUM

ISTAKOZ KABUĞUNDAKİ KİTİN SAYESİNDE RADYASYONDAN KORUNUYORUM ISTAKOZ KABUĞUNDAKİ KİTİN SAYESİNDE RADYASYONDAN KORUNUYORUM HAZIRLAYAN ÖĞRENCİLER 7-E Janset GÜNEY Su Hazal ÇALLI DANIŞMAN ÖĞRETMEN Nilüfer DEMİR İZMİR 2014 İÇİNDEKİLER 1.PROJENİN AMACI...2 2. RADYASYON

Detaylı

FOTOSENTEZ. 1. Fotosentez, güneş enerjisini, besin içindeki saklı kimyasal bağ enerjisine çeviren olaydır.

FOTOSENTEZ. 1. Fotosentez, güneş enerjisini, besin içindeki saklı kimyasal bağ enerjisine çeviren olaydır. 1 FOTOSENTEZ *Fotosentez: Klorofilli canlıların, ışık enerjisini kullanarak; inorganik maddelerden organik besin sentezlemesine fotosentez denir. 1. Fotosentez, güneş enerjisini, besin içindeki saklı kimyasal

Detaylı

Fotovoltaik Teknoloji

Fotovoltaik Teknoloji Fotovoltaik Teknoloji Bölüm 3: Güneş Enerjisi Güneşin Yapısı Güneş Işınımı Güneş Spektrumu Toplam Güneş Işınımı Güneş Işınımının Ölçülmesi Dr. Osman Turan Makine ve İmalat Mühendisliği Bilecik Şeyh Edebali

Detaylı

2003 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI

2003 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI 2003 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI 1. Bir hücrede oksijenli solunum, protein sentezi, fotosentez olaylarının tümünün gerçekleşebilmesi için, bu hücrede; I. ribozom, II. kloroplast, III. mitokondri,

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #6

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #6 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #6 1) Canlılar soylarının devam ettirebilmek için üreyerek yeni bireyler meydana getirir. Bu üreme olaylarıyla ilgili olarak; I. Bakterinin ikiye bölünerek kendine benzer yeni

Detaylı

5.111 Ders Özeti #12. Konular: I. Oktet kuralından sapmalar

5.111 Ders Özeti #12. Konular: I. Oktet kuralından sapmalar 5.111 Ders Özeti #12 Bugün için okuma: Bölüm 2.9 (3. Baskıda 2.10), Bölüm 2.10 (3. Baskıda 2.11), Bölüm 2.11 (3. Baskıda 2.12), Bölüm 2.3 (3. Baskıda 2.1), Bölüm 2.12 (3. Baskıda 2.13). Ders #13 için okuma:

Detaylı

00220 Gıda Biyokimyası

00220 Gıda Biyokimyası 00220 Gıda Biyokimyası Hazırlayan: Doç.Gökhan DURMAZ 00220 Gıda Biyokimyası-Şubat 2013 1 Bu notların hazırlanmasında aşağıdaki eserlerden yararlanılmıştır; Biyokimya, Engin Gözükara, Nobel Tip Kitabevi,

Detaylı

İLERİ YAPI MALZEMELERİ-2 MALZEME ÖZELLİKLERİ

İLERİ YAPI MALZEMELERİ-2 MALZEME ÖZELLİKLERİ İLERİ YAPI MALZEMELERİ-2 MALZEME ÖZELLİKLERİ İşlenebilme İşlenebilme Mekanik işlemler sonucunda malzemenin özelliklerinde bir değişiklik meydana gelmemesi durumudur. Betonda Çökme deneyi (Slump deneyi

Detaylı

TOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ)

TOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ) TOPRAK Toprak esas itibarı ile uzun yılların ürünü olan, kayaların ve organik maddelerin türlü çaptaki ayrışma ürünlerinden meydana gelen, içinde geniş bir canlılar âlemini barındırarak bitkilere durak

Detaylı

BELKİDE BİYOLOJİNİN EN TEMEL KONUSU EN ZEVKLİ KONUSUNA BAŞLAYALIM ARKADAŞLAR!!!

BELKİDE BİYOLOJİNİN EN TEMEL KONUSU EN ZEVKLİ KONUSUNA BAŞLAYALIM ARKADAŞLAR!!! DERS : BİYOLOJİ KONU: HÜCRE BELKİDE BİYOLOJİNİN EN TEMEL KONUSU EN ZEVKLİ KONUSUNA BAŞLAYALIM ARKADAŞLAR!!! Canlıların canlılık özelliği gösteren en küçük yapı birimidir.( Virüsler hariç) Şekil: Bir hayvan

Detaylı

ELEMENTLER VE BİLEŞİKLER

ELEMENTLER VE BİLEŞİKLER ELEMENTLER VE BİLEŞİKLER 1- Elementler ve Elementlerin Özellikleri a) ELEMENTLER Aynı cins atomlardan oluşan, fiziksel ya da kimyasal yollarla kendinden daha basit ve farklı maddelere ayrılamayan saf maddelere

Detaylı

YGS ANAHTAR SORULAR #1

YGS ANAHTAR SORULAR #1 YGS ANAHTAR SORULAR #1 1) Yıkımları sırasında Tüketilen O2 miktarı 2) H2O2 H2O2 H2O2 Grafikte bazı organik bileşiklerin yıkımları sırasında tüketilen oksijen miktarı verilmiştir. Buna göre organik bileşiklerin

Detaylı

YGS ANAHTAR SORULAR #2

YGS ANAHTAR SORULAR #2 YGS ANAHTAR SORULAR #2 1) Bir hayvan hücresinde laktoz yapımı ile ilgili olarak, sitoplazmadaki madde miktarının değişimlerini gösteren grafik aşağıdakilerden hangisi olamaz? A) Glikoz B) Su miktarı 2)

Detaylı

EVDE BİYOTEKNOLOJİ. Yrd. Doç. Dr. Hüseyin UYSAL ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ TARIMSAL BİYOTEKNOLOJİ BÖLÜMÜ 5. DERS

EVDE BİYOTEKNOLOJİ. Yrd. Doç. Dr. Hüseyin UYSAL ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ TARIMSAL BİYOTEKNOLOJİ BÖLÜMÜ 5. DERS EVDE BİYOTEKNOLOJİ Yrd. Doç. Dr. Hüseyin UYSAL ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ TARIMSAL BİYOTEKNOLOJİ BÖLÜMÜ 5. DERS STERİLİZASYON; BİTKİ DOKU KÜLTÜRLERİNDE KULLANILAN STERİLİZASYON YÖNTEMLERİ VE BU STERİLİZASYON

Detaylı

BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ

BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ Bileşikler : Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur). Bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere

Detaylı

Güneş enerjisi yapraklardaki klorofil pigmenti yardımı ile kimyasal bağ enerjisine dönüşür. Fakat bu dönüşüm için, yaprağın önce ışığı soğurması

Güneş enerjisi yapraklardaki klorofil pigmenti yardımı ile kimyasal bağ enerjisine dönüşür. Fakat bu dönüşüm için, yaprağın önce ışığı soğurması Resimde fotosentezin basit bir anlatımı görülmektedir. Fotosenteze katılan karbondioksit, su gibi elemanların ışık enerjisi ile birleşmesi sonucunda açığa oksijen, glikoz gibi yan ürünler çıkar. Organik

Detaylı

..? Kromozom sayısı nesiller boyu sabit kalmazdı. Tür İçinde Çeşitlilik olamayabilirdi. Farklı kromozom sayısına sahip canlılar ortaya çıkabilirdi.

..? Kromozom sayısı nesiller boyu sabit kalmazdı. Tür İçinde Çeşitlilik olamayabilirdi. Farklı kromozom sayısına sahip canlılar ortaya çıkabilirdi. 1- Bu testte 20 soru vardır. 2- Cevaplama süresi 40 dakikadır. Adı Soyadı :... Sınıfı :. 1 2..? romozom sayısı nesiller boyu sabit kalmazdı. Tür İçinde Çeşitlilik olamayabilirdi. Farklı kromozom sayısına

Detaylı

TEST 1. Hücre Solunumu. 4. Aşağıda verilen moleküllerden hangisi oksijenli solunumda substrat olarak kullanılamaz? A) Glikoz B) Mineral C) Yağ asidi

TEST 1. Hücre Solunumu. 4. Aşağıda verilen moleküllerden hangisi oksijenli solunumda substrat olarak kullanılamaz? A) Glikoz B) Mineral C) Yağ asidi 1. Termometre Çimlenen bezelye tohumlar Termos Çimlenen bezelye tohumları oksijenli solunum yaptığına göre yukarıdaki düzenekle ilgili, I. Termostaki oksijen miktarı azalır. II. Termometredeki sıcaklık

Detaylı

BĐTK TKĐLER NASIL BESLENĐR???

BĐTK TKĐLER NASIL BESLENĐR??? BĐTK TKĐLER NASIL BESLENĐR??? ÖĞRETĐMDE PLANLAMA ve DEĞERLENDĐRME GÜNLÜK YAŞAM OLAYLARI DERSĐN SORUMLUSU: PROF.DR.ĐNCĐ MORGĐL HAZIRLAYAN:ESRA ÇECE NUMARA:20338465 HACETTEPE ÜNĐVERSĐTESĐ ANKARA 2008 GÜNLÜK

Detaylı

Bilim adamları canlıları hayvanlar, bitkiler, mantarlar ve mikroskobik canlılar olarak dört bölümde sınıflandırmışlar.

Bilim adamları canlıları hayvanlar, bitkiler, mantarlar ve mikroskobik canlılar olarak dört bölümde sınıflandırmışlar. 1- Canlının tanımını yapınız. Organizmaya sahip varlıklara canlı denir. 2-Bilim adamları canlıları niçin sınıflandırmıştır? Canlıların çeşitliliği, incelenmesini zorlaştırır. Bu sebeple bilim adamları

Detaylı

Aşağıda verilen özet bilginin ayrıntısını, ders kitabı. olarak önerilen, Erdik ve Sarıkaya nın Temel. Üniversitesi Kimyası" Kitabı ndan okuyunuz.

Aşağıda verilen özet bilginin ayrıntısını, ders kitabı. olarak önerilen, Erdik ve Sarıkaya nın Temel. Üniversitesi Kimyası Kitabı ndan okuyunuz. KİMYASAL BAĞLAR Aşağıda verilen özet bilginin ayrıntısını, ders kitabı olarak önerilen, Erdik ve Sarıkaya nın Temel Üniversitesi Kimyası" Kitabı ndan okuyunuz. KİMYASAL BAĞLAR İki atom veya atom grubu

Detaylı

Prof. Dr. Filiz Özçelik. Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü

Prof. Dr. Filiz Özçelik. Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Prof. Dr. Filiz Özçelik Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Malt yapma Malt yapma sırasında arpaya uygulanan işlemler * Arpanın Hazırlanması (Depolanması, Temizlenmesi ve

Detaylı

YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI BİYOLOJİ

YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI BİYOLOJİ YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI BİYOLOJİ CEVAP 1: (TOPLAM 9 PUAN) 1.1: Eğer terleme ve su emilimi arasındaki ilişkide ortam sıcaklığının etkisini öğrenmek istiyorsa; deneyi aynı sayıda yaprağa sahip aynı tür

Detaylı

MALZEME BİLGİSİ DERS 4 DR. FATİH AY.

MALZEME BİLGİSİ DERS 4 DR. FATİH AY. MALZEME BİLGİSİ DERS 4 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net GEÇEN HAFTA TEMEL KAVRAMLAR ATOMLARDA ELEKTRONLAR PERİYODİK TABLO BÖLÜM II ATOM YAPISI VE ATOMLARARASı BAĞLAR BAĞ KUVVETLERİ VE ENERJİLERİ

Detaylı

Sunum ve Sistematik. Bu başlıklar altında uygulamalar yaparak öğrenciye yorum, analiz, sentez yetisinin geliştirilmesi hedeflenmiştir.

Sunum ve Sistematik. Bu başlıklar altında uygulamalar yaparak öğrenciye yorum, analiz, sentez yetisinin geliştirilmesi hedeflenmiştir. Sunum ve Sistematik 1. BÖLÜM: BİTKİLERİN YAPISI ALIŞTIRMALAR Bu başlık altında her bölüm kazanımlara ayrılmış, kazanımlar tek tek çözümlü temel alıştırmalar ve sorular ile taranmıştır. Özellikle bu kısmın

Detaylı

Solunum. Solunum ve odunsu bitkilerin büyümesi arasında yüksek bir korelasyon bulunmaktadır (Kozlowski ve Pallardy, 1997).

Solunum. Solunum ve odunsu bitkilerin büyümesi arasında yüksek bir korelasyon bulunmaktadır (Kozlowski ve Pallardy, 1997). SOLUNUM Solunum Solunum, canlı hücrelerdeki organik maddelerin oksidasyonuyla, enerjinin açığa çıkarılması olayı olarak tanımlanır. Açığa çıkan enerji, kimyasal enerji (ATP) olarak depolanır. Solunum ürünleri,

Detaylı

ÖĞRENME ALANI : CANLILAR VE HAYAT ÜNİTE 6 : CANLILAR VE ENERJİ İLİŞKİLERİ

ÖĞRENME ALANI : CANLILAR VE HAYAT ÜNİTE 6 : CANLILAR VE ENERJİ İLİŞKİLERİ ÖĞRENME ALANI : CANLILAR VE HAYAT ÜNİTE 6 : CANLILAR VE ENERJİ İLİŞKİLERİ B FOTOSENTEZ : 1 Güneş Enerjisinin Dönüştürülüp Depolanması 2 Fotosentez Olayı (Karbondioksit Özümlemesi) 3 Fotosentez Hızını Etkileyen

Detaylı

ELEMETLER VE BİLEŞİKLER ELEMENTLER VE SEMBOLLERİ

ELEMETLER VE BİLEŞİKLER ELEMENTLER VE SEMBOLLERİ ELEMENTLER VE SEMBOLLERİ Elementler Aynı cins atomlardan oluşan, fiziksel ya da kimyasal yollarla kendinden daha basit ve farklı maddelere ayrılamayan saf maddelere element denir. Elementler çok sayıda

Detaylı

MADDENİN HALLERİ VE ISI ALIŞ-VERİŞİ

MADDENİN HALLERİ VE ISI ALIŞ-VERİŞİ MADDENİN HALLERİ VE ISI ALIŞ-VERİŞİ Maddeler doğada katı - sıvı - gaz olmak üzere 3 halde bulunurlar. Maddenin halini tanecikleri arasındaki çekim kuvveti belirler. Tanecikler arası çekim kuvveti maddeler

Detaylı

MAKEDONYA BİYOLOGLAR BİRLİĞİ Biyoloji dersinden 9.sınıflar için Belediye Yarışması TOPLAM PUAN 100. Çözümler: 1. Verilenleri Uygula!

MAKEDONYA BİYOLOGLAR BİRLİĞİ Biyoloji dersinden 9.sınıflar için Belediye Yarışması TOPLAM PUAN 100. Çözümler: 1. Verilenleri Uygula! MAKDONYA BİYOLOGLAR BİRLİĞİ 04.03.2017 Biyoloji dersinden 9.sınıflar için Belediye Yarışması Çözümler: TOPLAM PUAN 100 1. Verilenleri Uygula! 1.1. mbriyonun daha doğrusu fetüsün gelişimi sırasıyla numaralar

Detaylı

TÜBİTAK-BİDEB LİSE ÖĞRETMENLERİ (FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ VE MATEMATİK) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYI LİSE-1 (ÇALIŞTAY 2011) GRUP ADI: IŞIK HIZI

TÜBİTAK-BİDEB LİSE ÖĞRETMENLERİ (FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ VE MATEMATİK) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYI LİSE-1 (ÇALIŞTAY 2011) GRUP ADI: IŞIK HIZI TÜBİTAK-BİDEB LİSE ÖĞRETMENLERİ (FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ VE MATEMATİK) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYI LİSE-1 (ÇALIŞTAY 2011) GRUP ADI: IŞIK HIZI PROJE ADI IŞIK HIZININ HESAPLANMASI PROJE EKİBİ Erhan

Detaylı

RUS BUĞDAY AFİTLERİNE KARŞI BİYOLOJİK KORUMA

RUS BUĞDAY AFİTLERİNE KARŞI BİYOLOJİK KORUMA RUS BUĞDAY AFİTLERİNE KARŞI BİYOLOJİK KORUMA HAZIRLAYAN ÖĞRENCİLER 7-F Miray DAĞCI Ömür Mehmet KANDEMİR DANIŞMAN ÖĞRETMEN NİLÜFER DEMİR İZMİR - 2013 İÇİNDEKİLER 1. Projenin Amacı ve Hedefi.. 2 2. Afit

Detaylı

TÜBİTAK-BİDEB Lise Öğretmenleri (Fizik, Kimya, Biyoloji ve Matematik) Proje Danışmanlığı Eğitimi Çalıştayı LİSE-2 (ÇALIŞTAY 2012) SUYUN DANSI

TÜBİTAK-BİDEB Lise Öğretmenleri (Fizik, Kimya, Biyoloji ve Matematik) Proje Danışmanlığı Eğitimi Çalıştayı LİSE-2 (ÇALIŞTAY 2012) SUYUN DANSI TÜBİTAK-BİDEB Lise Öğretmenleri (Fizik, Kimya, Biyoloji ve Matematik) Proje Danışmanlığı Eğitimi Çalıştayı LİSE-2 (ÇALIŞTAY 2012) SUYUN DANSI Ali EKRİKAYA Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi KAYSERİ Ömer

Detaylı

Bitkilerde Eşeyli Üreme

Bitkilerde Eşeyli Üreme Bitkilerde Eşeyli Üreme İki farklı cinsiyete ait üreme hücrelerinin birleşmesiyle yeni canlılar oluşmasına eşeyli üreme denir. Oluşan yeni canlı, ana canlılardan farklı kalıtsal özelliklere sahiptir. Bitkiler

Detaylı

ATOMİK YAPI. Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0

ATOMİK YAPI. Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0 ATOMİK YAPI Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0 Elektron Kütlesi 9,11x10-31 kg Proton Kütlesi Nötron Kütlesi 1,67x10-27 kg Bir kimyasal elementin atom numarası (Z) çekirdeğindeki

Detaylı

N = No [2] t/g. No : Başlangıçtaki m.o. sayısı, N : t süre sonundaki m.o. sayısı, t : Süre, G : Bölünme süresi.

N = No [2] t/g. No : Başlangıçtaki m.o. sayısı, N : t süre sonundaki m.o. sayısı, t : Süre, G : Bölünme süresi. Örnek 14 : Bölünme süresi (g) (generation time) m.o. ların çoğalma hızının bir göstergesidir. Ortamdaki canlı m.o ların sayısının (N), zamana (t) göre değişimi aşağıdaki eksponansiyel (üssel) eşitlikle

Detaylı

FARMASÖTİK TEKNOLOJİ I «ÇÖZELTİLER»

FARMASÖTİK TEKNOLOJİ I «ÇÖZELTİLER» FARMASÖTİK TEKNOLOJİ I «ÇÖZELTİLER» Uygun bir çözücü içerisinde bir ya da birden fazla maddenin çözündüğü veya moleküler düzeyde disperse olduğu tektür (homojen: her tarafta aynı oranda çözünmüş veya dağılmış

Detaylı

ATOMİK YAPI. Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0

ATOMİK YAPI. Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0 ATOMİK YAPI Atom, birkaç türü birleştiğinde çeşitli molekülleri, bir tek türü ise bir kimyasal öğeyi oluşturan parçacıktır. Atom, elementlerin özelliklerini taşıyan en küçük yapı birimi olup çekirdekteki

Detaylı

Chemistry, The Central Science, 10th edition Theodore L. Brown; H. Eugene LeMay, Jr.; and Bruce E. Bursten. Kimyasal Bağlar.

Chemistry, The Central Science, 10th edition Theodore L. Brown; H. Eugene LeMay, Jr.; and Bruce E. Bursten. Kimyasal Bağlar. Chemistry, The Central Science, 10th edition Theodore L. Brown; H. Eugene LeMay, Jr.; and Bruce E. Bursten Kimyasal Bağlar Kimyasal Bağlar 3 temel tip bağ vardır: İyonik İyonlar arası elektrostatik etkileşim

Detaylı

9- RADYASYONUN ETKİ MEKANİZMALARI 9.1- RADYASYONUN İNDİREKT (DOLAYLI) ETKİSİ

9- RADYASYONUN ETKİ MEKANİZMALARI 9.1- RADYASYONUN İNDİREKT (DOLAYLI) ETKİSİ 9- RADYASYONUN ETKİ MEKANİZMALARI 9.1- RADYASYONUN İNDİREKT (DOLAYLI) ETKİSİ Radyasyonun indirekt etkisi iyonlaştırdığı su moleküllerinin oluşturdukları serbest radikaller aracılığıyla olmaktadır. Çünkü

Detaylı

Canlının yapısında bulunan organik molekül grupları; o Karbonhidratlar o Yağlar o Proteinler o Enzimler o Vitaminler o Nükleik asitler ve o ATP

Canlının yapısında bulunan organik molekül grupları; o Karbonhidratlar o Yağlar o Proteinler o Enzimler o Vitaminler o Nükleik asitler ve o ATP Tamamı karbon ( C ) elementi taşıyan moleküllerden oluşan bir gruptur. Doğal organik bileşikler canlı vücudunda sentezlenir. Ancak günümüzde birçok organik bileşik ( vitamin, hormon, antibiyotik vb. )

Detaylı

3- KİMYASAL ELEMENTLER VE FONKSİYONLARI

3- KİMYASAL ELEMENTLER VE FONKSİYONLARI 3- KİMYASAL ELEMENTLER VE FONKSİYONLARI Doğada 103 elementin olduğu bilinmektedir. Bunlardan 84 metal elementlerdir. Metal elementler toksik olan ve toksik olmayan elementler olarak ikiye ayrılmaktadır.

Detaylı

Sıcaklık (Temperature):

Sıcaklık (Temperature): Sıcaklık (Temperature): Sıcaklık tanım olarak bir maddenin yapısındaki molekül veya atomların ortalama kinetik enerjilerinin ölçüm değeridir. Sıcaklık t veya T ile gösterilir. Termometre kullanılarak ölçülür.

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #23

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #23 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #23 1) Embriyo Amniyon Sıvısı 2) Bakterilerin ve paramesyumun konjugasyonu sırasında; I. Sitoplazmadaki serbest deoksiribonükleotitlerin azalması II. Kalıtsal çeşitlilik artışı

Detaylı

Dielektrik malzeme DİELEKTRİK ÖZELLİKLER. Elektriksel Kutuplaşma. Dielektrik malzemeler. Kutuplaşma Türleri 15.4.2015. Elektronik kutuplaşma

Dielektrik malzeme DİELEKTRİK ÖZELLİKLER. Elektriksel Kutuplaşma. Dielektrik malzemeler. Kutuplaşma Türleri 15.4.2015. Elektronik kutuplaşma Dielektrik malzeme DİELEKTRİK ÖZELLİKLER Dielektrik malzemeler; serbest elektron yoktur, yalıtkan malzemelerdir, uygulanan elektriksel alandan etkilenebilirler. 1 2 Dielektrik malzemeler Elektriksel alan

Detaylı

ATOM ve YAPISI Maddelerin gözle görülmeyen (bölünmeyen) en parçasına atom denir. Atom kendinden başka hiçbir fiziksel ya da kimyasal metotlarla

ATOM ve YAPISI Maddelerin gözle görülmeyen (bölünmeyen) en parçasına atom denir. Atom kendinden başka hiçbir fiziksel ya da kimyasal metotlarla ATOM ve YAPISI Maddelerin gözle görülmeyen (bölünmeyen) en parçasına atom denir. Atom kendinden başka hiçbir fiziksel ya da kimyasal metotlarla kendinden farklı atomlara dönüşemezler. Atomda (+) yüklü

Detaylı

Örnek : 3- Bileşiklerin Özellikleri :

Örnek : 3- Bileşiklerin Özellikleri : Bileşikler : Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere sahip milyonlarca yani

Detaylı

III-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler

III-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler III-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler MBG 111 BİYOLOJİ I 3.1.Karbon:Biyolojik Moleküllerin İskeleti *Karbon bütün biyolojik moleküllerin omurgasıdır, çünkü dört kovalent bağ yapabilir ve uzun zincirler

Detaylı

ayxmaz/biyoloji Adı: 1.Aşağıda verilen atomların bağ yapma sayılarını (H) ekleyerek gösterin. C N O H

ayxmaz/biyoloji Adı: 1.Aşağıda verilen atomların bağ yapma sayılarını (H) ekleyerek gösterin. C N O H Adı: 1.Aşağıda verilen atomların bağ yapma sayılarını (H) ekleyerek gösterin. C N O H 2.Radyoaktif izotoplar biyologları için önemlidir? Aşağıda radyoakif maddelerin kullanıldığı alanlar sıralanmıştır.bunlarla

Detaylı

12. SINIF KONU ANLATIMI 23 BİTKİLERDE BESLENME BİTKİLERDE TAŞIMA

12. SINIF KONU ANLATIMI 23 BİTKİLERDE BESLENME BİTKİLERDE TAŞIMA 12. SINIF KONU ANLATIMI 23 BİTKİLERDE BESLENME BİTKİLERDE TAŞIMA BİTKİLERDE BESLENME Bitkiler inorganik ve organik maddelere ihtiyaç duyarlar. İnorganik maddeleri hazır almalarına rağmen organik maddeleri

Detaylı

Morötesi ışınlar (ultraviole ışınlar); güneş ışını içerisinde bulunduğu gibi yapay olarak da meydana getirilir ve x-ışınlarına göre dalga boyları

Morötesi ışınlar (ultraviole ışınlar); güneş ışını içerisinde bulunduğu gibi yapay olarak da meydana getirilir ve x-ışınlarına göre dalga boyları RADYASYON 1.Radyasyonun tanımı, türleri, kaynakları: Radyasyon Latince bir kelime olup dilimizde ışıma olarak kullanılır. Atomlardan, Güneş ten ve diğer yıldızlardan yayılan enerjiye, radyasyon enerji

Detaylı

1. Öğretmen Kılavuzu. 2. Öğrenci Kılavuzu

1. Öğretmen Kılavuzu. 2. Öğrenci Kılavuzu 1. Öğretmen Kılavuzu a. Konu b. Kullanıcı Kitlesi c. Deney Süresi d. Materyaller e. Güvenlik f. Genel Bilgi g. Deney Öncesi Hazırlık h. Ön Bilgi i. Deneyin Yapılışı j. Deney Sonuçları k. Öğrenci Kılavuzundaki

Detaylı

YGS BİYOLOJİ Enzimler 2

YGS BİYOLOJİ Enzimler 2 YGS BİYOLOJİ Enzimler 2 Enzimler 2 1 Soru 01 Enzim denetimli biyokimyasal bir reaksiyonun hız-zaman grafiği aşağıda verildiği gibidir. Grafik incelendiğinde, I. t 1 ve t 4 aralıklarında aktivatör, t 2

Detaylı

CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ

CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ 1 CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ 1.Hücresel yapıdan oluşur 2.Beslenir 3.Solunum yapar 4.Boşaltım yapar 5.Canlılar hareket eder 6.Çevresel uyarılara tepki gösterir 7.Büyür ve gelişir (Organizasyon) 8.Üreme

Detaylı

Tohumların saklanması sırasındaki rutubet içerikleri %5-14 arasında değişmekle birlikte, genel olarak %8-10 civarına düşmektedir.

Tohumların saklanması sırasındaki rutubet içerikleri %5-14 arasında değişmekle birlikte, genel olarak %8-10 civarına düşmektedir. Kısa ömürlü tohumlar sınıfında yer alan yumuşak kabuklu Göknar ve Sedir tohumları, %7-12 rutubet içeriği ve -15ºC de 3-5 yıl kadar çimlenme kabiliyetine zarar vermeden saklanabilmektedir. Tohumların saklanması

Detaylı

ŞEFKAT KOLEJİ İMFO SINIF FEN SORULARI

ŞEFKAT KOLEJİ İMFO SINIF FEN SORULARI ŞEFKAT KOLEJİ İMFO-20 8.SINIF FEN SORULARI.. Aşağıdaki şema bazı canlılarda gözlenen döl almasını göstermektedir. Sporofit (2n) M P A T G 2 G S Replikasyon Sitokinez 6 0 0 0 0 spor (n) İnterfaz Yukarıdaki

Detaylı

ENERJİ DENKLİKLERİ 1

ENERJİ DENKLİKLERİ 1 ENERJİ DENKLİKLERİ 1 Enerji ilk kez Newton tarafından ortaya konmuştur. Newton, kinetik ve potansiyel enerjileri tanımlamıştır. 2 Enerji; Potansiyel, Kinetik, Kimyasal, Mekaniki, Elektrik enerjisi gibi

Detaylı

DNA ve Özellikleri. Şeker;

DNA ve Özellikleri. Şeker; DNA ve Özellikleri Hücrelerdeki hayatsal olayların yönetimini çekirdek sağlar. Çekirdek içinde, hücrenin beslenme, solunum, üreme gibi canlılık faaliyetlerin yönetilmesini sağlayan genetik madde bulunur.

Detaylı

Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı

Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere sahip milyonlarca yani madde yani bileşik

Detaylı

Yıldızlara gidemeyiz; sadece onlardan gelen ışınımı teleskopların yardımıyla gözleyebilir ve çözümleyebiliriz.

Yıldızlara gidemeyiz; sadece onlardan gelen ışınımı teleskopların yardımıyla gözleyebilir ve çözümleyebiliriz. Yıldızlara gidemeyiz; sadece onlardan gelen ışınımı teleskopların yardımıyla gözleyebilir ve çözümleyebiliriz. Işık genellikle titreşen elektromanyetik dalga olarak düşünülür; bu suda ilerleyen dalgaya

Detaylı

2. Kanun- Enerji dönüşümü sırasında bir miktar kullanılabilir kullanılamayan enerji ısı olarak kaybolur.

2. Kanun- Enerji dönüşümü sırasında bir miktar kullanılabilir kullanılamayan enerji ısı olarak kaybolur. Enerji Dönüşümleri Enerji Enerji; bir maddeyi taşıma veya değiştirme kapasitesi anlamına gelir. Enerji : Enerji bir formdan diğerine dönüştürülebilir. Kimyasal enerji ;moleküllerinin kimyasal bağlarının

Detaylı