YÜKSEK GERİLİM ELEMANLARI. Prof. Dr. Özcan KALENDERLİ

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "YÜKSEK GERİLİM ELEMANLARI. Prof. Dr. Özcan KALENDERLİ"

Yavuz Yılmaz
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 YÜKSEK GERİLİM ELEMANLARI Prof. Dr. Özcan KALENDERLİ

2 Yüksek Gerilim Elemanları A. Temel Elemanlar; 1. Generatörler 2. Transformatörler 3. Kesiciler 4. Ayırıcılar 5. İletim Hatları 6. Direkler 7. İzolatörler 8. Kablolar 9. Baralar B. Ölçme ve Koruma Elemanları 1. Akım Transformatörü 2. Gerilim Transformatörü 3. Gerilim Bölücüler 4. Parafudurlar 5. Ark Boynuzları 6. Koruma Halkaları 7. Koruma Hatları 8. Röleler

Baralar B. Ölçme ve Koruma Elemanları 1. Akım Transformatörü 2. Gerilim Transformatörü 3.

3 Yüksek Gerilim Elemanları C. Kontrol ve Kumanda Elemanları 1. Röleler 2. Kesicilerin Kontrol ve Kumanda Devreleri D. Gerilim Ayar Elemanları 1. Seri ve Paralel Bağlı Reaktörler 2. Seri ve Paralel Bağlı Kondansatörler 3. İndüksiyon Regülatörleri

4 Senkron Generatörler Senkron generatörler santrallerde büyük güçlü alternatif akım üretirler. Genel olarak ikiye ayrılırlar; 1. Turbo Generatörler 2. Çıkık Kutuplu Generatörler

5 Senkron Generatörler

6 Senkron Generatörler

8 Transformatörler (Trafolar) Transformatörler hareket etmeyen elektrik makinelerinden olup, alternatif akımda, aynı güçte belirli bir genlikteki gerilimi farklı genlikteki gerilime çevirirler. Verimleri yüksektir. 1 ve 3 fazlı olarak imal edilirler.

belirli bir genlikteki gerilimi farklı genlikteki gerilime

9 Güç Trafoları Kuru tip güç trafosu

10 Güç Trafoları

11 Deney Transformatörleri 750 kv, 2100 kva deney transformatörü

12 Deney Transformatörleri 1500 kv, 1,2 A, 60 Hz, 4 katlı kaskad deney trafosu

13 Yüksek Gerilim Ayırıcıları Bina dışı ayırıcı

14 Yüksek Gerilim Ayırıcıları Sigortalı bina dışı ayırıcı

15 Ayırıcılar

16 Ayırıcılar

17 Kesiciler 1. Havalı Kesiciler 2. Yağlı Kesiciler 3. Az Yağlı Kesiciler 4. SF6 Gazlı Kesiciler 5. Vakumlu Kesiciler 6. Yüksek Gerilim Doğru Akım Kesicileri

18 Havalı Kesiciler

19 Yağlı Kesiciler

20 Az Yağlı Kesiciler

21 SF6 Gazlı Kesiciler Önden kumandalı Yandan kumandalı

22 Vakumlu Kesiciler

23 Enerji İletim Hatları Hatlarda Kullanılan İletken Türleri: 1. Bakır 2. Alüminyum 3. Aldrey 4. Kadmiyum-Bakır 5. Galvanize Çelik 6. Fosfor-Bronz 7. Örgülü Bakır-Çelik 8. Örgülü Alüminyum-Çelik

24 Enerji İletim Hatları

25 Hatlar

26 Demet İletkenli Hatlar

27 Demet İletkenli Hatlar

28 Demet İletkenli Hatlar

29 Direkler A.Yapılarına Göre; 1. Ağaç Direkler 2. Beton Direkler 3. Demir direkler B. Taşıdıkları Devre Sistemine Göre; 1. Doğru Gerilim 2. Alternatif Gerilim a. Tek Devreli b. Çift Devreli

30 Direkler C. İşlevlerine Göre 1. Taşıma Direkleri a. Normal Taşıyıcı Direkler b. Köşede Taşıyıcı Direkler 2. Durdurucu Direkler a. Normal Durdurucu Direkler b. Köşede Durdurucu Direkler D. Dağıtım Direkleri E. Transformatör Direkleri F. Gerilim Kesicilerini Taşıyan Direkler G. Son Direkler H. Geçit Direkleri

31 Kafes Direk

32 İzolatörler A.Yapılarına Göre; 1. Mesnet Tipi a. Normal Tip b. Sis Tipi 2. Askı Tipi a. Tek Elemanlı Askı Tipi b. Çok Elemanlı Askı Tipi 3. Geçit İzolatörü a. Çubuk Tipi b. Kapasitif Tip

33 İzolatörler B. Kullanıldıkları Yere Göre; 1. Bina içi (Dahili) Tip 2. Bina dışı (Harici) Tip C. Koşullara Göre; 1. Normal Hava Koşullarına Göre 2. Ağır Hava Koşullarına Göre D. Malzemesine Göre; 1. Porselen İzolatörler 2. Cam İzolatörler 3. Epoxy Reçineden Yapılmış İzolatörler 4. Silikondan Yapılmış İzolatörler 5. Silikon-Kauçuk İzolatörler

34 Porselen Mesnet İzolatörleri

35 Mesnet İzolatörleri

36 Epoksi Reçine Mesnet İzolatörleri

37 Cam Mesnet İzolatörleri

38 Zincir İzolatörleri

39 İzolatör Zinciri

40 Çubuk İzolatörler

41 İzolatörler

42 Transformatör Geçit İzolatörleri

43 Transformatör Geçit İzolatörleri

44 Duvar Geçit İzolatörü

45 Kablolar Kablolar enerji üretim, iletim ve dağıtım aşamalarında, çeşitli yerlerinde kullanılırlar. Genel olarak kablolar; Kauçuk Kablolar Kağıt Yalıtkanlı Kablolar Plastik Yalıtkanlı Kablolar Basınçlı Gazlı Kablolar Yüksek Doğru Gerilim Kabloları diye sınıflandırılabilir.

46 Kablolar

47 Kablolar

48 Kablo Başlıkları

49 Kablo Ekleri (Muflar)

50 Kablolar

51 Kablolar

52 Kablolar

53 Baralar Baralar büyük akımların iletilmesi için, örneğin bağlama ve transformatör merkezinde ve de alçak gerilim kablolarında kullanılan yalın çubuklardır. Genelde bakır ve alüminyumdan yapılır. Bara kanalları özellikle otomotiv, tekstil, mobilya vb. hızlı gelişen işletmelerde; sergi salonlarında, iş merkezlerinde, otellerde, depolarda ve yüksek katlı yapılarda ana kolon olarak katlara dağıtım yapmak için kullanılır.

54 Baralar

55 Akım ve Gerilim Transformatörleri Büyük akım ve yüksek gerilim değerlerinde ekonomik ve pratik sebeplerden dolayı, ayrıca insan hayatını tehlikeden korumak için ölçü aletleri, koruma-kumanda ve ayar kontrol cihazları devreye daima bir ölçü transformatörü üzerinden bağlanır. Ölçü transformatörleri kullanıldıkları yere ve ölçtükleri değere göre iki tiptir; 1. Akım Transformatörleri 2. Gerilim Transformatörleri Ölçü transformatörlerinin kullanım amacı; 1. Ölçme 2. Koruma 3. Kontrol, Kumanda ve Ayar 4. Yalıtım (İzolasyon)

56 Ölçü Transformatörleri Gerilim ölçü trafosu Akım ölçü trafosu

57 Akım Ölçü Transformatörleri

58 Gerilim Bölücüler Yüksek gerilimde ölçme yapma bilindik yöntemler ile zor hatta imkansız olabilir. Bu nedenle yüksek gerilimde ölçme yöntemlerinden bir gerilim bölücülerdir. Genel olarak gerilim bölücüler; 1. Ohmik Gerilim Bölücüsü 2. Kapasitif Gerilim Bölücüsü 3. Karma Gerilim Bölücüsü diye sınıflandırılabilir.

59 Gerilim Bölücüler

60 Parafudrlar Parafudrlar, şalt donanımlarını aşırı gerilimlerin etkilerine karşı korurlar. İki tip parafudr vardır. Seri Atlama Aralıklı Parafudrlar Metal Oksit Parafudrlar

61 Parafudrlar

62 Parafudrlar Alüminyum kapak Silikon kauçuk gövde Metal-oksit direnç blokları Fiberglas çubuklar Alüminyum kapak

63 Ark Boynuzları ve Koruma Halkaları Ark boynuzları, özellikle transformatör geçit izolatörlerinde ve izolatörlerde çokça kullanılmaktadırlar. Bir aşırı gerilim ark boynuzlarına eriştiğinde, eğer atlama açıklığı uygunsa boynuzlar arasından atlayarak bu gerilimin, boynuzların bağlı olduğu izolatör, geçit izolatörü vs.ye zarar vermeksizin topraklanması sağlanır.

64 Ark Boynuzları

65 Koruma Hatları Yüksek gerilim enerji iletim iletim sistemlerinde kullanılan, pahalı olmasına karşın kullanılması kaçınılmaz olan bir koruma yöntemidir. Görevleri; 1. Faz iletkenlerini yıldırım düşmesine karşı korumak. 2. Faz iletkenlerini yüklü bulut etkisinden korumak. 3. İletim hattındaki izolatörleri korumak 4. Şalt sahasındaki yalıtımı sağlayan malzemeleri ekranlama yaparak korumak.

66 Koruma Hatları

67 Röleler Buchholz Rölesi Düşük Gerilim Rölesi Kontaklı Gerilim Rölesi (Leonhard Tipi) Termik Aşırı Akım Rölesi Toprak Kısa Devre Rölesi Üç Fazlı Generatörlerde Gerilim Ayarı ve Regülatörler

69 Kondansatörler Bir fazlı kondansatörler Üç fazlı kondansatörler

70 Trafo Merkezleri

71 Trafo Merkezleri

72 Trafo Merkezleri Soğanlık GIS Trafo Merkezi Ümraniye GIS Trafo Merkezi

73 Beton Köşk

74 Yüksek Gerilim Sigortaları

75 Sigortalar

76 Sigorta Altlıkları

77 Yüksek Gerilim Eldiven ve Çizmeleri

78 Yüksek Gerilim Tabureleri - Sehpaları

79 Yüksek Gerilim Halıları

80 Uyarı Levhaları,

Benzer belgeler

: Saf kil, Alüminyum Silikat; Al 2 O 3.2SiO 2.2H 2 O. Feldspat : Potasyum Alüminyum Silikat; K.Al.Si 3 O 8 veya K 2 O.Al 2 O 3.

: Saf kil, Alüminyum Silikat; Al 2 O 3.2SiO 2.2H 2 O. Feldspat : Potasyum Alüminyum Silikat; K.Al.Si 3 O 8 veya K 2 O.Al 2 O 3. 4. İZOLATÖRLER İzolatörler, hava hattı iletkenlerini direkler üzerinde taşımaya ve/veya faz iletkenlerini topraktan yalıtmaya yararlar. Bir izolatör aşağıdaki temel özellikleri taşımalıdır: Elektriksel