Bu raporda yer alan tüm bilgi, tablo ve şekillerin her hakkı saklıdır. Kaynak gösterilmeden kullanılamaz.

Transkript

1

2

3 Bu raporda yer alan tüm bilgi, tablo ve şekillerin her hakkı saklıdır. Kaynak gösterilmeden kullanılamaz. T.C. ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU Petrol Piyasası Dairesi Başkanlığı ANKARA,2013

4

5 BAŞKANIN MESAJI Türkiye petrol sektörü bilhassa 5015 Sayılı Petrol Piyasası Kanunu nun yasalaştığı ve bu piyasanın düzenleme ve denetlenmesi ile Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu nun görevlendirildiği 2005 yılından bugüne kadar hızlı bir gelişme göstermektedir. Siyasi ve ekonomik istikrar beraberinde, istikrarlı büyümeyi getirmiş ve sektörün tamamı kayıt altına alınmıştır. Aynı dönemde kayıt dışı, kaçak veya sahte akaryakıt sorunu önemli boyutta azalmıştır. Bu süre zarfında Kurumumuz tarafından sonuçlandırılan lisanslandırma süreci piyasa oyuncularının kayıt altına alınması ve kayıt dışı sorununun azalmasında önemli bir rol oynamıştır. Tüm bunlar sayesinde sektörde rekabet artmış, yeni oyuncular katılmış; kalite, ürün ve hizmet çeşitliliği gelişmiştir yılına dair petrol sektörünü genel olarak değerlendirdiğimizde de, sektöre girişlerin hızlandığı, depolama kapasitesinin arttığı, rafineri iyileştirme ve kurulum çalışmalarının hızla devam ettiği petrol sektörünün yatırımcılar için bir cazibe merkezi olmayı sürdürdüğü görülmektedir. Ayrıca 2012 yılında sektörümüzdeki şirketlerin finansal piyasalarda da ilgi odağı olması ve yine Türkiye nin en büyük şirketlerinin başında petrol endüstrisi şirketlerinin bulunması ve özellikle yılsonuna doğru yeni yabancı menşeili firmaların da pazara girmesi ülkemiz adına son derece olumlu gelişmelerdir. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu olarak canlı, dinamik bir sektör olan petrol piyasasının faaliyetlerini kamu sorumluluğu çerçevesinde etkin ve hızlı bir şekilde icra ediyoruz. Birçok ulusal ve uluslararası toplantıya iştirak ederek petrol piyasasını yakından izleme, geleceğe dönük perspektiflerin neler olabileceğini bilme imkânına kavuşmuş bulunuyoruz yılından bugüne her yıl düzenli olarak ve zaman içinde içeriği sürekli gelişen piyasa raporlarını kamuoyu ile paylaşıyoruz. Bu raporlandırmayı geçtiğimiz yıldan itibaren aylığa dönüştürerek zengin kapsama, daha da güncel yorumlama etkinliğini ilave ettik Petrol Piyasası Raporumuz ile petrol endüstrisinin sadece vergi, fiyat veya kayıt dışılıkla kamuoyunda tartışılmasından ziyade sektörün ülke ekonomisine sağladığı katma değer, çalıştırdığı kişi sayısıyla oluşturduğu istihdam gibi verileri de yayımlıyoruz. Bu sayede sektörün daha bütüncül olarak makroekonomi içerisindeki yerini ortaya koymaya çalışıyoruz. Kurumumuzun sürekli araştırma, öğrenme, iyileştirme ve yenilikçilik anlayışına uygun olarak hazırlanan 2012 yılı Petrol Piyasası Sektör Raporu bu anlayışımızın zengin bir ürünüdür. Bu raporun hazırlanmasında emek sarf eden tüm Petrol Piyasası Dairesi Başkanlığı çalışanlarını kutluyorum. Bu raporun ilgililere faydalı olmasını dilerim. Hasan KÖKTAŞ Başkan

6

7 SUNUŞ Petrol Piyasası Sektör Raporları ile petrol sektöründe oluşan tüm petrol faaliyetlerine detayları ile yer verilmesi, sektörü etkileyen ulusal ve uluslararası gelişmelerin analiz edilmesi ve geçmiş yıllar ile karşılaştırma imkanının sağlanması ve geleceğe yönelik petrol endüstrisinin perspektiflerinin şekillendirilmesine yardımcı olunması amaçlanmaktadır. Bu amaçlarla, uluslararası raporlama ilke ve standartlarında hazırlanmaya başlanan Petrol Piyasası Sektör Raporu içerdiği verilerin kapsamı ile değerlendirildiğinde ülkemiz petrol piyasasında tek kaynak olma özelliğini devam ettirmektedir. Geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi bu yıl da detaylı ve titiz çalışmalar sonucunda hazırlanan Rapor, 2012 yılındaki tüm verileri okuyucularının kullanımına sunmaktadır. Sektörümüzün ekonomik büyüklüğü, yerli ve yabancı yatırımcıların ilgisi ve sektördeki rekabet düzeyi her geçen yıl artmaya devam etmektedir. Bu sebeple, tam ve doğru bilgiye erişim hem kamu kurum ve kuruluşları için hem de özel sektör için vazgeçilmez konumdadır. Petrol Piyasası Sektör Raporu ile son yıllarda ülkemiz petrol sektörünün yaşadığı değişim ve gelişim en açık şekilde gözler önüne serilmektedir. Önümüzdeki dönemlerde de aynı hassasiyet ile raporlarımız ihtiyaçlar doğrultusunda şekillenmeye ve gelişmeye devam edecektir. Kamuoyunun, ilgili tarafların, yerli ve yabancı yatırımcının her sene olduğu gibi merakla beklediği 2012 Petrol Piyasası Sektör Raporunun tüm paydaşlara faydalı olmasını diler, titiz ve gayretli çalışmalarından dolayı Daire Başkanlığımızda çalışan mesai arkadaşlarıma teşekkür ederim. Taner MUTLU Petrol Piyasası Dairesi Başkanı

8 YÖNETİCİ ÖZETİ Rafinerilerin kapasite kullanım oranı son üç yıl içinde sürekli bir artış göstermiş ve rafinerilerin kapasite kullanım oranları (ara ürünler hariç) 2010 yılında %68,4; 2011 yılında %74,8 iken 2012 yılında %78,7 olarak gerçekleşmiştir. Rafinerilerin toplam ham petrol temini içinde ithalat miktarı sürekli artış eğiliminde iken yurt içi üretimden sağlanan teminde sürekli bir azalış eğilimi vardır. Bu durum doğal olarak ham petrol temininde dışa bağımlılığı arttırıcı bir yönde etki yaratmaktadır. Ham petrol temininde dışa bağımlılık oranı 2010, 2011 ve 2012 yıllarında sırasıyla %86,9, %88,1 ve %89,3 oranlarında gerçekleşmiştir. Ayrıca, 2012 yılında rafinerici lisansı sahipleri tarafından temin edilen ham petrolün sadece %11 lik kısmı yerli üretimden karşılanmış geri kalan bölümünün tamamına yakını İran, Rusya Federasyonu, Irak, Suudi Arabistan, Kazakistan ve Libya dan ithal edilmiştir ve 2011 yıllarında ithalat yapılan ülkelere 2012 yılında Libya da eklenmiştir yılında ithal edilen ham petrolün ortalama varil fiyatı yaklaşık olarak 111 ABD Doları/ton olarak gerçekleşmiştir. Rafineri lisansı sahipleri tarafından elde edilen nihai ürünlerin payları incelendiğinde; 2012 yılında 2011 yılına göre tüm ürünler içinde fuel oil türleri oranının %11,8 den %4,9 a düştüğü, motorinin payının ise %33,4 ten %35,2 ye yükseldiği görülmektedir yılında 1 adet işleme (biodizel) lisansı sahibi tarafından dağıtıcı lisansı sahiplerine ton oto biodizel satışı gerçekleştirilmiştir. İşleme lisansı sahiplerinin sayısı son üç yılda sürekli azalarak, 2010 yılında 45 iken, 2011 yılında 36; 2012 yılında ise 25 olarak gerçekleşmiştir. Dağıtıcı lisansı sahiplerinin 2012 yılında rafinerilerden temin ettikleri akaryakıt ve ihrakiye ürünleri miktarları toplamı 10,8 milyon tondur. Dağıtıcı lisansı sahiplerinin aynı dönemde toplam ithalat miktarları (akaryakıt ve ihrakiye) 8,4 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Dağıtıcı lisansı sahiplerinin 2012 yılı ithalat miktarları incelendiğinde; en fazla ithalat yapan ilk 5 şirketin toplam ithalatın yaklaşık olarak %85 inin gerçekleştirdiği görülmektedir. Ayrıca toplam ithalatın %92 si motorin ithalatından oluşmaktadır. Dağıtıcı lisansı sahiplerinin toplam ithalatının yaklaşık olarak üçte ikisi Hindistan, İtalya ve Yunanistan dan gerçekleştirilmiştir yılında dağıtıcılar arası ticarete konu olan akaryakıt miktarı 1,85 milyon ton olup, söz konusu miktarın %88 lik kısmını motorin türlerinin oluşturduğu görülmektedir. Dağıtıcı lisansı sahiplerinin benzin ve fuel oil türleri satışındaki düşüş eğilimi ile motorin türlerindeki artış eğilimi devam etmekte olup, toplam akaryakıt satışları bir önceki yıla göre %3,8 artış göstererek 18,2 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Dağıtıcı lisansı sahiplerinin Taşıt Tanıma Sistemi (TTS) kapsamında yaptıkları akaryakıt satış miktarı yaklaşık 135 bin tondur (120 bin ton kurşunsuz benzin ve 15 bin ton motorin). TTS ile yapılan satışların bayilere yapılan akaryakıt teslimler içinde %8,5 luk bir paya sahip olduğu görülmektedir. Dağıtıcı lisansı sahipleri akaryakıt satış pazarındaki yoğunlaşmanın sürekli azalma eğiliminde olduğu, dağıtıcı lisansı sahiplerinin akaryakıt satışlarında en yüksek paya sahip ilk 10 şirketin pazar payları toplamının 2010, 2011 ve 2012 yıllarında sırasıyla, %87, %83,4 ve %82,9 olarak gerçekleştiği görülmektedir. Pazar yoğunluğunun hesaplanmasında kullanılan HHI değerleri de yoğunlaşmanın sürekli azalma eğiliminde olduğunu doğrulamaktadır. Diğer taraftan, en yüksek pazar payına sahip ilk 10 şirketin pazar payları sıralamasında da değişiklikler gerçekleşmiştir. Ayrıca, akaryakıt satışlarında mevsimsel bir eğilimin olduğu, temmuz ayında en yüksek noktaya ulaşan benzin ve motorin türleri satışlarının ocak-şubat aylarında en düşük seviyede seyrettiği görülmekte iken, Fuel oil türlerinde ise tam tersi bir eğilimin olduğu görülmektedir. Dağıtıcı lisansı sahipleri tarafından bayilere teslim edilen akaryakıt miktarı yaklaşık olarak 16,95 milyon ton olup, bayilere teslim edilen miktar tüm dağıtıcı satışlarının %93 ünü oluşturmaktadır. Bayi satışlarının binde 8 lik kısmı istasyonsuz bayiler aracılığıyla gerçekleşmiştir. Dağıtıcı lisansı sahipleri tarafından serbest kullanıcılara yapılan satış miktarı ise 1,08 milyon ton olup, satışların yaklaşık olarak %71 i motorin türleri satışlarıdır. Satışların kullanım amacına göre sektörlere dağılımı incelendiğinde, 2012 yılında toplam satışların yaklaşık olarak %86 sının ulaştırma amaçlı satışlar olduğu, %2,4 ünün elektrik üretim, %5 e yakınının tarımsal amaçlı olduğu görülmektedir.

9 İhrakiye teslimi lisansı (alt başlığında ihrakiye tanımlı dağıtıcı lisansı sahipleri dahil) sahiplerinin ihrakiye temin kaynakları incelendiğinde ithalatın tamamının jet yakıtı ve uçak benzini ithalatından oluştuğu (toplam ton), deniz vasıtalarına teslim amaçlı ihrakiye teminlerinde ithalatın olmadığı görülmektedir. Yurtiçine yapılan denizcilik yakıtı satış miktarı yaklaşık olarak ton olup, satışların büyük bir çoğunluğu içerik olarak motorin türlerinden oluşmaktadır. Satışlarda en yüksek pazar payına sahip ilk 2 şirketin tüm satışların yarısını gerçekleştirdiği görülmektedir. Rafinerilerden ihraç kayıtlı alınıp ihracat rejimi kapsamında deniz taşıtlarına yapılan satış miktarı yaklaşık olarak ton olup, en yüksek pazar payına sahip ilk 5 şirketin satışların tamamına yakınını gerçekleştirdiği görülmektedir. Transit rejime tabi olarak yapılan deniz vasıtalarına yapılan satış miktarı ise yaklaşık olarak tondur. Dolayısıyla, deniz vasıtalarına yapılan toplam ihrakiye satış miktarı yaklaşık olarak ton olarak gerçekleşmiştir. Deniz vasıtalarına gerçekleştirilen ihrakiye teslimlerinde yurtiçine gerçekleştirilen teslimlerin %95 inin ÖTV si 0 a indirilmiş ihrakiye teslimlerinden oluştuğu ve hem yurtiçine yapılan teslimler hem de ihracat rejimi kapsamında yapılan teslimlerde pazarın son derece yoğunlaşmış olduğu görülmektedir. Yurtiçine yapılan havacılık yakıtı satış miktarı 810 bin ton civarında olup satışların tamamına yakını jet yakıtı satışlarıdır. Rafinerilerden ihraç kayıtlı alınıp ihracat rejimi kapsamında hava taşıtlarına yapılan satış miktarı 2,5 milyon tona yakındır. Her iki satış türünde de en yüksek pazar payına sahip ilk 3 şirketin, satışların tamamına yakınını gerçekleştirdiği görülmektedir. Transit rejime tabi olarak hava vasıtalarına yapılan satış miktarı ise yaklaşık olarak 80 bin tondur. Dolayısıyla, hava vasıtalarına yapılan toplam ihrakiye satış miktarı yaklaşık olarak 3,39 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Hava araçlarına yapılan ihrakiye teslimleri pazarının, deniz vasıtalarına yapılan ihrakiye teslimleri pazarından daha da yoğunlaşmış bir yapı içinde olduğu ve rekabetin son derece kısıtlı olduğu görülmektedir. Türkiye den yapılan toplam ihrakiye satış miktarı (havacılık ve denizcilik amaçlı) yaklaşık 6 milyon tondur. Depolama lisansı kapsamında üçüncü kişilere hizmet amaçlı depolama kapasitesi 2012 yılında 2011 yılına göre %3,5 artarak 4 milyon 861 bin m3 olarak gerçekleşmiştir. Rafineri lisansı sahiplerinin depolama kapasitesi ile birlikte toplam depolama kapasitesi yaklaşık olarak 10,4 milyon m3 tür. Dağıtıcı lisansı sahipleri aracılığı ile bilgisine ulaşılabilen adet bayiye ilişkin bilgilerin derlenmesinden, bayilerde çalışan toplam personel sayısının olduğu (% 88 i akaryakıt tesliminde olmak üzere), bayi başına ortalama çalışan sayısının 5,2 olarak gerçekleştiği görülmektedir. Dağıtıcı lisansı sahiplerinin bayi başına ortalama akaryakıt teslim miktarları incelendiğinde, toplam satışlarda en yüksek pazar payına sahip ilk 5 şirketin, bayi başına ortalama satış miktarlarının Türkiye ortalamasının (1.322 ton/ bayi) üzerinde olduğu görülmektedir. Benzin, motorin ve fuel oil türlerinden (ihrakiye amaçlı kullanılan miktarlar hariç olmak üzere) 2012 yılında elde edilen dolaylı vergilerin tutarı yaklaşık olarak 43,5 milyar olarak hesaplanmıştır. Bu tutarın tüm vergi gelirleri içindeki payı %13,2 dir yılı petrol piyasası sektör raporunda daha önceki yıllarda yayınlanan raporlara ilave olarak: Dağıtıcı lisansı sahiplerinin akaryakıt satışlarının kullanım amacına göre sektörel dağılımı, Bayilerde istihdam edilen personel sayıları, İllere göre dağıtıcı lisansı sahiplerinin bayi sayılarının dağılımı (istasyonlu akaryakıt, istasyonlu ihrakiye, istasyonsuz akaryakıt ve istasyonsuz ihrakiye bayileri ayrışımı yapılarak), Bayi sayısı oranları ile dağıtıcı lisansı sahiplerinin pazar payı oranları arasındaki ilişkiye İlişkin hususlar eklenmiştir.

10 YÖNETİCİ ÖZETİ TABLOLARI

11 PETROL PİYASASI GENEL GÖRÜNÜMÜ (ton) Ürün (ton) Rafineri Üretimi Rafineri İthalatı Dağıtıcı İthalatı İTLS* İthalatı Dağıtıcı İhrakiye İhracatı İTLS* İhrakiye İhracatı Rafineri İhrakiye İhracatı Dağıtıcı Akaryakıt İhracatı Rafineri İhracatı Dağıtıcı Satışları** Diğer Rafineri Satışları*** Diğer Dağıtıcı Satışları*** Dağıtıcı İhrakiye Satışları*** İTLS* İhrakiye Satışları Benzin Türleri Motorin Türleri Fuel Oil Türleri Denizcilik Yakıtları Havacılık Yakıtları Toplam GENEL TOPLAM *İTLS İhrakiye Teslim Lisansı Sahiplerini temsil etmektedir. ** Piyasa içinde serbest kullanıcıya teslim edilen ÖTV li ve ÖTV siz satışları, lisans sahibinin bayilerine teslim ettiği miktarları (TTS dahil), piyasa içinde ihrakiye hariç diğer ÖTV siz satışları içerirken Askeri teslim kapsamında yapılan satışları içermemektedir. ***Askeri Satışlar hesaplamaya dâhil edilmiştir.

12 ASYA KUZEY AMERİKA AVRUPA AFRİKA GÜNEY AMERİKA ÇEŞİTLİ AVUSTRALYA Ham Petrol & Ara Ürün İthalat Akaryakıt & İhrakiye İthalat Ara Ürün İhracat 2012 Kıtalara Göre Türkiye Petrol Ticareti (ton) Akaryakıt & İhrakiye İhracat İstanbul Kırklareli Edirne Tekirdağ Çanakkale Balıkesir Zonguldak Bartın Kastamonu Karabük Kocaeli Düzce Yalova Sakarya Çankırı Bolu Bursa Bilecik Ankara Kırıkkale Eskişehir Çorum Sinop Yozgat Samsun Amasya Tokat Sivas Ordu Giresun Rize Trabzon Gümüşhane Bayburt Erzincan Erzurum Artvin Ardahan Kars Ağrı Iğdır İzmir Aydın Manisa Muğla Uşak Denizli Kütahya Burdur Afyon Isparta Antalya Konya Karaman Kırşehir Aksaray Nevşehir Niğde Adana Kayseri Osmaniye Kahramanmaraş Gaziantep Malatya Adıyaman Elazığ Şanlıurfa Tunceli Muş Bingöl Diyarbakır Batman Mardin Bitlis Siirt Şırnak Van Hakkari Mersin Hatay Kilis Lisanslı Depo & Antrepo Ham Petrol & Ara Ürün İthalat Akaryakıt & İhrakiye İthalat 2012 Gümrük Bölge Müdürlüklerine Göre ( tarihli 2011/2474 sayılı BKK eki) Türkiye Petrol Ticareti (ton) Ara Ürün İhracat Akaryakıt & İhrakiye İhracat

13 Ham Petrol İthalat Ham Petrol Yurtiçi Temin Ham Petrol Toplam Temin RAFİNERİCİ* İşlenen Üretim İhracat Akaryakıt İthalat Toplam Petrol Miktarı Ara Ürün İthalat Toplam Teslim Teslim - Piyasa (Akaryakıt + İhrakiye) *Rafineri Temin ve Teslimi arasındaki fark rafineri tüketimi ve stok değişiminden kaynaklanmaktadır. Teslim - Diğer ** ** Akaryakıt ve ihrakiye haricinde teslim edilen ürünleri içerir. DAĞITICI + İHRAKİYE TESLİMİ Temin - Rafineri İhracat Toplam Temin Temin - İthalat Piyasaya Teslim Tarım Ulaşım Elektrik Üretimi Diğer (% 4,82) (% 86,05) (% 2,39) (% 6,74) 2012 Petrol Piyasası Denge Tablosu (ton)

14 İÇİNDEKİLER 1. DÜNYADA PETROL 1 1. Dünyada Petrol Dünya Petrol Talebi Dünya Petrol Arzı Dünya Rafinaj Kapasitesi 6 2. TÜRKİYE DE PETROL 9 2. Türkiye de Petrol Rafinaj Faaliyetleri İşleme Faaliyetleri Dağıtım Faaliyetleri İhrakiye Teslim Faaliyetleri Bayilik Faaliyetleri Serbest Kullanıcı Faaliyetleri Madeni Yağ Faaliyetleri Depolama Faaliyetleri İletim Faaliyetleri 123

15 3. FİYAT HAREKETLERİ Akdeniz Havzası Fiyat Hareketleri ve Türkiye İthalat Fiyatları Yurtiçi Fiyat Hareketleri Kurşunsuz Benzin 95 Oktan Fiyat Hareketleri Motorin Fiyat Hareketleri Kalorifer Yakıtı (Kükürt Oranı %0.1 i geçen ancak %1 i geçmeyenler) Fiyat Hareketleri Yüksek Kükürtlü Fuel Oil (Kükürt oran %1 i geçenler) Fiyat Hareketleri Avrupa Birliğinde Akaryakıt Fiyatları Depolama Tarifeleri İletim Tarifeleri AKARYAKIT KALİTESİ, DENETİM VE MEVZUAT ÇALIŞMALARI Ulusal Marker Uygulaması Akredite Laboratuvarlar Kurulması Bayi Otomasyon Sistemi Teknik Düzenlemeler Diğer Mevzuat Düzenlemeleri Denetim Faaliyetleri 172

16 TABLOLAR Tablo 1.1 Dünyada Petrol Talebi 3 Tablo 1.2 Dünya Petrol Ürünleri Tüketimleri 4 Tablo 1.3 Dünya Petrol Arzı 5 Tablo Yılı Ham Petrol ve Sıvı Yakıt Üretiminde Başlıca Ülkeler 5 Tablo Yıllarına Ait Rafineri Sayıları 6 Tablo 1.6 Dünyada Bölgelere Göre Rafinaj Kapasiteleri 7 Tablo 2.1 G.T.İ.P. lere Göre Petrolün (Ham Petrol ve Ürünler) Tanımı 10 Tablo 2.2 Rafinerici Lisansı İşlemleri 12 Tablo 2.3 Faaliyete Başlamamış Rafinerici Termin Bilgileri 12 Tablo 2.4 Faaliyete Başlamamış Rafinerici Kapasite Bilgileri 13 Tablo Yılları Rafineri Kapasite Kullanım Oranları 13 Tablo Yıllarında Rafinerici Lisansı Sahiplerinin Ülkelere Göre Ham Petrol İthalatı 14 Tablo Yıllarında Rafinerici Lisansı Sahiplerinin Petrol Ürünleri Üretimi 16 Tablo Yılı Rafineri Lisansı Sahiplerinin Üretim Miktarları 17 Tablo 2.9 Rafinerici Lisansı Sahiplerinin Yıllara Göre Petrol Ürünleri İthalat Miktarları 19 Tablo 2.10 Rafinerici Lisansı Sahiplerinin Yıllara Göre Petrol Ürünleri İhracat Miktarları 21 Tablo 2.11 Rafinerici Lisansı Sahipleri Tarafından İç Piyasaya Satılan Ürün Miktarları 22 Tablo 2.12 Rafinerici Lisansı Sahipleri Tarafından İhraç Kayıtlı Yapılan Teslim Miktarları 22 Tablo 2.13 İşleme Lisansı İşlemleri 23 Tablo 2.14 Dağıtıcı Lisansı İşlemleri 23 Tablo 2.15 Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Rafineriden Temin Ettikleri Toplam Ürün Miktarları 23 Tablo 2.16 Dağıtıcılar Arası Ticaret Kapsamında Akaryakıt Temin Eden Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Temin Miktarları 24 Tablo Yılı Dağıtıcılar Arası Ticaret Kapsamında Yapılan Satış Faaliyetleri 26 Tablo Yılı Dağtıcı Lisansı Sahibi Şirketlerin Akaryakıt Türlerine Göre İthalat Miktarları 27 Tablo Yılı Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Ülkelere Göre İthalat Miktarları 28 Tablo 2.20 Dağıtıcı Lisans Sahiplerinin Temin Ettikleri Ürünlerin Temin Kaynaklarına Göre Dağılımı 29 Tablo 2.21 Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Akaryakıt Satış Miktarları 30 Tablo Yılı Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Satışlarının (İhrakiye Hariç) Sektörel Dağılımı 30 Tablo Yılı Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Akaryakıt Satışlarının (İhrakiye Hariç) Sektörel Dağılımı 30 Tablo Yıllarında Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Akaryakıt Türüne Göre Satışları 30 Tablo Yıllarında Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Fuel Oil Satışları 31 Tablo 2.26 Toplam Akaryakıt Türlerine göre Satış Payları 31 Tablo 2.27 Satışa Göre İlk 10 Dağıtıcı Lisansı Sahibinin Sıralaması 37 Tablo 2.28 Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Akaryakıt Satışlarının Aylara Göre Dağılımı 37 Tablo Yılı En Düşük ve En Yüksek İstasyon Pompa Satış Tablosu 38 Tablo 2.30 Akaryakıt Bayilerine Teslim Edilen Akaryakıt Türlerinin Lisans Sahiplerine Göre Dağılımı 39 Tablo 2.31 Bayilik Lisansı Sahiplerine En Fazla Akaryakıt teslimi Yapan İlk 10 Dağıtıcı Lisansı Sahibinin, Bayi Başına Ortalama Akaryakıt Teslim Miktarlarına Göre Sıralaması 44 Tablo 2.32 İllere Göre Akaryakıt İstasyonlarının Günlük Ortalama Satışı (Motorin ve Benzin Türleri Toplamı) 46 Tablo 2.33 Bayilik Lisansı (Akaryakıt) Sahiplerinin Teslim Türlerine Göre Satışları 47 Tablo 2.34 Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Bayileri Tarafından İstasyon İçinde Pompadan Yapılan Motorin ve Benzin Türleri Satış Miktarlarına Göre Dağılımı (İlk 20) 47

17 Tablo 2.35 Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Bayileri Tarafından Yapılan Tarımsal Amaçlı Tanker ve Köy Pompası Satış Miktarlarına Göre Dağılımı (İlk 20) 48 Tablo 2.36 Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Bayileri Tarafından Yapılan Benzin ve Motorin Türleri Dış Satış Miktarlarına Göre Dağılımı (İlk 20) 48 Tablo 2.37 Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin TTS Aracılığıyla Yaptıkları Akaryakıt Satışları 49 Tablo 2.38 İllere Göre Akaryakıt Satışları 49 Tablo 2.39 İllere Göre Motorin Türleri İstasyon Pompa Satışları 56 Tablo 2.40 İllere Göre Motorin Türleri Tarımsal Amaçlı Tanker ve Köy Pompası 58 Tablo 2.41 İllere Göre Motorin Türleri Bayilerin Dış Satışları 60 Tablo 2.42 İllere Göre Benzin Türleri İstasyon Pompa Satışları 62 Tablo 2.43 İllere Göre Benzin Türleri Bayilerin Satışları 64 Tablo 2.44 İllere Göre Bayilerin Gazyağı Satışları 66 Tablo 2.45 İllere Göre Farklılaştırılmış Kurşunsuz Benzin 95 Oktan Satışı Yapılan İstasyon Sayıları 68 Tablo 2.46 İllere Göre Farklılaştırılmış Motorin Satışı Yapılan İstasyon Sayıları 68 Tablo 2.47 Serbest Kullanıcılara Yapılan Akaryakıt Türlerine Göre Dağıtıcı Satışları 69 Tablo Yılı Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Akaryakıt Türlerine Göre Toplam İhracat Verileri 70 Tablo 2.49 İhrakiye Teslimi Lisansı İşlemleri 71 Tablo Yılı İhrakiye Teslimi Lisanslarının Faaliyet Türlerine Göre İşlemleri 71 Tablo 2.51 Dağıtıcı Lisansı Alt Başlığında yer alan İhrakiye Teslimi Lisans Harektleri 71 Tablo Yılı Alt Başlığına İhrakiye Teslimi Eklenmiş Dağıtıcı ve İhrakiye Teslimi Lisansı Sahiplerinin Petrol Ürünleri İthalat Miktarları 72 Tablo Yılı Alt Başlığına İhrakiye Teslimi Eklenmiş Dağıtıcı ve İhrakiye Teslimi Lisansı Sahiplerinin Petrol Ürünleri Temini 72 Tablo 2.54 İhrakiye Teslimi Lisansı Sahipleri ve Alt Başlığına İhrakiye Teslimi Eklenmiş Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin 2012 Yılında Yurtiçine Sattıkları Denizcilik Yakıtları 73 Tablo 2.55 İhrakiye Teslimi Lisansı Sahipleri ve Alt Başlığına İhrakiye Teslimi Eklenmiş Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin 2012 Yılında İhraç Ettikleri Denizcilik Yakıtları 77 Tablo 2.56 İhrakiye Teslimi Lisansı Sahiplerinin ve Alt Başlığına İhrakiye Teslimi Eklenmiş Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin 2012 Yılında Transit Rejime Tabi Olarak Teslim Ettikleri Denizcilik Yakıtları 78 Tablo 2.57 İhrakiye Teslimi Lisansı Sahiplerinin ve Alt Başlığına İhrakiye Teslimi Eklenmiş Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin 2012 Yılında Yurtiçine Sattıkları Havacılık Yakıtları 80 Tablo 2.58 İhrakiye Teslimi Lisansı Sahiplerinin ve Alt Başlığına İhrakiye Teslimi Eklenmiş Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin 2012 Yılında İhraç Ettikleri Havacılık Yakıtları 81 Tablo 2.59 Alt Başlığına İhrakiye Teslimi Eklenmiş Dağıtıcı ve İhrakiye Teslimi Lisansı Sahiplerinin 2012 Yılında Transit Rejime Tabi Olarak Teslim Ettikleri Havacılık Yakıtları 82 Tablo Yılları Arasında Yurtiçine Teslim Edilen Denizcilik Yakıtları (ÖTV li ve KDV li) 82 Tablo Yılları Arasında Yurtiçine Teslim Edilen Denizcilik Yakıtları (ÖTV si sıfıra indirilmiş ve KDV li) 84 Tablo Yılları Arasında İhraç Edilen Denizcilik Yakıtları 88 Tablo Yılları Arasında Transit Rejime Tabi Olarak Tesilm Edilen Denizcilik Yakıtları 90 Tablo Yılları Arasında Yurtiçine Teslim Edilen Havacılık Yakıtları (ÖTV li ve KDV li) Miktarları 92 Tablo Yılları Arasında İhraç Edilen Havacılık Yakıtları 94 Tablo Yılları Arasında transit Rejime Tabi Olarak Teslim Edilen Havacılık Yakıtları 96

18 Tablo 2.67 Bayilik Lisansı İşlemleri 97 Tablo Yılı Bayilik Lisanslarının Faaliyet Türlerine Göre İşlemleri 97 Tablo Yılı Bayilik Lisansı İstatistikleri 97 Tablo Yılı Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Bayi Sayıları 100 Tablo Yılı Sonu İtibarıyla İllere Göre İstasyonlu İhrakiye Bayileri 101 Tablo Yılı Sonu İtibarıyla İllere Göre İstasyonsuz İhrakiye Bayileri 101 Tablo Yılı Sonu İtibarıyla İllere Göre İstasyonlu Akaryaıt Bayileri 102 Tablo Yılı Sonu İtibarıyla İllere Göre İstasyonsuz Akaryakıt Bayileri 106 Tablo Yılı Dağıtıcı Lisansı Sahipleri Arasındaki Bayi Geçişleri 108 Tablo Yılı Sonu İtibarıyla Bayilik Lisansı Sahiplerinin Bayisi Oldukları Dağıtıcı Lisansı Sahiplerine Göre İstihdam Sayılarının İllere Göre Dağılımı 110 Tablo 2.77 Serbest Kullanıcı Lisansı İşlemleri 114 Tablo 2.78 Madeni Yağ Lisansı İşlemleri 114 Tablo 2.79 Dağıtıcı Lisansı Alt Başlığında Yer Alan Madeni Yağ Lisans Hareketleri 114 Tablo 2.80 Madeni Yağ Lisansı Sahiplerinin Üretim Kapasiteleri 114 Tablo 2.81 Atık Yağ Gelri Kazanıma İlişkin Madeni Yağ Lisans Hareketleri 114 Tablo Yılı Madeni Yağ Faaliyetleri 115 Tablo 2.83 Depolama Lisansı İşlemleri 115 Tablo Yılı Sonu İtibarıyla Depolama Lisansları ve Depolama Kapasiteleri 116 Tablo 2.85 Üçüncü Kişilere Hizmet Verilen Depolama Kapasiteleri 120 Tablo 2.86 Dağıtıcı Lisansı Alt Başlığında Yer alan Depolama Lisans Hareketleri 120 Tablo Sonu İtibarıyla Depolama Alt başlığı Olan Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Depolama Kapasiteleri 120 Tablo Sonu İtibarıyla Depolama Alt Başlığı Olan Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Depolama Kapasiteleri 120 Tablo Sonu İtibarıyla Depolama Alt Başlığı Olan Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Depolama Kapasiteleri 120 Tablo Sonu İtibarıyla Rafinerici Lisansı Sahiplerinin Depolama Kapasiteleri (m3) Ürün Ara Ürün Ham 121 Tablo Sonu İtibarıyla Rafinerici Lisansı Sahiplerinin Depolama Kapasiteleri 121 Tablo Sonu İtibarıyla Rafinerici Lisansı Sahiplerinin Depolama Kapasiteleri 121 Tablo 2.93 Faaliyete Başlamamış Rafinerici Depo Bilgileri 121 Tablo 2.94 İletim Lisansı İşlemleri 123 Tablo 2.95 Taşıma Lisansı İşlemleri 123 Tablo 3.1 Brent (Dated) ve Akdeniz Spot Fiyatları 126 Tablo Yılı Akdeniz Spot Fiyatları ve Lisans Sahipleri Ortalama İthalat Fiyatları 127 Tablo 3.3 Genova/Lavera CIF MED Ortalama Fiyatı 129 Tablo 3.4 Kurşunsuz Benzin 95 Oktan Rafineri Ortalama Fiyatı 129 Tablo 3.5 Kurşunsuz Benzin 95 Oktan Dağıtıcı Depo Çıkış Fiyatı 130 Tablo 3.6 Kurşunsuz Benzin 95 Oktan Bayi Fiyatları 130 Tablo 3.7 Kurşunsuz Benzin 95 Oktan Aylık Ortalama Fiyat Oluşumu 130 Tablo 3.8 Kurşunsuz Benzin 95 Oktan Ortalama Fiyatı 130 Tablo 3.9 Kurşunsuz Benzin 95 Oktan Fiyat Oluşumunda Vergi ve Satış Kanalları Paylarının Yüzde Dağılımı 133 Tablo 3.10 Kurşunsuz Benzin 95 Oktan (diğer) Rafineri Ortalama Fiyatı 134 Tablo 3.11 Kurşunsuz Benzin 95 Oktan (Diğer) Dağıtıcı Depo Çıkış Fiyatı 134 Tablo 3.12 Kurşunsuz Benzin 95 Oktan (Diğer) Bayi Fiyatları 134

19 Tablo 3.13 Kurşunsuz Benzin 95 Oktan (Diğer) Aylık Ortalama Fiyat Oluşumu 134 Tablo 3.14 Kurşunsuz Benzin 95 Oktan (Diğer) Ortalama Fiyatı 135 Tablo 3.15 Kurşunsuz Benzin 95 Oktan (Diğer) Fiyat Oluşumunda Vergi ve Satış Kanalları Paylarının Yüzde Dağılımı 137 Tablo 3.16 Motorin Rafineri Ortalama Fiyatı 138 Tablo 3.17 Motorin Dağıtıcı Depo Çıkış Fiyatı 138 Tablo 3.18 Motorin Bayi Fiyatları 138 Tablo 3.19 Motorin Aylık Ortalama Fiyat Oluşumu 139 Tablo 3.20 Motorin Ortalama Fiyatı 139 Tablo 3.21 Motorin Fiyat Oluşumunda Vergi ve Satış Kanalları Paylarının Yüzde Dağılımı 142 Tablo 3.22 Motorin (Diğer) Dağıtıcı Depo Çıkış Fiyatları 143 Tablo 3.23 Motorin (Diğer) Bayi Fiyatları 143 Tablo 3.24 Motorin (Diğer) Aylık Ortalama Fiyat Oluşumu 143 Tablo 3.25 Motorin (Diğer) Ortlama Fiyatı 144 Tablo 3.26 Motorin (Diğer) Fiyat Oluşumunda Vergi ve Satış Kanalları Paylarının Yüzde Dağılımı 146 Tablo 3.27 Kalorifer Yakıtı (Kükürt Oran %0.1 i geçen Ancak %1 i geçmeyenler) Rafineri Ortalama Fiyatı 147 Tablo 3.28 Kalorifer Yakıtı (Kükürt Oran %0.1 i geçen Ancak %1 i geçmeyenler) Dağıtıcı Depo Çıkış Fiyatı 147 Tablo 3.29 Kalorifer Yakıtı (Kükürt Oran %0.1 i geçen Ancak %1 i geçmeyenler) Bayi Fiyatı 147 Tablo 3.30 Kalorifer Yakıtı (Kükürt Oran %0.1 i geçen Ancak %1 i geçmeyenler) Aylık Ortalama Fiyat Oluşumu 148 Tablo 3.31 Kalorifer Yakıtı (Kükürt Oran %0.1 i geçen Ancak %1 i geçmeyenler) Ortalama Fiyatı 148 Tablo 3.32 Kalorifer Yakıtı Fiyat Oluşumunda Vergi ve Satış Kanalları Paylarının Yüzde Dağılımı 151 Tablo 3.33 Yüksek Kükürtlü Fuel Oil (Kükürt Oranı %1 i geçenler) Rafineri Ortalama Fiyatı 152 Tablo 3.34 Yüksek Kükürtlü Fuel Oil (Kükürt oranı %1 i geçneler) Dağıtıcı Depo Çıkış Fiyatı 152 Tablo 3.35 Yüksek Kükürtlü Fuel Oil (Kükürt oranı %1 i geçenler) Bayi Fiyatları 152 Tablo 3.36 Kalorifer Yakıtı (Kükürt Oranı % 0.1 i geçen ancak %1 i geçmeyenler) Aylık Ortalama Fiyat Oluşumu 153 Tablo 3.37 Yüksek Kükürtlü Fuel Oil (Kükürt oranı %1 i Geçenler) Ortalama Fiyatı 153 Tablo 3.38 Yüksek Kükürtlü Fuel Oil Fiyat Oluşumunda Vergi ve Satış Kanalları Paylarının Yüzde Dağılımı 156 Tablo 3.39 Akaryakıttan Elde Edilen Dolaylı Vergiler 156 Tablo 3.40 ÖTV Kanunun (l) Sayılı Listesinin (A) ve (B) Cetvelinde yapılan ÖTV Değişiklikleri 157 Tablo 3.41 Seçilmiş AB Ülkeleri Ortalama Bayi Fiyatı Değişimi 158 Tablo Yılı Depolama Tarifeleri 161 Tablo Yılı İletim Hizmet Bedelleri 163 Tablo 4.1 Ulusal Marker ile İşaretlenen Akaryakıt Miktarları 166 Tablo 4.2 Ulusal Marker ile İşaretlenen Etanol ve Biodizel Miktarları 167 Tablo Yılında Ulusal Marker Saha Cihazı (XP) Ölçüm Sonuçları 172 Tablo Yılında Uygulanan İdari Para Cezaları Tablosu 172 Tablo Yılında Uygulanan İdari Para Cezaları 173 Tablo Yılları Arasında Petrol Piyasasında Uygulanan İdari Para Cezaları İlk 10 İl 173

20 ŞEKİLLER Şekil 1.1 Dünya Enerji Tüketiminin Birincil Enerji Kaynaklarına Göre Dağlıımı 2 Şekil 1.2 Petrol Tüketiminin Sektörlere Göre Dağılımı 2009 Yılı Verileri 3 Şekil 1.3 Petrol Tüketiminin Sektörlere Göre Dağılımı 2035 Yılı Öngörüleri 4 Şekil Dönemine Ait Rafineri Sayıları ve Toplam Rafinaj Kapasitesi 8 Şekil Yılları Arasında Rafinerici Lisansı Sahiplerinin Ham Petrol Temin Miktarları 14 Şekil 2.2 En Büyük Paya Sahip 6 Ülkeye Göre Ham Petrol İthalat Miktarları 15 Şekil Yılında Rafinerici Lisansı Sahiplerinin İthal Ettiği Ham Petrolün Gravitelerine (API) Göre Dağılımı 15 Şekil Yılları Arasında Rafinerici Lisansı Sahipleri Tarafından Yapılan Ara Ürün İthalat ve İhracatı 16 Şekil Yılında Rafinerici Lisansı Sahiplerinin Elde Ettikleri Ürün Yüzdeleri 17 Şekil Yılında Rafinerici Lisansı Sahiplerinin Elde Ettikleri Ürün Yüzdeleri 18 Şekil 2.7 Rafineri Lisansı Sahiplerinin Aylık Motorin, Benzin ve Fuel Oil Türleri Üretim Verileri 18 Şekil 2.8 Türkiye deki Rafinerilerin Elde Ettiği Aylık Ürün Miktarları 19 Şekil 2.9 Rafinerici Lisansı Sahiplerinin Yıllara Göre Petrol Ürünleri İthalat Miktarları 20 Şekil 2.10 Rafineri Lisansı Sahiplerinin 2012 Yılı Aylık İhracat Miktarları 20 Şekil 2.11 Rafineri Lisansı Sahiplerinin Yıllara Göre Petrol Ürünleri İhracat Miktarları 21 Şekil 2.12 Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Akaryakıt Teslimlerinin Aylara Göre Dağılımı 38 Şekil Yılı İstasyon Pompa Satışları 38 Şekil 2.14 İllere Göre Akaryakıt Satışları 52 Şekil 2.15 Bölgelere Göre Toplam Akaryakıt Satışları 53 Şekil 2.16 İllere Göre Bayilik Lisansı Sahiplerine Yapılan Motorin Satışları 54 Şekil 2.17 İllere Göre Bayilik Lisansı Sahiplerine Yapılan Benzin Satışları 55 Şekil 2.18 Akaryakıt Türlerine Göre Pazar Yoğunlukları (HHI) 70 Şekil Yılları Arasında Yurtiçine Teslim Edilen Denizcilik Yakıtları Miktarı (ÖTV li ve KDV li) Miktarları 84 Şekil Yılları Arasında Yurtiçine Teslim Edilen Denizcilik Yakıtları (ÖTV si Sıfıra İndirilmiş ve KDV li) Miktarları 87 Şekil Yılları Arasında İhraç Edilen Denizcilik Yakıtları 89 Şekil Yılları Arasında Transit Rejime Tabi Olarak Teslim Edilen Denizcilik Yakıtları 92 Şekil Yılları Arasında Yurtiçine Teslim Edilen Havacılık Yakıtları (ÖTV li ve KDV li) Miktarları 94 Şekil Yılları Arasında İhraç Edilen Havacılık Yakıtları 95 Şekil Yılları Arasında Transit Rejime Tabi Olarak Teslim Edilen Havacılık Yakıtları 96 Şekil 2.26 Depolama Lisansı ve Alt Başlığına Depolama Lisansı Eklenmiş Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Depolama Kapasiteleri 122 Şekil 3.1 Brent (Dated) ve Akdeniz Spot Fiyatları 127 Şekil 3.2 Akdeniz Spot ve Türkiye Fiyatları 128 Şekil 3.3 Akdeniz Spot ve Türkiye Fiyatları (Motorin) 128 Şekil 3.4 Kurşunsuz Benzin 95 Oktan Fiyat Değişimi 132 Şekil 3.5 Kurşunsuz Benzin 95 Oktan Fiyat Değişimi 132 Şekil 3.6 Kurşunsuz Benzin 95 Oktan Vergisiz Pompa Satış Fiyatı Oluşum Payları 133

21 Şekil 3.7 Kurşunsuz Benzin 95 Oktan Fiyat Oluşumunda Vergi ve Satış Kanalları Paylarının Yüzde Dağılımı 133 Şekil 3.8 Kurşunsuz Benzin 95 Oktan (Diğer) Fiyat Değişimi 136 Şekil 3.9 Kurşunsuz Benzin 95 Oktan (Diğer) Fiyat Değişimi 136 Şekil 3.10 Kurşunsuz Benzin 95 Oktan (Diğer) Vergisiz Pompa Satış Fiyatı Oluşum Payları 137 Şekil 3.11 Kurşunsuz Benzin 95 Oktan (Diğer) Fiyat Oluşumunda Vergi ve Satış Kanalları Paylarının Yüzde Dağılımı 138 Şekil 3.12 Motorin Fiyat Değişimi (Vergisiz) 140 Şekil 3.13 Motorin Fiyat Değişimi (Vergili) 141 Şekil 3.14 Motorin Vergisiz Pompa Satış Fiyatı Oluşum Payları 141 Şekil 3.15 Motorin Fiyat Oluşumunda Vergi ve Satış Kanalları Paylarının Yüzde Dağılımı 142 Şekil 3.16 Motorin (Diğer) Fiyat Değişimi (Vergisiz) 145 Şekil 3.17 Motorin (Diğer) Fiyat Değişimi (Vergili) 145 Şekil 3.18 Motorin (Diğer) Vergisiz Pompa Satış Fiyatı Oluşum Payları 146 Şekil 3.19 Motorin (Diğer) Fiyat Oluşumunda Vergi ve Satış Kanalları Paylarının Yüzde Dağılımı 147 Şekil 3.20 Kalorifer Yakıtı (Kükürt Oranı %0.1 i geçen ancak %1 i geçmeyenler) Fiyat Değişimi (Vergisiz) 150 Şekil 3.21 Kalorifer Yakıtı (Kükürt Oranı %0.1 i geçen ancak %1 i geçmeyenler) Fiyat Değişimi (Vergili) 150 Şekil 3.22 Kalorifer Yakıtı (Kükürt Oranı %0.1 i geçen ancak %1 i geçmeyenler) Vergisiz Satış Fiyatı Oluşum Payları 151 Şekil 3.23 Kalorifer Yakıtı Fiyat Oluşumunda Vergi ve Satış Kanalları Paylarının Yüzde Dağılımı 152 Şekil 3.24 Yüksek Kükürtlü Fuel Oil (Kükürt oranı %1 i geçenler) Fiyat Değişimi (Vergisiz) 154 Şekil 3.25 Yüksek Kükürtlü Fuel Oil (Kükürt oranı %1 i geçenler) Fiyat Değişimi (Vergili) 155 Şekil 3.26 Yüksek Kükürtlü Fuel Oil (Kükürt oranı %1 i geçenler) Vergisiz Satış Fiyatı Oluşum Payları 155 Şekil 3.27 Yüksek Kükürtlü Fuel Oil Fiyat Oluşumunda Vergi ve Satış Kanalları Paylarının Yüzde Dağılımı 156 Şekil Yılında Akaryakıt Türlerinde Dolaylı Vergi Gelirleri 157 Şekil 3.29 AB Bayi Fiyat Deişimi (Vergisiz) 159 Şekil 3.30 AB Bayi Fiyat Değişimi (Vergili) 160 Şekil 3.31 Seçilmiş AB Ülkeleri ve Türkiye Vergisiz Bayi Fiyatları 160 Şekil Yılları Arasında İşaretlenen Akaryakıt Miktarları 167 Şekil 4.2 Dağıtıcı ve Rafinericiler Tarafından İşaretlenen Akaryakıt Payları 167 Şekil 4.3 Dağıtıcı ve Rafinericilerin 2012 Yılı Aylık Dönemlerde İşaretledikleri Akaryakıt Miktarları 168

22

23 1 1. DÜNYADA PETROL Bu bölümde; dünya ham petrol talebi, arzı, fiyatlarının seyri ve bölgelere göre rafinaj kapasitelerinin dağılımı ayrı başlıklar altında incelenecektir.

24 2 1. DÜNYADA PETROL Bu bölümde; dünya ham petrol talebi, arzı, fiyatlarının seyri ve bölgelere göre rafinaj kapasitelerinin dağılımı ayrı başlıklar altında incelenecektir. Alternatif enerji kaynaklarının varlığı ve petrol rezervlerinin hızla tükenmesi, enerji kaynakları içerisinde petrolün önemini kaybedeceği görüşünü doğursa da gerek alternatif enerji kaynaklarının yeterince ekonomik hale gelmemiş olması, gerekse de yeni yatırımlarla birlikte yeni rezervlerin keşfedilmesi petrolün stratejik bir ürün olarak öneminin azalmasını engellemektedir. Nükleer %8 Diğer %8 Kömür %18 Petrol %38 Doğalgaz %27 Şekil 1.1 Dünya Enerji Tüketiminin Birincil Enerji Kaynaklarına Göre Dağılımı Kaynak: ABD Enerji İstatistikleri İdaresi, IEO2011&region=0-0&cases=Reference-0504a_1630, Şubat 2013 (Tüketim tablosundaki değerler esas alınarak hesaplanmıştır.) 1.1 Dünya Petrol Talebi Dünya petrol talebi 2010 yılında günde 2,72 milyon varil ile %3,2, 2011 yılında günde 0,66 milyon varil ile %0,7, 2012 yılında ise günde 1,16 milyon varil ile %1,3 oranında artmıştır. Böylelikle 2012 yılındaki günlük petrol talebi toplamda ortalama 90 milyon varil olarak gerçekleşmiştir. Petrol tüketim miktarı ile ülkelerin gelişmişlik düzeyi arasında paralellik olsa da, petrol tüketimlerinin yıllara göre seyrini gösteren Tablo 1.1 incelendiğinde, 2012 yılında genellikle gelişmiş ülkelerin üyesi olduğu OECD ülkelerinin toplam talebinin %51,3 ve OECD üyesi olmayan ülkelerin toplam talebinin ise %48,7 ile bir önceki yıla göre büyük oranda değişiklik göstermediği görülmektedir. Bununla birlikte; 2012 yılında OECD üyesi olmayan ülkeler ile OECD ülkelerinin taleplerinde sırasıyla günlük 0,4 milyon ve 0,5 milyon varil artış olmuş ve dolayısıyla dünya talebindeki net artış 0,9 milyon varil olarak gerçekleşmiştir.

25 Tablo 1.1 Dünya Petrol Talebi (milyon varil/gün) OECD OECD Dışı Ham Petrol Talebi Payı (%) Değişim (%) Kuzey Amerika 23,8 23,4 23,8 26,4 1,7 Avrupa 14,6 14,3 13,8 15,4-3,6 Pasifik 7,8 7,9 8,5 9,5 7,0 Toplam 46,2 45,6 46,1 51,3 1,1 Çin 9,1 9,5 9,6 10,7 4,4 Diğer Asya 10,4 10,6 11,4 12,7 7,0 Eski SSCB 4,5 4,7 4,6 5,1-2,2 Orta Doğu 7,8 8,0 7,6 8,4-5,2 Afrika 3,4 3,3 3,4 3,8 2,9 Latin Amerika 6,3 6,5 6,5 7,2 0,0 Diğer Avrupa 0,7 0,7 0,7 0,8 0,0 3 Toplam 42,1 43,4 43,8 48,7 0,9 Dünya Toplamı 88,3 89,0 89, ,0 Kaynak: Uluslararası Enerji Ajansı ( Şubat 2013 Esasen petrol, birçok sektör ve kullanım alanında yerini diğer enerji kaynaklarına bırakmasına karşın, ulaşım sektöründen aldığı güçle önemini korumaya devam etmektedir. Kara ulaşımında petrol tüketimi, OECD ülkelerinde sürekli düşse de gelişmekte olan ülkelerde (Çin, Hindistan, Latin Amerika ülkeleri vd.) ciddi miktarda artırmakta ve bu durum deniz ve hava ulaşımında kullanılan petrol ürünlerinde de gözlenmektedir. Nitekim petrol tüketiminin sektörlere göre dağılımını gösteren Şekil 1.2 ve 1.3 incelendiğinde, 2009 yılında havacılık, yurtiçi deniz taşımacılığı, demir yolunu içeren ulaşım sektörünün küresel petrol tüketiminin %57 sini oluşturmakta olduğu ve bu oranın 2035 te %60 olması beklenmekte olması, petrol tüketiminde ulaşım sektörünün önemini göstermektedir. Evsel, ticari, tarımsal %11 Elektrik Üretimi %6 Sanayi %26 Ulaşım %57 Şekil 1.2 Petrol Tüketiminin Sektörlere Göre Dağılımı 2009 Yılı Verileri Kaynak: OPEC World Oil Outlook 2012, Şubat 2013

26 4 Elektrik Üretimi %5 Evsel, ticari, tarımsal %10 Sanayi %25 Ulaşım %60 Şekil 1.3 Petrol Tüketiminin Sektörlere Göre Dağılımı 2035 Yılı Öngörüleri Kaynak: OPEC World Oil Outlook 2012, Şubat 2013 Tablo 1.2 Dünya Petrol Ürünleri Tüketimleri (milyon varil/gün) OECD OECD Dışı Bölgeler Günlük Tüketim Benzin Motorin Jet Yakıtı Dünyadaki Payı (%) Günlük Tüketim Dünyadaki Payı (%) Günlük Tüketim Dünyadaki Payı (%) OECD Amerika* 10, , ,62 24 ABD(50) 8, , ,38 20 Kanada 0,76 3 0,30 1 0,13 2 Meksika 0,81 3 0,33 1 0,06 1 OECD Avrupa 1,87 8 4, ,14 17 Almanya 0,38 2 0,59 3 0,17 2 İngiltere 0,31 1 0,44 2 0,32 5 Fransa 0,15 1 0,65 3 0,13 2 İtalya 0,19 1 0,42 2 0,08 1 İspanya 0,11 0 0,40 2 0,10 1 OECD Pasifik 1,70 7 1,29 6 1,27 18 Japonya 1,05 5 0,50 2 0,87 13 Kore 0,20 1 0,27 1 0,22 3 Avustralya 0,34 1 0,38 2 0,13 2 OECD Toplam 13, , ,03 59 OECD Dışı Toplam 9, , ,81 41 Dünya 23, , , Kaynak: International EnergyAgencyOil Market Report, 13 February 2013 Version, s.13,aralık 2012 ayı verileri, Mart 2013

27 1.2 Dünya Petrol Arzı Tablo 1.3 Dünya Petrol Arzı (milyon varil/gün) OECD OECD Dışı Diğer Petrol Arzı payı (%) Değişim (%) Kuzey Amerika 14,1 14,5 15,8 18,2 8,97 Avrupa 4,2 3,9 3,5 4,0-10,26 Pasifik 0,6 0,5 0,6 0,7 20,00 Toplam 18,9 18,9 19,9 22,9 5,29 OPEC 34,8 35,8 37,5 43,2 4,75 Eski SSCB 13,5 13,6 13,7 15,8 0,74 Çin 4,1 4,1 4,2 4,9 2,44 Diğer Asya 3,7 3,5 3,6 4,2 2,86 Orta Doğu* 1,7 1,6 1,5 1,7-6,25 Afrika* 2,5 2,5 2,3 2,7-8,00 Toplam 64,7 65,6 62,8 72,5-4,27 Rafineri Kazancı 2,1 2,2 2,1 2,4-4,55 Biyoyakıtlar 1,8 1,8 1,9 2,2 5,56 5 Dünya Toplamı 85,6 88,4 86, ,81 * Orta Doğu ve Afrika bölgelerinde bulunan OPEC üyelerinin üretimleri buraya dahil edilmemiş olup, OPEC kategorisinde yer almaktadır. Kaynak: Uluslararası Enerji Ajansı ( Şubat 2013 Tablo 1.3 te OPEC üyesi ülkelerin toplam üretimi günlük 37,5 milyon varil olup, dünya toplam üretiminin %43,2 sini oluşturduğu görülmektedir. Tablo Yılı Ham Petrol ve Sıvı Yakıt Üretiminde Başlıca Ülkeler Ülke Günlük Üretim (milyon varil) Dünya Payı (%) 1 Suudi Arabistan 11,5 13,3 2 Rusya Federasyonu 10,4 12,0 3 ABD 10,0 11,6 4 Çin 4,2 4,8 5 Kanada 3,8 4,4 6 İran 3,5 4,1 7 BAE 3,2 3,7 8 Irak 3,0 3,5 9 Meksika 2,9 3,4 10 Kuveyt 2,8 3,2 11 Brezilya 2,6 3,0 12 Nijerya 2,5 2,9 13 Venezuela 2,5 2,9 14 Norveç 1,9 2,2 15 Diğer Ülkeler 21,9 25,2 Mayıs 2013

28 6 1.3 Dünya Rafinaj Kapasitesi Son yıllarda, küresel ısınmanın önemli nedenlerinden biri olarak görülen çevre kirliliğinin azaltılabilmesi için hayata geçirilen düzenlemeler petrol ürünleri kalitesinin de iyileştirilmesine neden olmuştur. Bu kapsamda, petrol ürünlerinin kullanımı sonucunda oluşan zararlı gaz ve parçacık salınımının azaltılabilmesi için bu ürünlerin sahip oldukları teknik özellikler yeniden tanımlanmıştır. Örneğin, 1980 ve 1990 lı yıllarda benzin içerisinde yer alan kurşuna ait değerler yeniden belirlenmiş ve bu doğrultuda ülkemizde de Süper Benzin olarak pazarlanan kurşunlu benzinin yerini kurşunsuz benzin almıştır lı yılların ikinci yarısında ise daha çok ulaşımda kullanılan motorinin kükürt içeriğine ilişkin iyileştirmeleri içeren düzenlemeler hayata geçirilmiştir. Petrol ürünlerinin teknik özelliklerinde yapılan iyileştirmeler, rafinerilerin yeni nesil ürünleri üretebilmelerini zorlaştırmış ve bu durum rafinerilerin yatırım yapmalarını zorunlu hale getirmiştir. 1 Dünya petrol ürünleri piyasasına yön veren ulaşım sektörünün talepleri, rafinasyon faaliyetlerini etkileyen bir diğer önemli unsurdur. Diğer bir deyişle, dünya tüketiminin yaklaşık %60 lık kısmını oluşturan ve ulaşım sektöründe kullanılan petrol ürünleri şu an faaliyette bulunan ve/veya kurulması planlanan rafinerilerin kaderini belirleyen öğelerin başında yer almaktadır. Gelişmiş ülkelerin, ulaşım sektöründe benzin yerine motorini tercih etmeleri, biyoyakıt kullanımını teşvik etmeleri ve yüksek yakıt verimliliğine sahip araçları kullanmaları nedeniyle bu ülkelerde akaryakıt talebi sürekli azalmakta ve bu durum sahip oldukları rafinerilerin atıl kapasitelerinin artmasına da neden olmaktadır. Bu durumun düşük rafineri marjları ile birleşmesi sonucunda rafineri karlılıkları oldukça azalmakta ve yatırım ihtiyacı duyan rafinerilerin kapanması zaruri hale gelmektedir. Sonuç olarak gelişmiş ülkelerde petrol ürünleri talebinin düşmesi ve yeni nesil petrol ürünlerinin üretim maliyetlerinin yüksek olması bu ülkelerdeki rafinerilerin kar marjlarını düşürmektedir. Bu durum, iyileştirilmesi için önemli miktarda yatırım gerektiren ve gelişmiş ülkelerde bulunan rafinerilerin bir kısmının 2011 yılında kapanmasına neden olmuştur yılına gelindiğinde ise, 2011 yılında rafineri sayılarında yaşanan ani düşüş yerini durağan bir seyre bırakmıştır. Tablo 1.5 ve Tablo 1.6 da görüldüğü üzere, 2012 yılı sonu itibarıyla dünya genelinde 655 adet rafineri bulunmakta olup, bu rafinerilerin toplam ham petrol işleme kapasitesi 88,9 milyon varil/gün olarak gerçekleşmiştir. Tablo Yıllarına Ait Rafineri Sayıları Bölgeler Afrika Asya Avrupa Orta Doğu Kuzey Amerika Güney Amerika Toplam Kaynaklar 1 Nisan Nisan Nisan OPEC World Oil Outlook 2012, s.165

29 Tablo 1.6 Dünyada Bölgelere Göre Rafinaj Kapasiteleri (milyon varil/gün) Bölgeler Afrika 3,2 3,2 3,2 Asya 24,9 24,9 25,6 Avrupa 25,0 24,8 24,6 Orta Doğu 7,2 7,3 7,3 Kuzey Amerika 21,3 21,2 21,6 Güney Amerika 6,6 6,6 6,6 7 Toplam 88,2 88,0 88,9 Kaynak: 1 Nisan Nisan Nisan Tablo 1.5 ve 1.6 da yer alan veriler birlikte değerlendirildiğinde; rafineri kapasitelerinin sadece rafineri sayıları ile değil ayrıca rafinerilerde yapılan iyileştirmeler ile değişiklik gösterdiği görülmektedir döneminde rafineri sayılarında %1 lik azalış görülürken; toplam rafinaj kapasitesinde % 0,8 lik bir artış gözlenmektedir. Avrupa da yaşanan ekonomik krizin 2012 yılında derinleşmesi, bu bölgede bulunan rafinerilerin atıl kapasitelerinin artması ve talebi sürekli artan motorin yerine benzin üretiliyor olması bu bölgede bulunan rafinerilerin gerek sayısının gerekse de kapasitesinin azalmasına neden olmuştur. Atıl kapasite problemi ile karşı karşıya olan bir diğer bölge olan Kuzey Amerika da ise şeyl petrolünün üretiminin artması, rafineri sayılarının değişmemesine ancak rafinasyon kapasitesinin artmasına neden olmuştur. Hızla gelişmekte olan ekonomilere sahip Çin ve Hindistan gibi ülkelerin yer aldığı Asya bölgesinde rafineri sayıları ile kapasitelerinin arttığı görülmektedir. Gelişmekte olan bu ekonomilerin yer aldığı coğrafyalara yakından bakıldığında, artan petrol ürünleri ihtiyacının karşılanabilmesi için yeni rafineri yatırımlarına ek olarak mevcut rafinerilerde iyileştirme ve kapasite artırımını sağlayacak yatırımlar yapıldığı ve bu durumun hem rafineri sayılarının hem de rafineri kapasitelerinin artmasını sağladığı görülmektedir. İşletme karlılıklarının yanı sıra ülkelerin aldıkları ekonomik ve siyasi kararlar da rafineri kapasitelerini şekillendirmektedir. Örneğin, Çin de minimum rafineri kapasitesi limitinin varil/gün e yükseltilmesi sonucunda küçük rafinerilerin, 2013 yılı sonuna kadar sistemden çıkması veya rafineri birleşmelerini sonucunda ile sayılarının azalması beklenmektedir. Rusya da ise doğrudan rafinerilere müdahale yerine petrol ürünlerinin ihracat vergilendirilmesi değiştirilerek ham petrol ihracı yerine katma değeri yüksek son ürünlerin ihraç edilmesi amaçlanmaktadır. Bu düzenlemeyle, Rusya daki basit rafinerilerin devreden çıkarılması, yeni yatırımlarla katma değeri yüksek ürünlerin üretilmesi ve yerli talebin karşılanması planlanmaktadır. 2 Nisan 2012 itibariyle Hindistan da yürürlüğe konan vergi düzenlemesi ile yeni kurulan rafineriler tarafından yapılan ihracatlara ilişkin uygulanan vergi avantajı ortadan kaldırılmış ve bu rafinerilerin iç piyasa ihtiyaçlarını karşılaması amaçlanmıştır. 3 Yukarıda belirtildiği şekilde biyoyakıtların kullanımının artması, gelişen otomotiv teknolojileri ile akaryakıt tüketiminin nispeten azalması sonucunda bazı akaryakıt ürünlerine olan talebin azalacağı dikkate alındığında Şekil 1.4 te verilen durumun önümüzdeki süreçte de devam edeceği düşünülmektedir. Diğer bir deyişle, önümüzdeki dönemde rafineri sayısında ciddi azalma beklenmezken özellikle Asya da yapılan rafineri yatırımları nedeniyle rafinaj kapasitesinde artış beklenmektedir. 2 a.g.e., s a.g.e., s.174

30 8 Önümüzdeki süreçte dünya genelinde benzin yerine motorin kullanımının artması rafinerilerin daha fazla motorin üretebilmelerine imkân sağlayan projeler için yatırım yapmaya teşvik etmektedir Kapasite (milyon varil/gün) Rafineri Sayısı Kapasite (milyon varil/gün) Rafineri Sayısı Yıl Kaynaklar: 1 Nisan Nisan Nisan Şekil Dönemine Ait Rafineri Sayıları ve Toplam Rafinaj Kapasitesi 650

31 9 2. TÜRKİYE DE PETROL Bu bölümde piyasa faaliyetlerine ilişkin bilgiler yer almaktadır.

32 10 2. TÜRKİYE DE PETROL Avrupa Birliğine uyum sürecinde yürütülen çalışmalar kapsamında, 99/32/EC sayılı AB direktifinin ülkemiz mevzuatına uyumlaştırılması amacıyla 06/10/2009 tarihli ve sayılı Resmi Gazetede Bazı Akaryakıt Türlerindeki Kükürt Oranının Azaltılmasına İlişkin Yönetmelik yayımlanmış olup; bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesi uyarınca 01/01/2012 tarihi itibarıyla ülkemiz sınırları içerisinde kullanılacak fuel oil türlerinin içereceği kükürt miktarı kütlece %1 i geçemeyeceği hükmedilmiştir. Bu hüküm ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında hazırlanan 31/12/2011 tarihli ve sayılı Resmi Gazetede ilan edilen sayılı Ham Petrol, Akaryakıt, İhrakiye, Madeni Yağ, Baz Yağ ve Petrolle İlişkili Maddelere Dair Karar ile 2012 yılında piyasada dolaşımda bulunacak ham petrol ve ürünler tanımlanmıştır. Yapılan bu düzenlemeler kapsamında, 31/12/2011 tarihine kadar serbest dolaşıma giren ağırlık itibariyle kükürt oranı; %1 i geçmeyen GTİP numaralı Fuel Oil 3 ile GTİP numaralı Fuel Oil 4 ürünleri, %2-%2,8 arasında değişen GTİP numaralı Fuel Oil 5 ürünü, %2,8 i geçen GTİP numaralı Fuel Oil 6 ürünü tedavülden kaldırılmıştır. 01/01/2012 tarihi itibariyle serbest dolaşıma sokulabilecek fuel oillerin ağırlık itibariyle kükürt oranları yeniden düzenlenmiş ve sayılı Karar a ek olarak 05/01/2012 tarihli Resmi Gazete de yayımlanan Fuel Oil Türlerine İlişkin Teknik Düzenleme Tebliğ i ile 01/01/2012 tarihinden önce serbest dolaşıma giren ürünlerin tüketilebilmesi için geçiş süreci tanımlanmıştır. Uyum kapsamında fuel oil türlerinde yapılan değişikliklere ek olarak, denizcilik yakıtlarının içerdiği kükürt miktarlarında da indirime gidilmiştir. Bu kapsamda, Ham Petrol, Akaryakıt, İhrakiye, Madeni Yağ, Baz Yağ ve Petrolle İlişkili Maddelere Dair Karar da yer alan petrolün tanımı ve Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonları (G.T.İ.P.) Tablo 2.1 de belirtilmiştir. Bu rapor içerisinde yer alan ürün tanımlamalarında bu tablo esas alınmıştır. Tablo 2.1 G.T.İ.P. lere Göre Petrolün ( Ham Petrol ve Ürünler) Tanımı Ürün Türü G.T.İ.P. Ürünün Tanımı Akaryakıt Akaryakıt/Motorin Türlerine Harmanlanan Ürün Baz yağ Yakıt Nafta Kurşunsuz Benzin 95 Oktan Katkılı Kurşunsuz Benzin 95 Oktan Kurşunsuz Benzin 98 Oktan Gazyağı Motorin Motorin Kalorifer Yakıtı Fuel Oil Kalorifer Yakıtı Fuel Oil Yüksek Kükürtlü Fuel Oil Yakıt biodizel Oto biodizel Alt Pozisyonunda Belirtilen İşlemlerden Başka Bir İşlemle Kimyasal Değişime Tabi Tutulacak Olanlar Spindle Oil Light Neutral Heavy Neutral Bright Stock Diğerleri

33 11 Ürün Türü G.T.İ.P. Ürünün Tanımı Benzin Türlerine Harmanlanan Ürün Denizcilik Yakıtları Ham petrol Dökme Etil Alkol Ambalajlı Etil Alkol Metil Tersiyer Bütil Eter (MTBE) Deniz Motorini (DMX) Deniz Motorini (DMA) Deniz Motorini (DMB) Deniz Motorini (DMC) Deniz Motorini (DMX) Deniz Motorini (DMA) Deniz Motorini (DMB) Deniz Motorini (DMC) Deniz Motorini (DMX) Deniz Motorini (DMA) Deniz Motorini (DMB) Deniz Motorini (DMC) Deniz Motorini (DMB) Deniz Motorini (DMC) Denizcilik Yakıtı (RMA-30) Denizcilik Yakıtı (RMB-30) Denizcilik Yakıtı (RMD-80) Denizcilik Yakıtı (RME-180) Denizcilik Yakıtı (RMF-180) Denizcilik Yakıtı (RMG-380) Denizcilik Yakıtı (RMH-380) Denizcilik Yakıtı (RMK-380) Denizcilik Yakıtı (RMH-700) Denizcilik Yakıtı (RMK-700) Denizcilik Yakıtı (RMA-30) Denizcilik Yakıtı (RMB-30) Denizcilik Yakıtı (RMD-80) Denizcilik Yakıtı (RME-180) Denizcilik Yakıtı (RMF-180) Denizcilik Yakıtı (RMG-380) Denizcilik Yakıtı (RMH-380) Denizcilik Yakıtı (RMK-380) Denizcilik Yakıtı (RMH-700) Denizcilik Yakıtı (RMK-700) Denizcilik Yakıtı (RMA-30) Denizcilik Yakıtı (RMB-30) Denizcilik Yakıtı (RMD-80) Denizcilik Yakıtı (RME-180) Denizcilik Yakıtı (RMF-180) Denizcilik Yakıtı (RMG-380) Denizcilik Yakıtı (RMH-380) Denizcilik Yakıtı (RMK-380) Denizcilik Yakıtı (RMH-700) Denizcilik Yakıtı (RMK-700) Tabii Gazın Kondenseleri Diğerleri

34 12 Havacılık Yakıtları Madeni yağ Ürün Türü G.T.İ.P. Ürünün Tanımı Uçak Benzini Benzin Tipi Jet Yakıtı Jet Yakıtı Motor Yağları, Kompresör Yağlama Yağları, Türbin Yağlama Yağları Hidrolik Amaçlara Mahsus Sıvı Yağlar Beyaz Yağlar, Sıvı Parafin Dişli Yağları Ve Redüktör Yağları Metal İşlemeye Mahsus Bileşikler, Kalıp Çıkarma Yağları, Aşınmayı Önleyici Yağlar Elektrik İzolasyonuna Mahsus Yağlar Diğer Madeni Yağlar Dokumaya Elverişli Maddelerin, Deri Ve Köselenin, Post Ve Kürklerin Veya Diğer Maddelerin İşlenmesine Mahsus Müstahzarlar Esas Madde Olarak Kabul Edilmemek Şartıyla, Ağırlık İtibarıyla % 70 Veya Daha Fazla Petrol Yağları Veya Bitümenli Minerallerden Elde Edilen Yağları İçerenler Diğerleri Dokumaya Elverişli Maddelerin, Deri Ve Köselenin, Post Ve Kürklerin Veya Diğer Maddelerin İşlenmesine Mahsus Müstahzarlar Diğerleri 2.1 Rafinaj Faaliyetleri Rafinerici lisanslarına ilişkin bilgiler Tablo 2.2 de yer almaktadır. Tablo 2.2- Rafinerici Lisansı İşlemleri (Adet) Başvuru Verilen Lisans Sona Eren / İptal Edilen Lisans Yıl Sonu İtibarıyla Güncel Lisans Tablo 2.3 Faaliyete Başlamamış Rafinerici Termin Bilgileri Rafineri Adı Doğu Akdeniz Petrokimya ve Rafineri San. ve Tic. A.Ş. İnşaata Başlama Tarihi İnşaat Tamamlanma Süresi İnşaat Tamamlanma Tarihi 06/12/ * ay 06/06/2018 Star Rafineri A.Ş.** 23/06/ ay 23/06/2015 * Başvuru sahibinin talebi üzerine inşaat tamamlanma süresi, 66 ay uzatılarak toplam 126 ay olmuştur. ** Socar & Turcas Rafineri A.Ş. unvan değişikliği yapmış olup; Star Rafineri A.Ş. olmuştur sonu itibarıyla; Doğu Akdeniz Petrokimya ve Rafineri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi tesise ilişkin proje hazırlık ve izin işlemlerine, Star Rafineri Anonim Şirketi ise tesisin temelini atmış olup inşaata devam etmektedir.

35 Tablo 2.4 Faaliyete Başlamamış Rafinerici Kapasite Bilgileri Rafineri Adı Doğu Akdeniz Petrokimya ve Rafineri San. ve Tic. A.Ş. Şehir Rafineri Kapasitesi (ton) Adana Star Rafineri A.Ş. İzmir Rafinerici lisansı sahiplerinin ticari faaliyetleri; petrol ve petrol ürünlerinin yurt içi ve dışından temini, rafinaj sonucu üretilen ürünlerin iç piyasaya satışı ve bu ürünlerin ihracı olarak sıralanabilir. Söz konusu faaliyetlere ilişkin bilgiler aşağıda detaylı olarak belirtilmektedir yılında Avrupa Birliği üye ülkelerinde yaşanan ekonomik krizin talebi olumsuz etkilemesi ve bu krizin teknolojisi eskimiş rafinerilerin yenilenmesine yönelik yatırımları mali açıdan güçleştirmesinden dolayı Avrupa genelinde rafineri sayılarında azalma eğilimi devam etmiştir. Ancak bu durum; ülkemizdeki rafinerileri etkilememiş olup, 2012 yılında ülkemiz toplam rafinaj kapasitesi (613,3 bin varil/gün) değişmese de kapasitenin arttırılması için yapılan yatırımlarda önemli ölçüde ilerleme kaydedilmiştir yılında yurtiçinde üretilen ve ithal edilen ham petrol miktarlarında; 2011 yılına göre sırasıyla yaklaşık %5 oranında düşüş ve %8 oranında artış gözlenirken, toplam ham petrol temininde 2011 yılına göre yaklaşık %6 oranında bir artış göze çarpmaktadır. Ham petrol teminine ek olarak ara ürün ithalatında görülen artış, rafinerici lisansı sahiplerinin daha fazla petrol ürünü üretmelerine ve dolayısıyla atıl kapasitelerinin de azalmasına yol açmıştır. Ülkemizde aktif olarak rafinasyon faaliyetinde bulunan rafinerici lisansı sahiplerinin işledikleri ham petrol miktarları ile rafineri kapasiteleri dikkate alındığında, rafinerilerin kapasite kullanım oranlarının 2011 yılı için %74,7 iken, 2012 yılı için %78,7 (Tablo 2.5) olduğu görülmektedir. Tablo Yılları Rafineri Kapasite Kullanım Oranları (ton)* Rafineri Adı Rafineri Kapasitesi İşlenen Ham Petrol Miktarı Kapasite Kullanım Oranları (%) İzmit Rafinerisi ,1 86,9 İzmir Rafinerisi ,3 77,7 Kırıkkale Rafinerisi ,1 60,8 Batman Rafinerisi ,7 Toplam ,7 78,7 *Kurumumuza yapılan bildirimler esas alınarak (ara ürünler hariç) hesaplanmıştır.

36 14 Rafinerici lisansı sahiplerinin 2012 yılı ham madde temin miktarlarına ilişkin aşağıda verilen tabloya göre; lisans sahipleri tarafından toplam 19,48 milyon ton ham petrol ithal edilmiş, 2,32 milyon ton ham petrol ise yerli üretimden temin edilmiştir. Ham Petrol Miktarı (x1.000 ton) * 2012* Yurtiçi Temin Yurtdışı Temin (İthalat) Toplam Ham Petrol Temini *İthal edilen kondensat dahil edilmiştir. Şekil Yılları Arasında Rafinerici Lisansı Sahiplerinin Ham Petrol Temin Miktarları (ton) Rafinerici lisansı sahiplerinin son üç yıla ilişkin ham petrol ithalat miktarlarının ülkelere göre dağılımı karşılaştırmalı olarak Tablo 2.6 da sunulmakta olup; yıllar itibariyle ülkemizin artan enerji ihtiyacına paralel olarak ham petrol ithalatının da artış gösterdiği göze çarpmaktadır döneminde yıllık ham petrol ithalatlarına bakıldığında, 2011 yılında bir önceki seneye göre ham petrol ithalatı %7,5 oranında artarken bu artış 2012 yılında %7,7 olarak gerçekleşmiştir. Diğer bir deyişle, Türkiye de rafinerici lisansı sahiplerinin toplam ham petrol temini 2010 yılında 19,38 milyon ton iken 2011 yılında bu rakam yaklaşık 1,15 milyon ton artarak 20,53 milyon ton düzeyinde gerçekleşmiştir yılında ise ham petrol temini 21,81 milyon ton seviyesine ulaşmıştır yılında rafinerici lisansı sahipleri tarafından temin edilen ham petrolün sadece %11 lik kısmı yerli üretimden karşılanmış geri kalan bölümünün tamamına yakını İran, Rusya Federasyonu, Irak, Suudi Arabistan, Kazakistan ve Libya dan ithal edilmiştir. Tablo Yıllarında Rafinerici Lisansı Sahiplerinin Ülkelere Göre Ham Petrol İthalatı (1.000 ton) Miktarı Payı (%) Ülke İran Rusya Federasyonu Irak Suudi Arabistan Kazakistan Libya Nijerya Suriye İtalya <1 <1 1 Azerbaycan <1 <1 Toplam

37 x ton İran Rusya Federasyonu Irak Suudi Arabistan Kazakistan Libya Şekil 2.2 En Büyük Paya Sahip 6 Ülkeye Göre Ham Petrol İthalat Miktarları Tablo 2.6 da yer alan ham petrol ithalat miktarlarının incelenmesi neticesinde; ithalat yoluyla temin edilen ham petrolün %96 lık bölümünün sadece altı ülkeden ithal edildiği ve yıllarında ithalat yapılan ülkelerin sıralaması değişmekle birlikte bu beş ülkenin aynı kaldığı ve 2012 yılında yüksek miktarda ham petrol ithalatı yapılan ülkelere Libya nın dâhil olduğu görülmektedir yılında rafinerici lisansı sahipleri tarafından yapılan ham petrol ithalatı irdelendiğinde; ithal edilen ham petrolün ortalama varil fiyatının yaklaşık 111 ABD Doları (817 ABD Doları/ton) ve yoğunluğunun ise 857 ton/ m 3 (33,6 API graviteli) olduğu görülmektedir. İran, Rusya Federasyonu, Irak, Suudi Arabistan, Kazakistan ve Libya menşeli ham petrolün ithal edildiği dikkate alındığında, 2012 yılında da rafine edilen ham petrolün kükürt oranlarının yüksek olduğu anlaşılmaktadır. 35<API 40 %8 API>40 %12 API 30 %27 30<API 35 %53 Şekil Yılında Rafinerici Lisansı Sahiplerinin İthal Ettiği Ham Petrolün Gravitelerine (API) Göre Dağılımı Rafinerici lisansı sahipleri, 2012 yılında yurtiçinden ve ithalat yoluyla temin ettikleri ham petrol ile ara ürünleri girdi olarak kullanarak rafinasyon işlemi gerçekleştirmişlerdir.

38 16 Ara Ürün Miktarı (x1.000 ton) İthalat İhracat Şekil Yılları Arasında Rafinerici Lisansı Sahipleri Tarafından Yapılan Ara Ürün İthalat ve İhracatı (ton) Son üç yıl içerisinde gerek yurt içinden gerekse yurtdışından temin edilen ham petrol ve ara ürünlerin rafinaj işlemine tabi tutulması sonucunda, üretilen petrol ürünleri miktarları ile bu miktarlara ilişkin yıllara göre değişim oranları Tablo 2.7 de verilmiştir yılında rafinerici lisansı sahipleri tarafından ara ürün olarak petrokimya sektörünün de önemli bir girdisi olan ve benzin üretiminde kullanılan nafta, yüksek kükürtlü (EN 590 a uygun olmayan) motorin, düşük kükürtlü fuel oil ile Metil Tersiyer Bütil Eter (MTBE) ithal edilmiş ve rafinaj faaliyetlerinde kullanılmıştır. Tablo Yıllarında Rafinerici Lisansı Sahiplerinin Petrol Ürünleri Üretimi (ton) Ürün Türü Değişim (%) Benzin Türleri Motorin Türleri Fuel Oil Türleri Diğer Ürünler * Toplam * Diğer Ürünler: Jet yakıtı, baz yağlar, LPG, gazyağı, hammadde nafta, rafineri yakıt gazı vb. ürünlerdir. Tablo 2.7 de verilen veriler incelendiğinde; 2012 yılına ait benzin ve motorin türleri üretiminin 2010 ve 2011 yıllarına göre arttığı gözlenmektedir.

39 Tablo yılı Rafineri Lisansı Sahiplerinin Üretim Miktarları (ton) Ürün Üretim** Fuel Oil (Kükürt Oranı %0.1i geçen ancak %1i geçmeyenler) Fuel Oil (Kükürt Oranı %0.1i geçmeyenler) 0 Kalorifer Yakıtı (Kükürt Oranı %0.1i geçen ancak %1i geçmeyenler) Kalorifer Yakıtı (Kükürt Oranı %0.1i geçmeyenler) 0 Yüksek Kükürtlü Fuel Oil (Kükürt oranı %1i geçenler) Diğer Motorin Motorin Motorin (Biodizel ihtiva eden) 0 Kurşunsuz Benzin 95 Oktan Katkılı Kurşunsuz Benzin 95 Oktan 0 Kurşunsuz Benzin 98 Oktan 0 Gazyağı Jet Yakıtı (Kerosen) Denizcilik Yakıtı (Artık) Denizcilik Yakıtı (Damıtık) LPG Baz yağlar Bitümen Diğer Ürünler* Toplam *Diğer ürünler; Ara ürünler,beyaz İspirto&SBP, Nafta ve Rafineri Yakıt Gazı vb. ürünleri içerir. ** Tabloda üretim miktarının eksi olması, stokta bulunan ya da ithal edilen ürünün rafineri tarafından yeniden kullanıldığını ve bu ürünle yeni ürünün ya da ürünlerin üretildiğini gösterir. Ürünler %3 Jet Yakıtı % 13,8 LPG % 3,5 Motorin % 33,4 Bitümen % 14,1 Fuel Oil Türleri % 11,8 Benzin Türleri % 20,4 Şekil Yılında Rafinerici Lisansı Sahiplerinin Elde Ettikleri Ürün Yüzdeleri Tablo 2.8 de ürün bazında rafinerici lisansı sahiplerinin 2012 yılında yapmış olduğu üretim yer almaktadır. Yukarıda verilen tabloya göre, kütlece kükürt oranı ppm altında kalan fuel oil türleri, yüksek oktanlı ve katkılı benzinlerin üretilmediği görülmektedir.

40 18 Bitümen % 12,7 LPG % 3,5 % 9,1 Motorin Türleri % 35,2 Jet Yakıtı % 14,8 Fuel Oil Türleri % 4,9 Benzin Türleri % 19,8 Şekil Yılında Rafinerici Lisansı Sahiplerinin Elde Ettikleri Ürün Yüzdeleri Tablo 2.8 de yer alan petrol ürünleri üretimi dikkate alındığında, rafinaj işlemine tabi tutulan ham petrolden ağırlıkça %35 oranında motorin türleri, %20 oranında benzin türleri, %5 oranında ise fuel oil türleri üretildiği görülmektedir. Bu durum Şekil 2.6 da detaylı olarak gösterilmektedir Üretim Miktarı (x1000 ton) Fuel Oil Türleri Benzin Türleri Motorin Türleri 0 Şekil 2.7 Rafineri Lisansı Sahiplerinin Aylık Motorin, Benzin ve Fuel Oil Türleri Üretim Verileri (ton) Yurt içi talep, ithalat ve ihracat verileri ışığında rafineri üretim verileri değerlendirildiğinde; rafinerici lisansı sahiplerinin benzin türlerine ilişkin üretim miktarlarında ihracat talebinin, motorin türlerine ilişkin üretim miktarlarında ise yurt içi talebin belirleyici olduğu görülmektedir. Fuel oil türlerinin üretim grafiğini hem yurt içi hem de yurt dışı talep şekillendirmektedir. Fuel oil üretim oranlarındaki dalgalanmalarda mevsimsel değişimlerin etkili olduğu görülmektedir.

41 Üretim Miktarı (x1000 ton) Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Şekil 2.8 Türkiye deki Rafinerilerin Elde Ettiği Aylık Ürün Miktarları Tablo 2.9 da ve Şekil 2.9 da rafinerici lisansı sahiplerinin petrol ürünleri ithalat miktarları verilmektedir yılına göre, 2011 yılında petrol ürünleri ithalatında ciddi bir düşüş olduğu, ancak bu düşüşün 2012 yılında devam etmediği görülmektedir. Tablo 2.9 Rafinerici Lisansı Sahiplerinin Yıllara Göre Petrol Ürünleri İthalat Miktarları (ton) Değişim (%) Petrol Ürünü Motorin Kırsal Motorin Fuel Oil Türleri Jet yakıtı Toplam

42 20 İthalat Miktarı (x1000 ton) Motorin Kırsal Motorin Fuel Oil Türleri Jet Yakıtı Şekil 2.9 Rafinerici Lisansı Sahiplerinin Yıllara Göre Petrol Ürünleri İthalat Miktarları Tablo 2.10 da görüldüğü üzere; 2011 yılında toplam petrol ürünleri ihracatında 2010 yılına göre %5 oranında artış gözlenmiş olup, ihracatta en büyük artış yüzdesel olarak havacılık yakıtlarında ve benzin türlerinde gerçekleşmiştir. Petrol ürünleri ihracatı döneminde artış gösterse de, anılan ürünlere ilişkin ihracat artışı döneminde oldukça artmıştır yıllında petrol ürünleri ithalatı bir önceki yıla göre toplamda %12 lik artış göstermekte olup, bu artış denizcilik yakıtları, motorin ve benzin türleri ihracatından kaynaklanmaktadır. 01/01/2012 tarihi itibariyle fuel oil türlerinin içerdiği ağırlıkça kükürt oranlarının ppm in altına düşürülmesine ilişkin yapılan yasal düzenleme sonucunda 2012 yılında fuel oil türleri ihracatında ciddi düşüş yaşanmıştır. Fuel oil türlerinin özelliklerinde yapılan bu değişiklik rafinerici lisansı sahiplerinin denizcilik yakıtı üretimi ile ihracatının artmasına neden olmuştur yılı aylık ihracat miktarları ise Şekil 2.10 da gösterilmiştir İhracat Miktarları (x1000 ton) Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Motorin Türleri Şekil 2.10 Rafineri Lisansı Sahiplerinin 2012 Yılı Aylık İhracat Miktarları (1.000 ton)

43 Tablo 2.10 Rafinerici Lisansı Sahiplerinin Yıllara Göre Petrol Ürünleri İhracat Miktarları (ton) Tanımı Değişim (%) Benzin Türleri (1) Motorin Türleri Diğer Motorin (2) Fuel Oil Türleri (3) Havacılık Yakıtları (4) Denizcilik Yakıtları Diğerleri (5) Toplam (1) Benzin Türleri sadece Kurşunsuz Benzin 95 Oktan Benzinden oluşmaktadır. (2) Diğer motorin kükürt oranı 10 ppmden yüksek olan motorindir. (3) Fuel Oil türleri 2010 ve 2011 yıllarında Fuel Oil 5 ve 6 dan oluşurken; 2012 yılında sadece Yüksek kükürtlü fuel oilden oluşmaktadır. (4) Havacılık yakıtları sadece jet yakıtını içermektedir. (5) Diğerleri 2011 yılında ve GTİP numaralı ürünleri içerirken, 2012 yılında , ve GTİP numaralı ürünleri içermektedir İhracat Miktarları (x1000 ton) Benzin Türleri Motorin Türleri Diğer Motorin Fuel Oil Türleri Havacılık Yakıtları Denizcilik Yakıtları Diğerleri Şekil 2.11 Rafineri Lisansı Sahiplerinin Yıllara Göre Petrol Ürünleri İhracat Miktarları Rafinerici lisansı sahipleri tarafından rafinaj işlemleri sonucu elde edilen ve iç piyasaya satılan ürünlere bakıldığında; benzin türlerinin iç piyasaya arzının azalma, motorin türlerinin artma eğiliminde olduğu ve fuel oil türlerinin iç piyasaya arzında ise belirgin bir düşüş eğiliminin devam ettiği görülmektedir. (bkz. Tablo 2.11)

44 22 Tablo 2.11 Rafinerici Lisansı Sahipleri Tarafından İç Piyasaya Satılan Ürün Miktarları (1.000 ton)*** Değişim (%) Tanımı Benzin Türleri Motorin Türleri Fuel Oil Türleri Diğer Ürünler(*) Toplam** *Diğer ürünler: Asfalt,Bazyağ, Beyaz İspirto&SBP,Denizcilik Yakıtı, Jet Yakıtı,Gazyağı, LPG,Nafta, Rafineri Yakıt Gazı vb. ürünlerdir. **Rafinerici lisansı sahipleri tarafından yapılan askeri ve ihrakiye satışlarını içermektedir. ***Serbest piyasaya satılmak ve ihraç edilmek üzere teslim edilen miktarları göstermekte olup; ihrakiye amaçlı teslim edilmek üzere satılan ürün miktarını ( ton) içermemektedir. Tablo 2.12 de de görüldüğü üzere, rafinerici lisansı sahipleri petrol ürünlerini iki şekilde teslim etmektedirler. Yurtiçinde satılmak üzere dağıtıcı ve ihrakiye teslimi lisansı sahiplerine ürün teslimi yanında, ihraç kayıtlı olarak hem lisanslı hem de lisanssız kişilere ürün teslimatı yapılmaktadır. Tablo 2.12 Rafinerici Lisansı Sahipleri Tarafından İhraç Kayıtlı Yapılan Teslim Miktarları (ton) Lisanslı Kişilere Teslim Lisanssız Ürün Türü Kişilere Teslim Dağıtıcı Lisansı Sahiplerine İhrakiye Teslimi Lisansı Sahiplerine Genel Toplam Kurşunsuz Benzin 95 Oktan Jet Yakıtı Motorin Deniz Motorini Denizcilik Yakıtı Genel Toplam Ülkemizde de dünya genelinde olduğu gibi benzin talebinin azalması ve motorin türlerine olan talebin artması rafinerici lisansı sahibi Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş. nin yeni projelere yatırım yapmasına neden olmaktadır. Bu doğrultuda, fuel oil ve diğer dip ürünlerden motorin üretilebilmesine imkan sağlayan Fuel Oil Dönüşüm Projesi nin hayata geçirilmesi için çalışmalara başlanmıştır. Burada amaç tüketimi sürekli azalan fuel oilden beyaz ürün üreterek ülkemizin motorin ithalatını azaltmaktır. Söz konusu projenin 2014 son çeyreğinde çalışır hale geleceği planlanmakta olup, ülkemizin toplam motorin ithalatında %10 luk bir azalmaya neden olacağı tahmin edilmektedir. Projenin tam kapasite olarak çalışması durumunda ise 4,2 milyon tonluk yüksek kükürtlü fuel oilden 3,5 milyon ton beyaz ürün üretilmesi hedeflenmektedir 1. 1 Tüpraş, 2.4 Milyar Dolarla Fuel Oilden Motorin Üretecek, 345D03969FA, Mayıs 2013

45 2.2 İşleme Faaliyetleri 2012 yılı sonu itibarıyla, 2 adet işleme (petrokimya) lisansı bulunmakla birlikte, 2008 yılından itibaren herhangi bir işleme (petrokimya) lisans hareketi bulunmamaktadır. Tablo İşleme Lisansı İşlemleri (Adet) Başvuru Verilen Lisans Sona Eren / İptal Edilen Lisans Yıl Sonu İtibarıyla Güncel Lisans yılında 1 işleme (biodizel) lisansı sahibi tarafından ton oto biodizel üretimi yapılmış ve dağıtıcı lisansı sahiplerine ton satılmıştır. Anılan yıl içerisinde biodizel ithalatı ve ihracatı yapılmamış olup, üretime göre yapılan fazla satış üreticinin stoklarından karşılanmıştır. 2.3 Dağıtım Faaliyetleri Tablo Dağıtıcı Lisansı İşlemleri (Adet) Başvuru Verilen Lisans * 17+1** Sona Eren / İptal Edilen Lisans ** Yıl Sonu İtibarıyla Güncel Lisans *2010 yılında iptal edilen 3 lisans mahkeme kararıyla 2011 yılında iade edilmiştir. (Karahan Nakliyat Hafriyat Petrol Ürünleri Otomotiv Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, Standart Yağ Gaz Petrol Ürünleri Dağıtım Pazarlama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi, Cen Petrol Ürünleri Madeni Yağlar Dağıtım Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi) ** Standart Yağ Gaz Petrol Ürünleri Dağıtım Pazarlama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi 2012 yılında mahkeme kararı ile lisansını yeniden almış, ancak hakkında daha önce verilen başka bir Kurul kararı ile lisansı tekrar iptal edilmiştir. Tablo 2.15 Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Rafineriden Temin Ettikleri Toplam Ürün Miktarları (ton) Ürün Adı Piyasaya Teslim Amaçlı Rafineriden Temin İhracat Amaçlı Benzin Türleri Motorin Türleri Fuel Oil Türleri Havacılık Yakıtları Denizcilik Yakıtları Gazyağı Toplam Tablo 2.15 te görüleceği üzere dağıtıcı lisansı sahiplerinin 2012 yılında rafineri lisansı sahiplerinden piyasaya teslim amaçlı temin ettiği ürünler ile ihraç etmek üzere temin ettiği ürünler toplamı yaklaşık 11,4 milyon tondur. Tablo 2.15 ten görüleceği üzere dağıtıcı lisansı sahiplerinin piyasaya teslim edilmek üzere rafinerilerden temin ettikleri ürün miktarı yaklaşık 10,8 milyon tondur. İhraç etmek üzere temin edilen yaklaşık 0,6 milyon tonluk ürünün yaklaşık olarak yarısı havacılık yakıtları, diğer yarısı ise denizcilik yakıtları temininden oluşmaktadır.

46 24 Tablo 2.16 Dağıtıcılar Arası Ticaret Kapsamında Akaryakıt Temin Eden Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Temin Miktarları (ton)* Alan Firma Benzin Türü Fuel Oil Türü Gazyağı Motorin Türü Genel Toplam Lukoil Eurasia Petrol A.Ş Total Oil Türkiye A.Ş Milan Petrol Sanayi ve Ticaret A.Ş Shell & Turcas Petrol A.Ş Asya Akaryakıt San. ve Tic. A.Ş TP Petrol Dağıtım A.Ş BP Petrolleri A.Ş Termopet Akaryakıt Nak. ve Tic. Ltd. Şti N-Pet Pet. Ür. Paz. Nak. San. Tic. ve Dağ. Ltd. Şti Aytemiz Akaryakıt Dağıtım A. Ş Akpet Akaryakıt Dağıtım A.Ş Starpet Garzan Akaryakıt Dağıtım Paz. A.Ş Erk Petrol Yatırımları A.Ş Turkuaz Petrol Ürünleri A.Ş Kadooğlu Pet. Taş. Tic. San. İth. Ve İhr. A.Ş Damla Oil Akaryakıt A.Ş Türkoil Petrol Ürünleri San. Tic. ve Dağ. A.Ş Balpet Petrol Ürünleri Taş. San. ve Tic. A.Ş Antoil Akaryakıt Dağıtım San. ve Tic. A.Ş Petline Petrol Ürünleri Ticaret A.Ş Parkoil Petrol Ürünleri Taş. San. ve Tic. A.Ş Siyam Petrolcülük San. Ve Tic. A.Ş Teco Petrolcülük San. ve Tic. A.Ş Kaleli Best Oil Petrolcülük Ticaret A.Ş Delta Akaryakıt Ticaret A.Ş Enerji Petrol Ürünleri Pazarlama A.Ş Opet Petrolcülük A.Ş VTM Akaryakıt Pet. Ür. Dağ. San.ve Tic. A.Ş

47 Alan Firma Benzin Türü Fuel Oil Türü Gazyağı Motorin Türü Genel Toplam Birleşik Petrol A.Ş Ozan Enerji Lpg Akaryakıt Dağ. ve Nak. Tic. A.Ş Altınbaş Petrol ve Ticaret A.Ş Raman Ak. Dağ. Nak. Petrol Ür. San. İç ve Dış. Tic. Ltd. Şti Rmg Petrol Ürünleri Dağıtım San. Tic. Ltd. Şti Can Aslan Petrolcülük San. A.Ş Z Petrol Enerji Nakliye San. ve Tic. Ltd. Şti Link Kimya Petrol Ürünleri San. Ve Tic. Ltd. Şti Ana Akaryakıt LPG LNG CNG Dağ. San. ve Tic. A.Ş Eropet Ak. Dağ. Taş. İnş. Paz. Pet. Ür. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti Bospet Petrol Ürünleri Tic. Ltd. Şti Pasifik Liman İşletmeciliği ve Pet. Tic. A.Ş Genel Toplam *Dağıtıcılar Arası Ticaret izni kapsamında havacılık yakıtlarına ilişkin ticari faaliyetler yer almamaktadır. Bu nedenle, dağıtıcı lisansı sahiplerinin birbirleri ile yaptığı havacılık yakıtı faaliyetleri eklenmemiştir. Tablo 2.16 dan görülebileceği üzere dağıtıcılar arası ticaret kapsamında temin edilen akaryakıtların %88 gibi büyük bir kısmını motorin oluşturmaktadır.

48 26 Tablo Yılı Dağıtıcılar Arası Ticaret Kapsamında Yapılan Satış Faaliyeti Satan Firma Akpet Altınbaş Asya Aytemiz Balpet BP Can Aslan Kadooğlu Lukoil Milan OMV Petrol Ofisi Opet Shell&Turca Siyam Starpet Total TP Turkuaz Tablo 2.17 de, dağıtıcılar arası ticaret kapsamında teslim ve temin eden şirketler eşleştirilmiştir. Akpet Altınbaş Ana Akaryakıt Antoil Asya Aytemiz Balpet Birleşik Bospet Bp Can Aslan Damla Oil Delta Enerji Erk Eropet Kadooğlu Kaleli Best Link Kimya Lukoil Milan N-Pet Opet Ozan Enerji Parkoil Pasifik Petline Raman Rmg Shell&Turcas Siyam Starpet Teco Termopet Total Tp Turkuaz Türkoil Vtm Z Petrol

49 Tablo Yılı Dağıtıcı Lisansı Sahibi Şirketlerin Akaryakıt Türlerine Göre İthalat Miktarları (ton)* Dağıtıcı Lisansı Sahibi Kurşunsuz Benzin 95 Oktan Motorin Motorin (Biodizel ihtiva eden) Jet Yakıtı Uçak Benzini Fuel Oil (Kükürt oranı %0.1 i geçen ancak %1 i geçmeyenler) Yüksek Kükürtlü Fuel Oil (Kükürt oranı %1 i geçenler) Genel Toplam Pay (%) 27 OMV Petrol Ofisi A. Ş ,3 Opet Petrolcülük A. Ş ,6 Shell & Turcas Petrol A. Ş ,9 BP Petrolleri A. Ş ,4 Total Oil Türkiye A. Ş ,4 Akpet Akaryakıt Dağ. A. Ş. Altınbaş Petrol Ve Tic. A. Ş. TP Petrol Dağıtım A. Ş. Kadooğlu Pet. Taş. Tic. San. İth. Ve İhr. A. Ş. Balpet Petrol Ürünleri Taş. San. Ve Tic.. A. Ş. Siyam Pet. San. Ve Tic. A.Ş. Starpet Garzan Aky. Dağ. Paz. A.Ş. Aytemiz Akaryakıt Dağıtım A. Ş. Can Aslan Petrolcülük San. A.Ş. N-Pet Petrol Ür.Paz. Nak. San.Tic. ve Dağ. Ltd.Şti. Parkoil Petrol Ür. Taş. San. Ve Tic. A. Ş. Petline Petrol Ür. Tic. A.Ş. Enerji Petrol Ürünleri Paz. A.Ş. Turkuaz Petrol Ürünleri A. Ş. Asya Akaryakıt Tic. Ve San. A. Ş , , , , , , , , , , , , , , ,1 Genel Toplam *Alt başlığında ihrakiye bulunan dağıtıcı lisansı sahipleri tarafından yapılan ihrakiye ürünlerini de kapsamaktadır. Tablo 2.18 den görüleceği üzere en fazla ithalat yapan ilk 5 şirket, toplam ithalatın yaklaşık olarak % 85 ini gerçekleştirmiştir. Toplam ithalatın %92 si motorin ithalatından oluşmaktadır.

50 28 Tablo Yılı Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Ülkelere Göre İthalat Miktarları (ton) İthalatın Yapıldığı Ülke Kurşunsuz Benzin 95 Oktan Motorin Motorin (Biodizel ihtiva eden) Jet Yakıtı Uçak Benzini Fuel Oil (Kükürt oranı %0.1 i geçen ancak %1 i geçmeyenler) Yüksek Kükürtlü Fuel Oil (Kükürt oranı %1 i geçenler) Genel Toplam Pay (%) Hindistan ,4 İtalya ,4 Yunanistan ,2 Çeşitli* ,6 İsrail ,7 Bulgaristan ,3 A.B.D ,0 Rusya Federasyonu ,4 İspanya ,4 Libya ,2 Güney Kore ,0 Malta ,8 Romanya ,6 Hollanda ,6 Mısır ,5 İngiltere ,5 Kanada ,5 Fransa ,4 Venezuela ,4 Belarus ,3 İsveç ,2 İsviçre ,2 Cebelitarık ,2 Ukrayna ,1 Marshall Adaları ,1 Birleşik Arap Emirlikleri <0,1 Tunus <0,1 Cezayir <0,1 Genel Toplam * İthal edilen ürünün menşeinin birden fazla olması gibi durumlarda düzenlenen gümrük beyannamesinde ithalatın yapıldığı ülke Çeşitli olarak belirtilir. Tablo 2.19 da görüldüğü üzere dağıtıcı lisansı sahiplerinin toplam ithalatının yaklaşık olarak üçte ikisi Hindistan, İtalya ve Yunanistan dan gerçekleştirilmiştir.

51 Dağıtıcı lisansı sahiplerinin temin ettikleri ürünlerin temin kaynağına göre dağılımı Tablo 2.20 de gösterilmektedir. Tablo 2.20 Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Temin Ettikleri Ürünlerin Temin Kaynaklarına Göre Dağılımı (ton) Ürün Adı Rafineriden Temin Dağıtıcıdan Temin İthalat Diğer Temin* Kurşunsuz Benzin 95 Oktan Kurşunsuz Benzin 98 Oktan Katkılı Kurşunsuz Benzin 95 Oktan Motorin Motorin (Biodizel ihtiva eden) Fuel Oil Fuel Oil 4 (Kalorifer Yakıtı) Fuel Oil Fuel Oil (Kükürt oranı %0.1i geçen ancak %1i geçmeyenler) Fuel Oil (Kükürt oranı %0.1i geçmeyenler) Kalorifer Yakıtı (Kükürt oranı %0.1i geçen ancak %1i geçmeyenler) Kalorifer Yakıtı (Kükürt oranı %0.1i geçmeyenler) Yüksek Kükürtlü Fuel Oil (Kükürt oranı %1i geçenler) Gazyağı Jet Yakıtı Uçak Benzini Denizcilik Yakıtı Harmanlanan Etanol Otobiodizel *Biodizel üreticisinden ve diğer yollarla temin Genel Toplam

52 30 Tablo 2.21 Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Akaryakıt Satış Miktarları (ton) Değişim (%) Akaryakıt Türleri Benzin Türleri ,7-6,6 Motorin Türleri ,1 Fuel Oil Türleri ,8-12,6 Toplam ,1 3,8 Tablo 2.21 de görüldüğü üzere, dağıtıcı lisansı sahiplerinin benzin ve fuel oil türleri satışındaki düşüş eğilimi ile motorin türlerindeki artış eğilimi devam etmekte olup, toplam akaryakıt satışları bir önceki yıla göre %3,8 artış göstermiştir. Tablo Yılı Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Satışlarının (İhrakiye Hariç) Sektörel Dağılımı (%) Ürün Türü Elektrik Üretimi Amacıyla Teslim Edilen Miktar Ulaştırma Amacıyla Teslim Edilen Miktar Tarım Sektöründe Kullanılmak Üzere Teslim Edilen Miktar Diğer Benzin Türleri 0,46 99,01 0,38 0,15 Fuel Oil Türleri 30,70 36,25 0,03 33,02 Motorin Türleri 0,61 86,88 5,58 6,93 Genel Toplam 1,71 86,44 4,75 7,09 Tablo Yılı Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Akaryakıt Satışlarının (İhrakiye Hariç) Sektörel Dağılımı (%) Ürün Türü Elektrik Üretimi Amacıyla Teslim Edilen Miktar Ulaştırma Amacıyla Teslim Edilen Miktar Tarım Sektöründe Kullanılmak Üzere Teslim Edilen Miktar Diğer Benzin Türleri 0,53 98,99 0,41 0,07 Fuel Oil Türleri 38,57 31,04 0,07 30,32 Motorin Türleri 1,22 86,69 5,58 6,51 Genel Toplam 2,39 86,17 4,83 6,60 Tablo Yıllarında Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Akaryakıt Türüne Göre Satışları (ton) Değişim (%) Ürün Adı Kurşunsuz Benzin 95 Oktan ,8-5,9 Katkılı Kurşunsuz Benzin 95 Oktan ,9-87,4 Kurşunsuz Benzin 98 Oktan Benzin Türleri Toplamı ,7-6,6 Motorin ,5 5,5 Kırsal Motorin ,5-100 Motorin (Biodizel ihtiva eden) Motorin Türleri Toplamı ,1 AKARYAKIT TOPLAM ,6 4,6 Otogaz LPG ,1 2 Genel Toplam ,8 4,2 Tablo 2.24 te akaryakıt satışlarının (fuel oil türleri hariç) ve otogaz LPG satışlarının ürünler bazında dağılımı görülmektedir.

53 Tablo Yıllarında Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Fuel Oil Satışları (ton) Ürün Adı Değişim (%) Fuel Oil ,1-85,8 Fuel Oil 4 (Kalorifer Yakıtı) ,2-97,8 31 Fuel Oil ,4-97,2 Fuel Oil ,9-99,8 Kalorifer Yakıtı (Kükürt oranı %0.1 i geçmeyenler) Fuel Oil (Kükürt oranı %0.1 i geçmeyenler) Kalorifer Yakıtı (Kükürt oranı %0.1 i geçen ancak %1 i geçmeyenler) Fuel Oil (Kükürt oranı %0.1 i geçen ancak %1 i geçmeyenler) Yüksek Kükürtlü Fuel Oil (Kükürt oranı %1 i geçenler) Fuel Oil Türleri Toplamı ,8-12,6 Tablo 2.25 incelendiğinde, fuel oil türleri satış miktarının önemli ölçüde azalmaya devam ettiği görülmektedir. Tablo 2.26 Toplam Akaryakıt Türlerine Göre Satış Payları* (ton) Sıra No Firma Adı Akaryakıt Türü Omv Petrol Ofisi Anonim Şirketi Opet Petrolcülük Anonim Şirketi Shell & Turcas Petrol Anonim Şirketi Bp Petrolleri Anonim Şirketi Satış Miktarı** Genel Toplam** Piyasa Payı (%) Benzin Türleri ,6 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,0 Diğer ,8 Benzin Türleri ,6 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,6 Diğer 456 1,0 Benzin Türleri ,2 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,7 Diğer 265 0,6 Benzin Türleri ,6 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,0 Diğer ,8 Genel Piyasa Payı (%) 22,4 17,0 16,7 8,9

54 32 Sıra No Firma Adı Akaryakıt Türü Total Oil Türkiye Anonim Şirketi Tp Petrol Dağıtım Anonim Şirketi Altınbaş Petrol Ve Ticaret Anonim Şirketi Milan Petrol Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi 9 Lukoil Eurasıa Petrol A.Ş Aytemiz Akaryakıt Dağıtım Anonim Şirketi Termopet Akaryakıt Nakliyat Ve Ticaret Limited Şirketi Kadooğlu Petrolcülük Taşımacılık Ticaret Sanayi İthalat Ve İhracat Anonim Şirketi Balpet Petrol Ürünleri Taşımacılık Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi Asya Akaryakıt Ticaret Ve Sanayi Anonim Şirketi Satış Miktarı** Genel Toplam** Piyasa Payı (%) Benzin Türleri ,2 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,6 Diğer ,3 Benzin Türleri ,8 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,4 Diğer 40 0,1 Benzin Türleri ,2 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,4 Diğer 67 0,2 Benzin Türleri ,4 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,0 Diğer 667 1,5 Benzin Türleri ,7 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,4 Diğer 296 0,7 Benzin Türleri ,6 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,6 Diğer ,8 Benzin Türleri ,7 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,6 Diğer 484 1,1 Benzin Türleri ,7 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,8 Diğer 529 1,2 Benzin Türleri ,8 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,6 Diğer 192 0,4 Benzin Türleri ,3 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri - - Diğer - - Genel Piyasa Payı (%) 6,0 3,7 2,2 2,2 2,0 1,9 1,5 1,5 1,4 1,4

55 Sıra No Firma Adı Akaryakıt Türü Turkuaz Petrol Ürünleri Anonim Şirketi Akpet Akaryakıt Dağıtım Anonim Şirketi Siyam Petrolcülük San. Ve Tic. A.Ş. Teco Petrolcülük Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi Starpet Garzan Akaryakıt Dağıtım Pazarlama Anonim Şirketi Petline Petrol Ürünleri Ticaret A.Ş. N-pet Petrol Ürünleri Pazarlama Nakliye Sanayi Ticaret Ve Dağıtım Ltd. Şti. Kaleli Best Oil Petrolcülük Ticaret Anonim Şirketi Can Aslan Petrolcülük San. A.Ş. Delta Akaryakıt Ticaret Anonim Şirketi Satış Miktarı** Genel Toplam** Piyasa Payı (%) Benzin Türleri ,7 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,0 Diğer ,9 Benzin Türleri ,7 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,4 Diğer ,4 Benzin Türleri ,5 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,1 Diğer ,5 Benzin Türleri ,5 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,0 Diğer ,2 Benzin Türleri ,5 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,4 Diğer ,1 Benzin Türleri ,6 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,5 Diğer 534 1,2 Benzin Türleri ,5 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,6 Diğer 379 0,9 Benzin Türleri ,3 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,2 Diğer ,3 Benzin Türleri ,3 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,5 Diğer 991 2,3 Benzin Türleri ,3 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri 648 0,1 Diğer 127 0,3 Genel Piyasa Payı (%) 1,2 1,1 1,0 0,9 0,8 0,8 0,7 0,6 0,4 0,4 33

56 34 Sıra No Firma Adı Akaryakıt Türü Enerji Petrol Ürünleri Pazarlama A.Ş. Erk Petrol Yatırımları Anonim Şirketi Parkoil Petrol Ürünleri Taşımacılık Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi Ozan Enerji Lpg Akaryakıt Dağıtım Ve Nakliye Ticaret Anonim Şirketi Vtm Akaryakıt Petrol Ürünleri Dağıtım Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi Türkoil Petrol Ürünleri San. Tic. Ve Dağıtım A.Ş. Damla Oil Akaryakıt Anonim Şirketi Oneks Akaryakıt Dağıtım Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi Rmg Petrol Ürünleri Dağıtım Sanayi Ticaret Limited Şirketi Antoil Akaryakıt Dağıtım Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi Satış Miktarı** Genel Toplam** Piyasa Payı (%) Benzin Türleri ,2 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,6 Diğer 94 0,2 Benzin Türleri 352 <0,1 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri - - Diğer - - Benzin Türleri ,1 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,2 Diğer ,9 Benzin Türleri ,1 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri 86 <0,1 Diğer ,2 Benzin Türleri ,2 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri 208 <0,1 Diğer 579 1,3 Benzin Türleri ,2 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,3 Diğer - - Benzin Türleri ,1 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri 0 - Diğer - - Benzin Türleri ,1 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri - Diğer 41 0,1 Benzin Türleri 650 <0,1 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,8 Diğer ,7 Benzin Türleri ,1 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,5 Diğer - - Genel Piyasa Payı (%) 0,4 0,3 0,3 0,3 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2

57 Sıra No Firma Adı Akaryakıt Türü Raman Akaryakıt Dağıtım Nakliyat Petrol Ürünleri Sanayi İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti. Pars Petrol Madeni Yağlar İthalat İhracat Pazarlama Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi Birleşik Petrol Anonim Şirketi Uluslararası Akaryakıt Dağıtım Limited Şirketi Pasifik Liman İşletmeciliği Ve Petrolcülük Ticaret Anonim Şirketi Makro Petrol Ürünleri Otomotiv Plastik Metal Ve Enjeksiyon Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi Z Petrol Enerji Nakliye Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi Çeken Akaryakıt Dağıtım Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi Bospet Petrol Ürünleri Ticaret limited Şirketi Link Kimya Petrol Ürünleri Sanayi Ve Ticaret Ltd. Şirketi Satış Miktarı** Genel Toplam** Piyasa Payı (%) Benzin Türleri ,1 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,2 Diğer 354 0,8 Benzin Türleri 869 <0,1 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,7 Diğer - - Benzin Türleri 869 <0,1 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri 194 <0,1 Diğer ,0 Benzin Türleri 128 <0,1 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri 21 <0,1 Diğer 231 0,5 Benzin Türleri ,1 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri - - Diğer 460 1,0 Benzin Türleri ,1 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri - - Diğer - - Benzin Türleri 671 <0,1 Motorin Türleri <0, Fuel Oil Türleri - - Diğer 17 <0,1 Benzin Türleri 95 <0,1 Motorin Türleri <0, Fuel Oil Türleri 30 <0,1 Diğer 723 1,6 Benzin Türleri 68 <0,1 Motorin Türleri <0, Fuel Oil Türleri - - Diğer - - Benzin Türleri 239 <0,1 Motorin Türleri <0, Fuel Oil Türleri 98 <0,1 Diğer 10 <0,1 Genel Piyasa Payı (%) 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 <0,1 <0,1 <0,1 <0,1 35

58 36 Sıra No Firma Adı Akaryakıt Türü Cen Petrol Ürünleri Madeni Yağlar Dağıtım Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi Eropet Akaryakıt Dağıtım Taşımacılık İnşaat Pazarlama Petrol Ürünleri İthalat İhracat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi Goldser Turizm Otelcilik Ve Petrol San. Tic. A.Ş. Ana Akaryakıt Lpg Lng Cng Dağıtım Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi Samanyolu Enerji Nakliyat Petrol Ve Sanayi Ticaret Limited Şirketi Rode Petrol Kimya Depolama Ve Lojistik Sanayi Ticaret Limited Şirketi Cv Yapı İnşaat Petrol Nakliye Hafriyat Taahhüt Sanayi Ve Tcaret Limited Şirketi Molaver Akaryakıt Dağıtım Taşımacılık İnşaat İthalat İhracat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi Toplam Satış Miktarı** Genel Toplam** Piyasa Payı (%) Benzin Türleri 90 <0,1 Motorin Türleri <0, Fuel Oil Türleri - - Diğer - - Benzin Türleri 276 <0,1 Motorin Türleri <0, Fuel Oil Türleri 95 <0,1 Diğer 20 <0,1 Benzin Türleri 29 <0,1 Motorin Türleri 884 <0, Fuel Oil Türleri 243 <0,1 Diğer - - Benzin Türleri 27 <0,1 Motorin Türleri 189 <0,1 216 Fuel Oil Türleri - - Diğer - - Benzin Türleri 43 <0,1 Motorin Türleri 87 <0,1 149 Fuel Oil Türleri 19 <0,1 Diğer - - Benzin Türleri - - Motorin Türleri 102 <0,1 102 Fuel Oil Türleri - - Diğer - - Benzin Türleri 12 <0,1 Motorin Türleri 85 <0,1 97 Fuel Oil Türleri - - Diğer - - Benzin Türleri 15 <0,1 Motorin Türleri 24 <0,1 39 Fuel Oil Türleri - - Diğer - - Benzin Türleri Motorin Türleri Fuel Oil Türleri Diğer*** Genel Toplam Genel Piyasa Payı (%) <0,1 <0,1 <0,1 <0,1 <0,1 <0,1 <0,1 <0,1 * Piyasa içinde serbest kullanıcıya teslim edilen ÖTV li ve ÖTV siz satışları, lisans sahibinin bayilerine teslim ettiği miktarları (TTS dahil), piyasa içinde ihrakiye hariç diğer ÖTV siz satışları ve Askeri teslim kapsamında yapılan satışları içerir. ** Askeri satış miktarlarını içerir. *** Diğer, gazyağı, biodizel ve etanol ürünlerini içerir. ****Tabloda yer almayan Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin satışı ya da satışlarına ilişkin bildirimi bulunmamaktadır.

59 Tablo 2.26 da yer alan dağıtıcı lisansı sahiplerinin akaryakıt satışları pazar payları incelendiğinde, ilk 10 şirketin pazar paylarının toplamının %82,9 olarak gerçekleştiği görülmektedir. Tablo 2.27 den de görüleceği üzere, en yüksek paya sahip ilk 10 şirketin pazar payları toplamı 2010, 2011 ve 2012 yıllarında sırasıyla, %87, %83,4 ve %82,9 olarak gerçekleşmiştir. Dolayısıyla akaryakıt dağıtım piyasasında yoğunlaşmanın her geçen yıl azaldığı görülmektedir. Tablo 2.27 Satışa Göre İlk 10 Dağıtıcı Lisansı Sahibinin Sıralaması No 2010 Pazar Payı (%) No 2011 Pazar Payı (%) No 2012 Pazar Payı (%) 37 1 Omv Petrol Ofisi A.Ş. 24,7 1 Omv Petrol Ofisi A.Ş. 23,7 1 Omv Petrol Ofisi A.Ş. 22,4 2 Shell & Turcas Pet. A.Ş. 19,1 2 Shell & Turcas Pet. A.Ş. 17,6 2 Opet Petrolcülük A.Ş Opet Petrolcülük A.Ş. 16,6 3 Opet Petrolcülük A.Ş. 17,2 3 Shell & Turcas Pet. A.Ş. 16,7 4 Bp Petrolleri A.Ş. 10,8 4 Bp Petrolleri A.Ş. 9,4 4 Bp Petrolleri A.Ş. 8,9 5 Total Oil Türkiye A. Ş. 5,6 5 Total Oil Türkiye A. Ş. 5,2 5 Total Oil Türkiye A. Ş. 6 6 Akpet Akaryakıt Dağ. A.Ş. 2,3 6 Altınbaş Pet. ve Tic. A Ş. 3 6 Tp Pet. Dağ. A. Ş. 3,7 7 Altınbaş Pet. ve Tic. A Ş. 3 7 Lukoil Eurasia Pet. A.Ş. 2,1 7 Altınbaş Pet. ve Tic. A Ş. 2,2 8 Tp Pet. Dağ. A.Ş. 1,9 8 Tp Pet. Dağ. A.Ş. 2 8 Milan Pet. San. ve Tic. A.Ş. 2,1 9 Bölünmez Petrolcülük A.Ş. 1,4 9 Milan Pet. San. ve Tic. A.Ş. 1,7 9 Lukoil Eurasia Pet. A.Ş Lukoil Eurasia Pet. A.Ş. 1,4 10 Akpet Akaryakıt Dağ. A.Ş. 1,5 10 Aytemiz Akar. Dağ. A.Ş. 1,9 11 Diğer Dağıtıcı Lisans Sahibi Şirketler Toplamı Diğer Dağıtıcı Lisans Sahibi Şirketler Toplamı 16,6 11 Diğer Dağıtıcı Lisans Sahibi Şirketler Toplamı 17,1 Tablo 2.28 Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Akaryakıt Satışlarının Aylara Göre Dağılımı (ton) Ay Benzin Türleri Yıl İçindeki Pay (%) Motorin Türleri Yıl İçindeki Pay (%) Fuel Oil Türleri Yıl İçindeki Pay (%) Genel Toplam Yıl İçindeki Pay (%) Ocak , , , ,5 Şubat , , , ,9 Mart , , , ,0 Nisan , , , ,0 Mayıs , , , ,7 Haziran , , , ,4 Temmuz , , , ,7 Ağustos , , , ,0 Eylül , , , ,6 Ekim , , , ,6 Kasım , , , ,8 Aralık , , , ,8 Genel Toplam

60 Ton Benzin Türleri Motorin Türleri Fuel Oil Türleri Şekil 2.12 Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Akaryakıt Teslimlerinin Aylara Göre Dağılımı Tablo 2.28, Şekil 2.12 ve Şekil 2.13 incelendiğinde akaryakıt satışlarında mevsimsel bir eğilimin olduğu, temmuz ayında en yüksek noktaya ulaşan benzin ve motorin türleri satışların ocak-şubat aylarında en düşük seviyede seyrettiği görülmekte iken, Fuel oil türlerinde tam tersi bir eğilimin olduğu görülmektedir Benzin Türleri Pompa Satış Toplamı Şekil Yılı İstasyon Pompa Satışları (I) Motorin Türleri Pompa Satış Toplamı Tablo Yılı En Düşük ve En Yüksek İstasyon Pompa Satış Tablosu Ürün Türleri Benzin Türleri En Yüksek İstasyon Pompa Satışı En Düşük İstasyon Pompa Satışı Tarih Miktar (l) Tarih Miktar (l) 18/08/2012 Ramazan Bayramı arife günü /10/2012 Kurban Bayramı arife günü Motorin Türleri 06/07/ /08/ /10/2012 Kurban Bayramı 1. günü /08/2012 Ramazan Bayramı 1. gün Şekil 2.12 ve Şekil 2.13 te aylık olarak verilen benzin ve motorin türleri satış dağılımları bayi otomasyon sisteminden elde edilen günlük veriler ile birlikte incelendiğinde; benzin türlerinde yılın en yüksek istasyon pompa satışının Kurban ve Ramazan Bayramlarının arife günü gerçekleştiği, motorin türlerinde ise yılın en düşük istasyon pompa satışının Kurban ve Ramazan Bayramlarının birinci günü gerçekleştiği; istasyon pompa satışının Resmi tatil günleri hariç olmak üzere motorin türlerinde genellikle Pazar günleri diğer hafta günlerine nazaran daha düşük olduğu; benzin türlerinde ise, Cumartesi günleri daha yüksek olduğu görülmektedir. Dağıtıcı lisansı sahipleri tarafından bayilere teslim edilen akaryakıt türleri miktarının lisans sahiplerine göre Dağılımı Tablo 2.30 da gösterilmektedir.

61 Tablo 2.30 Akaryakıt Bayilerine Teslim Edilen Akaryakıt Türlerinin Lisans Sahiplerine Göre Dağılımı (ton)* Sıra No Firma Adı Akaryakıt Türü Satış Miktarı Omv Petrol Ofisi Anonim Şirketi Shell & Turcas Petrol Anonim Şirketi Opet Petrolcülük Anonim Şirketi Bp Petrolleri Anonim Şirketi Total Oil Türkiye Anonim Şirketi Lukoil Eurasıa Petrol A.Ş. Altınbaş Petrol Ve Ticaret Anonim Şirketi Aytemiz Akaryakıt Dağıtım Anonim Şirketi Milan Petrol Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi Kadooğlu Petrolcülük Taşımacılık Ticaret Sanayi İthalat Ve İhracat Anonim Şirketi Genel Toplam Piyasa Payı (%) Benzin Türleri ,5 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,0 Diğer ,3 Benzin Türleri ,3 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,6 Diğer 262 0,6 Benzin Türleri ,7 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,4 Diğer 456 1,1 Benzin Türleri ,6 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,5 Diğer ,2 Benzin Türleri ,2 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,9 Diğer 808 2,0 Benzin Türleri ,7 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,6 Diğer 296 0,7 Benzin Türleri ,2 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,7 Diğer 67 0,2 Benzin Türleri ,7 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,9 Diğer ,1 Benzin Türleri ,4 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,8 Diğer 667 1,6 Benzin Türleri ,7 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,5 Diğer 529 1,3 Genel Piyasa Payı (%) 23,5 17,7 17,1 9,3 5,7 2,2 2,0 1,9 1,8 1,6 39

62 40 Sıra No Firma Adı Akaryakıt Türü Satış Miktarı Termopet Akaryakıt Nakliyat Ve Ticaret Limited Şirketi Asya Akaryakıt Ticaret Ve Sanayi Anonim Şirketi Balpet Petrol Ürünleri Taşımacılık Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi Turkuaz Petrol Ürünleri Anonim Şirketi Tp Petrol Dağıtım Anonim Şirketi Akpet Akaryakıt Dağıtım A.Ş. Teco Petrolcülük Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi Siyam Petrolcülük San. ve Tic. A.Ş. Starpet Garzan Akaryakıt Dağıtım Pazarlama Anonim Şirketi Petline Petrol Ürünleri Ticaret A.Ş. Genel Toplam Piyasa Payı (%) Benzin Türleri ,7 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,8 Diğer 484 1,2 Benzin Türleri ,3 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri - - Diğer - - Benzin Türleri ,8 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,1 Diğer 192 0,5 Benzin Türleri ,7 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,8 Diğer ,4 Benzin Türleri ,8 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,5 Diğer 40 0,1 Benzin Türleri ,7 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,9 Diğer ,6 Benzin Türleri ,5 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,9 Diğer ,7 Benzin Türleri ,5 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,0 Diğer ,8 Benzin Türleri ,5 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,5 Diğer ,5 Benzin Türleri ,6 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,9 Diğer 534 1,3 Genel Piyasa Payı (%) 1,5 1,5 1,4 1,3 1,2 1,1 1,0 1,0 0,9 0,9

63 41 Sıra No Firma Adı Akaryakıt Türü Satış Miktarı N-Pet Petrol Ürünleri Pazarlama Nakliye Sanayi Ticaret Ve Dağıtım Ltd. Şti. Kaleli Best Oil Petrolcülük Ticaret Anonim Şirketi Can Aslan Petrolcülük San. A.Ş. Enerji Petrol Ürünleri Pazarlama A.Ş. Delta Akaryakıt Ticaret Anonim Şirketi Parkoil Petrol Ürünleri Taşımacılık Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi Ozan Enerji Lpg Akaryakıt Dağıtım Ve Nakliye Ticaret Anonim Şirketi Vtm Akaryakıt Petrol Ürünleri Dağıtım Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi Türkoil Petrol Ürünleri San. Tic. Ve dağıtım A.Ş. Damla Oil Akaryakıt Anonim Şirketi Genel Toplam Piyasa Payı (%) Benzin Türleri ,5 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,2 Diğer 379 0,9 Benzin Türleri ,3 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,4 Diğer ,5 Benzin Türleri ,3 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,9 Diğer 991 2,4 Benzin Türleri ,2 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,0 Diğer 94 0,2 Benzin Türleri ,3 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri 648 0,2 Diğer 127 0,3 Benzin Türleri ,1 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,3 Diğer ,3 Benzin Türleri ,1 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri 86 0,0 Diğer ,4 Benzin Türleri ,2 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri 208 0,1 Diğer 579 1,4 Benzin Türleri ,2 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,5 Diğer - - Benzin Türleri ,1 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri - - Diğer - - Genel Piyasa Payı (%) 0,8 0,7 0,5 0,4 0,4 0,3 0,3 0,2 0,2 0,2

64 42 Sıra No Firma Adı Akaryakıt Türü Satış Miktarı Oneks Akaryakıt Dağıtım Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi Rmg Petrol Ürünleri Dağıtım Sanayi Anonim Şirketi Antoil Akaryakıt Dağıtım Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi Erk Petrol Yatırımları Anonim Şirketi Raman Akaryakıt Dağıtım Nakliyat Petrol Ürünleri Sanayi İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti. Pars Petrol Madeni Yağlar İthalat İhracat Pazarlama Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi Birleşik Petrol Anonim Şirketi Uluslararası Akaryakıt Dağıtım Limited Şirketi Pasifik Liman İşletmeciliği Ve Petrolcülük Ticaret Anonim Şirketi Makro Petrol Ürünleri Otomotiv Plastik Metal Ve Enjeksiyon Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi Genel Toplam Piyasa Payı (%) Benzin Türleri ,1 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri - - Diğer 41 0,1 Benzin Türleri 650 <0,1 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,4 Diğer ,5 Benzin Türleri ,1 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,9 Diğer - - Benzin Türleri 352 <0,1 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri - - Diğer - - Benzin Türleri ,1 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,4 Diğer 354 0,9 Benzin Türleri 869 <0,1 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,3 Diğer - - Benzin Türleri 869 <0,1 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri 194 0,1 Diğer ,3 Benzin Türleri 128 0,0 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri 21 <0,1 Diğer 231 0,6 Benzin Türleri ,1 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri - - Diğer 460 1,1 Benzin Türleri ,1 Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri - - Diğer - - Genel Piyasa Payı (%) 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1

65 43 Sıra No Firma Adı Akaryakıt Türü Satış Miktarı Z Petrol Enerji Nakliye Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi Çeken Akaryakıt Dağıtım Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi Bospet Petrol Ürünleri Ticaretlimited Şirketi Link Kimya Petrol Ürünleri Sanayi Ve Ticaret Ltd. Şirketi Cen Petrol Ürünleri Madeni Yağlar Dağıtım Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi Eropet Akaryakıt Dağıtım Taşımacılık İnşaat Pazarlama Petrol Ürünleri İthalat İhracat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi Goldser Turizm Otelcilik Ve Petrol San. Tic. A.Ş. Ana Akaryakıt Lpg Lng Cng Dağıtım Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi Samanyolu Enerji Nakliyat Petrol Ve Sanayi Ticaret Limited Şirketi Rode Petrol Kimya Depolama Ve Lojistik Sanayi Ticaret Limited Şirketi Genel Toplam Piyasa Payı (%) Benzin Türleri 671 <0,1 Motorin Türleri <0, Fuel Oil Türleri - - Diğer 17 <0,1 Benzin Türleri 95 <0,1 Motorin Türleri <0, Fuel Oil Türleri 30 <0,1 Diğer 723 1,8 Benzin Türleri 68 <0,1 Motorin Türleri <0, Fuel Oil Türleri - - Diğer - - Benzin Türleri 239 <0,1 Motorin Türleri <0, Fuel Oil Türleri 98 <0,1 Diğer 10 <0,1 Benzin Türleri 90 <0,1 Motorin Türleri <0, Fuel Oil Türleri - - Diğer - - Benzin Türleri 276 <0,1 Motorin Türleri <0,1 Fuel Oil Türleri <0,1 Diğer 20 <0,1 Benzin Türleri 29 <0,1 Motorin Türleri 884 <0, Fuel Oil Türleri 243 0,1 Diğer - - Benzin Türleri 27 <0,1 Motorin Türleri 189 <0,1 216 Fuel Oil Türleri - - Diğer - - Benzin Türleri 43 <0,1 Motorin Türleri 87 <0,1 149 Fuel Oil Türleri 19 <0,1 Diğer - - Benzin Türleri - - Motorin Türleri 102 <0,1 102 Fuel Oil Türleri - - Diğer - - Genel Piyasa Payı (%) <0,1 <0,1 <0,1 <0,1 <0,1 <0,1 <0,1 <0,1 <0,1 <0,1

66 44 Sıra No Firma Adı Akaryakıt Türü Satış Miktarı Cv Yapı İnşaat Petrol Nakliye Hafriyat Taahhüt Sanayi Ve Tcaret Limited Şirketi Molaver Akaryakıt Dağıtım Taşımacılık İnşaat İthalat İhracat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi TOPLAM Genel Toplam Piyasa Payı (%) Benzin Türleri 12 <0,1 Motorin Türleri 85 <0,1 97 Fuel Oil Türleri - - Diğer - - Benzin Türleri 15 <0,1 Motorin Türleri 24 <0,1 39 Fuel Oil Türleri - - Diğer - - Benzin Türleri Motorin Türleri Fuel Oil Türleri Diğer** Genel Toplam Genel Piyasa Payı (%) <0,1 <0,1 *Tabloda yer almayan Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin satışı ya da satışlarına ilişkin bildirimi bulunmamaktadır. **Diğer, gazyağı, biodizel ve etanol ürünlerini içerir. Dağıtıcı lisansı sahipleri tarafından bayilere teslim edilen akaryakıt miktarı yaklaşık olarak 16,95 milyon ton olup, bayilere teslim edilen miktar tüm dağıtıcı satışlarının %93 ünü oluşturmaktadır. Bayilik lisansı sahiplerine en fazla akaryakıt teslimi yapan ilk 10 dağıtıcı lisansı sahibinin, bayi başına ortalama akaryakıt teslim miktarlarına göre sıralaması Tablo 2.31 de gösterilmektedir. Tablo 2.31 Bayilik Lisansı Sahiplerine En Fazla Akaryakıt Teslimi Yapan İlk 10 Dağıtıcı Lisansı Sahibinin, Bayi Başına Ortalama Akaryakıt Teslim Miktarlarına Göre Sıralaması Sıra No Firma Adı Akaryakıt Türü Ürün Türlerine Göre Akaryakıt Teslim Miktarı (ton) Toplam Akaryakıt Teslim Miktarı (ton) Akaryakıt Bayi Sayısı (2012 yılı sonu itibarı ile) Ürün Türlerine Göre Bayi Başına Ortalama Akaryakıt Teslim Miktarı (ton) Toplam Akaryakıt Tesliminde Bayi Başına Ortalama Akaryakıt Teslim Miktarı (ton) Benzin Türleri Shell & Turcas Petrol Anonim Şirketi Motorin Türleri Fuel Oil Türleri Diğer Benzin Türleri Bp Petrolleri Anonim Şirketi Motorin Türleri Fuel Oil Türleri Diğer Benzin Türleri Opet Petrolcülük Anonim Şirketi Motorin Türleri Fuel Oil Türleri Diğer 456 0

67 45 Sıra No Firma Adı Akaryakıt Türü Ürün Türlerine Göre Akaryakıt Teslim Miktarı (ton) Benzin Türleri Toplam Akaryakıt Teslim Miktarı (ton) Akaryakıt Bayi Sayısı (2012 yılı sonu itibarı ile) Ürün Türlerine Göre Bayi Başına Ortalama Akaryakıt Teslim Miktarı (ton) 211 Toplam Akaryakıt Tesliminde Bayi Başına Ortalama Akaryakıt Teslim Miktarı (ton) 4 Total Oil Türkiye Anonim Şirketi Motorin Türleri Fuel Oil Türleri Diğer Benzin Türleri Omv Petrol Ofisi Anonim Şirketi Motorin Türleri Fuel Oil Türleri Diğer Benzin Türleri Lukoil Eurasıa Petrol A.Ş. Motorin Türleri Fuel Oil Türleri Diğer Benzin Türleri Aytemiz Akaryakıt Dağıtım Anonim Şirketi Motorin Türleri Fuel Oil Türleri Diğer Benzin Türleri Altınbaş Petrol Ve Ticaret Anonim Şirketi Motorin Türleri Fuel Oil Türleri Diğer Kadooğlu Petrolcülük Taşımacılık Ticaret Sanayi İthalat Ve İhracat Anonim Şirketi Benzin Türleri Motorin Türleri Fuel Oil Türleri Diğer Benzin Türleri Milan Petrol Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi Motorin Türleri Fuel Oil Türleri Diğer Türkiye Ortalaması** Ürün Toplamları BAYİLERE TESLİM EDİLEN TOPLAM AKARYAKIT (TON) Benzin Türleri Motorin Türleri Fuel Oil Türleri Diğer*** *Tabloda yer almayan Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin satışı ya da satışlarına ilişkin bildirimi bulunmamaktadır. **Bayi başına düşen ürün miktarı. ***Diğer, gazyağı, biodizel ve etanol ürünlerini içerir.

68 46 Tablo 2.31 incelendiğinde, dağıtıcı lisansı sahiplerinin bayi başına ortalama akaryakıt teslim miktarları incelendiğinde, toplam satışlarda en yüksek pazar payına sahip ilk 5 şirketin, bayi başına ortalama satış miktarlarının da Türkiye ortalamasının (1.322 ton/bayi) üzerinde olduğu görülmektedir. Tablo 2.32 İllere Göre Akaryakıt İstasyonlarının Günlük Ortalama Satışı (Motorin ve Benzin Türleri Toplamı) İl Ortalama Gün İçi İstasyon Pompa Satış Miktarı (l) İl Ortalama Gün İçi İstasyon Pompa Satış Miktarı (l) İSTANBUL ELAZIĞ EDİRNE KASTAMONU ANKARA ERZURUM KOCAELİ MANİSA İZMİR SİVAS BURSA KARAMAN TRABZON KIRIKKALE ANTALYA ISPARTA MUĞLA ÇORUM TEKİRDAĞ TUNCELİ RİZE KAHRAMANMARAŞ ZONGULDAK ÇANKIRI YALOVA AMASYA KARABÜK OSMANİYE ESKİŞEHİR AFYONKARAHİSAR BARTIN BURDUR ARTVİN HAKKARİ ADANA NEVŞEHİR ORDU DİYARBAKIR DÜZCE UŞAK KAYSERİ BİNGÖL BOLU TOKAT ÇANAKKALE KİLİS SAKARYA KARS GİRESUN ARDAHAN GAZİANTEP KIRŞEHİR BALIKESİR NİĞDE BİLECİK AKSARAY ERZİNCAN SİİRT SAMSUN YOZGAT MERSİN ADIYAMAN HATAY BATMAN AYDIN ŞIRNAK SİNOP BİTLİS GÜMÜŞHANE ŞANLIURFA DENİZLİ MARDİN 887 BAYBURT IĞDIR 789 KÜTAHYA VAN 787 MALATYA MUŞ 711 KONYA AĞRI 641 KIRKLARELİ 2.146

69 Tablo 2.33 Bayilik Lisansı (Akaryakıt) Sahiplerinin Teslim Türlerine Göre Satışları (ton) İstasyonlu Tankerden Ürün Türü Pompa Harici Köy Yapılan İstasyonsuz Pompa (İstasyon Dışı) Pompası Tarımsal Amaçlı Fuel Oil Türleri Gaz Yağı Katkılı Kurşunsuz Benzin 95 Oktan Kurşunsuz Benzin 95 Oktan Kurşunsuz Benzin 95 Oktan (Diğer) Kurşunsuz Benzin 98 Oktan Motorin Motorin (Diğer) Motorin(Biodizel ihtiva eden) GENEL TOPLAM Tablo 2.34 Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Bayileri Tarafından İstasyon İçinde Pompadan Yapılan Motorin ve Benzin Türleri Satış Miktarlarına Göre Dağılımı (İlk 20) Sıra Firma Adı Pazar Payı (%) 1 Omv Petrol Ofisi Anonim Şirketi 22,95 2 Shell & Turcas Petrol Anonim Şirketi 19,14 3 Opet Petrolcülük Anonim Şirketi 18,31 4 Bp Petrolleri Anonim Şirketi 9,43 5 Total Oil Türkiye Anonim Şirketi 5,52 6 Lukoil Eurasıa Petrol Anonim Şirketi 2,30 7 Altınbaş Petrol ve Ticaret Anonim Şirketi 2,15 8 Aytemiz Akaryakıt Dağıtım Anonim Şirketi 2,09 9 Asya Akaryakıt Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi 1,99 10 Milan Petrol Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi 1,92 11 Balpet Petrol Ürünleri Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi 1,41 12 Termopet Akaryakıt Nakliyat ve Ticaret Limited Şirketi 1,38 13 Kadooğlu Petrolcülük Taşımacılık Ticaret Sanayi İthalat ve İhracat A.Ş. 1,22 14 Turkuaz Petrol Ürünleri Anonim Şirketi 1,17 15 Akpet Akaryakıt Dağıtım Anonim Şirketi 1,17 16 Tp Petrol Dağıtım Anonim Şirketi 1,05 17 Petline Petrol Ürünleri Ticaret Anonim Şirketi 0,89 18 Starpet Garzan Akaryakıt Dağıtım Pazarlama Anonim Şirketi 0,87 19 Teco Petrolcülük Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi 0,82 20 N-Pet Petrol Ürünleri Pazarlama Nakliye Sanayi Ticaret ve Dağıtım Ltd. Şti. 0,67

70 48 Tablo 2.35 Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Bayileri Tarafından Yapılan Tarımsal Amaçlı Tanker ve Köy Pompası Satış Miktarlarına Göre Dağılımı (İlk 20) Sıra Firma Adı Pazar Payı (%) 1 Omv Petrol Ofisi Anonim Şirketi 65,16 2 Opet Petrolcülük Anonim Şirketi 9,57 3 Teco Petrolcülük Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi 5,23 4 Turkuaz Petrol Ürünleri Anonim Şirketi 3,77 5 Akpet Akaryakıt Dağıtım Anonim Şirketi 1,80 6 Altınbaş Petrol ve Ticaret Anonim Şirketi 1,79 7 Shell & Turcas Petrol Anonim Şirketi 1,67 8 Total Oil Türkiye Anonim Şirketi 1,62 9 Bp Petrolleri Anonim Şirketi 1,48 10 Delta Akaryakıt Ticaret Anonim Şirketi 1,29 11 Lukoil Eurasıa Petrol Anonim Şirketi 1,28 12 Petline Petrol Ürünleri Ticaret Anonim Şirketi 1,17 13 Termopet Akaryakıt Nakliyat ve Ticaret Limited Şirketi 1,10 14 Tp Petrol Dağıtım Anonim Şirketi 0,59 15 Siyam Petrolcülük Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi 0,51 16 N-Pet Petrol Ürünleri Pazarlama Nakliye Sanayi Ticaret ve Dağıtım Limited Şirketi 0,49 17 Kadooğlu Petrolcülük Taşımacılık Ticaret Sanayi İthalat ve İhracat Anonim Şirketi 0,35 18 Aytemiz Akaryakıt Dağıtım Anonim Şirketi 0,32 19 Balpet Petrol Ürünleri Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi 0,22 20 Enerji Petrol Ürünleri Pazarlama Anonim Şirketi 0,18 Tablo 2.36 Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Bayileri Tarafından Yapılan Benzin ve Motorin Türleri Dış Satış Miktarlarına Göre Dağılımı (İlk 20) Sıra Firma Adı Pazar Payı (%) 1 Omv Petrol Ofisi Anonim Şirketi 24,78 2 Shell & Turcas Petrol Anonim Şirketi 17,32 3 Opet Petrolcülük Anonim Şirketi 17,28 4 Total Oil Türkiye Anonim Şirketi 8,66 5 Bp Petrolleri Anonim Şirketi 7,97 6 Lukoil Eurasıa Petrol Anonim Şirketi 2,41 7 Altınbaş Petrol ve Ticaret Anonim Şirketi 2,21 8 Kadooğlu Petrolcülük Taşımacılık Ticaret Sanayi İthalat ve İhracat Anonim Şirketi 1,99 9 Teco Petrolcülük Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi 1,67 10 Tp Petrol Dağıtım Anonim Şirketi 1,64 11 Turkuaz Petrol Ürünleri Anonim Şirketi 1,55 12 Aytemiz Akaryakıt Dağıtım Anonim Şirketi 1,53 13 Uluslararası Akaryakıt Dağıtım Limited Şirketi 1,18 14 Termopet Akaryakıt Nakliyat ve Ticaret Limited Şirketi 1,03 15 Milan Petrol Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi 1,01 16 Balpet Petrol Ürünleri Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi 0,99 17 Akpet Akaryakıt Dağıtım Anonim Şirketi 0,95 18 Petline Petrol Ürünleri Ticaret Anonim Şirketi 0,76 19 Siyam Petrolcülük Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi 0,74 20 Erk Petrol Yatırımları Anonim Şirketi 0,72

71 Tablo 2.37 Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin TTS Aracılığıyla Yaptıkları Akaryakıt Satışları (ton) Firma Adı Benzin Türleri Motorin Türleri Genel Toplam TTS Pazar Payı (%) Shell & Turcas Petrol A.Ş ,7 Omv Petrol Ofisi A.Ş ,6 Bp Petrolleri A.Ş ,0 Opet Petrolcülük A.Ş ,5 Total Oil Türkiye A.Ş ,1 Asya Akaryakıt Tic. ve San. A.Ş ,5 Altınbaş Petrol ve Tic. A.Ş ,4 Lukoil Eurasia Petrol A.Ş ,7 Tp Petrol Dağıtım A.Ş ,2 Aytemiz Akaryakıt Dağ. A.Ş ,2 Akpet Akaryakıt Dağ. A.Ş ,1 Antoil Akaryakıt Dağ. San. ve Tic. A.Ş <0,1 Genel Toplam ,0 49 Tablo 2.37 de Taşıt Tanıma Sistemi (TTS) ile yapılan satışlar görülmektedir. TTS satışlarında son derece yoğunlaşmış bir piyasasının olduğu ve TTS ile yapılan satışların büyük bir kısmının motorin türleri satışından oluştuğu anlaşılmaktadır. TTS satışlarının bayiye teslim edilen akaryakıt miktarının %8,5 i olduğu görülmektedir. Tablo 2.38 İllere Göre Akaryakıt Satışları* (ton) İl Benzin Türleri Motorin Türleri Fuel Oil Türleri Gazyağı Toplam İstanbul (Avrupa) İstanbul (Anadolu) Ankara İzmir Bursa Antalya Mersin Konya Kocaeli Adana Gaziantep Balıkesir Denizli Manisa Hatay Muğla

72 50 İl Benzin Türleri Motorin Türleri Fuel Oil Türleri Gazyağı Toplam Aydın Tekirdağ Edirne Kayseri Samsun Sakarya Eskişehir Trabzon Afyonkarahisar Çorum Çanakkale Sivas Kahramanmaraş Diyarbakır Kırklareli Aksaray Kırıkkale Erzurum Düzce Bolu Malatya Şanlıurfa Kütahya Tokat Elazığ Ordu Isparta Yozgat Nevşehir Zonguldak Uşak Amasya Kastamonu Burdur Niğde

73 51 İl Benzin Türleri Motorin Türleri Fuel Oil Türleri Gazyağı Toplam Batman Osmaniye Giresun Şırnak Adıyaman Çankırı Yalova Van Bilecik Rize Erzincan Karabük Mardin Karaman Kırşehir Sinop Gümüşhane Bartın Ağrı Artvin Kars Bitlis Siirt Bingöl Muş Ardahan Iğdır Bayburt Kilis Tunceli Hakkari Toplam *Dağıtıcı lisansı sahiplerinin ilgili il sınırları içerisinde bayilerine teslim ettiği toplam akaryakıt miktarıdır.

74 52 Edirne Kırklareli Tekirdağ Çanakkale Balıkesir Manisa İzmir Aydın İst (Avr.) Ist (And.) Yalova Kocaeli Bursa Bilecik Kütahya Uşak Muğla Denizli Burdur Sakarya Düzce Bolu Eskişehir Afyon Isparta Antalya Bartın Zonguldak Karabük Ankara Konya Kastamonu Çankırı Kırıkkale Kırşehir Aksaray Karaman Mersin Sinop Samsun Çorum Amasya Yozgat Nevşehir Kayseri Niğde Adana Tokat Ordu Giresun Sivas Malatya Kahramanmaraş Adıyaman Osmaniye Gaziantep Kilis Hatay Trabzon Rize Artvin Ardahan Kars Gümüşhane Bayburt Erzurum Iğdır Erzincan Ağrı Tunceli Elazığ Bingöl Muş Bitlis Van Şanlıurfa Diyarbakır Mardin Batman Siirt Şırnak Hakkari Şekil 2.14 İllere Göre Akaryakıt Satışları (ton) 2 2 İl sınırları içerisindeki bayilik lisansı sahiplerine yapılan benzin, motorin, fuel oil ve gazyağı satışları toplamını içerir

75 53 Marmara Bölgesi ton %34 Ege Bölgesi ton %15 Karadeniz Bölgesi ton %10 İ ç Anadolu Bölgesi %18 ton Akdeniz Bölgesi ton %13 Doğu Anadolu Bölgesi ton %4 Güneydo ğ u Anadolu Bölgesi ton %6 Şekil 2.15 Bölgelere Göre Toplam Akaryakıt Satışları 3 3 Bayilik lisansı sahiplerine yapılan benzin, motorin, fuel oil ve gazyağı satışları toplamını içerir

76 54 Edirne Kırklareli Tekirdağ Çanakkale Balıkesir Manisa İzmir Aydın İ st (Avr.) Ist (And.) Yalova Kocaeli Bursa Bilecik Kütahya Uşak Muğla Denizli Burdur Sakarya Düzce Eskişehir Afyon Isparta Antalya Bartın Zonguldak Karabük Bolu Ankara Konya Kastamonu Sinop Samsun Çankırı Çorum Amasya Kırıkkale Kırşehir Yozgat Aksaray Nevşehir Kayseri Niğde Karaman Adana Mersin Tokat Ordu Giresun Sivas Malatya Kahramanmaraş Adıyaman Osmaniye Kilis Gaziantep Hatay Trabzon Rize Gümü ş hane Bayburt Erzincan Tunceli Bingöl Elazığ Diyarbakır Şanlıurfa Mardin Artvin Erzurum Muş Batman Ardahan Kars Ağrı Bitlis Siirt Şırnak Iğdır Van Hakkari Şekil 2.16 İllere Göre Bayilik Lisansı Sahiplerine Yapılan Motorin Satışları (ton)

77 55 Edirne Kırklareli Tekirdağ İst (Avr.) Yalova Ist (And.) Kocaeli Çanakkale Balıkesir Bursa Bilecik Kütahya İzmir Manisa Uşak Aydın Muğla Denizli Burdur Sakarya Düzce Eskişehir Afyon Isparta Antalya Zonguldak Bartın Karabük Bolu Ankara Konya Kastamonu Çankırı Kırıkkale Kırşehir Aksaray Karaman Mersin Sinop Samsun Çorum Amasya Yozgat Nevşehir Kayseri Niğde Adana Tokat Ordu Giresun Sivas Malatya Kahramanmaraş Adıyaman Osmaniye Kilis Gaziantep Hatay Trabzon Rize Gümü ş hane Bayburt 889 Erzincan Tunceli 842 Bingöl Elaz ğ Diyarbakır Şanlıurfa Mardin Artvin Erzurum Muş Batman Bitlis Siirt Ardahan Kars Ağrı Şırnak Iğdır Van Hakkari Şekil 2.17 İllere Göre Bayilik Lisansı Sahiplerine Yapılan Benzin Satışları (ton)

78 56 Tablo 2.39 İllere Göre Motorin Türleri İstasyon Pompa Satışları (l) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Toplam Toplamdaki Payı (%) İSTANBUL ,98 ANKARA ,55 İZMİR ,70 BURSA ,22 ANTALYA ,08 KOCAELİ ,26 KONYA ,16 ADANA ,45 EDİRNE ,21 MERSİN ,14 BALIKESİR ,05 MANİSA ,00 MUĞLA ,85 SAMSUN ,65 TEKİRDAĞ ,64 SAKARYA ,63 KAYSERİ ,57 GAZİANTEP ,52 AYDIN ,48 HATAY ,44 DENİZLİ ,42 ESKİŞEHİR ,17 AFYONKARAHİSAR ,12 TRABZON ,12 ÇANAKKALE ,00 KAHRAMANMARAŞ ,99 SİVAS ,89 KIRKLARELİ ,81 ERZURUM ,80 DİYARBAKIR ,79 MALATYA ,76 BOLU ,75 ORDU ,75 TOKAT ,73 ÇORUM ,71 KÜTAHYA ,70 DÜZCE ,68 ZONGULDAK ,67 YOZGAT ,63 ŞANLIURFA ,62 KASTAMONU ,60

79 57 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Toplam Toplamdaki Payı (%) KIRIKKALE ,58 ELAZIĞ ,58 NEVŞEHİR ,57 ISPARTA ,57 AKSARAY ,57 GİRESUN ,53 AMASYA ,52 BURDUR ,51 YALOVA ,44 NİĞDE ,43 OSMANİYE ,42 ADIYAMAN ,42 UŞAK ,41 RİZE ,37 BİLECİK ,36 ERZİNCAN ,36 KARABÜK ,31 KARAMAN ,31 ÇANKIRI ,27 KIRŞEHİR ,26 SİNOP ,24 BATMAN ,23 VAN ,23 BARTIN ,23 KARS ,22 MARDİN ,20 ARTVİN ,20 GÜMÜŞHANE ,20 BİTLİS ,13 BİNGÖL ,13 AĞRI ,13 ARDAHAN ,12 SİİRT ,12 ŞIRNAK ,11 MUŞ ,11 BAYBURT ,10 TUNCELİ ,07 IĞDIR ,06 KİLİS ,05 HAKKARİ ,03 Toplam

80 58 Tablo 2.40 İllere Göre Motorin Türleri Tarımsal Amaçlı Tanker ve Köy Pompası Satışları (l) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Toplam Toplamdaki Payı (%) KONYA ,12 TEKİRDAĞ ,58 İZMİR ,71 BALIKESİR ,19 EDİRNE ,72 BURSA ,41 ADANA ,13 DENİZLİ ,70 ÇANAKKALE ,35 MANİSA ,76 ESKİŞEHİR ,62 KAYSERİ ,54 AFYONKARAHİSAR ,43 AYDIN ,22 ANKARA ,14 BURDUR ,96 MERSİN ,88 KARAMAN ,81 KIRKLARELİ ,74 SİVAS ,60 OSMANİYE ,55 KÜTAHYA ,38 ÇORUM ,19 NEVŞEHİR ,11 YOZGAT ,07 SAKARYA ,06 SAMSUN ,03 ANTALYA ,98 AMASYA ,89 KIRŞEHİR ,85 TOKAT ,84 GAZİANTEP ,72 MALATYA ,67 ISPARTA ,65 BOLU ,63 AKSARAY ,59

81 59 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Toplam Toplamdaki Payı (%) ŞANLIURFA ,58 KAHRAMANMARAŞ ,57 UŞAK ,55 İSTANBUL ,50 MUĞLA ,45 NİĞDE ,44 BİLECİK ,41 HATAY ,40 KIRIKKALE ,36 ADIYAMAN ,33 KARS ,29 KOCAELİ ,23 KASTAMONU ,21 ERZİNCAN ,19 ERZURUM ,19 ÇANKIRI ,18 MARDİN ,18 BAYBURT ,17 ARDAHAN ,16 ELAZIĞ ,16 SİNOP ,11 DÜZCE ,10 DİYARBAKIR ,10 GİRESUN ,07 GÜMÜŞHANE ,07 KİLİS ,06 TUNCELİ ,04 YALOVA ,03 KARABÜK ,03 BARTIN ,02 BİTLİS ,01 BATMAN ,01 MUŞ ,00 AĞRI ,00 Toplam * Tabloda yer almayan illerde ürün satışı bulunmamaktadır.

82 60 Tablo 2.41 İllere Göre Motorin Türleri Bayilerin Dış Satışları (l) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Toplam Toplamdaki Payı (%) İSTANBUL ,21 ANKARA ,31 İZMİR ,97 KOCAELİ ,52 MERSİN ,14 BURSA ,74 KONYA ,45 ANTALYA ,93 ADANA ,89 HATAY ,42 GAZİANTEP ,25 MUĞLA ,94 BALIKESİR ,86 DENİZLİ ,72 VAN ,55 KAYSERİ ,51 SAMSUN ,46 ŞIRNAK ,34 TEKİRDAĞ ,18 MANİSA ,15 TRABZON ,11 ESKİŞEHİR ,11 ERZURUM ,10 SİVAS ,07 DİYARBAKIR ,06 KAHRAMANMARAŞ ,06 ŞANLIURFA ,05 ELAZIĞ ,03 KÜTAHYA ,98 SAKARYA ,96 AYDIN ,92 UŞAK ,88 KIRIKKALE ,83 BURDUR ,77 ERZİNCAN ,74 BİLECİK ,69 ÇANAKKALE ,66 ISPARTA ,64 AMASYA ,62 ORDU ,61 BOLU ,61

83 61 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Toplam Toplamdaki Payı (%) DÜZCE ,60 YOZGAT ,58 AFYONKARAHİSAR ,56 MARDİN ,55 BATMAN ,54 EDİRNE ,50 KIRKLARELİ ,47 GİRESUN ,46 ADIYAMAN ,45 NİĞDE ,43 ZONGULDAK ,43 GÜMÜŞHANE ,42 KARABÜK ,42 NEVŞEHİR ,39 MALATYA ,37 ARTVİN ,36 ÇORUM ,36 SİİRT ,34 KASTAMONU ,33 TOKAT ,31 RİZE ,31 OSMANİYE ,30 AKSARAY ,29 BİTLİS ,28 AĞRI ,28 YALOVA ,26 ÇANKIRI ,25 KIRŞEHİR ,24 KARAMAN ,24 KARS ,23 MUŞ ,21 SİNOP ,20 BİNGÖL ,19 BARTIN ,19 HAKKARİ ,17 BAYBURT ,13 ARDAHAN ,11 IĞDIR ,09 TUNCELİ ,08 KİLİS ,06 Toplam

84 62 Tablo 2.42 İllere Göre Benzin Türleri İstasyon Pompa Satışları (l) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Toplam Toplamdaki Payı (%) İSTANBUL ,44 ANKARA ,75 İZMİR ,49 ANTALYA ,52 BURSA ,28 KOCAELİ ,77 MUĞLA ,64 ADANA ,19 BALIKESİR ,01 MERSİN ,97 TEKİRDAĞ ,93 KONYA ,90 AYDIN ,75 HATAY ,72 GAZİANTEP ,67 MANİSA ,58 KAYSERİ ,22 SAKARYA ,21 DENİZLİ ,20 ESKİŞEHİR ,17 ÇANAKKALE ,12 SAMSUN ,07 EDİRNE ,86 ŞANLIURFA ,81 DİYARBAKIR ,78 KIRKLARELİ ,75 TRABZON ,68 AFYONKARAHİSAR ,68 TOKAT ,61 BOLU ,60 ZONGULDAK ,60 KAHRAMANMARAŞ ,59 KÜTAHYA ,54 ORDU ,52 MALATYA ,51 ISPARTA ,50 ERZURUM ,49 DÜZCE ,47 SİVAS ,47 YALOVA ,47 ÇORUM ,41

85 63 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Toplam Toplamdaki Payı (%) KASTAMONU ,40 ELAZIĞ ,40 OSMANİYE ,36 UŞAK ,35 GİRESUN ,34 VAN ,33 BURDUR ,33 AMASYA ,32 AKSARAY ,29 NEVŞEHİR ,28 NİĞDE ,27 RİZE ,26 MARDİN ,25 KARABÜK ,25 YOZGAT ,24 BATMAN ,24 BİLECİK ,24 ADIYAMAN ,24 KIRIKKALE ,22 SİNOP ,21 ERZİNCAN ,21 BARTIN ,20 KARAMAN ,19 KIRŞEHİR ,18 ÇANKIRI ,16 KARS ,14 ARTVİN ,14 KİLİS ,12 AĞRI ,12 BİTLİS ,10 GÜMÜŞHANE ,09 BİNGÖL ,09 MUŞ ,08 SİİRT ,07 ŞIRNAK ,07 ARDAHAN ,06 IĞDIR ,06 HAKKARİ ,05 BAYBURT ,05 TUNCELİ ,04 Toplam

86 64 Tablo 2.43 İllere Göre Benzin Türleri Bayilerin Dış Satışları* (l) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Toplam Toplamdaki Payı (%) KOCAELİ ,88 İSTANBUL ,56 BURSA ,10 MERSİN ,07 ANKARA ,68 İZMİR ,08 ANTALYA ,41 VAN ,98 DÜZCE ,78 BALIKESİR ,56 ADANA ,39 KONYA ,34 DİYARBAKIR ,30 ŞANLIURFA ,03 SAKARYA ,84 SİVAS ,65 KAHRAMANMARAŞ ,23 SAMSUN ,20 KAYSERİ ,15 ERZURUM ,08 AYDIN ,07 HATAY ,06 DENİZLİ ,00 AMASYA ,93 BATMAN ,90 TRABZON ,87 SİİRT ,85 MUĞLA ,84 ELAZIĞ ,80 UŞAK ,70 ESKİŞEHİR ,65 KARAMAN ,65 RİZE ,63 ORDU ,61 MALATYA ,60 YALOVA ,59 AĞRI ,57 ADIYAMAN ,56 KASTAMONU ,53 AFYONKARAHİSAR ,49 ARTVİN ,49

87 65 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Toplam Toplamdaki Payı (%) ISPARTA ,48 GAZİANTEP ,46 TEKİRDAĞ ,45 HAKKARİ ,44 IĞDIR ,40 BURDUR ,39 KÜTAHYA ,35 ERZİNCAN ,35 TOKAT ,33 AKSARAY ,32 BOLU ,31 KİLİS ,31 MANİSA ,29 NEVŞEHİR ,29 ÇANKIRI ,29 TUNCELİ ,27 KARABÜK ,27 ÇORUM ,25 MARDİN ,25 OSMANİYE ,23 KIRIKKALE ,23 YOZGAT ,22 GÜMÜŞHANE ,19 KIRŞEHİR ,19 NİĞDE ,18 ZONGULDAK ,18 ÇANAKKALE ,18 KIRKLARELİ ,13 SİNOP ,13 EDİRNE ,12 MUŞ ,12 BİNGÖL ,11 KARS ,11 BİLECİK ,10 BAYBURT ,09 BİTLİS ,09 GİRESUN ,08 ŞIRNAK ,06 BARTIN ,05 Toplam * Tabloda yer almayan illerde ürün satışı bulunmamaktadır.

88 66 Tablo 2.44 İllere Göre Bayilerin Gazyağı Satışları* (l) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Toplam Toplamdaki Payı (%) İZMİR ,35 KONYA ,49 ANKARA ,52 DENİZLİ ,13 İSTANBUL ,96 BURSA ,20 MANİSA ,14 ANTALYA ,74 AYDIN ,54 KIRIKKALE ,43 BALIKESİR ,30 UŞAK ,27 AKSARAY ,82 KAYSERİ ,70 ADANA ,61 MALATYA ,31 KOCAELİ ,20 SAMSUN ,15 KÜTAHYA ,15 BURDUR ,15 TEKİRDAĞ ,04 ÇORUM ,91 NEVŞEHİR ,82 ESKİŞEHİR ,81 BİLECİK ,75 AFYONKARAHİSAR ,74 TOKAT ,63 HATAY ,51 BATMAN ,45 MUĞLA ,41 ISPARTA ,41 SAKARYA ,34 KASTAMONU ,33 VAN ,30 KIRKLARELİ ,30

89 67 KAHRAMANMARAŞ ,29 ÇANAKKALE ,27 DİYARBAKIR ,26 MARDİN ,24 SİNOP ,24 ÇANKIRI ,22 ERZİNCAN ,22 ARTVİN ,20 AMASYA ,20 NİĞDE ,19 TRABZON ,18 GİRESUN ,18 GAZİANTEP ,17 ERZURUM ,15 MERSİN ,13 EDİRNE ,13 ZONGULDAK ,10 ORDU ,10 KIRŞEHİR ,09 BOLU ,07 YOZGAT ,06 AĞRI ,06 BARTIN ,05 DÜZCE ,05 ELAZIĞ ,04 TUNCELİ ,03 BİTLİS ,03 KARAMAN ,03 SİVAS ,02 ŞANLIURFA ,02 RİZE ,02 KARABÜK ,01 YALOVA ,00 Toplam * Tabloda yer almayan illerde ürün satışı bulunmamaktadır.

90 68 Tablo 2.45 İllere Göre Farklılaştırılmış Kurşunsuz Benzin 95 Oktan Satışı Yapılan İstasyon Sayıları* İSTANBUL 595 ŞANLIURFA 32 GİRESUN 11 İZMİR 276 BURDUR 31 YOZGAT 11 ANTALYA 248 SAMSUN 31 KIRIKKALE 10 ANKARA 221 SİVAS 31 KIRŞEHİR 10 BURSA 171 DÜZCE 29 ÇANKIRI 9 KOCAELİ 143 KÜTAHYA 28 BARTIN 7 MUĞLA 138 UŞAK 28 BİTLİS 7 MANİSA 132 KASTAMONU 26 VAN 7 BALIKESİR 122 ISPARTA 25 ERZURUM 6 MERSİN 117 OSMANİYE 25 KARS 6 KONYA 116 KAHRAMANMARAŞ 23 SİNOP 6 AYDIN 110 NEVŞEHİR 23 ERZİNCAN 5 ADANA 109 TOKAT 23 MARDİN 5 TEKİRDAĞ 92 MALATYA 21 RİZE 5 DENİZLİ 83 ÇORUM 20 AĞRI 3 SAKARYA 75 YALOVA 20 ARDAHAN 3 AFYONKARAHİSAR 66 ELAZIĞ 19 SİİRT 3 HATAY 64 NİĞDE 18 BAYBURT 2 ÇANAKKALE 63 AKSARAY 16 BİNGÖL 2 GAZİANTEP 63 AMASYA 16 MUŞ 2 KAYSERİ 61 BİLECİK 16 ŞIRNAK 2 ESKİŞEHİR 43 ADIYAMAN 13 ARTVİN 1 EDİRNE 42 KARAMAN 13 HAKKARİ 1 BOLU 41 ORDU 13 KİLİS 1 DİYARBAKIR 34 TRABZON 13 TUNCELİ 1 * Tabloda yer almayan illerde farklılaştırılmış ürün satışı bulunmamaktadır. Tablo 2.46 İllere Göre Farklılaştırılmış Motorin Satışı Yapılan İstasyon Sayıları* İSTANBUL 630 ÇORUM 56 BİLECİK 27 ANKARA 314 SİVAS 56 KARAMAN 27 İZMİR 290 DİYARBAKIR 55 RİZE 24 ANTALYA 262 KÜTAHYA 55 KIRIKKALE 22 KONYA 226 KIRKLARELİ 53 KIRŞEHİR 22 BURSA 211 ZONGULDAK 53 KARABÜK 20 KOCAELİ 161 ELAZIĞ 50 VAN 19 ADANA 159 KASTAMONU 49 BARTIN 17 BALIKESİR 155 ISPARTA 48 ÇANKIRI 17 MANİSA 150 MALATYA 47 ARTVİN 16 MUĞLA 148 BURDUR 44 GÜMÜŞHANE 16 MERSİN 147 ERZURUM 44 SİNOP 16 AYDIN 122 ŞANLIURFA 44 ERZİNCAN 15 TEKİRDAĞ 120 DÜZCE 43 MARDİN 15 DENİZLİ 119 GİRESUN 43 ARDAHAN 13 SAKARYA 118 NEVŞEHİR 43 BİNGÖL 13 AFYONKARAHİSAR 101 AMASYA 42 AĞRI 12 SAMSUN 100 ORDU 41 MUŞ 12 HATAY 93 YOZGAT 41 BATMAN 11 GAZİANTEP 88 TOKAT 40 BİTLİS 11 ÇANAKKALE 83 UŞAK 40 ŞIRNAK 11 KAYSERİ 83 AKSARAY 39 SİİRT 9 ESKİŞEHİR 70 OSMANİYE 39 IĞDIR 8 EDİRNE 68 NİĞDE 32 KİLİS 8 TRABZON 67 ADIYAMAN 29 HAKKARİ 7 BOLU 62 KARS 28 TUNCELİ 7 KAHRAMANMARAŞ 59 YALOVA 28 BAYBURT 6 * Tabloda yer almayan illerde farklılaştırılmış ürün satışı bulunmamaktadır.

91 Tablo 2.47 Serbest Kullanıcılara Yapılan Akaryakıt Türlerine Göre Dağıtıcı Satışları Sıra No Firma Adı Akaryakıt Türü 1 Tp Petrol Dağıtım Anonim Şirketi Satış Miktarı (Ton) Genel Toplam (Ton) Piyasa Payı (%) Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,0 Genel Piyasa Payı (%) 43, Opet Petrolcülük Anonim Şirketi Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,9 18,9 3 Omv Petrol Ofisi Anonim Şirketi Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,1 9,5 4 Milan Petrol Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri - - 7,9 5 Altınbaş Petrol Ve Ticaret Anonim Şirketi Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri - - 5,3 6 Bp Petrolleri Anonim Şirketi Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,7 4,1 7 Erk Petrol Yatırımları Anonim Şirketi Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri - - 2,6 8 Shell & Turcas Petrol Anonim Şirketi Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri - - 2,4 9 Akpet Akaryakıt Dağıtım A.Ş. Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri ,4 1,8 10 Balpet Petrol Ürünleri Taşımacılık San. ve Tic. A.Ş. Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri - - 1,4 11 Aytemiz Akaryakıt Dağıtım Anonim Şirketi Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri - - 0,8 12 Delta Akaryakıt Ticaret Anonim Şirketi Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri - - 0,6 13 Total Oil Türkiye Anonim Şirketi Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri - - 0,6 16 Turkuaz Petrol Ürünleri Anonim Şirketi Motorin Türleri , Fuel Oil Türleri - - 0,2 TOPLAM Motorin Türleri Fuel Oil Türleri Genel Toplam Serbest kullanıcılara yapılan satış miktarı 1,08 milyon ton olup, satışların yaklaşık olarak %71 i motorin türleri satışlarıdır.

92 70 Tablo Yılı Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Akaryakıt Türlerine Göre Toplam İhracat Verileri (ton)* Firma Kurşunsuz Benzin 95 Oktan Motorin Motorin (Biodizel ihtiva eden) Genel Toplam Omv Petrol Ofisi Anonim Şirketi Tp Petrol Dağıtım Anonim Şirketi Genel Toplam *Alt başlığında ihrakiye teslimi olan dağıtıcıların ihrakiye ürünlerine ilişkin ihracatları İhrakiye Teslimi Faaliyetleri başlığında verilmiştir. Dağıtıcı lisansı sahiplerinin akaryakıt (ihrakiye hariç) toplam ihracat miktarı ton olarak gerçekleşmiştir Benzin Motorin Fuel-Oil Şekil 2.18 Akaryakıt Türlerine Göre Pazar Yoğunlukları (HHI) Piyasa yoğunluğunu gösteren bir ölçek olan HHI 4 endeks değerleri Şekil 2.18 de gösterilmektedir. Şekilde görüleceği üzere son dört yıldır, genel olarak akaryakıt dağıtım sektöründeki yoğunluk azalmakta ve sektördeki rekabetçi ortam artmaktadır. 2.4 İhrakiye Teslim Faaliyetleri Petrol Piyasası Kanunu ve ikincil mevzuatı kapsamında ihrakiye, Ülkemiz karasuları ve/veya karasuları bitişiğinde deniz vasıtalarına veya hava meydanlarında yerli ve yabancı uçaklara vergili veya vergisiz sağlanan akaryakıt ve madeni yağlar olarak tanımlanmış olup; 31/12/2011 tarihli ve sayılı Resmi Gazetede ilan edilen sayılı Ham Petrol, Akaryakıt, İhrakiye, Madeni Yağ, Baz Yağ ve Petrolle İlişkili Maddelere Dair Karar ile 2012 yılında piyasada dolaşımda bulunacak ihrakiye olarak sayılan ürünler belirlenmiştir. Söz konusu yasal düzenlemeler kapsamında, bu ürünlerin gerek kullanım yeri gerekse de içerikleri bakımından havacılık ve denizcilik yakıtları olarak iki ana sınıfa ayrıldığı görülmektedir. Bu sınıflandırma, ülkemiz ve dünya genelinde petrol piyasalarında fiili durum ile birebir uyum sağladığı için bu raporda havacılık ve denizcilik yakıtlarına ilişkin faaliyetler ayrı olarak sunulacaktır. Bu kapsamda ülkemizde faaliyet gösteren ihrakiye teslim lisansı sahiplerine ilişkin veriler aşağıda yer almaktadır. 4 Pazar yoğunluğu, ilgili piyasadaki şirketlerin sayısı ve bu şirketlerin piyasa paylarının bir fonksiyonu olarak tanımlanmaktadır. Pazar yoğunluğunun hesaplanmasında yaygın olarak kullanılan bir endeks ise HHI (Herfindahl-Hircshman Endeksi) dır. Endeks piyasada yakın pazar paylarına sahip çok sayıda şirket bulunması durumunda sıfıra yakınsayacak, tek şirketin tüm piyasaya hâkim olması durumunda ise değerini alacaktır. ABD Federal Ticaret Komisyonu tarafından yayımlanan Yatay Birleşme Kılavuzuna göre HHI nın in altındaki değerleri yoğunlaşmamış (rekabetçi), arası orta derecede yoğunlukta, ün üstündeki değerler ise yüksek derecede yoğunlaşmış bir pazarı göstermektedir. (Kaynak: U.S. Department Of Justice Ve Federal Trade Commission, HorizontalMergerGuidelines, 1997,

93 Tablo 2.49 İhrakiye Teslimi Lisansı İşlemleri (Adet) Başvuru Verilen Lisans * 10 Sona Eren / İptal Edilen Lisans Yıl Sonu İtibarıyla Güncel Lisans *2010 yılında iptal edilen 1 lisans mahkeme kararıyla 2011 yılında iade edilmiştir (Günsel Petrol Ürünleri Ticaret Ltd. Şti.) 71 Tablo Yılı İhrakiye Teslimi Lisanslarının Faaliyet Türlerine Göre İşlemleri (Adet) Başvuru Sona Eren / İptal Edilen Lisans Verilen lisans Yıl Sonu İtibarıyla Güncel Lisans Denizcilik Havacılık Denizcilik ve Havacılık Toplam Tablo 2.51 Dağıtıcı Lisansı Alt Başlığında yer alan İhrakiye Teslimi Lisans Hareketleri (Adet) Başvuru Sona Eren / İptal Edilen Lisans Verilen lisans Yıl Sonu İtibarıyla Güncel Lisans Denizcilik Havacılık Denizcilik ve Havacılık Toplam Son yıllarda, küreselleşmenin etkisi ve ticaretin kıtalar arası yapılması ile deniz ve hava yoluyla yapılan taşıma faaliyetlerinde önemli oranda artış görülmektedir. Bu durum gerek deniz gerekse de hava yolu ulaşımında kullanılan ihrakiye ürünlerinin ulaşımda kullanılan toplam yakıtlar içerisindeki payının artmasına neden olmaktadır. Damıtık ve artık petrol ürünlerinin oluşturduğu denizcilik yakıtlarına olan talep, bu ürünlerin teknik özelliklerinde yapılan iyileştirmeler doğrultusunda şekillenmektedir. Denizcilik yakıtlarının kükürt içeriğinin kademeli olarak azaltılması nedeniyle artık ürünlere olan talep artışı damıtık petrol ürünlerine olan talep artışı kadar yüksek seyretmemektedir. Enerji üretimi ve sanayi tesislerinde kullanılan fuel oillere olan talep sürekli azalsa da bu durum denizcilik yakıtları talebinin yaklaşık %80 lik bölümünü fuel oiller için bu durumun geçerli olmadığı görülmektedir. Uluslararası Enerji Ajansı na göre denizcilik yakıtı olarak kullanılan fuel oil türlerine olan talep yıllık olarak yaklaşık %3,5 lik artış gösterirken bu durumun motorin türleri için ise fuel oil artış oranının 2,5 katı kadar arttığı belirtilmektedir. 5 Gerek ticarette gerekse de turizmde hava yolu ulaşımının daha sık kullanılması havacılık yakıtlarına olan talebin artmasına neden olmaktadır. Örneğin, Uluslararası Enerji Ajansı verilerine göre; havacılık yakıtlarının toplam rafineri üretimindeki oranı 1973 yılında % 4,2 iken bu oran 2010 yılında % 6,2 ye yükselmiştir. 6 Ülkemiz karasuları ve/veya karasuları bitişiğinde deniz vasıtalarına veya hava meydanlarında yerli ve yabancı uçaklara teslim edilen denizcilik ve havacılık yakıtlarının ithalat, temin ve teslimine ilişkin veriler ile dönemine ait teslim şekillerine göre sınıflandırılmış miktar bilgileri aşağıda verilecektir sayılı Petrol Piyasası Kanununa göre ülkemizde ihrakiye teslimi, ihrakiye teslimi lisansı sahipleri ve alt başlığında ihrakiye teslimi eklenmiş lisans sahiplerince yapılabilmektedir. Bu kişiler tarafından fiziki teslimatı yapılan ürünler, üreticiden (rafinerici lisansı sahibi), diğer lisans sahiplerinden ve ithalattan temin edilmekte olup, ÖTV li-kdv li ve ÖTV si sıfıra indirilmiş olarak teslim edilmektedir. Üreticilerden ihraç kayıtlı temin edilen ürünler ÖTV siz-kdv siz (ihracat) olarak yurtdışına gönderilirken; yurtdışından tedarik edilip serbest dolaşıma sokulmayan ürünler ise ÖTV siz-kdv siz olarak transit rejime tabi olarak yurt dışına gönderilmektedir. 5 The Next Bunker Fuel, 6 IEA 2012 Key World Energy Statistics,

94 72 Tablo Yılı Alt Başlığına İhrakiye Teslimi Eklenmiş Dağıtıcı ve İhrakiye Teslimi Lisansı Sahiplerinin Petrol Ürünleri İthalat Miktarları (ton) Firma Adı Jet Yakıtı Uçak Benzini Genel Toplam Alt Başlığına İhrakiye Teslimi Eklenmiş Dağıtıcı BP Petrolleri A.Ş OMV Petrol Ofisi A.Ş İhrakiye Teslim Lisansı Sahibi THY OPET Havacılık Yakıtları A.Ş The Shell Company of Turkey Limited Türkiye Şubesi Genel Toplam Tablo Yılı Alt Başlığına İhrakiye Teslimi Eklenmiş Dağıtıcı ve İhrakiye Teslimi Lisansı Sahiplerinin Petrol Ürünleri Temini (ton) Ürün Adı Piyasaya Teslim Amaçlı Temin Rafineriden İhraç Kayıtlı Temin Diğer Lisans Sahiplerinden Temin İthalat Diğer Temin* Jet Yakıtı Uçak Benzini Deniz Motorini Denizcilik Yakıtı Genel Toplam *Transit rejime tabi temin dahil edilmemiştir. Ülkemizde faaliyet gösteren alt başlığına ihrakiye eklenmiş dağıtıcı ile ihrakiye teslimi lisansı sahiplerinin 2012 yılında yapmış oldukları ürün teminleri (Tablo 2.52 ve 2.53) irdelendiğinde, havacılık yakıtlarında olduğu gibi denizcilik yakıtlarının da rafinerici lisansı sahiplerinden temin edildiği ve denizcilik yakıtı teminlerinde ithalat yolunun tercih edilmediği görülmektedir. Denizcilik ve havacılık yakıtlarının sadece %15 lik kısmının ithalat yoluyla temin edildiği göze çarpmaktadır. İthalat yoluyla ve üreticiden gerek ihraç kayıtlı gerekse de ÖTV li ve KDV li olarak tedarik edilen ürünler, ÖTV li- KDV li, ÖTV si sıfıra indirilmiş KDV li ve ÖTV siz-kdv siz (ihracat) olarak teslim edilmektedir. Transit rejime tabi olarak temin edilenler ise ithal edilmediği takdirde son kullanıcıya yine transit rejim kapsamında satılmaktadır.

95 Tablo 2.54 İhrakiye Teslimi Lisansı Sahipleri ve Alt Başlığına İhrakiye Teslimi Eklenmiş Dağıtıcı lisansı sahiplerinin 2012 Yılında Yurtiçine Sattıkları Denizcilik Yakıtları (ton) ÖTV li ve KDV li* ÖTV si sıfıra indirilmiş KDV li Genel Toplam Piyasa Payı (%) Opet Petrolcülük A.Ş ,5 Benzin Türleri ,8 Denizcilik Yakıtı ,0 Fuel Oil Türleri ,3 Motorin Türleri ,9 Omv Petrol Ofisi A.Ş ,8 Benzin Türleri ,1 Denizcilik Yakıtı ,1 Fuel Oil Türleri ,4 Motorin Türleri ,7 Uluslararası Akaryakıt Dağıtım Ltd. Şti ,5 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,0 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri ,6 Altınbaş Petrol Ve Ticaret A.Ş ,9 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,0 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri ,4 Çeken Akaryakıt Dağ. San. Ve Tic. Ltd. Şti ,2 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,0 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri ,6 Z Petrol Enerji Nakliye San. ve Tic. Ltd. Şti ,9 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,0 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri ,3 Balpet Petrol Ür. Taş. San. Ve Tic. A.Ş ,6 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,0 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri ,9 Shell & Turcas Petrol A.Ş ,2 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,0 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri ,4 73

96 74 ÖTV li ve KDV li* ÖTV si sıfıra indirilmiş KDV li Genel Toplam Piyasa Payı (%) Akpet Akaryakıt Dağıtım A.Ş ,2 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,0 Fuel Oil Türleri ,2 Motorin Türleri ,4 Siyam Petrolcülük San. Ve Tic. A.Ş ,8 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,0 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri ,0 Termopet Akaryakıt Nakl. ve Tic. Ltd. Şti ,7 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,0 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri ,8 Rmg Petrol Ürünleri Dağ. San. Tic. Ltd. Şti ,6 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,0 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri ,7 Goldser Tur. Otelcilik ve Pet. San. Tic. A.Ş ,0 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,0 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri ,1 Aytemiz Akaryakıt Dağıtım A.Ş ,6 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,0 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri ,7 Pars Pet. Mad. Yağ. İth. İhr. Paz. San. ve Tic. A.Ş ,5 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,0 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri ,6 Tp Petrol Dağıtım A.Ş ,5 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,9 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri ,5

97 ÖTV li ve KDV li* ÖTV si sıfıra indirilmiş KDV li Genel Toplam Piyasa Payı (%) Cen Pet. Ür. Mad. Yağ. Dağ. San. ve Tic. Ltd. Şti ,3 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,0 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri ,4 Damla Oil Akaryakıt A.Ş ,3 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,0 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri ,4 Can Aslan Petrolcülük San. A.Ş ,3 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,0 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri ,3 Bp Petrolleri A.Ş ,2 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,0 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri ,2 Doğuş Denizcilik Petrol Ticaret Ltd. Şti ,1 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,9 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri ,0 Vtm Akaryakıt Petrol Ür. Dağ. San. ve Tic A.Ş ,1 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,0 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri ,1 Kalkavan Deniz Nak. Gıda Bilgisayar Tic. Ltd. Şti ,0 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,0 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri <0,1 Petline Petrol Ürünleri Ticaret A.Ş <0,1 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,0 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri <0,1 75

98 76 ÖTV li ve KDV li* ÖTV si sıfıra indirilmiş KDV li Genel Toplam Piyasa Payı (%) Total Oil Türkiye A.Ş <0,1 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,0 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri <0,1 Raman Aky. Dağ. Nak. Pet. Ür. San. İç ve Dış Tic. Ltd. Şti <0,1 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,0 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri <0,1 As-Mira Petrol Ve Kimya Ür. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti <0,1 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,1 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri <0,1 N-Pet Petrol Ürünleri Paz. Nak. San. Tic. ve Dağ. Ltd. Şti <0,1 Benzin Türleri ,0 Denizcilik Yakıtı ,0 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri ,0 *İhrakiye Bayiine yapılan teslimlerde dahil edilmiştir. BENZİN TÜRLERİ DENİZCİLİK YAKITI FUEL OİL TÜRLERİ MOTORİN TÜRLERİ GENEL TOPLAM Tablo 2.54 e göre 2012 yılında yurtiçinde ÖTV li-kdv li olarak satışı yapılan denizcilik yakıtlarının, genelde alt başlığına ihrakiye teslimi eklenmiş dağıtıcılar tarafından yapıldığı ve bu ürünlerin motorin türleri olduğu görülmektedir. ÖTV si sıfıra indirilmiş KDV li olarak satılan denizcilik yakıtlarının ise, alt başlığına ihrakiye teslimi eklenmiş dağıtıcılar tarafından satıldığı ve bu ürünlerin motorin muhteviyatı yüksek olan ürünler olduğu görülmektedir. ÖTV si sıfıra indirilmiş KDV li olarak satılan denizcilik yakıtlarının da düşük kükürt oranına sahip motorin türleri olduğu göze çarpmaktadır.

99 Tablo 2.55 İhrakiye Teslimi Lisansı Sahipleri ve Alt Başlığına İhrakiye Teslimi Eklenmiş Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin 2012 Yılında İhraç Ettikleri Denizcilik Yakıtları (ton) İhracat Miktarı* (ton) Payı (%) Omv Petrol Ofisi A.Ş ,4 Denizcilik Yakıtı ,1 Motorin Türleri ,1 Arkas Petrol Ürünleri Ve Ticaret A.Ş ,9 Denizcilik Yakıtı ,0 Motorin Türleri 0 0,0 Enerji Petrol Denizcilik Ticaret Ve Sanayi A.Ş ,8 Denizcilik Yakıtı ,9 Motorin Türleri 0 0,0 Tbs Denizcilik Ve Petrol Ürünleri Dış Ticaret A.Ş ,2 Denizcilik Yakıtı ,2 Motorin Türleri 0 0,0 Cye Petrol Ticaret Ltd. Şti ,4 Denizcilik Yakıtı ,5 Motorin Türleri 0 0,0 Lukoil- Bunker İstanbul İhrakiye Ticaret Ltd. Şti ,2 Denizcilik Yakıtı ,2 Motorin Türleri 0 0,0 Turkish Petroleum International Company (TPIC) 199 <0,1 Denizcilik Yakıtı 199 <0,1 Motorin Türleri 0 0,0 Tp Petrol Dağıtım A.Ş. 75 <0,1 Denizcilik Yakıtı 0 0,0 Motorin Türleri 75 1,9 DENİZCİLİK YAKITI** MOTORİN TÜRLERİ GENEL TOPLAM *Tabloda yer alan veriler, ihracat beyannamesi düzenlenerek transit geçen vasıtalara yakıt amaçlı olarak verilen ihrakiye ürünlerini kapsamaktadır. **Deniz motorini ve Denizcilik yakıtı Denizcilik Yakıtı başlığında altında gösterilmiştir. Tablo 2.55 e göre 2012 yılında denizcilik yakıtlarının ihracatının ihrakiye teslimi lisansı sahipleri tarafından yapıldığı ve bu ürünlerin fuel oil içeriği yüksek olan ürünler olduğu dikkati çekmektedir. Denizcilik yakıtları ihracatının oldukça kısıtlı sayıda lisans sahibi tarafından yapıldığı ve ihracatın yaklaşık %70 lik bölümün ihrakiye teslimi lisansı sahipleri tarafından yapıldığı görülmektedir.

100 78 Tablo 2.56 İhrakiye Teslimi Lisansı Sahiplerinin ve Alt Başlığına İhrakiye Teslimi Eklenmiş Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin 2012 Yılında Transit Rejime Tabi Olarak Teslim Ettikleri Denizcilik Yakıtları (ton) Miktar* (ton) Piyasa Payı (%) Arkas Petrol Ürünleri Ve Ticaret A.Ş ,0 Denizcilik Yakıtı ,7 Fuel Oil Türleri ,6 Motorin Türleri 0 0,0 Anadolu Uluslararası Ticaret Ve Taşımacılık A.Ş ,8 Denizcilik Yakıtı ,6 Fuel Oil Türleri ,7 Motorin Türleri 0 0,0 Tbs Denizcilik Ve Petrol Ürünleri Dış Ticaret A.Ş ,0 Denizcilik Yakıtı ,8 Fuel Oil Türleri ,1 Motorin Türleri 0 0,0 Omv Petrol Ofisi A.Ş ,9 Denizcilik Yakıtı ,4 Fuel Oil Türleri ,8 Motorin Türleri 797 0,5 Beyaz Martı Petrol Ticaret ve Denizcilik Ltd. Şti ,3 Denizcilik Yakıtı ,4 Fuel Oil Türleri ,7 Motorin Türleri 0 0,0 Cye Petrol Ticaret Ltd. Şti ,0 Denizcilik Yakıtı ,8 Fuel Oil Türleri ,8 Motorin Türleri 0 0,0 Lukoil- Bunker İstanbul İhrakiye Ticaret Ltd. Şti ,5 Denizcilik Yakıtı ,2 Fuel Oil Türleri ,0 Motorin Türleri 0 0,0 Opet Petrolcülük A.Ş ,4 Denizcilik Yakıtı 0 0,0 Fuel Oil Türleri 0 0,0 Motorin Türleri ,9 Lukoil Eurasıa Petrol A.Ş ,8 Denizcilik Yakıtı 0 0,0 Fuel Oil Türleri 0 0,0 Motorin Türleri ,7 Enerji Petrol Denizcilik Ticaret Ve Sanayi A.Ş ,9 Denizcilik Yakıtı ,7 Fuel Oil Türleri ,3 Motorin Türleri 0 0,0

101 79 Miktar* (ton) Piyasa Payı (%) Rida Petrol Ürünleri A.Ş ,7 Denizcilik Yakıtı ,8 Fuel Oil Türleri 0 0,0 Motorin Türleri 0 0,0 A/B Petrol Ürünleri Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti ,7 Denizcilik Yakıtı ,7 Fuel Oil Türleri 0 0,0 Motorin Türleri 0 0,0 Seymen Petrol İnşaat Turizm Nakliyat Ve Madencilik Ticaret Ltd. Şti ,6 Denizcilik Yakıtı 0 0,0 Fuel Oil Türleri 0 0,0 Motorin Türleri ,3 As-Mira Petrol Ve Kimya Ürünleri Nakliye Sanayi Ve Ticaret Ltd. Şti ,5 Denizcilik Yakıtı ,0 Fuel Oil Türleri 0 0,0 Motorin Türleri 0 0,0 Doğan Turizm Sanayi ve Ticaret Nakliyat Ltd. Şti ,3 Denizcilik Yakıtı 0 0,0 Fuel Oil Türleri 0 0,0 Motorin Türleri ,8 Akıntürk Petrol Ve Petrol Ürünleri Nakliyat İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti ,2 Denizcilik Yakıtı ,8 Fuel Oil Türleri 0 0,0 Motorin Türleri 224 0,2 Rıfkı Uzun Petrol Ürünleri Pazarlama Ltd. Şti ,1 Denizcilik Yakıtı 0 0,0 Fuel Oil Türleri 0 0,0 Motorin Türleri 835 0,6 DENİZCİLİK YAKITI FUEL OİL TÜRLERİ MOTORİN TÜRLERİ GENEL TOPLAM *Tahsilat aracılığıyla yapılan transit satışları da içermektedir. Tablo 2.56 ya göre 2012 yılında transit rejime tabi denizcilik yakıtları teslimlerinin büyük ölçüde ihrakiye teslimi lisansı sahipleri tarafından yapıldığı ve bu ürünlerin fuel oil içeriği yüksek olan ürünler olduğu görülmektedir. Transit rejime tabi olarak teslim edilen denizcilik yakıtlarının %16 lık kısmının ise alt başlığına ihrakiye eklenmiş dağıtıcılar tarafından yapıldığı gözlenmektedir. Transit rejime tabi olarak teslim edilen denizcilik yakıtlarının %28 lik kısmı tahsilat aracıları kullanarak yapılmıştır.

102 80 Tablo 2.57 İhrakiye Teslimi Lisansı Sahiplerinin ve Alt Başlığına İhrakiye Teslimi Eklenmiş Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin 2012 Yılında Yurtiçine Sattıkları Havacılık Yakıtları (ton) Yurtiçine Satış* (ton) Piyasa Payı (%) Thy Opet Havacılık Yakıtları A.Ş ,2 Jet Yakıtı ,4 Uçak Benzini 0 0,0 Omv Petrol Ofisi Anonim Şirketi ,5 Jet Yakıtı ,3 Uçak Benzini ,5 İstanbul Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı Yat. Yap. ve İşl. A.Ş ,9 Jet Yakıtı ,0 Uçak Benzini 0 0,0 Uluslararası Akaryakıt Dağıtım Limited Şirketi ,3 Jet Yakıtı ,3 Uçak Benzini 0 0,0 Başar Trans Petrol Ür. Nak. Mermer Mad. İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti ,4 Jet Yakıtı ,4 Uçak Benzini 0 0,0 Bp Petrolleri Anonim Şirketi ,9 Jet Yakıtı ,9 Uçak Benzini 60 2,5 Link Kimya Petrol Ürünleri Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti ,2 Jet Yakıtı ,2 Uçak Benzini 0 0,0 Cen Petrol Ürünleri Madeni Yağlar Dağıtım Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti ,0 Jet Yakıtı ,0 Uçak Benzini 0 0,0 Mobil Oil Türk Anonim Şirketi ,7 Jet Yakıtı ,7 Uçak Benzini 0 0,0 F.S.D. Enerji Taşımacılık Petrolcülük Sanayi Dış Ticaret A.Ş ,7 Jet Yakıtı ,7 Uçak Benzini 0 0,0 Mavi Hat Havacılık İşletmesi Ticaret Limited Şirketi ,4 Jet Yakıtı ,4 Uçak Benzini 0 0,0 The Shell Company Of Turkey Limited Merk. Londra Türkiye Şubesi ,3 Jet Yakıtı ,3 Uçak Benzini 0 0,0 Sun Havacılık Tic. Ltd. Şti ,2 Jet Yakıtı ,2 Uçak Benzini 0 0,0 Güneydoğu Havacılık İşletmesi Ltd. Şti ,2 Jet Yakıtı ,2 Uçak Benzini 0 0,0 Mmg petrol dağıtım ve paz. İç ve dış tic. A.Ş ,1 Jet Yakıtı ,1 Uçak Benzini 0 0,0 Lukoil Jet Yakıtı Dağıtım Ve Ticaret Limited Şirketi 83 <0,1 Jet Yakıtı 83 <0,1 Uçak Benzini 0 0,0 JET YAKITI UÇAK BENZİNİ *İhrakiye Bayilerine ve askeri amaçlı kullanılmak üzere teslim edilen ürünleri de içermektedir. GENEL TOPLAM

103 Tablo 2.57 ye göre 2012 yılında yurtiçinde satılan havacılık yakıtlarının büyük bir kısmının alt başlığına ihrakiye teslimi lisansı sahiplerince yapıldığı ve bu ürünlerin %99,7 lik bölümünün jet yakıtından oluştuğu görülmektedir. Bu satışların %55 lik kısmının sadece bir lisans sahibi tarafından yapılmış geri kalan miktarın ise diğer firmalar tarafından karşılanmıştır. Tablo 2.58 İhrakiye Teslimi Lisansı Sahiplerinin ve Alt Başlığına İhrakiye Teslimi Eklenmiş Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin 2012 Yılında İhraç Ettikleri Havacılık Yakıtları (ton) İhracat Miktarı (ton) Piyasa Payı (%) Thy Opet Havacılık Yakıtları A.Ş ,6 Jet Yakıtı ,6 Uçak Benzini 0 0,0 Omv Petrol Ofisi Anonim Şirketi ,4 Jet Yakıtı ,4 Uçak Benzini ,0 İstanbul Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı Yat. Yap. ve İşl. A.Ş ,8 Jet Yakıtı ,8 Uçak Benzini 0 0,0 Lukoil Jet Yakıtı Dağıtım Ve Ticaret Limited Şirketi ,1 Jet Yakıtı ,1 Uçak Benzini 0 0,0 Bp Petrolleri Anonim Şirketi ,9 Jet Yakıtı ,9 Uçak Benzini 0 0,0 Mobil Oil Türk Anonim Şirketi ,9 Jet Yakıtı ,9 Uçak Benzini 0 0,0 The Shell Company Of Turkey Limited Merkezi Londra Türkiye Şubesi ,2 Jet Yakıtı ,2 Uçak Benzini 0 0,0 Sun Havacılık Tic. LTD. ŞTİ ,1 Jet Yakıtı ,1 Uçak Benzini 0 0,0 Uluslararası Akaryakıt Dağıtım Limited Şirketi 255 <0,1 Jet Yakıtı 255 <0,1 Uçak Benzini 0 0,0 Batı Karadeniz Akaryakıt, Madeni Yağ, Lpg Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. 171 <0,1 Jet Yakıtı 171 <0,1 Uçak Benzini 0 0,0 JET YAKITI UÇAK BENZİNİ GENEL TOPLAM Tablo 2.58 e göre 2012 yılında ihraç edilen havacılık yakıtlarının tamamına yakın bölümünün jet yakıtı olduğu görülmektedir. Toplam ihracatın %94 lük kısmı ise sadece üç lisans sahibi tarafından yapılmıştır.

104 82 Tablo 2.59 Alt Başlığına İhrakiye Teslimi Eklenmiş Dağıtıcı ve İhrakiye Teslimi Lisansı Sahiplerinin 2012 Yılında Transit Rejime Tabi Olarak Teslim Ettikleri Havacılık Yakıtları (ton) Miktar (ton) Piyasa Payı (%) Mobil Oil Türk Anonim Şirketi ,3 Jet Yakıtı ,3 Uçak Benzini 0 0,0 Omv Petrol Ofisi Anonim Şirketi ,1 Jet Yakıtı ,1 Uçak Benzini 0 0,0 Lukoil Jet Yakıtı Dağıtım Ve Ticaret Limited Şirketi ,9 Jet Yakıtı ,9 Uçak Benzini 0 0,0 Sun Havacılık Tic. Ltd. Şti ,4 Jet Yakıtı ,4 Uçak Benzini 0 0,0 The Shell Company Of Turkey Limited Merkezi Londra Türkiye Şubesi ,5 Jet Yakıtı ,5 Uçak Benzini 0 0,0 Thy Opet Havacılık Yakıtları A.Ş ,8 Jet Yakıtı 652 0,8 Uçak Benzini 0 0,0 JET YAKITI UÇAK BENZİNİ 0 0,0 GENEL TOPLAM Tablo 2.59 a göre 2012 yılında transit rejime tabi teslim edilen havacılık yakıtlarının büyük bir kısmının sadece ihrakiye teslimi lisansı sahiplerince yapıldığı görülmektedir. Uçak benzinin transit rejime tabi teslim edilmediği de göze çarpmaktadır. Tablo Yılları Arasında Yurtiçine Teslim Edilen Denizcilik Yakıtları (ÖTV li ve KDV li) Miktarları (ton)** Omv Petrol Ofisi A.Ş Motorin Türleri* Fuel Oil Türleri Opet Petrolcülük A.Ş Motorin Türleri* Fuel Oil Türleri Goldser Turizm Otelcilik ve Petrol San. Tic. A.Ş Motorin Türleri* Fuel Oil Türleri Siyam Petrolcülük San. ve Tic. A.Ş Motorin Türleri* Fuel Oil Türleri Damla Oil Akaryakıt A.Ş Motorin Türleri* Fuel Oil Türleri Altınbaş Petrol Ve Ticaret A.Ş Motorin Türleri* Fuel Oil Türleri

105 Doğuş Denizcilik Petrol Ticaret Ltd. Şti Motorin Türleri* Fuel Oil Türleri Kalkavan Den. Nak. Gıda Bil. Tic. Ltd. Şti Motorin Türleri* Fuel Oil Türleri Aytemiz Akaryakıt Dağıtım A.Ş Motorin Türleri* Fuel Oil Türleri Petline Petrol Ürünleri Ticaret A.Ş Motorin Türleri* Fuel Oil Türleri Tp Petrol Dağıtım A.Ş Motorin Türleri* Fuel Oil Türleri As-mira Petrol ve Kim. Ür. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti Motorin Türleri* Fuel Oil Türleri Total Oil Türkiye A.Ş Motorin Türleri* Fuel Oil Türleri Pars Petrol Mad. Yağ. İth. İhr. Paz. San. ve Tic. A.Ş Motorin Türleri* Fuel Oil Türleri Rmg Petrol Ürünleri Dağıtım Sanayi Ticaret Ltd. Şti Motorin Türleri* Fuel Oil Türleri Cen Petrol Ür. Mad. Yağ. Dağ. San. ve Tic. Ltd. Şti Motorin Türleri* Fuel Oil Türleri Balpet Petrol Ürn. Taş. San. ve Tic. A.Ş Motorin Türleri* Fuel Oil Türleri Akpet Akaryakıt Dağıtım A.Ş Motorin Türleri* Fuel Oil Türleri Ünal Pet. Hay. Teks. Tur. İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş Motorin Türleri* Fuel Oil Türleri MOTORİN TÜRLERİ* FUEL OİL TÜRLERİ GENEL TOPLAM *Yüksek kükürtlü deniz motorini de bu gruba dahil edilmiştir. **İhrakiye amaçlı teslim edilen benzin türleri dahil edilmemiştir.

106 Motorin Türleri Fuel Oil Türleri Genel Toplam Şekil Yılları Arasında Yurtiçine Teslim Edilen Denizcilik Yakıtları Miktarı (ÖTV li ve KDV li) Miktarları (ton) Tablo 2.60 ve Şekil 2.19 da görüldüğü üzere yurtiçine teslim edilen denizcilik yakıtlarında fuel oil türlerine göre daha az kükürt içeren motorin muhteviyatının arttığı görülmektedir yılları arasında artış gösteren toplam ÖTV li-kdv li denizcilik yakıtları tesliminin yıllarında sürekli düşme eğilimi göstermiş ancak bu durum 2012 yılında değişmiştir. Tablo Yılları Arasında Yurtiçine Teslim Edilen Denizcilik Yakıtları (ÖTV si sıfıra indirilmiş ve KDV li) Miktarları (ton) Opet Petrolcülük A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Omv Petrol Ofisi A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Uluslararası Akaryakıt Dağ. Ltd. Şti Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Altınbaş Petrol Ve Ticaret A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri

107 Çeken Akaryakıt Dağıtım San. ve Tic. Ltd. Şti Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Z Petrol Enerji Nakliye Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Balpet Pet. Ür. Taş. San. ve Tic. A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Shell & Turcas Petrol A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Akpet Akaryakıt Dağıtım A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Termopet Akaryakıt Nak. Ve Tic. Ltd. Şti Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri RMG Petrol Ürünleri Dağ. San. Tic. Ltd. Şti Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Siyam Petrolcülük San. Ve Tic. A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Aytemiz Akaryakıt Dağıtım Anonim Şirketi Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Pars Pet. Mad. Yağ. İth. İhr. Paz. San. ve Tic. A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri

108 TP Petrol Dağıtım A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Cen Pet. Ür. Mad. Yağ. Dağ. San. ve Tic. Ltd. Şti Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Can Aslan Petrolcülük San. A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri BP Petrolleri A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Goldser Tur. Otelcilik ve Pet. San. ve Tic. A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri VTM Akaryakıt Petrol Ür. Dağ. San. ve Tic. A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Raman Aky. Dağ. Nak. Pet. Ür. San. İç ve Dış Tic. Ltd. Şti Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Total Oil Türkiye A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Kadooğlu Pet. Taş. Tic. San. İth. Ve İhr. A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Enerji Petrol Ürünleri Pazarlama A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri

109 Turkuaz Petrol Ürünleri A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Eropet Pet Aky. Dağ. Taş. İnş. Paz. Pet. Ür. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Petline Petrol Ürünleri Ticaret A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri MOTORİN TÜRLERİ BENZİN TÜRLERİ FUEL OİL TÜRLERİ GENEL TOPLAM Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Genel Toplam Şekil Yılları Arasında Yurtiçine Teslim Edilen Denizcilik Yakıtları (ÖTV si sıfıra indirilmiş ve KDV li) Miktarları (ton) Yakıt Alım ve Jurnal Defteri sahibi son kullanıcılara yapılan ÖTV si sıfıra indirilmiş KDV li denizcilik yakıtlarının teslimatının son yıllarda önemli oranda arttığı ve bu artışın da motorin türlerinden kaynaklandığı görülmektedir.

110 88 Tablo Yılları Arasında İhraç Edilen Denizcilik Yakıtları (ton) OMV Petrol Ofisi A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Arkas Petrol Ürünleri ve Ticaret A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Enerji Petrol Den. Tic. Ve San. A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri TBS Denizcilik ve Pet. Ür. Dış Tic. A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri CYE Petrol Tic. Ltd. Şti Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Lukoil-Bunker İstanbul İhr. Tic. Ltd. Şti Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Turkish Petroleum Int. Nat. Comp Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Tp Petrol Dağıtım Anonim Şirketi Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri

111 Samsunbunker Ak. ve Mad. Yağ Hiz. Tic. Ltd. Şti Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Opet Petrolcülük A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Lukoil Eurasia Petrol A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri MOTORİN TÜRLERİ* BENZİN TÜRLERİ FUEL OİL TÜRLERİ** GENEL TOPLAM *Deniz motorini Motorin türleri içerisinde gösterilmiştir. **Denizcilik yakıtı Fuel Oil türleri içerisinde gösterilmiştir Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Genel Toplam Şekil Yılları Arasında İhraç Edilen Denizcilik Yakıtları (ton) yılları arasında ihraç edilen denizcilik yakıtlarının alt başlığında ihrakiye teslimi eklenmiş dağıtıcılar tarafından yapıldığı ve bu ürünlerin fuel oil içeriği yüksek olan ürünler olduğu görülmektedir.

112 90 Tablo Yılları Arasında Transit Rejime Tabi Olarak Teslim Edilen Denizcilik Yakıtları (ton) Arkas Petrol Ürünleri ve Ticaret A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Anadolu Uluslararası Tic. Taş. A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri TBS Denizcilik ve Petrol Ür. Dış Tic. A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri OMV Petrol Ofisi A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Beyaz Martı Petrol Tic. Denizcilik Ltd. Şti Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri CYE Petrol Tic. Ltd. Şti Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Lukoil Bunker İstanbul İhr. Tic. Ltd. Şti Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Opet Petrolcülük A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Lukoil Eurasia Petrol A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Enerji Petrol Den. Tic. Ve San. A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri

113 Rida Petrol Ürünleri A.Ş Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri A/B Petrol Ür. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Seymen Pet. İnş. Tur. Nak. ve Mad. Tic. Ltd. Şti Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri As-Mira Pet. ve Kimya Ür. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Doğan Turizm San. ve Tic. Nak. Ltd. Şti Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Akıntürk Pet. ve Pet. Ür. Nak. İnş. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Rıfkı Uzun Petrol Ürünleri Paz. Ltd. Şti Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Türkerler Petrol Tic. Ltd. Şti Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri Canas Petrol Ür. Ve Gemicilik Tic. San. Ltd. Şti Motorin Türleri Benzin Türleri Fuel Oil Türleri MOTORİN TÜRLERİ BENZİN TÜRLERİ FUEL OİL TÜRLERİ GENEL TOPLAM

114 Motorin Türleri Fuel Oil Türleri Genel Toplam Şekil Yılları Arasında Transit Rejime Tabi Olarak Teslim Edilen Denizcilik Yakıtları (ton) yılları arasında transit rejime tabi olarak teslim edilen denizcilik yakıtları dalgalı bir seyir izlemiştir. Transit rejime tabi olarak teslim edilen denizcilik yakıtlarının 2012 yılında %62 lik kısmı fuel oil türlerinden oluşurken kalanı motorin türleridir. Ayrıca bu ürünlerin transit rejime tabi olarak teslimatları anılan dönemde genellikle ihrakiye teslimi lisansı sahiplerince yapılmıştır. Tablo Yılları Arasında Yurtiçine Teslim Edilen Havacılık Yakıtları (ÖTV li ve KDV li) Miktarları (ton) THY Opet Havacılık Yakıtları A.Ş Jet Yakıtı Uçak Benzini OMV Petrol Ofisi A.Ş Jet Yakıtı Uçak Benzini İstanbul Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı Yat. Yapım ve İşl. A.Ş Jet Yakıtı Uçak Benzini Uluslararası Akaryakıt Dağıtım Ltd. Şti Jet Yakıtı Uçak Benzini Başar Trans Pet. Ür. Nak. Mer. Mad. İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti Jet Yakıtı Uçak Benzini BP Petrolleri A.Ş Jet Yakıtı Uçak Benzini Link Kimya Petrol Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti Jet Yakıtı Uçak Benzini

115 Cen Petrol Ürünleri Madeni Yağlar Dağıtım Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti Jet Yakıtı Uçak Benzini Mobil Oil Türk A.Ş Jet Yakıtı Uçak Benzini F.S.D. Enerji Taşımacılık Pet. San. Dış Tic. A.Ş Jet Yakıtı Uçak Benzini Mavi Hat Havacılık İşletmesi Tic. Ltd. Şti Jet Yakıtı Uçak Benzini The Shell Company of Turkey Limited Türkiye Şubesi-Merkezi Londrada Jet Yakıtı Uçak Benzini Sun Havacılık Ticaret Ltd. Şti Jet Yakıtı Uçak Benzini Güneydoğu Havacılık İşletmesi Ltd. Şti Jet Yakıtı Uçak Benzini Mmg Petrol Dağıtım Ve Paz. İç ve Dış Tic. A.Ş Jet Yakıtı Uçak Benzini Lukoil Jet Yakıtı Dağıtım ve Ticaret Ltd. Şti Jet Yakıtı Uçak Benzini Tezer İnşaat İhrakiye Tem. Gıda Mad. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti Jet Yakıtı Uçak Benzini Goldser Turizm Otelcilik ve Petrol San. ve Tic. A.Ş Jet Yakıtı Uçak Benzini Batı Karadeniz Ak. Mad. Yağ, LPG San. Tic. Ltd. Şti Jet Yakıtı Uçak Benzini Parkoil Petrol Ür. Taş. San. Tic. Ltd. Şti Jet Yakıtı Uçak Benzini Akpet Akaryakıt Dağıtım A.Ş Jet Yakıtı Uçak Benzini JET YAKITI UÇAK BENZİNİ GENEL TOPLAM

116 ı Jet Yakıt Uçak Benzini Jet Toplam Uçak Benzini Şekil Yılları Arasında Yurtiçine Teslim Edilen Havacılık Yakıtları (ÖTV li ve KDV li) Miktarları (ton) döneminde, yurtiçine teslim edilen havacılık yakıtlarının sürekli artış gösterdiği görülmektedir. ÖTV Kanununa göre bu ürünlere uygulanan vergi miktarı sıfır olarak belirlenmiş olup yurtiçi satışlarında bu ürünler için sadece KDV tutarı ödenmektedir. Bu kapsamda hava taşıtlarına teslimat yapan firmalara bakıldığında alt başlığına ihrakiye eklenmiş dağıtıcıların azınlıkta olduğu göze çarpmaktadır. Tablo Yılları Arasında İhraç Edilen Havacılık Yakıtları (ton) Thy Opet Havacılık Yakıtları A.Ş Jet Yakıtı Uçak Benzini Omv Petrol Ofisi A.Ş Jet Yakıtı Uçak Benzini İstanbul Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı Yat Yapım ve İşl. A.Ş. Jet Yakıtı Uçak Benzini Lukoil Jet Yakıtı Dağıtım ve Ticaret Ltd. Şti Jet Yakıtı Uçak Benzini BP Petrolleri A.Ş Jet Yakıtı Uçak Benzini Mobil Oil Türk A.Ş Jet Yakıtı Uçak Benzini

117 The Shell Company of Turkey Limited Türkiye Şubesi Merkezi Londrada Jet Yakıtı Uçak Benzini Sun Havacılık Ticaret Ltd. Şti Jet Yakıtı Uçak Benzini Uluslararası Akaryakıt Dağıtım Ltd. Şti Jet Yakıtı Uçak Benzini Batı Karadeniz Ak. Mad. Yağ, LPG San. Tic. Ltd. Şti Jet Yakıtı Uçak Benzini Akpet Akaryakıt Dağıtım A.Ş Jet Yakıtı Uçak Benzini Opet Petrolcülük A.Ş Jet Yakıtı Uçak Benzini JET YAKITI UÇAK BENZİNİ GENEL TOPLAM Jet Yakıt ı Uçak Benzini Jet Yakıt ı Toplam Uçak Benzini Şekil Yılları Arasında İhraç Edilen Havacılık Yakıtları (ton) döneminde, ihraç edilen havacılık yakıtlarının sürekli arttığı görülmektedir yılındaki ihracatın yaklaşık % 94 lük kısmının sadece üç firma tarafından yapıldığı göze çarpmaktadır.

118 96 Tablo Yılları Arasında Transit Rejime Tabi Olarak Teslim Edilen Havacılık Yakıtları (ton) Mobil Oil Türk A.Ş Jet Yakıtı Uçak Benzini Omv Petrol Ofisi A.Ş Jet Yakıtı Uçak Benzini Lukoil Jet Yakıtı Dağ. ve Tic. Ltd. Şti Jet Yakıtı Uçak Benzini Sun Havacılık Tic. Ltd. Şti Jet Yakıtı Uçak Benzini The Shell Company of Turkey Ltd. Türkiye Şubesi-Merkezi Londrada Jet Yakıtı Uçak Benzini THY Opet Havacılık Yakıtları A.Ş Jet Yakıtı Uçak Benzini BP Petrolleri A.Ş Jet Yakıtı Uçak Benzini JET YAKITI UÇAK BENZİNİ GENEL TOPLAM Şekil Yılları Arasında Transit Rejime Tabi Olarak Teslim Edilen Havacılık Yakıtları (ton) yılları arasında transit rejime tabi olarak teslim edilen havacılık yakıtlarının sürekli düşüş gösterdiği görülmektedir. Teslimatların tümünün jet yakıtından oluştuğu da göze çarpmaktadır.

119 2.5 Bayilik Faaliyetleri Tablo 2.67 Bayilik Lisansı İşlemleri (Adet) İstasyonlu İstasyonsuz Başvuru Verilen Lisans Sona Eren / İptal Edilen Lisans Yıl Sonu İtibarıyla Güncel Lisans Tablo Yılı Bayilik Lisanslarının Faaliyet Türlerine Göre İşlemleri (Adet) Bayilik Başvuru Sona Eren / İptal Edilen Lisans Verilen lisans Yıl Sonu İtibarıyla Güncel Lisans İstasyonlu Akaryakıt İhrakiye İstasyonsuz Akaryakıt İhrakiye Toplam Tablo Yılı Bayilik Lisansı İstatistikleri 2012 Yılı Sonu İtibarıyla Güncel Bayilik Lisansları 2012 Yılında Verilen Bayilik Lisansları 2012 Yılında Yapılan Dağıtıcı Değişikliği Tadil Sayısı Şehir Akaryakıt İstasyonlu İstasyonsuz İhrakiye İstasyonlu İstasyonsuz Genel Toplam Akaryakıt İstasyonlu İstasyonsuz İhrakiye İstasyonlu Genel Toplam Akaryakıt İstasyonlu İstasyonsuz Genel Toplam Adana Adıyaman Afyonkarahisar Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt

120 98 Şehir 2012 Yılı Sonu İtibarıyla Güncel Bayilik Lisansları Akaryakıt İstasyonlu İstasyonsuz İhrakiye İstasyonlu İstasyonsuz Genel Toplam 2012 Yılında Verilen Bayilik Lisansları Akaryakıt İstasyonlu İstasyonsuz İhrakiye İstasyonlu Genel Toplam 2012 Yılında Yapılan Dağıtıcı Değişikliği Tadil Sayısı Akaryakıt İstasyonlu İstasyonsuz Genel Toplam Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir Kahramanmaraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli

121 99 Şehir 2012 Yılı Sonu İtibarıyla Güncel Bayilik Lisansları Akaryakıt İstasyonlu İstasyonsuz İhrakiye İstasyonlu İstasyonsuz Genel Toplam 2012 Yılında Verilen Bayilik Lisansları Akaryakıt İstasyonlu İstasyonsuz İhrakiye İstasyonlu Genel Toplam 2012 Yılında Yapılan Dağıtıcı Değişikliği Tadil Sayısı Akaryakıt İstasyonlu İstasyonsuz Genel Toplam Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak GENEL TOPLAM

122 100 Tablo Yılı Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Bayi Sayıları Dağıtıcı Lisansı Sahibi İstasyonlu İstasyonlu İstasyonsuz Akaryakıt İhrakiye Toplam Akaryakıt İhrakiye İstasyonsuz Toplam Genel Toplam Omv PO Opet Shell & Turcas Bp Termopet Total Balpet Milan Altınbaş Starpet Turkuaz Teco Aytemiz Lukoil Kadooğlu Akpet Siyam Enerji Kaleli Best Can Aslan Petline N-pet Tp Parkoil Vtm Rmg Türkoil Delta Ozan Birleşik Pasifik Raman Makro Çeken Z Petrol Damla Oil Asya Antoil Mmg

123 Dağıtıcı Lisansı Sahibi İstasyonlu İstasyonlu İstasyonsuz Akaryakıt İhrakiye Toplam Akaryakıt İhrakiye İstasyonsuz Toplam Genel Toplam Ana Uluslararası Oneks Cv Erk Pars Goldser Link Samanyolu Bospet Molaver Cen Rode Acıbadem Mirsoy Genel Toplam Tablo Yılı Sonu İtibarıyla İllere Göre İstasyonlu İhrakiye Bayileri OPET OMV PO ALTINBAŞ BP LUKOİL Genel Toplam ANTALYA AYDIN 1 1 BALIKESİR 1 1 ÇANAKKALE 1 1 İSTANBUL 1 1 İZMİR 2 2 MUĞLA GENEL TOPLAM Tablo Yılı Sonu İtibarıyla İllere Göre İstasyonsuz İhrakiye Bayileri OMV PO MMG LİNK SHELL&TURCAS Genel Toplam ANKARA 1 1 ÇANAKKALE 1 1 ÇORUM 1 1 İSTANBUL KOCAELİ 1 1 GENEL TOPLAM

124 102 Tablo Yılı Sonu İtibarıyla İllere Göre İstasyonlu Akaryakıt Bayileri OMV PO OPET SHELL & TURCAS BP TERMOPET TOTAL BALPET MİLAN ALTINBAŞ STARPET TURKUAZ AYTEMİZ LUKOİL TECO KADOOĞLU SİYAM AKPET ENERJİ KALELİ BEST PETLİNE CAN ASLAN N-PET TP PARKOİL VTM ADANA ADIYAMAN AFYONKARAHİSAR AĞRI AKSARAY AMASYA ANKARA ANTALYA ARDAHAN ARTVİN AYDIN BALIKESİR BARTIN BATMAN BAYBURT BİLECİK BİNGÖL BİTLİS BOLU BURDUR BURSA ÇANAKKALE ÇANKIRI ÇORUM DENİZLİ DİYARBAKIR DÜZCE EDİRNE ELAZIĞ ERZİNCAN ERZURUM ESKİŞEHİR GAZİANTEP GİRESUN GÜMÜŞHANE HAKKARİ HATAY IĞDIR ISPARTA İSTANBUL İZMİR

125 103 DELTA OZAN TÜRKOİL RMG BİRLEŞİK PASİFİK MAKRO ÇEKEN Z PETROL DAMLA OİL ASYA RAMAN ANTOİL ANA ULUSLARARASI ONEKS CV ERK GOLDSER MMG PARS SAMANYOLU LİNK BOSPET MOLAVER CEN RODE ACIBADEM MİRSOY GENEL TOPLAM

126 104 OMV PO OPET SHELL & TURCAS BP TERMOPET TOTAL BALPET MİLAN ALTINBAŞ STARPET TURKUAZ AYTEMİZ LUKOİL TECO KADOOĞLU SİYAM AKPET ENERJİ KALELİ BEST PETLİNE CAN ASLAN N-PET TP PARKOİL VTM KAHRAMANMARAŞ KARABÜK KARAMAN KARS KASTAMONU KAYSERİ KİLİS KIRIKKALE KIRKLARELİ KIRŞEHİR KOCAELİ KONYA KÜTAHYA MALATYA MANİSA MARDİN MERSİN MUĞLA MUŞ NEVŞEHİR NİĞDE ORDU OSMANİYE RİZE SAKARYA SAMSUN ŞANLIURFA SİİRT SİNOP ŞIRNAK SİVAS TEKİRDAĞ TOKAT TRABZON TUNCELİ UŞAK VAN YALOVA YOZGAT ZONGULDAK GENEL TOPLAM

127 105 DELTA OZAN TÜRKOİL RMG BİRLEŞİK PASİFİK MAKRO ÇEKEN Z PETROL DAMLA OİL ASYA RAMAN ANTOİL ANA ULUSLARARASI ONEKS CV ERK GOLDSER MMG PARS SAMANYOLU LİNK BOSPET MOLAVER CEN RODE ACIBADEM MİRSOY GENEL TOPLAM

128 106 Tablo Yılı Sonu İtibarıyla İllere Göre İstasyonsuz Akaryakıt Bayileri OMV PO ENERJİ RMG AKPET OPET TERMOPET ADANA ADIYAMAN 1 AFYONKARAHİSAR 2 ANKARA ANTALYA ARTVİN 1 AYDIN 1 BALIKESİR BATMAN BOLU 1 BURSA 4 2 ÇANAKKALE 1 DENİZLİ DİYARBAKIR ELAZIĞ 3 ERZURUM ESKİŞEHİR 1 GAZİANTEP HATAY ISPARTA 1 İSTANBUL İZMİR KAHRAMANMARAŞ KARABÜK KAYSERİ KIRKLARELİ 1 KOCAELİ KONYA 1 MALATYA MANİSA MARDİN 1 1 MERSİN MUĞLA 1 NEVŞEHİR OSMANİYE 1 RİZE 1 SAKARYA SAMSUN ŞANLIURFA 1 1 SİİRT 1 ŞIRNAK 1 TEKİRDAĞ 1 1 TOKAT 1 TRABZON 3 VAN 1 2 YOZGAT GENEL TOPLAM TECO BP RAMAN CAN ASLAN N-PET TOTAL BALPET MİLAN MMG

129 107 STARPET KADOOĞLU PARKOİL TURKUAZ KALELİ BEST SİYAM TÜRKOİL SHELL & TURCAS VTM PETLİNE ALTINBAŞ ANTOİL AYTEMİZ ONEKS PARS TP GENEL TOPLAM

130 108 Tablo Yılı Dağıtıcı Lisansı Sahipleri Arasındaki Bayi Geçişleri Termopet Makro Z petrol Çeken Rmg Omv PO Lukoil Turkuaz Kaleli Best Opet Pasifik Parkoil Enerji Eropet Raman Starpet Akpet Omv PO Balpet Goldser Kadooğlu Can Aslan Opet Altınbaş Erk Milan Türkoil Uluslararası Birleşik Bp Lukoil N-pet Termopet Makro Meram 10 Shell & Turcas Ozan Siyam Teco Turkuaz Kaleli Best Rmg Vtm Damla Oil Petline Total Aytemiz Link Z petrol Çeken Cen 3 Delta Tp Oneks 1 Antoil 1 Gören 1 Mmg 1 Pars 1 Kazanılan Toplam Kazanılan Tp Aytemiz Balpet Damla Oil Siyam Teco Ozan Kadooğlu N-pet Ana Milan Parkoil Raman

131 109 Vtm Shell & Turcas Bp Petline Starpet Can aslan Cv Goldser Oneks Total Altınbaş Antoil Türkoil Uluslararası Birleşik Delta Enerji Meram Molaver Erk Pars Rode Samanyolu Kaybeden Toplam Kaybedilen Bayi Sayısı Bayi Sayısı

132 110 Tablo Yılı Sonu İtibarıyla Bayilik Lisansı Sahiplerinin Bayisi Oldukları Dağıtıcı Lisansı Sahiplerine Göre İstihdam Sayılarının İllere Göre Dağılımı* İl Akpet Altınbaş Ana Antoil Asya Aytemiz Balpet Birleşik Bospet BP Adana Can Aslan CV Çeken Damla Oil Delta Enerji ERK Kadooğlu Kaleli Best Link Lukoil Makro Milan Mirsoy Molaver Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari 1 0 Hatay Iğdır Isparta İçel İstanbul İzmir

133 111 N-Pet OMV PO Oneks Opet Ozan Parkoil Pars Pasifik Petline RMG Rode Samanyolu Shell Siyam Starpet Teco Termopet Total TP Turkuaz Türkoil Uluslararası VTM Genel Toplam

134 112 İl Akpet Altınbaş Ana Antoil Asya Aytemiz Balpet Birleşik Bospet BP Can Aslan CV Çeken Damla Oil Delta Enerji ERK Kadooğlu Kaleli Best Link Lukoil Makro Milan Mirsoy Molaver Kahramanmaraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak Genel Toplam

135 113 N-Pet OMV PO Oneks Opet Ozan Parkoil Pars Pasifik Petline RMG Rode Samanyolu Shell Siyam Starpet Teco Termopet Total TP Turkuaz Türkoil Uluslararası VTM Genel Toplam * Tablo, dağıtıcı lisansı sahipleri aracılığıyla bilgisine ulaşılabilen adet bayinin verilerinden derlenerek hazırlanmış olup; rakamlar bayide çalışan (market, yıkama, akaryakıt teslimi vb.) tüm personeli kapsamaktadır.toplam çalışanın, çalışanı (%88,4) akaryakıt teslimi hizmetinde, çalışanı (%11,6) diğer işlerde istihdam edilmektedir. Bayi başına ortalama 5,2 kişi çalıştığı görülmektedir.

136 Serbest Kullanıcı Faaliyetleri Tablo 2.77 Serbest Kullanıcı Lisansı İşlemleri (Adet) Başvuru Verilen Lisans Sona Eren / İptal Edilen Lisans Yıl Sonu İtibarıyla Güncel Lisans Madeni Yağ Faaliyetleri Tablo 2.78 Madeni Yağ Lisansı İşlemleri (Adet) Başvuru Verilen Lisans Sona Eren / İptal Edilen Lisans Yıl Sonu İtibarıyla Güncel Lisans Tablo 2.79 Dağıtıcı Lisansı Alt Başlığında yer alan Madeni Yağ Lisans Hareketleri Başvuru Verilen Lisans Sona Eren / İptal Edilen Lisans Yıl Sonu İtibarıyla Güncel Lisans Tablo 2.80 Madeni Yağ Lisansı Sahiplerinin Üretim Kapasiteleri (ton)* Kapasite *Dağıtıcı lisansı alt başlığı kapsamındaki kapasite hariç, dağıtıcı lisansı sahipleri için alt başlık kapsamında fason üretim kapasitesi dahil. Tablo 2.81 Atık Yağ Geri Kazanıma ilişkin Madeni Yağ Lisans Hareketleri Başvuru 5 8 Verilen Lisans 5 7 Sona Eren / İptal Edilen Lisans 6 5 Yıl Sonu İtibarıyla Güncel Lisans 19 21

137 Tablo Yılı Madeni Yağ Faaliyetleri* GTİP No. Ürün Tanımı İthalat (ton) İhracat (ton) Motor yağları,kompresör yağlama yağları, türbin yağlama yağları Hidrolik amaçlara mahsus sıvı yağlar Beyaz yağlar, sıvı parafin Dişli yağları ve redüktör yağları Metal işlemeye mahsus bileşikler, kalıp çıkarma yağları, aşınmayı önleyici yağlar Elektrik izolasyonuna mahsus yağlar Diğer madeni yağlar Dokumaya elverişli maddelerin, deri ve köselenin, post ve kürklerin veya diğer maddelerin işlenmesine mahsus müstahzarlar Esas madde olarak kabul edilmemek şartıyla, ağırlık itibariyle %70 veya daha fazla petrol yağları veya bitümenli minerallerden elde edilen yağları içerenler Diğerleri Dokumaya elverişli maddelerin, deri ve köselenin, post ve kürklerin veya diğer maddelerin işlenmesine mahsus müstahzarlar Diğerleri Genel Toplam * Veriler lisans sahibi olmayan kişilerin faaliyetlerini de kapsamaktadır. 2.8 Depolama Faaliyetleri Tablo 2.83 Depolama Lisansı İşlemleri (Adet) Başvuru Verilen Lisans Sona Eren / İptal Edilen Lisans Yıl Sonu İtibarıyla Güncel Lisans

138 116 Tablo Yılı Sonu İtibarıyla Depolama Lisansları ve Depolama Kapasiteleri Lisans No Unvanı İl DEP/399-1/00357 DEP/436-21/01560 Askar Akaryakıt Dağıtım ve Paz. Ltd. Şti. Solventaş Teknik Depolama A.Ş. Verildiği Tarih Süre Tank Sayısı (Toplam) Toplam Kapasite (m 3 ) Antrepo Tank Sayısı Antrepo Kapasite (m 3 ) Gümrüklü Tank Sayısı Gümrüklü Kapasite (m 3 ) GAZİANTEP KOCAELİ DEP/444-2/01592 DEP/473-14/10348 DEP/474-10/10368 DEP/474-11/10369 DEP/474-12/10370 DEP/474-13/10371 DEP/474-3/10361 DEP/474-4/10362 DEP/474-5/10363 DEP/474-8/10366 DEP/474-9/10367 DEP/475-14/10691 DEP/475-15/10692 DEP/ /10875 DEP/ /10877 DEP/ /10879 DEP/ /10880 DEP/ /10881 DEP/ /10883 DEP/ /10884 DEP/ /11080 DEP/ /11081 DEP/ /11082 DEP/ /11083 DEP/ /11084 DEP/ /11085 Poliport Kimya San. ve Tic. A.Ş. Ataş Anadolu Tasfiyehanesi A.Ş. Omv Petrol Ofisi A.Ş. Omv Petrol Ofisi A.Ş. Omv Petrol Ofisi A.Ş. Omv Petrol Ofisi A.Ş. Omv Petrol Ofisi A.Ş. Omv Petrol Ofisi A.Ş. Omv Petrol Ofisi A.Ş. Omv Petrol Ofisi A.Ş. Omv petrol ofisi A.Ş. Petline Petrol Ürünleri Tic. A.Ş. Petline Petrol Ürünleri Tic. A.Ş. Çekisan Depolama Hizmetleri Ltd. Şti. Çekisan Depolama Hizmetleri Ltd. Şti. Opet Petrolcülük A.Ş. Opet Petrolcülük A.Ş. Opet Petrolcülük A.Ş. Total Oil Türkiye A.Ş. Total Oıl Türkiye A.Ş. Ambarlı Depolama Hizmetleri Ltd. Şti. Akpet Akaryakıt Dağıtım A.Ş. Akpet Akaryakıt Dağıtım A.Ş. Akpet Akaryakıt Dağıtım A.Ş. Akpet Akaryakıt Dağıtım A.Ş. Akpet Akaryakıt Dağıtım A.Ş. KOCAELİ MERSİN İSTANBUL KIRIKKALE HATAY SAMSUN ANTALYA TRABZON MERSİN KOCAELİ İZMİR KOCAELİ KIRIKKALE İSTANBUL ANTALYA KOCAELİ İZMİR MERSİN İZMİR İSTANBUL İSTANBUL KOCAELİ KIRIKKALE MERSİN İZMİR BATMAN

139 117 Lisans No Unvanı İl DEP/ /11086 DEP/ /11090 DEP/ /11091 Akpet Akaryakıt Dağıtım A.Ş. Park Denizcilik ve Hopa Liman İşletmeleri A.Ş. Enerji Petrol Ürünleri Paz. A.Ş. Verildiği Tarih Süre Tank Sayısı (Toplam) Toplam Kapasite (m 3 ) Antrepo Tank Sayısı Antrepo Kapasite (m 3 ) Gümrüklü Tank Sayısı Gümrüklü Kapasite (m 3 ) HATAY ARTVİN MERSİN DEP/ /11092 DEP/ /11093 DEP/482-5/11099 DEP/482-8/11102 DEP/485-20/11277 DEP/594-32/15475 DEP/654-6/15759 DEP/ /17092 DEP/767-16/17137 DEP/767-17/17138 DEP/807-19/17615 DEP/ /20027 DEP/1144-5/21771 DEP/ /22147 DEP/1247-2/22472 DEP/1272-6/22699 DEP/1328-5/23031 DEP/1412-1/23473 Altınbaş Petrol ve Ticaret A.Ş. Altıntel Liman ve Terminal İşl. A.Ş. İzgin Depolama Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. Denge Pet. San. ve Tic. İth. İhr. Paz. Ltd. Şti. Gs Petrol Ürünleri Ticaret A.Ş. Enerji Petrol Ürünleri Paz. A.Ş. Altınbaş Petrol ve Ticaret A.Ş. The Shell Company of Turkey Limited Merkezi Londra Türkiye Şubesi Altınbaş Petrol ve Ticaret A.Ş. Opet Petrolcülük A. Ş. Shell & Turcas Petrol A.Ş. Yılport Konteyner Terminali ve Liman İşletmeleri A.Ş. Altınbaş Petrol ve Ticaret A.Ş. Damla Petrol Ticaret Turizm Ltd. Şti. Shell & Turcas Petrol A.Ş. Opet Petrolcülük A. Ş. Ataş Anadolu Tasfiyehanesi A.Ş. Turkuaz Petrol Ürünleri A.Ş. MERSİN KOCAELİ KOCAELİ ANKARA İZMİR KIRIKKALE KIRIKKALE İSTANBUL SAMSUN TEKİRDAĞ KOCAELİ KOCAELİ İZMİR KIRIKKALE KIRIKKALE GİRESUN MERSİN KOCAELİ DEP/1464-2/23670 Mobil Oil Türk A.Ş. ANTALYA DEP/1464-5/23673 DEP/1464-6/23674 DEP/1474-2/23721 The Shell Company Of Turkey Limited Merkezi Londra Türkiye Şubesi The Shell Company Of Turkey Limited Merkezi Londra Türkiye Şubesi Altınbaş Petrol ve Ticaret A.Ş. İZMİR MUĞLA BATMAN

140 118 Lisans No Unvanı İl DEP/1503-2/23872 DEP/1541-1/24043 DEP/1624-5/24494 DEP/1718-6/24922 DEP/1830-2/25208 DEP/1886-2/25334 DEP/1907-1/25398 DEP/1956-2/25544 DEP/1983-2/25620 DEP/2003-5/25704 DEP/2023-4/25774 Tp Petrol Dağıtım A.Ş. Turkuaz Petrol Ürünleri A.Ş. Nergis Petrol Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti Shell & Turcas Petrol A.Ş. Tp Petrol Dağıtım A.Ş. Kadooğlu Pet. Taş. Tic. San. İthalat ve İhracat A.Ş. Motoil Uluslararası Taş. ve Petrol Ür. Denizcilik Tic. A.Ş. Omv Petrol Ofisi A.Ş. Starpet Garzan Aky. Dağıtım Paz. A.Ş. Garzan Petrol Nak. Kuy. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. Altınbaş Petrol ve Ticaret A.Ş. Verildiği Tarih Süre Tank Sayısı (Toplam) Toplam Kapasite (m 3 ) Antrepo Tank Sayısı Antrepo Kapasite (m 3 ) Gümrüklü Tank Sayısı Gümrüklü Kapasite (m 3 ) KIRIKKALE ANTALYA MERSİN KOCAELİ HATAY MERSİN HATAY BATMAN KIRIKKALE MARDİN KOCAELİ DEP/2066-1/25885 DEP/2066-2/25886 DEP/2088-2/25985 DEP/2110-2/26086 DEP/2574-1/27767 DEP/2574-2/27768 DEP/2626-5/27943 DEP/ /28073 DEP/ /28065 DEP/ /28066 DEP/ /28067 DEP/ /28069 DEP/ /28070 DEP/ /28071 DEP/ /28072 DEP/ /28074 DEP/ /28075 Shell & Turcas Petrol A.Ş. Akpet Akaryakıt Dağıtım A.Ş. Can Aslan Pet. San. A.Ş. Samsun Akaryakıt Depolama A.Ş. Gs Petrol Ürünleri Ticaret A.Ş. Akdeniz Aky. Dep. Nak. ve Tic. A.Ş. Marmara Dep. Hizmetleri A.Ş. Omv Petrol Ofisi A.Ş. Omv Petrol Ofisi A.Ş. Omv Petrol Ofisi A.Ş. Omv Petrol Ofisi A.Ş. Omv Petrol Ofisi A.Ş. Omv Petrol Ofisi A.Ş. Omv Petrol Ofisi A.Ş. Omv Petrol Ofisi A.Ş. Omv Petrol Ofisi A.Ş. Omv Petrol Ofisi A.Ş. ANTALYA SAMSUN MERSİN SAMSUN KOCAELİ ANTALYA TEKİRDAĞ MUĞLA İSTANBUL ANKARA DİYARBAKIR GAZİANTEP ELAZIĞ ERZURUM DENİZLİ VAN NEVŞEHİR

141 119 Lisans No Unvanı İl DEP/ /28076 DEP/ /28077 DEP/ /28078 Omv Petrol Ofisi A.Ş. Omv Petrol Ofisi A.Ş. Omv Petrol Ofisi A.Ş. Verildiği Tarih Süre Tank Sayısı (Toplam) Toplam Kapasite (m 3 ) Antrepo Tank Sayısı Antrepo Kapasite (m 3 ) Gümrüklü Tank Sayısı Gümrüklü Kapasite (m 3 ) ŞANLIURFA ISPARTA KONYA DEP/ /28079 DEP/ /28080 DEP/ /28081 DEP/ /28082 DEP/2671-7/28064 DEP/2758-2/28241 DEP/2877-7/28574 DEP/2901-9/28666 DEP/3131-3/30824 DEP/3346-2/30827 DEP/3467-1/30828 DEP/3699-2/30829 DEP/3725-3/30830 DEP/3752-3/30831 DEP/3834-2/31033 DEP/3862-1/31092 DEP/3878-3/31145 DEP/3947-1/31337 DEP/3956-1/31359 DEP/3972-3/31422 DEP/4057-5/31605 DEP/4067-2/31634 DEP/4067-3/31635 Omv Petrol Ofisi A.Ş. Omv Petrol Ofisi A.Ş. Omv Petrol Ofisi A.Ş. Omv Petrol Ofisi A.Ş. Lukoil Jet Yakıtı Dağıtım ve Tic. Ltd. Şti. Aytemiz Akaryakıt Dağıtım A.Ş. Samsun Akaryakıt Depolama A.Ş. Akım-Tek En. El. Ür. Pet. Ür. Paz. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. Makro Pet. Ür. Oto. Plastik Met. ve Enj. San. ve Tic. A.Ş. Aves Depoculuk ve Antrepoculuk Hiz. A. Ş. Aytemiz Akaryakıt Dağıtım A. Ş. Turkuaz Petrol Ürünleri A. Ş. N-pet Pet. Ür. Paz. Nak. San. Tic. ve Dağ. Ltd. Şti. Kaleli Best Oil Petrolcülük Tic. A. Ş. Aytemiz Akaryakıt Dağıtım A. Ş. Alfa Pet. ve Kim. Ür. Dep. Tic. A. Ş. Tp Petrol Dağıtım A. Ş. İstanbul Sabiha Gökçen Uluslararası Hav. Yat. Yap. ve İşl. A.Ş. Thy Opet Havacılık Yakıtları A.Ş. Feza Gayr. Proje İnş. Pet. Oto. Taş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. Feza Gayr. Proje İnş. Pet. Oto. Taş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. Omv Petrol Ofisi A.Ş. Omv Petrol Ofisi A.Ş. ADANA TEKİRDAĞ KAYSERİ SAMSUN ANTALYA KIRIKKALE KOCAELİ ANKARA KIRIKKALE MERSİN KOCAELİ İZMİR MERSİN SAMSUN TRABZON İZMİR KOCAELİ İSTANBUL İSTANBUL BALIKESİR İZMİR ANTALYA İZMİR Toplam Lisans:

142 120 Tablo 2.85 Üçüncü Kişilere Hizmet Verilen Depolama Kapasiteleri (m3) Kapasite Tablo 2.86 Dağıtıcı Lisansı Alt Başlığında yer alan Depolama Lisans Hareketleri Başvuru Verilen Lisans Sona Eren / İptal Edilen Lisans Yıl Sonu İtibarıyla Güncel Lisans Tablo Sonu İtibarıyla Depolama Alt Başlığı Olan Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Depolama Kapasiteleri (m³) Adı İli Statü Kapasite (m 3 ) Kaleli Best Oil Petrolcülük Tic. Ltd. Şti. Kırıkkale Gümrüklü Turkuaz Petrol Ürn. A.Ş. Kırıkkale Gümrüklü BP Petrolleri A.Ş. Bursa Antrepo Goldser Turizm Otelcilik ve Petrol San. Tic. A.Ş. Gaziantep Gümrüklü Bölünmez Petrolcülük A.Ş. Ankara Gümrüklü 715 Orsan Ambalaj Gıda Petrol İnş. Ve Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Kilis Gümrüklü Toplam Tablo Sonu İtibarıyla Depolama Alt Başlığı Olan Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Depolama Kapasiteleri (m³) Adı İli Statü Kapasite (m 3 ) Kaleli Best Oil Petrolcülük Tic. Ltd. Şti. Kırıkkale Gümrüklü Kaleli Best Oil Petrolcülük Tic. Ltd. Şti. Çorum Gümrüklü 354 Turkuaz Petrol Ürn. A.Ş. Kırıkkale Gümrüklü BP Petrolleri A.Ş. Bursa Antrepo Goldser Turizm Otelcilik ve Petrol San. Tic. A.Ş. Gaziantep Gümrüklü Toplam Tablo Sonu İtibarıyla Depolama Alt Başlığı Olan Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Depolama Kapasiteleri (m³) Adı İli Statü Kapasite (m 3 ) Kaleli Best Oil Petrolcülük Tic. Ltd. Şti. Kırıkkale Gümrüklü Kaleli Best Oil Petrolcülük Tic. Ltd. Şti. Çorum Gümrüklü 354 Turkuaz Petrol Ürn. A.Ş. Kırıkkale Gümrüklü BP Petrolleri A.Ş. Bursa Antrepo BP Petrolleri A.Ş. Bursa Gümrüklü Goldser Turizm Otelcilik ve Petrol San. Tic. A.Ş. Gaziantep Gümrüklü Toplam

143 Tablo Sonu İtibarıyla Rafinerici Lisansı Sahiplerinin Depolama Kapasiteleri (m 3 )* Rafineri Adı Ürün Ara Ürün Ham Petrol Toplam Batman Rafinerisi Kırıkkale Rafinerisi İzmir Rafinerisi İzmit Rafinerisi Genel Toplam * Yukarıdaki veriler rafinerici lisansı sahiplerinin Kurumumuza yapmış olduğu bildirimlerden derlenmiştir. Tablo Sonu İtibarıyla Rafinerici Lisansı Sahiplerinin Depolama Kapasiteleri (m 3 )* Rafineri Adı Ürün Ara Ürün Ham Petrol Toplam Batman Rafinerisi Kırıkkale Rafinerisi İzmir Rafinerisi İzmit Rafinerisi Genel Toplam * Yukarıdaki veriler rafinerici lisansı sahiplerinin Kurumumuza yapmış olduğu bildirimlerden derlenmiştir. Tablo Sonu İtibarıyla Rafinerici Lisansı Sahiplerinin Depolama Kapasiteleri (m 3 )* Rafineri Adı Ürün Ara Ürün Ham Petrol Toplam Batman Rafinerisi Kırıkkale Rafinerisi İzmir Rafinerisi İzmit Rafinerisi Genel Toplam * Yukarıdaki veriler rafinerici lisansı sahiplerinin Kurumumuza yapmış olduğu bildirimlerden derlenmiştir. Tablo 2.93 Faaliyete Başlamamış Rafinerici Lisansı Sahiplerinin Depo Bilgileri (m 3 ) Rafineri Adı Ürün Ara Ürün Ham Petrol Toplam Doğu Akdeniz Petrokimya ve Rafineri San. ve Tic. A.Ş Star Rafineri A.Ş Genel Toplam

144 122 K rklareli Sinop Bart n Edirne Ardahan Artvin Kastamonu Zonguldak İstanbul Samsun Karabük Tekirdağ Rize Trabzon Ordu Düzce Kocaeli Kars Giresun Amasya Çank r Sakarya Yalova Gümüşhane Bayburt Erzurum Iğd r Tokat Çorum Bolu Bilecik Bursa Çanakkale Ağr Erzincan Şekil 2.26 Depolama Lisansı ve Alt Başlığına Depolama Lisansı Eklenmiş Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Depolama Kapasiteleri (m 3 ) K r kkale Ankara Bal kesir Sivas Yozgat Eskişehir Kütahya Muş Bingöl Tunceli K rşehir Van Afyon Manisa Bitlis Elaz ğ Malatya Kayseri Nevşehir Uşak Diyarbak r Aksaray İzmir Siirt Konya Hakkari Batman Kahramanmaraş Isparta Niğde Denizli Ayd n Ş rnak Ad yaman Mardin Burdur Şanl urfa Adana Osmaniye Gaziantep Karaman Antalya Muğla Kilis Mersin Hatay Toplam Van Trabzon Tekirdağ Şanlıurfa Samsun Nevşehir Muğla Mersin Mardin Konya Kocaeli Kırıkkale Kayseri İzmir İstanbul Isparta Hatay Giresun Gaziantep Erzurum Elazığ Diyarbakır Denizli Çorum Bursa Batman Balıkesir Artvin Antalya Ankara Adana Kapasite (m 3 ) Depo 2,643 68, ,374 7,000 13,000 16,763 14, ,867 42, , , , , , , ,310 9,642 2, , ,061 66, ,153,433 Antrepo 96,743 31,000 11,955 1, , , , ,791 1,142,518 91, ,310 44,784 2,776,587

145 2.9 İletim Faaliyetleri Tablo İletim Lisansı İşlemleri (Adet) Başvuru Verilen Lisans Sona Eren / İptal Edilen Lisans Yıl Sonu İtibarıyla Güncel Lisans Taşıma Faaliyetleri Tablo 2.95 Taşıma Lisansı İşlemleri (Adet) Denizyolu Demiryolu Başvuru Verilen Lisans Sona Eren / İptal Edilen Lisans Yıl Sonu İtibarıyla Güncel Lisans yılı sonu itibarıyla denizyolu taşıma lisanslarının toplam kapasitesi nettondur yılı sonu itibarıyla demiryolu taşıma lisanslarını toplam kapasitesi tondur. Rafineri lisanslarında yer alan taşıma alt başlığı, tesis içindeki rafinaj çalışmalarında boru hatlarının kullanılmasını veya çevrede yer alan diğer tesislere boru hatları ile taşıma faaliyetinin yapılmasını ifade etmektedir.

146

147 FİYAT HAREKETLERİ Bu bölümde, genel olarak Akdeniz havzası fiyatları ve ülkemiz fiyatları incelenmiştir. Ülkemiz fiyatları ise ürün esasına göre yıllık ortalama rafineri, dağıtıcı, bayi fiyatları, aylık ortalama fiyat oluşumu, bayi fiyat değişimi, vergisiz fiyat pay dağılımı başlıkları altında ele alınmış, bölüm sonunda Avrupa Birliği fiyatları ile karşılaştırma yapılmıştır.