Değerli üyelerimiz ve sektör temsilcileri,

Transkript

1

2 Değerli üyelerimiz ve sektör temsilcileri, 2010 yılında sizlerin teveccühü ile göreve gelmemizden bu yana görevdeki üçüncü yılımızı geride bırakmış bulunuyoruz. Yönetim Kurulu olarak görevdeki dördüncü yılımıza girerken çalışmalarımıza ilk günkü heyecan ve istek ile devam etmekteyiz. Her yıl düzenli olarak gerçekleştirdiğimiz Birlik Genel Kurulumuz öncesinde yayımlanan Çalışma Raporu nda sizlere 2012 yılı boyunca gerçekleştirdiğimiz faaliyetleri ve 2013 yılında yapacağımız çalışmaları kısaca özetlemeyi, Birliğimizin Mali Durumunu gösteren tabloları ve 2012 yılının ihracat verilerini sizlerle paylaşmayı hedefliyoruz. Sizler bu raporda İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu olarak, ülkemiz ihracatını bir adım ileri götürmek için gerçekleştirdiği faaliyetleri değerlendirme fırsatı bulacaksınız. Bulunduğumuz her ortamda, her toplantıda ve bizden istenen her yorumda Ar-Ge ve tasarım gibi konuların önemini yorulmadan vurguladık ve hiçbir şey sözde kalmadı yılında metaller sektöründe ilk kez Ar-Ge proje pazarı düzenleyerek Metalik Fikirler adlı etkinliğimizle Sanayici, Girişimci, Akademisyen ve Öğrencileri bir araya getirdik. Proje pazarımıza rekor sayıda başvuru aldık, başarılı proje sahiplerini çalışmalarını daha ileri götürmek adına yüreklendirecek ödüller verdik. Ödülleri proje sahiplerine kendi elleri ile veren Sayın Bakanımız Zafer Çağlayan a da Proje Pazarımıza verdiği destek için tekrar teşekkür ediyorum. Büyük ilgi gören ve takdir toplayan Metalik Fikirler 1. Arge Proje Pazarı nın bu yıl ikincisini gerçekleştirmek için kolları sıvadık yılında, artık bir marka haline gelen İMMİB Endüstriyel Tasarım Yarışmalarını sekizinci kez düzenledik yılında inşaatını tamamladığımız İMMİB Erkan Avcı Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi eğitim-öğretim yılında faaliyete geçti. Alt sektörlerimize (alüminyum, mutfak, bakır, döküm, el aletleri ve bağlantı elemanları) yönelik olarak sektör toplantıları, yurtdışı-yurtiçi fuarlar, ticari heyetler, seminerler ve eğitimler düzenledik. Mutfak, Bağlantı Elemanları, El Aletleri ve Kilit Sektörlerinde Uluslar Arası Rekabetçiliği Geliştirme Projelerini (UR-GE) başlattık. Sektörel yayınlarımızın ve eğitimlerimizin içeriklerini genişlettik ve sayısını artırdık. Milli katılım düzenlediğimiz Ambiante, IHHS ve Hong Kong Houseware gibi önemli fuarlarda varlığımızı daha da güçlendirdik yılında, devam etmekte olduğumuz yukarıda bahsettiğim faaliyetleri daha ileri götürmek içim çalışacağız. Bunlar arasında, yaşadıkları siyasi çalkantılar sonrası normalleşme sürecine giren Mısır, Libya gibi ülkelerle karşılıklı ticari ilişkilerimizi geliştirmek adına, ilgili ülkelerdeki muhataplarımızla protokoller imzalayacağız. İDDMİB olarak bu kapsamda ilk girişimi Kahire Ticaret Odası ile iş birliği protokolü imzalayarak yapıyoruz. Alt sektörlerimizde kamu, özel sektör, akademi ve diğer tüm paydaşların katıldığı çalıştaylar düzenleyerek ayrı ayrı sektörlerin 2023 e yönelik vizyonlarını belirlemeyi planlıyoruz ve ilk adımı mutfak sektörüne yönelik geniş katılımlı bir çalıştayla atıyoruz. Alüminyum ve diğer tüm alt sektörlerimizde de Ur-Ge projelerini kısa zamanda başlatmak için çalışmalarımız devam ediyor yılı için yani Cumhuriyet imizin 100. Kuruluş yıldönümü için, önümüze koyduğumuz 500 Milyar Dolar ihracat hedefini ve Demir ve Demir Dışı Metaller Sektörüne düşen 25 Milyar Dolar hedefini unutmadık. Araştırarak, geliştirerek, tasarlayarak, markalaşarak ve fark yaratarak bu hedeflere ve çok daha yukarılara ulaşmak mümkün, bu yolda üzerimize düşeni layıkıyla yapmak için durmaksızın çabalıyoruz. Şahsım ve Yönetim Kurulumuzdaki arkadaşlarım adına bizlere duyduğunuz güven ve verdiğiniz destek için sizlere tekrar teşekkür ediyorum. Tahsin ÖZTİRYAKİ İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı 2 1

3 YÖNETİM KURULU, DENETİM KURULU ÜYELERİ ve GENEL SEKRETERLİK İÇİNDEKİLER YÖNETİM KURULU ÖZTİRYAKİLER MADENİ EŞYA SAN. VE TİC. A.Ş. SARKUYSAN ELEKTROLİTİK BAKIR SAN. VE TİC. A.Ş. AR-İŞ OTOMOTİV SAN. TİC. A.Ş. URTİM İNŞ. ÇELİK KALIP SAN. TİC. LTD. ŞTİ. KİBAR DIŞ TİCARET A.Ş. YELKEN KALIP PENCERE KAPI AKS. VE METAL SAN. TİC. A.Ş. TEKNİK ALÜMİNYUM SANAYİ A.Ş. HİSAR ÇATAL KAŞIK VE PASLANMAZ MADENİ EŞYA SAN. VE TİC. A.Ş. ERDOĞANLAR ALÜMİNYUM SAN. TİC. A.Ş. MESAN KİLİT VE YEDEK PARÇA SAN. TİC. LTD. ŞTİ. KORUMAZ KARDEŞLER ALÜMİNYUM SAN. A.Ş. TAHSİN ÖZTİRYAKİ BAŞKAN HAYRETTİN ÇAYCI BAŞKAN YRD. ÇETİN TECDELİOĞLU BAŞKAN YRD. SERDAR URFALILAR MUHASİP ÜYE SERDAR KOÇTÜRK BEKİR YELKEN SABRİ BAŞER İSMAİL ERDOĞAN SEDAT ÖZÇELİK RIDVAN MERTÖZ AYŞEGÜL ÇAPAN GENEL EKONOMİK DURUM VE İHRACAT DEĞERLENDİRMESİ YILI FAALİYETLERİ 00 BASINDA İDDMİB 00 MALİ TABLOLAR VE DENETİM KURULU RAPORU YILI İŞ PLANI 00 İSTATİSTİKLER 00 DENETİM KURULU PAKSAN İÇ VE DIŞ TİCARET A.Ş. AYHAN METAL PRES DÖKÜM SAN. VE TİC. A.Ş. CETA FORM EL ALETLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. MEHMET LİSE AYNUR AYHAN CEMİL TAYMAN GENEL SEKRETERLİK GENEL SEKRETER VEKİLİ GENEL SEKRETER YARDIMCISI GENEL SEKRETER YARDIMCISI COŞKUN KIRLIOĞLU FATİH ÖZER ÜMİT KOŞKAN 2 3

4 GENEL EKONOMiK DURUM ve ihracat DEĞERLENDiRMESi 4 5

5 2012 YILI DÜNYA VE TÜRKİYE EKONOMİSİ GENEL DEĞERLENDİRMESİ Dünya Ekonomisi 2008 Krizi ile dünya ekonomisi 1929 Buhranından sonra en derin ve en geniş ekonomik buhranı yaşamıştır. 15 trilyon dolarlık GSMH büyüklüğüyle dünya ekonomisinin yaklaşık %20 sini üreten ve en az bunun 2 katı finansal sektör hacmine sahip ABD ekonomisinde başlayan kriz, yüksek küreselleşme düzeyiyle bir domino etkisi yaratarak bütün dünyayı etkisi altına almıştır yılında olduğu gibi 2012 yılında da Avro Bölgesi ndeki gelişmeler küresel ekonomik görünümün temel belirleyicisi olmuştur yılının ilk aylarında Avrupa da borç krizine karşı alınan yapısal, mali ve parasal adımların neticesinde uluslararası platformda nispeten olumlu bir hava hakim olmuştur. Başlangıçta kısa sürede çok olumsuz etkilenmemiş gibi gözüken Avrupa Birliği ekonomisi, 27 üye ülkeden 4 5 ülkenin kamu borçlarının sürdürülemez düzeye ulaşması ve bankacılık alanındaki sorunlar nedeniyle küresel buhranı birlik düzeyinde yönetmeye çalışmıştır. Yunanistan ın kemer sıkma tedbirleri, özel sektörün elindeki Yunan tahvillerinden oluşan borcun büyük bir kısmını silmesi (borç yapılandırması), Avrupa Finansal istikrar Fonu (EFSF) nun büyüklüğünün 800 milyar avroya çıkarılması ve Avrupa Merkez Bankası (ECB) nin 1 trilyon avroyu bulan LTRO (uzun vadeli yeniden finansman) operasyonu geçici de olsa piyasalarda bir rahatlama sağlamıştır. Ancak tüm bu önlemlere rağmen, Avro Bölgesi nde kriz derinleşerek ekonomik resesyona dönüşmüştür yılının ikinci yarısında, öncelikle jeopolitik riskler nedeniyle artan ham petrol fiyatları, ardından da İspanya da patlak veren bankacılık ve borç krizi makroekonomik ortamın tekrar bozulmasına neden olmuştur. Bu dönemde Avro Bölgesi nde çevre ülkelerin yanı sıra çekirdek ülkelerden olan Almanya da dahi ekonomik faaliyet yavaşlamıştır. Bu tarihten itibaren Avro Bölgesi Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) devamlı düşüş kaydetmiştir. Avro Bölgesi işsizlik oranı da tırmanarak rekor seviyelere ulaşmıştır. ABD ekonomisi ise 2012 yılında Avro Bölgesi ne kıyasla daha iyi bir performans sergilemiş olmakla birlikte istenen ivmeyi yakalayamamıştır. Yılın ilk çeyreğinde, ABD den gelen büyüme ve istihdam verileri olumlu bir hava yaratmış olsa da bu toparlanma sinyalleri kalıcı olmamıştır. ABD ekonomisinde 2012 yılının ilk çeyreğinde % 2 oranında büyüme gerçekleşmiş ve işsizlik son üç yılın en düşük seviyesine gerilemiştir; ancak ikinci çeyrekte yalnızca % 1,3 oranında büyüyen ekonomide işsizlik de yüksek seyretmektedir. ABD PMI ı da, 2011 yılı ikinci çeyreğinden bu yana düşüşünü sürdürmektedir. Gelişmiş ülkelere kıyasla ekonomik görünümün daha güçlü olduğu gelişmekte olan birçok ekonomide ise 2012 yılında da büyüme bakımından ayrışma devam etmiş; ancak olumlu bir büyüme gözlenmiştir. Bu ekonomilerde gelişmiş ülkelerdeki sorunlara bağlı olarak 2012 yılının ilk yarısının sonlarına doğru yavaşlama görülmüştür. Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi ve en büyük emtia tüketicisi Çin in ise 2012 yılının ikinci yarısında son 3 yılın en düşük büyümesini kaydettiği gözlenmiştir. Avrupa ve ABD den gelen talepteki düşüşü, Çin ekonomisinin temel motorlarından biri olan ihracatı aşağı çekerken ülkenin iç talep büyümesi açığı kapatacak boyutlarda ilerleme kaydedememiştir. Dünya ekonomisinde özellikle ABD ve Euro bölgesinde oluşan ve krizle bozulan ekonomik büyümedeki gidiş, düşük büyüme hızı, yüksek kamu borcu ve yüksek işsizlikle karakterize edilerek sürmüştür. Buna göre, dünya ekonomisi ve özellikle finans piyasaları açısından yeni yapısal düzenlemelerin gereği ortaya çıkmıştır. TÜRKİYE EKONOMİSİ VE DIŞ TİCARETİ 2012 yılı özellikle gelişmiş ülkeler kaynaklı sıkıntıların devam ettiği bir yıl olmuştur. Sektör ihracatının büyük bölümünün gerçekleştirildiği AB ülkelerinin yaşadığı borç krizi, onu takip eden ve kısa zamanda aşılacakmış gibi görünmeyen ekonomik durgunluk ve Orta Doğu ülkelerinde yaşanan politik belirsizlikler, ihracatçımızın esnekliğini test etmiştir. Fakat bütün bu belirsizlik ve risklere rağmen Demir ve Demir Dışı Metaller Sektöründe ve genel olarak ekonomimizde bir daralma yaşanmamıştır. Bölgesel olarak bakıldığında, Avrupa Birliği ne olan ihracat değer bazında geçen yıla göre % 9,7 oranında azalmasına rağmen söz konusu bölge 3,1 milyar dolar ile ihracatımızda ilk sırada yer almaya devam etmektedir. Bölgede yaygınlaşan kriz giderek büyürken ve her ne kadar geçtiğimiz seneye göre bölgeye ihracatımızda gerileme yaşandıysa da alternatif pazarlara yönelmemiz, krizin etkilerini bertaraf etmemizi sağlamıştır. Demir-Demir Dışı Metaller Sektörünün girdilerini oluşturan Alüminyum, Bakır ve Paslanmaz Çelik gibi temel hammaddelerin fiyatlarının 2012 yılında bir önceki yıla göre gerilemesi sonucunda ihracat miktar bazında artış gösterirken aynı artışı değer olarak gösterememiştir. Örneğin dolar olarak ihracatın azaldığı AB de bile kilogram olarak miktar bazında bir düşüş yaşanmamıştır. Türkiye İhracatçılar Meclisi nin 3 ayda bir düzenlediği ve ihracatın seyri hakkında önemli bilgiler içeren İhracatçı Eğilim Anketi nin açıklanan çeyrek sonuçlarına göre ihracatçılarımız 2012 yılında yaşadıkları en önemli sorunların; girdi maliyetleri artışı ve karlılığın azalması olduğunu belirtmişlerdir fakat buna rağmen yine aynı dönemde ihracatlarını arttırmayı başarmışlardır. İhracatta yeni pazarlara girebilme oranları yıllar itibarıyla karşılaştırıldığında ise, 2012 de bir önceki yıldan %3,1 artışla %33,6 lık bir orana erişildiği görülmüştür. Demir ve Demir dışı Metaller Sektörü ihracatına rakamsal olarak bakıldığında ise istediğimiz ihracat artışını sektör olarak değer bazında yakalayamadığımızı görmekteyiz yılı sektör ihracatı yılsonu itibariyle 1,61 milyon ton karşılığı 6,51 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Bunu kısmen AB de yaşanan ekonomik yavaşlama ve talep daralmasına kısmen de hammadde fiyatlarındaki düşüşe bağlayabiliriz. DEMİR VE DEMİR DIŞI METALLER SEKTÖRÜ Sektörün Genel Değerlendirilmesi ve Dünya Ticareti Hızla artan talebe rağmen demir ve demir dışı metal hammaddeleri arzı altyapı ve teknolojiye erişimde yaşanan yetersizlikler ve üreticilerin karşılaştıkları finansman sıkıntıları gibi sebeplerle genellikle talebin gerisinde kalmakta, bununla birlikte talepteki artışla arzdaki artış arasındaki farkı emtia fiyatları üzerindeki baskıyı daha da arttırmaktadır. Son 10 yılda genel emtia fiyat endeksinde görülen hızlı artış eğiliminde özellikle Çin ve Hindistan gibi gelişmekte olan ülkelerin güçlü emtia talepleri etkili olmaktadır. Uzun vadede emtia fiyatları üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturan talep, bu kez son dönemdeki gerilemenin de ana nedenini oluşturmuştur. Başta Avro Bölgesi borç krizi olmak üzere küresel ekonominin içinde bulunduğu yavaşlama ve buna bağlı olarak Çin in üretiminde ve girdi talep artış hızında yaşanan azalma son dönemde yaşanan düşüşte ana neden olarak ortaya çıkmıştır. Uzun vadede fiyatlarda artış trendinin devam etmesi beklense de, kısa ve orta vadede emtia fiyat hareketlerindeki değişimler, Avro Bölgesi ndeki gelişmelerden etkilenmeye ve bu doğrultuda şekillenmeye devam edecektir. Arz-talep dengesinin yanı sıra, emtia piyasalarına yapılan finansal müdahaleler de giderek artan bir biçimde, emtia fiyat döngülerinin doğasını, dalgalanmaların sıklık ve uzunluğunu etkilemektedir. Bir yatırım aracı olarak emtialara olan ilginin artması, diğer bir ifadeyle emtia piyasalarının finansallaşması, bazı durumlarda arz ve taleple çelişkili bir şekilde de olsa, piyasa beklentisi ve piyasa duyarlılığı yoluyla spot fiyatları etkilemektedir. Bu da emtia fiyatlarında arz ve talepten bağımsız olarak, kısa dönemli istikrarsızlığın artmasına yol açmakta ve tedarik güvenliğini olumsuz yönde etkilemektedir. Son yıllarda emtia fiyatlarında yakın tarihe kadar görülmemiş ölçüde büyük dalgalanmalar yaşanmaktadır. UNCTAD Emtia Fiyat İstatistiklerine göre, 2008 yılı Nisan ayında düşmeye başlayan emtia fiyat endeksi, 2008 yılı Aralık ayında dip yapmıştır. Bu tarihten sonra küresel ekonomik durgunluk devam etmesine rağmen, emtia fiyatları dalgalı olmakla beraber, yukarı yönlü bir seyir izlemeye başlamıştır. Bu artış seyri, 2011 yılı Ocak ayında ilk kez krizden önceki en yüksek 6 7

6 endeks değerinin aşılmasıyla sonuçlanmış, Şubat ayında ise emtia fiyat endeksinde tüm zamanların en yüksek değeri kaydedilmiştir. Bu tarihten sonra, emtia fiyatlarında aşağı yönlü bir hareket başlamış, fiyatlar dönem dönem dalgalanmakla beraber 2012 yılı Temmuz ayı itibariyle %13,6 oranında gerilemiştir yılı ile karşılaştırıldığında ise, emtia fiyatlarının son 12 yılda %174 oranında arttığı görülmektedir. Bütün emtia piyasalarını etkileyen ortak faktörler bulunmakla birlikte, fiyat dinamikleri mal grupları arasında değişiklikler göstermektedir. Avro Krizi nedeniyle ortaya çıkan talep düşüşleri nedeniyle mineral, cevher ve metaller ile ham petrol fiyatlarında kriz öncesi seviyelere henüz ulaşılamamıştır. Son bir yıl içerisinde genel emtia fiyat endeksi %9 oranında azalırken; mineral, cevher ve metaller endeksi ise %20 oranında azalmıştır. Genel olarak mineral, cevher ve metal fiyatları üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturan unsur, bu emtialara olan talebin gün geçtikçe artmasıdır. Gelişmiş ülkelerin yanı sıra, Çin başta olmak üzere, gelişme yolundaki ülkelerde yaşanan hızlı sanayileşme ve kentleşmeyle birlikte maden ve metal talebi hızla artmaktadır. Buna karşılık, arz çeşitli nedenlerle talebin gerisinde kalmaktadır. Arzdaki artışın, talebin gerisinde kalmasının temel sebepleri arasında, sermaye yoğun madencilik yatırımlarının finansmanında yaşanan zorluklar, maden yatırımlarının başlaması ile üretime geçilmesi arasındaki zaman farkı, yatırım ortamının iyi olduğu ülkelerde maden rezervlerinin karlılığının azalması, buna karşılık madenlerin halen oldukça karlı olduğu ve yatırıma dönüşmediği bölgelerde ise genellikle siyasal istikrarsızlık ve güvenlik sorunları sebebiyle yatırım ortamının elverişli olmayışı yer almaktadır. Ayrıca, madencilik ve demir-çelik gibi enerji yoğun sektörlerde, enerji maliyetleri de fiyatlar üzerinde etkili olmaktadır. Bunların yanı sıra, küresel çapta korumacılığın artmasıyla birlikte maden ve metallere yönelik ihracat kısıtlamalarının artması da arz üzerinde baskı oluşturmaktadır. Doğal kaynakların dünya üzerinde eşit bir dağılım göstermemesi ve belirli bölgelerde yoğunlaşması, arzda bir aksaklık yaşanması durumunda fiyatlar üzerinde ani yükselmelere sebep olabilmektedir. Ayrıca, Çin gibi büyük tüketicilerin maden stoklarını boşaltması ya da doldurması da fiyatları etkilemektedir. Son olarak, emtia piyasalarının finansallaşması ve maden ve metallerin yatırım aracı olarak kullanılması, kar amaçlı spekülatif hareketler yoluyla arz ve talepten bağımsız olarak fiyatları ciddi biçimde etkilemekte ve volatiliteyi arttırmaktadır. Hammadde Fiyat Hareketleri (% Değişim, Yıllık) Bakır 13,0-1,2 14,1 61,0 28,4 82,7 5,9-2,3-26,3 47,0 17,1-9,4 Alüminyum -6,8-6,5 6,0 19,8 10,6 35,4 2,7-2,5-35,3 30,5 10,4-15,3 Çelik 4,3-2,4 9,0 18,6 71,6 19,0 9,5 68,1 29,9 83,4 14,4-19,3 Demir Dışı Metaller Sektörü de gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler de olduğu gibi ülkemizde bu sürece katkı sağlayan önemli sektörlerden biridir. Demir Dışı Metaller Sektörünün sürdürülebilir üretim yapısını ve rekabet üstünlüğünü güçlendirerek devam ettirmesi ülke sanayisinin geleceği için büyük önem taşımaktadır. Ekonomik ve siyasi anlamda sürekli bir değişim ve yeniden yapılanma süreci içinde olan, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde Demir-Çelik ve Demir Dışı Metaller Sektörünün özel bir konumu vardır. Bir ülkenin, sanayi ve ekonomi alanlarında denge ve istikrara sahip olabilmesi, güçlü demir-çelik ve demir dışı metaller sanayinin varlığı ile mümkün olmaktadır. Sektörün üretim ve tüketim büyüklükleri sanayileşmenin temel göstergeleri arasında yer almakta olup, kişi başına tüketilen çelik, alüminyum ve bakır ürünleri miktarı ülkelerin gelişmişlik düzeyini belirleyen önemli bir göstergedir. Bilindiği gibi, ülkemiz kuruluşunun 100. yılı olan 2023 yılında 500 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirmeyi hedeflemektedir. Bu hedef kapsamda, Demir ve Demir Dışı Metaller sektörünün payına düşen 2023 yılında 25 milyar dolarlık ihracata ulaşmaktır. ALÜMİNYUM ÜRÜNLER Alüminyum sektörü birincil alüminyum, ikincil alüminyum, (birincil ve ikincil alüminyum işlenmemiş alüminyumu oluşturur) ekstrüzyon ürünler (alüminyum profiller, çubuklar, lamalar, filmaşinler), yassı ürünler (levha, şerit, folyo), döküm ürünleri ve iletken ürünleri üretiminden oluşmaktadır. Türkiye, alüminyum ile 1950 li yıllarda tanışmış ve alüminyum uygulamaları da 20. yüzyılın ikinci yarısında başlıca bina doğramaları, mutfak eşyaları ve elektrik enerjisi naklinde kullanılan iletkenlerin yapımı ile başlamıştır. Alüminyum hafifliği, korozyona karşı dayanımı, şekillendirilebilmesi ve iletken olması sebebiyle başta ulaştırma, ambalaj, inşaat, makine, elektronik ve elektrik, beyaz eşya sektörleri olmak üzere pek çok sektörde kullanımı sürekli yaygınlaşmaktadır. Bu nedenle 21.yüzyılın metali olarak görülmektedir. Alüminyum metali teknik özelliklerinin üstünlüğü sayesinde, giderek daha çok kullanım alanında ve artan miktarlarda tüketilmekte olup, günümüzde demir-çelikten sonra en çok kullanılan metal haline gelmiştir. Hatta bazı mühendislik uygulamalarında çeliğe alternatif olarak alüminyum tercih edilmektedir. Özellikle köprü inşaatlarında kullanılan alüminyum sayesinde yük taşıma kapasiteleri artmakta, ölü yük ağırlığı azalmakta ve yüksek korozyon mukavemeti gözlenmektedir. Alüminyum Sektörünün Dünyadaki Durumu Dünyadaki üretim değerlerinde Avrupa, Kuzey Amerika ve Körfez bölgesi en fazla üretim yapan bölgeler olmuştur (IAI istatistikleri). Yıllara göre dünyada görülen üretim miktarı aşağıdaki tablodaki gibi seyretmektedir yılında dünyada, 25,6 milyon ton birincil alüminyum üretilmiştir. Yıllara Göre Dünya Birincil Alüminyum Üretimi ,5 23,9 24,8 25,6 23,4 24,3 25,6 Kaynak: IAI istatistikleri 2000 yılında ortalama $/ton seviyesinde olan alüminyum fiyatları, küresel krize kadar artış eğilimi göstermiş ve 2008 yılı Temmuz ayında $/ton ile tüm zamanların en yüksek düzeyine ulaşmıştır. Krizden sonra keskin bir şekilde düşen fiyatlar, yedi ay içerisinde %131 azalarak, 2009 yılı Şubat ayında $/ton a düşmüştür. Küresel ekonomideki yavaşlama, 2009 yılı başında alüminyum arzının talebe göre oldukça yüksek seviyede kalmasına neden olmuş, ancak 2009 yılının ikinci yarısında ilk işaretlerini vermeye başlayan toparlanma sürecine paralel olarak, fiyatlar da artış trendine girmiş ve alüminyum fiyatları 2011 yılı Nisan ayında $/ton ile kriz sonrası en yüksek değere ulaşılmıştır. Ancak, bu tarihten sonra küresel talepteki gerileme, Avro Bölgesi ndeki belirsizliğin devam etmesi, ABD ekonomisindeki ivme kaybı, Çin ekonomisindeki yavaşlama eğilimi, küresel arz fazlası ve yüksek stok düzeyleri sebebiyle yeniden düşüş trendine giren fiyatlar, 2012 Temmuz ayı itibariyle dolara gerilemiş ve 2008 yılı Temmuz ayındaki tarihi zirvenin %39 oranında altında kalmıştır. Dünya Bankası tarafından yapılan tahminlerde, pek çok üretici açısından marjinal üretim maliyetleri düzeyinde veya hemen altında seyreden küresel fiyatların düşme riskinin sınırlı olduğu düşünülmektedir. Büyük kısmı Çin den kaynaklanan küresel alüminyum arzının Orta Doğu daki yeni kapasitenin ve Kuzey Amerika ile Avrupa daki atıl kapasitenin tekrar üretime geçmesiyle yakın bir gelecek de talebin üzerinde seyretmesi, ancak maliyetlerdeki, özellikle de enerji 8 9

7 maliyetlerindeki (toplam üretim maliyetinin yaklaşık %40 ını oluşturmaktadır) artış sebebiyle fiyatların orta vadede artması beklenmektedir. Bunlara ek olarak, alüminyumun bakırın ikamesi olarak kullanımının, bakır fiyatının alüminyum fiyatına oranının en az 2/1 seviyelerine gerilemesi beklenmektedir. Günümüzde bakır fiyatının alüminyumun dört katı düzeyinde seyrettiği göz önüne alındığında, alüminyum tüketiminin önümüzdeki dönemde artmaya devam edeceği düşünülmektedir. Avrupa üretimi, dünya üretiminin % 19 unu oluşturmasına rağmen AB ülkeleri çevresel sorunlar nedeniyle birincil alüminyum üretiminden çekilmeye başlamışlardır. Dünyada imalat sanayinde alüminyum tüketimi en fazla ulaşım sektöründe, bunu takiben ise ambalaj, inşaat, makine, elektrik alanlarında yapılmaktadır. Dünyada alüminyumun üretimi ve tüketimindeki artış devam ederken, en fazla tüketim Çin tarafından gerçekleştirilmektedir. Alüminyum Sektörünün Türkiye deki Durumu Alüminyum sektöründe değişik alanlarda faaliyet gösteren ü aşkın firma bulunmakta ve toplam istihdamın yaklaşık kişi civarında olduğu tahmin edilmektedir. Alüminyum sektörü; birincil alüminyum, ikincil alüminyum, ekstrüzyon, yassı ürünler, döküm ürünleri ve iletken ürünler üretiminden oluşmaktadır. Alüminyumun hafifliği, korozyona karşı dayanıklılığı, şekillendirilebilmesi ve iletken olması sebebiyle başta ulaştırma, ambalaj, inşaat, makine, elektronik ve elektrik, beyaz eşya sektörleri olmak üzere pek çok sektörde kullanımı sürekli yaygınlaşmaktadır. Kapasite olarak bakıldığında, Türkiye de alüminyum sektöründe faaliyet gösteren firmaların toplam üretim kapasitelerinin 750 bin ton civarında olduğu tahmin edilmektedir. İki tür üretim teknolojisinden biri olan sürekli döküm teknolojisinin direkt döküm teknolojisine göre yatırım maliyetlerinin düşük olması, bu teknolojinin yoğun olduğu kapasitelerin kurulmasına neden olmuştur. Türkiye Alüminyum Üretimi (Bin ton) ( ) Üretim Değişim (%)(10/11) Türkiye Alüminyum Dış Ticareti Alüminyum sektörü ham alüminyum ihtiyacının büyük kısmının ithalatla karşılanıyor olmasına karşılık, sektör ciddi oranda mamul madde ihracatı gerçekleştirmektedir. Mamul madde üretiminin yarıdan fazlası ihraç edilmektedir. Alüminyum sektöründe yaşanan büyümedeki en önemli etkenler, üretimlerin kalitede Avrupa standardını yakalamış olması, ürünlerin dış pazarlarda aranılır hale gelmesi ve bunun da doğrudan ihracat potansiyelini artırıcı yönde olumlu etkilerinin olmasıdır. Sektörde ihracata yönelik çalışan üreticiler çoğunlukla Avrupa, Asya ve Türk Cumhuriyetleri pazarlarına mal göndermektedirler. En fazla ihracat yapılan ülkeler, alüminyum alt gruplarına göre farklılık göstermekle birlikte, Almanya, İtalya, Rusya, Fransa, İngiltere ve Bulgaristan dır. Alüminyum sektörü, otomotiv sektörü ağırlıklı olmak üzere gıda, savunma, ulaştırma, beyaz eşya, el aletleri, mobilya, aydınlatma ve inşaat sektörlerine ürün üretmektedir. Türkiye de birincil alüminyum üretiminde Eti Alüminyum A.Ş. nin yılda 60 bin ton ile sınırlı olması nedeniyle, sektörün hammadde ihtiyacının yaklaşık % 90 ı ithalat ile karşılanmaktadır. BAKIR ÜRÜNLER Bakır sektörü, bakır cevherlerinin maden yataklarından çıkartıldıktan sonra metalik bakır veya alaşımları halinde insan yaşamında kullanılan son ürüne dönüştürülmesine kadar tüm endüstriyel faaliyetleri gerçekleştiren kuruluşların yer aldığı geniş bir sektördür. Günümüzde bakır, demir ve alüminyumun ardından en fazla tüketilen üçüncü metaldir. Bakır, elektrik ve ısı iletkenliği son derece yüksek olduğu için endüstride pek çok uygulama alanı bulmaktadır. Bakırın yaygın kullanım alanlarından biri de diğer metallerle yaptığı pirinç, bronz, vb. gibi alaşımlardır. Londra Metal Borsası nın (LME) 2011 verilerine göre, üretilen bakırın %31 i elektrik hatlarında, %25 i yapılarda (bina elektriği, boru ve çatı uygulamaları), %17 si genel mühendislik uygulamalarında, %12 si ulaştırma, %10 u endüstriyel uygulamalarda ve %5 i de diğer alanlarda kullanılmaktadır. Birincil Alüminyum 60,0 60,0 63,4 61,2 30,0 54,0 56,0 3,7 İkincil Alüminyum 65,0 70,0 80,0 94,0 120,0 150,0 265,0 10,0 Ekstrüzyon 190,0 215,0 235,0 265,0 230,0 275,0 290,0 5,5 Yassı (Levha, Rulo) 128,1 125,4 146,0 140,6 135,2 198,0 224,0 13,1 Folyo 31,4 34,7 39,5 43,4 50,7 60,0 65,0 8,3 İletken 30,0 33,0 35,0 33,2 50,0 70,0 85,0 21,4 Diğer 52,8 56,5 59,8 63,3 55,0-62,0 6,9 Kaynak: TALSAD Alüminyum, ülkemizde demir çelikten sonra en çok tüketilen metaldir. Alüminyum sektöründe en önemli maliyet, ithalata bağımlı olan hammaddede yaşanmaktadır. Bu nedenle, bünyelerinde hammadde üretimini de barındıran firmaların hammadde tedarikinden sahip oldukları avantajlara ülkemiz üreticileri sahip olamamaktadır. Ülkemizdeki enerji birim fiyatlarının diğer ülkelerle karşılaştırıldığında daha yüksek olması maliyetleri yükselten bir diğer etmendir. Mevcut üretim tesislerimiz, dünya ölçülerine göre orta ve küçük ölçekli tesisler olmakla beraber, ekonomimizin gelişmesine paralel olarak sektörde de gelişme görülmektedir. Kaynak: CRU

8 Uluslararası Bakır Çalışma Grubu (ICSG) verilerine göre, dünyanın en büyük beş bakır madeni üreticisi sırasıyla Şili, Çin, Peru, ABD ve Avustralya dır. Şili, 2011 de yıllık 5,3 milyon tonluk maden üretimiyle, dünya bakır madeni üretiminin 1/3 ini tek başına gerçekleştirmiştir. Rafine bakır üretiminde ise, ilk beş ülke sırasıyla Çin, Şili, Japonya, ABD ve Rusya olmuştur. Dünyanın en büyük bakır tüketicileri ise Çin ve ABD dir. Bakır Sektörünün Dünyadaki Durumu Dünya bakır sektörü gelişim trendi, gerek üretim ve gerekse tüketim olarak Maden, İzabe ve Rafinasyon tesisleri bazında ele alınarak incelenmekte ve temel gösterge olarak, tıpkı Demir Çelik sektöründe ham çelik esas alındığı gibi, rafine bakır esas alınmaktadır li yılların başlarında 2,2 milyon ton civarında olan dünya rafine bakır talebi 1974 petrol krizine kadar yılda ortalama % 4.2 artış göstererek 7 milyon ton a yaklaşmış, petrol krizi nedeniyle 1980 yılına kadar kısa sayılabilecek bir yavaşlama dönemine girerek yılda ortalama % 0.8 artmış ve 1980 li yılların ilk çeyreğinden itibaren 1990 lı yılların yaklaşık son çeyreğine kadar olan dönemde, Başta Çin olmak üzere Uzak Doğu ülkelerinde baş gösteren hızlı sanayileşme ve bunun yarattığı bakır tüketim artışı nedeniyle sektör tekrar gelişmeye başlamış ve özellikle yerleşim alanlarında etkin olarak artmaya başlayan bakır kullanım yoğunluğu ve elektronik sektöründeki gelişmelerin de katkısıyla yıllık rafine bakır tüketimi % 3,3 artarak 10 milyon ton un üzerine çıkmıştır. Son on yıllık döneme baktığımızda bakır fiyatları, dünyadaki büyüme trendine bağlı olarak küresel krize kadar yükselen bir trend takip etmiş ve 2000 yılında $/ton seviyesinde olan fiyatlar 2011 yılı Şubat ayında kaydedilen $/ton ile tarihi zirvesine ulaşmıştır yılı Aralık ayı sonu itibari ile $/ton olan bakır fiyatları, 2011 deki tepe noktasından %24,7 oranında gerilemiştir. Son bir yılda fiyatlarda yaşanan düşüşün ardında, dünyanın en büyük bakır tüketicisi olan Çin ekonomisinin büyüme hızındaki yavaşlamaya paralel olarak talebinde görülen gerileme, ABD ekonomisinin zayıf performansı ve Avro Bölgesi krizi yatmaktadır. Küresel talepteki gerilemeye ek olarak, dönemindeki yüksek fiyatların yeni yatırımlara dönüşmesiyle bakır üretiminin artmaya başlaması, fiyatlar üzerinde aşağı yönlü bir baskı oluşturmuştur. Dünya bakır sektörü sürekli bir artış trendi sergilemektedir. Entegrasyon ve pazar etkinliği açısından, dünya bakır hammadde/ara ürünler sektörü sıralamasında ön sıralarda yer alan ülkeler arasında, sadece doğal bakır maden kaynaklarına sahip olan ülkeler değil, aynı zamanda, Japonya ve Almanya gibi teknolojik kalkınmışlık düzeyi yüksek olan ülkeler de yer almaktadır. Bakır Sektörünün Türkiye deki Durumu Bakır sektörü, bakır cevherlerinin maden yataklarından çıkartıldıktan sonra metalik bakır veya alaşımları halinde insan yaşamında kullanılan son ürüne dönüştürülmesine kadar tüm endüstriyel faaliyetleri gerçekleştiren kuruluşların yer aldığı geniş bir sektördür. Bakır sektörü aynı zamanda, başta enerji ve iletişim sektörleri olmak üzere inşaat, beyaz eşya ve otomotiv gibi ana sektörler yanında çok sayıda alt sektöre girdi üreten bir sektör olup dünya ekonomik konjektüründeki dalgalanmalara bağlı olarak zaman zaman belli oranlarda yavaşlasa da genel olarak sürekli gelişme göstermektedir. Elazığ ın Maden ilçesinde bulunan Ergani bakır işletmeleri ülkemizin ilk bakır izabe tesisidir. Bu tesis, işletilen cevherin tükenmesi nedeniyle kapatılmış durumdadır. Artvin Murgul da bulunan izabe tesisinin faaliyeti ise teknolojik ve ekonomik nedenlerden dolayı 1994 yılında durdurulmuştur. Ülkemiz bakır sektöründe, alüminyum sektöründe de olduğu gibi, ciddi bir entegrasyon sorunu mevcuttur. Türkiye nin halihazırdaki bakır madenlerinde metalik bakır içeriği olarak yaklaşık 100 bin tonun üzerinde bir üretim potansiyeli olmasına rağmen, mevcut durumda sadece Samsun da bir izabe tesisi bulunmaktadır. Söz konusu bu tesisin kapasitesi 2007 yılında gerçekleştirilen ilave yatırım neticesinde 42 bin tona yükseltilmiştir. Diğer taraftan; mevcut 133 bin ton toplam rafinasyon kapasitesine karşın, toplam 500 bin tonu aşan bir bakır işleme kapasitesi mevcuttur. Ülkemizin bakır tüketimi ise 400 bin tona yaklaşmaktadır. Maden ve izabe tesisleri açısından sınırlı kapasitelere sahip olan ülkemizde, bakır sektöründe faaliyet gösteren özel sektör kuruluşlarına ait toplam rafinasyon kapasitesi ülke ihtiyacının yaklaşık olarak üçte birini karşılayacak düzeydedir. Ülkemizde bakır sektörü başta elektrolitik bakır filmaşin olmak üzere Ürünler Sektörü ndeki yüksek kapasiteden dolayı önemli ölçüde ithalata dayalı olarak faaliyetini sürdürmektedir. Bu nedenle de dünya piyasalarındaki gelişmelerden doğrudan doğruya etkilenmektedir yılı itibariyle, bakır ürünleri ihracatımız 2011 yılına göre miktarda % 8,75 oranında artarak 153,9 bin ton olarak gerçekleşirken, değerde % 3,1 azalarak 1,2 milyar dolar olmuştur. Bakır ürünleri ihracatımızda en fazla ihracat yapılan ürün grubu bakır örme halatlardır. Ardından sırasıyla bakır teller ve bakır çubuk & profiller izlemektedir. Türkiye Bakır Dış Ticareti Sektörün ithalat bağımlılığı ürün gruplarına yansımakla beraber, gerek miktar ve gerekse değer olarak yıllık toplam ithalatın yaklaşık % 76 sını hammaddeler, yıllık toplam ihracatın yaklaşık % 60 ını da katma değeri yüksek tel ürünleri oluşturmaktadır. Türk bakır sektörü, ithalat ağırlıklı bir sektör olup, 2012 yılında 1,28 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirilmiştir. Türkiye bakır ürünleri dış ticaret göstergeleri, gerek dünya gerekse ülkemizdeki ekonomik konjonktüre bağlı olarak dalgalanma göstermektedir. Ülkemizin özellikle yüksek katma değerli nihai bakır mamul üretim kapasite ve kabiliyeti, yüksek ihracat potansiyelini mümkün kılmaktadır. Ülkemiz bakır sektörü rekabet gücünün en önemli göstergesi, sektörün dünya bakır piyasalarının hemen hemen tamamında ortaya koyduğu ihracat performansıdır. Türkiye bakır sektörü, dünya bakır ara ve son ürünler sektörünün önde gelen ülkeleri arasında yer almaktadır. Ülkemiz, Doğu Avrupa (Polonya hariç), Balkanlar ve Orta Doğu ülkeleri arasında en yüksek kapasiteye ve ihracat potansiyeline sahip olmakla birlikte, başta ABD, AB ülkeleri ve Uzak Doğu ülkeleri olmak üzere beş kıtaya ihracat yapmaktadır. Sektörün rekabet gücünün temeli; yüksek yönetim kabiliyeti, Ar-Ge ye dayalı teknolojik bilgi birikimi ve yapısı, ilgili uluslararası sivil toplum örgütlerine aktif katılımı, rekabet için çevreye saygılı üretim ve ticaret ile enerji konularına yönelik yenilikçi yaklaşıma dayanmaktadır. DEMİR ÇELİKTEN ÜRÜNLER Demir cevheri, dünya üzerinde en fazla bulunan dördüncü element, demir ise en çok tüketilen metaldir. En büyük demir cevheri yatakları sırasıyla Avustralya, Brezilya, Rusya, Çin ve Hindistan da bulunmakta, bu beş ülke dünya demir cevheri rezervlerinin yaklaşık %70 ini barındırmaktadır. Maden üretimi açısından bakıldığında ise, ilk sırada Çin yer almakta, onu sırasıyla, Avustralya, Brezilya, Hindistan ve Rusya takip etmekte, bu beş ülkenin maden üretimi toplam üretimin %85 ini oluşturmaktadır. Günümüzde dünya demir cevheri arzı üç büyük şirketin elinde bulunmaktadır. Vale, Rio Tinto ve BHP Billiton dan oluşan bu troyka dünya demir cevheri üretiminin 1/3 ini, deniz ticaretinin ise yaklaşık %60 ını gerçekleştirmektedir. Dünya demir cevheri talebinin yaklaşık %98 i çelik endüstrisinden kaynaklanmaktadır. Demir cevheri fiyatları, geleneksel olarak bu üç büyük demir cevheri üreticisi ile çelik üreticileri arasında, kapalı kapılar ardında yapılan görüşmelerle belirlenmekte ve taraflarca belirlenen fiyat yıl boyunca geçerli olmaktaydı. Ancak, 2009 yılından bu yana, büyük üreticilerin müşterileri ile anlaşmaya varmaları sonucu, demir cevheri fiyatları üç aylık dönemleri kapsayan kontratlarla belirlenmeye başlamıştır. Aşağıdaki grafikte de görüleceği üzere, 2000 yılından itibaren istikrarlı bir artış trendi izleyen demir cevheri fiyatlarındaki dalgalanma, 2009 yılında fiyatlamanın değişmesi ile artmıştır. Küresel ekonomik krizle birlikte düşen fiyatlar, Çin deki güçlü toparlanma ve üretici ve ihracatçı ülkelerde uygulanmaya başlayan ihracat kısıtlamalarının etkisiyle 12 13

9 yeniden artmaya başlamıştır. Çin in küresel demir cevheri tüketimindeki payı son 10 yılda iki kat artmış, bugün Çin, dünyada üretilen demir cevherinin yarısını tek başına tüketir konuma gelmiştir. Üretimi, tüketimini karşılayamayan Çin, 2011 yılında dünya demir cevheri ithalatından aldığı %60 lık payla en büyük ithalatçı olmuştur. Dolayısıyla, Çin in talebi, demir cevheri fiyatlarını etkileyen en önemli unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Son bir yılda demir cevheri fiyatlarında yaşanan düşüş de bunun bir yansımasıdır. Çin in büyümesindeki yavaşlama, küresel ekonomideki durgunluk ve Avrupa borç krizinin derinleşmesi demir cevheri fiyatları üzerinde aşağı yönlü bir baskı oluşturmuş ve fiyatlar son bir yıl içerisinde %39 oranında azalmış ve 2012 yılı Eylül ayında son 2,5 yılın en düşük seviyesine gerilemiştir. payını arttırması gerekmektedir. Döküm ürünleri ağırlık/kıymet oranı düşük ürünler olduğundan navlun, dış ticarette önemli bir maliyet kalemi olmaktadır. Verimli demiryolu ve denizyolu taşımacılığı, sektörün ihracatta maliyetlerini düşürecek ve rekabet gücünü artıracaktır. Türk döküm sektörünün gerek Avrupa da, gerekse dünyada önemli bir yeri vardır. Türkiye, 2011 yılında toplam 1,433 milyon, 2010 yılında ise 1,292 milyon ton döküm üretimi gerçekleştirmiştir. Türk Döküm Sektörü 2010 yılı üretim rakamları itibarı ile Almanya, Fransa ve İtalya yı takiben Avrupa da 4. sıraya yerleşmiştir. Sektör, 2010 yılı dünya sıralamasında ise 13. sıradadır ve dünya üretiminin %1,4 ü Türkiye de üretilmektedir. Çelik döküm fabrikalarımız 2011 yılında ise çelik döküm üretmişlerdir. Türkiye Almanya dan sonra Avrupa nın en büyük ikinci çelik döküm üreticisidir yılında, ton pik, ton sfero ve ton temper olmak üzere toplam ton üretim gerçekleşmiştir yılı itibariyle, demir çelik döküm mamulleri ihracatımız 2011 yılına göre miktarda % 0,9 oranında azalarak 82 bin ton, değerde ise %4,2 oranında azalarak 184,1 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. SEKTÖR İHRACATININ GENEL DEĞERLENDİRMESİ 2012 yılı sektör ihracatı yılsonu itibariyle 1,61 milyon ton karşılığı 6,51 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir yılına kıyasla sektör ihracatı miktarda 10,9 ve değerde %1,5 artış göstermiştir. Yıl içerisinde Mart ayına kadar artış gösterdiği gözlenen sektör ihracat değerlerinde, Ekim ayına kadar ki süreçte dalgalanmalar yaşanmışsa da Kasım ayında yeniden ivmelenen ihracat değerleri yılsonunu azalış ile kapamıştır. Kasım 2012 dönemi milyon dolar ile en yüksek ihracatın gerçekleştiği dönem olmuştur. Sektör ihracatını 2011 kıyaslı olarak ay bazında grafiksel ifade edersek; Demir ve Demir Dışı Metaller Sektörünün Aylık Bazda İhracat Rakamları Demir çelikten ürünler, elektrikli olmayan demir çelik ocaklar-sobalar, demir çelik döküm mamul, demir çelik mutfak eşyaları ve çelik evyeler gibi çeşitli çelik ürünlerden oluşmaktadır. Döküm Mamulleri Döküm teknolojisi metalleri işlemek ve şekillendirmek konusunda yüzyıllardır kullanıla gelen, en önemli endüstriyel dallardan birisidir. kuyumculuktan, ağır sanayi tezgahlarına, silahlardan gemi makinelerine kadar çok değişik alanlarda döküm yöntem ile üretilen malzemeler kullanılmaktadır. Geçmiş dönemlerde döküm sektör üretimin büyük bir çoğunluğu yerli piyasada satılmakta iken 1995 yılından itibaren başlayan ihracat artışı ile sektör büyümeye başlamıştır. Özellikle, 1994 ve 2008 yılı krizleri, Türk döküm sanayine ihracatın önemini kanıtlamıştır. Çeşitli yurtdışı fuarlara katılım yoluyla yapılan yurtdışı satışlar, büyük birkaç işletmenin dışına çıkmış Anadolu daki birçok döküm fabrikası da ihracat yapar hale gelmiştir. Emek yoğun bir sanayi olmakla birlikte yüksek teknoloji gerektiren ağır endüstri makineleri yatırımını da içerdiğinden özel önem taşıyan döküm sektörü, sanayileşme hamlesine paralel olarak gelişmeye açıktır. Türk döküm sanayi ihracatında 2000 yılından itibaren sürekli artan bir gelişme trendi gözlenmektedir. İhracatın içinde AB ülkelerinin payı büyük bir yer tutmaktadır. ihracattaki bu artış, Çek Cumhuriyeti ve Polonya nın yanı sıra Hindistan, Çin ve İranlı üreticilerin sübvansiyonlu ve/veya dampingli fiyatlar ile Avrupa pazarlarına girmesi üzerine azalma göstermiştir. Bunun yanı sıra beraber uygulanmakta olan kur politikaları, tüm ihracat yapan sektörlerde olduğu gibi, döküm sektörünün de yurtdışı pazarlardaki rekabet gücünü azaltan bir unsur olmaktadır. Türk döküm sanayinin, Polonya, Hindistan ve Çin gibi diğer gelişmekte olan ülkeler ile düşük katma değerli ürünlerde rekabet etmek yerine, katma değeri daha yüksek ve gelişmiş ülkelerde üretilen ürünlere kayması ve bu segmentteki Demir ve Demir Dışı Metaller sektör ihracatının gelecek projeksiyonunda ise, 2023 yılında 25 milyar dolar ihracat hedefine ulaşılması temel alınmaktadır. Sektörel ihracatın 2023 yılında, global bazda 1,1 trilyon dolar olacağı öngörülerek, 2008 de %0,98 olan ülke payının 2023 te %2,3 seviyelerine yükseltilmesi öngörülmektedir

10 Ülke Grubu Değerlendirmesi 2012 yılı Ocak-Aralık döneminde, sektör ihracatının en fazla gerçekleştirildiği ülke grupları arasında Avrupa Birliği geçen yıla göre % 9. 7 lik bir azalış yaşanmasına rağmen 3,1 milyar dolar ile ilk sırada yer almaktadır. Diğer Avrupa ülkeleri 1,1 milyar dolar ve % 4.67 lik artışla ikinci, Irak, Suriye Arap Cumhuriyeti, Yemen gibi ülkelerin dahil olduğu Yakın, Orta Doğu Asya Grubu ise 876,2 milyon dolar ve % 10.7 lik artışla üçüncü sıradadır. Kuzey Afrika 440,2 milyon dolar ve % 4,67 lik artışla dördüncü olurken Serbest Bölgeler Grubu milyon dolar ve %0.22 lik artışla beşinci sırada yer almıştır. Bu dönemde ihracat gerçekleştirilen ilk 20 ülke arasında en fazla artış % 300,2 ile Libya yla kaydedilmiştir. Amerika Birleşik Devletleriyle olan ihracatımız da bir evvelki yıla göre 2012 yılında % 37.3 lük bir değer artışı yakalamıştır. Mısır ve Irak gibi Ortadoğu ülkeleri de 2012 yılı içerisindeki % 38,3 ve % lik değer artışlarıyla 2012 yılı içerisinde sektör ihracatında önemli bir paya sahip olmuşlardır. İhracat değerinin büyük olduğu ülkeler arasında 2012 yılı içerisinde azalış gösteren ülkeler içerisinde Almanya %11,7 İtalya%22.8 ve İspanya %20,3 ile başı çekmektedirler. Ürün Grubu Değerlendirmesi Toplam Demir ve Demir Dışı Metaller sektör ihracatı içerisinde Alüminyum grubu %-2,15 azalış ve 2,25 milyar dolarlık ihracat ile ilk sırada yer almaktadır ve toplam sektör ihracatı içerisinde %35 paya sahiptir. Bu ürün grubunu %13,7 artış, 1.46 milyar dolar değer ve % 22 payla Demir Çelikten Eşyalar izlemektedir. %11,3 artış, 1,4 milyar dolar değer ve %21 payla Metallerden çeşitli eşyaların (metal el aletleri, kilitler, hediyelik eşyalar...) yer aldığı ürün grubu üçüncü sırada yer alırken 1,28 milyar dolar değer ve % 8,75 lik artışla Bakır ürünler dördüncü sırada yer almıştır. Bakır ürünlerinin toplam sektör ihracatındaki payı ise % 20 dir. Ülke Değerlendirmesi Demir ve Demir Dışı Metaller sektör ihracatının ülkeler itibariyle dağılım incelendiğinde Almanya 804,9 milyon dolarla ilk sırada alırken, ihracatta toplamda artış yaşanmıştır. Almanya yı sırasıyla Irak, İtalya, Fransa ve İngiltere takip etmiştir. OCAK - ARALIK 2012 SIRA ÜLKE MİKTAR (KG) DEĞER (USD) 1 ALMANYA , ,33 2 IRAK , ,27 3 İTALYA , ,36 4 FRANSA , ,79 5 İNGİLTERE , ,81 6 BULGARİSTAN , ,10 7 AZERBEYCAN-NAHCIVAN , ,15 8 RUSYA FEDERASYONU , ,87 9 ABD , ,55 10 ROMANYA , ,70 DİĞER , ,08 TOPLAM , ,01 1. ALÜMİNYUM ÜRÜNLERİ Alüminyum ürünleri ihracatı 2012 yılında, miktarda %8,1 artış ve değerde % 2,1 oranındaki azalışla 579,9 bin ton karşılığı 2,25 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu ürün grubunda Alüminyum Çubuk& Profiller 62,2 milyon dolarla ilk sırada yer alırken, Alüminyum Sac&Levha milyon dolarla ikinci sırada yer almıştır. Bu mamulleri Alüminyum İnşaat Aksamı, Alüminyum Folyo, Alüminyum Külçe, Alüminyum Örme Halat, Alüminyum Mutfak eşyası ve Alüminyum Boru grupları takip etmiştir

11 2. BAKIR ÜRÜNLERİ 2012 yılı itibariyle, bakır ürünleri ihracatımız 2011 yılına göre miktarda % 8,75 oranında artarak 153,9 bin ton olarak gerçekleşirken, değerde % 3,1 azalarak 1,28 milyar dolar olmuştur. Alüminyum alt gruplarından Alüminyum çubuk ve profiller 2011 yılına göre, 2012 yılında değerde 12,8 azalmasına rağmen 621,2 milyon dolarla Alüminyum grubunun en fazla ihraç edilen grubu olmuştur. Bu ürün grubunda Almanya 179,3 milyon dolarlık ihracatla ilk sırada yer almıştır. Irak 71,8 milyon dolarla ikinci ve Bulgaristan 23,2 milyon dolarla üçüncü sıradadır. Alüminyum sac ve levhalarda ülkemiz ihracatı, miktarda %4 artış ve değerde %12,8 oranındaki azalma ile toplamda bin ton karşılığı 490,1 milyon dolar olmuştur. Bu mal grubundaki ihracatımızda Almanya 109,8 milyon dolarla birinci, İtalya 53 milyon dolarla ikinci ve İngiltere 42 milyon dolarla üçüncü sırada yer almıştır. Toplamda 239,1 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilen Alüminyum İnşaat aksam grubunda en fazla ihracat yapılan ülke 35,6 milyon dolarla Irak olmuştur. Irak ı 26,4 milyon dolarla Azerbeycan-Nahcivan ve 23,9 milyon dolarla Türkmenistan izlemiştir. Alüminyum folyo ihracatımız %18,2 oranında artarak 232,9 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Alüminyumdan mutfak eşyaları ihracatı, 77,1 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Mısır 13.7 milyon dolarla ihracatımızda ilk sırada yer alırken İtalya ve Irak 9,5 milyon ve 6,8 milyon dolarla Mısır ı takip etmektedirler yılında bakır alt ürün gruplarından bakır örme halatlar miktarda %5,7 artışla 50,5 bin ton, değerde ise %5,7 azalarak milyon dolarla bakır grubunda en fazla ihracatı yapılan ürün grubu olmuştur. Bu ürün grubunda, İtalya 103,8 milyon dolarla (%4,5 lik artış) birinci sıradayken, ABD 102,3 milyon dolarla ikinci, Bursa Serbest Bölgesi 37,4 milyon dolarla üçüncü sırada yer almışlardır. Bakır Ürünleri grubunda en fazla ihracatı yapılan ikinci mamul grubu Bakır teller olmuştur. Bu ürün grubunda 2012 yılında yapılan ihracatımız 3,4% azalışla 43,4 bin ton, değerde %14,6 azalışla 378,1 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu ürün grubunda, İtalya 59,8 milyon dolarla (%29,9 luk değer kaybı) birinci olurken, İtalya yı Bursa Serbest Bölgesi ve İngiltere 43,4 ve 22,7 milyon dolarla takip etmiştir. Bakır mamulleri grubunda diğer ihraç kalemlerimizden biri olan Bakır Çubuk&Profiller ihracatı miktarda % 30,6 artışla 11,0 bin ton olarak gerçekleşirken, değerde % 11,5 artarak 74,5 milyon dolar olmuştur yılında cüzi miktarda da olsa Blister Bakır ihracatı yapılmıştır

12 3. DEMİR ÇELİKTEN EŞYALAR 2012 Ocak-Aralık döneminde, Demir Çelikten Eşyalar, geçen yılın aynı dönemine göre miktarda %13,6 artarak 467,6 bin ton, değerde de % 5,7 artarak 1,46 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Mutfak Eşyaları Genel anlamda mutfak eşyaları camdan, porselenden, seramikten, kristalden, alüminyumdan, bakırdan, çelikten, plastikten ve adi metallerden yapılan eşyalardır. İMMİB kapsamına giren mutfak eşyaları ise plastik, demir çelik, bakır, alüminyum mutfak eşyaları, elektrikli küçük mutfak eşyaları, demir çelik ocaklar, evyeler ve davlumbazlardan müteşekkildir. Demir ve Demir Dışı Metaller bakımından mutfak eşyası olarak, demir çelik mutfak eşyalarına baktığımızda demir çelik mutfak eşyaları, 2012 yılı bakımından demir çelik ürünler ihracatında ikinci büyük kalem olarak yer almaktadır. Demir çelik mutfak eşyalarının demir çelikten eşyalar ihracatı içindeki payı yaklaşık olarak %16 dır. Demir- Çelik Mutfak eşyaları ihracatımız bir önceki seneye göre miktarda % 9,63 ve değerde %6,3 artarak 47,6 ton karşılığı 235,6 milyon dolar olmuştur. Bu ürün grubunda en fazla ihracat, 6,9 milyon ton karşılığı 40,8 milyon dolarla Mısır a yapılmıştır. Almanya 18,6 milyon dolar, Rusya Federasyonu 16,2 milyon dolar, Irak 13,6 milyon dolar ve Suudi Arabistan 12,5 milyon dolarla ihracat yaptığımız diğer önemli ülkeler arasındadır yılında 2011 yılına kıyasla e fazla ihracat yaptığımız ilk 10 ülkeye baktığımızda en fazla artış gösteren ülkeler % 388,9 ile Libya, %72,3 ile Ukrayna ve % 42 ile Suudi Arabistan olmuştur. Soba ve Ocaklar Demir Çelikten eşyalar ihracatındaki en büyük ihracat kalemi demir çelik soba ve ocaklar grubudur. Demir çelik soba ve ocaklar ürün grubunun demir çelikten eşyalar ihracatı içindeki payı yaklaşık olarak %21 dir. Bu ürün grubundaki ihracatımız bir önceki yıla göre miktarda % 12,37 lik artışla 78,7 bin ton, değerde ise %6,93 oranında artarak 318,6 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Demir çelik soba ve ocaklar ihracatımızda en fazla ihracat yapılan ülke 43,7 milyon dolarla İngiltere olmuştur. İngiltere yi 26,8 ve 26,5 milyon dolarla Cezayir ve Fransa takip etmiştir yılında ihracatta ilk 20 ülkeye baktığımızda en fazla artış gösteren ülkeler % 867,29 ile Libya, %78,2 ile Tunus ve %54,6 ile Angola olmuştur. İlk sıralarda yer alan Fransa ve İtalya ile olan ihracatlarımız değerde %19,7 ve %26,4 oranlarında azalarak 17,6 ve 26,5 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Döküm Mamulleri Demir Çelikten eşyalar ihracatında en büyük üçüncü kalem demir çelik döküm mamulleri ürün grubudur yılı bakımından demir çelik döküm mamulleri ürün grubunun demir çelikten eşyalar ihracatı içindeki payı yaklaşık olarak %12 dir yılı itibariyle, bu ürün grubunda ihracatımız bir önceki yıla göre miktarda % 0,9 oranında azalarak 82 bin ton, değerde ise %4,2 oranında azalarak milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Demir çelik döküm mamulleri ihracatımızda en fazla ihracat yapılan ülke 51,5 milyon dolarla Almanya olmuştur. Almanya yı 25,1 ile Fransa, 13,7 ile İtalya ve 13,4 ile İngiltere izlemiştir. İhracatta ilk 20 ülkeye baktığımızda ise en fazla artış gösteren ülkeler %3770,7 ile Suudi Arabistan, % 195 ile Azeybeycan-Nahcivan ve % 95,9 ile Irak olmuştur. İlk sıralarda yer alan Almanya ve İtalya ile olan ihracatlarımız geçen yıla kıyasla değerde %11 ve %26,9 oranlarında azalmıştır

13 azalışla 9,7 bin ton karşılığı 63,4 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Metal Matkap Torna Uçları ihracatı %9,1 oranında artarak 44,9 milyon dolar, Metal Hediyelik eşya ihracatı ise %19,4 artışla 6,9 milyon dolar olmuştur YILI ÖNGÖRÜLERİ 4. METAL EŞYA ÜRÜN GRUBU 4. METAL EŞYA ÜRÜN GRUBU 2012 yılında, Metallerden imal edilmiş çeşitli eşyalardan (metal el aletleri, matkap torna uçları, kilitler, hediyelik eşyalar, mobilya vs.) oluşan Metal eşya grubu ihracatımız, miktarda %11,3 değerde de %6,67 oranında artış göstermiştir. Bunun sonucunda da, bu grupta 361,3 bin ton karşılığı 1.4 milyar dolarlık ihracat yapılmıştır. Metal Eşya grubunda, en fazla ihracat Metal Mobilya ürün grubunda miktarda %12 değerde de %4.7 lik artışla 95,9 bin ton karşılığı 376,4 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Irak 47,5 milyon dolarlık ihracat rakamıyla Metal Mobilya ihracat grubunda ilk sırada yer almaktadır. Irak ı Almanya 42,7 milyon dolar ve Fransa 29,9 milyon dolar ile takip etmiştir. Bu grubun bir diğer önemli ihraç mamulü Metallerden kilitler ihracatı, 2012 yılında bir evvelki yıla göre değerde % 4,7 oranında azalarak 112 milyon dolar olmuştur. Bu ürün grubunda en fazla ihracat, 11,2 milyon dolarla Rusya Federasyonu ile yapılmıştır. Irak 10,1 milyon dolarla ikinci ve Suudi Arabistan 8 milyon dolarla üçüncü sırada yer almıştır. Metal eşya grubunda yer alan diğer ihraç mamulleri, Metal El Aletleri ihracatı, miktarda %4,1 değerde de %5,6 lık Türkiye, rekabet kurallarının işlediği, özel sektörün ekonomide öncü, kamunun ise düzenleyici rol oynadığı, liberal dış ticaret politikasının uygulandığı, mal ve hizmetlerin bireyler ve kurumlar arasında engelsiz olarak el değiştirebildiği bir serbest piyasa ekonomisidir yılında Türkiye 200 den fazla ülkeye ihracat gerçekleştirmiş ve ticaret hacmi 387 milyar dolara ulaşmıştır. Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşunun yüzüncü yılı olan 2023 yılı için ana hedef ihracatı 500 milyar dolara, toplam ticaret hacmini ise 1 trilyon dolara çıkarmaktır. Son 10 yılda Türkiye ekonomisi, Avrupa Birliğine üyelik sürecinin de etkisiyle büyük bir dönüşüm gerçekleştirmiş ve pek çok alanda yapısal reformlar hayata geçirmiştir. Dünyanın 16 ncı ve Avrupa nın 6 ncı büyük ekonomisi olan Türkiye, en güçlü ekonomilerin temsil edildiği G-20 nin faal bir üyesidir. Küresel malî kriz nedeniyle birçok dünya ekonomisinin daralma gösterdiği bir dönemde, Türkiye 2010 yılında %8,9 luk bir büyüme oranı gerçekleştirmiştir. OECD tahminlerine göre Türkiye nin, döneminde yıllık ortalama % 6,7 büyüme oranıyla OECD ye üye ülkeler arasındaki en hızlı büyüyen ekonomi olması beklenmektedir. Uluslararası kuruluşlar başta dünya olmak üzere gelişmiş ekonomiler ve gelişmekte olan ekonomilere yönelik 2013 büyüme tahminleri yaparken, bu kuruluşların ülkeler bazında en iyimser tahminlerinden biri Çin den sonra ülkemize yönelik yapılmaktadır. Uluslararası Para Fonu (IMF) 2013 te Türkiye nin % 3,5, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) % 4,6, Dünya Bankası % 4, Avrupa Komisyonu % 4,6, uluslararası yatırım bankası Goldman Sachs ise % 6,8 büyüyeceğini tahmin etmektedir. Ülke grupları içerisinde en düşük büyüme beklentisi ise Avro Bölgesi ne aittir. IMF, Avrupa tarihindeki en büyük finansal krizlerden birinin yaşandığı Avro Bölgesi için % 0,2 büyüme tahmininde bulunurken, OECD % 0,9, Dünya Bankası % 0,7, Un/Desa % 0,9, Avrupa Komisyonu ise % 1 büyüme beklemekte. Ülkemizin 2013 yılı ihracat hedefi 158 milyar Dolar olarak ifade edilirken, İstanbul Demir ve Dışı Metaller İhracatçıları Birliği olarak 2013 yılı ihracat hedefimizi 7 milyar Dolar olarak belirledik