Milli Saraylar Bülteni Mart 2010

Transkript

1 Milli Saraylar Bülteni Mart 2010 Meclis Ba kan m z Mehmet Ali ahin Hereke Hal Fabrikas gezisi s ras nda çal anlarla yak ndan ilgilendi ve sorunlar n dinledi. Meclis Ba kan ahin den Hereke Hal Fabrikas na Ziyaret Meclis Başkanı Mehmet Ali ŞAHİN, Hereke Halı ve İpekli Dokuma Fabrikası ile Restorasyonu tamamlanan Kaiser Wilhelm Köşkü, Türk Evi ve Eski Karakol binalarında incelemelerde bulundu. Sayın ŞAHİN E, tesisler ve restorasyon hakkında bilgi veren Milli Saraylar Daire Başkanı Yasin YILDIZ, günün anısına üzerinde TBMM amblemi bulunan ipek dokuma bir pano hediye etti. Daha sonra Sayın ŞAHİN, beraberindekilerle fabrika bünyesinde bulunan halı ve ipek dokuma üniteleri ile restorasyonu tamamlanan binaları da gezdi. Restorasyon hakkında bilgi alan ve çalışanlarla yakından ilgilenen Meclis Başkanı ve beraberindeki heyet ziyaret sonunda fabrika çalışanlarıyla bir de hatıra fotoğrafı çektirdi. Saray Konferanslar Prof. lber Ortayl ile Ba lad Milli Saraylar Dairesi Başkanlığınca daha önce periyodik olarak yapılan Saray Konferansları yeniden başladı. Dolmabahçe Sarayı Medhal Salonda Prof. Dr. İlber ORTAYLI Neden Dolmabahçe konulu bir konferans verdi. Prof. ORTAYLI konferansın birinci bölümünde dinleyicilere Avrupa daki sarayların genel karakteristiği ile buraların yaşam tarzı hakkında bilgi verdi. Ardından Dolmabahçe Sarayı nın mimarı yapısından saray yaşamına kadar birçok yönünü ortaya koydu. Konferansın son bölümünde ise katılımcılardan gelen soruları cevaplandıran Prof. OR- TAYLI, en çok merak edilen ve çocuklukları bu saraylarda geçen Osmanlı ailesinin ilginç hatıratlarını anlatarak tamamladı. İletişim:

2 Dolmabahçe Orglar na Teknik Denetim Dolmabahçe Sarayı nda bulunan iki büyük org üzerinde Hollanda dan gelen uzmanlar tarafından teknik inceleme yapıldı. Orgların mevcut kondisyonları ve restorasyon planlaması için bilimsel rapor çıkarmak üzere gelen uzmanlar, dört gün boyunca çalışarak orgları, parçalarını ve mevcut durumlarını inceledi. Uzmanlar, bu konuda Dünyadaki en önemli merkezlerden birisi olan Hollanda Utrecht kenti Çalar Saat ve Cadde Orgları Müzesi (National Museum van Speelklok tot Pierement) baş küratörü Bob van Wely ve iki teknisyenden oluşan üç kişilik bir ekipti. Sıkı ve planlı çalışmalarıyla örnek olan ekip, Daire Başkanımızla da tanışarak bilgi aktarımında bulundu. Mobilya Ustalar m z n Ba ar s Milli Saraylar Daire Başkanlığımız bünyesinde çalışan ustalarımız, el hünerlerinin başarısına bir yenisini ekledi. Dolmabahçe Sarayı girişinde artık ziyaretçilerimizi zarif, kullanışlı, sağlam ve mekana uygun kanepeler karşılıyor. Özellikle yaşlı, çocuklu bayan ziyaretçilerimiz kısa zaman da olsa beklerken ve galoş giyerken saray girişinde rahatça bu kanepelere oturuyorlar ve memnuniyetlerini ifade ediyorlar. Ziyaretçilerimiz adına atölyelerden sorumlu Turgut Sönmez le birlikte marangoz ve mobilya restorasyon bölümü usta ve çalışanlarına teşekkür ediyoruz. F KSAD dan Milli Saraylara Ziyaret Kısa adı FİKSAD olan Fikir Kültür ve Sanat Araştırmaları Derneği Yönetim Kurulu daire başkanlığımıza nezaket ziyaretinde bulundu. Dernek başkanı Osman ERTEM, FİKSAD ın kuruluş ve çalışmaları hakkında bilgi verdi ve sivil toplum kuruluşu olarak yapmak istedikleri projeleri daire başkanlığımız ile paylaşmak istediklerini bildirdi. Yalova Atatürk Kö kü Restorasyona Al n yor Milli Saraylar Daire Başkanlığı na bağlı Yalova Atatürk Köşkü restore ediliyor. Yalova nın Termal ilçesinde bulunan Milli Saraylar Daire Başkanlığına bağlı Yalova Atatürk Köşkü nde kapsamlı bir restorasyon çalışması başlatılıyor. Yalova nın temiz havası ve termal suyunun Cumhuriyetimizin kurucusu Büyük Atatürk ün sağlığına iyi geleceği düşüncesinden hareketle 1929 yılında inşa edilen Yalova Atatürk Köşkü, yaşamının son döneminde Atatürk tarafından kısa bir dönem için kullanılmıştır. Yalova Atatürk köşkü günümüzde müze olarak hizmet vermektedir. Yalova Atatürk Köşkü nde yapılacak restorasyon çalışmasıyla binanın yapı elemanlarının güçlendirilmesi ve köşkte yer alan tarihi objelerin dönemsel bakımlarının gerçekleştirilmesi hedefleniyor. Yalova Atatürk Köşkü, yapılacak restorasyon çalışmaları süresince ziyarete kapalı olacak. 2

3 Milli Saraylar Yönetimine Kalite Semineri Milli Saraylar Dairesinde yönetici olarak görev yapanlara yönelik Kalite yönetimi semineri Ocak 2010 tarihleri arasında tamamlandı. Destek Hizmetleri Daire Başkanlığınca yürütülen çalışmaların devamını sağlamak, aksaklıkları gidermek ve TS EN ISO 9001: 2008 Kalite çalışmalarını yürütmek amacıyla yapılan semineri TSE eğitim uzmanlarından Hidayet ŞAHİN sundu. Seminerin ikinci gününe Destek Hizmetleri Daire Başkanı Mehmet Fatih UĞURLU da katıldı. Kalite Yönetim Sistem Koordinatörlüğü, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreterliği İdari Teşkilatının TS EN ISO 9001:2008 Kalite çalışmalarını yürütmek, var olan sistemin standartlara uygun bir şekilde entegrasyonunu gerçekleştirmek, sistemin geliştirilmesi ve sürekli iyileştirilmesini sağlamak amacıyla 2004 kurulmuş ve faaliyetlerine başlamıştır. Koordinatörlük amacını; Türkiye Büyük Millet Meclisinde sunulan hizmetlerin, gerek çalışanların gerekse hizmet sunulan kişi ve kuruluşların ihtiyaç, beklenti ve önerileri dikkate alınarak hızlı, güvenilir, doğru, etkin bir şekilde sunmak. Kurumun bütün hizmet süreçlerinin sürekli iyileştirilmesine yönelik, insan odaklı ve katılımcı bir yönetim kültürünün TS-EN-ISO 9001: 2008 Kalite Yönetim Sistemi anlayışıyla yürütülmesini sağlamak şeklinde belirlemiştir. Y ld z Porselen Sat Ma azas Be ikta ta Aç ld Milli Saraylar Dairesi- TBMM ne bağlı Yıldız Çini ve Porselen İşletmesinde üretilen porselen ürünleri Beşiktaş satış merkezi, Sinan Paşa Köprü Sokakta açıldı. Yıldız parkı içinde bulunan Saray ve çevresinin mutfak ve çini ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla 118 yıldır hizmet veren merkezde daha çok Türk çini ve porselen sanatını yansıtan ürünler hazırlanıyor. Satışa sunulan ürünler, Yıldız Çini ve Porselen İşletmesinde hazırlanmakta ve bu porselenlerin % 90 ı el dekorlu, % 10 u ise teknik dekorlu olarak üretiliyor. El dekorlu porselenler tamamen el yordamıyla süslenerek halkın beğenisine sunuluyor. Duvar tabaklarından kahve fincanlarına, kupalardan pasta takımına kadar geniş bir ürün çeşitliliğine sahip mağazada müşterilerin özel üretim siparişleri de karşılanmaya çalışılıyor. İki kattan oluşan merkez Pazar günleri hariç diğer günler saat saatleri arası açık kalacak. Koruma ube Müdürlü ü Personeline Moral E itimi Koruma Şube Müdürlüğü personelinin bilgi, beceri, moral ve motivasyonlarının artırılması amacıyla Şubat 2010 tarihlerinde hizmet içi eğitimi düzenlendi. Kurumumuzda görevli Emniyet Teşkilatı mensuplarına, hizmet kalitesini yükseltmek amacıyla Stresle Mücadele Etmenin Yolları, Nezaket ve Beden Dilini Kullanma, Disiplin Mevzuatı ve AB Uyum Yasaları konularına da eğitimler verildi. Stresle Mücadele Etmenin Yolları konusunda uzman eğitici Sezgin ÇEKÜÇ, Nezaket ve Beden Dilini Kullanma konusunda uzman eğitici İstanbul Emniyet Müdürlüğünde görevli Emniyet Amiri Orhan SİNAV, Disiplin Mevzuatı konusunda uzman eğitici İstanbul Emniyet Müdürlüğünde görevli Emniyet Amiri Hamza ERDO- ĞAN ve AB Uyum Yasaları konusunda Milli Saraylar Koruma Şube Müdürlüğünde görevli 4.Sınıf Emniyet Müdür A.Hulusi ERGÜL katılımcılara eğitim verdiler. 3

4 Sivas Atatürk Kongre ve Etnografya Müzesi nin Türkiye Büyük Millet Meclisi ne devir işlemleri başladı. İşlemlerin tamamlanmasının ardından restore edilecek olan bina, TBMM Milli Saraylar Dairesi Başkanlığı tarafından Milli Mücadele Müzesi olarak düzenlenmesi planlanıyor. Sivas Kongre Binas TBMM ye Devrediliyor Sivas Kongresi nin yıldönümü törenleri için 4 Eylül 2009 tarihinde Sivas a gelen Meclis Başkanı Mehmet Ali ŞAHİN in Sivas Atatürk Kongre ve Etnografya Müzesi nin restorasyonu ile ilgili verdiği söz yerine getiriliyor. Meclis Başkanı nın talimatı doğrultusunda Kongre Müzesi nin Kültür Bakanlığı ndan TBMM ye devri için çalışma başlatıldı. Meclis bu devrin ardından restorasyon çalışmasını başlatacak. 3 yıl sürmesi beklenen restorasyon kapsamında ahşap pencere kasaları yenilenecek, yıpranan duvarlar tamir edilecek, müze içerisine engelli asansörü yapılacak, giriş kapısının yönü İsmet İnönü Bulvarı tarafına alınacak. Binanın çatısının bir bölümü uzay çatı olarak dizayn edilecek, ayrıca ziyaretçilerin dinlenebileceği kafeterya da yapılacak. Saray Konserlerinin lki 8 ubat ta Gerçekle ti Geleneksel olarak sürdürülen ancak uzun bir süre ara verilen Saray Konserleri nin ilki 8 Şubat'ta gerçekleşti. Program açılışında bir konuşma yapan Milli Saraylar Daire Başkanı Yasin YIL- DIZ, bu tür etkinliklerin kültürümüze katkılarının büyük olduğunu ve kurum olarak bu tür organizasyonları her zaman destekleyeceklerini söyledi. Dolmabahçe Sarayı Medhal Salonda 19. YÜZ- YILDA MUSİKİMİZ adlı konser, Birol YAYLA yönetimindeki İstanbul Devlet Klasik Türk Müziği Korosu tarafından sunuldu. 19. Yüzyıl bestekârlarının eserlerinden oluşan seçkin bir repertuar, koro ve saz heyeti tarafından icra edilen konser yaklaşık iki saat sürdü. Konser sonunda Milli Saraylar Daire Başkanı Yasin YILDIZ koro şefi Birol YAYLA ya gecenin anısına bir plaket sundu. Gürcistan Parlamento Ba kan ndan Ziyaret Gürcistan Parlamentosu Başkanı David BAKRAD- ZE ve beraberindeki heyetle Daire Başkanı Yasin YILDIZ a kısa bir ziyarette bulundu. Heyet Dolmabahçe sarayını gezerek sarayla ilgili bilgi aldı. Ardından Daire başkanı YILDIZ la saray bahçesinde hatıra fotoğrafı çektirdi. 4

5 Teknik Birimlerimizden Avize Atölyesi Milli Saraylar Daire Başkanlığı Kültür Tanıtım Yardımcılığı İdari Şube Müdürlüğü (Obje Restorasyon) ne bağlı Avize Atölyesi, Daire Başkanlığına bağlı Saray, Köşk ve Kasırlarda bulunan aydınlatma eserlerinin korunması yaşatılması ve gelecek kuşaklara aktarılması amacıyla çalışmalarını sürdürmektedir. Atölye, usta- kalfa- çırak silsilesi ile çalışan 10 personelden oluşmaktadır: Ali Rıza Kır (Atölye Sorumlusu), Binali Karaduman, Erdoğan Genç, İsmail Uzun, Bahri Tahtacı, Ayhan Yıldız, Osman Çelik, Fatih Bayrak, Tayfun Keskin, Hasan Çolak. Tarihi eser olma niteliğinin yanı sıra mekanları aydınlatma görevini de ilk günkü kimliğiyle yerine getirerek yüz elli yılın yorgunluğunun izlerini taşıyan ve kırılma riski taşıyan aydınlatma eserleri atölyenin çalışmalarına hassasiyet kazandırmaktadır. Her biri mesleğe ilk adımla başlayan atölye elemanları başta kristal aydınlatma grubu olmak üzere işlevselliğini sürdüren tüm aydınlatma eserlerinin periyodik bakımı, yüzey temizliği ve restorasyonu çalışmalarını yürütmektedir. Tüm bu çalışmalar sırasında, irili ufaklı yüzlerce hatta binlerce kristal parçadan oluşan avize ve şamdanların sistematik bir düzen içinde tamamen sökülmesi ve en ufak bir karışıklığa mahal vermeden yeniden takılması şüphesiz avizecilerin hayli maharet gerektiren işlerinin başında gelir. Aynı zamanda tüm kristalleri birbirine bağlayan teller yenilenmekte ve eserlerin sağlamlığı güvence altına alınmaktadır. Aydınlatma Araçları Seksiyonu ile koordineli olarak çalışan atölye, kristallerin periyodik bakım ve temizliklerinin yanı sıra yaptıkları işi daha da öteye taşıyarak eserlerin yaşatılması yönünde yeni sorumluluklar da üstlenmişlerdir. Aydınlatma araçlarının metal aksamı yüzeysel ya da derinlemesine temizlenmekte ve geçmişte yapılan kimi yanlış uygulamalar eserin yüzeyinden sökülerek metallerin gerçek kimliği ortaya çıkarılmaktadır. Diğer yandan çok fazla parçadan oluşan avize ve şamdanlar üzerinde, hasar görerek eksildiği tesbit edilen kristal modüllerin tamamlanması için Osmanlı döneminde Şamdan Odası, günümüzde ise Kristal Depo olarak adlandırılan yedek parça deposunda çalışma yapılmaktadır. Söz konusu depo ve aydınlatma araçları seksiyonunu ilgilendiren diğer depo çalışmaları da atölyenin katkıları ile gerçekleştirilmektedir. İşlevselliğini sürdürerek tüm saray, kasır ve köşklerde aydınlatmayı sağlayan avize ve şamdanların elektrik işlerinin kontrolü ve yenilenmesi de yine atölyenin çalışma alanı içindedir. Atölye ustaları, kendi geliştirdikleri bir yöntemle, kırılma riski taşıyan kristallerin birbirine zarar vermesini engelleyerek her türlü sarsıntıya ve depreme karşı eserlerin dayanıklılığını artırmaktadırlar. Atölye çalışanları, zaman zaman gelen resmi talepler üzerine kurum dışında da (Cumhurbaşkanlığı Huber Köşkü, Tarabya Ordu Evi, Eyüp Sultan Türbesi, PTT Müzesi, Sultan Abdülmecid Türbesi, Galata Mevlevihanesi, Kuzey Deniz Saha Komutanlığı, Selimiye Kışlası, Vali Konağı, Valilik Binası, Balmumcu Jandarma Kışlası ve Bezm-i Alem Valide Sultan Camii) mesleklerini icra etmektedirler. Avizeciler ve çalışmalarının geçmişi oldukça eskiye, saraylarda yaşamın sürdüğü Osmanlı dönemine uzanmaktadır. O dönemde, tüm aydınlatma elemanlarının kullanımı ve bakımından sorumlu olan görevliler şamdancıbaşı, şamdancı, kandilci, gazcı, fenerci olarak adlandırılırdı. Geçmişte onların yürüttüğü görevleri, bugün avizeciler olarak adlandırılan zanaatkârlar devralmış hünerli ellerde üstün bir azim ve gayretle devam ettirmektedirler. 5

6 Kalemkârlarla Sohbet Milli Saraylar Bülteni nin bu sayısında köşk ve saraylarımızın her köşesinde emekleri olan kalemkârlarla konuştuk. Kurumumuzda toplam 35 kalemkârımız çalışıyor. Bunlar saray ve köşklerin restorasyonunda duvar ve tavanlardaki resim ve süslemelerini özenle aslına uygun yenilemeye çalışıyorlar. Aslında çalışma ortamları çok da kolay değil. Bazen iskele üstünde çoğu zaman da tavan süslemeleri çalışmalarını hayli zorlaştırmakta. Ancak bunu sanatçı edası ve severek yaptıkları için zorluklarını görmediklerine şahit olduk. Biz şu anda Dolmabahçe Sarayı Selamlık Hünkâr Hamamı nın kalem işini yapan iki değerli kalemkâr arkadaş ile meslekleri, tecrübeleri ve en önemlisi buradaki hatıraları ile ilgili bir sohbet ettik. Kuşkusuz kurumumuzda bu alanda çalışan çok kıymetli arkadaşlar var ve bu iki arkadaşın bizlere söyleyeceği şeyler aslında sadece kendilerinin değil Milli Saraylarda ve Dolmabahçe Sarayı na belki de sarayın yapıldığı dönemden günümüze kadar hizmeti geçen her ustanın lisanı tercümesi olacaktır. Önce kendi ağızlarında kendilerini tanıyalım. Selma GÜNAY: Y.T.Ü. Restorasyon Bölümü nden 1987 yılında mezun oldum yılında Milli Saraylar Daire Başkanlığı na bağlı Dolmabahçe Sarayı nda Kalemkâr olarak göreve başladım. Canan SAYIN: Y.T.Ü. Restorasyon Bölümü nden 1995 yılında mezun oldum. Öğrenim döneminde Milli Saraylarda Kalemkârlık bölümünde Kasımpaşa Kuzey Deniz Saha Komutanlığı nda kalem işi restorasyonunda staj yaptım yılında Milli Saraylar Daire Başkanlığı na bağlı Dolmabahçe Sarayı nda Kalemkâr olarak göreve başladım. Sohbetimize başlarken okuyucularımıza neler söylemek istersiniz? Çalışmaya başladığımız ilk günden bugüne kadar bizden her türlü destek ve yardımlarını esirgemeyen; başta atölye sorumlumuz ve ustamız Sayın Onur BAYBURA Bey e ve İdari Şube Müdürümüz (Tarihi Binalar) Sayın Filiz MISIRLI Hanıma sonsuz saygı ve teşekkürlerimizi iletiyoruz. Çalıştığınız yerleri ve atölye ortamında yaptığınız işlerle ilgili biraz bilgi verir misiniz? Milli Saraylara bağlı saray, köşk ve kasırlar 19. yüzyıl yapıları olarak bu dönemin eklektik süsleme anlayışını yansıtmaktadır. Dolayısıyla bizler de Barok ve Rokoko üsluplarının ağırlıkta olduğu bu dönem kalem işi tekniğinde uzmanlaşma fırsatı bulduk. Bu üsluplardaki kalem işi tekniğinin uygulanması klasik döneme göre farklılıklar taşır. Renk tonlarının hazırlanması, dönem motiflerinin iyi tanınması ve motiflere üçüncü boyut etkisinin doğru resim bilgisiyle verilmesi gerekmektedir. Kalemkâr atölyesi bu açılardan bizim için üniversitedeki teorik eğitimden sonra uygulama yönünden kendimizi geliştireceğimiz imkan sağlamıştır. Çünkü uygulamalı sanatlarda teorik eğitim kadar usta-çırak ilişkisiyle yetişmek de önemlidir. Milli Saraylar daki uzun çalışma döneminizde hiç unutamadığınız bir an ya da anı bizlerle paylaşmak ister misiniz? Buradaki çalışma hayatımız süresince birbirinden farklı; bazen hoş bazen nahoş ya da ilginç olaylarla da karşılaştık. Örneğin 1999 yılında Muayede Salonunun galeri katı ve kubbesinde çalışıyorduk. İş iskelesinin yerden yüksekliği aşağı yukarı 35 metre civarındaydı. İşte bizler Ağustos depreminden sonraki artçı depremleri hep burada ve iskelenin üzerinde yaşadık. Yerde olanlar pek bu sarsıntıyı hissetmiyorlardı ama bizler iş iskelesinin üzerinde iyice bir sallandık. Bir defasında elimizdeki bütün malzemeleri yere bırakıp panikle aşağı inmiştik. Bütün bunlara rağmen işimizi mümkün olduğunca aksatmadan bitirdik. Mutlaka bir bölümün kalemişini yaparken zorlandığınız anlarda olmuştur. Fakat sizleri keyiflendiren zamanlar da olmuştur. İsterseniz birazda bu anlarla ilgili konuşalım. Bu işin en keyifli yanlarından biri ise burada çalışmış eski ustaların yazılarına rastlamak. Genelde ustalar isimlerini yazıp tarih atıyorlar ama bazen çok kişisel yazılara da tanık oluyoruz. Bu da bizi hem şaşırtıyor hem eğlendiriyor. Örneğin Dolmabahçe Sarayı Selamlık Bölümü nde 3 no lu odada tavan eteğinin hemen bitiminde Rum alfabesiyle yazılmış ADANASIOS TZARAMBURAS ismini görmek mümkündür. Medhal Salon da ise yine bir Rum usta kurşun kalemle Anneciğim doğmuş yazıp 1910 tarihini atmış. Herhalde annesinin doğum günüydü ve özlemini bu şekilde dile getirmişti. Tabi bunları görünce, insanın o dönemi hayal etmesi, gözünde canlandırması kaçınılmaz oluyor. İşte bizler restoratörler olarak bu ustaların ve sanatkarların emeklerini en iyi şekilde gelecek nesillere aktarabilmek, tarihimize ve kültürümüze sahip çıkmak için çalışıyoruz. Aslında işimizin bu yönü bizleri bir yandan motive ederken bir yandan da hayattan da keyif almamızı sağlıyor. 6

7 Personel Haberleri Başsağlığı Sivil Savunma Uzmanlığı İtfaiye memuru Fikret YİĞİT in babası ve Kurumumuz emekli koruma memuru Lütfi YİĞİT 23 Şubat Salı günü vefat etmiştir. Merhuma Allahtan rahmet yakınlarına baş sağlığı dileriz. Hereke Halı ve İpekli Dokuma Fabrikası İpekli Dokuma Ünitesi Çalışanlarından Rıfat Kayman ın Annesi tarihinde vefat etmiştir. Merhuma Allahtan rahmet yakınlarına baş sağlığı dileriz. Rıfat KAY- MAN Tel no: Hereke Halı ve İpekli Dokuma Fabrikası Halı Tamir ve Restorasyon Bölümü çalışanlarından Mustafa Köksal ın Babası, İlker Köksal ın Dedesi tarihinde vefat etmiştir. Merhuma Allah'tan rahmet yakınlarına baş sağlığı dileriz. Mustafa KÖKSAL Tel no: Doğum Haberi Tahakkuk Servisi çalışanı memur Hüseyin UÇAN ın 15 Ocak 2010 tarihinde dünyaya gelen oğlu Mustafa Yiğit UÇAN a sağlıklı bir ömür dileriz. KURUMUMUZDAN AYRILANLAR Ad Soyad Ünvan Ayr l Tarihi Özlem TOPRAK Restoratör Engin YILMAZ D temizlik eleman Erdal U URLU Mobilyac lknur YILMAZ Kat Hizmetlisi Onur YURTBA I Rehber Osman Nihat B G N Rehber Erman GÖKTA Büro Görevlisi Niyazi NUHO LU Rehber Üzeyir TA KIN S hhi tesisatç Mustafa KOÇAK Sedefçi Ak n DURMU O LU D temizlik eleman KURUMUMUZA KATILANLAR Ad Soyad Ünvan Ba lama Tarihi Yasemin ÖZTÜRK G da teknikeri Muharrem D KMEN Resepsiyon görevlisi Eyüp AH N Koruma memuru Malik Can BAK Büro görevlisi Ceren SUNGU Sat görevlisi U ur GÜRBÜZER Büro görevlisi Orhan TAYFA El süslemeci Julide ERSOY Resepsiyon görevlisi Üzeyir KARATA ARA TIRMACI Özge Fikriye UYSAL REHBER Necmi ÖTER MEYDANCI Fatih KARABULUT Büro Görevlisi Ömer Faruk ENER Büro Görevlisi Lale USTAO LU Büro Görevlisi Gürsel YILMAZ Mü avir Ziya ALAK Mü avir Ay e DURDU Memur lhan KOCAMAN Mü avir Büreyde AYTEK N Mimar Ahmet Hamdi BAYRAKTAR Mimar Halil brahim ERBAY Saray Müdürü Yeni Yay nlar m z Daire Başkanlığımız tarafından oluşturulan Yayın Kurulu yeni yayınlara imza atıyor. Dolmabahçe Sarayı nın Atatürk le olan bağlantısı nedeniyle Atatürk ve Dolmabahçe adıyla hazırlanan broşür, gerek ziyaretçilerden, gerekse öğrencilerden büyük ilgi gördü. Daha sonra 2010 yılı için özel bir takvim hazırlandı; Milli Saraylar Tablo Koleksiyonundan adı verilen takvim, görülen her yerde aranan ve istenen bir takvim oldu. Arkasından, Milli Saraylar dergisinin beşinci sayısı hazırlandı. Derginin tarihinde ilk defa, bu yıl içinde en azından iki sayı çıkarılması hedefleniyor. Baskı için bugünlerde tamamlanmak üzere olan diğer yayınlar; Milli Saraylar Tablo Koleksiyonu kitabı, Belgeler ve Fotoğraflarla Meclis-i Mebusan sergisi kataloğu. Bu arada, elinizde bulunan Milli Saraylar bülteni yepyeni tasarımıyla ilk defa basılarak düzenli olarak kurum personelimize ulaştırılıyor. Bütün bu yayınların mutfağında yer alan yayın birimimize teşekkür ediyoruz. 7

8 Tarih ten Notlar brahim Pa a n n kulaklar ç nlas n... İbrahim Paşa, Abdülhamid döneminde yaşamış bir askerdir. Her sabah Serencebey yokuşundaki evinden atına biner, kışlaya gelirmiş. Günlerden bir gün yine gayet erken kışlaya geldiğinde kışla kapısında bir kadın kendisini karşılar ve: Paşam! Ben mülâzım Niyazi efendi nin karısıyım. Bir haftadır kocam eve uğramıyor. Perişan olduk. Merhamet et! Emret de evine gelsin, bize baksın! Diye yalvarır. Paşa kadını teskin edip kocasını göndereceğine söz verir. Makamına oturur oturmaz Niyazi Efendi yi çağırır, şiddetli bir şekilde uyarır. Niyazi Efendi: Efendim! Lütfedin! Beni de dinleyin Evde dirlik düzenlik yok! Bir dakika rahat, huzur yok. Eve gidip işkence azabı çekmektense burada yatıp kalkmayı tercih ediyorum. Halim berbat. Evde kavga gürültüden başka bir şey yok. Paşa daha çok kızar: Be adam! Evde, rahat, huzur hangimizde var? Ya ben neden sabah sabah erkenden evden kalkıp kışlaya geliyorum? Ben böyle iken bir kere bile eve gitmemezlik yapıyor muyum? Sen de Eyüb sabrından eser yok mu? Evine gitmediğini bir daha işitmeyeyim! Yoksa Diye Paşa, Niyazi Efendi yi bir güzel tehdit eder. Tabii mülâzım efendi de bu emir üzerine her akşam istemese de soluğu evde almış Mart 2010 Padi ah k zlar n n yaral askerlere pijama dikmeleri... Yunan Harbi sırasında yaralı askerler için padişah kızlarının sarayda gecelik dikmeleri dikkat çekici bir vakıadır. Nitekim bu olayı Şadiye Hanım şöyle hikâye eder: Babamın saltanatı zamanında yalnız bir tek harp hatırlıyorum. O da Yunan harbidir. Bu benim çocukluk zamanıma rastlamıştır. Hatırladığıma göre, haremdeki dairelere top top bezler getirilip dağıtılmıştı. Yaralı askerler için gecelikler dikilirdi. Hizmetkârlarımızla beraber sabahın erken saatlerinden, gece uyku saatine kadar dikiş makinelerimizin başında bizden istenilen sayıda giyeceği yetiştirmeye çalışırdık. Bu hummalı faaliyet bütün muharebe müddetince devam etti. Ben de çamaşırlara düğme dikerdim. Aklımca büyük iş gördüğümü sanırdım. Babam aramıza gelir: Aferin evlatlarım, Allah sizlerden razı olsun, vatan için çalışmak ne tatlıdır. Allah vatanımızı düşmanlardan muhafaza buyursun! derdi. Biz bu sözlerden kuvvet ve şevk alırdık, zaman kaybolmasın diye gözümüzü iğnemizden ve makinemizden ayırmaksızın onu dinlerdik. Vatan! Vatan! Babam bizlere bunu ne çok söylemişti. ( ) Talimhane kışlası vardı. Yunan muharebesinde kışlanın bir kısmını hastane yapmışlardı. Yaralı askerler geldikçe onlara nasıl ihtimam edeceğimizi bilemezdik. Babam bizzat buraya gelir, yaralı askerleri okşar, hatırlarını sorardı (Şadiye Osmanoğlu, Hayatımın Acı ve Tatlı Günleri) Abdülhamid in yapt 150 Baston yılında Türk - Yunan harbi zaferle neticelenir. Ne var ki Sultan Abdülhamid in sevincini acı bir burukluk gölgelemektedir. Sultan savaşta yaralananların hepsini İstanbul a getirtir, onları çeşitli hastanelere yerleştirerek tedavilerini yaptırmaktadır. Yaralıların durumunu günü gününe takip eden Sultan Abdülhamid, bir sabah marangozhaneye iner ve Yüzbaşı Mehmed Efendi ye şöyle bir emir verir: Haydi bakalım, Mehmed Usta! 150 tane baston ağacı kes. Sultan Abdülhamid in bu isteğine şaşıran Yüzbaşı sormadan edemez: Ferman efendimizindir. Lâkin bu kadar baston ağacı ne olacak hünkârım? Sultan ın verdiği cevap ibretliktir: Tahkik ettim. Gazilerimizin birçoğu ayaklarından yaralı. Bunlar iyileşseler bile ileride bastona muhtaç olacaklar. Onları hastanelerden taburcu edip memleketlerine gönderirken kendilerine birer baston hediye edeceğiz. Sultan Abdülhamid in so anl yumurtas... S ofranız nur, haneniz mamur olsun!, sözü Osmanlı da boşuna söylenmemiş. Çünkü Osmanlı da yemek kültürü oldukça önemliymiş. Yemek deyince, Padişahların her birinin bir başyemeği varmış. Söz gelimi Sultan II. Abdülhamid in en çok sevdiği yemek soğanlı yumurtaymış. Hatta soğanlı yumurtayı kim iyi yaparsa o ödüllendirilirmiş. Özellikle de Ramazan ayının 15 inde Hırka-i Saadet ziyaretleri yapılır ve aynı gün Topkapı Sarayı nda iftar yemeği yenirmiş. Sultan Abdülmecid den itibaren bu iftar yemekleri Enderun efendileri tarafından ve aralarında gizliden gizliye bir yarış varmış gibi hazırlanır, yemek sahanlarını örten ve üzerine bağlı kumaşlara iliştirilmiş kâğıtlara da isimleri yazılırmış Padişah iftar yemeklerinden tatmakla birlikte en ziyade soğanlı yumurtayı önemser ve beğenirse bu yemeği yapan kişiyi kendine kilerci başı seçermiş Hemencecik soğanlı yumurtada neymiş deyip geçmeyin! Soğanlı yumurtanın yapılması, pişirilmesi çok büyük bir marifet gerektirirmiş. Enderun efendilerinin verdikleri bilgilere göre soğanlı yumurtanın pişirilmesi üç buçuk saat sürermiş. Onun hem lezzetini, hem de pişirilmesini yalnızca erbabı bilirmiş Önemli bir not: Maslak Kasrımızın yöneticisi Jale Hanımefendi, Sultan Abdülhamid in o çok beğendiği soğanlı yumurtayı pek iyi pişirmekte imiş. Bizden söylemesi 8 TBMM MİLLİ SARAYLAR DAİRE BAŞKANLIĞI BÜLTENİDİR. Yayın Kurulu Adına Editör: İlhan KOCAMAN Grafik Tasarım: Mehmet MİYASOĞLU Baskı: Renk Matbaası Adres: TBMM Milli Saraylar Daire Başkanlığı, Dolmabahçe Sarayı, Beşiktaş, İSTANBUL. Tel: Faks